تبیین الگوی مدیریت هوشمند شهری برای بهبود حکمروایی خوب شهری (مورد مطالعه: شهر شاهرود)

محورهای موضوعی : مطالعات برنامه ریزی شهری و منطقه ای

حسین وکیلیان ¹ , عباس ارغان ^{2 *} , سعید کامیابی ³

1 - دانشجوی دکتری، گروه جغرافیا، واحد سمنان، دانشگاه آزاد اسلامی، سمنان، ایران
2 - دانشیار گروه جغرافیا، واحد سمنان، دانشگاه آزاد اسلامی، سمنان، ایران
3 - استاد گروه جغرافیا، واحد سمنان، دانشگاه آزاد اسلامی، سمنان، ایران

تاریخ دریافت : 1402/09/15 تاریخ پذیرش : 1403/02/09 تاریخ انتشار : 1402/11/22

کلید واژه: حکمروایی خوب, مدیریت هوشمند شهری, توسعه پایدار شهری, شهر شاهرود,

چکیده مقاله :

مقدمه: حکمروایی خوب شهری الگوی مناسب و توصیه شده توسط نهادهای بین‌الملل برای حاکمیت در هزاره سوم است لذا برخورداری از یک الگوی جامع مدیریت هوشمند شهری گامی بلند در راستای تحقق حکمروایی خوب شهری است.

هدف: هدف این پژوهش، تعیین الگوی مدیریت هوشمند شهری برای بهبود حکمروایی خوب شهر شاهرود است.

روش‌شناسی تحقیق: پژوهش حاضر از نظر هدف یک پژوهش کاربردی-توسعه‌ای است و از منظر شیوه گردآوری داده‌ها یک پژوهش پیمایشی مقطعی محسوب می‌شود. جامعه مشارکت‌کنندگان در بخش کیفی شامل مدیران شهر شاهرود و اساتید مدیریتی شهری است. نمونه‌گیری با روش هدفمند انجام و با 10 مصاحبه اشباع نظری حاصل شد. در بخش کمی نیز از دیدگاه 393 نفر از شهروندان شهر شاهرود استفاده شد. ابزار گردآوری داده‌ها، مصاحبه نیمه‌ساختاریافته و پرسشنامه محقق‌ساخته می‌باشد. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌های گردآوری شده از روش تحلیل مضمون و حداقل مربعات جزئی استفاده شد.

قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی این پژوهش، شهر شاهرود می­باشد.

یافته­ ها: یافته‌های پژوهشی نشان داد عوامل مدیریتی، استراتژی مدیریت هوشمند شهری و عوامل فنی مدیریت هوشمند شهری بر خدمات هوشمند شهری و شفافیت مدیریت شهری تاثیر می‌گذارند. خدمات هوشمند شهری و شفافیت مدیریت شهری بر مشارکت شهروندان الکترونیک اثرگذاشته و به عملکرد اقتصادی، عملکرد زیست‌محیطی و عملکرد اجتماعی منجر می‌شوند. از طریق عملکردهای مذکور در نهایت دستیابی به حکمروایی خوب شهری میسر می‌شود.

نتایج: در این مطالعه جهت هم‌افزایی نظری کوشش شد مدل یکپارچی و اجرایی برای حکمرانی خوب در سایه مدیریت هوشمند شهری در شهر شاهرود ارائه شود. این در حالی است که مطالعات پیشین به صورت جداگانه به این مفاهیم پرداخته بودند.

چکیده انگلیسی:

Introduction: Good urban governance is an appropriate and recommended model by international organizations for governance in the third millennium. Therefore, having a comprehensive model of smart urban management is a big step towards the realization of good urban governance.

Research Aim: The purpose of this research is to determine a smart urban management model to improve good governance in the city of Shahrood.

Methodology: This research is applied-developmental in its objectives and is considered a cross-sectional survey in terms of data collection methodology. The participating population in the qualitative section includes city managers of Shahroud and urban management professors. Purposeful sampling was employed, resulting in 10 theoretically saturated interviews. In the quantitative section, the perspectives of 393 citizens of Shahroud city were utilized. The data collection tools consisted of semi-structured interviews and a researcher-developed questionnaire. For the analysis of the gathered data, content analysis and partial least squares were utilized. Studied Areas: The area under study was Shahrood city.

Studied Area: The geographical scope of this research is the city of Shahroud.

Results: The research findings demonstrated that managerial factors, strategies of smart urban management, and technical elements of smart urban management influence smart urban services and transparency in urban governance. Smart urban services and transparency in urban management impact electronic citizen participation and lead to economic, environmental, and social performance. Through these established processes, the achievement of good urban governance is made possible.

Conclusion: In this study, an endeavor was made to theoretically integrate and present an integrated and actionable model for good governance under the umbrella of smart city management in Shahroud city. This is noteworthy as previous studies had separately addressed these concepts.

