List of articles (by subject) Journal of economic studies
-
Open Access Article
1 - مطالعه عوامل موثر بر صادرات سه کشور مهم عضو سازمان تجاری اکو (ایران، ترکیه، پاکستان)
مسعود نونژاد سارا کشتکارانچکیده: مقاله ی حاضر تأثیر تولید ناخالص داخلی، تورم، نرخ ارز و سرمایه گذاری مستقیم خارجی را برصادرات سه کشور مؤسس سازمان همکاری های اقتصادی (ایران، ترکیه، پاکستان) مورد بررسی قرار می دهد و به آزمون این فرضیه می پردازد که کلیه متغیرها به جز تورم، تأثیر مثبت بر صادرات این Moreچکیده: مقاله ی حاضر تأثیر تولید ناخالص داخلی، تورم، نرخ ارز و سرمایه گذاری مستقیم خارجی را برصادرات سه کشور مؤسس سازمان همکاری های اقتصادی (ایران، ترکیه، پاکستان) مورد بررسی قرار می دهد و به آزمون این فرضیه می پردازد که کلیه متغیرها به جز تورم، تأثیر مثبت بر صادرات این سه کشور دارند. برای این منظور با ارائه یک چارچوب نظری و با استفاده از تکنیک پانل با داده های متوازن، رابطه این چهار متغیر با صادرات سه کشور مشخص می شوند. مدل با استفاده از روش حداقل مربعات تعمیم یافته در چارچوب رگرسیون های به ظاهر نا مرتبط با اثرات ثابت زمانی تخمین زده می شود. دوره زمانی مورد بررسی برای سه کشور مشابه می باشد که دوره مورد مطالعه سالهای1384-1352 انتخاب شده است. در داده های پانل نیز باید آزمون ایستائی بر روی متغیرها انجام شود که در این تحقیق مانایی متغیرها با استفاده از آزمون ساکن پذیری ایم – پسران و شین صورت گرفته است . Manuscript profile -
Open Access Article
2 - تأثیر یارانه ها و مالیات های غیر مستقیم مواد غذایی بر فقر
محمدرضا پورقربانچکیده: زمانی که مالیات ویارانه بر مواد غذایی وضع می شوند، موجب تغییر قیمت آنها می گردد و از این طریق بر قدرت خرید مصرف کنندگان و رفاه آنان تاثیر می گذارد. بنابراین ضروری است تاثیر انواع یارانه و مالیات های غیر مستقیم مواد غذایی بر فقر مورد بررسی قرار گیرد. هدف مقاله Moreچکیده: زمانی که مالیات ویارانه بر مواد غذایی وضع می شوند، موجب تغییر قیمت آنها می گردد و از این طریق بر قدرت خرید مصرف کنندگان و رفاه آنان تاثیر می گذارد. بنابراین ضروری است تاثیر انواع یارانه و مالیات های غیر مستقیم مواد غذایی بر فقر مورد بررسی قرار گیرد. هدف مقاله حاضر آن است که با محاسبه کشش قیمتی فقر و شاخص اصلاح فقر برای گروهی از مواد غذایی مشمول مالیات و یارانه در سال های برنامه سوم توسعه اقتصادی کشور( 1383-1379)، تعیین گردد آیا این مالیات ها و یارانه ها بیشتر به نفع افراد فقیر یا غیر فقیر بوده است. کلید واژه ها:الگوی سان-کاکوانی،به نفع فقیر،به ضرر فقیر،کشش قیمتی فقر،مالیات ،یارانه. Manuscript profile -
Open Access Article
3 - بررسی پیوندهای پسین و پیشین و ضرائب همبستگی بین آلایندههای هوا در میان بخشهای اقتصادی
منا قزلباش دکتر علی اصغر اسفندیاریامروزه محیط زیست به یکی از ارکان مهم در سیاست گذاریهای کلان تبدیل شده است و بسیاری از مؤلفههای دیگر را تحت الشعاع قرار داده است. لذا هر فعالیتی در سطح کلان علیالاصول باید دارای توجیه زیست محیطی باشد.کشور ایران به لحاظ اینکه از نظر توسعه صنعتی و حل مشکلات زیست محیطی د Moreامروزه محیط زیست به یکی از ارکان مهم در سیاست گذاریهای کلان تبدیل شده است و بسیاری از مؤلفههای دیگر را تحت الشعاع قرار داده است. لذا هر فعالیتی در سطح کلان علیالاصول باید دارای توجیه زیست محیطی باشد.کشور ایران به لحاظ اینکه از نظر توسعه صنعتی و حل مشکلات زیست محیطی در میانه راه قرار دارد، با ضرورتهای جدی در زمینه استفاده از ابزارهای اقتصادی در این زمینه مواجه است. در این مقاله با استفاده از جدول داده-ستانده، پیوندهای پیشین و پسین آلودگی اقتصاد ایران و در نهایت بخشهایی کهبیشترین آلایندگی را در اقتصاد ایران ایجاد میکنند، شناسایی می شوند. پیوندهای پیشین مستقیم از جمع ستونی ماتریس ضرائب فنی به دست آمده است و به این معنی است که هر بخش برای تولید یک واحد از ستانده خود، چه میزان واحد از سایر بخشهای اقتصادی خریداری میکند.پیوندهای پسین مستقیم از جمع سطری ماتریس ضرائب فنی به دست آمده است و به این معنی میباشد که هر بخش به چه میزان واحد به سایر بخشهای اقتصادی برای تولید محصولاتشان میدهد (می فروشد). نتایج به دست آمده از اطلاعات حاکی از آن هستند بخشهای آهن، فولاد و محصولات فلزی (11)، برق و خدمات مربوط (15) و خدمات حمل و نقل (20) بیشترین آلودگی را در اقتصاد از نظر پیوند پیشین و پسین ایجاد میکنند.چون قدرت و حساسیت انتشار آنها بزرگتر از یک و انحراف معیار کمتر از یک یا میانگین کل دارند. این بخشها علاوه بر توان تحرک زیاد در اثر سرمایهگذاری در آنها، بر رشد سایر بخشها نیز تأثیر دارند و باعث رشد یکنواختتری در سایر بخشهای اقتصادی ایران نسبت به بخشهای دیگر میشوند ؛ یعنی، باعث رشد متوازن در بخشهای مختلف میشوند Manuscript profile -
