تحلیلی برنقش انبوه سازان در توسعه مسکن کلانشهر رشت
محورهای موضوعی : مطالعات برنامه ریزی شهری و منطقه ایاصغر شکرگزار 1 * , غنچه رضایی پور 2
1 - استادیار دانشگاه گیلان، گروه جغرافیا، رشت، ایران
2 - دانش آموخته کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه آزاذ اسلامی، واحد رشت، رشت، ایران
کلید واژه: واژگان کلیدی:دولت, انبوه سازی, توسعه مسکن, کلانشهر رشت,
چکیده مقاله :
روند شتابان شهرنشینی، تغییر شیوه زندگی جمعی، بالا بودن هزینه احداث مساکن فردی، محدود بودن زمین‌های شهری و افزایش شدید قیمت آن در کشور نیاز به مسکن را افزایش داده است. این موضوع با توجه به سیاست‌های توسعه و در پاسخ به نیازها و کمبودهای میلیونی مسکن، منعکس در برنامه‌های سوم و چهارم توسعه اقتصادی کشور، تمهیداتی نظیر اجرای سیاست‌های بلند مرتبه سازی و انبوه‌سازی مسکن را ضرورتی اجتناب‌ناپذیر می‌نماید. تحقیق حاضر که به نقش انبوه‌سازان در توسعه مسکن شهر رشت اشاره دارد، با استفاده از روش مطالعه توصیفی - کاربردی و بکارگیری آمار و ارقام مسکن در سال‌های مختلف و مقایسه آنها در پی پاسخ گویی به این سوال است که تا چه اندازه سیاست انبوه‌سازی توانسته در توسعه مسکن شهری کلانشهر رشت موفق باشد؟ لذا با جمع‌آوری اطلاعات اولیه از جامعه انبوه‌ساز شهر رشت، به تجزیه و تحلیل سوال‌های مطرح شده پرداخته شد؛ و جهت بررسی پایایی پرسش نامه از آزمون آلفای کورنباخ استفاده شد. برخی از نتایج و یافته‌هایی که در این تحقیق بدست آمدند عبارت‌اند از: بین عوامل مؤثر بر تولید مسکن (زمین، مصالح، نیروی کار، مالیات و عوارض، تسهیلات و ...) و تولید مسکن انبوه در شهر رشت رابطه معکوس وجود دارد. فعالیت ساخت مسکن در سال های اخیر در شهر رشت از روند مناسبی برخوردار نبوده و مرتباً شاهد صعود و نزول بوده و به عبارتی دیگر در چند سال اخیر به لحاظ کاهش میزان ساخت و ساز در کل کشور و اتخاذ سیاست‌های مسکن حمایتی توسط دولت، فعالیت انبوه‌سازان مسکن در شهر رشت کم شده است. بین سیاست های حمایتی دولت از انبوه‌سازان و تولید مسکن (انبوه) در شهر رشت رابطه مستقیمی وجود دارد، یعنی هرچقدر دولت به اشکال مختلف (نظیر پرداخت تسهیلات بانکی، کاهش عوارض شهرداری و مالیات، ثبات در قیمت‌ها) شرایط را برای ساخت و ساز انبوه‌سازان مساعدتر نماید، به همان نسبت، ساخت مسکن انبوه نیز افزایش می‌یابد.
The present study investigated the role of mass constructors in urban housing development in Rasht as a case study. Study showed: The factors affecting housing production (land, materials, labor, taxes and duties, facilities, etc.) and production of mass housing in the city of Rasht, Housing construction activities in Rasht, did not show a regular progress in recent year, it alternatively showed ascendiry and de scendiry in different times. In other words, in recent years due to the reduction of urban construction in the whole country, government housing and supportive policies resulted in a decrease in similar activities in Rasht. There is no significant relation between the supportive government policies and the mass production of housing (mass), in Rasht. This relationship shows that the rate of mass construction in Rasht can be regarded as a direct result of supportive governmental policies (such as banking and finantial facilities, tax reduction, stability in prices, etc). Such facilities and more favorable conditions for mass housing construction, increases the rate of mass construction. Studies indicated that a new method of mass housing for indigent people has been formed by the government recently which has been exposed in terms of " maskan-e mehr " project.
1. اهری، زهرا و دیگران، 1367، مسکن حداقل، مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن، وزارت مسکن و شهرسازی.
2. پور محمدی، محمدرضا، 1379، برنامهریزی مسکن، چاپ اول، انتشارات سمت، تهران.
3. تودارو، مایکل، 1370، توسعه اقتصادی در جهان سوم، ترجمه غلامعلی فرجادی، جلد اول، مجموعه برنامه و توسعه، انتشارات سازمان برنامه و بودجه.
4. چلپی، مسعود، 1373، مسکن مناسب از علائم توسعه یافتگی، مجله مسکن و انقلاب، بنیاد مسکن انقلاب اسلامی.
5. رضاییپور، غنچه، 1390، تحلیلی بر نقش انبوه‌سازان در توسعه مسکن کلانشهر رشت، پایان نامه کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت، استاد راهنما: دکتر اصغر شکرگزار
6. شکرگزار، اصغر، 1385، توسعه مسکن شهری در ایران، رشت، نشر حق شناس.
7. عابدین درکوش، سعید، 1379، ضرورت انبوه‌سازی مسکن از دیدگاه توان مالی خانوار، فصلنامه انبوه‌سازان مسکن، سازمان ملی زمین و مسکن تهران، شماره 1.
8. مخبر، عباس، 1363، ابعاد اجتماعی مسکن، ترجمه مرکز مدارک اقتصادی ـ اجتماعی، تهران، انتشارات سازمان برنامه و بودجه.