منابع و مأخذ:

انصاری، میترا؛ ولی‌شریعت‌پناهی، مجید؛ ملک‌حسینی، عباس و مدیری، مهدی. (1400). مدل‌یابی عوامل موثر بر تحقق‌پذیری اصول رشد هوشمند شهر. برنامه‌ریزی و آمایش فضا، 25(112)، 34-1. dor: 20.1001.1.16059689.1400.25.2.1.8
آذر، عادل و غلامزاده، رسول. (1398). کمترین مربعات جزئی. تهران: نگاه دانش.
پیغان، وحید؛ یعقوبی، نورمحمد و ‌کیخا، عالمه. (1401). شناسایی و اولویت بندی عوامل موثر بر حکمرانی خوب با رویکرد توسعه پایدار. پژوهش‌های مدیریت، 15(55)، 123-93. doi 10.22111/JMR.2022.40358.5640
حاتمی، افشار؛ ساسان‌پور، فرزانه؛ زیپاروف، آلبرتو و سلیمانی، محمد. (1400). شهر هوشمند پایدار: مفاهیم، ابعاد و شاخص‌ها. تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، 21(60)، 319-315. Doi: 10.52547/jgs.21.60.315
حبیبی، آرش و جلال‌نیا، راحله. (1402). حداقل مربعات جزئی. تهران: نارون.
دقتی، عادله؛ یعقوبی، نورمحمد؛ کمالیان، امین‌رضا و دهقانی، مسعود. (1399). طراحی الگوی استقرار و توسعه حکمرانی خوب الکترونیک با استفاده از رویکرد فراترکیب، پژوهش‌های مدیریت در ایران، 24(108)، 34-1. https://mri.modares.ac.ir/article_522.html
رجبی‌فرجاد، حاجیه و عزب‌دفتر، آسیه. (1398). تاثیر حکمرانی خوب بر سلامت سازمانی با توجه به نقش میانجی رفتار سیاسی. چشم انداز مدیریت دولتی، 3(3)، 170-141. doi: 10.48308/JPAP.2019.96444
سلاجقه، سنجر؛ رضایی‌لری، غزل و مداحیان، شیوا. (1401). طراحی الگوی حکمرانی خوب به منظور استحصال نظامند معادن با رویکرد توسعه پایدار. پژوهش‌های مدیریت، 26(115)، 54-31. dor: 20.1001.1.2322200.1401.26.1.2.9
شمس‌نجفی، فاطمه‌سادات؛ کامیابی، سعید و ارغان، عباس. (1401). ارائه الگوی شهر هوشمند مبتنی بر توسعه پایدار شهری با رویکرد آمیخته اکتشافی. پژوهش‌های جغرافیای اقتصادی، 3(10)، 70-54. dor: 20.1001.1.27173747.1401.3.10.4.7
شیبانی‌امین، عیسی و بیگی‌فیروزی، الله‌یار. (1401). نقش مدیریت فناوری اطلاعات در رسیدن به حکمروایی خوب شهری با تأکید بر مشارکت شهروندان. حکمرانی و توسعه، 2(1)، 144-129. doi: 10.22111/JIPAA.2022.323619.1038
صادقیان‌قراقیه، سعید؛ رسولی، رضا؛ طبرسا، غلام و قربانی، علی. (1399). طراحی مدل توانمندسازی سازمانی بر مبنای حکمرانی خوب، پژوهش در نظام‌های آموزشی، 14(52)، 52-37. https://www.jiera.ir/article_109770.html
عزیزی، منصور؛ درسخوان، رسول و پورمحمدی، محمدرضا. (1401). ارزیابی چارچوب هنجاری برنامه‌ریزی استراتژیک در تحقق حکمروایی خوب شهری ر منطقه 22 تهران. تحقیقات کاربری علوم جغرافیایی، ۲۲(۶۴)، 54-31. 10.52547/jgs.22.64.31doi:
الفتی، جلال؛ رنگریز، حسن؛ احمدی، کیومرث و بیژن، رضایی. (1400). طراحی و تبیین مدل توسعه شرکت‌های تعاونی کشاورزی در وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی. تعاون و کشاورزی، 10(37)، 130-98. https://www.magiran.com/p2290956
کاظمی، حیدر و رحمانی، بیژن. (1399). ارزیابی حکمرانی خوب شهری برای شهرهای ایران، آمایش محیطی، 13(48)، 108-89.
20.1001.1.2676783.1399.13.48.5.4 dor:
کاووسی، الهه و محمدی، جمال. (1400). تحرک و جابجایی هوشمند و پایداری اجتماعی: ارزیابی روابط متقابل (مطالعه موردی: شهر شیراز). تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، 21(61)، 294-279. ‎doi: 10.52547/jgs.21.61.279
مبارکی، محمد و تیموری، فاطمه. (1402). موانع مشارکت در تحقق حکمرانی خوب شهری با تأکید بر بخش مدنی. مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران، 12(1)، 150-129. doi:10.22059/JISR.2022.342010.1298
محمدی‌شفیع، سعید؛ ارمغان، سیمین و آزاد بخت، بهرام. (1401). شناسایی مجموعه پیامدهای حاصل از هوشمندسازی در مناطق شهری. پژوهش و برنامه¬ریزی شهری. انتشار آنلاین 10.30495/JUPM.2022.30723.4219dor:
ملکی‌حسنوند، بهزاد؛ جعفری، محمد؛ فتاحی، شهرام و غفاری، هادی. (1397). تاثیر همزمان حکمرانی خوب و اجزای مخارج دولتی بر رشد اقتصادی، دو فصلنامه مطالعات و سیاست‌های اقتصادی، 5(9)، 98-72. https://economic.mofidu.ac.ir/article_37008.html
ناظمی‌اردکانی، محمد. (1391). حکمرانی خوب با رویکرد اسلامی. راهبرد توسعه، 7 (31)، 98-64.
