• فهرس المقالات فیتوشیمی

      • حرية الوصول المقاله

        1 - ارزیابی میزان انباشتگی کادمیوم و جذب عناصر ریزمغذی در گیاه کاهو (Lactuca sativa L.) تحت تنش کلریدکادمیوم
        رقیه حیدری الهام محجل کاظمی هوشنگ نصرتی مریم کلاهی علی موافقی
        مقدمه: کادمیوم به عنوان یک عنصر سنگین و بسیار سمی، به دلیل تحرک و حلالیت زیاد تهدید جدی برای سلامتی انسان و سایر موجودات به شمار می‌آید. فلز کادمیوم از طریق عدم ایجاد نشانه‌ی سمیت، در بافت‌های گیاهان انباشته شده و به زنجیره غذایی انسان راه می-یابد. میزان انتقال کادمیوم أکثر
        مقدمه: کادمیوم به عنوان یک عنصر سنگین و بسیار سمی، به دلیل تحرک و حلالیت زیاد تهدید جدی برای سلامتی انسان و سایر موجودات به شمار می‌آید. فلز کادمیوم از طریق عدم ایجاد نشانه‌ی سمیت، در بافت‌های گیاهان انباشته شده و به زنجیره غذایی انسان راه می-یابد. میزان انتقال کادمیوم از سبزیجات به رژیم غذایی انسان به انباشتگی آن در بخش‌های مختلف گیاه بستگی دارد. بر همین اساس به منظور بررسی میزان جذب فلزات سنگین توسط گیاه کاهو، این پژوهش با هدف ارزیابی میزان انباشتگی و آلودگی کادمیوم در اندام‌های مختلف گیاه کاهو انجام شد. مواد و روش‌ها: این پژوهش بصورت آزمایش فاکتوریل با طرح کاملا تصادفی در 3 تکرار صورت گرفت. جهت بررسی میزان پتانسیل گیاه کاهو به منظور جذب کادمیوم و سایر عناصر ریزمغذی از 4 سطح کلریدکادمیوم (0، 30، 60 و 90 میکروگرم بر گرم پرلیت) استفاده شد. یافته‌ها: در حضور کادمیوم محتوی فنل کل، فلاونوئید و ظرفیت آنتی‌اکسیدانی کاهو نسبت به نمونه شاهد افزایش معنی‌داری داشت. همچنین، با توجه به نتایج با افزایش غلظت کادمیوم در میزان پروتئین کل و قند محلول گیاه کاهو نسبت به نمونه‌ی شاهد افزایش مشاهده شد. با افزایش اعمال کادمیوم به گیاه کاهو تجمع کادمیوم در ریشه و اندام هوایی سیر صعوی نشان داد به‌طوری‌که، افزایش در ریشه به مراتب بیشتر از اندام هوایی کاهو بود.نتیجه‌گیری: به‌طور کلی، نتایج این پژوهش حاکی از آن بود که گیاه کاهو به عنوان یک گیاه انباشته کننده کادمیوم با قابلیت تجمع بالای فلزات سنگین در ریشه و اندام هوایی است. به همین منظور، لزوم مدیریت کشت سبزیجات در خاک‌های آلوده به فلزات سنگین جهت حفظ سلامت مصرف‌کنندگان امری ضروری به نظر می‌رسد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        2 - مطالعه خاصیت آنتی اکسیدانی عصاره گلبرگ داتوره تماشایی آنتی اکسیدانی نوین با منشا طبیعی در صنایع غذایی
        حمید چشمی حسن رضایی سرشت
        مقدمه: اهمیت گیاهان دارویی به عنوان منبعی از داروهای فعال از ترکیباتی ناشی می شود که دارای اثر فیزیولوژیکی بر روی سیستم های بیولوژیکی اند. اثبات شده است که فلاونوئید ها، آلکالوئید ها، تانن ها و ترکیبات فنولی به عنوان مهمترین ترکیبات فعال زیستی در گیاهان اند. تحقیق حاضر أکثر
        مقدمه: اهمیت گیاهان دارویی به عنوان منبعی از داروهای فعال از ترکیباتی ناشی می شود که دارای اثر فیزیولوژیکی بر روی سیستم های بیولوژیکی اند. اثبات شده است که فلاونوئید ها، آلکالوئید ها، تانن ها و ترکیبات فنولی به عنوان مهمترین ترکیبات فعال زیستی در گیاهان اند. تحقیق حاضر با هدف تعیین فعالیت آنتی اکسیدانی گلبرگ گیاه داتوره تماشایی در مقایسه با اسید اسکوربیک انجام شد. مواد و روش ها: در این تحقیق، گلبرگ های گیاه داتوره تماشایی از شهر سبزوار جمع آوری گردید. عصاره گیری به روش خیساندن انجام شده و عصاره متانولی حاصل مورد غربالگری فیتوشیمیایی قرار گرفت و بررسی خاصیت آنتی اکسیدانی به روش سنجش DPPH صورت گرفت. یافته ها: بررسی غربالگری فیتوشیمیایی به منظور تعیین حضور ترکیباتی از قبیل انواع آلکالوئید، ساپونین، گلیکوزیدهای قلبی، فلاونوئیدها، ترپنوئیدها، کومارین‌ها و آنتراکینون‌های آزاد صورت گرفت. نتایج حاصل نشان داد که گلبرگ این گیاه دارای مقادیر شاخصی از ترکیبات آلکالوئیدی، ساپونینی، فلاونوئیدی، کومارینی و تانن و فاقد گلیکوزیدهای قلبی، ترپنوئیدها، آنتراکینونهای ترکیبی، آنتراکینون‌های آزاد و استروئید می‌باشد. درصد مهار نیمی از رادیکال های آزاد (SC50) در مدت زمان 60 دقیقه انکوباسیون برای گلبرگ گیاه داتوره 302/0±183/31 میکرو گرم بر میلی لیتر و در مدت زمان 90 دقیقه انکوباسیون برابر 259/0±195/28 میکروگرم بر میلی لیتر محاسبه گردید. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که عصاره متانولی گیاه مورد مطالعه دارای خاصیت آنتی اکسیدانی قابل توجهی بوده که احتمالا مربوط به ترکیبات فلاونوئیدی و دیگر پلی فنول های موجود در گیاه می باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        3 - سمیت و سم‌شناسی گیاهان دارویی
        مانی جباری میترا جباری
        مواد سمی موجود در گیاهان اکثراً جزو آلکالوییدها، گلیکوزیدها، اسیدهای آلی، رزین‌ها، رزینویدها و ترکیبات معدنی می‌باشند گیاه سمی، گیاهی است که در صورت لمس یا خوردن به مقدار کافی می‌تواند برای انسان یا سایر حیوانات مضر یا کشنده باشد. در صورت استفاده به مقدار کم و به نسبت ص أکثر
        مواد سمی موجود در گیاهان اکثراً جزو آلکالوییدها، گلیکوزیدها، اسیدهای آلی، رزین‌ها، رزینویدها و ترکیبات معدنی می‌باشند گیاه سمی، گیاهی است که در صورت لمس یا خوردن به مقدار کافی می‌تواند برای انسان یا سایر حیوانات مضر یا کشنده باشد. در صورت استفاده به مقدار کم و به نسبت صحیح، می‌توان از این گیاهان به عنوان داروهای گیاهی با خواص دارویی استفاده کرد. زیبایی این گیاهان، سمیت آنها را پنهان می‌کند. درک علمی از سموم گیاهی و اثرات آنها بسیار افزایش یافته است. گیاهان سمی که باعث مشکلات جدی و یا حتی مرگ می‌شوند به عنوان "سلاح‌های بیولوژیکی گیاهی" در نظر گرفته می‌شوند. دانش در مورد گیاهان سمی هنوز ناکافی است و شناسایی برخی از گونه‌هایی که باعث مسمومیت و کشندگی در انسان می‌شوند بسیار مهم است. هدف این مقاله ارائه اطلاعاتی در مورد گیاهان سمی، ترکیبات سمی موجود و علائم هنگام مصرف است و همچنین کاربردهای دارویی آنها می‌باشد کلمات کلیدی: ترکیبات فیتوشیمیایی، خواص دارویی، سلاح‌های بیولوژیکی، سم‌شناسی قانونی، مکانیسم‌های سمی. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        4 - معرفی گیاه دارویی ترش‌واش یا شبدر ترشک (Oxalis corniculata): گیاهشناسی و فیتوشیمیایی
        علی صالحی ساردویی
        گیاه Oxalis corniculata (با نام فارسی شبدر ترشک و نام محلی ترشه واش) یکی از گیاهان دارویی است که از قدیم به عنوان غذا و دارو استفاده می‌شده است. این گیاه متعلق به تیره Oxalidaceae گیاهی علفی و یـک سـاله بـا میـوه کپسول و از جمله گیاهان دارویی با ارزشی است که درمناطق معت أکثر
        گیاه Oxalis corniculata (با نام فارسی شبدر ترشک و نام محلی ترشه واش) یکی از گیاهان دارویی است که از قدیم به عنوان غذا و دارو استفاده می‌شده است. این گیاه متعلق به تیره Oxalidaceae گیاهی علفی و یـک سـاله بـا میـوه کپسول و از جمله گیاهان دارویی با ارزشی است که درمناطق معتـدل ایـران بـه خـصوص منطاق شمالی در خاکی با pH حدود 63/7 رویش دارد. کلیه قسمت‌های گیاه مورد استفاده غذایی و دارویی قرار می‌گیرد و از قدیم الایام به عنوان سبزی مفیـد، معطـر و چاشـنی مـورد اسـتفاده قـرار مـی‌گرفـته است. اسیدهای چرب عمده در عصاره گیاه ترش‌واش عبارتند از پالمیتیک اسید، مخلوطی از اولئیک، لینولئیک، لینولنیک و استئاریک اسید. عصاره‌های متانولی و اتانولی این گیاه نیز حاوی پروتئین، کربوهیدارت‌، گلیکوزیدها، فیتواسترول‌ها، ترکیبات فلاوونوئیدی، اسیدهای آمینه و روغن‌های فرار است. برگ‌های این گیاه حاوی تارتاریک اسید، سیتریک اسید، کلسیم اگزالات، فلاوون‌ها ، گلیکوفلاوون ها ، فلاونول‌ها و اسیدهای فنولیک مانند پارا-هیدروکسی بنزوئیک ، اسیدهای وانیلیک و سیرینجیک و ویتامین های C و E می‌باشد. مطالعات نشان داده است که سه نوع گلیکوفلاوون به نام‌های ایزوارینتین ، ایزوویتکسین و سرتیسین در برگ‌های گیاه شبدر ترشک وجود دارند. برگ‌های این گیاه دارای ارزش تغذیه‌ای می‌باشند و می‌توان آن را به عنوان یک سبزی خوراکی مصرف نمود. برگ‌های گیاه ترش‌واش غنی از مواد معدنی مانند سدیم (حدود 12/1 درصد)، پتاسیم (حدود 17/2 درصد)، کلسیم (حدود 51/2 درصد)، نیتروژن (حدود 56/3 درصد) و منیزیم (حدود 25/0 درصد) می‌باشد که این ترکیبات معدنی برای تنظیم چرخه‌های متابولیکی در بدن انسان ضروری می‌باشند. در مطالعات گذشته، عصاره گیاه فعالیت ضد میکروبی قوی علیه باکتری‌های گرم مثبت و منفی و همچنین باکتری‌های مقاوم به دارو نشان داده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        5 - بررسی فیتوشیمیایی عصاره گیاهان دارویی گون (Astragalus tragacantha) جمع آوری شده از مناطق رویشی مشکین شهر و اثرات ضد میکروبی آن بر روی برخی از باکتری های شایع دهان و دندان
        حجت اقبال مهدی احمدی سابق
        مقدمه و هدف: اخیراً با توجه به مقاومت روزافزون میکروارگانیسم ها نسبت به آنتی بیوتیک‌های رایج، استفاده از ترکیبات فنولی و ضد میکروبی موجود در گیاهان دارویی مورد توجه خاصی قرار گرفته است. مواد و روش: عصاره گون به روش ماسراسیون استخراج و ترکیبات فنلی آنها توسط دستگاه HPLC أکثر
