• فهرس المقالات فلسطین

      • حرية الوصول المقاله

        1 - هویت بخشی به مقابر اهل بیت در فلسطین تحت حاکمیت فاطمیان
        ایمان اربابی
        این مقاله مروری برپایه کتاب شیعیان در فلسطین: از دوران طلایی میانه تا عصر حاضر نوشته ی. فریدمن، نگاشته شده و با بهره گیری از منابع و مطالعات دیگر تکمیل شده است. فاطمیان پس از آن‌که رویای دستیابی به شرق اسلامی، به ویژه عراق، سرزمین دربردارنده آرامگاه های اصلی شیعه، ر أکثر
        این مقاله مروری برپایه کتاب شیعیان در فلسطین: از دوران طلایی میانه تا عصر حاضر نوشته ی. فریدمن، نگاشته شده و با بهره گیری از منابع و مطالعات دیگر تکمیل شده است. فاطمیان پس از آن‌که رویای دستیابی به شرق اسلامی، به ویژه عراق، سرزمین دربردارنده آرامگاه های اصلی شیعه، را بربادرفته دیدند، در قلمرو خویش، شام و مصر، دست به بازآفرینی و هویت بخشی به شماری از مقابر اهل بیت زدند. از این روی آن‌ها اقدام به بنیاد زیارتگاه‌های نمادین در فلسطین کردند؛ از‌این‌رو در چهار شهر راهبردی فلسطین: عکا، طبریه، عسقلان و الخلیل چهار آرامگاه برپاساختند. افزون بر کسب مشروعیت سیاسی-مذهبی، فاطمیان به دنبال جذب شیعیان و ایجاد فضایی مناسب جهت رقابت با حاکمان سنی بغداد، عباسیان و سلجوقیان، بودند. از نظر راهبردی موقعیت این اماکن مذهبی چهار رأس یک مستطیل را نمایش می‌داد که به خوبی می‌توان دریافت که فاطمیان در پی کسب پایگاه‌های معتبر شیعی در سراسر منطقه فلسطین بودند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        2 - سنجش تاثیر رنگ تبلیغات محیطی بر منظر شهری خیابان فلسطین مشهد
        پویا متینی هادی سروری
        تبلیغات محیطی به عنوان اصلی ترین عامل تبلیغات در قرن اخیر و به عنوان جدیدترین آن، از مولفه‌های سازنده منظر شهر است. با آنکه تبلیغات یکی از شیوه های زیباسازی منظر شهری به شمار می رود، گاهی افراد به اندازه توانایی خود، از فضاهای شهری بدون توجه به زیبایی های بصری برای تبلی أکثر
        تبلیغات محیطی به عنوان اصلی ترین عامل تبلیغات در قرن اخیر و به عنوان جدیدترین آن، از مولفه‌های سازنده منظر شهر است. با آنکه تبلیغات یکی از شیوه های زیباسازی منظر شهری به شمار می رود، گاهی افراد به اندازه توانایی خود، از فضاهای شهری بدون توجه به زیبایی های بصری برای تبلیغات استفاده می کنند. منظر فضاهای شهری توسط عوامل متعددی تحت تاثیر قرار می گیرند. تبلیغات محیطی به جهت رابطه نزدیک با کالبد شهر و همچنین عاملی عینی در دیدگان افراد از مهم ترین عوامل متاثر در منظر فضاهای شهری می باشد. از این رو نقش تبلیغات محیطی در منظر شهری از اهمیت زیادی، جهت تدوین برنامه ساماندهی و یا اصلاح نماهای شهری برخوردار است. هدف از انجام این پژوهش سنجش تاثیر رنگ تبلیغات محیطی بر منظر شهری در محدوده خیابان فلسطین مشهد به منظور بهره گیری از آن در جهت ارتقای کیفیت منظر این محدوده می باشد. در این پژوهش با استفاده از پرسشنامه و جامعه 352 نفری و نرم افزار spss اطلاعات مربوط به تابلوهای تبلیغاتی موجود در محور فلسطین جمع آوری و با استفاده از روش های تحلیل و آزمون همبستگی اسپیرمن و ضرب رگرسیون و همچنین مشاهده و برداشت میدانی، اطلاعات حاصل پردازش شده است. نتایج به دست آمده از این پژوهش نشان می دهد با توجه به بررسی های صورت گرفته و استفاده از آزمون اسپیرمن که در آن سطح معنی داری کمتر از 0.05 بود بین رنگ تبلیغات محیطی و منظر شهری رابطه معناداری وجود دارد و توجه به رنگ در تبلیغات محیطی تاثیر مستقیمی در افزایش کیفیت مناظر شهری داشته و به طور خاص با توجه به ضریب رگرسیون به دست آمده (0.04) می توان نتیجه گرفت که رنگ تبیغات محیطی تاثیر کمی بر منظر شهری خیابان فلسطین دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        3 - نگاهی تطبیقی به شعر معاصر ایران و عرب
        عبدالحسین فرزاد
        آنچه که باعث شده است شعر معاصر عرب، بیش از شعر معاصر ایران در جهان دارای مخاطب باشد را می توان در چند مورد خلاصه کرد: مهم ترین عامل که ممکن است در ژرف ساخت شعر همه شاعران معاصر عرب باشد، تراژدی فلسطین است. شاعران معاصر عرب با درک درستی از مسئله فلسطین توانستند مفهوم د أکثر
        آنچه که باعث شده است شعر معاصر عرب، بیش از شعر معاصر ایران در جهان دارای مخاطب باشد را می توان در چند مورد خلاصه کرد: مهم ترین عامل که ممکن است در ژرف ساخت شعر همه شاعران معاصر عرب باشد، تراژدی فلسطین است. شاعران معاصر عرب با درک درستی از مسئله فلسطین توانستند مفهوم دقیق مبارزه با امپریالیسم سرمایه داری را درک کنند و معادلات استعمار گرانه را در طرح نظام های مختلف دریابند. روشنفکران عرب درحقیقت وجود اسرائیل را در دل خاورمیانه ثروتمند و نفت خیز عرب، صرفا حکومتی مذهبی که برمبنای پنداری دینی و دوهزارساله بنا شده است نمی دانند، بلکه دولت صهیونیسم را پارسنگ متعادل کننده امپریالیسم سرمایه داری در منطقه تلقی می کنند. نکته دوم، وجود مترجمان زبردستی است که به خوبی می توانند شعر عرب را به زبان های غربی برگردانند بی انکه از جوهر شعری ان کم شود، درحالی که متاسفانه شعر معاصر ایران از نعمت چنین مترجمانی بی بهره است. همچنین شعر معاصر ایران، شعری سیاسی نیست، بلکه بیشتر سیاست زده است. و محتوای اکثر انها را، شعارهای سیاسی تشکیل می دهد و نه بینش سیاسی و اجتماعی. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        4 - بررسی بازتاب عشق به مفهوم وطن در اشعار بهار و ابراهیم طوقان
        علی سلیمی پیمان صالحی
        از آنجا که ایران و فلسطین، در طول تاریخ خود، همواره با حوادث فراوانی، دست به گریبان بوده‌اند، لذا ادبیات پایداری در این دو سرزمین، به شکلی بسیار برجسته رواج یافته است. بیان شاعرانه حس وطن دوستی، مبارزه علیه استبداد و استعمار، و فداکاری در راه وطن، از ویژگی‌های أکثر
        از آنجا که ایران و فلسطین، در طول تاریخ خود، همواره با حوادث فراوانی، دست به گریبان بوده‌اند، لذا ادبیات پایداری در این دو سرزمین، به شکلی بسیار برجسته رواج یافته است. بیان شاعرانه حس وطن دوستی، مبارزه علیه استبداد و استعمار، و فداکاری در راه وطن، از ویژگی‌های بارز این گونه‌ی ادبی بوده که در شعر پایداری این دو سرزمین، بازتابی گسترده داشته است. در جای جای دیوان اشعار، شاعر آزادی‌خواه ایرانی، ملک‌الشعرای بهار، و شاعر ملی‌گرای فلسطینی، ابراهیم طوقان، احساس عشق به وطن و جان‌ بازی در راه آزادی آن، به خوبی متجلی است، و به دلیل اینکه درون‌مایه‌ی اصلی شعر میهنی این دو، تحریک حس وطن دوستی و تکیه بر ملی‌گرایی، به منظور خلق روحیه‌ی پایداری در میان مردم است، لذا شعر اجتماعی و سیاسی این دو، وجوه اشتراک فراوانی با هم یافته است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        5 - بررسی تطبیقی وطن‌دوستی محمود درویش و ملک الشعرای بهار
        لیلا جلالی صفی الله کرد
        اگر شعرهای مربوط به فلسطین را تحت سه‌ عنوان آوارگان فلسطینی، فداییان و مضامینی از قبیل بازگشت به فلسطین و فریاد رهایی فلسطین تقسیم کنیم؛ مشخص می‌شود که پس از 1967 که جنبش مقاومت فلسطین حضور گسترده خود را در نبرد با اسرائیل آشکار ساخت؛ شعرهای بسیار باارزشی در این رابطه‌ أکثر
        اگر شعرهای مربوط به فلسطین را تحت سه‌ عنوان آوارگان فلسطینی، فداییان و مضامینی از قبیل بازگشت به فلسطین و فریاد رهایی فلسطین تقسیم کنیم؛ مشخص می‌شود که پس از 1967 که جنبش مقاومت فلسطین حضور گسترده خود را در نبرد با اسرائیل آشکار ساخت؛ شعرهای بسیار باارزشی در این رابطه‌ سروده شد. محمود درویش شاعر مقاومت فلسطین(2008-1941م)، پس از 1967 شهرت بسزایی یافت. اشعار او را می‌توان به سه دوره طفولیت هنری با گنجشکان بی‌بال، میانه سالی با برگ‌های زیتون و دروه عمق و اصالت و پختگی‌ با عاشقی از فلسطین و... طبقه‌بندی کرد. او یک گام عقب‌نشینی را خیزشی‌ برای ده گام پیشرفت می‌شمارد و با عشقی که در دل دارد خطاب به هم‌وطن‌ زجرکشیده فریاد می‌زند که هفت آسمان را تسخیر خواهیم کرد. با توجه به اینکه شعر محمود درویش نبض پنده ادبیات معاصر فلسطین‌ است و در میان فریادهای امتناع و پژواک گلوله‌ها و آوای خون‌آلود پناهندگان؛ نشو و نما یافته، در این مقاله سعی بر آن است تا جلوه‌های ادبیات مقاومت، چون هویت ملی و وطن‌پرستی، تحریک غیرت ملی، مبارزه با ظلم دیرپا، تهدید و نصحیت دشمن و ایجاد امید در شعر او بررسی شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        6 - اشتراکات شعر مقاومت سمیح القاسم و حسین اسرافیلی
        کتایون فلاحی مسعود باوان‌پوری سهیلا کاظم علیلو
        سمیح القاسم و حسین اسرافیلی از شاعران برجسته مقاومت فلسطین و ایران هستند که در اشعار مقاومت خود دارای مضامین مشترکی می‌باشند؛ هر دو در مورد وطن خود اشعار زیادی سروده و از اسطوره و نماد و رمز در اشعار مقاومت خود استفاده کرده‌اند. اسرافیلی و القاسم از اسطوره عنقاء در اشعا أکثر
        سمیح القاسم و حسین اسرافیلی از شاعران برجسته مقاومت فلسطین و ایران هستند که در اشعار مقاومت خود دارای مضامین مشترکی می‌باشند؛ هر دو در مورد وطن خود اشعار زیادی سروده و از اسطوره و نماد و رمز در اشعار مقاومت خود استفاده کرده‌اند. اسرافیلی و القاسم از اسطوره عنقاء در اشعار خود بهره برده‌ و هر دو خود را متعهد و ملزم دانسته اند که وظیفه خویش را در زمینه مقاومت به نحو احسن ادا کنند. نویسندگان جستار حاضر با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و بهره‌گیری از مکتب آمریکایی ادبیات تطبیقی، اشعار مقاومت دو شاعر را با هم مقایسه کرده و وجوه اشتراک این دو شاعر را بررسی کرده‌اند. دو شاعر سنگ را نماد مقاومت فلسطین می‌دانند و هر دو از این نماد در اشعار خود بهره برده‌اند. شعر مقاومت دو شاعر، دعوت‌کننده به صلابت و استقامت، انسجام و فشردگی صفوف و بسیج نیروهای ملّی و جهان علیه دشمن پلید و اعلام جنایت او می باشد؛ ادبایی که با پایداری در برابر توطئه دشمن پلید و عدم پذیرش شکست، تا آخرین رمق مبارزه علیه ظلم و فساد را پیشه خویش نمودند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        7 - بررسی و تطبیق مضامین پایداری در شعر بهاء الدین الأمیری و قیصر امین پور
        سیف اله ملایی پاشایی محمد مهدی روشن نعمان انق
        عمر بهاء الدین الأمیری از ادیبان معاصر کشور سوریه است که با نگاهی ویژه به مسأله فلسطین در آثار خود توانست خدمات ارزنده‌ای به جامعه فلسطین عرضه کند و روح مقاومت را در کالبد ملت فلسطین بدمد. در مقابل قیصر امین پور شاعر مقاومت فارسی از جمله ادیبانی است که تعهد نسبت به مسائ أکثر
        عمر بهاء الدین الأمیری از ادیبان معاصر کشور سوریه است که با نگاهی ویژه به مسأله فلسطین در آثار خود توانست خدمات ارزنده‌ای به جامعه فلسطین عرضه کند و روح مقاومت را در کالبد ملت فلسطین بدمد. در مقابل قیصر امین پور شاعر مقاومت فارسی از جمله ادیبانی است که تعهد نسبت به مسائل اجتماعی از جمله مسأله فلسطین بخش بزرگی از دغدغه‌های ذهنی وی بوده است. امید به رهایی، ستایش انقلابیون و ستم ستیزان، کودکان و نوجوانان کشور، بر ملا ساختن چهره رژیم اشغالگر، دعوت به قیام و پایداری، و ایجاد حسّ ملی گرایانه، از برجسته ترین مضامین پایداری این دو شاعر است. در این پژوهش سعی شده با محوریت این شش موضوع در شعر این دو شاعر، به بررسی و کشف مصادیق هم‌نوایی و تبیین تفاوت های نگاه آن‌ها پرداخته شود تا معلوم شود چگونه اندیشه ای در نقطه ای از جهان ظهور می یابد و در نقطه ای دیگر همان اندیشه به گونه ای دیگر مجال بروز می یابد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        8 - إندماج حب الوطن والمرأة فی الکفاح الفلسطینی فی شعر أبی سلمی
        شهریار همتی بهنام باقری هادی جاهد
        عبد الکریم الکرمی الملقب بأبی سلمی شاعر فلسطینی رائع فی الأدب العربی المعاصر، وهو یعشق جمال المرأة ویتغنی بوصفه حسب الوصفات الممیزة ونظرته الجمالیة المتّسمة. یمتزج الحب فی شعره امتزاجاً کلیاً بین الهجر والوصال وبین الواقع والخیال. فی هذه الدراسة؛ نتابع النواحی الجمالیة أکثر
        عبد الکریم الکرمی الملقب بأبی سلمی شاعر فلسطینی رائع فی الأدب العربی المعاصر، وهو یعشق جمال المرأة ویتغنی بوصفه حسب الوصفات الممیزة ونظرته الجمالیة المتّسمة. یمتزج الحب فی شعره امتزاجاً کلیاً بین الهجر والوصال وبین الواقع والخیال. فی هذه الدراسة؛ نتابع النواحی الجمالیة فی المرأة ونقف موقف توصیفاته فی کل حرف من الحروف الدالة علی الأنوثة بعاطفة مشبعة صادقة، ونعالج التداخل المتجاوب بین الحب والوطنیة فی خطابه الشعری. کل تلک الأوصاف یندمج ضمن الإطار الرومانتیکی وهو هائم مع الأحلام یتغزل، بید أنه کان یعیش فی فلسطین وتأثّر من حوادث النکبة وبعد النکبة الفلسطینیّة، تأخذ أشعاره أبعاداً جدیدة ویمتزج حبه للمرأة بحب الوطن فی مجال النضال، فنجد فی شعره مزیجاً من العاطفة والکفاح الوطنی الفلسطینی ولهذا تصبح المرأة فی رویته رفیقة کفاح ونضال. وقد تبین من خلال الدراسة أنّ الشاعر یمزج فی نفسه عشق الحبیبة والوطن فی آن واحد، ویجعل المرأة معادلاً موضوعیاً للوطن. فأخذت المرأة عند أبی سلمی، عمقاً إیحائیاً مؤثراً بما تتضمن تجسید العلاقة الثنائیة بینها وبین الوطن، فتبدو العلاقة نوعاً من حالات العشق تتوحد خلالها الذات بالوطن. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        9 - ألفاظ النصر فی دیوان العصف المأکول(دراسة لغویة)
        جهاد یوسف إبراهیم العرجا عباس یداللهی فارسانی
        یتمحور البحث(ألفاظ النصر فی دیوان العصف المأکول) حول دراسة الألفاظ التی استخدمها الشعراء فی هذا الدیوان؛ وهی دراسة لغویة، ومقارنتها بالألفاظ المستخدمة فی القرآن الکریم والتی استخدمها الشاعر العربی القدیم، وانقسمت هذه الألفاظ إلی ألفاظ مستخدمة قدیماً کالنصر والفوز والظفر أکثر
        یتمحور البحث(ألفاظ النصر فی دیوان العصف المأکول) حول دراسة الألفاظ التی استخدمها الشعراء فی هذا الدیوان؛ وهی دراسة لغویة، ومقارنتها بالألفاظ المستخدمة فی القرآن الکریم والتی استخدمها الشاعر العربی القدیم، وانقسمت هذه الألفاظ إلی ألفاظ مستخدمة قدیماً کالنصر والفوز والظفر وغیرها، وألفاظ استحدثها الشاعر المقاوم لتناسب المعرکة فی العصر الحدیث کالصاروخ والتفجیر والاجتیاح، کما استخدم أسماء أماکن وأشخاص فی معرض الحدیث عن النصر الذی تحقق فی هذه المعرکة. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        10 - تمیم برغوثی من خلال قصیدته المشهورة «فی القدس»
        عزت ملاابراهیمی بایزید تاند
        إنّ أدب المقاومة هو الذی کان تنبعث عنه الروح الوطنیة جازمة قویة، إذا ألح الشاعر المقاوم علی قضیته إلحاحاً، جعله یتخذ من شعره وسیلة کفاحیة مباشرة، و قد جنّد شعره فی خدمة الحیاة الملتهبة من حوله، فطغی علیه الحماس. من ثم الأدیب المقاوم هو الذی یدفع بالأدب نحو الأهداف السام أکثر
        إنّ أدب المقاومة هو الذی کان تنبعث عنه الروح الوطنیة جازمة قویة، إذا ألح الشاعر المقاوم علی قضیته إلحاحاً، جعله یتخذ من شعره وسیلة کفاحیة مباشرة، و قد جنّد شعره فی خدمة الحیاة الملتهبة من حوله، فطغی علیه الحماس. من ثم الأدیب المقاوم هو الذی یدفع بالأدب نحو الأهداف السامیة والمتعالیة. تمیم برغوثی من أبرز شعراء المقاومة الذی جنّد شعره لدفاع عن قضیة فلسطین، له قصیدة شهیرة مسمی فی القدس التی تصور فیها المصائب المؤلمة للفلسطینیین أحسن التصویر. تناولت هذه المقالة دراسة تحلیلیة وأسلوبیة لهذه القصیدة التی تعدّ من أهم أعمال الشاعر الأدبیة. یبحث الکاتبان فی هذه المقال علی المنهج التحلیلی والنقدی فی الجانبین المعنوی والنفسی، ومن نتیجة البحث فستکشف أهم میزاتها الأسلوبیة فی المستویات الثلاث الایقاعی، والبلاغی، والترکیبی. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        11 - إندماج حب الوطن والمرأة فی الکفاح الفلسطینی فی شعر أبی سلمی