Open Access Article
4 - بررسی تاثیر تجارت خارجی بر مصرف انرژی در منتخبی از کشورهای عضو سازمان اکو
رویا آل عمران سیدعلی پایتختی اسکویی -
Open Access Article
5 - کسری بودجهی دولت و رشد اقتصادی کشور ایران « صفحات 1 تا 23»
رویا آل عمران سید علی آل عمران حسن علیزاده اصلچکیده هدف پژوهش حاضر، بررسی تاثیر کسری بودجه ی دولت بر رشد اقتصادی کشور ایران در فاصله ی سال های 1357 تا 1387 است. برای تحلیل موضوع از الگوی اقتصادسنجی خود توضیح با وقفه های توزیعی[1] استفاده شده است. بر اساس نتایج به دست آمده از این روش، تاثیر ضرایب متغیر ها بر اساس م Moreچکیده هدف پژوهش حاضر، بررسی تاثیر کسری بودجه ی دولت بر رشد اقتصادی کشور ایران در فاصله ی سال های 1357 تا 1387 است. برای تحلیل موضوع از الگوی اقتصادسنجی خود توضیح با وقفه های توزیعی[1] استفاده شده است. بر اساس نتایج به دست آمده از این روش، تاثیر ضرایب متغیر ها بر اساس مبانی نظری مورد انتظار بوده و همه ی ضرایب متغیر ها از نظر آماری معنی دار است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که در بلندمدت، کسری بودجه ی دولت تاثیر منفی بر رشد اقتصادی دارد. هم چنین نتایج بر اساس ضریب جمله ی تصحیح خطا، حاکی از آن است که در هر دوره (هر سال) حدود 44/0 از عدم تعادل کوتاه مدت، برای رسیدن به تعادل بلند مدت تعدیل می شود. Manuscript profile -
Open Access Article
6 - انـدازه بهینـه نابـرابـری درآمـدی در ایـران
خسرو پیرایی هادی رضاییچکیده : این مطالعه به جهت یافتن اندازهی بهینه نابرابری درآمدی متضمن رشد اقتصادی مطلوب برای اقتصاد ایران میباشد. این اندازه موسوم به حد آستانهای است. اندازه نابرابری درآمدی بیش از این حد، اثرات منفی بر رشد اقتصادی دارد. بدین منظور با استفاده از مدل رگرسیون آستانه دو Moreچکیده : این مطالعه به جهت یافتن اندازهی بهینه نابرابری درآمدی متضمن رشد اقتصادی مطلوب برای اقتصاد ایران میباشد. این اندازه موسوم به حد آستانهای است. اندازه نابرابری درآمدی بیش از این حد، اثرات منفی بر رشد اقتصادی دارد. بدین منظور با استفاده از مدل رگرسیون آستانه دو بخشی هانسن، رابطهای برای محاسبهی اثرات حد آستانهای نابرابری درآمدی بر رشد اقتصادی ایران حاصل گردید. نتایج پژوهش حاضر نشان میدهد نابرابری درآمدی در ایران از یک الگوی حد آستانهای دو بخشی پیروی میکند و مقدار این آستانه نیز 441/0 است. همچنین نتایج حکایت از وجود رابطهی غیر خطی میان نابرابری درآمدی و رشد اقتصادی دارد. Manuscript profile -
Open Access Article
7 - بررسی ضرائب مستقیم و غیرمستقیم ایجاد انواع آلایندههای زیستمحیطی برای بخشهای مختلف اقتصادی
منا قزلباش دکتر علی اصغر اسفندیاریهدف این مقاله بررسی ضرائب مستقیم و غیرمستقیم ایجاد انواع آلایندههای زیست محیطی برای بخشهای مختلف اقتصادی است و برای این منظور در این مطالعه از جدول داده-ستانده ایران و آمارهای انتشار آلایندههای زیست محیطی سال 1380 استفاده شده است.با ارائه مدل داده-ستانده زیست محیطی ک Moreهدف این مقاله بررسی ضرائب مستقیم و غیرمستقیم ایجاد انواع آلایندههای زیست محیطی برای بخشهای مختلف اقتصادی است و برای این منظور در این مطالعه از جدول داده-ستانده ایران و آمارهای انتشار آلایندههای زیست محیطی سال 1380 استفاده شده است.با ارائه مدل داده-ستانده زیست محیطی که انتشار هفت نوع از آلایندههای هوارا در بر میگیرد، به برآورد میزان انتشار و همچنین ضرائب انتشار آلایندهها برای فعالیتهای مختلف ایران پرداخته شده است. نتایج نشان میدهد که بخشهای محصولات کانی غیرفلزی، صنایع غذایی و صنایع شیمیایی بالاترین ضرائب مستقیم و همچنین ضرائب مستقیم و غیرمستقیم کاهش آلودگی را به خود اختصاص دادهاند. بالاترین ضرائب مستقیم انتشار نیز مربوط به بخشهای حمل ونقل، آب و محصولات کانی غیرفلزی میباشد. Manuscript profile -
Open Access Article
8 - اثر تغییر نرخ ارز بر قیمت صادراتی خرما در ایران
چکیده خرما یکی از محصولات مهم صادراتی در بخش کشاورزی ایران تلقی می شود. مشخصاً سهم کشور از صادرات جهانی خرما در سال 2006، 24 درصد می باشد که بر این اساس، ایران رتبه سوم را در میان صادرکنندگان خرما کسب کرده است. تحقیق حاضر به بررسی عبور نرخ ارز در محصول خرما می پردازد. Moreچکیده خرما یکی از محصولات مهم صادراتی در بخش کشاورزی ایران تلقی می شود. مشخصاً سهم کشور از صادرات جهانی خرما در سال 2006، 24 درصد می باشد که بر این اساس، ایران رتبه سوم را در میان صادرکنندگان خرما کسب کرده است. تحقیق حاضر به بررسی عبور نرخ ارز در محصول خرما می پردازد. فرضیه تحقیق حاضر این است که عبور نرخ ارز برای خرما ناقص می باشد. به عبارت دیگر، این فرضیه آزمون می شود که با افزایش یک درصد نرخ ارز، قیمت صادراتی خرما کمتر از یک درصد افزایش می یابد. بدین منظور، معادله قیمت صادراتی خرما طی دوره زمانی 2006-1983 برای ایران برآورد گردیده است. برای تخمین معادله قیمت صادراتی خرما متغیرهای تولید و صادرات خرما و همچنین نرخ واقعی ارز به عنوان متغیرهای توضیحی در نظر گرفته شده اند. نتایج حاصل از این پژوهش می تواند برای سیاست گذاری در بخش توسعه صادرات خرما استفاده شود. Manuscript profile -