        مقدمه و هدف: اخیراً با توجه به مقاومت روزافزون میکروارگانیسم ها نسبت به آنتی بیوتیک‌های رایج، استفاده از ترکیبات فنولی و ضد میکروبی موجود در گیاهان دارویی مورد توجه خاصی قرار گرفته است. مواد و روش: عصاره گون به روش ماسراسیون استخراج و ترکیبات فنلی آنها توسط دستگاه HPLC شناسائی شد، اثر ضد میکروبی عصاره در غلظت های(25، 50 و 100 µg/ml ) مورد بررسی قرار گرفت. این باکتری ها شامل میکروب‌ها و قارچ‌های شایع، از جمله اﺳﺘﺮﭘﺘﻮﻛﻮﻛﻮس ﻣﻮﺗﺎﻧﺲ، اﺳﺘﺮﭘﺘﻮﻛﻮﻛﻮس ﺳﺎﻧﮕﻮﻳﺲ، اﺳﺘﺮﭘﺘﻮﻛﻮﻛﻮس ﺳﺎﻟﻴﻮارﻳﺲ، اﺳﺘﺮﭘﺘﻮﻛﻮﻛﻮس ﺳﻮﺑﺮﻳﻨﻮس، اشرشیاکلی، اﻳﻜﻨﻼ ﻛﻮردﻧﺲ، سودوموناس آنروژینوزا و ﻛﻠﺒﺴﻴﻼ پنوموﻧﻴﻪ بود. جهت بررسی فعالیت ضد میکروبی عصاره‌ها از روش دیسک دیفیوژن و MIC استفاده شد. یافته‌ها: در بررسی اثر عصاره مورد نظر بر روی باکتری‌ها، مشخص گردید که گیاه دارویی گون کمترین تاثیر مهاری را علیه باکتری استرپتوکوکوس سانگویس و بیشترین اثر مهاری را بر روی قارچ کاندیداگلابراتا دارد. نتایج حاصل از آزمون MIC نیز تایید کننده این اثرات می‌باشد نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج فیتوشیمایی حاصل از عصاره‌ این تحقیق می‌توان بیان نمود که گیاه دارویی مورد مطالعه دارای ترکیبات فنلی آنتی باکتریال می‌باشند. لذا نتایج حاصل از تحقیق نشان داد که عصاره‌ گیاه دارویی گون دارای خاصیت ضد-میکروبی مناسب علیه باکتری‌های عامل عفونت دهان و دندان می‌باشد، و به عنوان جایگزینی برای دارو‌های استاندارد کلرهگزیدین و نیستاتین بیان نمود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        6 - بررسی فیتوشیمیایی میزان ترکیب آلی آلکالوئید گیاه دارویی (Peganum harmala L.) جمع‌آوری شده از چند منطقه رویشی استان اردبیـل
        حجت اقبال سولماز موسوی نیا مهدی احمدی سابق
        گیاهان به‌عنوان موجودات زنده، متابولیت‌های ثانویه را به‌عنوان ابزار سازگاری به شرایط و پدیده‌های مختلف اکولوژیکی پیرامون خود جهت حفظ خود و نسل‌های آینده تولید می‌نماید. کشور ایران با داشتن تنوع بالای اقلیمی از غنی‌ترین منابع گیاهان دارویی جهان است. گیاه دارویی (Peganum أکثر
        گیاهان به‌عنوان موجودات زنده، متابولیت‌های ثانویه را به‌عنوان ابزار سازگاری به شرایط و پدیده‌های مختلف اکولوژیکی پیرامون خود جهت حفظ خود و نسل‌های آینده تولید می‌نماید. کشور ایران با داشتن تنوع بالای اقلیمی از غنی‌ترین منابع گیاهان دارویی جهان است. گیاه دارویی (Peganum harmala L.) از گیاهان دارویی مهم شمال‌غرب ایران دارای پراکنش گسترده در اکثر مناطق کشور می‌باشد. بذر این گیاه دارویی غنی از آلکالوئید می‌باشد که در درمان بسیاری از بیماری‌ها از جمله سرطان، روماتیسم، دیابت، فشار خون، قلب و عروق و غیره مورد استفاده قرار می‌گیرد. ترکیبات دارویی گیاهان تحت تأثیر عوامل محیطی از جمله شوری و ارتفاع قرار می‌گیرد. بدین منظور بذر گیاه دارویی اسپند از سه منطقه مشگین‌شهر، گرمی و پارس‌آباد از شهرستان‌های استان اردبیل جمع‌آوری گردید و تعیین آلکالوئید کل آن در آزمایشگاه فیتوشیمی بخش تحقیق و توسعه شرکت دانش‌بنیان پژوهشگران داروی سبز مورد سنجش قرار گرفت. تعیین آلکالوئید کل از روش اسپکتروفتومتری با استفاده از بروموکروزول گرین با 3 تکرار انجام گرفت. نتایج حاصل از مطالعه نشان داد که مقدار آلکالوئید کل بذر گیاه از منطقه گرمی بیشتر از بقیه مناطق بود و کمترین مقدار آلکالوئید در بذر گیاه از منطقه پارس‌آباد یافت شد. نتایج بدست آمده در سطح 5 درصد معنی‌دار بود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        7 - ویژگی‌های فیتوشیمی و اثر ضد میکروبی اسانس کاکوتی کوهی و اسانس بذر گشنیز و ترکیب آن‌ها بر تعدادی از باکتری‌های بیماریزای منتقله از غذا
        سارا عباس زاده مینا کارگزاری حسن گندمی نصرآبادی
        اسانس‌های گیاهی و اجزای تشکیل دهندۀ آن‌ها دارای اثرات شناخته شدۀ ضد باکتریایی می باشند. در اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺗﺮﻛﻴﺒﺎت ﻋﻤﺪه اسانس بذر ﮔـﺸﻨﻴﺰ (Coriandrum Sativum) و سرشاخه‌های هوایی کاکوتی کوهی (Ziziphora clinopodioides) با استفاده از سیستم GC-MS ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ شده و سپس اﺛﺮ غلظت‌های مخ أکثر
        اسانس‌های گیاهی و اجزای تشکیل دهندۀ آن‌ها دارای اثرات شناخته شدۀ ضد باکتریایی می باشند. در اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺗﺮﻛﻴﺒﺎت ﻋﻤﺪه اسانس بذر ﮔـﺸﻨﻴﺰ (Coriandrum Sativum) و سرشاخه‌های هوایی کاکوتی کوهی (Ziziphora clinopodioides) با استفاده از سیستم GC-MS ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ شده و سپس اﺛﺮ غلظت‌های مختلف آن‌ها به صورت تنها و توأم با هم جهت تعیین حداقل غلظتِ مهارکنندگی (MIC) و حداقل غلظت کشندگی (MBC) به‌روش ریز رقتِ مایع (Micro-dilution broth) در مورد باکتری‌های بیماری‌زای غذایی اشریشیا کلایO157:H7،استافیلوکوکوس اورئوس، سالمونلاتیفی موریوم، لیستریامونوسایتوژنز وباسیلوس سرئوس بررسی گردید. نتایج مشخص کرد که بیشترین ترکیبات اسانس بذر گشنیز (CEO) را لینالوئولL، γ-ترپینن، α-پینن، ژرانیول استات و سایمن و در مورد اسانس کاکوتی کوهی (ZEO)، تیمول، α-ترپینئول، کارواکرول، لینالوئولL وγ-ترپینن تشکیل داده اند. براساس نتایج تعیین MIC و MBC، باسیلوس سرئوس حساس‌ترین گونه (MIC معادل ppm 500 و MBC معادل ppm1000) و سالمونلاتیفی موریوم مقاوم‌ترین گونه (MIC معادل ppm2000 و MBC معادل ppm5000) در برابر CEO بودند. ZEO نیز اثر ضدمیکروبی بیشتری نسبت به باکتری‌های گرم مثبت استافیلوکوکوس اورئوس، لیستریا مونوسایتوژنز و باسیلوس سرئوس (MIC معادل ppm500) در مقایسه با باکتری‌های گرم منفی اشریشیا کلایO157:H7و سالمونلا تیفی موریوم(MIC معادل ppm1000) نشان داد. بررسی نتایج اثر ترکیبی اسانس‌های مذکور نشان داد که آن‌ها توانستند به‌صورت سینرژیستی (MIC معادل ppm125+250 و ppm250+125) رشد باکتریاستافیلوکوکوس اورئوسرا مهار نمایند. به‌طور کلی نتایج این مطالعه نشان داد CEO و ZEO به‌خصوص هنگامی که به صورت ترکیبی استفاده شوند، در برابر رشد باکتری‌هایی نظیر استافیلوکوکوس اورئوس که یکی از پاتوژن‌های مهم به شمار می‌رود و به طور فزاینده‌ای نسبت به آنتی‌بیوتیک های مختلف مقاومت نشان می‌دهد، بسیار اثربخش خواهد بود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        8 - بررسی ویژگی‌های فتوسنتزی و فیتوشیمیایی برخی از اکوتیپ‌های بنفشه معطر (Viola odorata L.) در استان‌های مازندران و گلستان
        حسین مرادی مهدی حدادی نژاد علیرضا یاوری مهدی محمدی ازنی سید مریم موسوی سیدمحمدامین حسینی
        به منظور ارزیابی تنوع ژنتیکی با استفاده از ویژگی های ظاهری و فیتوشیمیایی گیاه بنفشه معطر (Viola odorata L.)، 10 منطقه از استان های مازندران و گلستان بررسی شد. صفات فیتوشیمیایی نظیر میزان ترکیبات فنلی، فلاونوئیدها، ظرفیت آنتی اکسیدانی، کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل و أکثر
        به منظور ارزیابی تنوع ژنتیکی با استفاده از ویژگی های ظاهری و فیتوشیمیایی گیاه بنفشه معطر (Viola odorata L.)، 10 منطقه از استان های مازندران و گلستان بررسی شد. صفات فیتوشیمیایی نظیر میزان ترکیبات فنلی، فلاونوئیدها، ظرفیت آنتی اکسیدانی، کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل و صفات ریخت شناسی از جمله طول و عرض برگ، طول دم برگ و طول ریشه ارزیابی گردید. در بررسی صفات فیتوشیمیایی ژنوتیپ های مناطق ساری و کسوت دارای بالاترین میزان کلروفیل b و کلروفیل کل بوده و اکوتیب ساری از بالاترین میزان فلاونوئید بر خوردار بودند. از نظر میزان ظرفیت آنتی اکسیدانی، دو اکوتیپ ساری و وری، با غلظت مهار 60 درصد رادیکال های آزاد بالاترین مقدار را نشان دادند. اکوتیب های مناطق زنگلاب، آق چشمه، تنگه چهل چای با ارتفاع از سطح دریای کمتر نسبت به مناطق دیگر مورد مطالعه، بالاترین میزان فنل کل را به میزان 25 میلی‌گرم اسید گالیک در گرم وزن خشک را نشان دادند. نتایج حاصل از ارزیابی ریخت شناسی نشان داد، بیشترین اندازه طول برگ را اکوتیب های وری، ساری و کسوت نشان دادند و اکوتیب های ازنی و وری بیشترین اندازه طول ریشه را دارا بودند. همچنین، اکوتیپ های وری، کسوت، چهل چای و زنگلاب بالاترین میزان طول دم برگ و اکوتیپ چهل چای بالاترین تعداد برگ را نشان دادند. نتایج همبستگی صفات نشان داد که با افزایش ارتفاع از سطح دریا میزان طول برگ، عرض برگ، طول دم برگ، تعداد برگ، فلاونوئید برگ و فنل برگ گیاه بنفشه معطر کاهش می یابد. به‌طورکلی اکوتیب های ساری، وری وکسوت در استان مازندران در اکثر ویژگی های عملکردی دارای ژنوتیب های برتر جهت کارهای اصلاحی در آینده می باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        9 - اثر ارتفاع و خصوصیات خاک بر برخی متابولیت‌های ثانویه اندام‌های مختلف بنفشه معطر (Viola odorata L.) در رویشگاه‌های مختلف طبیعی استان مازندران
        نیلوفر ذکریانژاد حسین مرادی پوریا بی پروا زهرا معماریانی
        عوامل محیطی مختلف شامل ارتفاع از سطح دریا و خصوصیات خاک بر رشد و تولیدات گیاهان در اکوسیستم‌های طبیعی موثر است. گیاه دارویی بنفشه‌معطر (Viola odoratata L.) از خانواده Violaceae، علفی و چند‌ساله بوده و به‌صورت خودرو در نواحی کوهستانی شمال ایران و در برخی از نواحی کشور رو أکثر
        عوامل محیطی مختلف شامل ارتفاع از سطح دریا و خصوصیات خاک بر رشد و تولیدات گیاهان در اکوسیستم‌های طبیعی موثر است. گیاه دارویی بنفشه‌معطر (Viola odoratata L.) از خانواده Violaceae، علفی و چند‌ساله بوده و به‌صورت خودرو در نواحی کوهستانی شمال ایران و در برخی از نواحی کشور رویش دارد. پژوهش حاضر به منظور ارزیابی و مقایسه فیتوشیمایی و فعالیت آنتی‌اکسیدانی اندام‌های برگ، گل و ریشه گیاه در نه رویشگاه استان مازندارن در اسفند ماه سال 1398 صورت گرفت. پس از جمع‌آوری اندام‌های هوایی و زمینی گیاه در مرحله گلدهی و تهیه عصاره متانولی از طریق التراسونیک، محتوای فنلی و فلاونوئیدی بترتیب از روش‌های فولین سیکالتو و رنگ‌سنجی کلرید آلومینیوم، فعالیت آنتی اکسیدانی با آزمون مهار رادیکال‌های آزاد دی فنیل پیکریل هیدرازیل (DPPH) و آنتوسیانین گل از روش واگنر سنجیده شد. طبق نتایج بدست‌ آمده مقدار فنل گل و برگ به ترتیب با افزایش ارتفاع کاهش و افزایش و درصد فعالیت آنتی‌اکسیدانی گل افزایش یافتند، اما مقدار فلاونوئید‌ها تحت تاثیر ارتفاع رویشگاه قرار نگرفتند. در بررسی خصوصیات خاک، محتوای آنتوسیانین گل متاثر از کمبود فسفر قابل جذب در رویشگاه 3 فیروزجاه بابل و رویشگاه 6 محمدآباد بهشهر افزایش یافت. همچنین بطورکلی در بررسی مواد موثره، ناحیه 7 دارای درصد فعالیت آنتی‌اکسیدانی گل (95/67 درصد) و ریشه (18/86 درصد)، فنل برگ (32/142 میلی‌گرم/گرم) و ریشه (21/55 میلی‌گرم/گرم) و آنتوسیانین گل (52/6 میکرومول/گرم) در بنفشه معطر به مقدار بالایی بود، بنابراین می‌توان به عنوان ناحیه برتر انتخاب کرد و نمونه‌های این ناحیه را به عنوان بانک ژنی در تکثیر جنسی و غیر جنسی استفاده کرد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        10 - بررسی برخی خصوصیات فردی گونه دارویی آوندول (.Smyrnium cordifolium Boiss) در منطقه بویراحمد
