در این پژوهش به بررسی بنیاد یکی از قواعد مشهور فلسفة اسلامی در منظومةثئوگونی هسیودس پرداخته شده است؛ برای پیگیری این امر، نخست چارچوبهای ممکنی که به بررسی چنین امری اختصاص دارند، مورد پژوهش قرار گرفتهاند و از میان آنها دیدگاهی که نه بر انفکاک قطعی و تاریخی اندیشة اسطو چکیده کامل
در این پژوهش به بررسی بنیاد یکی از قواعد مشهور فلسفة اسلامی در منظومةثئوگونی هسیودس پرداخته شده است؛ برای پیگیری این امر، نخست چارچوبهای ممکنی که به بررسی چنین امری اختصاص دارند، مورد پژوهش قرار گرفتهاند و از میان آنها دیدگاهی که نه بر انفکاک قطعی و تاریخی اندیشة اسطورهای از اندیشة فلسفی، بلکه بر تداوم و تطور آنها رأی داده است، به عنوان منظری متناسبتر انتخاب شده است. در بخش دوم این پژوهش بر اساس چنین رویکردی به توضیح اجمالی قاعدة الواحد پرداخته شده و با استفاده از این قاعده به بررسی منظومةثئوگونی اقدام شده است. درک ابتدایی قاعدة علیت، سنخیت میان علت و معلول، فروکاهش کثرت به وحدت در این منظومه را میتوان در تبارشناسی خدایان، رابطه والد و فرزند و شباهتهای آنها و بکرزایی بازشناخت. از این منظر مفاهیم فلسفی مذکور و مشابههای آنها در اسطوره ثئوگونی را میتوان در پرتو قاعدة الواحد چونان غایتی متحد کننده، مورد بازخوانی قرار داد و بساطت و نامتعین بودن علت نخستین را به خوبی مشاهده کرد.
پرونده مقاله