Open Access Article
9 - بررسی تاثیر رفتار گله ای در تشکیل حبابهای عقلائی (مطالعه موردی بورس اوراق بهادار تهران 1387-1376)
چکیده نظریه بنیادی قیمتگذاری دارائی و تئوریهای بازارهای کارا در چارچوب پیشفرضهایی نظیر وجود آربیتراژ و انسانهای منطقی (عقلائی) به تشریح نوسانات قیمت در بازارهای مالی پرداختهاند. اما این نظریهها به دلیل ناتوانی خود در تشریح نوسانات زیاد از حد قیمت، در دوهه اخیر، Moreچکیده نظریه بنیادی قیمتگذاری دارائی و تئوریهای بازارهای کارا در چارچوب پیشفرضهایی نظیر وجود آربیتراژ و انسانهای منطقی (عقلائی) به تشریح نوسانات قیمت در بازارهای مالی پرداختهاند. اما این نظریهها به دلیل ناتوانی خود در تشریح نوسانات زیاد از حد قیمت، در دوهه اخیر، به وسیله تئوریهای رفتار مالی به چالش کشیده شدند. این تئوریها با تکیه بر اصول روانشناسی و جامعهشناسی فروض اساسی الگوهای بنیادی درباره رفتار انسانها را دچار تردید کرده و به این واسطه نوسانات بیش از حد قیمت، که در الگوهای بنیادی معروف به حباب قیمت میباشند را تشریح نمودهاند. این مقاله با تکیه بر تئوریهای رفتار مالی، نارسائی پیشفرضهای الگوهای بنیادی در مورد سرمایهگذاران را در دوسطح فردی و جمعی تشریح کرده است. سپس با استفاده از فرم فضای حالت و فیلتر کالمن، حباب قیمت را به عنوان یک متغیر مشاهده نشده استخراج کرده و تاثیر رفتار گلهای (گروهی) و عواملی که موجب کاهش امنیت روانی و ازدیاد ریسک در بازار میشود را بر روی حباب عقلائی بررسی کرده است. نتایج این بررسی نشان میدهد که حباب عقلائی طی دوره 1387-1376 در بورس اوراق بهادار تهران متاثر از عوامل یاد شده میباشد. Manuscript profile -
Open Access Article
10 - نقش ادوار سیاسی و تجاری بر تحولات بازار سرمایه در ایران
هاشم زارع حسین مرزباندر اقتصادهای معاصر اهمیت بازار سرمایه در تخصیص منابع، تشویق رونق تولید و ســرمایهگذاری غیر قابل انکار است. گسترش این بازار جهت هدایت مناسبتر منابع بدون بررسی دقیق تاثیر عوامل سیستماتیک و غیرسیستماتیک پیش روی این بازار امکانپذیر نخواهد بود. مطالعه حاضر سعی بر آن دا Moreدر اقتصادهای معاصر اهمیت بازار سرمایه در تخصیص منابع، تشویق رونق تولید و ســرمایهگذاری غیر قابل انکار است. گسترش این بازار جهت هدایت مناسبتر منابع بدون بررسی دقیق تاثیر عوامل سیستماتیک و غیرسیستماتیک پیش روی این بازار امکانپذیر نخواهد بود. مطالعه حاضر سعی بر آن دارد تا با بررسی تاثیر ادوار سیاسی انتخاباتی و ادوار تجاری در یک چارچوب نظری مشخص، نگاهی ویژه به تحولات و رفتار شاخص بازار سهام در ایران داشته باشد. این مطالعه با استفاده از روش پیشنهادی هودریک پرسکات، و با بهره گیری از یک الگوی پویای اقتصاد سنجی، به بررسی تاثیر ادوار سیاسی و نیز ادوار تجاری بر درصد تغییرات شاخص قیمت سهام در بورس تهران میپردازد. این تحقیق به بررسی تاثیر برگزاری کلیه انتخابات ریاست جمهوری دهه هفتاد و هشتاد در ایران خواهد پرداخت. نتایج حاکی از تاثیر معنی دار ادوارهای سیاسی و تجاری بر نوسانات شاخص بازار سهام است. بهطور دقیقتر اثر وقوع دورانهایی سیاسی و تجاری بعد از حدود هفت فصل در روند تصحیح بلند مدت، در بازار سهام ایران تعدیل خواهند شد. Manuscript profile -
Open Access Article
11 - الویت بندی اقتصادی الگوهای زراعی در شهرستان شیراز (روشهای MGA و موتاد وموتاد- هدف)
مرتضی حسن شاهیچکیده: در دنیای پر از ریسک که کشاورزان با آن مواجه اند ، ارائه الگوهای بهینه " زراعی " با لحاظ نمودن ریسک ، مورد توجه است. لذا در این مقاله با استفاده از روش مدل سازی " ایچاد " گزینه ها MGA)) ، مدل های موتاد و موتاد هدف ، ضمن ارائه الگوهای شبه بهینه زراعی به الویت بندی Moreچکیده: در دنیای پر از ریسک که کشاورزان با آن مواجه اند ، ارائه الگوهای بهینه " زراعی " با لحاظ نمودن ریسک ، مورد توجه است. لذا در این مقاله با استفاده از روش مدل سازی " ایچاد " گزینه ها MGA)) ، مدل های موتاد و موتاد هدف ، ضمن ارائه الگوهای شبه بهینه زراعی به الویت بندی طرح های زراعی ، براساس ریسک آنها پرداخته شده است. داده های تحقیق از بخش کشاورزی شهرستان ارسنجان ـ فارس ، برای یک دوره 6 ساله (1378 تا 1383 ) جمع آوری شده است . نتایج ، حاکی از این است که با کاهش 10 درصدی در آمد از سطح بهینه می توان طرح های زراعی متفاوت براساس ریسک ارائه داد و همچنین مدل موتاد ـ هدف به طور نسبی طرحهای زراعی با ریسک پایین تری ارائه می نماید . Manuscript profile -
Open Access Article
