فهرس المقالات محمد مقدم



  • المقاله

    2 - اثر سطوح مختلف کود آلی ورمی‌کمپوست و آزومیت بر فاکتورهای رشدی، بیوشیمیایی و جذب عناصر غذایی مرزه تابستانه (Satureja hortensis L.)
    فیزیولوژی محیطی گیاهی , العدد 5 , السنة 14 , زمستان 1398
    ورمی‌کمپوست به‌عنوان کود زیستی، از طریق بهبود خصوصیات فیزیکوشیمیایی خاک و افزایش جذب عناصر غذایی توسط گیاه و آزومیت با داشتن طیف کاملی از عناصر مفید، سبب افزایش عملکرد و بهبود صفات رشدی گیاهان می‌شوند. به‌منظور بررسی تأثیر سطوح مختلف ورمی‌کمپوست و آزومیت بر عملکرد و برخ أکثر
    ورمی‌کمپوست به‌عنوان کود زیستی، از طریق بهبود خصوصیات فیزیکوشیمیایی خاک و افزایش جذب عناصر غذایی توسط گیاه و آزومیت با داشتن طیف کاملی از عناصر مفید، سبب افزایش عملکرد و بهبود صفات رشدی گیاهان می‌شوند. به‌منظور بررسی تأثیر سطوح مختلف ورمی‌کمپوست و آزومیت بر عملکرد و برخی ویژگی‌های کیفی و جذب عناصر معدنی در مرزه تابستانه آزمایشی در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در سال 1396 به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی با دو فاکتور شامل کود آلی ورمی‌کمپوست و آزومیت به‌ترتیب در چهار سطح (0، 5، 10 و 15 درصد) و (0، 3، 6 و 9 گرم در کیلوگرم خاک) و در سه تکرار انجام شد. صفات مورد بررسی شامل ارتفاع گیاه، وزن‌تر و خشک بوته، تعداد شاخه‌فرعی، محتوای رطوبت نسبی، رنگیزه‌های فتوسنتزی، فعالیت آنتی‌اکسیدانی، میزان فنل کل و کربوهیدرات محلول و همچنین جذب عناصر غذایی بودند. نتایج نشان داد که استفاده توأم ورمی‌کمپوست و آزومیت به‌ویژه سطوح 10 و 15 درصد ورمی‌کمپوست به همراه کاربرد 3 گرم آزومیت در کیلوگرم خاک سبب افزایش معنی‌دار صفات رشدی گیاه از قبیل وزن‌تر و خشک برگ و ساقه، طول میانگره و قطر ساقه و صفات بیوشیمیایی نظیر محتوای رطوبت نسبی، میزان قند محلول و رنگیزه‌های فتوسنتزی نسبت به گیاهان شاهد (عدم کاربرد ورمی‌کمپوست و آزومیت) گردید. برهمکنش بین ورمی‌کمپوست و آزومیت بر غلظت نیتروژن، فسفر، سدیم، آهن، روی و منگنز برگ مرزه تأثیر معنی‌داری داشت؛ به‌طوری‌که استفاده از ورمی‌کمپوست (سطوح 10 و 15 درصد) همراه با آزومیت (در هر سه سطح) سبب افزایش قابل‌توجه غلظت این عناصر نسبت به شاهد گردید. همچنین مشاهده گردید که استفاده از ورمی‌کمپوست به‌تنهایی سبب افزایش معنی‌دار میزان پتاسیم و منیزیم در گیاه نسبت به تیمار بدون کود گشت. درمجموع نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که استفاده از کود ورمی‌کمپوست و خاک معدنی آزومیت می‌تواند باعث بهبود صفات کمی و کیفی و جذب عناصر غذایی در گیاه مرزه تابستانه شود. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    3 - بررسی خصوصیات فیزیولوژیکی و فعالیت آنتی‌اکسیدانی ریحان (Ocimum basilicum cv. Keshkeni luvelou)تحت سطوح مختلف متیل‌جاسمونات و سمیت سرب
    فیزیولوژی محیطی گیاهی , العدد 4 , السنة 13 , پاییز 1397
    آزمایشی به منظور بررسی تاثیر متیل جاسمونات بر خصوصیات فیزیولوژیکی و فعالیت آنتی اکسیدانی گیاه ریحان تحت سمیت سرب بصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا ً تصادفی در سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل سه سطح نیترات سرب (صفر (شاهد)، 20 أکثر