        شهریار همتی بهنام باقری هادی جاهد
        عبدالکریم الکرمی الملقب بـ"أبی سلمی" شاعر فلسطینی رائع فی الأدب العربی المعاصر، وهو یعشق جمال المرأة ویتغنی بوصفه حسب الوصفات الممیزة ونظرته الجمالیة المتّسمة. یمتزج الحب فی شعره امتزاجاً کلیاً بین الهجر والوصال وبین الواقع والخیال. فی هذه الدراسة؛ نتابع النواحی الجمالی أکثر
        عبدالکریم الکرمی الملقب بـ"أبی سلمی" شاعر فلسطینی رائع فی الأدب العربی المعاصر، وهو یعشق جمال المرأة ویتغنی بوصفه حسب الوصفات الممیزة ونظرته الجمالیة المتّسمة. یمتزج الحب فی شعره امتزاجاً کلیاً بین الهجر والوصال وبین الواقع والخیال. فی هذه الدراسة؛ نتابع النواحی الجمالیة فی المرأة ونقف موقف توصیفاته فی کل حرف من الحروف الدالة علی الأنوثة بعاطفة مشبعة صادقة، ونعالج التداخل المتجاوب بین الحب والوطنیة فی خطابه الشعری. کل تلک الأوصاف یندمج ضمن الإطار الرومانتیکی وهو هائم مع الأحلام یتغزل، بید أنه کان یعیش فی فلسطین وتأثّر من حوادث النکبة وبعد النکبة الفلسطینیة، تأخذ أشعاره أبعاداً جدیدة ویمتزج حبه للمرأة بحب الوطن فی مجال النضال، فنجد فی شعره مزیجاً من العاطفة والکفاح الوطنی الفلسطینی ولهذا تصبح المرأة فی رؤیته رفیقة کفاح ونضال. وقد تبین من خلال الدراسة أنّ الشاعر یمزج فی نفسه عشق الحبیبة والوطن فی آن واحد، ویجعل المرأة معادلاً موضوعیاً للوطن. فأخذت المرأة عند أبی سلمی، عمقاً إیحائیاً مؤثراً بما تتضمن تجسید العلاقة الثنائیة بینها وبین الوطن، فتبدو العلاقة نوعاً من حالات العشق تتوحد خلالها الذات بالوطن. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        12 - الزمکانیة فی روایة "أعاصیر فی بلاد الشام"
        حسن شوندی زهرا محمود اصفهانی
        قبضت الأدیبة السوریة نادیا خوست علی جمر الإبداع، ولوّنته بثقافتها بقدرة وطرفة. فوفّرت لقصصها حساسیة فریدة جعلتها واحدة من المبدعات اللواتی یعتز اتّحاد الکتاب العرب بانتمائهن إلیه. فنادیا خوست تفوح بعطر بلاد الشام، فحناؤها لیس دمشقیا فقط.لعب المکان فی الروایة الفلسطینیة أکثر
        قبضت الأدیبة السوریة نادیا خوست علی جمر الإبداع، ولوّنته بثقافتها بقدرة وطرفة. فوفّرت لقصصها حساسیة فریدة جعلتها واحدة من المبدعات اللواتی یعتز اتّحاد الکتاب العرب بانتمائهن إلیه. فنادیا خوست تفوح بعطر بلاد الشام، فحناؤها لیس دمشقیا فقط.لعب المکان فی الروایة الفلسطینیة دورا وظیفیا واضحا، وارتبطت بمراحل الصراع العربی الصهیونی. فنلاحظ وجود نمطین للمکان فی الروایة السوریة هما: المکان المغلق والمکان المفتوح، ولکل منهما خصائص ومیزات تعکس الطبیعة الفکریة والنفسیة للشخصیة التی تعیش فیها. لقد وعی الروائیون الفلسطینیون الأهمیة الکبیرة للزمن. فهی تعود إلى الوراء لتسترجع أحداثا تکون قد حصلت فی الماضی. أو علی العکس من ذلک تقفز إلى الأمام لتستشرف ما هو آت، أو متوقّع من الأحداث.وفیما یلی یدرس البحث واقع الروایة، وأهم القضایا والمفاهیم والأفکار التی تناولوها بهذا الصدد، ومن ثم یخلص إلى دراسة الروایة فنیا، فیقف علی علاقتها بالمکونات الروائیة: المکان والزمان. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        13 - دراسة آثار الواقعیة الإنتقادیة فی شعر مجید البرغوثی للمقاومة
        کتایون فلاحی مسعود باوان پوری پروین خلیلی
        الواقعیة فی الحقیقة إستعراض الحیاة الحقیقیة للمجتمع البشری ومعالجة الحقائق والقضایا الموجودة فی المجتمع. فی العصر الحاضر یتطرق الکثیر من الشعراء والکتاب إلی خلق الأعمال الأدبیة فی مجال الواقعیة الإنتقادیة لأجل عدوان الصهیونی ونهب الدول العربیة الإسلامیة من قبل أعداء لدو أکثر
        الواقعیة فی الحقیقة إستعراض الحیاة الحقیقیة للمجتمع البشری ومعالجة الحقائق والقضایا الموجودة فی المجتمع. فی العصر الحاضر یتطرق الکثیر من الشعراء والکتاب إلی خلق الأعمال الأدبیة فی مجال الواقعیة الإنتقادیة لأجل عدوان الصهیونی ونهب الدول العربیة الإسلامیة من قبل أعداء لدودین مثل الولایات المتحدة والکیان الصهیونی الغاصب. وهذه القضیة ظهرت ظهورا رائعا فی الأدب العربی المعاصر بعد قضیة فلسطین وأثرت علی الشعراء المعاصرة بشکل ملحوظ. مجید البرغوثی(1947م) من هذه الشعراء المعاصرة الفلسطینیة الذی تعرّف علی الثقافة واللغة الغربیة وللواقعیة الإنتقادیة آثار بارزة فی أشعاره. نحن فی هذا البحث نرید أن ندرس آثار الواقعیة الإنتقادیة- الإجتماعیة وتحلیل المقاومة ومکافحة الظلم فی أشعار هذا الشاعر الفلسطینی عن طریق المنهج الوصفی- التحلیلی. والنتیجة تحکی بأن الشاعر قد تطرّق إلی دراسة عوامل مثل الإنتقاد عن إیدیولوجیات الغرب السیاسیة والصدمة الإقتصادیة وفقر فلسطین ومعاناة النازحین والسجناء وقضیة الفلسطینیین وحقوقهم ومنزلة النساء وتعظیم القادة الدینیة و... بأسلوب واقعی فی المستویات السیاسیة والتاریخیة والإجتماعیة والثقافیة. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        14 - الحریة والوطنیة فی شعر إیلیا أبو ماضی
        مهین اقدامی محمود شکیب لیلا قاسمی
        کان أبو ماضی طفلاً فی عصره، بسبب الظروف الاجتماعیة السیاسیة ووجود الأجانب فی بلاده، کان دائماً یشجع الناس علی أن یکونوا یقظین ویتحرکون نحو مستقبل مشرق. شرودر- السیاسة هو الشعور الداخلی للشاعر الذی ألم بألم مجتمعه، وهو متجذر بعمق فی حیاته، وقد کان لغة المجتمع بإبداعه الذ أکثر
        کان أبو ماضی طفلاً فی عصره، بسبب الظروف الاجتماعیة السیاسیة ووجود الأجانب فی بلاده، کان دائماً یشجع الناس علی أن یکونوا یقظین ویتحرکون نحو مستقبل مشرق. شرودر- السیاسة هو الشعور الداخلی للشاعر الذی ألم بألم مجتمعه، وهو متجذر بعمق فی حیاته، وقد کان لغة المجتمع بإبداعه الذاتی وذوقه الأدبی. فی قصیدة أبو ماضی، ینظر إلی التعاطف مع المجتمع، والاستیقاظ، ومحاربة الاستبداد، والتحریر وحب الوطن. إنه شاعر رومانسی استوعب أفکاراً متفائلة من الطبیعة وتزامن مع مختلف الموضوعات الاجتماعیة والثقافیة والسیاسیة و... واستخدم الرمز الذی هو نوع من الأساس لأدب الأرض ویتناول القضایا الاجتماعیة- السیاسیة للأرض العرب، وخاصة لبنان وفلسطین، وهلم جرا. یبدو وکأن فلسطین لیست دولة عربیة إسلامیة، کجزء من عالم له الحق فی العیش بحریة- مثل أی إنسان ذی تفکیر حر. توصلت الأبحاث إلی أن التفاؤل والأمل فی المستقبل یمکن أن یجعلان تحریر الاحتلال. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        15 - الموتیف الرمزی للقدس فی شعر محمود درویش؛ دراسة إحصائیة ودلالیة
        کبری روشنفکر حامد پورحشمتی
        لقد اعتُبرت المدینةموقعا جغرافیّا یخصّ الأدیب ویکشف عن علاقاته الوطیدة بموضع ترعرع فیه؛ فتتصل اتصالا وثیقا بصوره الشعریّة وبوصفها مسرحا حقیقیّا یصاغ فی مصهرتها جوهر الشعر ودلالاته، بحیث کان موتیفها فی شعر محمود درویش نسقا خاصّا یعکس نفسیّة الشاعر واتّجاهاته الملحّة. من أکثر
        لقد اعتُبرت المدینةموقعا جغرافیّا یخصّ الأدیب ویکشف عن علاقاته الوطیدة بموضع ترعرع فیه؛ فتتصل اتصالا وثیقا بصوره الشعریّة وبوصفها مسرحا حقیقیّا یصاغ فی مصهرتها جوهر الشعر ودلالاته، بحیث کان موتیفها فی شعر محمود درویش نسقا خاصّا یعکس نفسیّة الشاعر واتّجاهاته الملحّة. من هذه المدن موتیف مدینة القدس التی اتسعت مفاهیمها فی ذاکرة درویش وتحوی دلالات ورموز مغریة کایحاءها باسم الأرض الفلسطینیة تماما وحظوتها برموز للقداسة، والحضارة العربیّة، وتأریخ فلسطین العریق. تحاول هذه الدراسة تسلیط الضوء علی موتیف القدس فی شعر محمود درویش معتمدة علی المنهج الوصفی- التحلیلی الرافد علی تحلیل النصوص الأدبیّة وفکّ الرموز والدلالات فیها. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        16 - انعکاس القرآن الکریم والشخصیات القرآنیة فی شعر فلسطین المعاصر
        آشور قلیچ پاسه مسعود باوان پوری نرگس لرستانی حدیثه متولی
        یکون نمط وأسلوب شعر المقاومة وإطاره اعتقادیا وثقافیا ووطنیا یبعث علی أن یستفید الشاعر من الدین والقضایا المتعلقة به فی هذا الصنف من الأدب. إن الدراسات التناصیة تعد من إحدی المطالعات المتعلقة بدراسة النصوص الدینیة. مما لا شک فیه إن کل أدیب مسلم یحظی بالأبعاد والجوانب الد أکثر
        یکون نمط وأسلوب شعر المقاومة وإطاره اعتقادیا وثقافیا ووطنیا یبعث علی أن یستفید الشاعر من الدین والقضایا المتعلقة به فی هذا الصنف من الأدب. إن الدراسات التناصیة تعد من إحدی المطالعات المتعلقة بدراسة النصوص الدینیة. مما لا شک فیه إن کل أدیب مسلم یحظی بالأبعاد والجوانب الدینیة القویة فإنه لقد تأثر من الکتب الدینیة وقد قام باستعمالها فی کتاباته. لقد تأثر الشعراء الفلسطینیون من نص القرآن الکریم عبر التعرف علیه فی أشعار مقاومتهم. وتمثلت ظاهرة التناص فی أقوال الشعراء الکبار غیر المعروفین فی صور عدیدة. یسعی هذا المقال عبراستخدام المنهج التوصیفی- التحلیلی ومع مطالعة دواوین الشعراء الفلسطینیین المعاصرین(منذ 1980م) فی أن یقوم بالتبیین والدراسة لتأثرهم من مصدر غنی کالقرآن الکریم ونوعیة الاستفادة من هذا المصدر غیر المحدود الذی لا ینضب وأیضا التمتع بالشخصیات الإسلامیة. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        17 - جمالیات استدعاء الشخصیات التراثیة فی قصائد علی فودة
        فاطمة جمشیدی حسین کیانی
        استهدفت هذه المقالة دراسة جمالیة إحضار الشخصیّات التراثیة فی عناوین القصائد عند الشاعر علی فودة(1946–1982م)، کما درسَت مدی ربط تجارب هذه الشخصیات بتجارب علی فودة النفسیة والاجتماعیة والسیاسیة فی حیاته الواقعیة، إضافة إلی استخدامه عنصرین هامّین لجمالیة إحضار هذه ال أکثر
        استهدفت هذه المقالة دراسة جمالیة إحضار الشخصیّات التراثیة فی عناوین القصائد عند الشاعر علی فودة(1946–1982م)، کما درسَت مدی ربط تجارب هذه الشخصیات بتجارب علی فودة النفسیة والاجتماعیة والسیاسیة فی حیاته الواقعیة، إضافة إلی استخدامه عنصرین هامّین لجمالیة إحضار هذه الشخصیّات؛ هما الرمز والقناع. قد أوحت النتائج أنّ الشاعر تأثّر بالشخصیّات التراثیة بما فیها الدینیة(النبی عیسی وبلال الحبشی) والأسطوریة(کلیوبترا والسندباد) والأدبیة(الصعاﻟﻴﻚ وعروة بن الورد)، وقام باستدعائها للتأثیر علی المتلقّین إضافة، إلی بیان تجاربه بصورة مثیرة، وبعمله هذا جعل قصائده أشدّ فاعلیة وأکثر قدرةً علی التأثیر فی المتلقّین، وحصلت کلّ هذه النتائج عبر المنهج التحلیلی بصورة کیفیة اعتماداً علی مجموعة من المصادر والمراجع المتنوّعة کالأدبیة والسیاسیة والنفسیة والاجتماعیة. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        18 - أنماط الشخصیة فی روایة «تحت شمس الضحی» لإبراهیم نصرالله
        سید مهدی مسبوق علی حسین غلامی یلقون آقاج
        تسیطر علی روایة تحت شمس الضحی الخریطة الفکریة والرمزیة للواقع الفلسطینی، وإن الشخصیة تمثل صوتاً یعبر الکاتب من خلاله عن أفکاره وإیدیولوجیته. تتسم شخصیات هذه الروایة بالعمق والرمز، حیث نجد فیها شخصیات یرمز بها الکاتب إلی المقاومة والمناضلة من أجل حریة الوطن والمجاهدة ضد أکثر
        تسیطر علی روایة تحت شمس الضحی الخریطة الفکریة والرمزیة للواقع الفلسطینی، وإن الشخصیة تمثل صوتاً یعبر الکاتب من خلاله عن أفکاره وإیدیولوجیته. تتسم شخصیات هذه الروایة بالعمق والرمز، حیث نجد فیها شخصیات یرمز بها الکاتب إلی المقاومة والمناضلة من أجل حریة الوطن والمجاهدة ضد العدو الإسرائیلی، ویثیر الحب والفرح وقوة الأمل والنخوة القومیة والغیرة الدینیة لتحمیس الإنسان الفلسطینی للدفاع عن وطنه. وفی رأیه أن الاحتلال لا یقتصر علی من یرید القضاء علی الأبطال الذین یضحّون بأنفسهم فی سبیل الوطن، وإنما الذین یحاولون استغلال هذه الأبطال ومن ثم القضاء علیهم لینالوا رغائبهم وأهدافهم هم المحتلون أیضا. یرمی هذا البحث إلی تحلیل الشخصیة فی روایة تحت شمس الضحی ووصف أبعادها الجسمانیة والنفسانیة معتمدا علی المنهج الوصفی- التحلیلی. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        19 - فلسطین فی نظرة الکاتب الشهید غسان کنفانی(رجال فی الشمس)
        فاطمه علی‌نژاد چمازکتی سعیده میرحق‌جو لنگرودی
        غسان کنفانی کاتب، وناقد، وروائی وشاعر شهید، قد خرج بروایاته العدیدة عن دائرة الواقع الاجتماعی المحلی إلی القضایا الانسانیة العامة التی تتعلق بالوجود وبالإنسان. یدین غسان فی روایته، رجال فی الشمس، کل الأطراف التی تسبب فی نکبة فلسطین، القیادات العاجزة، والقیادات الخائنة و أکثر
        غسان کنفانی کاتب، وناقد، وروائی وشاعر شهید، قد خرج بروایاته العدیدة عن دائرة الواقع الاجتماعی المحلی إلی القضایا الانسانیة العامة التی تتعلق بالوجود وبالإنسان. یدین غسان فی روایته، رجال فی الشمس، کل الأطراف التی تسبب فی نکبة فلسطین، القیادات العاجزة، والقیادات الخائنة والشعب المستسلم والذین تخلوا عن الأرض لیبحثوا عن خلاصهم الخاص والهرب هو الذی ینسی الانسان ذاته وآماله. فکرة الهرب من الواقع هی من الأفکار التی تخضع للرفض فی هذه الروایة. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        20 - النزعة الثوریة وأصداءها الدلالیة والفنیة فی شعر عبدالرحیم محمود
        یحیی معروف حامد پورحشمتی
        یعرف شعر الثورة بالإلتزام المتشابک الّذی یتوخّی الخدمة لمصالح الشعوب ومتطلّباتهم مندفعاً إلی ترسیخ الدعائم الوجودیّة فی الإنسان وتوفیر حقول الخیر والسکینة له، وهو بوصفه رافداً جمالیّاً فی وجدان الإنسان العربیّ یقدّم فکرة الرفض للنهب والعدوان، والمواجهة للآخر المتخاصم. ل أکثر
        یعرف شعر الثورة بالإلتزام المتشابک الّذی یتوخّی الخدمة لمصالح الشعوب ومتطلّباتهم مندفعاً إلی ترسیخ الدعائم الوجودیّة فی الإنسان وتوفیر حقول الخیر والسکینة له، وهو بوصفه رافداً جمالیّاً فی وجدان الإنسان العربیّ یقدّم فکرة الرفض للنهب والعدوان، والمواجهة للآخر المتخاصم. لقد اتّسع مفهوم الأدب الفلسطینیّ بولوجه فی عالم الشعر ولاسیّما منذ تسلّل إلی عالم الرؤی والأخیلة الشعریّة، أنجب فی صدی صرخاته جیلاً جدیداً من الشعراء المقاومین، منهم عبدالرحیم محمود الّذی حضر فی لجّة أحداث النکبة الفلسطینیّة حضوراً نشیطاً یلهب فکرة الجهاد والمقاومة الصادقة فی صفوف شعبه المناضل، ویستعین فی هذا المضمار بأحقّ مؤشّرات الحرکة الثوریّة الّتی تمثّلت دینامیکیّتها فی الوطنیّة، وتمجید الأبطال، واستدعاء الشخصیات التراثیّة، وحثّ الشعب علی الثورة والنضال، ورفض الاضطهاد بحیث تبغی دراستنا هذه مع نهجها نهجا وصفیّا- تحلیلیّا متابعتها واستکناهها واحداً تلو الآخر. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        21 - فلسطین فی شعر الجواهری
        طاهره حیدری
        فلسطین تعد عامل استفزاز وإثارة للفن والجمال عموما، ومنها الشعر، فلم نعثر فی دیوان الشعر العربی الکبیر علی دیوان أو مجموعة شعریة، لم تتحدث عن فلسطین کارض مقدسة طاهرة، فالشاعر العراقی محمد مهدی الجواهری تناول هذه القضیة منذ وقت مبکر، وحاول مسایرة مراحلها، منذ ظهورها علی م أکثر
