بررسی فیتوشیمیایی اسانس گیاه Prangos ferulacea Lindl. در رویشگاه‌های مختلف شهرستان دلفان

الموضوعات :

امیر میرزایی موسی وند ¹ (استادیار گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه لرستان)

تاريخ الإرسال : 29 الثلاثاء , شوال, 1440 تاريخ التأكيد : 06 السبت , ربيع الثاني, 1442 تاريخ الإصدار : 06 السبت , ربيع الثاني, 1442

الکلمات المفتاحية: اسانس, فیتوشیمیایی, Prangos ferulacea Lindl, شهرستان دلفان,

ملخص المقالة :

جاشیر (Prangos ferulacea Lindl.) گیاهی است پایا، بلند و معطر متعلق به تیره چتریان است. بخش‌های هوایی گیاه مذکور اواسط خردادماه سال 1394 در مرحله گلدهی از سه رویشگاه حرنا، دروزناب و سمسانه (به‌ترتیب با 2450، 2200 و 2150 متر ارتفاع از سطح دریا) در ارتفاعات شمال شرق شهرستان دلفان جمع‌آوری گردید و پس از خشک کردن گیاه در سایه، اسانس‌گیری با روش تقطیر با آب صورت گرفت. اجزای اسانس با استفاده از دستگاه‌های کروماتوگرافی گازی (GC) و کروماتوگرافی گازی متصل به طیف‌سنج جرمی (GC/MS) تجزیه و تحلیل و شناسایی شدند. از آزمون تجزیه واریانس و ضریب همبستگی پیرسون به‌ترتیب برای مقایسه خصوصیات خاک رویشگاه‌ها و شاخصه‌های کمی و کیفی اسانس استحصالی و همچنین نحوه پیوند میان شاخصه‌های خاک و اسانس حاصله استفاده گردید. نتایج نشان داد که عملکرد متوسط اسانس از سه رویشگاه حرنا، دروزناب و سمسانه به‌ترتیب 2/0، 2/0 و 3/0 درصد می‌باشد. شش ترکیب شیمیایی آلفا-پینن (77/59 درصد)، اکساید کریوفیلن (14/49 درصد)، ترانس کریوفیلن (65/31 درصد)، آلفا-فنیل (63/26 درصد)، آلفا-هومولن (65/5 درصد) و آلفا-کوپن (09/5 درصد) از مهم‌ترین ترکیبات غالب و مشترک در هر سه رویشگاه بودند. آنالیز تجزیه واریانس نشان داد در رویشگاه سمسانه مقدار نیتروژن، اسیدیته و ماده آلی نسبت به سایر رویشگاه‌ها بیشتر بود و دارای اختلاف معنی‌دار با آن‌ها می‌باشد. نتایج همبستگی پیرسون نشان داد که بین اکثر شاخص‌ها و عوامل ادافیکی همبستگی معنی‌داری وجود دارد.

المصادر:

1. Aghajanloo, F. and Ghorbani, A. 2016. The investigation of some factor affecting on distributions of Ferula gummosa and Ferula ovina in the mountainous range of Shilander Zanjan. Journal of Rangeland, 9(4): 407-416.


2. Amiri, H. 2006. Identification of Materials and Study of Antimicrobial Effects of Essential Oil of Prangos ferulacea Lindl. Journal of Medicinal Plants, 6(21): 36-41.


3. Anonymus, 1996. European pharmacopoeia (3rd ed., pp. 121-122). Strasburg, France: Council of Europea.


4. Armand, N. and Jahantab, E. 2019. Phytochemical study of essential oil of Aventolum (Smyrnium cordifolium Boiss.) In different habitats of Boyerahmad provinces. Journal of Rangeland, 13(1): 39-51.


5. Azar Kish, P., Moghadam, M., Khakdan, F. and Ghasemi Pirbaloti, A. 2018. Variability in morphological traits, total phenolic contents and antioxidant activity in different populations from three species of Prangos from Fars, Kohklouye and Boyerahmad provinces. Eco-phytochemical Journal of Medicinal Plants, 6(3): 1-21.


6. Babakhanzadeh Sajirani, E., Mousavizadeh, S.J. and Mozafari, Kh. 2016. Phytochemical and antioxidant activity of Elaeagnus angustifolia L. fruits in different regions of Shahrood. Eco-phytochemical Journal of Medicinal Plants, 4(4): 62-73.


7. British Pharmacopoeia, 1993. HMSO, Unipub London, 1750p.


8. Coskun, B., Gülsen, N. and Umucallar, H.D. 2004. The nutritive value of Prangos ferulacea. Grass & Forage Science, 59: 15-27.


9. Daneshkhah, M., Kafi, M., Nikbakht, V.M. and Mirjalili, H. 2007. Effect of different levels of N and K indices on essence of Rosa damascene in Kashan. Journal of Horticultural Science and Technology, 8(2): 83- 90.