        اسفندیار جهانتاب محسن شرافتمند راد بختیار فتاحی رضوان کرمی برزآباد آزاده آفریگان
        هدف از این تحقیق بررسی برخی خصوصیات فردی گونه آوندول با اسم علمی . Smyrnium cordifolium Boiss در منطقه بویراحمد بود. جهت نیل به این هدف در مناطق معرف،6 ترانسکت به‌صورت تصادفی در منطقه مستقر شد. در امتداد هر ترانسکت به ازای هر 10 متر یک پلات با ابعاد 2×2 متر مستقر أکثر
        هدف از این تحقیق بررسی برخی خصوصیات فردی گونه آوندول با اسم علمی . Smyrnium cordifolium Boiss در منطقه بویراحمد بود. جهت نیل به این هدف در مناطق معرف،6 ترانسکت به‌صورت تصادفی در منطقه مستقر شد. در امتداد هر ترانسکت به ازای هر 10 متر یک پلات با ابعاد 2×2 متر مستقر گردید. سپس در هر پلات سطح تاج پوشش و تعداد پایه گونه آوندول و سایر گونه‌های همراه نیز برآورد شد. طبق نتایج بدست آمده میزان تراکم گونه‌ آوندول 8700 پایه در هکتاربود. همچنین میزان پوشش گونه مذکور 5/46 درصد در واحد سطح محاسبه گردید. نتایج حاصل از بررسی الگوی پراکنش گیاه نشان داد الگوی گونه آوندول تصادفی مایل به یکنواخت می‌باشد. همچنین نتایج نشان داد که گیاه آوندول اغلب در منطقه‌ای با اقلیم نیمه‌مرطوب سرد، دامنه ارتفاعی 1500 تا 2470 متر ارتفاع از سطح دریا، محدوده دمایی 10- تا30 درجه سانتی گراد ، خاک‌های با متوسط (درصد) 39/1 =C، 18/7 = pH ،(ds/m) 63/0=EC، (mg/kg) 335/ N=،(mg/kg) 62/97P= و (mg/kg) 01/391= K می‌روید. به لحاظ فنولوژی شروع رشد گیاه آوندول از اواسط اسفند‌ماه، مرحله گلدهی از اوایل خرداد تا اوایل تیر و بذردهی اوایل تیرماه تا اواخر تیر بود. بر مبنای نتایج فیتوشیمیایی، تعداد 11 جزء شیمیایی در روغن فرار حاصله از گیاه موردمطالعه شناسایی شد. با مشاهده سهم هر یک از مؤلفه‌ها در توجیه تغییرات می‌توان عنوان نمود که ارتفاع از سطح دریا، هدایت الکتریکی، درجه حرارت و فسفر از بیشترین نقش در پراکنش گونه آوندول برخوردارند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        11 - بررسی و مقایسه صفات مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی گیاه داروئیpulegium L. Mentha در رویشگاه‌های مختلف طبیعی و زراعی استان گیلان
        عزیزاله خیری زهرا بهارمست محسن ثانی خانی علی سلیمانی
        گیاه داروئی پونه معطر (pulegium L. Mentha) متعلق به تیره نعنا، گیاهی با ارزش های سودمند تجاری و صنعتی است که به علت سنتز ﻣﺎده ﻣﺆﺛﺮه ﭘﻮﻟﮕﻮن با اثر ضدﻣﻴﻜﺮوﺑﻲ و آنتی‌اکسیدان ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده دارویی ﻗﺮار می گیرد. این تحقیق با هدف بررسی صفات مورفولوژیکی و تنوع فیتوشیمیایی اسانس أکثر
        گیاه داروئی پونه معطر (pulegium L. Mentha) متعلق به تیره نعنا، گیاهی با ارزش های سودمند تجاری و صنعتی است که به علت سنتز ﻣﺎده ﻣﺆﺛﺮه ﭘﻮﻟﮕﻮن با اثر ضدﻣﻴﻜﺮوﺑﻲ و آنتی‌اکسیدان ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده دارویی ﻗﺮار می گیرد. این تحقیق با هدف بررسی صفات مورفولوژیکی و تنوع فیتوشیمیایی اسانس توده های مختلف پونه معطر جمع آوری شده از سه رویشگاه طبیعی: ضیابر، ماسال و آبکنار در مرحله گلدهی در استان گیلان و همچنین کشت ریزوم نمونه‌های رویشگاهی در همان سال در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه زنجان انجام پذیرفت. ریزوم جمعیت های فوق در بهار 1396 جمع آوری و به مزرعه تحقیقاتی دانشگاه زنجان جهت کشت و مطالعه انتقال یافت و در تابستان همان سال ، همزمان سرشاخه های گلدار توده ها از مزرعه و نواحی مورد مطالعه جمع آوری گردید. استخراج اسانس با استفاده از دستگاه کلونجر، تقطیر با آب و آنالیز اسانس ها با استفاده از دستگاه Gc و GC-MS شناسایی گردید. نتایج نشان داد، جمعیت های این گونه در رویشگاه طبیعی از لحاظ صفات مورفولوژیکی از جمله طول برگ، ارتفاع بوته و تعداد میانگره از برتری ببیشتری برخوردار بودند. بیشترین میزان درصد اسانس و پولگون در جمعیت کشت شده (4/54 درصد) و کمترین میزان آن در توده آبکنار (19/40 درصد) مشاهده شد. که یکی از دلایل آن می تواند کاهش میزان بارندگی، افزایش ارتفاع از سطح دریا و همچنین تفاوت در طول و عرض جغرافیایی باشد. پولگون و کامفندر منطقه ضیابر، به‌ترتیب با 17/49 و 84/11 درصد بالاترین میزان ترکیبات اسانسی بودند، در منطقه ماسال، پولگون با 47/49 و گاماترپینن 24/14 درصد و در منطقه آبکنار پولگون با 19/40 و گاماترپینن با 56/11 درصد بیشترین میزان ترکیبات اسانسی بودند. بالا بودن میزان این ترکیبات در جمعیت های مورد بررسی نشان‌دهنده کیفیت بالای اسانس در این گیاه دارویی ا ست. با توجه به اینکه هرچه ترکیبات موجود در اسانس کمتر و درصد آنها بیشتر باشد جداسازی ترکیبات جهت مصارف تجاری و دارویی آسان تر است جمعیت های کشت شده از این گونه با داشتن تعداد ترکیبات کمتر اما درصد بالای ترکیبات اصلی نسبت به سایر جمعیت‌های پونه برتری و پتانسیل بیشتری برای برنامه های اصلاحی و اهلی سازی دارند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        12 - ارزﯾﺎﺑﯽ ومقایسه ﺗﻨﻮع ﻣﻮرﻓﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ و ﻓﯿﺘﻮﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ اﺳﺎﻧﺲ ﺟﻤﻌﯿﺖ ﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﮔﯿﺎه داروﯾﯽ Stachys lavandulifolia Vahl. در اﺳﺘﺎن ﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ در ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﺰرﻋﻪ
        مریم کشاورزی محمد باقر رضایی سید مهدی میری
        در این تحقیق به‌منظور بررسی تنوع مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی اسانس گیاه چای کوهی (Stachys lavandulifolia Vahl.)، بذرهای شش جمعیت گیاه از پنج استان آذربایجان غربی (دمرجی و قره زاغ)، البرز (گچسر)، قزوین (الموت)، اصفهان (تنگه صیاد) و لرستان (نورآباد دلفان) از بانک ژن گیاهان أکثر
        در این تحقیق به‌منظور بررسی تنوع مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی اسانس گیاه چای کوهی (Stachys lavandulifolia Vahl.)، بذرهای شش جمعیت گیاه از پنج استان آذربایجان غربی (دمرجی و قره زاغ)، البرز (گچسر)، قزوین (الموت)، اصفهان (تنگه صیاد) و لرستان (نورآباد دلفان) از بانک ژن گیاهان دارویی مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور تهیه شدند سرشاخه‌های هوایی نمونه‌های گیاه در مرحله قبل از گل‌دهی در تیر ماه سال 1392 از مزرعه پژوهشی واقع در استان البرز برداشت گردید. اسانس با استفاده از روش تقطیر با آب استخراج و شناسایی ترکیبات متشکله اسانس‌ها با استفاده از دستگاه GC و GC/MS ارزیابی گردید. بررسی نتایج تجزیه واریانس اختلاف معنی‌داری در صفات ارتفاع بوته، قطر یقه، قطر ساقه، طول برگ، عرض برگ، نسبت طول/ عرض برگ، تعداد برگ در بوته و وزن تر و خشک نشان داد. بیشترین ارتفاع بوته (9/103 میلی‌متر)، قطر ساقه (6/3 میلی‌متر) و تعداد برگ در بوته (19) به جمعیت استان البرز (گچسر) تعلق داشت. براساس نتایج حاصل از تجزیه کلاستر، جمعیت‌های مورد مطالعه به 2 گروه مجزا تقسیم شدند.تجزیه به مولفه‌هانشان داد 3 مولفه در مجموع بیش از 6/89 درصد از تغییرات مربوط به صفات اصلی را توجیه نمودند که صفات قطر ساقه، تعداد برگ در بوته و وزن تر و خشک، از صفات تشکیل دهنده مولفه اول بودند. کمترین (015/0 درصد) و بیشترین (049/0 درصد) بازده اسانس به جمعیت‌های الموت و گچسر و قره زاغ تعلق داشت. ترکیب‌های: گاما-ترپینن، بتا- پینن، آلفا-پینن، ژرماکرن–دی و بی-سیکلو ژرماکرن در اسانس همه رویشگا‌ه‌ها غالب بودند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        13 - بررسی اکوفیتوشیمیایی اسانس سه گونه از گیاه دارویی Artemisia L. متاثر از اقلیم و مراحل فنولوژیکی مختلف در استان خوزستان
        محمدرضا نظرپور مهراب یادگاری
        هدف از انجام این تحقیق بررسی اثرات شرایط اقلیمی دو منطقه مختلف از استان خوزستان (مسجدسلیمان و ایذه) و مراحل فنولوژیکی (رشد رویشی، گلدهی و بذردهی) بر خصوصیات کمی و کیفی اسانس سرشاخه هوایی سه گونه از جنسArtemisia (دشتی sieberi، کوهی aucheri و معمولی vulgaris) از خانواده ک أکثر
        هدف از انجام این تحقیق بررسی اثرات شرایط اقلیمی دو منطقه مختلف از استان خوزستان (مسجدسلیمان و ایذه) و مراحل فنولوژیکی (رشد رویشی، گلدهی و بذردهی) بر خصوصیات کمی و کیفی اسانس سرشاخه هوایی سه گونه از جنسArtemisia (دشتی sieberi، کوهی aucheri و معمولی vulgaris) از خانواده کاسنی بود. این تحقیق در قالب طرح کاملاً تصادفی به‌صورت فاکتوریل در 3 تکرار انجام شد. پس از جمع‌آوری سرشاخه هوایی گیاهان در مراحل مختلف، اسانس‌گیری به روش تقطیر با بخار آب توسط دستگاه کلونجر صورت گرفت و پس از آماده‌سازی، جهت شناسایی ترکیبات به دستگاه GC و GC/MS تزریق گردید. بیشترین ترکیبات مؤثره اسانس شامل آلفا-پینن، کامفن، سابینن، لیمونن، آرتمیزیا-کتون، بورنئول، کاریوفیلن، ژرماکرن-دی و بتا-اودسمول بود. نتایج نشاندهنده اثرگذاری معنی‌دار مناطق و مراحل فنولوژیکی بر کمیت و کیفیت اسانس بود. بیشترین میزان اسانس (57/2 درصد) در گونه A.aucheri L. تحت اقلیم مسجد سلیمان و در مرحله گلدهی و کمترین میزان اسانس (61/1 درصد) در گونه A.vulgaris L. تحت اقلیم ایذه و در مرحله بذردهی حاصل گردید. بیشترین میزان ترکیبات معطر مانند آلفا-پینن، سابینن و بورنئول (گروه مونوترپن‌های هیدروکربنه) و کاریوفیلن (سزکوئی ترپن هیدروکربنه) در اسانس گونه های درمنه در مرحله انتهای رشد رویشی به‌دست آمد. با تغییر منطقه از سردسیر (ایذه) روبه گرمسیر (مسجدسلیمان)، میزان ترکیبات معطر موجود در اسانس مانند آلفا-پینن و لیمونن از گروه مونوترپن‌های هیدروکربنه کاهش، ولی ترکیبات سزکوئی‌ترپن مانند کاریوفیلن افزایش یافت. پیشنهاد می‌شود در جهت استحصال اسانس بیشتر در سه گونه مورد مطالعه درمنه، در مرحله گلدهی و در مناطق گرمسیر اقدام به بهره‌برداری نمود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        14 - بررسی تنوع ژنوتیپ‌های مختلف گیاه دارویی Camellia sinensis L. با استفاده از خصوصیات اکوفیتوشیمیایی در رویشگاه‌های مختلف استان گیلان