        فلسطین تعد عامل استفزاز وإثارة للفن والجمال عموما، ومنها الشعر، فلم نعثر فی دیوان الشعر العربی الکبیر علی دیوان أو مجموعة شعریة، لم تتحدث عن فلسطین کارض مقدسة طاهرة، فالشاعر العراقی محمد مهدی الجواهری تناول هذه القضیة منذ وقت مبکر، وحاول مسایرة مراحلها، منذ ظهورها علی مسرح السیاسة العربیة والعالمیة، فسجل إحساسه العمیق والحاد بها. ففی هذا البحث، نتطرق إلی فلسطین وقضیتها فی شعره و کیفیة معالجته لقضیة فلسطین بمختلف أبعادها. فهو یعد من أهم الشعراء الذین نادوا بقضیة فلسطین وکشفوا عن مکاید الصهاینة و دعوا إلی عدم التوانی فی قضیة تحریر الوطن و برهنوا علی عدم الثقة والتسامح مع الصهاینة. وهذا البحث یهدف إلی کشف مدی ترابط الشاعر بفلسطین عن المنهج الوصفی- التحلیلی وتحلیل النماذج الشعریة التی وصلنا من خلال تحلیلها إلی مساهمة الشاعر ومساندته لقضیة فلسطین من خلال عاطفته الاسلامیة القومیة. فجدیر بالذکر أن الجواهری استخدم البعدین الدینی والقومی لإثارة الهمم للدفاع عن قضیة فلسطین واعادة کرامتها وطرد الکیان الصهیونی الظالم، فهو ینظر الی قضیة فلسطین نظرة دینیة وقومیة وهذه النظرة أدّت إلی عمق المعانی وصدق العاطفة فی شعره الفلسطینی وزادت تأثیره فی نفس القارئ. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        22 - صدی المقاومة فی شعر أحمد الوائلی
        سید یوسف نجات نژاد مجتبی عمرانی پور عمار سرخه سید مصطفی موسوی نژاد
        قضیة فلسطین والمقامة، من أهم القضایا فی العصر الحدیث، حیث نری کثیراً من الشعراء والأدباء المعاصرین قد تطرّقوا ورکَّزوا فی آثارهم علی فلسطین والمقاومة والصمود بوجه المحتل، وقد لفتت هذه الآثار أنظار الباحثین تجاهها ولقد شغلت المقاومة وأدبها حیّزَاً واسعاً فی دواوین الشعرا أکثر
        قضیة فلسطین والمقامة، من أهم القضایا فی العصر الحدیث، حیث نری کثیراً من الشعراء والأدباء المعاصرین قد تطرّقوا ورکَّزوا فی آثارهم علی فلسطین والمقاومة والصمود بوجه المحتل، وقد لفتت هذه الآثار أنظار الباحثین تجاهها ولقد شغلت المقاومة وأدبها حیّزَاً واسعاً فی دواوین الشعراء، فقلما نری شاعراً لم یتطرّق بشعره لهذه القضیّة العالمیة. کما اهتم المخرجون بالأفلام السینمائیة والمسلسلات التی تعنی بهذا المضمار، لتبیین ملامح وصدی المقاومة ومکانتها والإشادَة بها فی آثارهم فی العصر الحدیث، وتحفیزاً ونصرةً للشعب الفلسطینی من قبل المسلمین وکُل المَعنیین فی العالم من أجل حریّة هذا الشعب المضطهد والمظلوم، وتندیداً للإحتلال الغاشم الذی تزداد غطرسته وبغیه وظلمهِ تِجاه الفلسطینیین أرضاً وشعباً یوماً بعد یوم. وقد کان أحمد الوائلی وهو الخطیب الذی لا یُشق له غبار من المحفزین لمنهج المقاومة وعدم الإستسلام والتراجع أمام العدو الصهیونی الغاشم. وفی هذه الدراسة نبیّن ملامح المقاومة التی تلوح فی أشعاره، کالصمود أمام الإحتلال وتحفیز المجاهدین، علی المنهج الوصفی- التحلیلی، وفی النهایة نشیر إلی نتائج البحث التی من أهمها هی إهتمام الشعراء المعاصرین إلی عنصر المقاومة ومساندة الشعب الفلسطینی المضطهد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        23 - موقف الأدب الفلسطینی عند جبرا ابراهیم جبرا
        حسین شمس‌آبادی فرشته افضلی اصغر مولوی نافچی پرویز لکزائیان فکور
        جبرا ابراهیم جبرا أدیب فلسطینی یعتبر من أکثر الأدباء العرب إنتاجاً و تنوعاً؛ و قدم للقاریء العربی أبرز الکتّاب الغربیین، و عرف بالمدارس و المذاهب الأدبیة الحدیثة، و أنه امتداد نوعی للمثقف العربی الحدیث فی شکله الکلاسیکی. ذلک أنه وطّد ما جاء به سابقوه و أضاف الیه جدیداً أکثر
        جبرا ابراهیم جبرا أدیب فلسطینی یعتبر من أکثر الأدباء العرب إنتاجاً و تنوعاً؛ و قدم للقاریء العربی أبرز الکتّاب الغربیین، و عرف بالمدارس و المذاهب الأدبیة الحدیثة، و أنه امتداد نوعی للمثقف العربی الحدیث فی شکله الکلاسیکی. ذلک أنه وطّد ما جاء به سابقوه و أضاف الیه جدیداً و أیضا یعطی ملخصاً من تنوع فنونه و آرائه و أفکاره فی قصصه. کان جبرا الکاتب و المترجم و الشاعر شخصیة‌ فذة، کأنه واحد من شخصیات النهضة الأوروبیة العظیمة‌ کدافنشی، التی لها إحاطة بالعلم و الأدب و الفن و التیارات الفکریة‌ الأخری. جبرا کان متعدد الجوانب الذی مارس الکثیر من الأنواع الأدبیة: القصة، الروایة، النقد، الشعر، المسرحیة و الرسم؛ و هو من أبرز کتاب المعاصرین الذین قلیلاً ما درس أسلوبهم القصصی. أصدر جبرا سبع روایات و مجموعة قصصیة واحدة. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        24 - دراسة فی روایة ما تبقی لکم لغسان کنفانی
        سعیدة میرحق جولنگرودی فاطمة علی نژاد چمازکتی
        غسان کنفانی کاتب، وناقد، وروائی، وشاعر، وشهید، قد خرج بروایاته العدیدة عن دائرة الواقع الاجتماعی المحلی (هموم ناتجة عن نکبة فلسطین سنة 1948) إلی القضایا الإنسانیة العامة التی تتعلق بالوجود وبالإنسان. ما تبقی لکم، هی روایة تعتبر من بواکیر التجارب الحداثیة فی منبر الروایة أکثر
        غسان کنفانی کاتب، وناقد، وروائی، وشاعر، وشهید، قد خرج بروایاته العدیدة عن دائرة الواقع الاجتماعی المحلی (هموم ناتجة عن نکبة فلسطین سنة 1948) إلی القضایا الإنسانیة العامة التی تتعلق بالوجود وبالإنسان. ما تبقی لکم، هی روایة تعتبر من بواکیر التجارب الحداثیة فی منبر الروایة العربیة، لا یستطیع القارئ العادی أن یفهمها، وحتی القارئ المختص یحتاج إلی الرویة حتی یستکشف مضامینها. قد استطاع الکاتب أن یصور قضایا مجتمعه من خلال رسم أحداثه. بعد قراءة هذه الروایة الاجتماعیة تتضح أن غسان کنفانی، کان یشاهد مشکلات المجتمع الفلسطینی، وقد تأثر بمشاهداته الدقیقة وکأنه ناطق باسم الطبقة الشعبیة، والطبقة المتوسطة التی کانت تعانی من مظاهر الظلم، والفساد، والفقر، والحرمان. والکاتب قد تحدث عن الواقع علی لسان الشخصیات الفلسطینیة. کانت هذه الروایة انعکاساً للمضمون الروحی لشعب معین فی مرحلة معینة. یحاول غسان فی هذه الروایة الوصول إلی التعبیر المناسب عن أفکاره التحرریة وغایتها فکرة العودة. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        25 - رویکرد مقایسه‌ای ایران و مصر درقبال گروه‌های جهادی فلسطین (1979 تا 2012 می‌لادی)
        ابراهیم متقی محمد نادری
        چکیده جمهوری اسلامی ایران و مصر، دو کشور مهم و تأثیر گذار در جهان اسلام، منطقه ژئواستراتژیک خاورمیانه و شمال آفریقا محسوب می‌ شوند. مصر مدعی رهبری جهان عرب، کشوری تأثیر گذار در می‌ان کشورهای اسلامی، عربی‌و غیر متعهدها است. این کشور در مسأله فلسطین تاکنون بیشترین تأثیر أکثر
        چکیده جمهوری اسلامی ایران و مصر، دو کشور مهم و تأثیر گذار در جهان اسلام، منطقه ژئواستراتژیک خاورمیانه و شمال آفریقا محسوب می‌ شوند. مصر مدعی رهبری جهان عرب، کشوری تأثیر گذار در می‌ان کشورهای اسلامی، عربی‌و غیر متعهدها است. این کشور در مسأله فلسطین تاکنون بیشترین تأثیر گذاری را داشته وگروه‌های جهادی فلسطینی، مصر را همچنان اصلی‌ترین حامی خود می‌ دانند. ایران نیز به عنوان کشوری اسلامی و تأثیرگذار در مناسبات منطقه‌ای، نقشی راهبردی در مناسبات جهان اسلام، خاورمیانه و فلسطین دارد. بنابراین تاثیرپذیری گروه‌های جهادی فلسطینی از دو کشور در منطقه حساس خاورمیانه دارای اهمیت بسیار است. به ویژه اینکه هر دو کشور طی سه دهه گذشته رویکردهای متفاوتی را نسبت به مساله فلسطین دنبال کرده‌اند. روابط ایران ومصر پس از انقلاب اسلامی با چالش‌ها و تنش‌های مختلفی مواجه بوده است. با شناسایی موجودیت اسراییل از سوی مصر –پیمان صلح کمپ دیوید – اختلافات به اوج رسیده ومنجر به قطع روابط دو کشور شد. طی سه دهه گذشته سیاست خارجی مصر با سیاست‌های کشورهای غربی به خصوص ایالات متحده همسو بوده است و این کشور به دستیابی به بخشی از حقوق فلسطینی‌ها رضایت داده است، اما ایران موجودیت اسراییل را هرگز به رسمیت نشناخته و از حقوق کامل فلسطینی‌ها و بازپس‌گیری سرزمین‌های اشغالی و تشکیل دولت فلسطین حمایت کرده است. بر این اساس، مصر از گروه‌های فلسطینی سازشکار مانند فتح و تشکیلات حکومت خودگردان حمایت کرده وایران از گروه‌های معتقد به ادامه مقاومت وجهاد مانند گروه‌های حماس و جهاد اسلامی حمایت کرده است. بنابراین تاکنون مساله فلسطین مهم‌ترین عامل تاثیرگذار در روابط ایران ومصر بوده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        26 - راهبرد عوامل ساختار قدرت‌های برتر جنوب غرب آسیا چرایی قدرت‌های فرامنطقه ای بر علل برتر جلوه دادن رژیم اشغالگر قدس
        مهرعلی عباسپور کیومرث یزدان پناه عزت الله عزتی
        چکیده بررسی ساختار نظام برتر منطقه‌ای جنوب غرب آسیا و شاخص قدرت‌های آن و اعمال سیاست قدرت‌های فرامنطقه ای در این ساختار، چرائی برتری جلوه دادن رژیم اشغالگر قدس عدم استرجاع آن در محافل جهانی، سازمان‌های بین المللی برای کسب مشروعیت، نداشتن عمق استراتژیک، وزن ژئوپلیتیکی، خ أکثر
        چکیده بررسی ساختار نظام برتر منطقه‌ای جنوب غرب آسیا و شاخص قدرت‌های آن و اعمال سیاست قدرت‌های فرامنطقه ای در این ساختار، چرائی برتری جلوه دادن رژیم اشغالگر قدس عدم استرجاع آن در محافل جهانی، سازمان‌های بین المللی برای کسب مشروعیت، نداشتن عمق استراتژیک، وزن ژئوپلیتیکی، خروج از شروط سازمان ملل، جمعیت ناموزون، متفرق، مهاجر، مذهب ناهمگن، مرز شناور، ناسازگاری همجواری، منطقه‌ای، فرامرزی، نداشتن منزلت ژئوپلیتیکی که از سنجش قدرت ملی آن در ارزیابی و محاسبه عوامل مادی و غیرمادی قدرت ساز آن، که باید در داخل وزن شود،! این وزن‌ها با نگاه به بیرون دنبال می‌شود. هزینه کردن قدرت‌های برتر منطقه، ترکیه، ایران قبل انقلاب، مصر، عربستان برای بالا آوردن قدرت وابسته رژیم اشغالگر قدس در نظام قدرت منطقه‌ای و چرائی آن در شفاف‌سازی سیاست‌های بازدارندگی و راهبردی دنبال می‌شود و محاسبه مؤلفه‌ها و عوامل مختلف مادی و غیر مادی برای ساختار قدرت آن، موضوع، تصمیم سازان قدرت‌های فرامنطقه ای با بهانه‌های تاریخی و مذهب‌سازی و برتری طلبی یک قوم و راه اندازی دو کارناوال بین المللی تحت عنوان جنگ اول جهانی برای متلاشی کردن دولت اسلامی عثمانی و جنگ دوم هویت دادن به رژیم جعلی اسرائیل را در برداشت. وابستگی و ناتوانی آن را در مؤلفه‌های اقتصادی، اجتماع، زبانی، محیط ارضی و مرزی و.... می‌توان دید. اسرائیل بدون پشتیبانی ایالات متحده آمریکا، حتی لحظه‌ای به حیات سیاسی خود نمی‌تواند ادامه دهد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        27 - بررسی فقهی و حقوقی انتقال سفارت آمریکا از تل آویو به قدس شریف
        فرزانه طیاری علی رضا ابراهیمی
        رژیم غاصب قدس یعنی اسرائیل اقدام به اشغال فلسطین کرده است. فلسطین از نظر تاریخی متعلق به مسلمانان و ساکنین واقعی آن است. سفارت آمریکا در تل آویو به قدس شریف منتقل شده است، هرچند از نظر حقوقی، مصونیت سفارت واصل شناسایی دولت ها و حکومت ها در حقوق بین الملل اصلی شناخته شده أکثر
        رژیم غاصب قدس یعنی اسرائیل اقدام به اشغال فلسطین کرده است. فلسطین از نظر تاریخی متعلق به مسلمانان و ساکنین واقعی آن است. سفارت آمریکا در تل آویو به قدس شریف منتقل شده است، هرچند از نظر حقوقی، مصونیت سفارت واصل شناسایی دولت ها و حکومت ها در حقوق بین الملل اصلی شناخته شده است، اما این موضوع فرع بر اصل موجودیت دولت- کشور به صورت قانونی و مشروع است که رژیم اشغال‌گر اسرائیل فاقد آن است. از این رو باید از نظر حقوقی این انتقال بررسی گردد. در این مقاله با نگرش فقهی - حقوقی به این مساله پرداخته شده است که اقدام ایالات متحده در انتقال سفارت از تل آویو به فلسطین اشغالی از نظر فقهی و حقوقی چه جایگاهی دارد. فرضیه اصلی تحقیق مبنی بر اقدام نامشروع و غیرقانونی ایالات متحده است. نوآوری تحقیق این است که از نظر فقهی و نیز حقوق بین‌الملل، داشتن سفارت از سوی کشورها در اسرائیل مشروع و قانونی نیست. روش تحقیق در این مقاله توصیفی ـ تحلیلی است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        28 - بررسی دلایل کاهش قدرت و نفوذ حزب کارگر اسرائیل
        فرامرز صالحی رضا کاویانی مسعود مطلبی
        هدف پژوهش حاضر بررسی دلایل افول حزب کارگر در صحنه سیاسی اسرائیل می‌باشد. سوال اصلی پژوهش این است که مهم‌ترین دلیل کاهش قدرت و نفوذ حزب کارگر در دو دهه اخیر در رژیم اسرائیل چه بوده است؟ روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج نشان می‌دهد که حمایت و پیگیری حزب کارگر از مذاک أکثر
        هدف پژوهش حاضر بررسی دلایل افول حزب کارگر در صحنه سیاسی اسرائیل می‌باشد. سوال اصلی پژوهش این است که مهم‌ترین دلیل کاهش قدرت و نفوذ حزب کارگر در دو دهه اخیر در رژیم اسرائیل چه بوده است؟ روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج نشان می‌دهد که حمایت و پیگیری حزب کارگر از مذاکرات صلح خاورمیانه و شکست این مذاکرات، یکی از مهم‌ترین دلایل افول این حزب بوده است. از دیدگاه رأی‌دهندگان یهودی، این حزب ارزش‌های صهیونیستی را با پیشنهادات و شرایطی نظیر تقسیم بیت المقدس، تشکیل دو دولت، عقب‌نشینی از بلندی‌های جولان و جنوب لبنان نادیده گرفته است و گسترش حملات گروه‌های فلسطینی را نتیجه مذاکرات این حزب می‌دانند که باعث کاهش آراء و پایگاه اجتماعی این حزب گردید. علاوه‌بر این، فاصله گرفتن این حزب از ارزش‌های سوسیالیستی، نظیر مزارع اشتراکی (کیبوتزها) و حمایت بیشتر از طبقه ثروتمند که باعث دور شدن طبقه متوسط از این حزب و گرایش آنها به احزاب راست و مذهبی گردید، باعث کاهش قدرت نفوذ این حزب میانه در صحنه سیاسی اسرائیل شد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        29 - صورة أطفال الحجارة فی الانتفاضة الفلسطینیة الأولی عند نزار قبانی؛ ثلاثیة أطفال الحجارة أنموذجاً
        موسی عربی زهرا سهرابی کیا
        بعد هزیمة العالم العربی النکراء التی تجرعها أمام الکیان الصهیونی، خاض نزار قبانی بقلمه فی ساحة حرب ضدّ الصهاینة واللوم على ساسة العالم العربی، حیث التحق بالانتفاضة وصنع من الحجارة بید الأطفال شعراً ثوریاً، لیجعلهم روّاد انتفاضة الحجر. فحاولنا فی بحثنا هذا وفی ضوء منهج و أکثر
        بعد هزیمة العالم العربی النکراء التی تجرعها أمام الکیان الصهیونی، خاض نزار قبانی بقلمه فی ساحة حرب ضدّ الصهاینة واللوم على ساسة العالم العربی، حیث التحق بالانتفاضة وصنع من الحجارة بید الأطفال شعراً ثوریاً، لیجعلهم روّاد انتفاضة الحجر. فحاولنا فی بحثنا هذا وفی ضوء منهج وصفی تحلیلی أن نلقی الضوء على أهمّ ما أنشده نزار قبانی تحت عنوان "ثلاثیة أطفال الحجارة" ونرى کیف استطاع أطفال الحجارة أن یلعبوا دورهم فی ساحة المقاومة وکیف تجلّت صورتهم فی شعر نزار قبانی. ودراسة الأشعار تبیّن أنّ صورة الأطفال فی شعر الشاعر تأتی ردّا على نکسة الرجال الکبار أمام الصهاینة وتغافل المجتمع العربی إزاء قضیة "فلسطین" حیث تتجلى صورة أطفال الحجارة فی شخصیات یقاومون وینفجرون ویستشهدون عن الرجال الخونة المشغولین بتجارتهم ومقاهیهم وقصورهم ،کما یعید إلیهم هویتهم ولغتهم وأسماءهم العربیة، ضدّ حرکة الصهاینة لتهوید "فلسطین" وتاریخها وثقافتها ویبثّون الأمل والنور فی الظلمة وفی تصویر آخر یکسر هؤلاء الأطفال المقاومون بأحجارهم المتحوّلة إلى ماس ثمین، الأشعار التافهة للشعراء. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        30 - مقاربة أسلوبیة فی قصیدة "مَلحَمَة الصُّمُود" لسمیر العُمَری
        عباس یداللهی فارسانی
        تُعَدُّ الأسلوبیة من المناهج النقدیة واللسانیة التی تتناول دراسة النصوص الشعریة فی شتی المستویات کالفونیمات، والإیقاع والحقول الدلالیة والصور الشعریة للعثور علی الدلالات ورصد الملامح الأسلوبیة فی النصّ، فهی طریقة الشاعر فی تشکیل المادة اللغویة. یستهدف البحث دراسة السمات أکثر