12 - بررسی عدم تقارن اثر درآمدهای نفتی بر سطح تولید و قیمت در ایران
حسین صمصامی علیرضا هلالیچکیده نوسانات قیمت نفت از اصلی ترین منبع نوسانات اقتصادی کشورهای تولیدکننده نفت می باشد. به دلیل اینکه نوسانات درآمدهای نفتی هم بخش تقاضای کل اقتصاد و هم بخش عرضه اقتصاد را تحت تاثیر قرار می دهد، لذا بررسی اثرات آن بر متغیرهای کلان اقتصادی بسیار حائز اهمیت بوده و می تو Moreچکیده نوسانات قیمت نفت از اصلی ترین منبع نوسانات اقتصادی کشورهای تولیدکننده نفت می باشد. به دلیل اینکه نوسانات درآمدهای نفتی هم بخش تقاضای کل اقتصاد و هم بخش عرضه اقتصاد را تحت تاثیر قرار می دهد، لذا بررسی اثرات آن بر متغیرهای کلان اقتصادی بسیار حائز اهمیت بوده و می تواند توصیه های سیاستی مناسبی برای مدیریت اقتصاد کشور ارائه نماید. از طرف دیگر مباحث نظری جدید و به دنبال آن مطالعات انجام یافته برای کشورهای صنعتی و واردکننده نفت حاکی از آن است که نوسانات قیمت نفت اثرات نامتقارن از خود بر جای می گذارد، بدین معنی که اثرات کاهش قیمت نفت بر متغیرهای کلان اقتصادی از جمله تولید و قیمت، متفاوت از اثرات افزایش قیمت نفت بوده است. در این مقاله، به بررسی عدم تقارن اثر درآمدهای نفتی بر سطح تولید و قیمت ها در ایران با روش خودرگرسیون برداری پرداخته و نتایج نشان می دهد که در طی سال های 87-1338، تکانه های مثبت و منفی درآمدهای نفتی، اثر نامتقارن بر سطح تولید و قیمت دارند، بدین صورت که اثر تکانه های منفی نفتی، شدیدتر و بیشتر از اثر تکانه های مثبت نفتی بر این دو متغیر است. Manuscript profile -
Open Access Article
13 - بررسی عوامل موثر بر صادرات پسته ایران با تاکید بر سلامت غذایی
نیلوفر اشکتراب -
Open Access Article
14 - تأثیرات خصوصیسازی بانک ملت بر بازده روزانه بانکهای خصوصی موجود در بورس اوراق بهادار تهران
محمد لشکری سیدمرتضی هژبریالساداتیچکیده: پس از ابلاغ سیاست های کلی اصل 44 قانون اساسی، روح تازه ای در اجرای سیاست خصوصی سازی کشور دمیده شد. طبق قوانین مصوب ، مقرر گردید که کلیه بانک های دولتی به جز بانک ملی و سپه به بخش خصوصی واگذار گردند. بانک ملت پس از طی مراحل قانونی به عنوان اولین بانک دولتی وارد Moreچکیده: پس از ابلاغ سیاست های کلی اصل 44 قانون اساسی، روح تازه ای در اجرای سیاست خصوصی سازی کشور دمیده شد. طبق قوانین مصوب ، مقرر گردید که کلیه بانک های دولتی به جز بانک ملی و سپه به بخش خصوصی واگذار گردند. بانک ملت پس از طی مراحل قانونی به عنوان اولین بانک دولتی وارد بورس اوراق بهادار تهران گردید. این پژوهش به دنبال بررسی اثرات این واگذاری بر بازده روزانه سهام بانک های خصوصی موجود در بوس اوراق بهادار تهران است تا از این طریق بتوان نگرشی که سرمایه گذارن ، نسبت به این سیاست و نحوه اجرای آن را دارند ، سنجید . جامعه آماری این پژوهش مشتمل بر هفت بانک خصوصی موجود در بورس اوراق بهادار تهران است که بازده روزانه سهام آن ها در طول یک دوره 738 روزه از 27 فروردین 1386 تا 12 اردیبهشت 1389 بررسی می گردد. برای این که بتوان تمامی این هفت بانک را در طول این دوره زمانی تحت مطالعه قرار داد از پانل دیتا استفاده می گردد. این پانل شامل هفت مقطع در طول 738 روز می شود که با توجه به ماهیت رخدادها و نقض استقلال جملات باقیمانده، از روش "رگرسیون" ظاهراً نامرتبط برای تخمین آن استفاده می شود. نتایج این پژوهش نشان می دهد که از میان 9 رخداد مربوط به واگذاری سهام بانک ملت از طریق بورس اوراق بهادار تهران در 8 رخداد ، عکس العمل قابل ملاحظه ای از طرف سرمایهگذاران مشاهده نگردیده است و تنها در رخداد هفتم که مربوط به واگذاری بلوک 4 درصدی سهام این بانک است ما شاهد کاهش معنی داری در بازده روزانه سهام بانک های خصوصی موجود در بورس اوراق بهادار تهران بوده ایم. Manuscript profile -
Open Access Article
15 - بررسی رابطه بین ساختار مالکیت و عملکرد شرکت در بورس اوراق بهادار تهران( رویکرد پانل دیتا
چکیده هدف این تحقیق بررسی رابطه ساختار مالکیت بر عملکرد شرکت بر اساس معیارهای نوین عملکرد ارزش افزوده اقتصادی و Q توبین در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. فرضیه های این تحقیق مبتنی بر رابطه بین نوع ساختار مالکیت و عملکرد شرکت است. برای آزمون فرضیه Moreچکیده هدف این تحقیق بررسی رابطه ساختار مالکیت بر عملکرد شرکت بر اساس معیارهای نوین عملکرد ارزش افزوده اقتصادی و Q توبین در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. فرضیه های این تحقیق مبتنی بر رابطه بین نوع ساختار مالکیت و عملکرد شرکت است. برای آزمون فرضیه ها از مدل هایارزش افزوده اقتصادی و Q توبین استفاده شده است. نمونه آماری شامل 103 شرکت طی سال های 1385 تا 1389 می باشد. روش آماری مورد استفاده جهت آزمون فرضیه های مطرح شده در این تحقیق پانل دیتا داده های ترکیبی و با استفاده از نرم افزار Evewis میباشد. یافته های تحقیق براساس هر دو مدل ارزش افزوده اقتصادی و Q توبین نشان می دهد که رابطه معنی دار و مثبت بین " مالکیت نهادی" و عملکرد شرکت و رابطه معنی دار و منفی بین "مالکیت حقیقی" و عملکرد شرکت وجود دارد. در مورد "تمرکز مالکیت" که بیانگر درصد سهام بزرگترین سهامدار شرکت می باشد، رابطه معنی دار و مثبت با عملکرد شرکت وجود دارد. Manuscript profile -