        سمیرا منتهایی درگاه محمد باقر رضایی مرضیه قنبری جهرمی سپیده کلاته جاری شاهین جهانگیرزاده خیاوی
        گیاه چای (Camellia sinensis L.) یک گیاه چوبی و دارویی چندساله متعلق به تیره چای می باشد. در این تحقیق تنوع تعداد سی اکوتیپ از گیاه چای از رویشگاههای: لنگرود، لاهیجان و سیاهکل (هر منطقه ده اکوتیپ) به عنوان سه منطقه عمده چایکاری در ایران در سال 1398 مورد آزمایش قرار گرفتن أکثر
        گیاه چای (Camellia sinensis L.) یک گیاه چوبی و دارویی چندساله متعلق به تیره چای می باشد. در این تحقیق تنوع تعداد سی اکوتیپ از گیاه چای از رویشگاههای: لنگرود، لاهیجان و سیاهکل (هر منطقه ده اکوتیپ) به عنوان سه منطقه عمده چایکاری در ایران در سال 1398 مورد آزمایش قرار گرفتند. صفاتی مثل وزن تر و خشک، میزان کلروفیل a، b و کل، میزان کافئین، پلی فنول، درصد خاکستر کل و خاکستر محلول و نامحلول در آب اندازه گیری شد. نتایج تجزیه واریانس تفاوت معنی‌داری در سطح احتمال یک درصد بین اکوتیپ های چای برای همه صفات نشان داد. مقایسه میانگین اکوتیپ ها نشان داد که بیشترین میزان وزن خشک و تر برگ را اکوتیپ سیاهکل (کد 11) به خود اختصاص داد. اکوتیپ سیاهکل (کد 13) بالاترین درصد کافئین (63/7 درصد) و اکوتیپ لاهیجان (کد 21) پایین ترین درصد کافئین را به خود اختصاص دادند. بیشترین میزان کلروفیل a و کلروفیل کل در اکوتیپ سیاهکل (کد 18) و بیشترین میزان کلروفیل b در اکوتیپ لاهیجان (کد 30) مشاهده شد. بیشترین درصد پلی فنول (45/9درصد) در اکوتیپ سیاهکل (کد 16) و کمترین درصد پلی فنول (1/3 درصد) در اکوتیپ لاهیجان (کد 21) بدست آمد. بیشترین درصد خاکستر کل، خاکستر محلول و غیرمحلول در آب را هم به ترتیب اکوتیپ های سیاهکل (کد 18)، سیاهکل (کد 12) و لاهیجان (کد 21) نشان دادند. به طور کلی اکوتیپ های مربوط به منطقه سیاهکل (کدهای 11، 13، 16 و 18) می توانند در برنامه ریزی پروژه های اصلاحی و تصمیم گیری برای انتخاب والدین مناسب در دورگه گیری برای افزایش عملکرد چای و افزایش صفات فیتوشیمیایی مورد استفاده قرار گیرند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        15 - ارزیابی و مقایسه ویژگیهای مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی 14 اکوتیپ از گیاه دارویی (.Ziziphus jujuba Mill) در ایران
        سکینه کهنسال واجارگاه رضا برادران سید غلامرضا موسوی مجید تولیت ابوالحسنی داراب یزدانی
        عناب Zizyphus jujuba Mill از تیره Rhamnaceae، دارای خواص دارویی ملین، تصفیه کننده خون و آرام کننده اعصاب است. تحقیق، به منظور ارزیابی صفات مورفولوژیکی، ترکیبات فنولی، تاننی و فلاونوئید اکوتیپ های گیاه دارویی عناب جهت دست یابی به اکوتیپ برتر به اجرا در آمد. 14 اکوتیپ عنا أکثر
        عناب Zizyphus jujuba Mill از تیره Rhamnaceae، دارای خواص دارویی ملین، تصفیه کننده خون و آرام کننده اعصاب است. تحقیق، به منظور ارزیابی صفات مورفولوژیکی، ترکیبات فنولی، تاننی و فلاونوئید اکوتیپ های گیاه دارویی عناب جهت دست یابی به اکوتیپ برتر به اجرا در آمد. 14 اکوتیپ عناب از کلکسیون جهاد دانشگاهی واحد خراسان جنوبی، که از مناطق مختلف گردآوری گردیده، در بهار 1396 گل و برگ در مرحله تمام گل، و میوه در مرحله رسیدن کامل جمع آوری گردیدند. ترکیبات فنلی و تانن کل با روش ماکار و میزان فلاونوئید کل با استفاده از دستگاه کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا انجام گرفت. گروه بندی اکوتیپ ها بر اساس صفات مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی از طریق تجزیه خوشه ای و همبستگی صفات کمی نیز به روش پیرسون انجام شد. نتایج نشان داد که عملکرد فلاونویید با طول و عرض میوه و نسبت آنها همبستگی مثبت معنی داری داشت. عملکرد فنل نیز با طول و عرض میوه و عملکرد تانن با فنل همبستگی مثبت معنی داری نشان داد. نتایج تجزیه واریانس صفات مورفولوژیک شامل طول و عرض برگ، نسبت آنها، طول و قطر میوه و نسبت آنها و وزن هزاردانه ژرم پلاسم متنوعی از گیاه عناب در ایران نشان دادند. از نظر صفات مورفولوژیک اکوتیپ هسته درشت دارای حداکثر ماده موثره بود. اکوتیپ های از نظر فیتوشیمیایی نیز اختلاف معنی دار آماری نشان دادند. بر اساس تجزیه خوشه ای، 14 اکوتیپ در 2 گروه جداگانه قرار گرفتند. ارزیابی صفات مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی بین اکوتیپ ها تنوع بالایی نشان دادند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        16 - ارزیابی تنوع برخی از شاخص های فیتوشیمیایی عصاره گل در جمیعت های خودروی گیاه دارویی .Rheum ribes L در ایران
        قادر قاسمی محمد فتاحی ابوالفضل علیرضالو
        استفاده از گیاهان دارویی و مواد فعال آنها به‌عنوان آنتی‌اکسیدان‌های طبیعی اخیراً مورد توجه قرار گرفته است. اندام‌های مختلف ریواس به دلیل برخورداری از فلاونوئیدها و پروآنتوسیانین‌ها ی آنتی‌اکسیدانی اهمیت زیادی در صنایع غذایی و دارویی دارند. در این مطالعه خصوصیات فیتوشیمی أکثر
        استفاده از گیاهان دارویی و مواد فعال آنها به‌عنوان آنتی‌اکسیدان‌های طبیعی اخیراً مورد توجه قرار گرفته است. اندام‌های مختلف ریواس به دلیل برخورداری از فلاونوئیدها و پروآنتوسیانین‌ها ی آنتی‌اکسیدانی اهمیت زیادی در صنایع غذایی و دارویی دارند. در این مطالعه خصوصیات فیتوشیمیایی اندام گل در 13 ژنوتیپ (13-G1G) ریواس جمع آوری شده از مناطق مختلف کشور مورد ارزیابی قرار گرفت. عصاره‌گیری با استفاده از دستگاه اولتراسونیک انجام گرفت. شاخص‌های فیتوشیمایی اندام گل بر اساس محتوای فنول کل (روش فولین سیکالتو)، فلاونوئید کل (روش آلومینیوم کلراید)، ویتامین ث (به روش تیتر با یدید پتاسیم)، کربوهیدرات محلول (معرف آنترون و رنگ سنجی)، تانن (معرف وانیلین و رنگ سنجی)، کاروتنوئید کل، کلروفیل a و b (روش لیچن تالر) و فعالیت آنتی‌اکسیدانی با استفاده از روش‌های DPPH و FRAP ارزیابی شدند. بیشترین میزان فنول و فلاونوئید کل به ترتیب در عصاره گل‌های ژنوتیپ 8G و 9G با مقدار (53/110 میلی‌گرم گالیک اسید بر گرم وزن خشک) و (49/1 میلی‌گرم کوئرسیتین بر وزن خشک) مشاهد شد. بیشترین فعالیت آنتی‌اکسیدانی به‌ترتیب در ژنوتیپ های 1G و 8G با میزان 75/94 درصد و (86/59 میکرومول بر گرم وزن خشک) و کمترین میزان این شاخص‌ها در گل ژنوتیپ 13G با میزان 17/68 درصد و (42/7 میکرو مول بر گرم وزن خشک) مشاهده شد. براساس این نتایج ژنوتیپ‌های مختلف ریواس حاوی آنتی‌اکسیدان‌های طبیعی هستند که در بین آن‌ها ژنوتیپ‌های 1G، 8G و 9G سطوح بالایی از این را دارا می‌باشد که از آن در صنایع غذایی و داروسازی می‌توان استفاده نمود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        17 - بررسی و مقایسه اثر محلول‎پاشی ژرانیال و سیترال بر کمیت و کیفیت مواد مؤثره اسانس گیاه دارویی Lippia citriodora Kunth.
        حسن نورافکن
        تبدیل زیستی به منظور تغییر یک پیش‌ماده کم ارزش به فرآورده ارزشمند دارویی انجام می‌شود. این پژوهش گلخانه‌ای جهت ارزیابی اثر محلول‎پاشی سیترال و ژرانیال مصنوعی در غلظت‌های 100، 200، 300، 400 و 500 میلی‌لیتر بر لیتر در کنار محلول‌پاشی با آب مقطر و بدون محلول‌پاشی (شاهد أکثر
        تبدیل زیستی به منظور تغییر یک پیش‌ماده کم ارزش به فرآورده ارزشمند دارویی انجام می‌شود. این پژوهش گلخانه‌ای جهت ارزیابی اثر محلول‎پاشی سیترال و ژرانیال مصنوعی در غلظت‌های 100، 200، 300، 400 و 500 میلی‌لیتر بر لیتر در کنار محلول‌پاشی با آب مقطر و بدون محلول‌پاشی (شاهد) بر کمیت و کیفیت اسانس گیاه دارویی به‌لیمو Lippia citriodora Kunth. در دانشگاه آزاد اسلامی واحد میانه طی 1394 انجام گرفت. اولین محلول‌پاشی در مرحله تقریباً 25 سانتی‌متری انجام شده و 7 و 14 روز بعد تکرار گردید. یک هفته پس از آخرین محلول‌پاشی، برگ‌های به‌لیمو برداشت شد. استخراج اسانس برگ به‌لیمو با روش تقطیر با آب (طرح کلونجر) انجام شد. در ارزیابی بازده اسانس، محلول‌پاشی سیترال و ژرانیال و به‌خصوص غلظت‌های کم آنها (100 میلی‌لیتر بر لیتر) و آب مقطر اثر مثبتی بر افزایش درصد اسانس تولیدی نشان داد. تجزیه اسانس با استفاده از دستگاه کروماتوگراف گازی و کروماتوگراف گازی متصل به طیف‌سنج جرمی انجام شد. در کل، 21 ترکیب در اسانس نمونه‌ها شناسایی و مهمترین ترکیبات شناسایی شده لیمونن، ژرانیال و نرال بود. محلول‌پاشی سیترال و ژرانیال و به‌خصوص غلظت‌های بالای آنها موجب افزایش میزان لیمونن تولیدی شد و بیشترین میزان لیمونن به ترتیب در ژرانیال (500) و سیترال (400 میلی‌لیتر بر لیتر) به مقدار 24/28 و 54/24 درصد و کمترین میزان لیمونن (83/17) در تیمار شاهد شد. ولی، محلول‌پاشی سیترال و ژرانیال اثر مثبتی بر میزان نرال و ژرانیال نشان نداد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        18 - تاثیر پرتودهی اشعه گاما بر صفات مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی گیاه داروییThymus vulgaris L.