    آزمایشی به منظور بررسی تاثیر متیل جاسمونات بر خصوصیات فیزیولوژیکی و فعالیت آنتی اکسیدانی گیاه ریحان تحت سمیت سرب بصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا ً تصادفی در سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل سه سطح نیترات سرب (صفر (شاهد)، 200 و 400 میلی گرم در کیلوگرم خاک) و محلول پاشی متیل جاسمونات در سه غلظت (صفر، 5/0 و 1 میلی‌مولار) بودند. صفات مورد ارزیابی شامل میزان کلروفیل a و b، کلروفیل کل، کارتنوئیدها، نشت الکترولیت، رطوبت نسبی، فعالیت آنتی‌اکسیدانی، کربوهیدرات های محلول، فنل کل و پرولین بود. نتایح حاصل از این مطالعه نشان داد که در گیاهان تیمار شده با سرب، میزان پرولین، محتوای نسبی آب، کلروفیلa ، فعالیت آنتی اکسیدانی، فنل کل در مقایسه با گیاهان شاهد کاهش معنی داری نشان داد و کاربرد متیل‌جاسمونات (5/0 میلی مولار) در شرایط تنش سرب، باعث افزایش این صفات گردید. علاوه بر این در شرایط تنش سرب، میزان نشت الکترولیت به میزان قابل توجهی افزایش یافت و محلول پاشی متیل جاسمونات سبب کاهش آن شد. بنابراین، استفاده از متیل‌‌جاسمونات برای حفظ عملکرد اقتصادی گیاهان تحت تنش قابل توجیه است. همچنین استفاده از غلظت‌های 5/0 و 1 میلی مولار آن در شرایط تنش عنصر سنگین سرب با تحریک ساخت آنتی اکسیدانت ها، منجر به کاهش و تعدیل اثرات این تنش می شود. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    4 - تاثیر قارچ‏های مایکوریزا و محلول‌پاشی پوترسین بر صفات بیوشیمیایی و بیوماس اندام هوایی ریحان سبز (Ocimum ciliatum L.) در دو چین مختلف برداشت
    فیزیولوژی محیطی گیاهی , العدد 1 , السنة 14 , بهار 1398
    به‌منظور بررسی تاثیر قارچ های مایکوریزا و محلول پاشی پوترسین بر برخی صفات بیوشیمیایی، میزان اسانس و بیوماس اندام هوایی ریحان سبز (Ocimum ciliatum L.)، آزمایشی گلدانی به‌صورت اسپلیت پلات در زمان در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل قارچ م أکثر
    به‌منظور بررسی تاثیر قارچ های مایکوریزا و محلول پاشی پوترسین بر برخی صفات بیوشیمیایی، میزان اسانس و بیوماس اندام هوایی ریحان سبز (Ocimum ciliatum L.)، آزمایشی گلدانی به‌صورت اسپلیت پلات در زمان در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل قارچ مایکوریزا در 3 سطح (عدم کاربرد، Glomus mossea، Glomus intraradicese) و محلول پاشی پوترسین در سه سطح (0، 1 و 2 میلی مولار) به‌عنوان فاکتورهای اصلی و چین برداشت به عنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد کاربرد قارچ های مایکوریزا و پوترسین بر صفات بیوشیمیایی، بیوماس تر و خشک اندام هوایی و میزان اسانس گیاه تاثیر داشتند. بیشترین میزان کلروفیل a و میزان اسانس در تیمار کاربرد قارچ G. mossea و پوترسین با غلظت 2 میلی مولار در چین اول مشاهده شدند. بیشترین میزان کلروفیل b و کارتنوئیدها با کاربرد قارچ G. intraradicese و پوترسین با غلظت 2 میلی مولار در چین اول بدست آمد. اما با افزایش طول روز و دما در چین دوم برداشت از میزان رنگیزه های فتوسنتزی کاسته شد. بیشترین فعالیت آنتی اکسیدانی و فنل کل در تیمار کاربرد قارچ G. intraradicese و عدم محلول پاشی پوترسین در چین دوم برداشت مشاهده شد. بیوماس تر و خشک اندام هوایی با کاربرد قارچ G. mossea به بیشترین میزان خود رسید؛ اما تفاوت معنی داری بین دو غلظت پوترسین مشاهده نشد و تنها نسبت به عدم کاربرد پوترسین افزایش معنی داری نشان داد. به‌طورکلی کاربرد هر دو نوع قارچ به عنوان کود زیستی همراه با محلول پاشی پوترسین در غلظت 2 میلی مولار توانست صفات مورد مطالعه در این تحقیق را به‌طور معنی داری بهبود بخشد. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    5 - تأثیر نوع و غلظت حلال بر میزان استخراج ترکیبات فنلی و سنجش فعالیت آنتی‌اکسیدانی برگ سیاه ولیک (Crataegus elbursensis L.) جمع‌آوری شده از استان گلستان
    فیزیولوژی محیطی گیاهی , العدد 5 , السنة 17 , زمستان 1401
    به منظور بررسی اثر نوع و غلظت حلال بر میزان استخراج ترکیبات فنلی و ارزیابی فعالیت آنتی اکسیدانی برگ های گیاه سیاه ولیک (Crataegus elbursensis L.)، پژوهشی به صورت دو آزمایش مجزا انجام شد. در آزمایش اول اثر نوع حلال (استون، اتانول و متانول) در سه غلظت (50، 80 و 100%) بر م أکثر