10. Dorman, H.J.D. and Deans, S.G. 2000. Antimicrobial agents from plants: Antimicrobial activity of plant volatile oils. Journal of Applied Microbiology, 88: 308-316.


11. Dorman, H.J.D. and Deans, S.G. 2000. Antimicrobial agents from plants: Antimicrobial activity of plant volatile oils. Journal of Applied Microbiology. 88: 308 - 316.


12. Emad, M. 1999. Industrial and medicinal plant identification and uses of forest and rangeland, rural development Publications, 110pp.


13. Esmaili, A. and Amiri, H. 2006. The study of quantitative and qualitative changes of essential oil from Smyrnium cordifolium Boiss. in Lorestan Province. Journal of Medicinal Plants, 4(20): 36-41.


14. Farhang, H., Vahabi, M.R., Allafchian, A. and Tarkesh Isfahani, M. 2017. Effects of environmental conditions on phytochemical characteristics of Gundelia tournefortii L. in Chaharmahal Bakhtiari Province and south parts of Isfahan. Journal of Rangeland, 12(2): 258-273.


15. Figueiredo, A.C., Barroso, J.G., Pedro, L.G. and Scheffer, J.J.C. 2008. Factors affecting secondary metabolite production in plants: volatile components and essential oils, Flavour and Fragrance Journal, 23(4): 213-226.


16. Ghahraman, A. 1993. Iranian curumophytes (systematic plant). Academic Publishing Center. Tehran, 2: 755.


17. Gholami, M. and Azizi, A. 2006. Effect of nitrogen fertilizer on the total amount of oil and a-Thujone and Chamazulene in absenthin (Artemisia absinthium L.). Agricultural research and water, soil and plants in agriculture, 6(3): 83-93.


18. Jafari, M. 2003. Soil sampling and analysis methods of analysis of important physical and chemical, Zoha voice Press, 236p.


19. Mesdaghi, M. 2003. Rangeland in Iran. Imam Reza University Press, Fourth Edition. 333p.


20. Mirza, M., Najafpour Navaei, M. and Behrad, Z. 2014. Phytochemical study of essential oil of Heracleum pastinasifolium C. Koch in different altitudes of Arasbaran. Eco-phytochemical Journal of Medicinal Plants, 2(3): 35- 41.


21. Mirzaei Mossivand, A., Keivan Behjou, F., Zandi Esfahan, E. and Ghorbani, A. 2015. Assessment of fire effects on surface cover changes and forage production (case study: delfan county, lorestan province, Iran). Journal of Rangeland Science, 5(1): 60-71.


22. Mohsenpoor, M., Vafadar, M., Mighani, H. and Vatankhah, E. 2017. The impact of the environmental factors on yield and chemical compositions of essential oil of water mint, Mentha aquatica L. from different habitats of Mazandaran province. Journal of Plant Research, 30(2): 440-451.


23. Morshedloo, M.R., Ahmadi, H., Pirali Hamedani, M. and Yazdani, D. 2018. An over review to Origanum vulgare L. and its pharmacological properties. Journal of Medicinal Plants, 17(4): 15-31.


24. Mozaffarian, V. 2012. Knowledge of medicinal and aromatic plants Iran, Moaser Farhang Press, 1444pp.


25. Najafi, Sh., Mousavi, S.M., and Shafaghat, M. 2015. Study of Phytochemical, antioxidant and antibacterial properties of Salvia sharifii Rech. F. and Esfand, Micro Dilution Method (Thinner). Iranian Journal of Infectious Diseases, 20(71): 33-39.


26. Nasiri, Z., Farokhzad, A.R. and Fattahi, M. 2018. Evaluation of distribution, phytochemical diversity and essential oil content of different populatons of four Prangos species in north-west of Iran. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 34(3): 478-491.


27. Niakan, M., Khavarinejad, R. and Rezaei, M.B. 2004. The effect of three ratios of fertilizer K and P, N on the growth characteristics of Mentha piperita L. Medicinal Plants Research, 20: 131-148.


28. Omidbeigi, R. 2005. Production and manufacturing the herbs, Beh-nashr Publication, Mashhad. 1: 347.


29. Ranjbar, S., Ebrahimi, M., and Akbarzadah, M. 2015. Evaluation of the quality and quantity of essential oil of Salvia hydrangea L. in different habitat Mazandaran province. Eco-phytochemical Journal of Medicinal Plants, 3(1): 12- 24.


30. Sajadi, S.E. and Mehregan, I. 2004. Chemical composition of the essential oil of Prangos asperula Boiss. Subsp. Haussknechtii (Boiss.) herrnst. Et Heyn fruits. Daru, 11(2): 1-4.


31. Sefidkan, F. 2000. Investigation of Compounds of essential oils of aerial organs and seeds of Prangos Ferulacea. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 5: 47-60.


32. Tajbakhsh, M. and Ghiasi, M. 2008. Seeds ecology. Jihad Daneshgahi Publications, West Azerbaijan, 134p.