فهرست مقالات

• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1 - صفحات اولیه فصلنامه، شناسنامه، ضوابط نگارش و فهرست مقالات
  
  صفحات اولیه فصلنامه، شناسنامه، ضوابط نگارش و فهرست مقالات

  صفحات اولیه فصلنامه، شناسنامه، ضوابط نگارش و فهرست مقالات پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  2 - بازتاب تحولات فرهنگ ایرانی – اسلامی در داده های تاریخ اجتماعی: مطالعه موردی احادیث مُسند الرضا (ع)
  اعظم جوادی علیرضا  اشتری تفرشی
  مسند الرضا (ع) مجموعه¬ای از احادیث امام رضا (ع) است که فارغ از اعتبارسنجی حدیثی، داده¬های ارزنده¬ای در باب تاریخ اجتماعی، به¬ویژه زندگی روزانه ایرانیان، مسلمانان و شیعیان در آن وجود دارد. این پژوهش با شیوه¬ای کتابخانه¬ای و روشی توصیفی – تحلیلی و با بهره¬گیری از رهیافت ت چکیده کامل

  مسند الرضا (ع) مجموعه¬ای از احادیث امام رضا (ع) است که فارغ از اعتبارسنجی حدیثی، داده¬های ارزنده¬ای در باب تاریخ اجتماعی، به¬ویژه زندگی روزانه ایرانیان، مسلمانان و شیعیان در آن وجود دارد. این پژوهش با شیوه¬ای کتابخانه¬ای و روشی توصیفی – تحلیلی و با بهره¬گیری از رهیافت تاریخ اجتماعی به شناخت، استخراج و تحلیل داده¬های تاریخ اجتماعی شامل زندگی روزانه یعنی شادی و سوگواری، اوقات فراغت و سرگرمی، طبیعت¬گرایی و محیط زیست، بهداشت و آراستگی، پوشاک و خوراک در این در این اثر پرداخته و بر اساس چارچوب مفهومی میدان¬های گفتمانی بوردیو نشان داده است که رفتارهای فرهنگ ایرانی در دو قرن اولیه اسلامی به گستردگی در این اثر بازتاب داشته و بجز موارد انگشت¬شماری مانند شراب¬خواری، مصرف گوشت گراز، بازی¬هایی مانند شطرنج و نرد از سوی رفتارهای اسلامی محدود نشده و جز ارکان مشخصی مانند ترویج مناسک و مناسبت¬های مذهبی مانند اعیاد غدیر و عزاداری امام حسین (ع)، بر آن افزوده نشده است و به طور کلی، در سایر جنبه¬های فرهنگی و اجتماعی میان فرهنگ باستانی ایرانیان با فرهنگ تبلیغی دین اسلام یا دو میدان گفتمانی ایرانی و اسلامی هم¬خوانی و سازگاری وجود داشته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  3 - مفهوم تاریخمندی و نقش آن در علل صدوری تعارض اخبار
  بهروز فدائی راد محمد ناصحی حسین خوشدل مفرد
  تاثیر شرایط تاریخی بر صدور احادیث، در طول تاریخ استفاده تخصصی از احادیث، با عناوینی نظیر اسباب صدور حدیث، مقام صدور حدیث، قضایای حقیقی و خارجی، اقتضائات زمانی و مکانی؛ همواره مورد توجه دانشمندان علوم حدیث بوده است. اما با وجود آنکه یکی از تبعات چنین تاثیری، تعارض صدوری چکیده کامل

  تاثیر شرایط تاریخی بر صدور احادیث، در طول تاریخ استفاده تخصصی از احادیث، با عناوینی نظیر اسباب صدور حدیث، مقام صدور حدیث، قضایای حقیقی و خارجی، اقتضائات زمانی و مکانی؛ همواره مورد توجه دانشمندان علوم حدیث بوده است. اما با وجود آنکه یکی از تبعات چنین تاثیری، تعارض صدوری احادیث است؛ هیچگاه این موضوع به شکل منسجم در مطالعات حدیثی دنبال نشده است. و دانشمندان علوم حدیث در مواجهه با تعارض اخبار از آنجا که برای آن اصالت حقیقی قائل نبودند، تنها با هدف رفع تعارض، عللی را به عنوان علل تعارض اخبار شناسایی کردند. و اگرچه که در نهایت این علل را به تمامی نمایاندند، اما هیچگاه ریشه وقوع آن ها را مورد بررسی قرار ندادند. از این رو در این پژوهش، ضمن تبیین کاربردی مفهوم تاریخمندی، نقش آن در علل صدوری تعارض اخبار که در عناوین چهارگانه نسخ، تقیه، شرایط ادراکی مخاطب و شرایط عملکردی مخاطب، قابل تجمیع هستند؛ مورد بررسی قرار گرفت و مشخص شد که عامل بروز این علل را می توان در مفهوم تاریخمندی جستجو کرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  4 - تحلیل تاریخی خطبة الوسیلة و خطبة الطالوتیة
  سید محمد موسوی نسب مبارکه عمیدرضا اکبری اصغر منتظرالقائم
  خطبة الوسیلة و خطبة الطالوتیة دو خطبۀ طولانی مشهور منسوب به امام علی(ع) در کتاب الکافی هستند که با وجود غرابت سندشان، تاکنون پژوهشی در اعتبارسنجی و ریشه‌یابی آن‌ها صورت نگرفته است. از این رو پرسش مقاله آن است که شواهد سندی و متنی تا چه حد اصالت مجموعۀ این متون را تأیید چکیده کامل