Open Access Article
16 - بررسی ارتباط میان درآمد و مخارج دولت در ایران
عباسعلی رضاییدر مباحث اقتصاد بخش عمومی ارتباط میان درآمد و مخارج دولت بویژه برای کشور ایران که از وجود کسری بودجه رنج میبرد، یکی از موضوعات مهم و کلیدی محسوب میگردد. به لحاظ نظری در مورد نوع این ارتباط چهار نحله فکری وجود دارد. هدف اصلی این مقاله بررسی ارتباط بلندمدت و کوتاه مدت م Moreدر مباحث اقتصاد بخش عمومی ارتباط میان درآمد و مخارج دولت بویژه برای کشور ایران که از وجود کسری بودجه رنج میبرد، یکی از موضوعات مهم و کلیدی محسوب میگردد. به لحاظ نظری در مورد نوع این ارتباط چهار نحله فکری وجود دارد. هدف اصلی این مقاله بررسی ارتباط بلندمدت و کوتاه مدت میان درآمد و مخارج دولت در ایران طی دوره زمانی 1391-1357 با استفاده از تحلیل های شکست ساختاری میباشد. از آن جایی که در طول دوره بررسی اقتصاد ایران با چندین شکست ساختاری و تغییر رژیم روبرو بوده است، بنابراین در ابتدا مانایی متغیرهای الگو با استفاده از آزمون های ریشه واحد زیوت اندریوز و لی استرازیچکی مورد بررسی قرار میگیرد. نتایج حاصل از آزمون های ریشه واحد زیوت اندریوز و لی استرازیچکی نشان میدهد که تمامی متغیرهای الگو در سطح نامانا اما در تفاضل مرتبه اول درآمد و مخارج دولت مانا میباشند. سپس با استفاده از آزمون های هم انباشتگی سایکنن لوتکیپل، گریگوری هانسن و روش خودرگرسیون برداری با وقفه گسترده ارتباط بلندمدت میان متغیرهای الگو بررسی میگردد. نتایج حاصل از این آزمون ها موید وجود ارتباط بلندمدت مثبت و علّیت یک سویه از سمت درآمد به مخارج دولت در ایران است. نتایج حاصل از این پژوهش با نظریه فریدمن (1978) که معتقد به وجود رابطه علّی مثبت از سمت درآمدهای دولت به مخارج دولت می باشد؛ منطبق است. Manuscript profile -
Open Access Article
17 - بهره وری نیروی کار و بیکاری طبیعی در اقتصاد ایران؛ یک مطالعه بر پایه منحنی فیلیپس
رضا موسوی محسنی مزدا معطری جلیل خداپرست شیرازی نهال صفوی مقدمچکیده: این مقاله به دنبال یافتن ارتباط بین بهره وری نیروی کار و بیکاری طبیعی در اقتصاد ایران می باشد . در ابتدا به بررسی اجمالی فیلتر کالمن می پردازیم. این فیلتر به علت قابلیت حفظ ساختار اطلاعات مربوط به سری های زمانی، دامنه محدودیت نوسانات (انحراف مع Moreچکیده: این مقاله به دنبال یافتن ارتباط بین بهره وری نیروی کار و بیکاری طبیعی در اقتصاد ایران می باشد . در ابتدا به بررسی اجمالی فیلتر کالمن می پردازیم. این فیلتر به علت قابلیت حفظ ساختار اطلاعات مربوط به سری های زمانی، دامنه محدودیت نوسانات (انحراف معیار) سری واقعی ، حول مقادیر روند بلندمدت آن و نیز امکان پیش بینی های آتی روند بلندمدت سری زمانی ، بسیار مفید می باشد . سپس از طریق به کارگیری این فیلتر نرخ بیکاری طبیعی و نرخ رشد بهره وری نیروی کار در اقتصاد ایران را محاسبه کرده و به بررسی رابطة بین این دو متغیر طی سال های 1338-1383 پرداخته شده است. نتایج به دست آمده حاکی از بالا بودن نگران کننده ی نرخ بیکاری طبیعی و همچنین پایین بودن نرخ بهره وری نیروی کار در اقتصاد ایران می باشد. نتیجه دیگری که گرفته می شود، وجود یک رابطه معکوس بین این دو متغیر در اقتصاد ایران است. به عبارت دیگر جهت کاهش بیکاری در اقتصاد ایران باید بهبود بهره وری ، به عنوان اصلی ترین سیاست اقتصادی ، مدنظر قرار گیرد. جهت محاسبه توام ضرایب منحنی فیلیپس و بیکاری طبیعی به عنوان متغیر غیر قابل مشاهده ی ضمن تلفیق فیلتر کالمن به الگوریتم ژنتیک ، ساختار جدیدی برای محاسبات توأم مزبور ارائه شده است. Manuscript profile -
Open Access Article
18 - بررسی مکانیزم های تعرفه در راه آهن ایران و سوئد و ارائه راهکارها و مدل مناسب برای راه آهن ج.ا.ا