        تُعَدُّ الأسلوبیة من المناهج النقدیة واللسانیة التی تتناول دراسة النصوص الشعریة فی شتی المستویات کالفونیمات، والإیقاع والحقول الدلالیة والصور الشعریة للعثور علی الدلالات ورصد الملامح الأسلوبیة فی النصّ، فهی طریقة الشاعر فی تشکیل المادة اللغویة. یستهدف البحث دراسة السمات الأسلوبیة فی شعر الشاعر الفلسطینی الحدیث - سمیر العُمَری- عبر قصیدته "ملحمة الصمود". تمّ إعداد هذا البحث وفق المنهج الأسلوبی ثمّ الوصفی التحلیلی للعثور علی نماذج الصور الأسلوبیة فی القصیدة والإبانة عن قصدیة الشاعر فی توظیفها. حاول الشاعر عبر توظیف هذه الصور الأسلوبیة إضفاء نمط من أنماط الجمال والتأثیر علی بنیة القصیدة الحدیثة. وأخیرًا خلص البحث إلی أنّ الشاعر أراد من خلال استخدام هذه الأنماط الأسلوبیة التعبیر عن العواطف والمشاعر المکبوتة التی ترأسها القضیة الفلسطینیة لیجعلها قضیة إنسانیة تشمل کلّ أبناء البشر علی مرّ العصور. من أهمّ المظاهر الأسلوبیة المدروسة فی هذا البحث المستوی الصوتی والإیقاعی والترکیبی والدلالی والصورة الشعریة. تُعَدُّ الأسلوبیة من المناهج النقدیة واللسانیة التی تتناول دراسة النصوص الشعریة فی شتی المستویات کالفونیمات، والإیقاع والحقول الدلالیة والصور الشعریة للعثور علی الدلالات ورصد الملامح الأسلوبیة فی النصّ، فهی طریقة الشاعر فی تشکیل المادة اللغویة. یستهدف البحث دراسة السمات الأسلوبیة فی شعر الشاعر الفلسطینی الحدیث - سمیر العُمَری- عبر قصیدته "ملحمة الصمود". تمّ إعداد هذا البحث وفق المنهج الأسلوبی ثمّ الوصفی التحلیلی للعثور علی نماذج الصور الأسلوبیة فی القصیدة والإبانة عن قصدیة الشاعر فی توظیفها. حاول الشاعر عبر توظیف هذه الصور الأسلوبیة إضفاء نمط من أنماط الجمال والتأثیر علی بنیة القصیدة الحدیثة. وأخیرًا خلص البحث إلی أنّ الشاعر أراد من خلال استخدام هذه الأنماط الأسلوبیة التعبیر عن العواطف والمشاعر المکبوتة التی ترأسها القضیة الفلسطینیة لیجعلها قضیة إنسانیة تشمل کلّ أبناء البشر علی مرّ العصور. من أهمّ المظاهر الأسلوبیة المدروسة فی هذا البحث المستوی الصوتی والإیقاعی والترکیبی والدلالی والصورة الشعریة. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        31 - دراسة سیمیائیة فی قصیدة "کلمات للوطن" لتوفیق زیاد علی ضوء نظریة بیرس
        علی پیرانی عبدالله حسینی حسین أبویسانی حبیبه زارعی
        تزخر قصائد توفیق زیاد بالعلامات والرموز الّتی أسهمت کثیراً فی مستوى إیحاء شعر المقاومة لتترک فی المتلقّی تأثیرها العاطفی البالغ، فتجد العلامات فی قصائد توفیق زیاد مرافقة لصور شعره الحافلة بحبّ الوطن، وهی تعکس الرسالة الرئیسة لذلک الشعر. إنّ استخدام نظریة بیرس فی حقل الس أکثر
        تزخر قصائد توفیق زیاد بالعلامات والرموز الّتی أسهمت کثیراً فی مستوى إیحاء شعر المقاومة لتترک فی المتلقّی تأثیرها العاطفی البالغ، فتجد العلامات فی قصائد توفیق زیاد مرافقة لصور شعره الحافلة بحبّ الوطن، وهی تعکس الرسالة الرئیسة لذلک الشعر. إنّ استخدام نظریة بیرس فی حقل السیمیائیة التطبیقیة فی نقد نصوص شعر المقاومة لها أثرها الفعّال فی تقدیم قراءة أفضل لرؤیة هذا الشاعر الکبیر، فضلاً عن قدرتها على تفسیر تلک النصوص وکشف رموزها. ومن هذا المنطلق، نحاول من خلال هذا البحث تقدیم تحلیل وصفی لخصائص قصیدة توفیق زیاد المعنونة بـ (کلمات للوطن) من خلال الرؤیة السیمیائیة معتمدین علی نظریة بیرس القائمة على ثلاثیاته الشهیرة وهی الإشارة والأیقونة والرمز. هذا البحث یمثل محاولة لتوضیح هذه المسألة وهی أنّه کیف أراد الشاعر الفلسطینی المعاصر، توفیق زیاد أن یجعل شعره مؤثراً وأن یطبع قصیدته بطابع الجمال، إضافة إلى تبیین العلامات التی استعان بها لإسباغ الجمالیة على شعره، وکیف یمکننا السیر فی الأغوار الخفیة من أفکاره ورؤاه وأن نبیّن کیفیة توظیفه للعلامات والرموز. ومن النتائج المستخصلة من البحث هو أنّ الاستعانة برؤیة بیرس السیمیائیة للعلامات تعدّ منهجاً مناسباً للبحث فی الشعر العربی الحدیث؛ لأنها تمتاز بقدرة تحلیلیة وتفسیریة أکبر من البلاغة التقلیدیة، علاوة علی ذلک إنّ هویّة شعر المقاومة الذی تفرزه ظروف القمع، تظهر فیه العلامات بصورة خفیة ورمزیة؛ فلذلک إننا نجد أنّ العلامات الرمزیة، تتصدر العلامات السیمیائیة فی هذه القصیدة. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        32 - الواقعیة اللوكاشیة في أشعار هارون هاشم رشید
        سکینه حسینی مجتبی عمرانی پور فیصل سیاحی
        یدرس علم اجتماع الأدب العلاقات الثنائیة بین المجتمع والعمل الأدبي كوثیقة اجتماعیة ترسم الوقائع التي تجرف المجتمع، وبما أن الواقعیة تمتاز كمذهب أشد التصاقا بالطبیعة وحیاة الإنسان والمجتمع، وأكثر اهتماما بحیثیات الواقع الاجتماعي وتفاعلاته وتطوراته كما تهتم بتصویر العلاقات أکثر
        یدرس علم اجتماع الأدب العلاقات الثنائیة بین المجتمع والعمل الأدبي كوثیقة اجتماعیة ترسم الوقائع التي تجرف المجتمع، وبما أن الواقعیة تمتاز كمذهب أشد التصاقا بالطبیعة وحیاة الإنسان والمجتمع، وأكثر اهتماما بحیثیات الواقع الاجتماعي وتفاعلاته وتطوراته كما تهتم بتصویر العلاقات الاجتماعیة تصویرا دقیقا، لذلك لفت هذا العلم انتباه جورج لوكاش، حیث نقده الأدبي كان مؤثرا بوضع أسس علم اجتماع الأدبي، ففي خضم نظريته النقدية ثلاث سمات: الواقعیة الحقیقیة، والنقدیة والشعبیة، لهذا تعالج هذه الدراسة أشعار هارون هاشم وفقاً للواقعیة اللوكاشیة متخذة نظریته الواقعیة المتجذرة عن الجدلیة الماركسیة مطیة ومنهجا لدراستها. ولأن شعره یمثّل نمطا من المعیش في المجتمع العربي لا یمكنه إلا أن یكون جزءاً منه، فهو سعی إلی ربط معاناته بواقع المعیش یؤثّر ویتأثر فیه وبه، تشیر نتائج البحث إلی أنّ الشاعر یقدّم رؤیته من خلال الواقع، ناقلا الحقائق التي لمسها عن كثب بمصداقیة تامة وصورة صادقة ومنتقدا التناقضات والتحديات الاجتماعية لبلاده بمنطق ووعي تام وفي أجزاء من قصائده یفضح سياسات الحكومات الاستعمارية وأنصارها وحكام العرب مشیرا إلی تدخّلاتهم في شؤون شعبه ودعمهم لإسرائیل، ویراهم السبب الأساسي في معاناة مجتمعه، وعلی بنیة السمة الشعبیة، صوّر مشاكل ومعاناة أبناء جلدته. كما یمكن القول إنّه لم یقف مكتوف الأیدي أمام أنین مأساة مجتمعه بل أنذر ونادی وبشّر ثمّ رسم طریق النضال كما ركز علی القضایا والأحداث التي ترتبط بالعامة وتجسّد تأثیر هذه القضایا علی معیشة شعبه، فالمتابع لقصائده یری أنّه یكون ملتزماً بقضایا تخدم شعبه. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        33 - تبلور أفکار نصرالله من خلال الأسالیب التعبیریّة في روایة "حرب الکلب الثانیة"؛ دراسة جمالية
        أحمد عارفی فرامرز میرزایی عیسی متقی زاده
        إنّ أفکار إبراهیم نصرالله المطروحة في روایته "حرب الکلب الثانیة"، یقصد منها الکشف عن حقائق حیاة الشعب الفلسطیني بالأسالیب المتلائمة الّتي قد ذکرها الروائي لإفادة دلالة خاصّة. فربّ أسالیب قد أخرجها الروائي من المعاني الأصلیّة إلی المعاني الثانویّة المجازیة التي قد برع ف أکثر
        إنّ أفکار إبراهیم نصرالله المطروحة في روایته "حرب الکلب الثانیة"، یقصد منها الکشف عن حقائق حیاة الشعب الفلسطیني بالأسالیب المتلائمة الّتي قد ذکرها الروائي لإفادة دلالة خاصّة. فربّ أسالیب قد أخرجها الروائي من المعاني الأصلیّة إلی المعاني الثانویّة المجازیة التي قد برع فیها إلی حدّ کثیر لإضفاء جمالیّة النصّ وتحریک عواطف المتلقي. فمن هنا یهدف هذا المقال إلى الكشف عن أفکار الروائي وفقا للمنهج الوصفي التحليلي معتمدا على الأسلوبيّة الإحصائيّة ليجيب عن مدى التناسق بين هذه الأسالیب ومستويات اللغة الروائية الثلاثة: السردية، والوصفية والحوارية، وإبراز أهمّ ما في هذه الأسالیب من جمالية لإفادة المعاني إلى المتلقّي. وأهمّ ما وصل إليه هذا المقال أن الراوي استخدم أکثر الأسالیب التعبیریّة النحویّة 3406 مرة متلائما مع أفکاره المطلوبة، حیث استخدم أسلوب النفي 1759 مرّة: 52%، ثمّ الاستفهام 812 مرّة: 24%، ثمّ الشرط 328 مرّة: 10%، وغیر ذلک، مشیرا إلی الرؤیة التشاؤمیّة السائدة علی الأنظمة الفلسطینية المضطهدة، لأن في الروایة شخصیات انتهازیّة فاسدة تعمل أعمالا سلبیّة، خاصّة بطل الروایة راشد الانتهازيّ الّذي لایعمل إلّا لمصالح نفسه الممتلئة من الشرور إلی درجة أن الاتّجار بالبشر عنده حدث اعتیاديّ بعیدا عن القیم الخلقیّة والإنسانیّة. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        34 - تحلیل ودراسة مسرحیّة القبعة والنبي لغسّان كنفاني علی ضوء عناصر التغریب البریختي
        سیدیوسف نجات نژاد فیصل سیاحی ناصر قاسمی
        یُعتَبر غسان كنفاني من أشهر الكتّاب الفلسطینیین والمناضلین حیث أنارت كتبه وقصصه ومسرحیاته خاصّة، طریق كل من حذا حذوه، وصار قدوة ونموذجا لكل كاتب یمت بصلة ما إلی فلسطین والمقاومة. مسرحیّة القبعة والنبي هي من أهم مسرحیاته التي تتكون من ثمان شخصیات وشخصیّة المتهم تُعد الشخ أکثر
        یُعتَبر غسان كنفاني من أشهر الكتّاب الفلسطینیین والمناضلین حیث أنارت كتبه وقصصه ومسرحیاته خاصّة، طریق كل من حذا حذوه، وصار قدوة ونموذجا لكل كاتب یمت بصلة ما إلی فلسطین والمقاومة. مسرحیّة القبعة والنبي هي من أهم مسرحیاته التي تتكون من ثمان شخصیات وشخصیّة المتهم تُعد الشخصیة البطَلة بینها، إذ هي تُمثّل نفس غسان المناضل أیضا. نَظَراً لما جاء في هذه المسرحیة من بُنیَة وعناصر وكأنّما یرید الكاتب فيها أن یخاطب الجمهور والمجتمع ویشاركهم في استمرارها، لذلك رأینا أن ندرس هذه المسرحیّة ونطبقها علی منهج وعناصر برتولت بریخت (بریشت) الألمانی الشهير الذي مثل مدرسة تقف بوجه المدرسة الأرسطاطلیسیة، حیث أخذت المسرح من بعده یطلق علیه المسرح البریختی، والمسرحیات التي تطلب انتبهاه المتفرجین ومشاركتهم فيها ولا تسلیتهم فقط بل تستنهضهم، توظف هذه الورقة المنهج الوصفي – التحلیلي، علی ضوء عناصر برتولت بریخت، فما وصلت إلیها هذه الورقة هي مشاركة المخاطب بقضایا المسرحیة الهامة، بحیث یستطیع المشاهد أن یحلل السیناریوهات الموجودة، وأن لا یَكون المخاطب مُستَأنِساً ولا مندَمجاً مع شخصیات مسرحیة؛ عاطفياً ومعنویاً، بل یحفز المتفرج ولكل مخاطبه تفعل هذا الدور تلك التقنیات الموظفة التي رسمها علی خشبة المسرح برتولت بریشت. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        35 - التکرار فی الشعر الفلسطینی الحدیث؛ مجموعة العصف المأکول الشعریة نموذجًا
        عباس یداللهی فارسانی محمود شکیب انصاری
        یستهدف البحث دراسة ظاهرة التکرار بأنماطه المختلفة فی المجموعة الشعریة المعنونة "العصف المأکول". اتخذ الشاعر الفلسطینی الحدیث هذه التقنیة للتعبیر عما ألمّ بالشعب من مصیبات وویلات إثر الاحتلال الصهیونی من جانب، وإضفاء نمط من أنماط الموسیقی والإیقاع علی شعره من جانب آخر. ک أکثر
        یستهدف البحث دراسة ظاهرة التکرار بأنماطه المختلفة فی المجموعة الشعریة المعنونة "العصف المأکول". اتخذ الشاعر الفلسطینی الحدیث هذه التقنیة للتعبیر عما ألمّ بالشعب من مصیبات وویلات إثر الاحتلال الصهیونی من جانب، وإضفاء نمط من أنماط الموسیقی والإیقاع علی شعره من جانب آخر. کما یحاول البحث التعرف علی محاور التکرار وصوره المختلفة التی تمثّلت فی الصوت والکلمة و الفعل و الضمیر و الرموز والعبارة ودور هذه المحاور فی بناء الجملة وقدرتها علی تکوین السیاقات الشعریة الجدیدة معتمدا علی المنهج الأسلوبی. یتبین للقارئ عبر إمعان النظر فی هذه المجموعة الشعریة أنّ التکرار أقام صلات وطیدة بین الشاعر وما أصاب مسقط رأسه من ویلات ونکبات اعتصرت نفسه و من هنا خلق هذا الأسلوب البیانی نمطاً من الأجواء النفسیة داخل النسیج الشعری حیث جعلته یعبّر عنا ألمّ به من آلام نفسیة ومکنونات داخلیة بغیة تثبیت المقصود فی نفسیة المتلقّی. وأخیرًا خلص البحث إلی أنّ الشاعر الفلسطینی اتخذ التکرار أداة ناجعة للکشف عن هواجسه ومشاعره الدفینة، التأثیر فی المتلقّی، ورسم کل ما اقترف الکیان الصهیونی من الممارسات الإجرامیة. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        36 - التعالیم الإسلامیة وتوظیفها فی الشعر البحرینی المعاصر
        حسن شوندی
        إنّ التطورات التی أحدثت فی المنطقة فی السنوات الأخیرة تدلّ على الوعی الإسلامی للشعوب إلّا أنّ هناک من لایخضع لدور التعالیم الإسلامیة فی هذا الوعی ویرى للثورات فی المنطقة أسبابا أخرى غیر إسلامیة. وممّا لاشکّ فیه أنّ الصحوة الإسلامیة فی المنطقة بدأت باحتلال فلسطین، واستم أکثر
        إنّ التطورات التی أحدثت فی المنطقة فی السنوات الأخیرة تدلّ على الوعی الإسلامی للشعوب إلّا أنّ هناک من لایخضع لدور التعالیم الإسلامیة فی هذا الوعی ویرى للثورات فی المنطقة أسبابا أخرى غیر إسلامیة. وممّا لاشکّ فیه أنّ الصحوة الإسلامیة فی المنطقة بدأت باحتلال فلسطین، واستمرت بعدها بالصراعات الفکریة ثمّ المیدانیة بین النزعات المختلفة التی تمیل بعضها إلى الغرب وأخرى إلى التراث الدینی الوطنی دون ثقة بالغرب. وهذه الصحوة واضحة فی الأدب العربی کما هی واضحة فی الأدب البحرینی الذی نحن ندرسه فی هذا المقال حیث نواجه الألفاظ التی توحی بتعالیم الدین الإسلامی مثل "النبی، والقرآن، والربّ، والمعراج، والشهید". ثمّ لانجد تقریبا شاعرا لم یتناول الاحتلال الصهیونی لفلسطین. إضافة إلى أنّ استخدام "شاورن" رمزا للقتل و الدمار، ورفض سیطرة الشرکات الغربیة لاسیما الأمریکیة للبلاد، ومجابهة الاستبداد ورفض ذلّة الحکام أمام القوى المستکبرة العالمیة کلّها تدلّ على البواعث الإسلامیة لثورات المنطقة. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        37 - الترمیز فی الشعر الفلسطینی المقاوم؛ مجموعة العصف المأکول الشعریة أنموذجا
        عباس یداللهی فارسانی
        یستهدف البحث دراسة ظاهرة الترمیز بمستویاته المختلفة فی الشعر الفلسطینی المقاوم. یحاول أدب المقاومة إزالة الستار عن وجه العدو الغاشم والکشف عن خباثته واضطغانه ضد الشعوب المضطهدة. ومن هنا یسعی بکل ما لدیه من الإمکانیات والطاقات اللغویة التعبیر عمّا ألمّ بالشعوب من مؤامرات أکثر
        یستهدف البحث دراسة ظاهرة الترمیز بمستویاته المختلفة فی الشعر الفلسطینی المقاوم. یحاول أدب المقاومة إزالة الستار عن وجه العدو الغاشم والکشف عن خباثته واضطغانه ضد الشعوب المضطهدة. ومن هنا یسعی بکل ما لدیه من الإمکانیات والطاقات اللغویة التعبیر عمّا ألمّ بالشعوب من مؤامرات ودسائس. فالتجأ إلی لغة الترمیز والإبانة غیر المباشرة خوف التعذیب والنکال.استخدم الشاعر الفلسطینی تقنیة الترمیز کأداة ناجعة للتعبیر عن المواقف الفکریة والمشاعر والأحاسیس المکبوتة وتصویر ما حلّ بالبلد من تعسف الکیان الصهیونی وما قام به من مؤامرات وممارسات إجرامیة بحقّ الشعب المضطهد. تمّ إعداد هذا البحث وفق المنهج الوصفی التحلیلی معتمدًا فیه علی المصادر الأدبیة فی مجال الشعر الفلسطینی الحدیث خاصة المدونة الشعریة المسماة ﺑ"العصف المأکول" بأسرها التی تشتمل فی طیاتها علی عدد غیر قلیل من المقطوعات الشعریة المختلفة التی حاول الشعراء الفلسطینیون من خلالها تصویر المأساة الفلسطینیة والإفصاح عمّا ألمّ بهذا الشعب من ممارسات عدوانیة ومجازر بشعة. استخدم الشعراء تقنیة الترمیز کأداة طیعة للتعبیر عما خامرهم من أحاسیس ومشاعر داخلیة وما انتابهم من مشاعر حزینة ومؤلمة.من ثمّ تنوعت وتشعبت مصادر الرمز لدیهم من التاریخیة، والدینیة، والطبیعیة، والأدبیة. أخیرًا خلص البحث إلی أنّ عملیة الترمیز فی هذه المدوّنة الشعریة تنطوی علی أغراض أساسیة وهامّة، منها التأثیر فی المتلقّی وإثارة مشاعره وخلق الوجدان المشترک تجاه المحاور الواردة فی خارطة النصّ الشعری. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        38 - صورة الآخر الإسرائیلی فی روایة "المتشائل" لإمیل حبیبی
        مسعود شکری کبری روشنفکر خلیل پروینی فرامرز میرزایی
        یُعتبر إمیل حبیبی من الروائیین الفلسطینیین الّذی عاش فى الأراضی المحتلة وکافح بقلمه ضدّ المحتلّین، وتُعتبر روایة "الوقائع الغریبة فی اختفاء سعید أبی النحس المتشائل" أشهر أعماله وهی روایة تتکوّن من عدة رسائل أرسلها السارد إلى الکاتب فی لغة سخریة أحیاناً وجادة أحیاناً أخر أکثر