        فهیمه صالحی عزیزاله خیری علی اسکندری محمد باقر رضایی
        آویشن باغی (.Thymus vulgaris L) متعلق به خانواده نعناعیان بوده و دارای سابقه دیرینه به عنوان گیاه دارویی می‌باشد و مواد موثره آن به عنوان مقوی، ضد نفخ، ضد اسپاسم، ضدالتهاب، ضد سرفه و خلط‌آور در درمان سرماخوردگی استفاده می‌شود. استفاده علمی از فناوری هسته‌ای جهت افزایش ک أکثر
        آویشن باغی (.Thymus vulgaris L) متعلق به خانواده نعناعیان بوده و دارای سابقه دیرینه به عنوان گیاه دارویی می‌باشد و مواد موثره آن به عنوان مقوی، ضد نفخ، ضد اسپاسم، ضدالتهاب، ضد سرفه و خلط‌آور در درمان سرماخوردگی استفاده می‌شود. استفاده علمی از فناوری هسته‌ای جهت افزایش کمیت و کیفیت مواد موثره آن‌ها از روش‌های علمی نوین می‌باشد. بدین منظور برای بررسی اثرات اشعه گاما در آویشن باغی، آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی چند مشاهده‌ای اجرا شد. تیمارهای به کار برده، دزهای صفر، 100، 200، 300 گری در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که کاربرد اشعه گاما تأثیر معنی‌داری بر روی صفات گیاه داشت. نتایج جدول مقایسه میانگین نشان داد که درصد اسانس پیکره رویشی آویشن باغی طی پرتودهی با دز 100 گری اشعه گاما افزایش یافته است. بنابراین بیش‌ترین میانگین اسانس با 81/2 درصد در تیمار 100 گری و کم‌ترین میزان اسانس با 52/1 درصد در تیمار 300 گری مشاهده شد. دز100گری نسبت به دزهای صفر، 200 و 300 گری اشعه گاما تاثیر بهتری در میزان عملکرد نیز نشان داد. در حالی که طی تجزیه اسانس با دستگاه کروماتوگرافی گازی بیشترین میزان تیمول و کارواکرول در دز 300 گری مشاهده شد. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد استفاده از پرتو گاما می‌تواند در زمینه دستیابی به شاخص‌های رشدی و فیتوشیمیایی مطلوب در این گیاه دارویی سودمند باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        19 - بررسی فیتوشیمیایی اسانس گیاه Prangos ferulacea Lindl. در رویشگاه‌های مختلف شهرستان دلفان
        امیر میرزایی موسی وند
        جاشیر (Prangos ferulacea Lindl.) گیاهی است پایا، بلند و معطر متعلق به تیره چتریان است. بخش‌های هوایی گیاه مذکور اواسط خردادماه سال 1394 در مرحله گلدهی از سه رویشگاه حرنا، دروزناب و سمسانه (به‌ترتیب با 2450، 2200 و 2150 متر ارتفاع از سطح دریا) در ارتفاعات شمال شرق شهرستا أکثر
        جاشیر (Prangos ferulacea Lindl.) گیاهی است پایا، بلند و معطر متعلق به تیره چتریان است. بخش‌های هوایی گیاه مذکور اواسط خردادماه سال 1394 در مرحله گلدهی از سه رویشگاه حرنا، دروزناب و سمسانه (به‌ترتیب با 2450، 2200 و 2150 متر ارتفاع از سطح دریا) در ارتفاعات شمال شرق شهرستان دلفان جمع‌آوری گردید و پس از خشک کردن گیاه در سایه، اسانس‌گیری با روش تقطیر با آب صورت گرفت. اجزای اسانس با استفاده از دستگاه‌های کروماتوگرافی گازی (GC) و کروماتوگرافی گازی متصل به طیف‌سنج جرمی (GC/MS) تجزیه و تحلیل و شناسایی شدند. از آزمون تجزیه واریانس و ضریب همبستگی پیرسون به‌ترتیب برای مقایسه خصوصیات خاک رویشگاه‌ها و شاخصه‌های کمی و کیفی اسانس استحصالی و همچنین نحوه پیوند میان شاخصه‌های خاک و اسانس حاصله استفاده گردید. نتایج نشان داد که عملکرد متوسط اسانس از سه رویشگاه حرنا، دروزناب و سمسانه به‌ترتیب 2/0، 2/0 و 3/0 درصد می‌باشد. شش ترکیب شیمیایی آلفا-پینن (77/59 درصد)، اکساید کریوفیلن (14/49 درصد)، ترانس کریوفیلن (65/31 درصد)، آلفا-فنیل (63/26 درصد)، آلفا-هومولن (65/5 درصد) و آلفا-کوپن (09/5 درصد) از مهم‌ترین ترکیبات غالب و مشترک در هر سه رویشگاه بودند. آنالیز تجزیه واریانس نشان داد در رویشگاه سمسانه مقدار نیتروژن، اسیدیته و ماده آلی نسبت به سایر رویشگاه‌ها بیشتر بود و دارای اختلاف معنی‌دار با آن‌ها می‌باشد. نتایج همبستگی پیرسون نشان داد که بین اکثر شاخص‌ها و عوامل ادافیکی همبستگی معنی‌داری وجود دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        20 - مقایسه فیتوشیمیایی اسانس در پنج گونه از جنس Stachys spp در شرایط زراعی خرم‌آباد
        نازنین رزازی علی اشرف چعفری زهرا خدا رحم پور شهاب سادات
        جنس سنبله ای Stachys spp. از مهمترین گیاهان داروئی ادویه ای و معطر تیره نعناعیان Lamiaceae محسوب می شوند و در مناطق مختلف ایران بصورت بومی یافت می شوند. در این تحقیق به منظور مقایسه ترکیبات شیمیایی اسانس پنج گونه از جنس Stachys، (S. lavandulifolia، S. laxa، S. inflata أکثر
        جنس سنبله ای Stachys spp. از مهمترین گیاهان داروئی ادویه ای و معطر تیره نعناعیان Lamiaceae محسوب می شوند و در مناطق مختلف ایران بصورت بومی یافت می شوند. در این تحقیق به منظور مقایسه ترکیبات شیمیایی اسانس پنج گونه از جنس Stachys، (S. lavandulifolia، S. laxa، S. inflata، S. germanica و S. byzantina) بذر آن ها در سال 1397 در مزرعه تحقیقاتی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خرم آباد کاشت و تکثیر شدند. در مرحله گلدهی کامل از گیاهان نمونه برداری شد. نمونه ها، در سایه خشک و آسیاب شدند. اسانس گیری با استفاده از دستگاه کلونجر و روش تقطیر با آب انجام شد و ترکیبات اسانس توسط دستگاه های GC و GC/MS تعیین شدند .نتایج نشان داد بیشترین و کمترین بازده اسانس با 0/2 و 8/0 درصد به ترتیب در گونه های S. lavandulifolia وS. byzantina بدست آمد. بیشترین مقدار آلفا-پینن با 1/6 و 9/9 درصد و بیشترین بتا-فلاندرن با 2/19 و 1/25 درصد به‌ترتیب در گونه های S. laxa و S. inflata بدست آمد و ترکیبات سابینن، دی لیمونن و الاگزاین در مرتبه بعدی قرار گرفتند. بیشترین مقدار لینالول با 9/9 و 9/3 درصد به‌ترتیب در گونه های S. germanica و S. inflata و بیشترین مقدار کاریوفیلن با 6/15 درصد در گونه S. laxa به دست آمد. مقدار ژرماکرن-دی در گونه های S. byzantina، S. laxa، S. lavandulifolia وS. inflata به‌ترتیب معادل 8/33، 4/4، 1/3 و 7/2 درصد بود. ترکیبات اصلی گونه S. lavandulifolia، شامل آلفا -کادینول (7/8 درصد)، اسپادولنول (8/6 درصد)، سیگما -کادینن (5/6 درصد)، بی سیکروژرماکرن (6/4 درصد)، سیگما- کادینول (1/3 درصد) بودند. در نتیجه این گونه با توجه به پراکنش وسیع آن در ایران به‌عنوان یکی از گونه های مهم جنس سنبله ای جهت کشت و اهلی کردن معرفی می‌گردد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        21 - بررسی و مقایسه فیتوشیمیایی ترکیبات طبیعی موجود در اسانس و عصارۀ گیاه دارویی Epilobium hirsutum L. به روش‌های مختلف کروماتوگرافی و طیف سنجی
        فاطمه السادات تفریشی محبوبه طاهرخانی
        جنسEpilobium در طب سنتی دارای خواص دارویی ضد التهابی، ضد اکسیدانی، ضد میکروبی، ضد توموری، ضد درد و ضد آندروژنیک می‌باشد. در این تحقیق اندام‌های هوایی گونه بید علفی کرکی Epilobium hirsutum L. در مرحلۀ گلدهی از ارتفاعات البرز مرکزی استان مازندران، بین سیاه بیشه و پل زنگول أکثر
        جنسEpilobium در طب سنتی دارای خواص دارویی ضد التهابی، ضد اکسیدانی، ضد میکروبی، ضد توموری، ضد درد و ضد آندروژنیک می‌باشد. در این تحقیق اندام‌های هوایی گونه بید علفی کرکی Epilobium hirsutum L. در مرحلۀ گلدهی از ارتفاعات البرز مرکزی استان مازندران، بین سیاه بیشه و پل زنگوله در تاریخ 28 تیرماه 1396 جمع آوری و از نظر ترکیبات موثرۀ فرار در اسانس و ترکیبات طبیعی موجود در عصاره مورد بررسی فیتوشیمیایی قرار گرفت. اسانس این گیاه به روش تقطیر با آب با ستفاده از دستگاه کلونجر استخراج و توسط دستگاه کروماتوگرافی گازی کوپل شده با طیف سنج جرمی (GC-MS) مورد ارزیابی کیفی و کمی قرار گرفت. نتایج نشان داد در اسانس این گیاه عمده‌ترین ترکیبات مربوط به آلفا- پینن با مقدار 65/21 درصد، دلتا-کادینن (29/15 درصد) و 1و8- سینئول (24/12 درصد) بوده است. ترپن‌های هیدروکربنی بیشترین غلظت را در روغن اسانسی این گیاه به خود اختصاص داده بودند. ترکیب طبیعی موجود در عصارۀ گیاه E. hirsutum توسط تکنیک‌های کروماتوگرافی ستونی، صفحه‌ای و لایۀ نازک (TLC) خالص‌سازی و در نتیجه یک ترکیب طبیعی به نام اِپی گالو کاتچین گالات از عصارۀ این گیاه استخراج و توسط تکنیک‌های طیف‌ سنجی C-NMR13، H-NMR1 و DEPT شناسایی و تعیین ساختار مولکولی شد. عصارة گیاه، به روش خیساندن در حلال استخراج و از لحاظ وجود ترکیبات فلاونوئیدی (روش شینودا)، تاننی (معرف فریک کلراید)، آلکالوئیدی (تست مایر)، گلیکوزیدی (روش کلر کیلیانی) و ساپونینی (روش فورث) مورد بررسی فیتوشیمیایی قرار گرفت. درنتیجه وجود ترکیبات طبیعیِ فلاونوئیدی (ایجاد رنگ قرمز)، آلکالوئیدی (تشکیل رسوب زرد)، کاتکول تانن‌ها (رنگ سبز تیره)، ساپونین (لایه کفی پایدار) و گلیکوزیدی (ایجاد لایه سبز-آبی) در عصارۀ این گیاه اثبات شد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        22 - بررسی پاسخ فیتوشیمیایی و مورفولوژیکی توده بومی Cyamopsis tetragonoloba L.منطقه ایرانشهر به محلول‌پاشی نانو ذرات اکسید روی
        صفورا بزی علی موافقی جعفر ولیزاده محرم ولیزاده
        از آنجایی که تغذیه گیاهان با عنصر روی، یک راهکار برای بهبود رشد و نمو گیاهان و جبران کمبود روی در خاک است، در این تحقیق، به منظور بررسی اثر تغذیه‌ای نانو ذرات اکسید روی با اندازه 40 نانومتر بر ویژگی های مورفولوژیک، صمغ دانه و فراورده های فیتوشیمیایی برگ توده بومی گیاه گ أکثر
        از آنجایی که تغذیه گیاهان با عنصر روی، یک راهکار برای بهبود رشد و نمو گیاهان و جبران کمبود روی در خاک است، در این تحقیق، به منظور بررسی اثر تغذیه‌ای نانو ذرات اکسید روی با اندازه 40 نانومتر بر ویژگی های مورفولوژیک، صمغ دانه و فراورده های فیتوشیمیایی برگ توده بومی گیاه گوار (Cyamopsis tetragonoloba L) از ایرانشهر، آزمایشی کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. سنجش میزان صمغ گوار به روش فنل-سولفوریک اسید، میزان فنل کل به روش معرف فولین-سیوکالتیو و میزان فلاونوئید کل به روش رنگ سنجی آلومینیوم کلراید انجام گرفت. کشت بذر ها در در اوایل خردادماه 1397، در گلخانه‌ دانشگاه سیستان و بلوچستان انجام شد. تیمارها شامل شش غلظت مختلف نانو ذرات اکسید روی 0 (شاهد)، 25، 50، 100، 200، 500 میلی‌گرم در لیتر بودند که به‌صورت محلول‌پاشی برگی در دو مرحله (20 و 27 روز پس از کشت بذرها) بر گیاهان گوار اعمال شدند. از میان صفات اندازه‌گیری شده، با افزایش غلظت نانو ذرات، کاهش تدریجی و معنی داری در تعداد دانه در غلاف مشاهده شد. در حالی که اثر غلظت نانو ذرات بر طول غلاف و طول ریشه معنی دار نبود، اما طول ساقه، وزن خشک ساقه، وزن خشک ریشه، سطح برگ، تراکم روزنه ها، وزن خشک برگ، وزن 500-دانه، وزن خشک غلاف، با افزایش غلظت نانو ذرات تا تیمار 500 میلی‌گرم بر لیتر نانو ذرات اکسید روی، افزایش معنی‌داری نسبت به شاهد نشان دادند. در این تیمار، صمغ دانه، فنل کل و فلاونوئید کل به‌ترتیب به میزان 55/2، 10/2 و 34/1 برابر نسبت به تیمار شاهد افزایش نشان دادند. بـر اساس نتایج بدست آمده می توان با هدف بهبود ویژگی های رشد و افزایش میزان صمغ دانه، فنل و فلاونوئید برگ گیاه گوار از نانو ذرات اکسید روی با ویژگی های به کار رفته در این پژوهش استفاده نمود و با افزایش صمغ گوار از کاربردهای دارویی آن بهره برد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        23 - بررسی فیتوشیمیایی، ضدمیکروبی و عملکرد سمیت سلولی عصاره‌های مختلف گیاه داروییL. Rosa persica در خراسان شمالی