Arrondo, R., Carcaba, A., & Gonzalez, E. (2022). Does good local governance improve subjective well-being?. European Research on Management and Business Economics, 28(2), 180-192. doi:10.1016/j.iedeen.2021.100192
Attride-Stirling, J. (2001). Thematic networks: an analytic tool for qualitative research. Qualitative research, 1(3), 385-405. doi.org/10.1177/146879410100100307
Beshi, T. D., & Kaur, R. (2020). Public trust in local government: Explaining the role of good governance practices. Public Organization Review, 20, 337-350. doi:10.1007/s11115-019-00444-6
Biswas, R., Jana, A., Arya, K., & Ramamritham, K. (2019). A good-governance framework for urban management. Journal of Urban Management, 8(2), 225-236. doi:10.1016/j.jum.2018.12.009
Camero, A., & Alba, E. (2019). Smart City and information technology: A review. Cities, 93, 84-94. doi:10.1016/j.cities.2019.04.014
Chien, N. B., & Thanh, N. N. (2022). The impact of good governance on the people’s satisfaction with public administrative services in Vietnam. Administrative Sciences, 12(1), 35-47. doi:10.3390/admsci12010035
Cohen, J. E. (2013). Statistical Power Analysis for the Behavioral Sciences. Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum Associates, Inc.
Fischer, M., Duygan, M., Pärli, R., & Ingold, K. (2022). Where do Smart Cities grow? The spatial and socio-economic configurations of smart city development. Sustainable cities and society, 77, 563-578.
doi:10.1016/j.scs.2021.103578
Foley, C. F., Goldsmith-Pinkham, P., Greenstein, J., & Zwick, E. (2018). Opting out of good governance. Journal of Empirical Finance, 46, 93-110.
http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0927539817301226
Hair Jr, J. F., Hult, G. T. M., Ringle, C. M., & Sarstedt, M. (2021). A primer on partial least squares structural equation modeling (PLS-SEM). Sage publications.
Hardi, R., & Gohwong, S. (2020). E-government based urban governance on the smart city program in makassar, Indonesia. Journal of Contemporary Governance and Public Policy, 1(1), 12-17.
doi:10.46507/jcgpp.v1i1.10
Hartley, K. (2023). Public perceptions about smart cities: governance and quality-of-life in Hong Kong. Social Indicators Research, 166(3), 731-753. doi:10.1007/s11205-023-03087-9
Mutiara, D., Yuniarti, S., & Pratama, B. (2018, March). Smart governance for smart city. In IOP Conference Series: Earth and Environmental Science. IOP Publishing, 126(1), 61-73.
doi:10.1088/1755-1315/126/1/012073
Purwanto, B. H., Sp, E. J., & Fitria, N. (2021). Risk Management Strategy in Good Governance Perspective To The Bekasi City Government. Review of International Geographical Education Online, 11(5), 151-167.
Sabatini-Marques, J., Yigitcanlar, T., Kamruzzaman, M., Foth, M., da Costa, E., & Ioppolo, G. (2019). Can cities become smart without being sustainable? A systematic review of the literature. Sustainable cities and society, 45, 348-365. doi.org/10.1016/j.scs.2018.11.033
Sheng, H., Zhang, Y., Wang, W., Shan, Z., Fang, Y., Lyu, W., & Xiong, Z. (2022). High confident evaluation for smart city services. Frontiers in Environmental Science, 58, 138-152.
doi:10.3389/fenvs.2022.950055
Williamson, O. E. (1979). Transaction-cost economics: the governance of contractual relations. The journal of Law and Economics, 22(2), 233-261. journals.uchicago.edu/doi/10.1086/466942
Zerbian, T., & de Luis Romero, E. (2023). The role of cities in good governance for food security: lessons from Madrid’s urban food strategy. Territory, Politics, Governance, 11(4), 794-812.
doi.org/10.1080/21622671.2021.1873174