  خطبة الوسیلة و خطبة الطالوتیة دو خطبۀ طولانی مشهور منسوب به امام علی(ع) در کتاب الکافی هستند که با وجود غرابت سندشان، تاکنون پژوهشی در اعتبارسنجی و ریشه‌یابی آن‌ها صورت نگرفته است. از این رو پرسش مقاله آن است که شواهد سندی و متنی تا چه حد اصالت مجموعۀ این متون را تأیید می‌کند؟ بدین منظور، از ابزارهای گوناگونی مانند الگوهای اسناد، گفتمان‌شناسی و زبان‌شناسی تاریخی و مصدریابی مفردات روایات بهره گرفته شده است. بنا بر نتایج پژوهش، متون و اسناد راوی اصلی دو خطبه‌، یعنی محمد بن علی معمر غرائب بسیاری دارد، و از جمله در این خطبه‌ها نیز با واسطۀ مجاهیل از بزرگان عامه مضامینی بر خلاف اعتقاداتشان روایت می‌کند. هر دو خطبه از جهت زبانی دربردارندۀ واژگانی متأخر از سدۀ نخست هستند. ناهم‌خوانی مقدمۀ خبر با متن، زمان‌پریشیِ تاریخِ ایراد خطبه، پیوندنداشتن و گسستگیِ بسیاری از مقاطع خطبه از دیگر مشکلات خطبة الوسیلة است که تا حدی در خطبة الطالوتیة نیز دیده می‌شود. تخریج عبارات دو خطبه در منابع نیز مؤید آن است که هردو متونی مرکّب از مجموعه روایاتی هستند که تنها برخی‌شان منسوب به امام علی(ع) بوده است. با توجه به اشتراکات گستردۀ سند و شاخصه‌های دو خبر، شکل‌گیری ساختار نهایی آن‌دو احتمالاً منشأی واحد در حدود طبقۀ ابن معمر دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  5 - تاریخ گذاری سوره طه با تکیه بر مفهوم هجرت در قصه حضرت موسی(ع)
  فاطمه   صانعی داود اسماعیلی امیر احمدنژاد
  سوره طه مطابق اجماع مفسران و قرآن پژوهان در مکه نازل شده است. طبق فهرست های ترتیب نزول سوره طه پس از سوره مریم نازل شده؛ در حالی که سایر روایات تاریخی و فهرست های اجتهادی و برخی قرائن تاریخی تقدم نزول سوره طه نسبت به سوره مریم را بیان می کنند. در این نوشتار پس از بررسی چکیده کامل

  سوره طه مطابق اجماع مفسران و قرآن پژوهان در مکه نازل شده است. طبق فهرست های ترتیب نزول سوره طه پس از سوره مریم نازل شده؛ در حالی که سایر روایات تاریخی و فهرست های اجتهادی و برخی قرائن تاریخی تقدم نزول سوره طه نسبت به سوره مریم را بیان می کنند. در این نوشتار پس از بررسی دیدگاه های مختلف در این حوزه و با رویکرد نقادانه نسبت به فهرست های ترتیب نزول روایی، آیات سوره طه خصوصاً قصه حضرت موسی(ع) به روش تحلیل محتوا مورد بررسی قرار گرفته است. بررسی منابع تاریخی و رجوع به محتوای سوره به عنوان دقیق ترین ابزار در تاریخ گذاری نشان می دهد که قصه حضرت موسی(ع) و بخش مربوط به هجرت ایشان به همراه بنی اسرائیل، با هجرت مسلمانان به حبشه مرتبط بوده و خبر از نزول این سوره پیش از هجرت به حبشه می دهد. علاوه بر این، کشف ارتباط میان سوره طه و هجرت مسلمانان به حبشه در ارزیابی فهرست های ترتیب نزول نقش مؤثری داشته و از دستاوردهای مهم این پژوهش به شمار می رود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  6 - شخصیت حدیثی-رجالی «محمد بن عیسی بن عبید» با تاکید بر میراث او در «رجالِ کشّی»
  کوثر یوسفی نجف آبادی حسین ستار روح الله شهیدی محمد هادی  یوسفی غروی
  از میراث رجالی شیعه تا قبل از قرن 4 اثری باقی نمانده و جز عناوین کتب گزارشی از درون مایه آن‌ها بیان نشده‌است. اندیشه رجالیان متقدم حکایت‌گر ارزیابی‌های رجالی برآمده از حس و تاثیرپذیرفته از نظر امامان نسبت به اصحاب است. محمد بن عیسی بن عبید یکی از دانشیان رجالی نص‌گرای ا چکیده کامل