محمد لشکری راضیه احمدیچکیده راه آهن پس از این که از سال 1825 در جهان متداول شد به سرعت گسترش پیدا کرد و در زندگی بشر از هر لحاظ بخصوص از جهات پیشرفت امور اقتصادی و اجتماعی و بین المللی تحولی عمیق ایجاد نمود. از آنجایی که حمل ونقل ریلی به دلیل تأسیسات ایمنی که در آن وجود دارد - یعنی در مقاب Moreچکیده راه آهن پس از این که از سال 1825 در جهان متداول شد به سرعت گسترش پیدا کرد و در زندگی بشر از هر لحاظ بخصوص از جهات پیشرفت امور اقتصادی و اجتماعی و بین المللی تحولی عمیق ایجاد نمود. از آنجایی که حمل ونقل ریلی به دلیل تأسیسات ایمنی که در آن وجود دارد - یعنی در مقابل تغییرات جوی مانند برف و باران و بادهای شدید کمتر از سایر شیوه های حمل ونقل آسیب پذر بوده و احتمال بروز تصادفات در آن کمتر است – دارای مزیت های رقابتی بیشتری نسبت به سایر روش های حمل ونقل است بنابراین با توجه به خصوصیات و مزایایی که راه آهن دارد حمل ونقل بوسیله راه آهن از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است و تعرفهای که در مقابل بار توسط راه آهن گرفته می شود باید شامل تمام هزینه ها شود. هزینه های زیر ساختی که برای بخش ریلی تشخیص داده شده است شامل هزینه عملیات و نگهداری، سرمایه گذاری مجدد، هزینه های سرمایه ای، و هزینه حکومت می شود. به علت این که هزینه های ذکر شده برای احداث شبکه حمل ونقل ریلی و تهیه لوکوموتیو و تهیه ایستگاه و واحدهای نظارت و هدایت و تأمین نیروی انسانی بسیار زیاد است تعرفه ها در راه آهن نسبتا بالاست. بنابراین متصدیان سیستم حمل و نقل ریلی باید در جستجوی روش هایی برای کاهش هزینه ها و بهبود مکانیزم های تعرفه ای باشند که بتوانند مزایای بیشتری را برای مشتریان خود ایجاد کنند تا ضعف بالا بودن تعرفه را جبران کند و صاحبان بار را به سمت استفاده بیشتر از این سیستم جذب نماید. کشور سوئد پیشرفت چشمگیری در صنعت حمل و نقل ریلی خود داشته که باعث توجه بیشتر کشورهای صنعتی به این کشور شده است. تاکنون پژوهش های مختلفی در حوزه تعرفه در سیستم حمل و نقل ریلی انجام گرفته است اما در پژوهش حاضر تلاش شده مکانیزم های تعرفه در راه آهن سوئد و ایران بررسی گردد و سپس مدل و راهکارهای مناسب برای راه آهن ایران ارائه می گردد. Manuscript profile -
Open Access Article
19 - تعیین اولویتهای سرمایهگذاری صنعتی استان هرمزگان
ابراهیم نگهداری مهرزاد ابراهیمیچکیده: هدف از مقاله حاضر تحلیل رتبه ای صنایع استان هرمزگان در مقاطع زمانی 1379و1383 می باشد. بدین منظور با استفاده از تلفیق روش های تحلیل عاملی و تاکسونومی عددی و معرفی مجموعه ای از شاخص ها از قبیل شاخص های مربوط به کارگاه، اشتغال، مواد اولیه، عملکرد و صادرات فعالیتهای Moreچکیده: هدف از مقاله حاضر تحلیل رتبه ای صنایع استان هرمزگان در مقاطع زمانی 1379و1383 می باشد. بدین منظور با استفاده از تلفیق روش های تحلیل عاملی و تاکسونومی عددی و معرفی مجموعه ای از شاخص ها از قبیل شاخص های مربوط به کارگاه، اشتغال، مواد اولیه، عملکرد و صادرات فعالیتهای صنعتی بر اساس کدهای چهار رقمی[1]ISIC برای مقاطع زمانی فوق طبقه بندی شده اند. نتایج نشان می دهندکه تعداد معدودی از صنایع استان در دو مقطع مورد بررسی ، توانسته اند جایگاه خود را حفظ نمایند. بعبارت دیگر مجموعة فعالیت های صنعتی قرار گرفته در اولویت اول ، طی این دو مقطع زمانی مورد بررسی ، دارای ترکیب ثابتی نیستند و به سمت صنایع مکانیکی و الکتریکی معطوف گردیده اند. [1] - International Standard Industrial Classification Of All Economic Activities Manuscript profile -
Open Access Article
20 - تخمین تابع عرضه اقتصادی آب در بخش کشاورزی مطالعه موردی شهرستان ارسنجان ـ فارس
مرتضی حسن شاهیچکیده در این مطالعه ، پارامترهای تابع عرضه آب در بخش کشاورزی برآورد شده است . روش تحلیل ، روش هزینه نهایی می باشد بطوریکه ابتدا تابع هزینه کل برآورد شده و سپس با محاسبه هزینه نهایی و مساوی قرار دادن آن با قیمت آب ، ضرائب تابع عرضه آب برآورد شده است . عوامل موثر بر هزین Moreچکیده در این مطالعه ، پارامترهای تابع عرضه آب در بخش کشاورزی برآورد شده است . روش تحلیل ، روش هزینه نهایی می باشد بطوریکه ابتدا تابع هزینه کل برآورد شده و سپس با محاسبه هزینه نهایی و مساوی قرار دادن آن با قیمت آب ، ضرائب تابع عرضه آب برآورد شده است . عوامل موثر بر هزینه تولید آب شامل ، مقدار آب تولید شده ، نوع و قدرت و دبی موتور پمپ مورد استفاده ، عمق چاه , مساحت مزرعه ومدت زمان استخراج آب می باشد .داده ها از 160مزرعه وبرای سال 1389جمع آوری شده است. نتایج حاکی از آن است, که تابع عرضه آب دارای شیب مثبت (درجه 3 در مقدار استخراج آب) ولی ناپیوسته است. Manuscript profile -
Open Access Article
21 - بررسی ضرائب مستقیم و غیر مستقیم ایجاد انواع آلایندههای زیست محیطی برای بخش های مختلف اقتصادی
رویا آل عمرانچکیده هدف این مقاله بررسی ضرائب مستقیم و غیر مستقیم ایجاد انواع آلایندههای زیست محیطی برای بخش های مختلف اقتصادی است و برای این منظور در این مطالعه از جدول داده – ستانده ایران و آمارهای انتشار آلاینده های زیست محیطی سال 1380 استفاده شده است.با ارائه مدل داده &nd Moreچکیده هدف این مقاله بررسی ضرائب مستقیم و غیر مستقیم ایجاد انواع آلایندههای زیست محیطی برای بخش های مختلف اقتصادی است و برای این منظور در این مطالعه از جدول داده – ستانده ایران و آمارهای انتشار آلاینده های زیست محیطی سال 1380 استفاده شده است.با ارائه مدل داده – ستانده زیست محیطی که انتشار هفت نوع از آلاینده های هوا را در بر می گیرد، به برآورد میزان انتشار و همچنین ضرائب انتشار آلاینده ها برای فعالیت های مختلف ایران پرداخته شده است. نتایج نشان می دهد که بخش های محصولات کانی غیر فلزی، صنایع غذایی و صنایع شیمیایی بالاترین ضرائب مستقیم و همچنین ضرائب مستقیم و غیر مستقیم کاهش آلودگی را به خود اختصاص داده اند. بالاترین ضرائب مستقیم انتشار CO2 نیز مربوط به بخشهای حمل ونقل، آب و محصولات کانی غیر فلزی میباشد. Manuscript profile -
