• XML

    isc pubmed crossref medra doaj doaj
  • فهرست مقالات


      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - تحلیل جایگاه مؤلفه‌های تربیت شهروندی در محتوای برنامه درسی علوم اجتماعی دوره متوسطه
        محمد جمالی تازه کند محسن طالب زاده نوبریان محمود ابوالقاسمی
        پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان توجه به مؤلفه‌های تربیت شهروندی یعنی دانش، مهارت و نگرش‌های شهروندی در کتابهای درسی علوم اجتماعی دوره متوسطه صورت گرفته است. در این تحقیق از روش تحلیل محتوای آنتروپی شانون استفاده شد. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه کتاب‌های درسی علوم اجتماعی د چکیده کامل
        پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان توجه به مؤلفه‌های تربیت شهروندی یعنی دانش، مهارت و نگرش‌های شهروندی در کتابهای درسی علوم اجتماعی دوره متوسطه صورت گرفته است. در این تحقیق از روش تحلیل محتوای آنتروپی شانون استفاده شد. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه کتاب‌های درسی علوم اجتماعی دوره متوسطه بود و با توجه به ماهیت موضوع پژوهش و به دلیل محدودیت جامعه آماری از نمونه‌گیری صرف نظر شده، کل جامعه آماری به عنوان نمونه در نظر گرفته شد. جهت گردآوری داده‌ها چک لیست تحلیل محتوا مورد استفاده قرار گرفت و روایی آن توسط متخصصان این حوزه تأیید شد. به منظور تعیین پایای ابزار تحقیق از روش حاصل گشت. نتایج حاصل از پژوهش بیانگر ۸۷ بازآزمایی استفاده و مقدار ضریب همبستگی واحد 99 واحد به دانش شهروندی، 248 واحد ضبط شمارش شده، 3194 آن است که از مجموع واحد به نگرش شهروندی اختصاص دارد. این در حالی است که هر 103به مهارت شهروندی و یک از شاخص‌های مربوط به مؤلفه‌های تحقیق به صورت نامتوازن مورد توجه قرار گرفته و کتاب‌های درسی نیز به یک نسبت به مؤلفه‌های شهروندی نپرداخته است. با توجه به یافته‌های پژوهش حاضر بازنگری برنامه درسی علوم اجتماعی دوره متوسطه در راستای توجه بیشتر به مؤلفه‌ها و شاخص‌های کمتر مورد توجه، ضروری به شمار می‌آید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - ارزیابی اثربخشی بیرونی برنامه درسی دوره کارشناسی رشته‌های مختلف دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس بر مبنای مدل چشم شایستگی
        مهدی محمدی رضا ناصری جهرمی هادی رحمانی
        هدف کلی از انجام این پژوهش، ارزیابی اثربخشی بیرونی شایستگی‌های محوری برنامه درسی کارشناسی رشته‌های مختلف دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس بر مبنای مدل چشم شایستگی بود. جامعه آماری آن شامل همه فارغ التحصیلان مقطع کارشناسی در گروه‌های علوم انسانی، فنی و مهندسی، منابع طبی چکیده کامل
        هدف کلی از انجام این پژوهش، ارزیابی اثربخشی بیرونی شایستگی‌های محوری برنامه درسی کارشناسی رشته‌های مختلف دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس بر مبنای مدل چشم شایستگی بود. جامعه آماری آن شامل همه فارغ التحصیلان مقطع کارشناسی در گروه‌های علوم انسانی، فنی و مهندسی، منابع طبیعی و علوم پایه و حقوق و الهیات دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس می‌شود که از سال 1385 تا کنون فارغ التحصیل شده‌اند، اطلاعات آنها در کانون فارغ التحصیلان این دانشگاه به ثبت رسیده است و هم