    به منظور بررسی اثر نوع و غلظت حلال بر میزان استخراج ترکیبات فنلی و ارزیابی فعالیت آنتی اکسیدانی برگ های گیاه سیاه ولیک (Crataegus elbursensis L.)، پژوهشی به صورت دو آزمایش مجزا انجام شد. در آزمایش اول اثر نوع حلال (استون، اتانول و متانول) در سه غلظت (50، 80 و 100%) بر محتوای ترکیبات فنلی کل استخراج شده از برگ سباه ولیک بررسی شد. در آزمایش دوم ظرفیت آنتی اکسیدانی عصاره بدست آمده از بهترین حلالی که بالاترین میزان استخراج ترکیبات فنلی را داشت (متانول 80%) به دو روش ارزیابی آنتی اکسیدانی کل و ظرفیت احیای آهن بررسی شد. نتایج حاصل از این آزمایشات نشان داد هر سه حلال استون، اتانول و متانول در حالت مخلوط با آب نسبت به حالت خالص توانایی بیشتری جهت استخراج ترکیبات فنلی دارند. بیشترین میزان ترکیبات فنلی کل ( mg GAE/ g DW118) در غلظت 80 درصد کلیه حلال ها، به ویژه در متانول 80 درصد حاصل شد. نتایج بررسی فعالیت آنتی‌اکسیدانی نشان داد با افزایش غلظت عصاره تا 500 میکروگرم در میلی لیتر، فعالیت آنتی اکسیدانی کل (8/0 میلی‌گرم بر میلی‌لیتر) افزایش یافت. بررسی ظرفیت احیاکنندگی آهن حاکی از آن است که با افزایش غلظت عصاره تا 800 میکرو گرم در میلی لیتر، میزان جذب محلول های حاوی عصاره به طور قابل ملاحظه ای افزایش یافت. بنابراین با توجه به نتایج حاصل از این تحقیق، برگ های این گیاه می توانند به عنوان منبع فنل و آنتی اکسیدان در صنایع مختلف استفاده شوند. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    6 - تاثیر سالیسیلیک اسید بر برخی خصوصیات فیزیولوژیکی و تولید اسانس به‌لیمو (Lippia citrodora L.) تحت تنش شوری
    فیزیولوژی محیطی گیاهی , العدد 1 , السنة 17 , بهار 1401
    هدف از این تحقیق مطالعه اثر کاربرد سالیسیلیک اسید بر برخی از خصوصیات فیزیولوژیکی و تولید اسانس گیاه دارویی به لیمو (Lippia citrodora L.) تحت تنش شوری بود. بدین منظور آزمایشی گلدانی بصورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با 4 سطح شوری (0، 50، 100 و 150 میلی مولار کلرید أکثر
    هدف از این تحقیق مطالعه اثر کاربرد سالیسیلیک اسید بر برخی از خصوصیات فیزیولوژیکی و تولید اسانس گیاه دارویی به لیمو (Lippia citrodora L.) تحت تنش شوری بود. بدین منظور آزمایشی گلدانی بصورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با 4 سطح شوری (0، 50، 100 و 150 میلی مولار کلرید سدیم) و 4 سطح سالیسیلیک اسید (0، 150، 300 و 450 میلی گرم در لیتر) در 3 تکرار انجام شد. صفات اندازه گیری شده شامل میزان پروتئین محلول کل، مالون دی آلدئید، پراکسید هیدروژن، گلایسین بتائین و فعالیت برخی آنزیم های آنتی اکسیدانی و تولید اسانس بودند. اثر متقابل تیمارهای آزمایش بر تمام صفات مورد مطالعه در این تحقیق در سطح احتمال یک درصد معنی دار شد. نتایج این تحقیق نشان داد که بیشترین میزان پروتئین محلول کل، مالون دی آلدئید، پراکسید هیدروژن، گلایسین بتائین و فعالیت آسکوربات پراکسیداز و سوپراکسید دیسموتاز در سطح 150 میلی مولار شوری بود و کاربرد سالسیلیک اسید در سطح 300 میلی گرم در لیتر سبب کاهش پروتئین محلول کل و گلایسین بتائین و سطح 150 میلی گرم در لیتر آن سبب کاهش مالون دی آلدئید شد. اما کاربرد این تنظیم‌کننده رشد گیاهی تأثیر معنی داری بر پراکسید هیدروژن نداشت. همچنین، نتایج نشان داد که فعالیت آنزیم کاتالاز و تولید اسانس در بالاترین سطح تنش شوری (150 میلی مولار) به کمترین میزان خود رسیدند. نتایج این تحقیق در مجموع نشان داد که کاربرد سالیسیلیک اسید به ویژه در سطح 300 میلی گرم در لیتر سبب بهبود صفات مورد مطالعه در این تحقیق گردید و کاربرد آن در شرایط تنش توصیه می شود. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    7 - پاسخ فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی جعفری مکزیکی (Tagetes minuta L.) به کاربرد قارچ‌های مایکوریزا در شرایط تنش شوری