Open Access Article
22 - تحلیل مدل ایجاد و کاهش آلودگی لئونتیف در بخشهای اقتصادی
منا قزلباش علیرضا اسفندیاریچکیده آلودگی هوا یکی از نشانه های رشد شهر نشینی، افزایش جمعیت، استفاده بیش از حد از منابع سوخت فسیلی، عدم بکار گیری فناوریهای سازگار با محیط زیست و از همه مهمتر عدم وجود مدیریت صحیح زیست محیطی است. این آلودگی در کشورهای در حال توسعه و یا کمتر توسعه یافته و به ویژه در Moreچکیده آلودگی هوا یکی از نشانه های رشد شهر نشینی، افزایش جمعیت، استفاده بیش از حد از منابع سوخت فسیلی، عدم بکار گیری فناوریهای سازگار با محیط زیست و از همه مهمتر عدم وجود مدیریت صحیح زیست محیطی است. این آلودگی در کشورهای در حال توسعه و یا کمتر توسعه یافته و به ویژه در ابر شهرها نمود بیشتری داشته و کشور ما ایران و شهرهای بزرگ آن نیز از این جهت دچار مشکلات فراوانی میباشند. هدف از این مقاله بررسی و تحلیل ایجاد و کاهش آلودگی در بخشهای اقتصادی می باشد. روش مورد استفاده تحلیل داده – ستانده می باشد و یکی از سه مدل داده – ستانده زیست محیطی استفاده می شود (مدل ایجاد و کاهش آلودگی لئونتیف). نتایج این تحقیق نشان می دهد براساس نتایج بدست آمده بالاترین ضرائب مستقیم کاهش آلاینده به ترتیب مربوط به بخشهای محصولات کانی غیر فلزی (0028/0)، صنایع غذایی (0027/0) و بخش صنایع شیمیایی (0015/0) (میلیون ریال به تن) میباشد و پایینترین ضریب مربوط به بخش فرآوردههای نفتی (00018/0)(میلیون ریال به تن) میباشد. و همچنین بالاترین ضرائب مستقیم و غیر مستقیم کاهش آلاینده مربوط به بخشهای صنایع غذایی (00322/0)، صنایع شیمیایی (00321/0) و بخش محصولات کانی غیر فلزی (0031/0) (میلیون ریال به تن) میباشد و پایینترین ضریب، مربوط به بخش ماشین آلات دفتری، الکتریکی و الکترونیکی (000464/0) (میلیون ریال به تن) میباشد. Manuscript profile -
Open Access Article
23 - :بررسی تأثیر عوامل نهادی بر توسعه بازار سرمایه شواهدی از ایران و کشورهای منتخب عضو سازمان کنفرانس اسلامی
دکتر سید علی پایتختی اسکویی ولی پور کریم لاله طبقچی اکبریامروزه بهبود روابط بین انسانها و کاهش احتمال بروز اختلافات در روابط انسانی مورد توجه اقتصاددانان نهادگرا قرار گرفته است. نهادها با ایجاد یک ساختار باثبات در روابط انسانی، منجر به کاهش کاهش نااطمینانی، تشویق کارایی و بهبود عملکرد اقتصادی میشوند، که بازار سرمایه نیز از Moreامروزه بهبود روابط بین انسانها و کاهش احتمال بروز اختلافات در روابط انسانی مورد توجه اقتصاددانان نهادگرا قرار گرفته است. نهادها با ایجاد یک ساختار باثبات در روابط انسانی، منجر به کاهش کاهش نااطمینانی، تشویق کارایی و بهبود عملکرد اقتصادی میشوند، که بازار سرمایه نیز از این مهم مبرا نمیباشد. در این مقاله به بررسی تأثیر شاخصهای عوامل نهادی به تفکیک حق اعتراض و پاسخگویی، ثبات سیاسی بدون خشونت، اثربخشی دولت، کیفیت مقررات، حاکمیت قانون و کنترل فساد بر شاخص توسعه بازار سرمایه (نسبت ارزش سهام معاملهشده در بازار بورس بر تولید ناخالص داخلی) در 9 کشور منتخب عضو سازمان کنفرانس اسلامی طی دوره زمانی 2002 تا 2012 پرداخته شده است. بدین منظور برای برآورد اثرات متغیرها، از تکنیک همانباشتگی پانلی به شیوه حداقل مربعات معمولی پویا (DOLS) بهره جستهایم. نتایج برآورد حاکی از آن است، که در کشورهای مورد مطالعه تمامی شاخصهای عوامل نهادی تأثیر مثبت و معنادار بر شاخص توسعه بازار سرمایه دارند. Manuscript profile -
Open Access Article
24 - تاثیر تکانه های رابطه مبادله بر تراز تجاری ایران
چکیده هدف اصلی این تحقیق، بررسی تأثیر تکانه های رابطه مبادله بر تراز تجاری ایران با توجه به صادرات نفت می باشد. در این مطالعه اثر HLM با استفاده از الگوی خودرگرسیون برداری ساختاری وبا به کارگیری سه متغیر رابطه مبادله، تولید ناخالص ملی واقعی و تراز تجاری مورد بررسی قرا Moreچکیده هدف اصلی این تحقیق، بررسی تأثیر تکانه های رابطه مبادله بر تراز تجاری ایران با توجه به صادرات نفت می باشد. در این مطالعه اثر HLM با استفاده از الگوی خودرگرسیون برداری ساختاری وبا به کارگیری سه متغیر رابطه مبادله، تولید ناخالص ملی واقعی و تراز تجاری مورد بررسی قرار گرفته است. اطلاعات آماری مورد استفاده به صورت سالیانه و برای سالهای 1338 تا 1383 جمع آوری شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که