        علی کوهستانیان مریم تاتاری ملیحه صمدی کاظمی احمد اصغرزاده سیده فائزه تقی زاده
        این مطالعه با هدف شناسایی و تعیین مقدار متابولیت های ثانویه، بررسی ضدمیکروبی و سمیت سلولی در عصاره های مختلف اندام هوایی گیاه دارویی رز ایرانی (Rosa persica L.) به روش کروماتوگرافی مایع- اسپکترومتر جرمی (LC- MS/MS) در یک طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. گیاه رز ا أکثر
        این مطالعه با هدف شناسایی و تعیین مقدار متابولیت های ثانویه، بررسی ضدمیکروبی و سمیت سلولی در عصاره های مختلف اندام هوایی گیاه دارویی رز ایرانی (Rosa persica L.) به روش کروماتوگرافی مایع- اسپکترومتر جرمی (LC- MS/MS) در یک طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. گیاه رز ایرانی از شهرستان شیروان واقع در استان خراسان شمالی در اواخر تابستان سال 1399 جمع آوری شد و عصاره های متانولی، پترولیوم اتری، اتیل استاتی و آبی از اندام هوایی آن به روش خیساندن تهیه گردید. با استفاده از سیستم کروماتوگرافی مایع- اسپکترومتر جرمی مشخص شد که عصاره متانولی دارای بالاترین مقادیر ترکیبات رزمارینیک اسید بود. بررسی اثرات آنتی میکروبی عصاره های مختلف به روش تعیین حداقل غلظت مهارکنندگی و حداقل غلظت کشندگی انجام شد. نتایج بررسی عملکرد عصاره‌ها بر سویه های استافیلوکوکوس اورئوس، استافیلوکوکوس اپیدرمیس، میکروکوکوس لوتئوس، باسیلوس سرئوس، سدوموناس اوروژینوزا، سالمونلا تیفی، سراشیا مارسسنز، اشرشیا کلی، کاندیدا آلبیکنس، آسپرژیلوس نایجر نشان داد که در همه تیمارها باکتری‌های گرم منفی در مقایسه با گرم مثبت مقاومت بیشتری را از خود نشان دادند. در تمامی عصاره‌ها، حساس‌ترین سویه، استافیلوکوکوس اورئوس بود که به ترتیب با حداقل غلظت مهارکنندگی و کشندگی برابر 0/13±10/89و 0/33±19/34 میکروگرم بر میلی‌لیتر در عصاره متانولی بیشترین اثر را داشت. عصاره متانولی اندام هوایی به ترتیب دارای اثرات آنتی میکروبی معنی دار قوی تری بودند. بر اساس نتایج سمیت سلولی عصارهای مختلف بر روی سلول‌های MCF-7، DU-145، PC3،A2780 ،C26 ،U-87-MG ، MDA-MB-231 وHela عصاره متانولی دارای بیشترین اثرات سمیت سلولی بر روی تمام رده‌های سلولی مورد مطالعه بود. کمترین اثرات سمیت سلولی مربوط به عصاره آبی اندام هوایی بود. در تمام تیمارها و رده‌های سلولی،IC50 کمتر از 400μg/ml بود. فعالیت‌های بیوشیمیایی و بیولوژیکی R. persica ممکن است به ترکیبات فنلی آن مربوط باشد، بنابراین مطالعات بیشتر توصیه می‌شود. نتایج نشان داد که گیاه مورد مطالعه در این تحقیق غنی از اسیدهای فنلی است که می تواند از بسیاری از آسیب های ناشی از رادیکال های آزاد جلوگیری کند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        24 - بررسی تنوع فیتوشیمیایی و خواص آنتی‌اکسیدانی عصارة جمعیت‌های مختلف گیاه دارویی Perovskia abrotanoides Kar. در حوزه البرز شرقی
        مریم فرزانه عاطفه امیراحمدی ,وحید پوزش فاطمه سلیمی
        این مطالعه به بررسی تنوع فیتوشیمیایی و خواص آنتی‌اکسیدانی سه جمعیت از گونهPerovskia abrotanoides Kar. در محدوده رشته کوه البرز شرقی شامل استان های سمنان و مازندران می پردازد. نمونه‌های گلدار گیاه از سه رویشگاه طبیعی دامغان (ایستگاه 1، 1504 متر)، کردمیر (ایستگاه 2، 1672 أکثر
        این مطالعه به بررسی تنوع فیتوشیمیایی و خواص آنتی‌اکسیدانی سه جمعیت از گونهPerovskia abrotanoides Kar. در محدوده رشته کوه البرز شرقی شامل استان های سمنان و مازندران می پردازد. نمونه‌های گلدار گیاه از سه رویشگاه طبیعی دامغان (ایستگاه 1، 1504 متر)، کردمیر (ایستگاه 2، 1672 متر) و شاهرود (ایستگاه 3، 1285 متر) در تیر ماه .1397جمع‌آوری شدند. میزان پرولین، پروتئین، قندهای محلول، ترکیبات فنلی، پراکسید هیدروژن، پتاسیم، مس، روی، آهن، نیکل، منیزیم، منگنز و کلسیم در سرشاخه های گلدار گیاه و همچنین میزان شوری خاک هر رویشگاه اندازه گیری شدند. عصاره های متانولی، اتیل استاتی، دی کلرومتانی و هگزانی نیز به روش خیساندن استخراج و میزان فعالیت آنتی‌اکسیدانی عصاره‌ها با استفاده از ظرفیت مهار رادیکال‌های DPPH مورد بررسی قرار گرفتند. آزمایش به‌صورت طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار و مقایسه‌ میانگین داده ها‌ با استفاده از آزمون دانکن در سطح احتمال 5 درصد انجام شد. نتایج نشان داد که بیشترین مقدار پرولین و پتاسیم از ایستگاه 1، بیشترین مقدار پروتئین، ترکیبات فنولی، منیزیم و شوری خاک از ایستگاه 3 و بالاترین مقدار آهن از ایستگاه 2 اندازه گیری شدند. همچنین ایستگاه 3 دارای بیشترین میزان فعالیت آنتی‌اکسیدانی در تمام عصاره ها و تمامی ایستگاه ها دارای کمترین میزان فعالیت آنتی اکسیدانی در عصاره هگزانی بودند. عصاره‌های دی کلرومتانی در ایستگاه های 2 و 3 دارای بالاترین میزان فعالیت آنتی اکسیدانی بودند در حالی که در ایستگاه 1 بالاترین میزان فعالیت آنتی اکسیدانی در عصاره متانولی یافت شد. بنابراین مشخص شد که با افزایش میزان شوری خاک محتوای فنلی و فعالیت آنتی‌اکسیدانی جمعیت های گیاه برازمبل افزایش می یابند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        25 - بررسی فیتوشیمیایی، ضدمیکروبی، ضدسرطانی و ضدآلزایمری عصارۀ هیدروالکلی برگ گیاه دارویی Eucalyptus globulus L. در شرایط آزمایشگاهی
        مرتضی کریم پور امیر آراسته
        این پژوهش به ارزیابی فیتوشیمیایی، ضدمیکروبی، ضدسرطانی و ضدآلزایمری عصارۀ برگ گیاه اکالیپتوس (Eucalyptus globulus L.) پرداخته است. برگ های تازه گیاه در پاییز 1396 از حومه رشت جمع آوری گردید. عصاره گیری به روش خیساندن و ترکیبات عصاره با روش گازکروماتوگرافی جرمی تعیین گردی أکثر
        این پژوهش به ارزیابی فیتوشیمیایی، ضدمیکروبی، ضدسرطانی و ضدآلزایمری عصارۀ برگ گیاه اکالیپتوس (Eucalyptus globulus L.) پرداخته است. برگ های تازه گیاه در پاییز 1396 از حومه رشت جمع آوری گردید. عصاره گیری به روش خیساندن و ترکیبات عصاره با روش گازکروماتوگرافی جرمی تعیین گردید. اثر ضدمیکروبی عصاره علیه باکتری ‌های استافیلوکوکوس اورئوس، اشریشیاکلی، لیستریا مونوسیتوژنز و سالمونلا تیفی موریوم با روش انتشار در آگار بررسی شد و مقادیر MIC و MBC آن تعیین گردید. اثر ضدسرطانی با آزمون MTT روی رده سلولی سرطان روده انجام شد و اثر آنتی اکسیدانی با روش DPPH و اثر مهاری عصاره بر تولید نانورشته های آمیلوئیدی با طیف سنجی کنگورد تعیین گردید. ترکیبات اکالیپتول و گلوبولول بیشترین فراوانی را در عصاره داشتند. قطر هالۀ عدم رشد عصارۀ هیدروالکلی اکالیپتوس در روش چاهک روی باکتری‌های اشرشیاکلی، استافیلوکوکوس اورئوس، لیستریا مونوسیتوژنز و سالمونلا تیفی موریوم به‌ترتیب 12، 22، 26 و 15 میلی‌متر و نتایج MIC و MBC در باکتری های اشرشیاکلی و استافیلوکوکوس اورئوس به‌ترتیب 0/625 و 1/25 و در لیستریا مونوسیتوژنز به‌ترتیب 1/25 و 2/5 و در سالمونلا تیفی موریوم نیز به‌ترتیب 5 و 10 میلی‌گرم بر میلی‌لیتر به دست ‌آمد. بیش ترین فعالیت ضدسرطانی در غلظت 100 و بیش ترین اثر آنتی‌اکسیدانی در غلظت 10 و بیش ترین مهار تولید نانو رشته های آمیلوئیدی در غلظت 0/4 میلی گرم بر میلی لیتر از عصاره مشاهده شد. عصارۀ اکالیپتوس به‌دلیل دارا بودن خاصیت ضدمیکروبی، آنتی‌اکسیدانی و آنتی‌آمیلوئیدی می‌تواند به درمان عفونت، کاهش رشد سلول های سرطانی و عوارض ناشی از بیماری آلزایمر کمک کند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        26 - نوشیدنی فراسودمند ترکیبی‌حاوی عصاره‌هایگیاهان خانواده چلیپائیان جهت بهبود سیستم ایمنی
        زهرا لطیفی سعید عابدیان کناری علی اکبر مشایخ
        سیستم ایمنی بدن ارتباط تنگاتنگی با سلامت انسان دارد. بر این اساس، غذاهای فراسودمند حاوی ترکیبات فعال زیستی می‌توانند به‌عنوان بهبود دهنده سیستم ایمنی محسوب ‌شوند. هدف از مطالعه حاضر تولید نوشیدنی فراسودمند ترکیبی، حاوی عصاره‌های گیاهان خانواده چلیپائیان (کلم سفید، کلم ق أکثر
        سیستم ایمنی بدن ارتباط تنگاتنگی با سلامت انسان دارد. بر این اساس، غذاهای فراسودمند حاوی ترکیبات فعال زیستی می‌توانند به‌عنوان بهبود دهنده سیستم ایمنی محسوب ‌شوند. هدف از مطالعه حاضر تولید نوشیدنی فراسودمند ترکیبی، حاوی عصاره‌های گیاهان خانواده چلیپائیان (کلم سفید، کلم قرمز، کلم بروکلی و گل کلم) جهت بهبود سیستم ایمنی می باشد. بدین منظور عصاره‌های هیدرواتانولی (70 درصد) از چهار گونه کلم تهیه شد، سپس میزان ترکیبات فنولی و فلاونوئید کل و ظرفیت آنتی-اکسیدانی به روش DPPH بررسی گردید. سپس نوشیدنی‌هایی ترکیبی از چهار عصاره با غلظت های g/ml 400 و 800 تهیه گردید و موش‌های آزمایشگاهی با دوز یک سی‌سی، طی 15 روز متوالی تغذیه شدند. سیستم ایمنی با بررسی فاکتورهای IgG، IFN-γ، IL-4، IL-10 و IL-17 توسط روش الایزای غیر رقابتی ارزیابی شد. نتایج بدست آمده حاکی از بالا بودن فنل (mg GA/g 024/063/1) و فلاونوئید تام (mg QE/g 004/0426/0) در عصاره هیدرواتانولی کلم سفید بود. همچنین در روش DPPH، بالاترین میزان مهار کنندگی رادیکال آزاد مربوط به کلم قرمز به مقدار 26/98 درصد در غلظت g/ml 800 بود. نتایج ارزیابی سیستم ایمنی نشان داد که سه فاکتور IgG، IL-10 و IL-17 در موش‌ها، با مصرف نوشیدنی فراسودمند حاوی غلظت عصاره g/ml 800 افزایش یافت؛ به‌طوری که فاکتور IgG در گروه شاهد برابر با mg/ml 68/681/10 و در گروه سوم با غلظت عصاره g/ml 800 به mg/ml 86/2035/27 افزایش یافت. نتایج نشان داد که عصاره گیاهان خانواده چلیپائیان واجد پتانسیل بالایی برای استفاده در محصولات غذایی با هدف افزایش کیفیت و ارزش تغذیه ای را دارند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        27 - Pharmacognostic study, chemical analysis and antioxidant potential of Leucas indica L. (R. Br.)
