حیات و مرگ گیاهان و درختان از دیرباز موردتوجه بشر بوده است. بشر هر چهارفصل را با دوران زندگانی خود یکی دانسته و داستانهایی از پرستش و شفابخشی گیاهان ساخته است. او به درختان دخیل بسته و علاج درد خود را از آنها جُسته است. در پَسِ این نگاهِ بشر نخستین، حقیقتی نهفته است و چکیده کامل
حیات و مرگ گیاهان و درختان از دیرباز موردتوجه بشر بوده است. بشر هر چهارفصل را با دوران زندگانی خود یکی دانسته و داستانهایی از پرستش و شفابخشی گیاهان ساخته است. او به درختان دخیل بسته و علاج درد خود را از آنها جُسته است. در پَسِ این نگاهِ بشر نخستین، حقیقتی نهفته است و آن، استمداد از تجلّیِ شفابخشی است نه پرستش درخت! نیاکان ما در جستوجوی جوانی و جاودانگی محو پدیدههایی شدهاند که به گمان خود منبع جاودان این نیروها هستند؛ پس باید اسطورهها را کاوید تا به حقیقت آنها رسید. رمانها و داستانها بهترین مجال برای درخشش اسطورهها هستند. در این مقاله به بررسی بنمایههای گیاهپیکری در درخت انجیر معابد، باغاناری، جایی دیگر و کاجهای مورّب پرداختهایم. روش پژوهش ما به شیوۀ توصیفی ـ تحلیلی است و بعد از استخراج دادهها به تحلیل بنمایه‍ها پرداختهایم. هدف بررسی نحوۀ حضور بنمایههای گیاهپیکری در این آثار است؛ اینکه آیا آنها به شکلی نمادین حضور دارند یا بهصورت روایت اسطورهای؟ در آثار بررسیشده، این بنمایهها هم بهشکل نمادین و تلویحی حضور دارند و هم بهصورت روایت اسطورهای. ضروری است با نگاهی اسطورهپردازانه زوایای این داستانها را بکاویم تا بنمایههای اساطیری را در آنها برای تشخیص ابتذال و خرافه از حقیقت اسطورهای باز شناسیم.
پرونده مقاله