        یُعتبر إمیل حبیبی من الروائیین الفلسطینیین الّذی عاش فى الأراضی المحتلة وکافح بقلمه ضدّ المحتلّین، وتُعتبر روایة "الوقائع الغریبة فی اختفاء سعید أبی النحس المتشائل" أشهر أعماله وهی روایة تتکوّن من عدة رسائل أرسلها السارد إلى الکاتب فی لغة سخریة أحیاناً وجادة أحیاناً أخرى مستخدماً الأسالیب البلاغیة المختلفة إلّا أن المغزى الرئیس هو محاولة لتصویر الصراع الدائر فى الأراضى المحتلة بین الإسرائیلیین والفلسطینیین. والروایة تهتمّ بالشخصیات الإسرائیلیة بوصفها أحد جانبی الصراع والعنصر الذی یحتلّ موطن الفلسطینی (الأنا) ویمارس العنف والقهر ضده وبما أنّه عنصر هام ّفی هذه الروایة بشکل خاصّ وفى الصراع الدائر فى الأراضی المحتلة بشکل عامّ تمّ اختیاره لدراسة صورته فی هذا المقال. فیحاول هذا المقال دراسة صورة الآخر الإسرائیلی الیهودی فی روایة المتشائل بوصفها روایة من روایات الأدب الفلسطینی المقاوم وینتهج المنهج الوصفی – التحلیلی فی تحلیل النصّ الروائی للوصول إلی خصائص الصورة المرسومة للآخر الإسرائیلی فی هذه الروایة. وتشیر النتائج إلی أنّ الکاتب رسم صورة سلبیّة للآخر معتمداً علی اللغة الرمزیة أحیاناً والسخریة أحیاناً أخری وبواسطة عدة عناصر مثل اللغة، والجسد، والمکان. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        39 - موتیف النخلة والزیتونة فی شعر سمیح القاسم
        کبری روشنفکر حامد پورحشمتی
        تحتلّ بعض الأفکار والأحداث مکانة مرموقة فی معیشة البشر ومثلما تتحوّلان إلی جزء من هواجسه الّتی تدفعه إلی المزید من الإلحاح والتکریر، حتّی انّها تظلّ له میسما ذاتیّا ملازما قدیصوّرها متعمّدا أو عفوالخاطر، ولکن تکرار هذه الصورة المعبّرة عن الهواجس علی التوالی یدلّ علی أنّ أکثر
        تحتلّ بعض الأفکار والأحداث مکانة مرموقة فی معیشة البشر ومثلما تتحوّلان إلی جزء من هواجسه الّتی تدفعه إلی المزید من الإلحاح والتکریر، حتّی انّها تظلّ له میسما ذاتیّا ملازما قدیصوّرها متعمّدا أو عفوالخاطر، ولکن تکرار هذه الصورة المعبّرة عن الهواجس علی التوالی یدلّ علی أنّه ینهض بما لایُطّلع علی واقعه بحکم العادة؛ فقد یظهر هذا التکرار- بالرغم من أنّه ظاهرة نقدیّة لغویّة - موتیفا یعتبر عنصرا بنائیّا فی النص الشعریّ متجلّیا فی العلامات والدلالات اللتین یوظّف من خلالهما الشاعر الرموز والصور الشعریّة لیضفی علی شعره میسم الجمال والخلابیّة. إنّ الموتیف فی الشعر سمیح القاسم یحظی بأهمّیة بالغة ویمنح المتلقّی مفتاحا یفتح به الفکرة الکامنة فی نصّه وسواء أیکون اسما أو فعلا أو جملة، یتبدّل إلی نقطة مرکزیّة یحوم حولها شعره؛ ففی بعض الأحیان لینال رؤیة معیّنة یتمسّک بالتکرار الّذی یرافق الإلحاح علی هاجسته اللحظویّة مثل توظیفه موتیفی النخل والزیتون اللذین بلغ تکرارهما علی الترتیب 51 و69 مرّة فی أشعاره متناسبا مع الأهداف المقاومیّة الّتی یطالب بها المقتضی الشعریّ حیث یحمل الأول منهما رموزا للإستقامة، والنشاط، والحیاة الجدیدة ویوحی الثانی بالتجدّد، والعمران، وتراث الشاعر الدینیّ الّذی انعقد بأحاسیسه الوطنیّة. تحاول هذه الدراسة تسلیط الضوء علی توظیف موتیفی النخلة والزیتونة فی شعر سمیح القاسم مع الإشارة إلی المعطیات الإحصائیة من تکرارهما فی الأشعار، والإعتماد علی الطریقة الوصفیّة- التحلیلیّة الّتی تساعد علی تحلیل النصوص الأدبیّة وفکّ الرموز ودلالات فیها. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        40 - أسالیب الکلام السردی فی أدب المقاومة الفلسطینی روایة "باب الساحة" أنموذجاً
        کبری روشن‎فکر نعیمة براندوجی خلیل بروینی فرامرز میرزایی
        تتناول أسالیب سرد الروایة العلاقةَ القائمة بین الراوی والشخصیات فتعتبر أداةً هامةً لنقل أحادیث شخصیات الروایة وأفکارها الی المتلقی والتی یدخل القاریء من خلالها جوَّ الروایة؛ تنقسم هذه الأسالیب حسب سلطة الروای أو شخصیات الروایة إلی خمسة أنماط وهی الأسلوب المباشر، غیرالمب أکثر
        تتناول أسالیب سرد الروایة العلاقةَ القائمة بین الراوی والشخصیات فتعتبر أداةً هامةً لنقل أحادیث شخصیات الروایة وأفکارها الی المتلقی والتی یدخل القاریء من خلالها جوَّ الروایة؛ تنقسم هذه الأسالیب حسب سلطة الروای أو شخصیات الروایة إلی خمسة أنماط وهی الأسلوب المباشر، غیرالمباشر، والحر المباشر، والحر غیر المباشر والتقریر السردی. یقوم هذا المقال فی ضوء منهج وصفیٍّ تحلیلیّ وتقدیم إحصائیّة شاملة من أقوال الشخصیات بدراسة أسالیب المحاکاة فی أحادیث روایة "باب الساحة" لسحر خلیفة (1990م). تدلّ نتائج البحث علی أنَّ السارد قد استخدم جمیع أسالیب السرد والمحاکاة لتصویر ظروف المجتمع الفلسطینیّ والمشاکل العالقة بالنساء هناک فی السنوات الأولی من الانتفاضة لکنَّه یسیطر علی الروایة الأسلوب المباشر، والتقریر السردی، والحر المباشر کإطار للسرد الروائی؛ فیتیح السارد للشخصیات باستخدام هذه الأسالیب فرصة الاتصال المباشر بالقاریء والاطلاع علی اضطراباته الفکریة السیاسیة الثقافیة الاجتماعیّة؛ فتوظیف هذه الأسالیب للسرد الروائی یساعد السارد فی تصویر مختلف آفاق الحیاة والمشاکل العالقة بالنساء الفلسطینیات. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        41 - التکرار فی دیوان الجرح الفلسطینی وبراعم الدّم لزینب حبش؛ دراسة فی البنیتین الإیقاعیة والدلالیة
        امین نظری تریزی محمد خاقانی اصفهانی سمیه حسنعلیان
        التکرار ظاهرة أسلوبیة فی النصوص الأدبیة تؤدّی دوراً ممیّزاً فی البنیتین الإیقاعیة والدلالیة. زینب حبش من شواعر المقاومة الّتی ظهر التکرار جلیاً فی شعرها حیث اعتبر سمة أسلوبیة بارزة فی نتاجها الشعری. تناولنا فی هذه الدراسة تبیین أهمّ أشکال التکرار فی شعر زینب حبش والترکی أکثر
        التکرار ظاهرة أسلوبیة فی النصوص الأدبیة تؤدّی دوراً ممیّزاً فی البنیتین الإیقاعیة والدلالیة. زینب حبش من شواعر المقاومة الّتی ظهر التکرار جلیاً فی شعرها حیث اعتبر سمة أسلوبیة بارزة فی نتاجها الشعری. تناولنا فی هذه الدراسة تبیین أهمّ أشکال التکرار فی شعر زینب حبش والترکیز علی استنباط أهمّ الخصائص الدلالیة والإیقاعیة الماثلة فی تکرار الحروف والکلمات والجمل بناءا علی المنهج الأسلوبی ـ الإحصائی. اخترنا ظاهرة التکرار موضوعاً للبحث لأنّها تعدّ من أهمّ الظواهر التی امتاز بها الشعر الفلسطینی المقاوم کما أنّ دراسة هذه الظاهرة تعتبر دراسة لجوانب النصّ الشعری اللغویة، والفنّیة والجمالیة. ونتائج البحث تبیّن أنّ التکرار فی دیوان الجرح الفلسطینی وبراعم الدمظهر فی قسمین: بسیط ومرکّب. التکرار البسیط هو تکرار الصوت، والکلمة، والتکرار المرکّب هو تکرار العبارة. لم یأت التکرار فی شعر الشاعرة الفلسطینیة اعتباطیاً بل جاء مقصوداً منتظماً مع الإیقاع والدلالة لإظهار حبّها لفلسطین وإظهار ألمها وحزنها لمصابها ولشهادة أصدقائها وأقربائها وبثّ روح المقاومة والثورة للقضاء علی الاحتلال. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        42 - الملامح الرومانسیة فی شعر فدوی طوقان
        ریحانة ملازاده
        الظروف الاجتماعیة، والسیاسیة، والفکریة فی العالم العربی بعد الثلث الأول من القرن العشرین کانت ظروفا مهیأة لقیام حرکة رومانسیة. فظلت هذه المدرسة مسیطرة علی الذوق العام فترة طویلة وتأثر الجیل العربی بالظروف الرومانسیة المحیطة متماثلا مبادئها التی تعرف علیها فی الآداب الغر أکثر
        الظروف الاجتماعیة، والسیاسیة، والفکریة فی العالم العربی بعد الثلث الأول من القرن العشرین کانت ظروفا مهیأة لقیام حرکة رومانسیة. فظلت هذه المدرسة مسیطرة علی الذوق العام فترة طویلة وتأثر الجیل العربی بالظروف الرومانسیة المحیطة متماثلا مبادئها التی تعرف علیها فی الآداب الغربیة وفی المترجمات عن هذه الآداب. من أبناء هذا الجیل، الشاعرة الفلسطینیة المعاصرة فدوی طوقان التی أرست دعامات الشعر الفلسطینی بعد أخیها إبراهیم طوقان وتأثرت بالتیار الرومانسی فی مجموعاتها الشعریة الأولی، لکنها تخرّجت من عباءة الرومانسیة فی مجموعاتها الشعریة التی صدرت جمیعا بعد هزیمة 1967م. من هذا المنطلق یلقی هذا المقال الضوء علی دراسة شعر فدوی طوقان لیکشف عن أهم المضامین الرومانسیة فی مجموعاتها الشعریة الأولی معتمدا علی المنهج التحلیلی - الوصفی. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        43 - نقش زنان شاعر معاصر ایران و فلسطین در ادبیات پایداری و مقاومت
        محمد ارجستانی اشرف چگینی علیرضا قوجه زاده
        هدف پژوهش حاضر بررسی نقش زنان شاعر معاصر ایران و فلسطین در ادبیات پایداری و مقاومت بود. جامعه پژوهش شامل کلیه آثار زنان شاعر معاصر ایران و فلسطین می باشد. نمونه پژوهش ادبیات پایداری و مقاومت شاعران زن بود. طرح پژوهش توصیفی- تحلیلی بود. اطلاعات از طریق روش کتابخانه ای و أکثر
        هدف پژوهش حاضر بررسی نقش زنان شاعر معاصر ایران و فلسطین در ادبیات پایداری و مقاومت بود. جامعه پژوهش شامل کلیه آثار زنان شاعر معاصر ایران و فلسطین می باشد. نمونه پژوهش ادبیات پایداری و مقاومت شاعران زن بود. طرح پژوهش توصیفی- تحلیلی بود. اطلاعات از طریق روش کتابخانه ای و فیش برداری و با تکیه بر قطعاتی از اشعار شاعران زن دو سرزمین ایران و فلسطین انجام گرفت. بررسی و تحلیل موضوع مقاومت و پایداری با مضامینی چون، مبارزه، وطن دوستی، مقاومت و پایداری، دشمن ستیزی، شهید و شهادت و... صورت گرفت. یافته ها نشان داد که: شاعران‌ زن با تأثیرپذیری از محیط جامعه و پیامدهای مضمون های سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و... در سروده هایشان توانسته اند به تجارب و دستاوردهای تازه ای دست یابند و نتیجه آن حضور تأثیرگذار، زنان شاعر معاصر، دوشادوش مردان مبارز در سنگر شعر و شاعری در عرصه مقاومت و پایداری بوده‌است. برخی عناصر مقاومت و پایداری در شعر زنان ایران و فلسطین، نشان داد که آنان توانسته اند به وسیله ی ادبیات و شعر، نقش گسترده و مهمی را در جامعه ی خود ایفا کنند و توسط آن، به موضوعات مهم کشورشان بپردازند. اشعار شاعران زن ایران و فلسطین، از بن مایه های پر احساس و خروشان مقاومت و پایداری محسوب می شوند. شاعران هر دو کشور وطن خود را عزیز دانسته و مظاهـر دینی را نیز در عشـق به وطن متجلی کرده اند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        44 - نقش و جایگاه زنان فلسطینی در شعر هارون هاشم رشید (مطالعۀ موردی دیوان وردة علی جبین القدس)
        علی خضری سیمین ضیایی
        پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش و جایگاه زنان فلسطینی در شعر هارون هاشم رشید انجام شده است. در این تحقیق تلاش شده است با توجه به نقش مهم و اساسی زنان در صحنه‌ی مبارزه، به بررسی مهم ترین جلوه های پایداری و مقاومت زنان در دیوان وردة علی جبین القدس پرداخته شود. هارون هاشم شاعر أکثر
        پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش و جایگاه زنان فلسطینی در شعر هارون هاشم رشید انجام شده است. در این تحقیق تلاش شده است با توجه به نقش مهم و اساسی زنان در صحنه‌ی مبارزه، به بررسی مهم ترین جلوه های پایداری و مقاومت زنان در دیوان وردة علی جبین القدس پرداخته شود. هارون هاشم شاعر فلسطینی است که به حضور زنان و استقامت آنان در راه مقاومت توجه خاصی نشان داده است. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی- تحلیلی است و با ابزار کتابخانه ای تهیه و تدوین شده است. نتایج تحقیق بر اساس بررسی اسناد و مدارک موجود نشان می دهد که هارون هاشم به ندرت به بیان احساسات و عواطف عاشقانه، و وصف زیبایی ظاهری زن پرداخته است بلکه بیشتر مضامین شعری وی در توصیف ذلّت ناپذیری، مسئولیت‌پذیری و صبر و استقامت زنان فلسطینی می‌باشد. او زنان فلسطینی را مظهر صبر و استقامت می داند که هرگز تن به ذلّت ندهند و در غیاب همسر مسئولیت خطیر تربیت فرزندان را نیز به عهده دارند تا نسلی ایده آل و آرمانی به جامعه ی خویش تحویل دهند. بنابراین شاعر با عاطفه‌ای صادق جنبه‌ی مادّی را از شعرش دور نگه می‌دارد و زبان شعری‌اش را به غزل عفیف نزدیک می‌کند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        45 - بررسی توازی در سروده‌های فدوی طوقان شاعر زن معاصر فلسطین
        بشری گودرزی روح الله صیادی نژاد امیر حسین رسول نیا
        هدف این پژوهش بررسی سطوح توازی(آوایی،واژگانی ونحوی) و تاثیر آن در سروده های فدوی طوقان شاعر زن معاصر جهان عرب از فلسطین می باشد. وی یکی از شعرایی است که از پدیده توازی در سروده های خود استفاده کرده است .طرح تحقیق توصیفی –تحلیلی بود. با منابع کتا بخانه ای و مطالعات أکثر
        هدف این پژوهش بررسی سطوح توازی(آوایی،واژگانی ونحوی) و تاثیر آن در سروده های فدوی طوقان شاعر زن معاصر جهان عرب از فلسطین می باشد. وی یکی از شعرایی است که از پدیده توازی در سروده های خود استفاده کرده است .طرح تحقیق توصیفی –تحلیلی بود. با منابع کتا بخانه ای و مطالعات کیفی به بررسی توازی در سروده‌های فدوی طوقان پرداخته شد. دستاورد تحقیق بیان گر آن است که در مبحث توازی، تکرار بیشترین اهمیت را دارد و یک عنصر ضروری در ایجاد موسیقی می‌باشد. فدوی طوقان از طریق به کار بردن این تکرار کلامی در سروده‌هایش زیبایی خاصی را ایجاد کرده است که یک خواننده‌ی آگاه با خواندن و شنیدن آن‌ها می‌تواند از این سروده‌ها لذت ببرد. فدوی طوقان در اشعارش از توازی در سه سطح آوایی، واژگانی و نحوی بهره برده است و این پدیده با ایجاد تشابه در ساختار متن، برجستگی شعر او را به طور چشمگیری بیشتر کرده است. وی با استفاده از تکرارِ صداها، حروف، واژگان و ترکیب‌ها علاوه بر برجستگی در سطح زبانی، سبب تأکید در سطح معنایی نیز شده است و این مطلب نشان می‌دهد که سازه‌های زبانی در انتقال مفاهیم اثر گذار می‌باشند. به نظر می‌رسد بسامد توازی در سطح آوایی بیشتر از سطوح واژگانی و نحوی است، چرا که در توازی واژگانی و نحوی، توازی آوایی نیز یافت می‌شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        46 - نقش و جایگاه زن در نهضت فلسطین
        محمد رضا علم سمیره حزباوی منا حمیدی نسب
        بیش از شش دهه از حرکت و جنبش ملت فلسطین در مقابل اسرائیل و حامیان قدرتمند او می گذرد؛ در این مدت طولانی بارها و بارها مردم جهان شاهد بروز ظهور و حماسه هایی از مقاومت پایداری فلسطینی ها بوده اند. بطوریکه اخبار مربوط به جنبش در صدر همة خبرها و تحولات منطقه ای و جهانی قرار أکثر
        بیش از شش دهه از حرکت و جنبش ملت فلسطین در مقابل اسرائیل و حامیان قدرتمند او می گذرد؛ در این مدت طولانی بارها و بارها مردم جهان شاهد بروز ظهور و حماسه هایی از مقاومت پایداری فلسطینی ها بوده اند. بطوریکه اخبار مربوط به جنبش در صدر همة خبرها و تحولات منطقه ای و جهانی قرار گرفته است. در این مدت جهانیان شاهد صحنه های بسیار غم انگیز و تأثیر آوری نیز بوده اند که افکار عمومی ملتها را تحت تأثیر قرار داده است. سئوال این است که این مقاومت طولانی از چه عوامل و اهرمهایی بهره مند بوده که تا شصت سال دوام آورده است. قدر مسلم آنچه که به عنوان یکی از عوامل مهم گسترش و پایداری این مقاومت را شکل داده است حضور زنان فلسطینی در نهضت و نقش و جایگاه آنان در تداوم این قیام بوده است. در مقاله حاضر تلاش شده است که نقش و جایگاه زن فلسطینی در روند گسترش، تداوم و دیرپایی قیام فلسطین تبیین گردد. به عنوان مثال می توان از فعالیت های نظامی، فرهنگی و تأسیس سازمان های خودگردان نام برد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        47 - بررسی تاریخی پیدایش رژیم صهیونیستی و تأثیرپذیری مبارزان فلسطینی از انقلاب اسلامی ایران
        فیروز نجفی
        با پیروزی انقلاب اسلامی ایران در سال 1357 تمامی معادلات شرق و غرب آن روزگار به هم ریخت. پایه‌های دو قطبی بودن جهان سست و لرزان شد، آمریکا یکی از پایگاه‌های اصلی و با ثبات خود در خاورمیانه که منطقه‌ای پر از آشوب و درگیری و تنش بود را از دست داد. رژیم شاه که نقش ژاندارم خ أکثر