        جاشری جاسوتکار راپالی شیرسات دیپاک کوچی
        Background & Aim: Leucas indica L. (R. Br.) is a lesser known aromatic herb of family Lamiaceae. Traditionally it was use to cure cough and cold by tribals of Southern India. The present work was aimed to investigate its pharmacognostic characters, major phytochemic أکثر
        Background & Aim: Leucas indica L. (R. Br.) is a lesser known aromatic herb of family Lamiaceae. Traditionally it was use to cure cough and cold by tribals of Southern India. The present work was aimed to investigate its pharmacognostic characters, major phytochemicals and antioxidant potential as possible replacement of its allied members to reduce their exploitation. Experimental: The fine details of stem and leaves of L. indica were noted including vasculature, cortical and epidermal depositions, trichome structure and stomata. The fluorescence analysis of leaf powder was done using various laboratory chemicals and reagents. The methanol leaf extract was analyzed using HPTLC to identify major active compounds and antioxidant potential was studied using standard method. Results: Both simple and glandular trichomes were present on stem as well as leaves. The fluorescence analysis of powdered drug material after interaction with different laboratory chemicals showed distinct colorations. The preliminary analysis revealed the phytochemical richness of the plant. Most phytoconstituents were found to be extracted in methanol solvent. The HPTLC analysis of methanol extract showed presence of a range of phenolics and flavonoids. The chromatogram showed availability of rutin, ferulic acid, catechin and apigenin which makes this plant as a possible antioxidant drug candidate. Recommended applications/industries: The rich chemical diversity of this plant and significant antioxidant potential could be used as good natural source for herbal pharmaceuticals. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        28 - The phytochemical response of Melissa officinalis L to foliar application of hydro-alcoholic solutions (methanol and ethanol)
        اسماعیل خسروی علی مهرآفرین حسنعلی نقدی بادی رضا حاجی آقایی محمدتقی خسروی
        Introduction & Aim: The aim of this study was evaluating effect of methanol and ethanol foliar application as a new and safe technology in plant production on lemon balm’s (Melissa officinalis L.) volatile oil components.Experimental: Experimental carried out أکثر
        Introduction & Aim: The aim of this study was evaluating effect of methanol and ethanol foliar application as a new and safe technology in plant production on lemon balm’s (Melissa officinalis L.) volatile oil components.Experimental: Experimental carried out based on a Randomized Complete Block Design (RCBD) with fifteen treatments and three replications in the experimental field of medicinal plants institute (ACECR) in Haljerd in the Alborz province at 2010. The treatments of this study including: control, control distilled water, aqueous ethanol solutions with 10, 20, 30, 40 and 50% (v/v), aqueous methanol solutions with 10, 20, 30, 40 and 50% (v/v) and ethanol-methanol equal mixtures with 5, 15 and 25% (v/v). In this study, phytochemical characters by GC-MS were evaluated.Results & Discussion: The results were indicated that spraying of ethanol and methanol on phytochemical characters have significant difference (p<0.01). The most of biosynthesis of β-caryophyllene, neral, geranial, caryophyllene oxide, Δ-cadinene, Δ-cadinol, citronellal, germacrene-B and geranyl acetate were affected by methanol 50% solution.Industrial and practical Recommendations: The results showed that spraying with methanol 50% was the best treatment for increasing of volatile oil components of Melissa officinalis L. in Karaj conditions. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        29 - Effects of different sources of nitrogen fertilizer and applied rates on essential oil content and composition of peppermints
        عادل پشت دار علیرضا ابدالی مشهدی فواد مرادی سید عطا صیادت عبدالمهدی بخشنده
        Background & Aim:Peppermint known for its healing properties is a plant from the Labiatae family. Currently, different rates of nitrogenous fertilizers are used in production of peppermint while there is no precise information available about how much of nitrogen fe أکثر
        Background & Aim:Peppermint known for its healing properties is a plant from the Labiatae family. Currently, different rates of nitrogenous fertilizers are used in production of peppermint while there is no precise information available about how much of nitrogen fertilizer is the optimum rate for this plant. The main purpose of this research was to evaluate the response of peppermint chemical composition to different nitrogen rates and type of nutrition strategy (with control and conventional chemical sources). Experimental: Samples collected from different mint nutrition strategy [conventional: four nitrogen levels from three fertilizers source (UAN, urea and ammonium sulfate), and control (no added fertilizer) in the Khouzestan province at the southwest of Iran. Results: Nitrogen supply led to increase of fresh and dry yield of peppermint. Maximum essential oil obtained from 210 kgN/ha of nitrogen fertilizer in UAN which showed the best results compared to urea, ammonium sulfate and control. The GC/MS data showed that the qualitative of the components appeared to be not constant in different nutrient strategy. Moreover, remarkable variations were found in the amounts of the major of essential oil constituents. A total thirty-five components, comprising 98.87, 97.62, 98.09 and 97.98% of the obtained total essential oils were characterized in control, UAN, urea and ammonium sulfate samples, respectively. Also Menthol (41.22, 33.7, 30.62 and 33.23%), menthone (16.32, 26.25, 27.33 and 26.7 %), menthofuran (4.09, 4.74, 5.81 and 5.14 %) and isomenthone (6.47, 7.48, 7.26 and 7.43%) were the main components of peppermint oil. Recommended applications/industrie: Since, essential oil of peppermint, particularly menthol component, has many application in pharmaceutical and perfumery industry due to antiviral, antibacterial and antispasmodic activity, UAN fertilizers is recommended to be used in addition to control in view of the increasing in quality and quantity of essential oil. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        30 - Phytochemical diversity of Rosa damascene Mill populations in the north of Chaharmahal and Bakhtiari province
        خسرو داوودی عبدالله قاسمی پیربلوطی فاطمه ملک پور
        مقدمه و هدف: یکی از گونه های ارزشمند ودارویی تیره ی گلسرخ(Rosaceae)، گل محمدی با نام علمی (RosadamasceneMill.) می باشد. اسانس این گیاه خاصیت ضدباکتریایی، ضدمیکروبی و آنتی اکسیدانی دارد. به منظور بررسی خصوصیات فیتوشیمیایی این گونه در استان چهارمحال و بختیاری، تحقیق أکثر
        مقدمه و هدف: یکی از گونه های ارزشمند ودارویی تیره ی گلسرخ(Rosaceae)، گل محمدی با نام علمی (RosadamasceneMill.) می باشد. اسانس این گیاه خاصیت ضدباکتریایی، ضدمیکروبی و آنتی اکسیدانی دارد. به منظور بررسی خصوصیات فیتوشیمیایی این گونه در استان چهارمحال و بختیاری، تحقیق حاضر در رویشگاه های مختلف شمال استان چهارمحال و بختیاری در بهار سال 1396 انجام شد. روش تحقیق: این گیاه از پنج منطقه در استان، شامل شهرکرد، سامان، چمچنگ، چغاخور و منطقه بن در مرحله ی گلدهی کامل جمع آوری شد. از نمونه های گیاهی جمع آوری شده در سه تکرار با روش تقطیر با آب، اسانس گیری به عمل آمد. اسانس ها با استفاده از گازکروماتوگرافی متصل به طیف سنج جرمی GC/MS تجزیه ی شیمیایی شدند. نتایج و بحث: با توجه به نتایج تجزیه فیتوشیمی اسانس، حدود 19 ترکیب شناسایی شد که تقریباً در حدود 100-80 درصد از کل اسانس را شامل می شود. مهمترین ترکیبات عبارت از: سیکلوهگزان، منتون، منتول، سیترونلول، تیمول، متیل استات، ایزوبوتیل فتالات، هپتادکان، نانودکان، هنیکوزان، تریکوزان بودند. نتایج تجزیه داد ه ها نشان داد که تفاوت معنی داری بین ترکیبات گیاه گل محمدی در مناطق مورد مطالعه وجود دارد. بهترین اکوتیپ به لحاظ داشتن هنیکوزان و هپتادکان جمعیت های جمع آوری شده از منطقه چمچنگ، به لحاظ داشتن تیمول، جمعیت جمع آوری شده از منطقه شهرکرد و بهترین جمعیت از لحاظ سیترونلول منطقه چغاخور و بهترین اکوتیپ از لحاظ منتول منطقه بن، بهترین منطقه از لحاظ منتون و سیکلوهگزان منطقه سامان می باشد. توصیه کاربردی/ صنعتی: می توان نتیجه گرفت علاوه بر عوامل ژنتیکی، عوامل محیطی هم به عنوان عامل اصلی در میزان ترکیبات ثانویه گیاه نقش دارند و بر اساس ترکیبات دارویی مورد نیاز می توان اقدام به جمع آوری گل محمدی از مناطق مختلف نمود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        31 - Identification of phytochemicals, plant compounds Smirnovia iranica.
        منصوره قوام حسین آذرنیوند مریم اخباری
        Background & Aim: Fabaceae plant family cow tail (Smirnovia iranica) is one of the valuable species of native shrubs and sand dunes in the central region of Iran which is consistent with the production of forage and soil conservation and creating a beautiful landsca أکثر
        Background & Aim: Fabaceae plant family cow tail (Smirnovia iranica) is one of the valuable species of native shrubs and sand dunes in the central region of Iran which is consistent with the production of forage and soil conservation and creating a beautiful landscape; it has the active ingredients of medicinal values. The purpose of this study was to investigate the presence of some phytochemicals in this plant for the first time. Experimental: The habitat of the plant, located in Kashan sand dunes four study sites were chosen from a distance of 30 km. Phytochemical study during the third week of April 1391 flowering branches and leaves collected at each site using soxhlet apparatus for 8 h were extracted by methanol extract of leaves and flowers. Mayer and Wagner's reagent for alkaloids detected the test for determining anthocyanins and flavonoids cyanidin, Chloroferric solution to test for the presence of tannins and test the reaction of anthraquinone Bourne - Tragr was used. Results & Discussion: The results indicate the presence of alkaloids, flavonoids, anthocyanins and tannins, and the presence or absence of low- anthraquinone in both the body and the whole site. The final conclusion in terms of the priority phytochemicals valuable plant in flower organs and the optimum harvest Qasim Abad is the preferred site. Recommended applications/industries: Based on the results of this study , this native plant have worth phytochemicals that preservation and resuscitation and Advantage of its be considered تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        32 - Identification and characterization of chemical composition of Rhus coriaria L. fruit from Hamadan, Western Iran
        حمیدرضا اردلانی مریم حسن پور مقدم امین هادی پناه فرنوش فتوت علی عزیزی جلال سلطانی
        Background & Aim: Identification, characterization and detection of medicinal plants chemical composition are very important for phytochemical scientific source. Sumac is one of the medicinal plants in the world that uses for industrial and pharmacological applicati أکثر
        Background & Aim: Identification, characterization and detection of medicinal plants chemical composition are very important for phytochemical scientific source. Sumac is one of the medicinal plants in the world that uses for industrial and pharmacological application. In this study, chemical composition of Rhus coriaria has been investigated. Experimental: Chemical composition of the mature and ripe fruit of Rhus coriaria cultivated in Hamedan (Iran) climatic conditions has been analyzed by high performance liquid chromatography–electrospray ionization mass spectrometry (HPLC-MS). Results & Discussion: In total 191 compounds were identified in sumac fruit including, 78 hydrolysable tannins (Gallic acid), 59 flavonoid such as, Apigenin, 40 other compounds such as Butein, 9 anthocyanins such as Cyanidin. Industrial and practical recommendations: The results indicated that this plant is one of the extensive sources of bioactive phytochemical, phenolic compounds and as a source of functional ingredients in chemical, pharmaceutical industries, traditional medicine and herbal drugs as widespread uses in the world. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        33 - Phytochemical diversity on essential oils from Myrtus communis leaves of different populations collected from Fars and Kohkeloyeh va Boyerahmad provinces
        لیلا مهرآور غلامرضا باژیان عبدالله قاسمی پیربلوطی مجتبی جعفرنیا
        Background & Aim: Myrtle (Myrtus communis L.), is an important medicinal plant that is used for pharmacological uses and conservation of environments (for example preventing the soil erosion) regards to its specific condition habitat. Experimental: In this research, أکثر
        Background & Aim: Myrtle (Myrtus communis L.), is an important medicinal plant that is used for pharmacological uses and conservation of environments (for example preventing the soil erosion) regards to its specific condition habitat. Experimental: In this research, phytochemical variations of the essential oils from different populations of myrtle collected from Fars (Saydan, Cheshme-Ali, and Simakan), and Kohkeloyeh va Boyerahmad (Dehdasht and Gachsaran) provinces using GC-MS were analyzed. Results & Discussion: Results of GC/MS analysis indicated that α–pinene, 1,8–cineole, linalool, linalyl acetate, α–terpineol, and linalool oxide were the main components in the essential oils from all populations. The essential oils from the leaves of myrtle were characterized by high levels of oxygenated monoterpenes, hydrocarbon monoterpenes, phenylpropanoids and sesquiterpenes. Monoterpenes were the main constituents of the essential oil of the leaves of the collected plants. Cluster analysis based on Euclidean distance square by UPGMA method classified the samples into three groups. In this classification, samples referred to the Gachsaran and Dehdasht populations (Kohkeloyeh va Boyerahmad province), and the Saydan population (Fars province) were at the same group. Recommended applications/industries: Results indicated the main source of variability in chemical composition and oil yield of the studied populations seemed to be due to differences in environmental conditions and chemotypes. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        34 - The Morphological Traits of Iranian Native Cyclamens