اکنون نیز شاغل هستند (234 نفر). به کمک روش نمونه‌گیری در دسترس، تعداد 159 نفر انتخاب شدند. با استفاده از ابعاد سه گانه مدل چشم شایستگی انجمن بین المللی مدیریت پروژه (2008) پرسشنامه محقق ساخته طراحی و میان کلیه افراد جامعه توزیع شد. داده‌ها با استفاده از روش‌های آمار استنباطی، مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که 1 ـ شایستگی‌های فنی، رفتاری و زمینه‌ای دانش آموختگان گروه‌های مختلف تحصیلی پایین‌تر از حد مطلوب بود. 2 ـ در همه گروه‌ها، اثربخشی بیرونی برنامه درسی بر اساس شایستگی‌های فنی در دانش آموختگان مرد بالاتر از دانش آموختگان زن بود. 3 ـ در همه گروه‌ها، اثربخشی بیرونی برنامه درسی بر اساس شایستگی‌های رفتاری و زمینه‌ای در دانش آموختگان زن بالاتر از دانش آموختگان مرد بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - بررسی ابعاد پداگوژیکی اسلامی کردن برنامه‌های درسی دانشگاهی در حوزه علوم انسانی
        فرهاد شفیع پور مطلق مریم تدین
        هدف پژوهش حاضر، تعیین ابعاد پداگوژیکی اسلامی کردن برنامه‌های درسی دانشگاهی در حوزه علوم انسانی است. روش تحقیق، توصیفی ـ پیمایشی است. سؤال کلی پژوهش عبارت است از: ابعاد و مؤلفه‌های اصلی پداگوژی نظام برنامه درسی اسلامی کدامند و چه مدلی را می‌توان برای اسلامی کردن نظام برن چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر، تعیین ابعاد پداگوژیکی اسلامی کردن برنامه‌های درسی دانشگاهی در حوزه علوم انسانی است. روش تحقیق، توصیفی ـ پیمایشی است. سؤال کلی پژوهش عبارت است از: ابعاد و مؤلفه‌های اصلی پداگوژی نظام برنامه درسی اسلامی کدامند و چه مدلی را می‌توان برای اسلامی کردن نظام برنامه‌های درسی ـ دانشگاهی ارائه کرد؟ جامعه آماری این پژوهش را کلیه ا حوزه و اساتید دانشگاههای اصفهان در حوزه علوم تربیتی و برنامه ریزی درسی در سال تحصیلی 1390 ـ 1389تشکیل داده‌اند. در مجموع، تعداد 165 نفر برای تحقیق انتخاب شدند. برای تأمین روایی مدل از روایی صوری (استفاده از نظرات تعدادی از متخصصان برای اظهار نظر پیرامون شکل ظاهری پرسشنامه)، روایی محتوایی(استفاده از نظرات متخصصان برای اظهار نظر درباره انطباق پرسشنامه با اهداف پژوهش)، و روایی سازه (برای تعیین میزان انطباق پرسشنامه با سازه‌های تبیینی نظریه‌های مورد استفاده)، استفاده شده است. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از شاخص‌های آمار توصیفی (میانگین، انحراف معیار و واریانس) و آمار (آزمون T تک نمونه‌ای) و نیز آزمون تحلیل عامل جهت استخراج عوامل موجود مؤلفه‌های اصلی پرسشنامه ارزیابی مدل پیشنهادی استفاده شده است. به طور کلی نتایج حاکی از آن بود که زیر مؤلفه‌های ابعاد پداگوژی اسلامی کردن برنامه‌های درسی عبارتند از فلسفه و اهداف مدل (با ارزش ویژه 453/3)، مبانی نظر مدل (با ارزش ویژه786/3)، چارچوب ادراکی مدل پیشنهادی با زیر مؤلفه‌های ارزش‌های یادگیری در نظام دینی ـ اسلامی (ارزش ویژه 348/4)، پژوهش محوری بر اساس منابع اسلامی (ارزش ویژه 674/4)، نهادینه سازی عادات و رفتارهای انسان گرایانه (ارزش ویژه 012/4)، بومی سازی تئوری‌های برنامه‌های درسی بر اساس منابع اسلامی (ارزش ویژه 593/3)، رویکرد صلاحیت مداری (ارزش ویژه 328/3)، ایجاد وحدت بر اساس تعالیم اسلامی، تقویت روح معنوی (ارزش ویژه 243/4)، تقویت قوه تفکر و تعقل فراگیران (ارزش ویژه 268/4)، توسعه مسؤولیت پذیری فراگیران (ارزش ویژه 568/3)، مراحل اجرایی مدل پیشنهادی (ارزش ویژه 754/4)، نظام ارزشیابی از مدل پیشنهادی (ارزش ویژه 234/4). در نهایت مدل پیشنهادی پژوهش با (ارزش ویژه 963/4)، مقدار743/2 t = و سطح 001/0 P < معنادار است و مورد تأیید بالاتر از سطح متوسط از نظر پاسخ‌گویان قرار گرفته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - نظریه تربیتی و رویکرد برنامه درسی از منظر عمل‌گرایی نوین