    فیزیولوژی محیطی گیاهی , العدد 5 , السنة 15 , زمستان 1399
    به منظور بررسی تاثیر قارچ های مایکوریزا در شرایط تنش شوری بر خصوصیات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه جعفری مکزیکی (Tagetes minuta L.) آزمایشی گلدانی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 2 عامل و در 3 تکرار انجام شد. فاکتور اول کاربرد دو نوع قارچ میکوریزا در سه سط أکثر
    به منظور بررسی تاثیر قارچ های مایکوریزا در شرایط تنش شوری بر خصوصیات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه جعفری مکزیکی (Tagetes minuta L.) آزمایشی گلدانی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 2 عامل و در 3 تکرار انجام شد. فاکتور اول کاربرد دو نوع قارچ میکوریزا در سه سطح (عدم تلقیح، Rhizophagus intradices وFunnetiformis mosseae) و فاکتور دوم شوری آب آبیاری در 4 سطح (0، 40، 80 و 120 میلی‌مولار به‌ترتیب معادل 0، 5/3، 7 و 5/10 دسی زیمنس بر متر کلرید سدیم) بود. تیمار شوری در گیاهان در مرحله هشت برگی و سه روز در هفته اعمال شد. نتایج نشان داد اعمال تنش شوری منجر به کاهش محتوای نسبی آب و کلروفیل برگ شد. با افزایش سظح تنش میزان نشت الکترولیت، کربوهیدرات کل و پرولین برگ افزایش یافت. در مقابل استفاده از قارچ‌های مایکوریزا منجر به بهبود صفات اندازه گیری شده تحت شرایط تنش شوری گشت. طبق نتایج بدست آمده مقدار پرولین، کربوهیدرات کل و نشت الکترولیت با کاربرد قارچ مایکوریزا در شرایط تنش کاهش یافت که ناشی از تاثیر مثبت کاربرد این قارچ ها در متعادل کردن شرایط رشدی برای گیاه تحت تنش شوری بود. همچنین بیشترین مقدار محتوای نسبی آب برگ و کلروفیل a، b و کلروفیل کل در تیمار عدم اعمال تنش شوری و کاربرد قارچ مایکوریزا گونه اینترارادیکس مشاهده شد. با توجه به نتایج این تحقیق می توان بیان کرد که اعمال تنش شوری در غلظت 120 میلی مولار منجر به کاهش شدید صفات مورد بررسی شد. این در حالی است که کاربرد قارچ‌های مایکوریزا در این سطح نتوانست اثرات منفی تنش شوری را بهبود بخشد. استفاده از قارچ مایکوریزا گونه اینترارادیکس نسبت به موسه آ تاثیر بیشتری در بهبود خصوصیات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی جعفری مکزیکی در شرایط تنش شوری در غلظت پایین داشت. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    8 - بررسی تنوع مورفولوژیکی، محتوای فنل و فعالیت آنتی‌اکسیدانی جمعیت‌های مختلف گونه‌های Nepeta nuda و Nepeta crassifolia در رویشگاه‌های استان‌های‌ اردبیل و آذربایجان شرقی
    اکوفیتوشیمی گیاهان دارویی , العدد 4 , السنة 5 , پاییز 1396
    جنس نپتا (Nepeta L.) متعلق تیره نعناعیان (Lamiaceae)، حاوی گونه‌های مختلف یک‌ ساله و چندساله می‌باشد که در نقاط مختلف آسیا، اروپا و شمال آفریقا یافت می‌شوند. این تحقیق به‌منظور بررسی تنوع مورفولوژیکی، محتوای فنل و خاصیت آنتی‌اکسیدانی 6 جمعیت متعلق به دو گونه Nepeta nuda أکثر
    جنس نپتا (Nepeta L.) متعلق تیره نعناعیان (Lamiaceae)، حاوی گونه‌های مختلف یک‌ ساله و چندساله می‌باشد که در نقاط مختلف آسیا، اروپا و شمال آفریقا یافت می‌شوند. این تحقیق به‌منظور بررسی تنوع مورفولوژیکی، محتوای فنل و خاصیت آنتی‌اکسیدانی 6 جمعیت متعلق به دو گونه Nepeta nuda و Nepeta crassifolia در تابستان 1394 در دو استان اردبیل و آذربایجان شرقی انجام شد. نمونه‌برداری در زمان گلدهی صورت گرفت. صفات مورفولوژیکی شامل ارتفاع بوته، تعداد شاخه فرعی، طول و عرض برگ، تعداد گره، طول گل‌آذین، طول میانگره و طول شاخه فرعی بود. عصاره متانولی به روش خیساندن، میزان فنل با روش فولین - سیکالتو و میزان فعالیت آنتی‌اکسیدانی عصاره‌ها با استفاده از ظرفیت مهار رادیکال های DPPH انجام پذیرفت. آزمایش به‌صورت طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار و مقایسه‌ میانگین داده ها‌ با استفاده از آزمون LSD در سطح احتمال 5 درصد انجام شد. نتایج نشان داد در گونه Nepeta crassifoliaجمعیت 1 (رضی) به لحاظ صفات مورفولوژیکی بر دیگر جمعیت های این گونه برتری داشت. بیشترین فعالیت آنتی‌اکسیدانی با (96/74 درصد) و فنل کل (88/9 میلی‌گرم معادل گالیک اسید در هر گرم وزن‌تر) در بین جمعیت های این گونه به‌ترتیب مربوط به گل و برگ جمعیت 3 (گردنه حیران) بود. همچنین در مورد گونه Nepeta nuda بیشترین ارتفاع بوته، طول و عرض برگ، تعداد گره مربوط به جمعیت 6 (مشکین شهر) و بیشترین فعالیت آنتی‌اکسیدانی و میزان فنل کل در برگ و گل این‌ گونه به‌ترتیب در جمعیت های 5 (هریس) و 4 (مشکین- هریس) مشاهده گردید. به‌طورکلی در بین دو گونه بیشترین فنل کل و فعالیت آنتی اکسیدانی در جمعیت 3 (گردنه حیران) متعلق به گونه Nepeta crassifolia بود. به نظر می رسد ارتفاع از سطح دریا تاثیر به سزایی در افزایش محتوای فنلی و فعالیت آنتی‌اکسیدانی جمعیت ها داشت. جمعیت های 1 و 6 از هر دو گونه گیاهی از نظر صفات مورفولوژیک مورد ارزیابی، مطلوب بوده به‌طوری‌که دربرنامه های اصلاحی و اهلی کردن، این جمعیت‌ها می توانند مورد توجه قرارگیرند. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    9 - بررسی ترکیبات فیتوشیمیایی و آنتی‌اکسیدانی اندام‌های مختلف گیاه دارویی Ferula assafoetida L. در دو رویشگاه طبیعی استان‌های سمنان و خراسان
    اکوفیتوشیمی گیاهان دارویی , العدد 1 , السنة 4 , بهار 1395
    این تحقیق با هدف بررسی فیتوشیمیایی و آنتی‌اکسیدانی اندام‌های مختلف گیاه آنغوزه (Ferula assafoetida L.) در دو استان‌ سمنان و خراسان رضوی در سال 1392 انجام گرفت. اندازه‌گیری میزان فنل‌‌کل با استفاده از روش فولین- سیوکالتیو، فلاونوئید کل با روش کلرید آلومینیوم‌، تانن (فولی أکثر
    این تحقیق با هدف بررسی فیتوشیمیایی و آنتی‌اکسیدانی اندام‌های مختلف گیاه آنغوزه (Ferula assafoetida L.) در دو استان‌ سمنان و خراسان رضوی در سال 1392 انجام گرفت. اندازه‌گیری میزان فنل‌‌کل با استفاده از روش فولین- سیوکالتیو، فلاونوئید کل با روش کلرید آلومینیوم‌، تانن (فولیندنیس) و ظرفیت آنتی‌اکسیدانی نمونه‌ها نیز با استفاده از روش‌های DPPH و FRAP اندازه‌گیری گردیدند. نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان داد که بیشترین میزان فنل‌ کل (014/1 و 8/2 میلی‌گرم گالیک اسید در یک گرم عصاره خشک) به‌ترتیب در عصاره برگ از استان خراسان و سمنان مشاهده گردید. حداکثر میزان تانن به‌ترتیب در عصاره‌های ساقه و برگ استان خراسان و سمنان مشاهده شد. بیشترین فعالیت آنتی‌اکسیدانی در روش DPPH (08/1111 و 61/731 میکروگرم بر میلی‌لیتر) به‌ترتیب در عصاره ریشه نمونه خراسان و عصاره ساقه سمنان مشاهده شد. به طورکلی، بالاترین میزان ترکیبات فنل و فلاونوئید کل به‌ترتیب در عصاره برگ و ریشه گیاه در استان سمنان بدست آمد. همچنین اندام ریشه در خراسان از بالاترین عملکرد آنتی‌اکسیدانی در مهار رادیکال‌های آزاد برخوردار بود. بررسی داده‌ها حاکی از آن است که کیفیت و کمیت ترکیبات شیمیایی و عملکرد آنتی‌اکسیدانی آنها بسته به نوع اندام، تنوع رویشگاهی و سپس روش‌های ارزیابی متفاوت است. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    10 - اثر پیش‌ تیمار اسید سالیسیلیک بر برخی شاخص‌های جوانه‌زنی، میزان فنل کلو فعالیت آنتی‌اکسیدانی گیاهچه‌های گیاهL. Nepeta nuda تحت شرایط تنش شوری
    اکوفیتوشیمی گیاهان دارویی , العدد 1 , السنة 6 , بهار 1397
    پیش تیمار بذور با اسید سالسیلیک، نقش مهمی در بهبود جوانه زنی و افزایش مقاومت گیاهان در برابر تنش های محیطی دارد. تأخیر در جوانه زنی، کاهش سرعت و درصد جوانه زنی از اثرات تنش شوری در مرحله جوانه زنی می باشد. برای بررسی اثر تنش شوری و پیش تیمار اسید سالیسیلیک به عنوان تخ أکثر