تراز تجاری نسبت به سایر متغیرها از درجه برونزایی ضعیفتری برخوردار بوده و نقش رابطه مبادله در نوسانات تراز تجاری در کوتاه مدت و بلند مدت قابل ملاحظه می باشد بگونه ای که یک تکانه مثبت ناشی از رابطه مبادله موجب جهش ناگهانی در تراز تجاری خواهد شد و تراز تجاری را به بیش از دو برابر مقدار اولیه خود افزایش می دهد، اما این بهبود در دورههای بعد روندی به شدت نزولی خواهد داشت. به عبارت دیگر، بهبود تراز تجاری در ایران فقط براثر تکانه های موقت بوده و اینگونه تکانهها اثری دائمی بر تراز تجاری ندارند. لذا برای استفاده کاربردی از نتایج تحقیق در سیاست گذاریها، می توان با در نظر داشتن شرایط اقتصاد باز و از طریق اعمال سیاستهایی نظیر کنترل ارزش پول، تنوع صادرات و سیاستهایی که منجر به فعالتر شدن بخش سرمایه گذاری گردد، به نحو مؤثری در تثبیت وضعیت اقتصادی پس از تکانه رابطه مبادله، عمل نمود. Manuscript profile -
Open Access Article
25 - اثر آزاد سازی تجاری بر بخشهای صنعت و کشاورزی در کشورهای منا
نونزاد نونزاد شراره مجلسیچکیده جهانی شدن فرایندی اجتناب ناپذیر است که آزادسازی تجاری به عنوان نماد اصلی آن فرصتها و تهدیدهایی را پیشروی کشورها قرار داده است. کشورهای در حال توسعه از جمله کشورهای منا در پی رسیدن به نتایج بهتری از طریق آزاد سازی تجاری هستند، بنابراین تحقیق در مورد اثر آزاد س Moreچکیده جهانی شدن فرایندی اجتناب ناپذیر است که آزادسازی تجاری به عنوان نماد اصلی آن فرصتها و تهدیدهایی را پیشروی کشورها قرار داده است. کشورهای در حال توسعه از جمله کشورهای منا در پی رسیدن به نتایج بهتری از طریق آزاد سازی تجاری هستند، بنابراین تحقیق در مورد اثر آزاد سازی تجاری بر بخشهای صنعت و کشاورزی این کشورها، از اهمیت خاصی برخوردار است. در این تحقیق با استفاده از روش دادههای تلفیقی و آمارهای مربوط به سالهای 2009-1997، اثر آزاد سازی تجاری بر بخشهای صنعت و کشاورزی در کشورهای منا تخمین زده شده است. نتایج این تحقیق نشان میدهند که آزاد سازی تجاری اثر مثبت و معنی داری بر بخشهای صنعت و کشاورزی کشورهای منا دارد. Manuscript profile -
Open Access Article
26 - تخمین کشش های عوامل تولید و بهره وری شرکت بهره برداری نفت وگاز مارون
چکیده با توجه به اهمیت صنعت نفت در تولید ناخالص داخلی، منابع ارزی کشور و سهم درآمدهای نفتی در بودجه دولت، برآورد بهره وری و تخمین کشش های عوامل تولید نفت از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در این راستا، شرکت بهره برداری نفت وگاز مارون که حدود 15 درصد نفت کشور را تولید میک Moreچکیده با توجه به اهمیت صنعت نفت در تولید ناخالص داخلی، منابع ارزی کشور و سهم درآمدهای نفتی در بودجه دولت، برآورد بهره وری و تخمین کشش های عوامل تولید نفت از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در این راستا، شرکت بهره برداری نفت وگاز مارون که حدود 15 درصد نفت کشور را تولید میکند به عنوان موضوع پژوهش انتخاب و بهره وری و کشش های عوامل تولید آن طی دوره زمانی 1388-1368 تخمین زده شده است. متغیرهای مورد مطالعه ابتدا از نظر ساکن پذیری با آزمون دیکی- فولر تعمیم یافته مورد آزمون قرار گرفتند. سپس با استفاده از روش هم جمعی انگل- گرنجر الگوی تصحیح خطا برآورد شد. نتایج حاصل نشان داد که در طول دوره مورد بررسی شکل تابع به صورت کاب- داگلاس است و متوسط رشد بهره وری در شرکت بهره برداری نفت وگاز مارون 6/7 درصد میباشد. کشش نیروی کار 66/0، کشش سرمایه 31/0 و کشش انرژی 61/0 است. نتیجه آزمون والد نشان داد که بازده نسبت به مقیاس فزاینده و برابر با 596/1 است Manuscript profile -
Open Access Article
27 - بررسی رابطه بین اندازه دولت و رشد اقتصادی کشورهای حوزهی دریای خزر
سید علی پایتختی اسکویی کرم جعفری پرویز خانلوچکیده دولت و نقش آن در اقتصاد به لحاظ تاثیر گذاری بر فعالیت های بخش خصوصی وایجاد واجرای قوانین ومقررات و فراهم نمودن محیط کسب وکار مناسب از اهمیت خاصی در مباحث اقتصادی برخودار است. در این پژوهش اثر اندازه دولت بر رشد اقتصادی کشورهای حوزه دریای خزر در طول سال های 1994 ت Moreچکیده دولت و نقش آن در اقتصاد به لحاظ تاثیر گذاری بر فعالیت های بخش خصوصی وایجاد واجرای قوانین ومقررات و فراهم نمودن محیط کسب وکار مناسب از اهمیت خاصی در مباحث اقتصادی برخودار است. در این پژوهش اثر اندازه دولت بر رشد اقتصادی کشورهای حوزه دریای خزر در طول سال های 1994 تا 2012 با روش پانل دیتا مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان می دهد که اندازه دولت تاثیر مستقیم و معنادار بر رشد اقتصادی دارد، در حالی که توان دوم اندازه دولت تاثیر منفی و معنادار بر رشد اقتصادی دارد. همچنین رشد تشکیل سرمایه ثابت و رشد نیروی کار هر دو تاثیر مثبت و معنادار بر رشد اقتصادی داشته اند. Manuscript profile