        محمد رضا یوسف زاده
        تاریخ فلسفه تعلیم و تربیت با پنج واژه حیاتی و مهم روبه‌رو بوده و هست و این واژگان پنج موقعیت را در بحث مربوط به فرایند تدریس و یادگیری در دنیای مدرن تعیین نموده‌اند. این کلمات عبارتند از: ذهن، دموکراسی،ستمدیدگی، جامعه پذیری, حکایت و قصه. سه واژه اول به ترتیب با نام‌های چکیده کامل
        تاریخ فلسفه تعلیم و تربیت با پنج واژه حیاتی و مهم روبه‌رو بوده و هست و این واژگان پنج موقعیت را در بحث مربوط به فرایند تدریس و یادگیری در دنیای مدرن تعیین نموده‌اند. این کلمات عبارتند از: ذهن، دموکراسی،ستمدیدگی، جامعه پذیری, حکایت و قصه. سه واژه اول به ترتیب با نام‌های فردریک هربارت ـ دیویی و پائولوفریره آمیخته است که در آمریکا و آمریکای لاتین و افریقا مطرح بودند و اجتماعی کردن با استفاده از ابزار دانش مربوط به مارکسیسم است که عمدتاً در برزیل، فرانسه و ایتالیا مورد تفسیر قرار گرفته است. واژه قصه و حکایت نیز به وسیله افراد مختلف در نقاط مختلف دنیا مورد استفاده قرار گرفته است و واژه‌ای است که توسط طرفداران عمل‌گرایی نوین ـ به ویژه گیرالدلی در تبیین تئوری تربیتی ـ مورد توجه واقع شده است. بسیاری از صاحب نظران معتقدند که شاید بتوان معنادارترین رشد در فلسفه آمریکایی در زمان‌های اخیر را رنسانس در عمل‌گرایی یعنی عمل‌گرایی نوین تلقی نمود. با توجه به موارد مطرح شده هدف اصلی این مقاله بررسی نظریه تربیتی و رویکرد برنامه درسی از منظر عمل‌گرایی نوین است. روش پژوهش توصیفی ـ تحلیلی است. نتایج بررسی‌ها نشان داد که مبانی عمل‌گرایی نوین را باید در اندیشه‌های افرادی چون رورتی، کواین، پاتنام، برنشتاین، وست، دیوید سون، شوستر من و براندون جستجو نمود. عمل‌گرایی نوین بر اصولی چون طرد معرفت شناسی بنیادین، تأکید بر زبان، یگانگی دانش، همبستگی اجتماعی به جای عینیت محض، پرورش شهروند دمکراتیک فکور تأکید دارد. از منظر عمل‌گرایی نوین یک تئوری تربیتی باید دارای سه ویژگی توصیفی ـ تشریحی، خاص و عملی باشد. آنها برای تعلیم و تربیت پنج مرحله شامل تعیین حکایت، مرتبط ساختن حکایت با مسائل زندگی، خلق حکایت جدید، نقد حکایت و مقایسه آن با قصه‌های ملی و جمعی مطرح کرده، رویکرد مناسب برنامه درسی برای دوران پیش از دانشگاه را رویکرد تلفیقی و برای دوران پس از دانشگاه رویکرد پروژه محور معرفی می‌کنند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - واکاوی آراء تربیتی فارابی مؤسس فلسفه اسلامی
        مرضیه اسلامیان نرگس کشتی آرای سیدهاشم گلستانی
        تعلیم و تربیت یکی از اساسی‌ترین فعالیت‌هایی است که همواره در زمره مسائل فلسفی مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. در میان فلاسفه بزرگ تعلیم و تربیت کسانی هستند که به این فرایند مهم از نظر، معنا و مفهوم، اهداف و اصول، روش‌ها و ضرورت آن به گونه‌ای جامع نگریسته‌اند. از جمله ا چکیده کامل
