کاوة آهنگر به عنوان اولین پهلوان شاهنامه، از جمله شخصیتهایی است که نامی از او در متون اوستایی و پهلوی نیست و به عقیدة برخی پژوهشگران، چهرهای نوظهور در ادب حماسی به شمار میآید. تنها خویشکاریهای کاوه در شاهنامه، یاری رساندن فریدون در قیام علیه ضحاک و ساخت درفشی ملّی ب چکیده کامل
کاوة آهنگر به عنوان اولین پهلوان شاهنامه، از جمله شخصیتهایی است که نامی از او در متون اوستایی و پهلوی نیست و به عقیدة برخی پژوهشگران، چهرهای نوظهور در ادب حماسی به شمار میآید. تنها خویشکاریهای کاوه در شاهنامه، یاری رساندن فریدون در قیام علیه ضحاک و ساخت درفشی ملّی برای ایرانیان است. او پس از به انجام رساندن این دو خویشکاری، ناگهان از صحنة داستان کنار میرود و گرفتار سرانجامی نامشخص میشود، اما در برخی متون نقّالی و عامیانه، داستان این چهرة پهلوانی گونهای دیگر است. شخصیت او در این متون، نه به عنوان پهلوانی ملی، بلکه به عنوان یکی از اولیاءالله که با یاری جستن از نیروهای قدسی و ماورائی، در برابر نیروهای اهریمنی میایستد، نمود یافته است. این جستار با روش توصیفی- تحلیلی درصدد بیان مضامین داستانیِ زندگی کاوة آهنگر با توجه به متون عامیانه و نقّالی شاهنامه است. نگارنده بر این باور است که بسیاری از مضامین داستانیِ زندگی کاوة آهنگر در متون عامیانه و نقّالی شاهنامه از قبیلِ: رسیدن به مقام اولیاءاللّهی، ساخت درفش کاویانی به یاری اسماءالله و نقوش و نوشتههای مینوی، طلسم افکنی بر راهِ شخصیتهای اهریمنی، منطقالطیردانی او، و سرانجامِ زندگیش که با مرگی اختیاری پایان مییابد، همگی برگرفته از داستانهای اولیاءالله، متصوفه و شاهانِ فرهمندِ ایرانی است.
پرونده مقاله
از جمله موجودات اهریمنی که در اساطیر، افسانهها و حماسههای پارسی در تقابل با قهرمان داستان به ایفای نقش میپردازد و سعی در اغوای قهرمان و گاه کامگیری از او دارد، زن جادو است. در شاهنامه و شهریارنامه، دو اثر حماسی پارسی، نیز سه بار با این موجود اهریمنی روبهرو میشویم؛ چکیده کامل
از جمله موجودات اهریمنی که در اساطیر، افسانهها و حماسههای پارسی در تقابل با قهرمان داستان به ایفای نقش میپردازد و سعی در اغوای قهرمان و گاه کامگیری از او دارد، زن جادو است. در شاهنامه و شهریارنامه، دو اثر حماسی پارسی، نیز سه بار با این موجود اهریمنی روبهرو میشویم؛ در شاهنامه در خان چهارم رستم و خان چهارم اسفندیار، و در شهریارنامه در داستان مرجانة جادو با شهریار. در این مقاله پس از بحثی مختصر پیرامون پری، کوشیدهایم اثبات نماییم که زن جادو، همان پری است. آنگاه به بررسی تأثیر اعتقادات و افکار زرتشتی در شکلگیری این موجود اهریمنی با تکیه بر روانشناسی ژرفا پرداختهایم.
پرونده مقاله