        با پیروزی انقلاب اسلامی ایران در سال 1357 تمامی معادلات شرق و غرب آن روزگار به هم ریخت. پایه‌های دو قطبی بودن جهان سست و لرزان شد، آمریکا یکی از پایگاه‌های اصلی و با ثبات خود در خاورمیانه که منطقه‌ای پر از آشوب و درگیری و تنش بود را از دست داد. رژیم شاه که نقش ژاندارم خلیج فارس را در این منطقه ایفا می‌کرد و یکی از بزرگترین و معروفترین ارتش‌ های جهان را داشت و از حمایت بی‌دریغ و بی‌چون و چرای آمریکا برخوردار بود، از هستی ساقط شد. شعار نابودی رژیم خودساخته اسرائیل در ایران و بلکه جهان اسلام رواج پیدا کرد. پیروزی انقلاب اسلامی به رهبری حضرت امام خمینی(ره) روح تازه‌ای به مقاومت مسلمانان فلسطین داد، و جان تازه‌ای گرفتند و در مقابل رژیم صهیونیستی ایستادگی کردند. سردمداران این رژیم با پیروزی انقلاب اسلامی همه اهداف خشن و بلند مدت خود را نقش بر آب و آرزوهای خود را دست نیافتنی می‌بینند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        48 - ترامپ، طرح معامله قرن و چالش های فراروی جهان اسلام
        علی قاسمیان
        معامله قرن اصطلاحی سیاسی و به طرحی گفته می‌شود که در سال ۲۰۱۸ میلادی از سوی دولت دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا در راستای روند سازش میان تشکیلات خودگردان فلسطین و رژیم اسرائیل مطرح شده است. در این راستا در تحقیق توصیفی- تحلیلی حاضر، ضمن تبیین چرایی اتخاذ این طرح از سوی أکثر
        معامله قرن اصطلاحی سیاسی و به طرحی گفته می‌شود که در سال ۲۰۱۸ میلادی از سوی دولت دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا در راستای روند سازش میان تشکیلات خودگردان فلسطین و رژیم اسرائیل مطرح شده است. در این راستا در تحقیق توصیفی- تحلیلی حاضر، ضمن تبیین چرایی اتخاذ این طرح از سوی دولت آمریکا و نیز حمایت برخی متحدین اروپایی و عربی همچون عربستان، اردن و مصر از آن، این سوال مطرح می شود در صورت تحقق این طرح چه چالش ها و آسیب های متوجه جهان اسلام و کشورهای اسلامی و بخصوص کشور فلسطین می شود و وظیفه جهان اسلام در خنثی سازی و ابطال این طرح چیست؟ یافته های نوشتار حاضر نشان می دهد در صورتی اجرایی شدن معامله قرن، مهمترین پیامد آن حذف ناعادلانه و به حاشیه راندن حق سرزمینی فلسطینی‌ها و از بین بردن گروه های مقاومت در نوار غزه و داخل فلسطین و خارج از آن، و نیز تبدیل رژیم صهیونیستی به ژاندارم منطقه خواهد بود. علاوه براین تحت پیگرد قرار دادن جریان های اسلام سیاسی و تلاش برای فتنه افکنی و به راه انداختن جنگ های طائفه ای و نژادی در منطقه و غارت سرمایه های مادی و معنوی کشورهای منطقه به نفع آمریکا و صهیونیست ها از دیگر آثار اجرایی شدن این طرح است. لذا با توجه به پیامدها و آثار مخرب این طرح آمریکایی، یگانه سلاح فلسطینی ها و جهان اسلام برای ناکامی و ابطال این چالش فراروی جهان اسلام، راهبرد مقاومت منشعب از بیداری اسلامی با محوریت انقلاب اسلامی ایران است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        49 - وطن در شعر مقاومت معاصر فلسطینی
        محمدرضا عزیزی‌پور مسعود باوان پوری نرگس لرستانی
        ادبیات مقاومت شاخه‌ای از ادبیات است که به اشعاری اختصاص دارد که نتیجۀ مقاومت و دلاورمردی‌های یک ملّت یا قوم در برابر هرگونه تجاوز و ظلم و ستم است. با نگاهی به ادبیات کشورهایِ درگیر جنگ- داخلی یا خارجی- در می‌یابیم که این نوع از ادبیات نزد آن‌ها از جایگاه ویژه‌ای برخوردا أکثر
        ادبیات مقاومت شاخه‌ای از ادبیات است که به اشعاری اختصاص دارد که نتیجۀ مقاومت و دلاورمردی‌های یک ملّت یا قوم در برابر هرگونه تجاوز و ظلم و ستم است. با نگاهی به ادبیات کشورهایِ درگیر جنگ- داخلی یا خارجی- در می‌یابیم که این نوع از ادبیات نزد آن‌ها از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. وطن‌دوستی یا عشق به میهن یکی از مهمترین درون‌مایه‌های غنایی اشعار شاعران معاصر فلسطینی است. از جمله این شاعران می‌توان از ابراهیمطوقان، علی فوده، عمر ابوریشه، صالح محمود هواری و کمال ناصر یاد کرد که احساس عشق به وطن درجاى‌جاى اشعارشان، به خوبى متجلّى و آشکار است. شعر این شاعران جزئی از شعر مقاومت در جهان است که با نام فلسطین تجلّی می‌یابد. مقاله حاضر می‌کوشد با بررسی دیوان‌های شعری این شاعران و انتخاب نمونه‌هایی از دریای بیکران وطن‌دوستی آنها، با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی به بررسی و تبیین این حس در اشعار آنان بپردازد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        50 - واکاوی مسئله فلسطین در ایران (آغاز تا انقلاب اسلامی)
        علیرضا کشاورزی نیا محمد کلهر سینا فروزش
        واکاوی مسئله فلسطین و شرایط پیدایش اسرائیل در سال 1948 میلادی مبحثی است که پیچیده گی های زیادی در بررسی این مسئله پیدا می کند و این مسئله در سطح منطقه موضوعی است که دارای ابعاد مختلفی می باشد. همچنین کنکاش پیرامون نقش اعراب و رویکردهای متفاوت آنان درباره مساله فلسطین و أکثر
        واکاوی مسئله فلسطین و شرایط پیدایش اسرائیل در سال 1948 میلادی مبحثی است که پیچیده گی های زیادی در بررسی این مسئله پیدا می کند و این مسئله در سطح منطقه موضوعی است که دارای ابعاد مختلفی می باشد. همچنین کنکاش پیرامون نقش اعراب و رویکردهای متفاوت آنان درباره مساله فلسطین و اسرائیل از جمله مسائلی است که از جهات مختلف تاکنون مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است. دیدگاه جهان اسلام، و غرب دراین باره نیز از دیگر مسائل قابل تامل و بررسی دراین حوزه می باشد. امروزه با توجه به رویکرد سازش کارانه دولت های عربی با اسرائیل، جایگاه ایران به عنوان حامی فلسطین روز به روز از اهمیت بیشتری برخوردار می باشد.یافته های این پژوهش نشان می دهد که از زمان ورود و اشغال اسرائیلی ها به فلسطین تاکنون، این سرزمین شاهد جنگ های داخلی و خارجی سنگینی شده است که در درون آن، احزاب، فرقه ها و سازمان های مختلفی رشد کرده اند که بعضا در مقابل یکدیگر ایستاده اند. پس از تشکیل کشور اسرائیل، خشم فلسطینیان در مقابل این تجاوز بیش از پیش شعله گرفت و به ایستادگی در مقابل متجاوزان پرداختند. وجود وقایع متنوع و وضعیت جغرافیایی سرزمین فلسطین سبب ایجاد اختلافات جدی و بعضا غیرقابل رفعی میان فلسطین و اسرائیل گردیده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        51 - واکاوی علل ناکامی معامله قرن در ایجاد صلح
        احسان اعجازی مهدی لکزی
        دولت ترامپ وعده داده است تا با اجرای معامله قرن به منازعه فلسطین اسراییل در منطقه خاورمیانه پایان دهد. با توجه به عدم استقبال از این طرح، نه تنها از سوی فلسطینی ها، بلکه کشورهای متحد آمریکا، سوال اصلی این پژوهش عبارت است از: تا چه اندازه اجرای احتمالی طرح سازش معامله قر أکثر
        دولت ترامپ وعده داده است تا با اجرای معامله قرن به منازعه فلسطین اسراییل در منطقه خاورمیانه پایان دهد. با توجه به عدم استقبال از این طرح، نه تنها از سوی فلسطینی ها، بلکه کشورهای متحد آمریکا، سوال اصلی این پژوهش عبارت است از: تا چه اندازه اجرای احتمالی طرح سازش معامله قرن می‌تواند به موفقیت بینجامد؟ بر اساس شواهد موجود، فرضیه این پژوهش چنین است: به نظر می‌رسد به دلیل عدم توجه به ریشه‌های واقعی منازعه، یکجانبه بودن طرح، توجه خاص به منافع اسراییل، نادیده‌انگاری حقوق فلسطینی‌ها، تدوین طرح بدون مذاکره با طرف فلسطینی، عدم توانایی ایالات‌متحده برای اجرای برخی از مفاد طرح، مخالفت کشورهای عضو اتحادیه عرب و اتحادیه اروپا، این طرح قابلیت اجرایی نداشته باشد و در صورت اجرا شدن برخی از مفاد آن به صورت یکجانبه تنها به تنش‌ها در خاورمیانه دامن بزند. نویسندگان برای واکاوی احتمال موفقیت این طرح با استفاده از روش تحلیلی و توصیفی از مدل بهینه حل منازعات سرزمینی بهره گرفته‌اند. در نهایت نویسندگان نتیجه می‌گیرند که برای دستیابی به صلح در خاورمیانه، باید به طرح جایگزینی اندیشید که تشکیل دولت مستقل فلسطینی در کرانه‌باختری و نوارغزه شاکله اصلی آن را تشکیل دهد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        52 - تأثیر ساختار حزبی بر سیاست خارجی اسرائیل در قبال جمهوری اسلامی ایران
        مجید توسلی رکن آبادی نیما رضایی
        به دنبال اعلام تشکیل دولت اسرائیل در 14 می 1948 ) 25 اردیبهشت 1327 (، ایران این رژیم را در 6 مارس 1950 ) 15 اسفند 1328 ( به صورت دو فاکتو به رسمیت شناخت. اسرائیل هم در دوران پهلوی دوم، ایران را به عنوان یک متحد استراتژیک قلمداد مینمود. بنگوریون، اولین نخستوزیر اسرائیل، أکثر
        به دنبال اعلام تشکیل دولت اسرائیل در 14 می 1948 ) 25 اردیبهشت 1327 (، ایران این رژیم را در 6 مارس 1950 ) 15 اسفند 1328 ( به صورت دو فاکتو به رسمیت شناخت. اسرائیل هم در دوران پهلوی دوم، ایران را به عنوان یک متحد استراتژیک قلمداد مینمود. بنگوریون، اولین نخستوزیر اسرائیل، دکترین پیرامونی خود را بر این اساس استوار نموده بود که، اسرائیل باید از طریق اتحاد با کشورهای ترکیه، ایران و اتیوپی، دولتهای عربی را محاصره نموده تا بهتر بتواند انزوای خویش را کاهش داده و به اهداف خود از جمله امنیت ملی نائل آید. در این تحقیق ضمن بررسی وضعیت احزاب اسرائیلی و تفکیک اردوگاههای موجود در میان احزاب، دیدگاه های این احزاب در قبال جمهوری اسلامی ایران در سه باز هی زمانی مختلف مورد تدقیق قرار می گیرد. دوره ی اول از زمان پیروزی انقلاب اسلامی آغاز م یشود و تا کنفرانس صلح مادرید در در 30 اکتبر 1991 ادامه دارد. از زمان کنفرانس صلح مادرید تا زمان مفتوح شدن پرونده ی ایران در آژانس بی نالمللی انرژی هست های ) IAEA ( نیز در دوره ی دوم می گنجد و دور هی سوم نیز از زمان گشوده شدن پرونده ی ایران در شروع و تا زمان حاضر ادامه م ییابد. این پژوهش در پی آن است که به این سؤال اصلی پاسخ دهد که دیدگا ههای حزب یا ائتلاف احزاب حاکم بر کابینه ی اسرائیل چه تأثیری بر سیاست خارجی اسرائیل در قبال ایران داشته است؟ و این فرضیه ارائه م یگردد که سیاست خارجی اسرائیل در قبال جمهوری اسلامی در سه بازه ی زمانی مختلف، از اصول ثابتی پیروی نموده که با تحولات کابینه ی اسرائیل دستخوش تغییر نشده است . این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای- اینترنتی تهیه شده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        53 - رویکرد مقایسه‌ای ایران و مصر درقبال گروه‌های جهادی فلسطین (1979 تا 2012 می‌لادی)
        ابراهیم متقی محمد نادری
        چکیده جمهوری اسلامی ایران و مصر، دو کشور مهم و تأثیر گذار در جهان اسلام، منطقه ژئواستراتژیک خاورمیانه و شمال آفریقا محسوب می‌ شوند. مصر مدعی رهبری جهان عرب، کشوری تأثیر گذار در می‌ان کشورهای اسلامی، عربی‌و غیر متعهدها است. این کشور در مسأله فلسطین تاکنون بیشترین تأثیر أکثر
        چکیده جمهوری اسلامی ایران و مصر، دو کشور مهم و تأثیر گذار در جهان اسلام، منطقه ژئواستراتژیک خاورمیانه و شمال آفریقا محسوب می‌ شوند. مصر مدعی رهبری جهان عرب، کشوری تأثیر گذار در می‌ان کشورهای اسلامی، عربی‌و غیر متعهدها است. این کشور در مسأله فلسطین تاکنون بیشترین تأثیر گذاری را داشته وگروه‌های جهادی فلسطینی، مصر را همچنان اصلی‌ترین حامی خود می‌ دانند. ایران نیز به عنوان کشوری اسلامی و تأثیرگذار در مناسبات منطقه‌ای، نقشی راهبردی در مناسبات جهان اسلام، خاورمیانه و فلسطین دارد. بنابراین تاثیرپذیری گروه‌های جهادی فلسطینی از دو کشور در منطقه حساس خاورمیانه دارای اهمیت بسیار است. به ویژه اینکه هر دو کشور طی سه دهه گذشته رویکردهای متفاوتی را نسبت به مساله فلسطین دنبال کرده‌اند. روابط ایران ومصر پس از انقلاب اسلامی با چالش‌ها و تنش‌های مختلفی مواجه بوده است. با شناسایی موجودیت اسراییل از سوی مصر –پیمان صلح کمپ دیوید – اختلافات به اوج رسیده ومنجر به قطع روابط دو کشور شد. طی سه دهه گذشته سیاست خارجی مصر با سیاست‌های کشورهای غربی به خصوص ایالات متحده همسو بوده است و این کشور به دستیابی به بخشی از حقوق فلسطینی‌ها رضایت داده است، اما ایران موجودیت اسراییل را هرگز به رسمیت نشناخته و از حقوق کامل فلسطینی‌ها و بازپس‌گیری سرزمین‌های اشغالی و تشکیل دولت فلسطین حمایت کرده است. بر این اساس، مصر از گروه‌های فلسطینی سازشکار مانند فتح و تشکیلات حکومت خودگردان حمایت کرده وایران از گروه‌های معتقد به ادامه مقاومت وجهاد مانند گروه‌های حماس و جهاد اسلامی حمایت کرده است. بنابراین تاکنون مساله فلسطین مهم‌ترین عامل تاثیرگذار در روابط ایران ومصر بوده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        54 - راهبرد عوامل ساختار قدرت‌های برتر جنوب غرب آسیا چرایی قدرت‌های فرامنطقه ای بر علل برتر جلوه دادن رژیم اشغالگر قدس
        مهرعلی عباسپور کیومرث یزدان پناه عزت الله عزتی
        چکیده بررسی ساختار نظام برتر منطقه‌ای جنوب غرب آسیا و شاخص قدرت‌های آن و اعمال سیاست قدرت‌های فرامنطقه ای در این ساختار، چرائی برتری جلوه دادن رژیم اشغالگر قدس عدم استرجاع آن در محافل جهانی، سازمان‌های بین المللی برای کسب مشروعیت، نداشتن عمق استراتژیک، وزن ژئوپلیتیکی، خ أکثر
        چکیده بررسی ساختار نظام برتر منطقه‌ای جنوب غرب آسیا و شاخص قدرت‌های آن و اعمال سیاست قدرت‌های فرامنطقه ای در این ساختار، چرائی برتری جلوه دادن رژیم اشغالگر قدس عدم استرجاع آن در محافل جهانی، سازمان‌های بین المللی برای کسب مشروعیت، نداشتن عمق استراتژیک، وزن ژئوپلیتیکی، خروج از شروط سازمان ملل، جمعیت ناموزون، متفرق، مهاجر، مذهب ناهمگن، مرز شناور، ناسازگاری همجواری، منطقه‌ای، فرامرزی، نداشتن منزلت ژئوپلیتیکی که از سنجش قدرت ملی آن در ارزیابی و محاسبه عوامل مادی و غیرمادی قدرت ساز آن، که باید در داخل وزن شود،! این وزن‌ها با نگاه به بیرون دنبال می‌شود. هزینه کردن قدرت‌های برتر منطقه، ترکیه، ایران قبل انقلاب، مصر، عربستان برای بالا آوردن قدرت وابسته رژیم اشغالگر قدس در نظام قدرت منطقه‌ای و چرائی آن در شفاف‌سازی سیاست‌های بازدارندگی و راهبردی دنبال می‌شود و محاسبه مؤلفه‌ها و عوامل مختلف مادی و غیر مادی برای ساختار قدرت آن، موضوع، تصمیم سازان قدرت‌های فرامنطقه ای با بهانه‌های تاریخی و مذهب‌سازی و برتری طلبی یک قوم و راه اندازی دو کارناوال بین المللی تحت عنوان جنگ اول جهانی برای متلاشی کردن دولت اسلامی عثمانی و جنگ دوم هویت دادن به رژیم جعلی اسرائیل را در برداشت. وابستگی و ناتوانی آن را در مؤلفه‌های اقتصادی، اجتماع، زبانی، محیط ارضی و مرزی و.... می‌توان دید. اسرائیل بدون پشتیبانی ایالات متحده آمریکا، حتی لحظه‌ای به حیات سیاسی خود نمی‌تواند ادامه دهد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        55 - مؤلفه‎های پایداری در آینة شعر شهید عبدالرحیم محمود
        سید فضل الله میرقادری داوود نجاتی عفت مردانی
        عبدالرحیم محمود، از پیش‌گامان ادبیات مقاومت فلسطین است که پژواک مبارزه، پایداری و صلح‎طلبی در اشعارش طنین‎افکن شده است. این پژوهش، با روش توصیفی- تحلیلی به نقد درون‌مایه‎های پایداری در اشعار شاعر می‎پردازد و جنبه‎های هنری و شگردهای ادبی به‌کاررفته در أکثر