        تعلیم و تربیت یکی از اساسی‌ترین فعالیت‌هایی است که همواره در زمره مسائل فلسفی مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. در میان فلاسفه بزرگ تعلیم و تربیت کسانی هستند که به این فرایند مهم از نظر، معنا و مفهوم، اهداف و اصول، روش‌ها و ضرورت آن به گونه‌ای جامع نگریسته‌اند. از جمله این فلاسفه بزرگ، فارابی ملقب به معلم ثانی، پدر فلسفه اسلامی است که در این پژوهش به بررسی آراء و دیدگاه‌های تربیتی وی پرداخته شده است. برای دستیابی به این مهم، از روش پژوهش تحلیل محتوای کیفی استفاده شد. اطلاعات با استفاده از روش کتابخانه‌ای جمع‌آوری و با به کارگیری نظام مقوله بندی قیاسی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج به دست آمده بیانگر آن است که فارابی هدف خلقت را دستیابی به کمال و سعادت انسان می‌داند. سعادت جز از طریق کسب فضایل و تعلیم و تربیت امکان پذیر نیست. در نتیجه این مربی بزرگ، تعلیم و تربیت را امری اساسی و محوری دانسته، در فرایند تعلیم و تربیت افراد، برای اراده و اختیار انسان از سویی و جامعه از سوی دیگر نقش به سزایی قائل است. همچنین فارابی بر این عقیده است که روان و روح باید انسان را به سوی شناخت حقیقت و زیبایی سوق دهد و هدف نهایی تعلیم و تربیت را رسیدن به ایده نیک و شناخت خدا می‌داند. دیدگاه این مربی در ارتباط با استلزامات تربیتی این است که فارابی اهداف تعلیم و تربیت را شامل اهداف جسمانی، ذوقی، اخلاقی، عقلانی و اجتماعی می‌داند. محتوای درس از نظر او این گونه است که فرد را به شناخت خدا و قرب الهی، ایمان به او و پیروی از دستوراتش هدایت کند، سپس به شناخت خود فرد، به عنوان مخلوق و معلول پروردگار بپردازد. همچنین فارابی در روش تدریس به دو روش برهانی و اقناعی توجه دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - به سوی فرانظریه‌ای دیگر برای شناخت برنامه درسی پنهان
        سعید صفایی موحد داوود باوفا
        برنامه درسی پنهان را باید یکی از سرمایه‌های مفهومی رشته برنامه درسی به شمار آورد. طرح این مفهوم سبب شده است تا نگاه سطحی نگرانه نسبت به پدیده برنامه درسی کاهش یافته، پدیده مذکور نه صرفاً در بعد طراحی، بلکه در سطح اجرا نیز مدنظر قرار گرفته، پویایی‌های آن رصد شود. اگر چه چکیده کامل
        برنامه درسی پنهان را باید یکی از سرمایه‌های مفهومی رشته برنامه درسی به شمار آورد. طرح این مفهوم سبب شده است تا نگاه سطحی نگرانه نسبت به پدیده برنامه درسی کاهش یافته، پدیده مذکور نه صرفاً در بعد طراحی، بلکه در سطح اجرا نیز مدنظر قرار گرفته، پویایی‌های آن رصد شود. اگر چه این مفهوم نخستین بار در سال 1968 توسط فیلیپ جکسون مورد استفاده قرار گرفت، اما در طی چند دهه گذشته بسیار مورد توجه نظریه پردازان حوزه برنامه درسی قرار گرفته است و هر یک از زاویه خاصی آن را مورد بررسی قرار داده‌اند، به گونه‌ای که تا امروز بیش از هزاران مقاله و کتاب در مورد آن به رشته تحریر درآمده است. این تنوع دیدگاه‌ها و نظریه‌ها از یک سو باعث غنای تئوریک مفهوم برنامه درسی پنهان شده و از سوی دیگر شناخت و درک آن را برای بسیاری از افراد مشکل نموده است. در این مقاله سعی شده است تا با بررسی پیشینه پژوهشی مربوط به این مفهوم چیستی، ابعاد و سطوح گوناگون آن با نگاهی کل نگرانه مورد بررسی قرار گیرد. بدین منظور، آثار و پژوهش‌های معتبر داخلی و خارجی در حوزه برنامه درسی پنهان مورد بررسی قرار گرفته (تحلیل مضمون) و بر اساس پرسش‌های ذیل فرانظریه‌ای با توجه به ویژگی‌های مشترک هر کدام ارائه شده است: ماهیت برنامه درسی پنهان چیست؟ کارکردهای این برنامه کدام است؟ این برنامه از دید کدام یک از کنشگران حوزه تعلیم و تربیت پنهان است؟ چه عواملی بر شکل‌گیری این برنامه مؤثرند؟ پیامدهای این برنامه کدام است؟ و این برنامه در چه سطوحی تاثیرگذار است؟ به نظر نگارنده، نظریه‌ها و دیدگاه‌های مطرح شده پیرامون برنامه درسی پنهان را می‌توان در 6 دسته یا طبقه مختلف جای داد: نظریه‌های ماهیتی، نظریه‌های کارکردی، نظریه‌های ابعادی، نظریه‌های عاملی، نظریه‌های پیامدی، نظریه‌های سطوحی. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        7 - بررسی محتوای کتب درسی دوره ی راهنمایی تحصیلی در گسترش فرهنگ ایثار و شهادت
        حسن شهرکی پور
        پژوهش حاضر با هدف بررسی محتوای کتب درسی (فارسی، فرهنگ اسلامی، تعلیمات دینی، تعلیمات اجتماعی و تاریخ) دوره راهنمایی در گسترش فرهنگ ایثار و شهادت از نظر معلمان در سال تحصیلی 91 ـ90 انجام شده است. روش پژوهش توصیفی با رویکرد پیمایشی است و جامعه آماری را کلیه معلمان دوره راه چکیده کامل
        پژوهش حاضر با هدف بررسی محتوای کتب درسی (فارسی، فرهنگ اسلامی، تعلیمات دینی، تعلیمات اجتماعی و تاریخ) دوره راهنمایی در گسترش فرهنگ ایثار و شهادت از نظر معلمان در سال تحصیلی 91 ـ90 انجام شده است. روش پژوهش توصیفی با رویکرد پیمایشی است و جامعه آماری را کلیه معلمان دوره راهنمایی شهرستان نیشابور، که تعدادشان 826 نفر است، تشکیل می‌دهد که با استفاده از جدول کرجسی و مورگان crèche & Morgan تعداد 262 نفر از معلمان به عنوان نمونه با روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای انتخاب شدند. ابزار جمع‌آوری در این پژوهش پرسشنامه محقق ساخته شامل 37 گویه در 5 طیف است که روایی آن توسط کارشناسان آموزشی و معلمان تأیید و آماده اجرا و پایایی آن بر مبنای آلفای کرنباخ(957/0) محاسبه گردید. نتایج به دست آمده از این پژوهش حاکی از آن است که محتوای کتب درسی دوره راهنمایی با استفاد از آزمون T در درونی نمودن فرهنگ ایثار و شهادت، افزایش اعتقاد دانش‌آموزان به ارزش‌های دفاع مقدس، احترام به اقشار ایثارگران (جانبازان، آزادگان، و خانواده شاهد)، آشنایی دانش‌آموزان و ویژگی‌های شهدای دانش‌آموز وتبلیغ و ترویج ارزش‌های دفاع مقدس نقش داشته است. برای رتبه بندی خرده مقیاس‌ها آزمون فریدمن مورد استفاده قرار گرفت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        8 - بررسی گرایش دانشجویان تحصیلات تکمیلی رشته برنامه درسی به رویکردهای برنامه درسی
        حسین جعفری ثانی حمیده پاک مهر حسن اسلامیان
        پژوهش حاضر با هدف بررسی رویکردهای برنامه درسی دانشجویان تحصیلات تکمیلی رشته برنامه درسی صورت گرفت. روش از حیث هدف، کاربردی و از جهت روش، توصیفی ـ پیمایشی بود. جامعه آماری پژوهش، شامل همه دانشجویان رشته برنامه ریزی درسی دانشگاه فردوسی مشهد در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری چکیده کامل