    پیش تیمار بذور با اسید سالسیلیک، نقش مهمی در بهبود جوانه زنی و افزایش مقاومت گیاهان در برابر تنش های محیطی دارد. تأخیر در جوانه زنی، کاهش سرعت و درصد جوانه زنی از اثرات تنش شوری در مرحله جوانه زنی می باشد. برای بررسی اثر تنش شوری و پیش تیمار اسید سالیسیلیک به عنوان تخفیف دهنده شوری بر جوانه زنی بذور گیاه دارویی در معرض خطر انقراض پونه سای کرک (Nepeta nuda L.)، آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی با چهار سطح شوری (0، 50، 100 و 150 میلی‌مولار)، سه سطح پیش تیمار بذر با اسید سالسیلیک (0، 2/0 و 5/0 میلی مولار) و در سه زمان (6 ،12و 24 ساعت) با سه تکرار، در آزمایشگاه فیزیولوژی گروه علوم باغبانی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در سال 1395 اجرا گردید. شاخص های مرتبط با جوانه زنی با خروج ریشه چه به میزان 2 میلی متر و به مدت 21 روز مورد ارزیابی قرار گرفتند. پس از 21 روز و اتمام ثبت شاخص‌های جوانه زنی، ساقه چه ها جهت ارزیابی فیتوشیمیایی جدا شدند و اندازه گیری میزان فنل کل و فعالیت آنتی اکسیدانی به روش اسپکتروفتومتری و با استفاده از عصاره متانولی (استخراج در هاون چینی) به ترتیب با روش فولین-سیکالتو و ظرفیت مهار رادیکال‌های آزاد DPPH انجام پذیرفت. با توجه به نتایج آزمایش اثر مثبت کاربرد اسید سالیسیلیک بر بهبود جوانه زنی این گیاه در غلظت 5/0 میلی مولار نسبت به 2/0 میلی مولار بیشتر مشهود بود. با افزایش تنش شوری صفات اندازه گیری شده به شدت کاهش یافت. به طوری که کمترین میزان درصد و سرعت جوانه زنی مربوط به تنش 150 میلی مولار به ترتیب 81/0 درصد و 02/0 بود. همچنین کاربرد اسید سالسیلیک باعث بهبود جوانه زنی در سطوح مختلف تنش شوری گردید. به طوری که بیشترین درصد و سرعت جوانه زنی مربوط به پیش تیمار بذور با اسید سالسیلیک به‌مدت 24 ساعت به‌ترتیب به‌میزان 11/25 درصد و 62/0 بدست آمد. بیشترین میزان فعالیت آنتی اکسیدانی و فنل کل مربوط به تنش 50 میلی مولار به ترتیب 92/68 درصد و 2/1 میلی گرم در گرم وزن تر بود و کاربرد اسید سالسیلیک در سطوح مختلف شوری میزان این صفات را کاهش داد. به طور کلی، هر چند تنش شوری سبب اختلال در جوانه زنی پونه سای می شود؛ ولی می توان با پیش تیمار بذور با اسید سالسیلیک شاخص های تفاصيل المقالة

  • المقاله

    11 - تغییر در خصوصیات ریختی، محتوای فنل کل و فعالیت آنتی‌اکسیدانی جمعیت‌های مختلف سه گونه از جنس جاشیر (Prangos spp.) جمع‌آوری شده از رویشگاه‌های استان‌های فارس و کهگیلویه و بویراحمد
    اکوفیتوشیمی گیاهان دارویی , العدد 4 , السنة 6 , پاییز 1397
    جنس جاشیر (Prangos Lindl.) متعلق به تیره چتریان است و 15 گونه از آن در ایران وجود دارد. جاشیر گیاهی دارویی و بومی نواحی جنوبی ایران است که در طب سنتی در درمان بسیاری از اختلالات گوارشی مورد استفاده است. این تحقیق به‌منظور بررسی تنوع مورفولوژیکی، محتوای فنل کل و فعالیت آ أکثر
    جنس جاشیر (Prangos Lindl.) متعلق به تیره چتریان است و 15 گونه از آن در ایران وجود دارد. جاشیر گیاهی دارویی و بومی نواحی جنوبی ایران است که در طب سنتی در درمان بسیاری از اختلالات گوارشی مورد استفاده است. این تحقیق به‌منظور بررسی تنوع مورفولوژیکی، محتوای فنل کل و فعالیت آنتی اکسیدانی 18 جمعیت متعلق به سه گونه Prangos acaulis،Prangos platychloena و Prangos ferulacea در بهار و تابستان 1397 در دو استان فارس و کهگیلویه و بویراحمد به‌صورت طرح بلوک‌های کامل تصادفی انجام شد. برای بررسی صفات مورفولوژیکی در زمان گلدهی از هر رویشگاه، تعداد 10 نمونه گیاهی کامل انتخاب و 15 صفت کمی و 39 صفت کیفی برای هر جمعیت بررسی شد. میزان فنل کل با روش فولین-سیکالتو و میزان فعالیت آنتی اکسیدانی با استفاده