        Afsaneh Yavari Kondori Rohangiz Naderi Mahmood Khosrowshali Kambiz Larijani
        The cyclamen (Myrsinascea) as the flowers growing in some temperate regions, are of high ecological and botanical importance and endangered as well. Therefore, to provide an opportunity to identify and protect its species, Iranian native cyclamen was studied. Plants wer أکثر
        The cyclamen (Myrsinascea) as the flowers growing in some temperate regions, are of high ecological and botanical importance and endangered as well. Therefore, to provide an opportunity to identify and protect its species, Iranian native cyclamen was studied. Plants were collected (in winter and spring) from three northern provinces of Iran, i.e., Guilan, Mazandaran, and Golestan, and their morphological traits (14 quantitative and 10 qualitative traits) were assessed. Based on the analysis of variance, there were significant differences in some recorded traits, e.g., leaf number, flower number, flower color, and flower and leaf shape, which would allow selecting plants with more optimal traits. The cluster analysis divided the plants into three groups. Accordingly, the plants collected from the Shadan region in Golestan province and those collected from the Sinava and Shahsheshmeh regions in Chalus County, Mazandaran province differed from the plants collected from the other regions. The plants were collected from the Abpari and Lavij regions in Nur County, the Pasand region in Behshahr County, the Qarnabad region in Gorgan County, and the Deylaman region in Siahkal County were placed in the same group due to their similar morphology although they had been collected from three different provinces. The first group included the cyclamens of the Qarnabad region in Gorgan County, the Lavij region in Nur County, the Deylaman region in Siahkal County, the Pasand region in Behshahr County, and the Abpari region in Nur County. These plants had lowly toothed leaf margins, long petals, and few seeds. The second group included the cyclamens of the Shadan region in Kordkuy County. These plants had longer and heavier hypocotyls, larger and wider leaves, and smaller flowers. They showed the highest number of seeds, hypocotyl diameter, length, and weight, flower number, leaf length and width, leaf area, petiole and peduncle length, and peduncle diameter. The third group included the cyclamens of the Sinava and Shahsheshmeh regions in Chalus County. They had the highest petal width but the lowest peduncle diameter, leaf length, width, and area, flower and leaf number, and hypocotyl weight, length, and diameter. The cyclamens native to Iran are highly diverse in morphological traits and they need to be further investigated by cytogenetic, phytochemical, and molecular methods. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        35 - Phyto-Chemical and Morphological Characters of <i>Calendula officinalis</i> as Affected by Micronutrients
        Mehrab Yadegari
        In order to study the effect of foliar applications of micronutrients on yield, extraction oil production and chemical composition of pot marigold (Calendula officinalis), two experiments were conducted in the randomized complete block design with three replications in أکثر
        In order to study the effect of foliar applications of micronutrients on yield, extraction oil production and chemical composition of pot marigold (Calendula officinalis), two experiments were conducted in the randomized complete block design with three replications in Shahrekord, Iran during two growing seasons 2014 and 2015. The objectives of this study were to determine the effects of foliar Fe2+, Cu2+, Zn2+, and Mn2+ applications (0, 200 and 400 ppm) on flavonoid, phenols, carotenoids, extraction percentage, dry weight of the flower and the number of flowers of pot marigold. Results showed that foliar applications of Fe2+, Cu2+, Zn2+, and Mn2+ had significant effects on fresh and dry flower yield, number of flowers, extraction oil percentage and flavonoids, phenols, carotenoids of pot marigold plants, so that the highest dry weight of flowers (11.9 g per plant), number of flowers per plant (33.5), extraction oil percentage (1) and flavonoids (31.2 mg/ 100 g F.W.), phenols (56.2 mg/ 100 g F.W.) and carotenoids (0.8 mg/ 100 g F.W.) content were obtained from the application of a combination of Fe2+, Cu2+, Zn2+, and Mn2+ at 400 ppm concentration as compared to control in the second year. It seems that in climatic and edaphic conditions of Shahrekord, the best treatments for obtaining the highest extraction percentage and morphological characters of Calendula is 400 ppm of Fe, Zn, Cu and Mn. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        36 - بررسی فیتوشیمیایی، سنجش ترکیبات فنلی و ظرفیت آنتی‌اکسیدانی عصاره ریشه گیاه وتیور (Chrysopogon zizanioides)
        فرخنده چنبه کار بابک مختاری سعادت رستگارزاده مریم کلاهی
        گیاه وتیور با نام علمی Chrysopogon zizanioides از خانواده گندمیان، سازگاری بالایی در شرایط مختلف از خود نشان می‌دهد. این گیاه توسط بانک جهانی به عنوان Vetiver Grass Technologyیا VGT معرفی شده و جهت حفاظت از محیط زیست در دنیا ترویج می‌‌شود. هدف از این تحقیق شناسایی فیتوش أکثر
        گیاه وتیور با نام علمی Chrysopogon zizanioides از خانواده گندمیان، سازگاری بالایی در شرایط مختلف از خود نشان می‌دهد. این گیاه توسط بانک جهانی به عنوان Vetiver Grass Technologyیا VGT معرفی شده و جهت حفاظت از محیط زیست در دنیا ترویج می‌‌شود. هدف از این تحقیق شناسایی فیتوشیمیایی ترکیبات تشکیل‌ دهنده ریشه وتیور، سنجش برخی متابولیت‌های ثانویه و بررسی خواص آنتی‌اکسیدانی عصارۀ اتانولی آن بود. به منظور شناسایی ترکیبات شیمیایی موجود در ریشه، از آزمون‌های فیتوشیمیایی مختلف و دستگاه کروماتوگرافی گازی متصل به طیف نگار جرمی استفاده شد. میزان متابولیت‌های ثانویه مانند فنل، فلاونوئید و فلاونول ریشه ویتور به روش اسپکتروسکپی سنجیده شد. نتایج آزمایش‌های فیتوشیمیایی اولیه و طیف سنجی جرمی نشان داد که عصاره ریشه وتیور دارای ترکیبات گیاهی فعال زیستی متعلق به خانواده‌های مختلف مانند تانن، گلیکوزید، آلکالوئید، فلاونوئید، ترپنوئید، استروئید، ساپونین و غیره می‌باشد. در آزمایشات انجام شده با افزایش غلظت عصاره ریشه وتیور، میزان فنل، فلاونوئید، فلاونول و ظرفیت آنتی‌اکسیدانی با اختلاف معنی‌داری افزایش یافت. میزان بالای ترکیبات فنیل پروپانوییدی با خواص آنتی‌اکسیدانی بالا در ایجاد سازگاری گیاه تحت شرایط نامساعد کشت بسیار حائز اهمیت است. براساس این نتایج، وتیور می‌تواند به عنوان یک منبع طبیعی آنتی‌اکسیدان، در جداسازی ترکیبات فعال و ساخت داروها برای درمان بیماری‌های ناشی از استرس اکسیداتیو مورد توجه قرار گیرد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        37 - بررسی اثر نگهداری در شرایط فراسرد بر پایداری فیتوشیمیایی گیاه مرزهSatureja sahendica
        شبنم شهبازی عباس قمری زارع فاطمه سفیدکن علی اشرف جعفری وحید عبدوسی
        چکیده فن‌آوری انجماد برای نگهداری طولانی‌مدت ژرم‌پلاسم گیاهی از اهمیت زیادی برخوردار است. به‌کارگیری این فن‌آوری برای حفاظت مواد گیاهی زمانی سودمند است که باعث تغییرات در ترکیبات شیمیایی اسانس آن در گیاه نگردد. گیاه مرزه Satureja sahendicaازگونه‌های در معرض خطر انقراض د أکثر
        چکیده فن‌آوری انجماد برای نگهداری طولانی‌مدت ژرم‌پلاسم گیاهی از اهمیت زیادی برخوردار است. به‌کارگیری این فن‌آوری برای حفاظت مواد گیاهی زمانی سودمند است که باعث تغییرات در ترکیبات شیمیایی اسانس آن در گیاه نگردد. گیاه مرزه Satureja sahendicaازگونه‌های در معرض خطر انقراض در ایران است. حفاظت از مواد‌‌‌ژنتیکی این گیاهان ارزشمند، لازم و ضروری است. به منظور بررسی اثر نگهداری در شرایط فراسرد بر پایداری فیتوشیمیایی و نوع و میزان ترکیبات شناسایی شده گیاهان حاصل از بذور تیمار شده به مدت یک هفته در نیتروژن مایع ( 196-) با گیاهان شاهد اندازه‌گیری شد. نخست سرشاخه‌های گلدار گیاهان حاصل از هر دو نوع بذر جمع‌اوری گردید و پس از خشک‌شدن در محیط ازمایشگاه به روش تقطیر با اب، مورد اسانس‌گیری قرار‌گرفت، سپس ترکیبات تشکیلدهنده اسانس‌ها با استفاده از کروماتوگرافی گازی تجزیه‌ای وگاز‌کروماتوگراف متصل ‌به‌ طیف‌سنج‌جرمی و محاسبه شاخص بازداری، مورد شناسایی قرار‌گرفت. تعداد 15ترکیب در اسانس سرشاخه S. sahendica قرار‌گرفته در شرایط فراسرد،شناسایی‌شد. ترکیب‌های عمده در این نمونه، پاراسیمن (3/43%)، گاماترپینن (05/21%)، تیمول (3/18%) و کارواکرول (1/5%)بودند. تعداد13 ترکیب در اسانس سرشاخه مرزه S. sahendica شاهد، شناسایی شد، که از میان انها، پاراسیمن (4/29%)، تیمول (3/28%)، گاماترپینن (19%) و کارواکرول (5/14%) اجزای اصلی اسانس بودند. نتایج نشان داد که از لحاظ نوع و درصد ترکیبات موجود در اسانس تفاوت قابل ملاحظهای بین گیاهان شاهد و گیاهان فراسرد وجود نداشت و با استفاده از فناوری فراسرد می توان بذر این گونه ارزشمند ودر حال خطر را برای مدت زمان بسیار طولانی حفظ و از خطر انقراض این گونه منحصر‌به‌فرد جلوگیری‌نمود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        38 - بررسی اثر پیش تیمار ویتامین ث و هیدروکینون بر ویژگی های تکوینی و فیتوشیمیایی گیاهچه های حاصل از بذرهای پیر کلزا
        حورا نقی شریفی مریم کلاهی محمد جواهریان بهروز زرگر
        کلزا با نام علمی Brassica napus L. به دلیل محتوی بالای روغن در دانه، یک سوم کل روغن‌های خوراکی در سراسر جهان را تولید می‌کند که در بهبود نیازهای غذایی جوامع نقش مهمی دارد. آزمون پیری تسریع شده یکی از مهم‌ترین آزمون‌های استفاده شده برای ارزیابی زنده مانی و پتانسیل فیزیول أکثر
        کلزا با نام علمی Brassica napus L. به دلیل محتوی بالای روغن در دانه، یک سوم کل روغن‌های خوراکی در سراسر جهان را تولید می‌کند که در بهبود نیازهای غذایی جوامع نقش مهمی دارد. آزمون پیری تسریع شده یکی از مهم‌ترین آزمون‌های استفاده شده برای ارزیابی زنده مانی و پتانسیل فیزیولوژیکی بذرها و تهیه اطلاعاتی از درجه سازگاری آن‌ها می‌باشد. شرایط نامناسب محیطی و همچنین شرایط انبارداری بذر می‌تواند زمینه ساز وقوع تنش اکسیداتیو در بذرها و سایر بافت‌های گیاهی گردد. در این پژوهش اثر بهبودی پیش تیمار ویتامین ث و هیدروکینون بر بذر کلزای تحت پیری تسریع شده و ویژگی‌های تکوینی و فیتوشیمیایی گیاهچه‌های حاصل از بذرهای پیر کلزا شامل صفات ریخت شناسی، شاخص‌های جوانه زنی و تغییرات فیتوشیمیایی مورد بررسی قرار گرفت. پیش تیمار بذر با ترکیبات آنتی اکسیدان موجب کاهش خسارت ناشی از زوال، بهبود کیفیت بذر و گیاهچه‌های کلزا و نیز تغییر در ترکیبات فیتوشیمیایی گیاهچه‌ها شد. کاهش بنیه بذر و ضعف صفات مورفومتری گیاهچه‌های حاصل از بذرهای پیر بیانگر ارتباط تغییرات فیتوشیمیایی بذرها با فرایند پیری می‌باشد. گیاهچه‌های حاصل از بذرهای پیر با توان رویش، تغییرات فیتوشیمیایی در مسیرهای متابولیکی کربوهیدرات‌ها و پروتئین‌ها را نشان دادند. فرایند پیری بذر اگر منجر به مرگ بذر نگردد گیاهچه‌های حاصل از آن سرنوشتی متفاوت با توان بالا برای مقابله با تنش اکسیداتیو کسب می‌کنند. بنظر می رسد گیاهچه ها با دریافت سیگنال حاصل از رادیکال‌های آزاد پیری بذر موجب رویش گیاهچه هوشمند برای مقابله با تنش می شوند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        39 - کیفیت اسانس بابونه آلمانی در سه حوضه آبریز ارسباران، آذربایجان شرقی، ایران
        جمال پورفرج مهرداد اکبرزاده شهرام شاهرخی خانقاه حسن نورافکن
        عوامل محیطی از جمله دما و بارندگی نقش مهمی در رشد رویشی و زایشی و نیز تولید متابولیت های ثانوی، کمیت و کیفیت اسانس گیاهان دارویی دارند. در این پژوهش خصوصیات فیتوشیمیایی توده های بومی بابونه آلمانی در سه حوضه آبریز کلیبرچای، حاجیلرچای و مردانقم منطقه ارسباران استان آذر أکثر
        عوامل محیطی از جمله دما و بارندگی نقش مهمی در رشد رویشی و زایشی و نیز تولید متابولیت های ثانوی، کمیت و کیفیت اسانس گیاهان دارویی دارند. در این پژوهش خصوصیات فیتوشیمیایی توده های بومی بابونه آلمانی در سه حوضه آبریز کلیبرچای، حاجیلرچای و مردانقم منطقه ارسباران استان آذربایجان شرقی به روش پلات زنی مورد بررسی قرار گرفت. اسانس اندام های هوایی به روش تقطیر با آب با دستگاه کلونجر استخراج و درصد و نوع ترکیبات تشکیل دهنده اسانس با دستگاه کروماتوگراف گازی و کروماتوگراف گازی متصل به طیف سنج جرمی تعیین شد. در کل، 22 ترکیب در اسانس نمونه ها شناسایی و مهمترین ترکیبات شناسایی شده آلفا- بیسابلول اکساید، کامازولن، ای- بتا- فرانزول، آلفا-فلاندرون، زد- ای- فرانزول و آلفا- بیسابلول بود. میزان بارش و دمای بالا در حوضه آبریز کلیبرچای موجب افزایش ترکیبات آلفا- فلاندرن، آلفا- بیسابلول و زد- ای- فرانزول، همچنین بارش اندک در حاجیلرچای موجب افزایش کامازولن و ای- بتا- فرانزول شد. از طرفی، دمای پایین در مردانقم، تولید میزان بیشتری کامازولن و آلفا- بیسابلول اکساید را در پی داشت. بنابراین، جمع آوری بابونه آلمانی از مردانقم به خاطر داشتن بالاترین میزان مواد مؤثره دارویی توصیه می شود تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        40 - تنوع خواص زیستی و میزان فنل و فلاونوئید کل در عصاره‌های مختلف مریم گلی تفتانی(Salvia rhytidea Bent.) جمع‌آوری شده در رویشگاه‌های طبیعی کرمان و سیستان و بلوچستان
        امید عزیزیان شرمه علیرضا حسن آبادی
        مریم گلی تفتانی (.Salvia rhytidea Bent) متعلق به تیره نعناعیان، بومی استان سیستان و بلوچستان و کرمان می‌باشد. مطالعه حاضر به بررسی ترکیبات فیتوشیمیایی فنل و فلاونوئید کل، فعالیت‌های آنتی‌اکسیدانی و ضد میکروبی سه عصاره متانولی، اتانولی و آبی مریم گلی تفتانی در رویشگاه‌ها أکثر
        مریم گلی تفتانی (.Salvia rhytidea Bent) متعلق به تیره نعناعیان، بومی استان سیستان و بلوچستان و کرمان می‌باشد. مطالعه حاضر به بررسی ترکیبات فیتوشیمیایی فنل و فلاونوئید کل، فعالیت‌های آنتی‌اکسیدانی و ضد میکروبی سه عصاره متانولی، اتانولی و آبی مریم گلی تفتانی در رویشگاه‌های طبیعی کرمان و سیستان و بلوچستان می‌پردازد. فعالیت آنتی‌اکسیدانی با روش های DPPH و FRAP و فعالیت ضدمیکروبی علیه باکتری های استافیلوکوکوس اورئوس، باسیلوس سرئوس و اشرشیاکلی و قارچ های آسپرژیلوس نایجر و کاندیدا آلبیکنس سنجیده شد. نتایج نشان داد، عصاره متانولی از سیستان و بلوچستان، بیشترین ترکیبات فنلی و فلاونوئیدی، فعالیت آنتی اکسیدانی و فعالیت آنتی میکروبی علیه باکتری استافیلوکوکوس اورئوس با قطر هاله عدم رشد را داراست. عصاره آبی این گیاه از کرمان دارای کمترین میزان ترکیبات فلاونوئیدی و فنلی، فعالیت آنتی اکسیدانی و آنتی میکروبی علیه باکتری اشرشیاکلی بود. از عصاره های مورد مطالعه، عصاره متانولی در بین ارزیابی ها دارای رتبه نخست بود. همچنین، قدرت آنتی‌اکسیدانی عصاره متانولی این گیاه بسیار بالا و نزدیک به قدرت آنتی اکسیدانی آنتی‌اکسیدان‌های سنتزی آسکوربیک اسید در هر دو روش بود. عصاره اتانولی برای هر دو نمونه گیاهی در جایگاه دوم و مابین عصاره متانولی و آبی بود. به طورکلی بر اساس نتایج بدست آمده، گیاه مریم گلی تفتانی می‌تواند به عنوان کاندیدای خوبی جهت درمان بیماری‌های ناشی از تنش اکسیداتیوی و بیماری‌های ناشی از میکروب‌های بیماری‌زا مورد استفاده قرار گیرد و با توجه به قدرت بالای این گیاه در از بین بردن عوامل بیماری‌زا، می‌توانند جایگزین مناسب برای آنتی بیوتیک‌ها باشد. تفاصيل المقالة