        پژوهش حاضر با هدف بررسی رویکردهای برنامه درسی دانشجویان تحصیلات تکمیلی رشته برنامه درسی صورت گرفت. روش از حیث هدف، کاربردی و از جهت روش، توصیفی ـ پیمایشی بود. جامعه آماری پژوهش، شامل همه دانشجویان رشته برنامه ریزی درسی دانشگاه فردوسی مشهد در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری مشغول به تحصیل در سال تحصیلی 88 ـ 89 بود (51 نفر). کلیه دانشجویان به روش سرشماری انتخاب شدند و پرسشنامه محقق ساخته رویکردها را تکمیل نمودند. این پرسشنامه بر اساس رویکردهای برنامه درسی ارنشتاین (رفتاری، سیستمی، مدیریتی، علمی، انسان گرایی و نو مفهوم گرایی) در قالب 30 گویه با یک مقیاس چهار گزینه‌ای بر اساس طیف لیکرت بود. داده‌های حاصل با استفاده از آمار توصیفی (میانگین و انحراف معیار) و آمار استنباطی (تحلیل واریانس یک راهه و چند راهه) تجزیه و تحلیل شد. یافته‌ها نشان داد: 1 ـ غالب‌ترین رویکرد دانشجویان، رویکرد انسان گرایی و کمترین میانگین مربوط به رویکرد رفتاری بود و به طور کلی، دانشجویان مورد بررسی به رویکرد غیر فنی، گرایش بیشتری داشتند. 2 ـ بین دانشجویان در رویکرد فنی و غیر فنی بر حسب جنسیت تفاوت معناداری وجود نداشت 05/0p>. 3- بین دو مقطع تحصیلی در دو رویکرد فنی و غیر فنی تفاوت معنادار نبود 05/0p>. 4- بین سال ورود و گرایش به رویکرد غیر فنی دانشجویان تفاوت معناداری وجود نداشت(05/0>p). با توجه به این که دانشجویان مورد بررسی به رویکرد غیر فنی، گرایش بیشتری داشتند؛ این‌گونه استنباط می‌گردد که غالب دانشجویان تحصیلات تکمیلی رشته برنامه درسی، با شیوه‌های آموزش و برنامه‌های درسی سنتی در چالش بوده، بیشتر با خط مشی‌های تعلیم و تربیت جدید، هماهنگ و همسو هستند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        9 - بررسی رابطه بین سطح خودکارآمدی معلمان علوم تجربی با انگیزش، نگرش و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان پایه پنجم ابتدایی
        محمد علی پیرکمالی حسین مومنی مهموئی مجید پاکدامن
        این پژوهش به بررسی رابطه بین سطح خودکارآمدی معلمان علوم تجربی با انگیزش، نگرش و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان پسر پایه پنجم ابتدایی با استفاده از روش تحقیق همبستگی، پرداخته است. بدین منظور، از میان 223 معلم پایه پنجم ابتدایی ناحیه یک و دو آموزش و پرورش شهر زاهدان، نمونه‌ای چکیده کامل
        این پژوهش به بررسی رابطه بین سطح خودکارآمدی معلمان علوم تجربی با انگیزش، نگرش و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان پسر پایه پنجم ابتدایی با استفاده از روش تحقیق همبستگی، پرداخته است. بدین منظور، از میان 223 معلم پایه پنجم ابتدایی ناحیه یک و دو آموزش و پرورش شهر زاهدان، نمونه‌ای به تعداد80 نفر با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی ساده، انتخاب شد، سپس بر مبنای سطح خودکارآمدی به سه گروه تقسیم شدند. از هر گروه 5 معلم به روش تصادفی ساده انتخاب و از کلاس هر یک از معلمان نمونه به طور میانگین تعداد 20 دانش‌آموز، در مجموع 300 دانش‌آموز انتخاب شدند. برای اندازه‌گیری متغیرهای تحقیق؛ خودکارآمدی معلمان، انگیزش، نگرش و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان، به ترتیب پرسشنامه خودکارآمدی معلمان شانن ـ مورن (Tschannen-Moran 2002)، پرسشنامه انگیزش گاردنر (Gardner,1986) ، پرسشنامه سنجش نگرش (McCoach & Siegll,2003؛ به نقل از سیف، 1389) و آزمون معلم ساخته پیشرفت تحصیلی درس علوم مورد استفاده قرار گرفت. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از تحلیل واریانس یک راهه و ضریب همبستگی پبرسون استفاده شد. نتایج بیانگر این بود که خودکارآمدی معلمان در سطح انگیزش تحصیلی، نگرش دانش آموزان نسبت به مدرسه و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان نقش دارد. همچنین بین انگیزش و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان، نگرش و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان رابطه معناداری وجود دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        10 - میزان پاسخ‌گویی محتوای برنامه درسی دین و زندگی دوره متوسطه به نیازهای اجتماعی و عاطفی دانش‌آموزان
        رضاعلی نوروزی سمیه صیادی شهرکی محمدرضا مرادی
        هدف مقاله حاضر، تحلیل محتوای کتب دین و زندگی دوره متوسطه جهت آشکار شدن نقاط ضعف و قوت برنامه از منظر تناسب با نیازهای اجتماعی و عاطفی فراگیران بود. در این پژوهش کتب دین و زندگی دوره دبیرستان مورد بررسی قرار گرفت و با استفاده از روش تحلیل محتوای کمی بر اساس فرم چک لیست م چکیده کامل
        هدف مقاله حاضر، تحلیل محتوای کتب دین و زندگی دوره متوسطه جهت آشکار شدن نقاط ضعف و قوت برنامه از منظر تناسب با نیازهای اجتماعی و عاطفی فراگیران بود. در این پژوهش کتب دین و زندگی دوره دبیرستان مورد بررسی قرار گرفت و با استفاده از روش تحلیل محتوای کمی بر اساس فرم چک لیست محتوا کتب در دو مؤلفه اصلی نیازهای اجتماعی و عاطفی و 35 مؤلفه فرعی که بر اساس طبقه‌بندی‌های نظری صاحب نظران حوزه تربیتی، مقالات و کتب راهنمای درسی تهیه و پس از تأیید استادان، نهایی شد. سپس به صورت جداگانه هر درس به عنوان واحد تحلیل در نظر گرفته شد. با توجه به یافته‌های به دست آمده، بیشترین فراوانی متعلق به کتاب دین و زندگی سوم متوسطه با 387 فراوانی بوده است که بیشترین تکرار در مؤلفه پرداختن به خانواده و ازدواج با 91/ 20 درصد و کمترین آن در مؤلفه‌های پرورش روحیه توکل، استدلال ممانعت از بزهکاری جوانان، بیان چگونگی رابطه با جنس مخالف، نیاز به هستی‌شناسی و تبیین استقلال با 258/0 درصد نشان داده شد. کتب دین و زندگی اول متوسطه 339 فراوانی که بیشترین فراوانی در مؤلفه نیاز به تفکر و تعقل 87/18 درصد و کمترین آن در مؤلفه‌های پرورش روحیه توکل، بیان روابط اجتماعی و آداب معاشرت، پرداختن به خانواده و ازدواج، تبیین فساد اخلاقی و تبیین نیازهای غریزی 294/0 درصد بود و کتاب دین و زندگی دوم متوسطه 340 فراوانی که بیشترین فروانی در مؤلفه تبیین مرگ، معاد و توشه آخرت 91/20 درصد و کمترین فراوانی و توجه به مؤلفه‌های تبیین احترام به حقوق دیگران و تبیین نیاز به دین و پیام الهی حدود 227/0 درصد بود. کتاب دین و زندگی سوم متوسطه بیشتر از کتب دیگر به نیازهای اجتماعی و عاطفی پرداخته است ولی به طور کلی تمام کتب از نظر پرداختن به نیازهای اجتماعی و عاطفی درسطح پایینی بودند. بنابراین نیاز به تجدید نظر با توجه به پاسخ‌گویی به نیازهای عاطفی و اجتماعی کاملاً احساس می‌شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        11 - بررسی میزان اثر بخشی مؤلفه‌های ارزش‌های شهروندی در برنامه درسی دوره ابتدایی
        نیر صباغی زهره سعادتمند