از ظرفیت مهار رادیکال‌های DPPH ارزیابی شد. نتایج نشان داد که تنوع زیادی در بین جمعیت ها وجود دارد. تجزیه خوشه ای جمعیت های مورد مطالعه را به سه گروه مجزا تقسیم کرد. در گونه Prangos acaulis جمعیت شماره 14 آن به لحاظ صفات مورفولوژیکی بر دیگرجمعیت های این گونه برتری داشت. بیشترین فعالیت آنتی‌اکسیدانی (05/93 درصد) و فنل کل (84/8 میلی گرم معادل گالیک اسید در هر گرم وزن تر) در بین جمعیت های این گونه به‌ترتیب مربوط به جمعیت های 14 و 8 بود و همچنین در گونه Prangos platychloena بیشترین فعالیت آنتی اکسیدانی و میزان فنل کل به‌ترتیب در جمعیت های شماره 7 به میزان (72/95 درصد) و 15 (25/10 میلی گرم معادل گالیک اسید در هر گرم وزن تر) مشاهده شد. به‌طورکلی در بین سه گونه بیشترین میزان فنل کل و فعالیت آنتی اکسیدانی در جمعیت 18 متعلق به گونه Prangos ferulacea گزارش گردید. جمعیت های 5، 6، 7 و 8 از استان فارس، 11 و 13 از استان‌های کهگیلویه و بویراحمد از هر سه گونه گیاهی از نظر صفات مورفولوژیک مورد ارزیابی، مطلوب بوده به‌طوری که می‌تواند در برنامه های اصلاحی و اهلی کردن این جمعیت‌ها مورد توجه قرارگیرند. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    12 - تاثیر عصاره‌های گیاهی و بسته‌بندی بر کیفیت میکروبی و فعالیت آنتی‌اکسیدانی ریحان
    میکروب شناسی مواد غذائی , العدد 5 , السنة 6 , زمستان 1398
    سبزیجات در معرض آلودگی به عوامل بیماری‌زا هستند. لذا جهت برطرف نمودن آلودگی‎ها و افزایش ماندگاری سبزی‎ها، استفاده از ترکیبات طبیعی با بستهبندی مناسب، ضروری است. در این مطالعه به بررسی ترکیبات طبیعی گیاهی در کاهش بارمیکروبی و تاثیر آن‌ها بههمراه دو نوع بسته‎ب أکثر
    سبزیجات در معرض آلودگی به عوامل بیماری‌زا هستند. لذا جهت برطرف نمودن آلودگی‎ها و افزایش ماندگاری سبزی‎ها، استفاده از ترکیبات طبیعی با بستهبندی مناسب، ضروری است. در این مطالعه به بررسی ترکیبات طبیعی گیاهی در کاهش بارمیکروبی و تاثیر آن‌ها بههمراه دو نوع بسته‎بندی زیپ‎پلاست و سلفون بر میزان فنل کل و فعالیت آنتیاکسیدانی ریحان پرداخته شد. عصارههای آبی-الکلی چای‌سبز و آویشن‌خراسانی به روش مسراسیون تهیه شد. نمونههای برگ ریحان به مدت 5 دقیقه در غلظت‌های 10، 20 و 40 درصد عصاره‌ها و همچنین آب و اتانل 20 درصد (شاهد) قرار گرفتند. سپس در بسته‌بندی سلفون و زیپ‎پلاست در انباری با رطوبت نسبی 85 درصد و دمای هفت درجه سانتی‎گراد گذاشته شدند. کاهش بارمیکروبی ریحان بعد از تیمار با غلظت‌های ذکر شده هر دو عصاره، اندازه‌گیری شد. میزان فنل کل و فعالیت آنتی اکسیدانی ریحان نیز در طول دوره انبارداری در چهار دوره بررسی شد. تیمار چای سبز 40 درصد باعث کاهش جمعیت انتروباکتریاسه به میزان 48/4 لگاریتم در نمونه‎های ریحان شد. عصاره 40 درصد آویشن خراسانی و چای سبز توانستند جمعیت باکتری‎های کلی‎فرم را به صفر برسانند. در بررسی میزان فنل کل در طول دوره انبارداری، تیمار 10 درصد عصاره آویشن‌خراسانی در بسته‌بندی زیپ‌پلاست و در بررسی فعالیت آنتی‎اکسیدانی، تیمار 10 درصد هر دو عصاره در بسته‌بندی زیپ‌پلاست دارای کمترین تغییرات، نسبت به ریحان تازه برداشت شده بودند. در مجموع، عصاره چای‌سبز و آویشن‌خراسانی به عنوان ترکیبات طبیعی با خواص ضدمیکروبی بالا به همراه بسته بندی زیپ‎پلاست می‎توانند برای افزایش ماندگاری و کاهش آلودگی سبزی ریحان مورد توجه قرار گیرند. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    13 - بررسی اثر ضد باکتریایی و خاصیت سینرژیستی عصاره اتانولی آویشن شیرازی (Zataria multiflora)، مریم گلی بنفش (Salvia verticillata) و اناریجه (Froriepia subpinnata) بر باکتری‌های عامل پوسیدگی سبزیجات
    میکروب شناسی مواد غذائی , العدد 1 , السنة 8 , بهار 1400