        عبدالرحیم محمود، از پیش‌گامان ادبیات مقاومت فلسطین است که پژواک مبارزه، پایداری و صلح‎طلبی در اشعارش طنین‎افکن شده است. این پژوهش، با روش توصیفی- تحلیلی به نقد درون‌مایه‎های پایداری در اشعار شاعر می‎پردازد و جنبه‎های هنری و شگردهای ادبی به‌کاررفته در ‌آن‌ها را تصویر می‎نماید. نتایج برآمده از پژوهش گویای این است که عبدالرحیم محمود، کوشیده است از رهگذر تصویرپردازی‎های هنرمندانه و تکرارهای شاعرانه، عِرق میهن‎دوستی و روحیة دفاع از سرزمین را که سنگ بنای پایداری است، به شکل قابل توجهی به مخاطب خود انتقال ‎دهد. شعر محمود، با صراحت بیان و کلام ساده و صمیمی خود، طرحی نو در ادبیات مقاومت فلسطین درافکنده است. از مهم‌ترین مؤلفه‎های پایداری در اشعار شاعر می‎توان به: استعمارستیزی، تلاش در جهت بیداری، توصیف شهادت و رشادت رزمندگان، توصیف خفقان حاکم بر جامعه، آزادی‎خواهی و صلح‎طلبی اشاره نمود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        56 - نقد تطبیقی فراخوانی شخصیت اسطوره‌ اُدیپ در شعر معاصر فلسطین (با تکیه بر دو سروده محمود درویش و سمیح القاسم)
        علی نجفی ایوکی الهام صفری
        یکی از شاخص های شعر معاصر عربی، بازتاب میراث ادبی در آن است که در این میان، اسطوره های کهن جایگاه قابل‌توجهی را به خود اختصاص داده است؛ به‌گونه‌ای که شاعران در دفترهای شعری خود برای بیان خواسته ها و دل مشغولی های سیاسی - اجتماعی و با هدف اصالت بخشی به اثر ادبی خویش و خر أکثر
        یکی از شاخص های شعر معاصر عربی، بازتاب میراث ادبی در آن است که در این میان، اسطوره های کهن جایگاه قابل‌توجهی را به خود اختصاص داده است؛ به‌گونه‌ای که شاعران در دفترهای شعری خود برای بیان خواسته ها و دل مشغولی های سیاسی - اجتماعی و با هدف اصالت بخشی به اثر ادبی خویش و خروج از غنائی گری از آن یاری جسته اند. پژوهش حاضر می کوشد با روش توصیفی- تحلیلی چگونگی حضور شخصیت اسطوره ای اُدیپ و شیوه های فراخوانی و کاربرد آن را در شعر معاصر عربی از سوی دو شاعر نامدار فلسطین، محمود درویش (2008- 1941) و سمیح القاسم (2014- 1939) مورد تحلیل و نقد قرار دهد و در فرجام، با الهام از الگوی آمریکایی در ادبیات تطبیقی، به نقد تطبیقی شیوه شاعران در الهام گیری از اسطوره یادشده بپردازد. چنین استنباط می شود که نامبردگان از اسطوره یادشده خوانشی سیاسی- اجتماعی داشته اند و برای القای مفاهیم ذهنی خود به مخاطب کوشیده اند با بهره گیری از این شخصیت کهن و همچنین با دخالت دهی گونه های مختلف ادبی به ترسیم دغدغه های شخصی و غیرشخصی خود بپردازند و از رهگذر آن، شرایط ناهمساز و ناهمگون محیط پیرامون را به چالش بکشند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        57 - کاربرد اسطوره در سروده‌های محمد قیسی
        عزت ملاابراهیمی حشمت پروین
        محمد قیسی شاعر نوپرداز فلسطینی است که با استفاده از زبان سمبلیک و اسطوره‌ای توانسته حضوری فعال در عرصه‌های مقاومت این کشور داشته باشد. البته در این راه میراث کهن عربی و فرهنگ و تمدن اقوام ملل مختلف، منبع الهام شاعر بوده‌اند. وی افزون بر استفاده از اسطوره‌های بابلی، بین‌ أکثر
        محمد قیسی شاعر نوپرداز فلسطینی است که با استفاده از زبان سمبلیک و اسطوره‌ای توانسته حضوری فعال در عرصه‌های مقاومت این کشور داشته باشد. البته در این راه میراث کهن عربی و فرهنگ و تمدن اقوام ملل مختلف، منبع الهام شاعر بوده‌اند. وی افزون بر استفاده از اسطوره‌های بابلی، بین‌النهرینی و یونانی، به اسطوره‌های کنعانی و عربی نیز توجه وافری داشته است. نگارندگان در این پژوهش که به شیوة توصیفی ـ تحلیلی تدوین شده است، نخست از اسطوره و خاستگاه تاریخی آن و انگیزه‌هایی که سبب توجه شاعران فلسطینی به اسطوره‌پردازی شده، به اختصار سخن به میان آورده‌اند. سپس انواع اسطوره‌های به کار رفته در شعر محمد قیسی را تبیین و تحلیل کرده‌اند. از یافته‌های تحقیق برمی‌آید که شاعر از هر پدیده موروثی و اسطوره‌ای اعم از مکانی، زمانی، انسانی و دینی برای ترسیم شور و شوق ملی، عشق به وطن و بازگشت به میهن، بهره برده و توانسته سخن‌گوی صادقی برای بیان آلام، آرمان‌ها و اندیشه‌های خود یا هم‌وطنانش در داخل و خارج از سرزمین‌های اشغالی فلسطین باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        58 - بررسی انطباق اقدامات رژیم اسراییل بر مصادیق جنایت علیه بشریت در سرزمین‌های اشغالی
        صادق سلیمی حبیب کاشانی
        چکیده: حقوق بین الملل کیفری یکی از شاخه های حقوق است که از جمله به بررسی اعمال مجرمانه ای می پردازد که در یک سطح وسیع و سازمان یافته از سوی سران دولت ها ارتکاب می یابد. یکی از جرایم بین المللی که موضوع حوزه حقوق بین الملل کیفری می باشد جنایت علیه بشریت است که شامل مصادی أکثر
        چکیده: حقوق بین الملل کیفری یکی از شاخه های حقوق است که از جمله به بررسی اعمال مجرمانه ای می پردازد که در یک سطح وسیع و سازمان یافته از سوی سران دولت ها ارتکاب می یابد. یکی از جرایم بین المللی که موضوع حوزه حقوق بین الملل کیفری می باشد جنایت علیه بشریت است که شامل مصادیق و عناصر تعریف شده و مشخصی است که از جمله آن هامی توان به قتل، به بردگی گرفتن، ریشه کن کردن ، محبوس کردن ، شکنجه،خشونت های جنسی، ناپدیدکردن اجباری اشخاص اشاره کرد. جنایت علیه بشریت و تعریف آن امروزه از مبنای عرفی بین المللی مستحکمی برخوردار است. در طی چندین دهه اخیر و در اثنای جنگ فلسطین با رژیم اسراییل ، ای ن رژیم مرتکب اقدامات غیرانسانی بیشماری شده است. در این مقاله با بررسی و تحلیل مصادیق اعمال ارتکابی رژیم اسراییل و تطبیق آن ها بر جنایت علیه بشریت به نحوی که در اسناد بین المللی منعکس است، و راهکار مقابله با آن هستیم. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        59 - مطالعه ی تطبیقی نحوهی اعمال معیار منشور ملل متحد برای عضویت دولتها در مورد فلسطین و سودان جنوبی
        علیرضا ظاهری مریم رضایی تبار
        چکیده یکی از مهم‌ترین بحران‌هایی که از بدو حیات سازمان ملل متحد همواره صلح و امنیت بین المللی را مختل نموده، موضوع فلسطین است. متاسفانه به رغم گذشت بیش از 60 سال از این بحران، به نظر می‌رسد هنوز اراده جدی ای در سازمان ملل متحد برای حل و فصل این موضوع وجود ندارد. نتیجه أکثر
        چکیده یکی از مهم‌ترین بحران‌هایی که از بدو حیات سازمان ملل متحد همواره صلح و امنیت بین المللی را مختل نموده، موضوع فلسطین است. متاسفانه به رغم گذشت بیش از 60 سال از این بحران، به نظر می‌رسد هنوز اراده جدی ای در سازمان ملل متحد برای حل و فصل این موضوع وجود ندارد. نتیجه تداوم وضعیت نامشخص دولت فلسطین، آوارگی و از دست رفتن جان میلیون‌ها نفر انسان مظلوم بوده است که به رغم گذشت دهه‌های متمادی نتوانسته‌اند با تشکیل یک دولت مستقل، از حقوق خود در مجامع بین المللی دفاع کنند. موضوع عضویت فلسطین در ملل متحد، مساله ای است که پس از درخواست فلسطین برای عضویت در ملل متحد، از زاویه ی حقوق بین الملل مورد نقد محافل بین المللی قرار می‌گیرد. لذا برای بررسی موضوع، در این مقاله ابتدا معیارهای مندرج در منشور برای پذیرش عضویت یک دولت در سازمان ملل متحد بررسی شده و سپس با توجه به اهمیت بحث دولت شدن، به عنوان پیش شرط و مقدمه عضویت در ملل متحد، شرایط دولت شدن فلسطین بر اساس قواعد حقوق بین الملل و صلاحیت آن برای عضویت در سازمان ملل متحد مورد ارزیابی قرار گرفته است. در بخش پایانی مقاله، موضوع عضویت فلسطین در سازمان ملل متحد با مورد سودان جنوبی و عضویت آن در سازمان ملل متحد، بدون مخالفت دولتهای بزرگ و به فاصله کوتاهی پس از اعلام استقلال، مورد مقایسه قرار گرفته و عملکرد دو گانه سازمان ملل متحد در بوته نقد قرار داده شده است. ماحصل مباحث مطرح شده در این مقاله این است که با توجه به نقش اصلی شورای امنیت در پذیرش اعضای جدید، دولتهای برخوردار از حق وتو، معیارهای حقوق بین الملل را آنگونه که به نفع منافع ملی خودشان است تفسیر و اجرا می‌کنند. این مساله ضرورت اصلاح ساختار سازمان ملل متحد و ایجاد ساز و کاری برای اجرای هر چه بیشتر مقررات منشور بدون در نظر گرفتن منافع ملی دولت‌های بزرگ را مشخص می‌سازد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        60 - بررسی توصیفی- تحلیلی التزام سیاسی در شعر عزالدین مهیوبی
        حمزه احمد عثمان مسعود باوان پوری نرگس لرستانی حدیثه متولی
        مسأله فلسطین، مسأله ای جهانی است که در شعر معاصر نمود و جلوه ی ویژه ای یافته است و انسانهای دردمندِ از درد تلخ استعمار و اشغالگری در گوشه و کنار جهان، توجه خاصی به آن داشته اند. آزادیخواهان از کشورهای مختلف و با زبان های مختلف از ستم و آزارهای غاصبان سرزمین زیتون سخن گف أکثر
        مسأله فلسطین، مسأله ای جهانی است که در شعر معاصر نمود و جلوه ی ویژه ای یافته است و انسانهای دردمندِ از درد تلخ استعمار و اشغالگری در گوشه و کنار جهان، توجه خاصی به آن داشته اند. آزادیخواهان از کشورهای مختلف و با زبان های مختلف از ستم و آزارهای غاصبان سرزمین زیتون سخن گفته و بدان اعتراض نموده اند. شاعران الجزایری، که خود طعم تلخ استعمار را چشیده اند، در دواوین شعری خویش توجه خاصی به فلسطین داشته اند. عزالدین مهیوبی یکی از این شاعران است که با مطالعه ی اشعارش می توان جنبه های مختلفی از مسأله فلسطین را مشاهده کرد. شاعر به شهادت مظلومانه کودکان فلسطینی با دیدی انتقادی نگریسته است. وی قدس را سرزمین خویش دانسته و کوکانِ شهیدِ فلاخن را همیشه زنده پنداشته است. مقاله حاضر برآنست با رویکردی توصیفی- تحلیلی و با بهره گیری از دیوان" قرابین للمیلاد الفجر" به تبیین و بررسی و تحلیل اشعار این شاعر الجزایری درباره فلسطین پرداخته و التزام وی به شعر را تبیین کند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        61 - بررسی مضمون کودک در شعر عبدالکریم کرمی
        عنایت الله فاتحی نژاد مختار مجاهد
        مرحله کودکی یکی از مهمترین مراحل رشد است که نقش مهمی در شکل گیری شخصیت انسان ایفا می کند و از این روی، در عصر حاضر مورد توجه کارشناسان تربیتی، روان شناسان، جامعه شناسان و ادیبان قرار گرفته است. عبدالکریم کرمی یکی از شاعران بزرگ نسل اول سرزمین فلسطین، به موضوع کودک فلسط أکثر
        مرحله کودکی یکی از مهمترین مراحل رشد است که نقش مهمی در شکل گیری شخصیت انسان ایفا می کند و از این روی، در عصر حاضر مورد توجه کارشناسان تربیتی، روان شناسان، جامعه شناسان و ادیبان قرار گرفته است. عبدالکریم کرمی یکی از شاعران بزرگ نسل اول سرزمین فلسطین، به موضوع کودک فلسطینی و قضایای مربوط به او، به عنوان یکی از دغدغه های اصلی شعرش، می نگرد لذا بخشی از دیوان شعری خود را با هدف دست یابی به هدف های تربیتی، تعلیمی، تفریحی و زیبایی شناختی به سروده های کودکانه اختصاص داده است. در این مقاله اشعار کودکانه این شاعر بررسی شده و چگونگی علایق و مصائب کودکان سرزمین فلسطین در شعرش مورد کنکاش قرار گرفته است. نتیجه این مطالعه آن که توجه به کودک فلسطینی یکی عاطفی ترین درون مایه های شعری عبدالکریم کرمی است. توجه شاعر به کودکان فلسطینی و مسائل مربوط به آنها، نشان از امید شاعر به آینده روشن سرزمینش فلسطین و آزادی آن به دست این کودکان است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        62 - بررسی مهم ترین مضامین مقاومت در اشعار توفیق زیّاد
        علی صابری علی فیلی
        توفیق زیّاد یکی از شاعران بزرگ ادبیات پایداری فلسطین است کهبااشعار خود فریاد مظلومیت فلسطینیان را به گوش جهانیان رساند.او تمام دیوان خود را وقف مقاومت کرده است.از یک سو بیشترین و شاید مهم¬ترین مضامین مقاومت را می¬توان در دیوان او یافت، و از سویی دیگر می¬توان أکثر
        توفیق زیّاد یکی از شاعران بزرگ ادبیات پایداری فلسطین است کهبااشعار خود فریاد مظلومیت فلسطینیان را به گوش جهانیان رساند.او تمام دیوان خود را وقف مقاومت کرده است.از یک سو بیشترین و شاید مهم¬ترین مضامین مقاومت را می¬توان در دیوان او یافت، و از سویی دیگر می¬توان او را ابداع¬گر بسیاری از مضامین مقاومت دانست. بنابراین با بررسی مضامین مهمّی چون استعمارستیزی، حقوق بشر، جهان¬شمولی و برخی دیگر از مفاهیم پایداری که با جلوه¬ی بیشتری در شعر او به چشم می¬خورند، میزان تأثیر زیّاد بر ادبیات مقاومت آشکار می‌گردد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        63 - مضامین و ساختار های شعر مقاومت در ادب راشد حسین
        مختار مجاهد علی صابری
        یکی از دل مشغولی‌های اساسی ادبیات سرزمین‌ فلسطین، توجه به جنبه‌های مقاومت ملت آن است. در نتیجه ادبیات مقاومت، که از مهمترین سنگرهای فرهنگی ملت‌های انقلابی در مقابل تهاجم نظامی، سیاسی و فرهنگی است، در هیچ سرزمینی همانند فلسطین به شکوفایی و رشد کمی و کیفی نرسیده است. راشد أکثر
        یکی از دل مشغولی‌های اساسی ادبیات سرزمین‌ فلسطین، توجه به جنبه‌های مقاومت ملت آن است. در نتیجه ادبیات مقاومت، که از مهمترین سنگرهای فرهنگی ملت‌های انقلابی در مقابل تهاجم نظامی، سیاسی و فرهنگی است، در هیچ سرزمینی همانند فلسطین به شکوفایی و رشد کمی و کیفی نرسیده است. راشد حسین، که یکی از شاعرن بنام ادبیات مقاومت در سرزمین‌های اشغالی است، می‌کوشد تا با سلاح قلم و زبان هنر و بهره گیری از شگردهای گوناگون ادبی، در افشای ماهیت رژیم صهیونیستی و دفاع از سرزمین فلسطین، نقش بارزی داشته باشد. دعوت به مبارزه، ترسیم بیدادگری، ستایش آزادی و آزادگی، گشودن افق‌های روشن پیروزی، انعکاس مظلومیت فلسطینیان، جان فشانی‌های مبارزان فلسطینی برای دست یابی به آزادی و بزرگداشت شهدای این راه، از اصلی ترین دغدغه های شعر راشد حسین به‌حساب می آیند. بازگشت به وطن در شعر او امری اجتناب ناپذیر است و لاجرم زندگی ملت فلسطین باید در این مرز و بوم مقدس ادامه یابد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        64 - فلسطینیات در اشعار سُلافِه حَجاوِی
        زهرا عباسی سمنانی لیلا قاسمی حاجی آبادی
        یکی از پربارترین شاخه های ادبیاتِ سرزمینِ فلسطین، ادبیات مقاومت و تأثیرگذارترین بخش آن، شعرِ مقاومت است. شعری که از مهم ترین سنگرهای فرهنگی ملتِ انقلابی و مسلمان فلسطین درمقابل تهاجـم نظامی، سیاسی و فرهنگی صهیونیسم محسوب می شود. این بخش از ادبیات در هیچ سرزمینی مانند فل أکثر
        یکی از پربارترین شاخه های ادبیاتِ سرزمینِ فلسطین، ادبیات مقاومت و تأثیرگذارترین بخش آن، شعرِ مقاومت است. شعری که از مهم ترین سنگرهای فرهنگی ملتِ انقلابی و مسلمان فلسطین درمقابل تهاجـم نظامی، سیاسی و فرهنگی صهیونیسم محسوب می شود. این بخش از ادبیات در هیچ سرزمینی مانند فلسطین به شکوفایی و رشد کمی و کیفی نرسیده است. سُلافة حجاوی از شاعران معاصر مقاومت فلسطین، بخش عمده ای از قصاید خود را به قضیه فلسطین اختصـاص داده است؛ وی می کوشد با به کارگیری برجسته ترین عناصرِ موضوعی موجود در شعر مقاومت، همچون آوارگی، غربت، اشغال، شهدا و... و با استفاده از شیوه های فنیِ نوینِ موجود در اشعارِ عربی مانند عنصر تکرار، تصاویرِ شعری و رموز، به زیباترین شکل، با تأثیر برخواننده و برانگیختن احساسات او در افشای ماهیت رژیم صهیونیستی و دفاع از سرزمینش نقش بارزی ایفا نماید. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        65 - موتیف شخصیت‌های قرآنی در شعر پایداری سمیح القاسم
        مسعود باوان‌پوری مریم دریانورد حدیثه متولی پروین خلیلی
        موتیف یکی از پدیده‌هایی است که جهت فهم متن ادبی به کار گرفته شده و در خدمت زیباسازی موضوع شعری است و نیز بیانگر تلاش شاعر در جهت کمک بیشتر به خوانندگان در جهت فهم شعر است. یکی از مهمترین موتیف‌ها که دارای دلالت‌های قوی و زیبا متناسب با زبان و روحیۀ شاعر است، بازخوانی شخ أکثر