        پژوهش حاضر، با هدف بررسی میزان اثربخشی مؤلفه‌های ارزش‌های شهروندی در برنامه درسی دوره ابتدایی انجام گرفت. روش تحقیق توصیفی از نوع پیمایشی بود. جامعه آماری پژوهش را کلیه آموزگاران مقطع ابتدایی شهر ارومیه تشکیل دادند که219 نفر آموزگار از طریق نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای انت چکیده کامل
        پژوهش حاضر، با هدف بررسی میزان اثربخشی مؤلفه‌های ارزش‌های شهروندی در برنامه درسی دوره ابتدایی انجام گرفت. روش تحقیق توصیفی از نوع پیمایشی بود. جامعه آماری پژوهش را کلیه آموزگاران مقطع ابتدایی شهر ارومیه تشکیل دادند که219 نفر آموزگار از طریق نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای انتخاب شدند. ابزار اندازه‌گیری پرسشنامه محقق ساخته شامل 59 سؤال بسته پاسخ بود که مؤلفه‌های مسؤولیت پذیری، احترام به حقوق دیگران، میهن دوستی و نظم شخصی را در برگرفت. اعتبار پرسشنامه بر اساس ضریب آلفای کرونباخ 85/ برآورد گردید و برای تعیین روایی ابزار پژوهش از روایی محتوایی وصوری استفاده شد؛ تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از آمار توصیفی (درصد، میانگین، انحراف معیار) و آمار استنباطی (t تک متغییره، مستقل، همبسته، تحلیل واریانس یک راهه) صورت گرفت. یافته‌های پژوهش نشان داد که میانگین نمره اثر بخشی ارزش‌های شهروندی در زمینه مسؤولیت پذیری 99/3، احترام به حقوق دیگران 89/3، میهن دوستی 85/3 و نظم شخصی 81/3 بوده است. F مشاهده شده در سطح 05/>p معنادار بود. بیشترین میزان اثر بخشی مربوط به مسؤولیت پذیری با میانگین 99/3 و کمترین مربوط به نظم شخصی با میانگین 81/3 بود. مقایسه میانگین نمره میزان اثر بخشی ارزش‌های شهروندی از دیدگاه آموزگاران نمایان ساخت که اختلاف میان دیدگاه‌های آموزگاران مرد و زن پیرامون میهن دوستی معنادار بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        12 - تحلیل محتوای کتاب ریاضی 1 پایه اول متوسطه بر اساس تکنیک ویلیام رومی و حیطه شناختی بلوم
        زهره کرمی پژمان اسد بیگی مهدی کرمی
        هدف پژوهش حاضر، تحلیل محتوای متن و تصاویر کتاب ریاضی 1 پایه اول متوسطه سال 1390 بر اساس تکنیک ویلیام رومی و همچنین تحلیل بخش‌های تمرین در کلاس، فعالیت و مسائل درس بر اساس حیطه شناختی بلوم و روش مورد استفاده در این پژوهش، تحلیل محتوا است. جامعه آماری پژوهش، کتاب ریاضی او چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر، تحلیل محتوای متن و تصاویر کتاب ریاضی 1 پایه اول متوسطه سال 1390 بر اساس تکنیک ویلیام رومی و همچنین تحلیل بخش‌های تمرین در کلاس، فعالیت و مسائل درس بر اساس حیطه شناختی بلوم و روش مورد استفاده در این پژوهش، تحلیل محتوا است. جامعه آماری پژوهش، کتاب ریاضی اول متوسطه سال 1390 بود. یافته های تحقیق نمایان ساخت که ضریب درگیری متن، 53/0 است که نشان می دهد متن کتاب ریاضی 1 اول متوسطه به شیوه فعالی نوشته شده است. ضریب درگیری تصاویر نیز 2/1 تعیین شد که نشان داد تصاویر کتاب، دانش آموز را درگیر در یادگیری می‌ کند. همچنین در بخش تحلیل شاخص فعالیت محور بودن کتاب، ضریب درگیری، 75/0 تعیین شد که نشان می‌دهد کتاب، فعالیت محور است. در بخش تحلیل، بر اساس حیطه شناختی بلوم، مشخص شد که 81 درصد تمرین‌ها، فعالیت ها و مسائل کتاب در سطح درک و فهم است. این تحلیل نشان داد که در کتاب، تعداد تمرین‌ها، فعالیت‌ها و مسائل در سطوح بالای حیطه شناختی، بسیار اندک است. پرونده مقاله