  از میراث رجالی شیعه تا قبل از قرن 4 اثری باقی نمانده و جز عناوین کتب گزارشی از درون مایه آن‌ها بیان نشده‌است. اندیشه رجالیان متقدم حکایت‌گر ارزیابی‌های رجالی برآمده از حس و تاثیرپذیرفته از نظر امامان نسبت به اصحاب است. محمد بن عیسی بن عبید یکی از دانشیان رجالی نص‌گرای اثرگذاری است که کتاب الرجال وی منبعی برای محمد بن عمر کشی در نگارش کتاب رجال قرار گرفته‌است.این پژوهش برآن است تا با بازیابی میراث حدیثی- رجالی عبیدی در این کتاب و بهره‌گیری از شیوه تحلیل اسناد و یافتن حلقه مشترک و تحلیل محتوا به فهم اندیشه رجالی عبیدی بپردازد.بدین‌روی ملاک توثیق و تضعیف در دو دسته کلی رفتار و گفتار ستایشی یا نکوهشی امام نسبت به راوی و ویژگی‌های راوی قابل بررسی است که میان هر کدام از دسته راویان و به‌کارگیری نوع ملاک‌‌ها ارتباط معناداری ‌است.از مشایخ ضعیف در مسائل اختلافی بهره نگرفته‌است. مناسبات علمی را براختلافات درون فرقه‌ای برتری بخشیده و هرآنچه گردآورده ره‌آورد بهره‌جستن در گستره جغرافیایی مدرسه عراق و نیز آثار مشایخ فطحیه غلات،واقفه و راویان ثقه و ضعیف و نیز آثار غیر مرتبط با رجال همچون نوادر است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  7 - تعیین خاستگاه انگاره این‌همانی عیسی و مهدی با تاریخ گذاری روایات
  انسیه السادات اسکاف نصرت نیل ساز کاظم قاضی زاده حسین خندق آبادی
  آخرالزمان‌های ادیان مختلف با باور به منجی موعود سرشته شده است. بر اساس منابع اسلامی و برخی مراجع غیر اسلامی پیامبر اسلام(ص) نویدبخش ظهور یک منجی بوده، هرچند در مورد هویت او دیدگاه‌های متفاوتی وجود دارد؛ دیدگاهی مدعی است منجی مورد نظر پیامبر(ص) از میان امت اسلام نبوده بل چکیده کامل

  آخرالزمان‌های ادیان مختلف با باور به منجی موعود سرشته شده است. بر اساس منابع اسلامی و برخی مراجع غیر اسلامی پیامبر اسلام(ص) نویدبخش ظهور یک منجی بوده، هرچند در مورد هویت او دیدگاه‌های متفاوتی وجود دارد؛ دیدگاهی مدعی است منجی مورد نظر پیامبر(ص) از میان امت اسلام نبوده بلکه وی بازگشت «عیسی مسیح(ع)» را بشارت داده اما مسلمانان طی یک سیر تحولی مستمر، «عیسی(ع)» را به حاشیه برده و عنوان آشنای «مهدی» را جایگزین آن کردند. یکی از مستندات این دیدگاه روایت «المهدی عیسی‌بن مریم(ع)» است. در مقاله حاضر به منظور بررسی ادعای انتساب این روایت به پیامبر(ص)، با استفاده از شیوه‌های مختلف تاریخ‌گذاری اعم از کاوش در کهن‌ترین منبع و تحلیل سندی- متنی، مشخص شده است که این عقیده اواخر سده اول هجری توسط حسن بصری در بصره مطرح و سپس از طریق زاهدانی اغلب با پیشینه مسیحی و یا آشنا به آن نقل شده است. در سده دوم توسط محمدبن خالد جندی برای اعتبار بیشتر به پیامبر(ص) منسوب شده و در سرزمین¬هایی مانند عراق، مصر، شام و حجاز و فلسطین نشر یافته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  8 - ترجمه های انگلیسی چکیده های مقالات نشریه و شناسنامه نشریه به انگلیسی
  
  ترجمه های انگلیسی چکیده های مقالات نشریه و شناسنامه نشریه به انگلیسی

  ترجمه های انگلیسی چکیده های مقالات نشریه و شناسنامه نشریه به انگلیسی پرونده مقاله