    هدف ازاین مطالعه، بررسی خاصیت ضدمیکروبی عصاره‌های اتانولی آویشن شیرازی (Zataria multiflora)، مریم‌گلی بنفش (Salvia verticillata) و اناریجه (Froriepia subpinnata) برروی باکتری Pectobacterium carotovorum وPseudomonas aeruginosa که عامل اصلی پوسیدگی باکتریایی می‌باشند.اثر أکثر
    هدف ازاین مطالعه، بررسی خاصیت ضدمیکروبی عصاره‌های اتانولی آویشن شیرازی (Zataria multiflora)، مریم‌گلی بنفش (Salvia verticillata) و اناریجه (Froriepia subpinnata) برروی باکتری Pectobacterium carotovorum وPseudomonas aeruginosa که عامل اصلی پوسیدگی باکتریایی می‌باشند.اثر ضدمیکروبی عصاره‌ها با استفاده از تکنیک میکرو براث دایلوشن و باتعیین حداقل غلظت بازدارندگی (MIC)، حداقل غلظت‌کشندگی (MBC) و همچنین خاصیت سینرزیستی آنها با استفاده از روش رقت ردیابی اصلاح شده (FIC) بررسی شد.حداقل غلظت بازدارندگی برای عصاره آویشن شیرازی علیــه بــاکتری‌های مـورد بررسـی بین 12/3 تا 25/6 میلی‌گرم در میلی‌لیتر، عصاره مریم گلی بنفش بین 12/3 تا 25 میلی‌گرم در میلی‌لیتر، وبرای عصاره اناریجه 5/12 تا 25 میلی‌گرم در میلی‌لیتر بدست آمد.بین دو عصاره آویشن شیرازی و مریم گلی بنفش در حالت ترکیبی در باکتری P. carotovorum خاصیت آنتاگونیستی و در باکتری P. aeruginosa اثر افزایشی مشاهده شد. نتایج کاربرد توأم عصاره آویشن شیرازی و اناریجه و بررسی روش رقت ردیابی اصلاح شده شان داد که در باکتری P. carotovorum بین این دو عصاره اثر افزایشی و در باکتری P. aeruginosa خاصیت آنتاگونیستی وجود دارد.کاربرد توأم عصاره مریم گلی بنفش و اناریجه نشان داد که در باکتری‌های مورد بررسی بین این دو عصاره اثر افزایشی (0.54) وجود دارد.بررسی نتایج اثرات بازدارندگی عصاره‌ها نشان دادکه در مجموع عصاره آویشن شیرازی خاصـیت ضـد باکتریـایی قوی‌تری نسبت به عصاره مریم‌گلی بنفش و اناریجه داشت و باکتری پکتوباکتریوم حساسیت بیشتری نسبت به سودوموناس از خود نشان داد. بررسی FIC نشان داد که در باکتری‌های مورد بررسی کاربرد توأم عصاره مریم‌گلی بنفش و اناریجه نتایج بهتری را از سایر عصاره‌های ترکیبی داشت. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    14 - بررسی اثر تراکم کاشت و کود نیتروژن بر عملکرد و اجزای عملکرد زیره سبز (Cuminum cyminum L.)
    اکوفیزیولوژی گیاهی , العدد 5 , السنة 7 , زمستان 1394
    این تحقیق به منظور بررسی اثر تراکم کاشت و سطوح مختلف کود نیتروژن بر رشد و عملکرد گیاه زیره سبز در سال 1391 در مزرعه آموزشی هنرستان کشاورزی نسر واقع در جلگ رخ شهرستان تربت حیدریه انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. ت أکثر
    این تحقیق به منظور بررسی اثر تراکم کاشت و سطوح مختلف کود نیتروژن بر رشد و عملکرد گیاه زیره سبز در سال 1391 در مزرعه آموزشی هنرستان کشاورزی نسر واقع در جلگ رخ شهرستان تربت حیدریه انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل سه تراکم کاشت (50، 67 و 100 بوته در مترمربع) و چهار سطح کود نیتروژن (0، 50، 100 و 150 کیلوگرم در هکتار) بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد تراکم کاشت و کود نیتروژن تاثیر معنی‌داری بر عملکرد و اجزای عملکرد زیره سبز داشت. بیشترین ارتفاع گیاه و تعداد دانه در بوته در تراکم کشت 67 بوته در مترمربع و کاربرد 50 کیلوگرم در هکتار کود نیتروژن مشاهده شد. در حالیکه بیشترین تعداد شاخه‌فرعی، تعداد چتر در بوته و وزن هزار دانه در تراکم کشت 50 بوته در مترمربع همراه با کاربرد 50 کیلوگرم در هکتار کود نیتروژن بدست آمد. بیشترین عملکرد دانه نیز در همین تراکم کشت و بدون کاربرد کود نیتروژن حاصل شد. نتایج این تحقیق نشان داد تراکم کشت 50 بوته در مترمربع به همراه کاربرد حداقل میزان کود نیتروژن یا بدون استفاده از آن برای حداکثر رشد و عملکرد دانه زیره سبز مناسب می‌باشد. تفاصيل المقالة