        موتیف یکی از پدیده‌هایی است که جهت فهم متن ادبی به کار گرفته شده و در خدمت زیباسازی موضوع شعری است و نیز بیانگر تلاش شاعر در جهت کمک بیشتر به خوانندگان در جهت فهم شعر است. یکی از مهمترین موتیف‌ها که دارای دلالت‌های قوی و زیبا متناسب با زبان و روحیۀ شاعر است، بازخوانی شخصیت‌های مختلف در شعر است؛ در واقع موتیفِ شخصیت‌ها وسیله‌ای برای تعبیر احساسات شاعر است. شعر پایداری سرشار از رموز دینی و اسطوره‌ای و تاریخی و .... است؛ رموز دینی، دارای اهمیت ویژه‌ای در شعر پایداری فلسطین می‌باشد. شاعران فلسطینی در بسیاری از اشعار خود از شخصیت‌های قرآنی برای تعبیر احساسات خویش به بهترین صورت بهره گرفته‌اند. سمیح القاسم از شاعران بزرگ معاصر عرب بود. وی گاهی این رموز و شخصیت‌ها را مطابق خوانش قرآنی آنها به کار گرفته و در پاره‌ای دیگر از اشعار خود این رموز را مطابق میل خویش بکار گرفته‌است. اشعار وی سرشار از روح حماسه و مقاومت در برابر اسرائیل و ظلم آن است؛ شاعر به طرز زیرکانه‌ای در اشعار خود از شخصیت‌های قرآنی کمک گرفته و باعث غنا بخشیدن و عمیق‌تر ساختن مضامین شعری خود گردیده‌اند. از مهم‌ترین این شخصیت‌ها می‌توان به قابیل، آدم، نوح، موسی (علیهم‌السلام) و ... نام برد که هریک نمادی برای مبارزه با ظلم و ... در شعر آنها هستند. نویسندگان این مقاله برآنند که با بررسی اشعار سمیح القاسم و با بهره‌گیری از روش توصیفی ـ تحلیلی شخصیت‌های قرآنیِ نمادینِ شعر وی و دلالت‌های هریک را بیان کنند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        66 - بررسی جایگاه ایدئولوژی و منافع ملی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران با نگاهی به بحران‌های چچن، ‌بوسنی و فلسطین
        اردشیر سنائی
        چکیده سیاست خارجی، جهت گیری یک کشور را نسبت به نظام بین الملل مشخص می سازد. هر کشوری برای فعالیت در عرصه بین المللی نیازمند طراحی سیاست خارجی فعال و پویائی است.سیاست خارجی استراتژی طراحی شده به وسیله سیاست گزاران یک کشور در مقابل دولتها یا عناصر بین المللی دیگر برای رس أکثر
        چکیده سیاست خارجی، جهت گیری یک کشور را نسبت به نظام بین الملل مشخص می سازد. هر کشوری برای فعالیت در عرصه بین المللی نیازمند طراحی سیاست خارجی فعال و پویائی است.سیاست خارجی استراتژی طراحی شده به وسیله سیاست گزاران یک کشور در مقابل دولتها یا عناصر بین المللی دیگر برای رسیدن به اهداف ملی و تامین منافع ملی است.منافع ملی، چارچوبی است که سیاست خارجی با توجه به آن رویه ها و ابزارهای خود را سازماندهی می کند. در حقیقت تامین منابع ملی خط قرمز سیاست خارجی کشورها است. ایران به دلیل ماهیت خاص سیاست خارجی نظام خود که دارای ویژگی خاصی در ماهیت و شیوه اجرا بوده باید کلیه تصمیمات خود را با اسلام تطبیق دهد. لذا عملکردش در صحنه سیاست خارجی متفاوت از رژیم های دیگر می باشد. در این مقاله تصمیمات و اقدامات دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران در سه منطقه مشخص بحرانی چچن، بوسنی و فلسطین از محضر منافع ملی و ایدئولوژی بررسی می گردد. از آنجا که نظام جمهوری اسلامی بر مبنای ایدئولوژی اسلام و قانون اساسی مبتنی بر آن ایدئولوژیست مقایسه تطبیقی از عملکرد سیاست خارجی ایران در سه منطقه فوق الذکر صورت خواهد گرفت. ضرورت هماهنگی و تطابق اقدامات نظام با این دو معیار ونیز منافع ملی موضوع اصلی مورد بحث این مقاله است. سوالی که این مقاله در پی پاسخ به آن است عبارت از این که، نظام جمهوری اسلامی در مقابل بحران های این مناطق چگونه رفتار کرده است؟ و اینکه این رفتار در مقابل بحرانهای فوق مبتنی بر ایدئولوژی بوده است و یا منافع ملی ؟و در نهایت اینکه آیا این رفتار مبتنی بر قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران بوده است ؟ این بررسی با استفاده از چارچوب تئوریک نظریه سازه گرائی، صورت خواهد گرفت. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        67 - بررسی جایگاه ایدئولوژی و منافع ملی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران با نگاهی به بحران‌های چچن، ‌بوسنی و فلسطین
        اردشیر سنایی مونا کــاویانپور
        چکیده سیاست خارجی، جهت گیری یک کشور را نسبت به نظام بین الملل مشخص می سازد. هر کشوری برای فعالیت در عرصه بین المللی نیازمند طراحی سیاست خارجی فعال و پویائی است.سیاست خارجی استراتژی طراحی شده به وسیله سیاست گزاران یک کشور در مقابل دولتها یا عناصر بین المللی دیگر برای رس أکثر
        چکیده سیاست خارجی، جهت گیری یک کشور را نسبت به نظام بین الملل مشخص می سازد. هر کشوری برای فعالیت در عرصه بین المللی نیازمند طراحی سیاست خارجی فعال و پویائی است.سیاست خارجی استراتژی طراحی شده به وسیله سیاست گزاران یک کشور در مقابل دولتها یا عناصر بین المللی دیگر برای رسیدن به اهداف ملی و تامین منافع ملی است.منافع ملی، چارچوبی است که سیاست خارجی با توجه به آن رویه ها و ابزارهای خود را سازماندهی می کند. در حقیقت تامین منابع ملی خط قرمز سیاست خارجی کشورها است. ایران به دلیل ماهیت خاص سیاست خارجی نظام خود که دارای ویژگی خاصی در ماهیت و شیوه اجرا بوده باید کلیه تصمیمات خود را با اسلام تطبیق دهد. لذا عملکردش در صحنه سیاست خارجی متفاوت از رژیم های دیگر می باشد. در این مقاله تصمیمات و اقدامات دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران در سه منطقه مشخص بحرانی چچن، بوسنی و فلسطین از محضر منافع ملی و ایدئولوژی بررسی می گردد. از آنجا که نظام جمهوری اسلامی بر مبنای ایدئولوژی اسلام و قانون اساسی مبتنی بر آن ایدئولوژیست مقایسه تطبیقی از عملکرد سیاست خارجی ایران در سه منطقه فوق الذکر صورت خواهد گرفت. ضرورت هماهنگی و تطابق اقدامات نظام با این دو معیار ونیز منافع ملی موضوع اصلی مورد بحث این مقاله است. سوالی که این مقاله در پی پاسخ به آن است عبارت از این که، نظام جمهوری اسلامی در مقابل بحران های این مناطق چگونه رفتار کرده است؟ و اینکه این رفتار در مقابل بحرانهای فوق مبتنی بر ایدئولوژی بوده است و یا منافع ملی ؟و در نهایت اینکه آیا این رفتار مبتنی بر قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران بوده است ؟ این بررسی با استفاده از چارچوب تئوریک نظریه ی سازه گرائی، صورت خواهد گرفت. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        68 - بررسی تطبیقی مؤلّفه‌های مقاومت در رمان «أدرَکَهَا النّسیان» و «ارمیا»
        سمانه موسی پور یوسف هادی پور فرهاد دیورسالار
        اثر ادبی متعهّد و جاودانه، هنری است که در خدمت دفاع از آرمان‌­ها و ارزش­‌های دینی- انسانی قرار گیرد. بیداری اسلامی از ابعاد مهم ادبیّات جنگ و پایداری است و ایستادگی در برابر بیدادگری‌ها و نظام‌های ظالم در تاریخ همۀ ملّت‌ها و جوامع دیده می‌شود. هنگامی‌ که یک ملّت به مبار أکثر
        اثر ادبی متعهّد و جاودانه، هنری است که در خدمت دفاع از آرمان‌­ها و ارزش­‌های دینی- انسانی قرار گیرد. بیداری اسلامی از ابعاد مهم ادبیّات جنگ و پایداری است و ایستادگی در برابر بیدادگری‌ها و نظام‌های ظالم در تاریخ همۀ ملّت‌ها و جوامع دیده می‌شود. هنگامی‌ که یک ملّت به مبارزه با عوامل استبداد داخلی یا تجاوز بیگانگان برمی‌خیزد از سروده‌ها و نوشته‌هایی بهره می‌گیرد که موضوع اصلی آن دعوت به مبارزه و پایداری در برابر بیدادگران است و این آثار در حوزۀ ادبیّات مقاومت گنجانده می‌شود. این جستار با استفاده از رمان «ادرَکَهَا النّسیان» نوشتۀ سناء الشعلان و رمان «ارمیا»، اثر رضا امیر­خانی، در تلاش است مؤلّفه­ های مقاومت را در آثار هریک از نویسندگان فوق‌الذّکر مورد بررسی قرار دهد. این پژوهش با استفاده از روش توصیفی– تحلیلی در ابتدا به توضیحاتی در مورد دو رمان می ­پردازد و سپس مؤلّفه­ های مقاومت را در دو اثر تبیین و تحلیل می‌کند. نتیجه تحقیق نشان می‌­دهد موضوع رمان «أدرَکَهَا النّسیان»، به مباحثی مانند آوارگی، فقر، ذلّت، نا­امیدی، ظلم‌­ستیزی و شهادت­ طلبی اشاره دارد. امّا رمان «ارمیا»، که یک رمان در زمینة دفاع ­مقدّس است، به موضوعات شهادت­ طلبی، دفاع از مقدّسات، یاری جستن از امامان، ایثارگری، تفاوت نسل پیش از جنگ و بعد از آن می ­پردازد؛ همچنین تفاوت­ هایی در سطح این دو رمان مشاهده می­ گردد که مربوط به نوع بیان نویسنده و مؤلّفه ­های موجود است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        69 - نقش احزاب اسراییل در روند صلح خاورمیانه (1993-2014)
        مهدی طوسی علی آزاد
        منازعه اعراب و یهودیان در خارمیانه، عمری بیش از تاریخ ایجاد اسراییل دارد. امروز علیرغم گذشت بیش از 6 دهه از زمان اشغال، همچنان صلح خاورمیانه به سرانجام نرسیده و برای آن نیز افق روشنی را پیش بینی نمی کنند. در بررسی علل ناکامی پرونده صلح خاورمیانه دلایل مختلفی را بر می شم أکثر
        منازعه اعراب و یهودیان در خارمیانه، عمری بیش از تاریخ ایجاد اسراییل دارد. امروز علیرغم گذشت بیش از 6 دهه از زمان اشغال، همچنان صلح خاورمیانه به سرانجام نرسیده و برای آن نیز افق روشنی را پیش بینی نمی کنند. در بررسی علل ناکامی پرونده صلح خاورمیانه دلایل مختلفی را بر می شمرند از جمله عدم باور رهبران اسراییلی به فرجام صلح است. زیرا توجه به ارزش و ایدئولوژی در میان رهبران برخاسته از احزاب اسراییلی جایگاه ویژه ای داشته و از این رو مادامی که احزاب ارزش محور باشند صلحی که تضمین کننده منافع طرف مقابل باشد به دست نخواهد آمد. بر مبنای اصول مکتب سازه‌انگاری ، میان اعراب و اسراییل هویت‌ها و انتظارات نسبتاً ثابت شکل گرفته که طرفین را وا ‌می‌دارد یکدیگر را دشمن درجه ‌یک هم به‌حساب آورند. همچنین این پارادیم خاطرنشان می‌کند که عامل تعیین‌کننده در رفتار احزاب سیاسی در قبال اعراب فاکتورهای مادی نبوده، بلکه هنجارهایی است که تأثیر مستقیم بر هویت و منافع یهودیان دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        70 - تطبیق دیدگاه رژیم پهلوی و انقلابیون درباره مسأله فلسطین( در چارچوب نظریه واقع گرایی و آرمان گرایی)
        زهرا میرزایی منش شهره پیرانی
        چکیده مساله فلسطین از جمله مهم‌ترین مسائل بین‌المللی در منطقه است که مستلزم توجه و بررسی زیادی است، در این مقاله به مطالعه تطبیقی دیدگاه حکومت پهلوی و انقلابیون پیرامون مساله فلسطین پرداخته می‌شود. با توجه به تاریخچه اشغال فلسطین و ادعای یهودیان درباره سرزمین فلسطین در أکثر
        چکیده مساله فلسطین از جمله مهم‌ترین مسائل بین‌المللی در منطقه است که مستلزم توجه و بررسی زیادی است، در این مقاله به مطالعه تطبیقی دیدگاه حکومت پهلوی و انقلابیون پیرامون مساله فلسطین پرداخته می‌شود. با توجه به تاریخچه اشغال فلسطین و ادعای یهودیان درباره سرزمین فلسطین در این پژوهش موضع رژیم پهلوی از نگاه نظریه واقع‌گرایی تدافعی و همچنین موضع انقلابیون از نگاه نظریه ایده الیسم بررسی شده است و در صدد پاسخ به این سوال اصلی هستیم که حکومت پهلوی و انقلابیون درباره مساله فلسطین چه دیدگاه و مواضعی داشته اند؟ یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که نگاه انقلابیون به مساله فلسطین از جنبه ایده الیسم و امت گرایی است که سرزمین فلسطین را جزیی از سرزمین‌های اسلامی می‌دانند، از سوی دیگر برخلاف نگاه امت محور انقلابیون به مساله فلسطین، نگاه رژیم شاه به مساله فلسطین مبتنی بر ملت‌گرایی براساس موضع واقع‌گرایی تدافعی بوده است و فلسطین را بیش از آنکه کشوری مسلمان ببیند که توسط غیرمسلمانان اشغال شده است، به امنیت و منافع داخلی کشور خود توجه کرده و هر جا که به نفع خود بوده است ابراز حمایت کرده گاهی در جبهه فلسطین و گاهی در جبهه اسرائیل در نتیجه فاقد سیاست بین الملل مشخصی بوده است. روش مورد استفاده روش کیفی از نوع تحلیل اسنادی است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        71 - تأثیر جمهوری اسلامی ایران بر شکل‌گیری گروه جهاد اسلامی در فلسطین
        حسین مسعود نیا سعید قر بانی تازه کندی
        پیروزی انقلاب اسلامی ایران در سال 1357 منشأ تحولات عظیمی در منطقه و جهان گردید،این رویداد تأثیرات زیادی در بیداری مسلمانان جهان و احیای باورهای دینی داشت.از جمله گروه‌هایی که به‌صورت مستقیم تحت تأثیر انقلاب اسلامی شکل گرفت، گروه جهاد اسلامی در فلسطین بود، یکی از دستاورد أکثر
        پیروزی انقلاب اسلامی ایران در سال 1357 منشأ تحولات عظیمی در منطقه و جهان گردید،این رویداد تأثیرات زیادی در بیداری مسلمانان جهان و احیای باورهای دینی داشت.از جمله گروه‌هایی که به‌صورت مستقیم تحت تأثیر انقلاب اسلامی شکل گرفت، گروه جهاد اسلامی در فلسطین بود، یکی از دستاوردهای انقلاب در منطقه و جهان، صدور انقلاب اسلامی است که در آن، جمهوری اسلامی ایران در چارچوب اصل دعوت، صدور انقلاب را در دستور کار سیاست خارجی خود قرار داده است و حتی صدور انقلاب به‌عنوان یک اصل و هدف در سیاست خارجی درآمده است، بعد از پیروزی انقلاب اسلامی الگوهای مختلفی بر سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران حاکم شد که دیدگاه‌های متفاوتی در رابطه با صدور انقلاب داشتند، و با توجه به الگوهای صدور انقلاب، میزان و نوع حمایت از نهضت‌های اسلامی متفاوت بود، گروه جهادی فلسطین نیز یکی از این گروه‌های اسلامی است که در گفتمان‌های مختلف جمهوری اسلامی تحت تأثیر انقلاب اسلامی قرارگرفته است. در پژوهش زیر نویسنده درصدد است با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی روند تأثیرگذاری جمهوری اسلامی ایران در گروه جهاد اسلامی فلسطین از آغاز شکل‌گیری جهاد اسلامی تا دوران سازندگی را مورد تجزیه‌وتحلیل قرار دهد و سؤالی که نویسنده درصدد بررسی آن است این‌که جمهوری اسلامی ایران درروند شکل‌گیری گروه جهاد اسلامی فلسطین چه تأثیری داشته است؟ تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        72 - تأثیر انقلاب اسلامی ایران بر روند فعالیت گروه‌های جهادی در فلسطین؛ مطالعۀ موردی بررسی تطبیقی تأثیر گفتمان‌های دولت‌های اصلاحات و اصولگرا
        اصغر منتظرالقائم سعید قربانی محمدمسعود آقایی
        پیروزی انقلاب اسلامی ایران در سال 1357 منشأ تحولات عظیمی در منطقه و جهان گردید، این رویداد تأثیرات زیادی در بیداری مسلمانان جهان و احیای باورهای دینی داشت. از جمله گروه‌هایی که به ‌صورت مستقیم تحت تأثیر انقلاب اسلامی شکل گرفت، گروه‌های جهادی در فلسطین بود، یکی از دست آو أکثر
        پیروزی انقلاب اسلامی ایران در سال 1357 منشأ تحولات عظیمی در منطقه و جهان گردید، این رویداد تأثیرات زیادی در بیداری مسلمانان جهان و احیای باورهای دینی داشت. از جمله گروه‌هایی که به ‌صورت مستقیم تحت تأثیر انقلاب اسلامی شکل گرفت، گروه‌های جهادی در فلسطین بود، یکی از دست آوردهای انقلاب در منطقه و جهان، صدور انقلاب اسلامی است که در آن، جمهوری اسلامی ایران در چارچوب اصل دعوت، صدور انقلاب را در دستور کار سیاست خارجی خود قرار داده است و حتی صدور انقلاب به‌عنوان یک اصل و هدف در سیاست خارجی درآمده است بعد از پیروزی انقلاب اسلامی الگوهای مختلفی بر سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران حاکم شد که دیدگاه‌های متفاوتی در خصوص صدور انقلاب داشتند، و با توجه به الگوهای صدور انقلاب، میزان و نوع حمایت از نهضت های اسلامی متفاوت بود، بعد از پیروزی انقلاب اسلامی الگوهای مختلفی بر سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران حاکم شد که دیدگاه‌های متفاوتی در خصوص صدور انقلاب داشتند، و با توجه به الگوهای صدور انقلاب، میزان و نوع حمایت از نهضت‌های اسلامی متفاوت بود، گروه‌‎های جهادی فلسطین نیز یکی از این گروه‌های اسلامی است که در گفتمان های مختلف جمهوری اسلامی تحت تأثیر انقلاب اسلامی قرار گرفته است. در این مقاله نویسندگان در صدد هستند با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی روند صدور انقلاب اسلامی ایران در گفتمان های مردم‌سالار دینی و عدالت محور را مورد بررسی قرار داده و میزان و نوع تأثیرپذیری گروه‌های اسلامی در این گفتمان‌ها را مورد تجزیه‌وتحلیل قرار دهد. تفاصيل المقالة