آیین سَماع در طریقت قادریه و کَتَک در هندوئیسم از شناخته شدهترین رقصها هستند. این آیینها که آمیخته با باورهای مذهبی هستند، رقصیدن را یکی از راههای برقراری ارتباط با کائنات میدانند. رقصهای آیینی علاوه بر جنبههای زیباشناختی در صورتهای حرکتی، دارای مفاهیم عرفانی، چکیده کامل
آیین سَماع در طریقت قادریه و کَتَک در هندوئیسم از شناخته شدهترین رقصها هستند. این آیینها که آمیخته با باورهای مذهبی هستند، رقصیدن را یکی از راههای برقراری ارتباط با کائنات میدانند. رقصهای آیینی علاوه بر جنبههای زیباشناختی در صورتهای حرکتی، دارای مفاهیم عرفانی، دینی و روایی هستند که درطول زمان تکامل پیدا کرده است. در طریقت قادریه عارف در طی سماع برای برقراری ارتباط با عالمی دیگر میکوشد. این مقاله به روش مطالعۀ تحلیلی ـ تطبیقی به بیان همانندیها و تفاوتهای این دو آیین و تأثیرپذیری آنها از یکدیگر و کـشف روابط زمـانی و مکـانیِ آنها در فرهنگ صوفیسم و هندوئیسم در طول تاریخ میپردازد. یافتههای پژوهش نشان می دهد که با وجود تفاوتهای آیینی و دینی، ساختارهای مشترکی در دو رقص سماع و کتک وجود دارند. رقص کَتَک، در معابد هندوئیسم مانند سماع ریشه در نیایش آفریـدگار دارد و در برخی از ابعاد صورت و محتوا با آن همانند است. در مورد تأثیرپذیریهای کتک از سماع قادریه به نظر میرسد که کتک در هند، در دوران سلاطین دهلی و امپراتوران مغول، به واسطۀ ارتباطات فرهنگی بین اسلام و هندوئیسم، دگرگونی هایی پیدا کرده است.
پرونده مقاله