-
دسترسی آزاد مقاله
1 - هویت ایرانی؛ نقد دیدگاهها و ضرورت رویکرد تاریخی
محمد علی عسگری فهیمه مخبر دزفولی یونس فرهمندهویت ملی، مهمترین سرمایه فرهنگی و تاریخی هر کشوری است که در گذشته های دور شکل گرفته و نسل به نسل تداوم پیدا می کند. فقدان یک نگرش تاریخی به هویت ملی می تواند موجب برداشت های متناقض و خارج از مداری گردد که بعضا مناقشهبرانگیز خواهد بود. بستر تاریخی یک هویت تا آنجا ا چکیده کاملهویت ملی، مهمترین سرمایه فرهنگی و تاریخی هر کشوری است که در گذشته های دور شکل گرفته و نسل به نسل تداوم پیدا می کند. فقدان یک نگرش تاریخی به هویت ملی می تواند موجب برداشت های متناقض و خارج از مداری گردد که بعضا مناقشهبرانگیز خواهد بود. بستر تاریخی یک هویت تا آنجا اهمیت دارد که برخی از متفکران، هویت را اساسا مقوله ای تاریخی قلمداد می کنند و بر این باورند که هویت ملی هر کشوری از انباشت سرمایه های یک ملت در طول تاریخ پدید آمدهاست و بنابراین سرگذشت مشترک تاریخی مهمترین عنصر تعیینکننده در یک هویت قلمداد می شود. در این مقاله با شیوه کتابخانه ای و تحلیلی نخست برخی دیدگاهها و برداشتها پیرامون هویت ملی ایرانیان مورد بررسی قرار گرفته و در نهایت با نقد آنها به این پرسش پاسخ داده شدهاست که چه ضرورتی برای داشتن یک رویکرد تاریخی وجود دارد و فقدان آن چه پیامدهایی را به دنبال خواهد داشت؟ یافته های این تحقیق نشان می دهد برای روایت هویت یک ملت و نیز برای تمیز دادن روایت های درست از نادرست، داشتن یک رویکرد تاریخی ضرورتی انکارناپذیر است پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - غلبهی مکتب وابستگی بر استراتژیهای توسعه در دههی نخست انقلاب اسلامی
محمد کاظم کاوه پیشقدماین مقاله می کوشد علل غلبهی مکاتب اکلا و وابستگی بر استراتژیهای توسعه در ده هی نخستانقلاب اسلامی ایران را بررسی کند. در این راه با معرفی دو مکتب اک لا و وابستگی به خصایص وشاخصهای عمدهی آن دو توجه میشود. سپس با بررسی شرایط شکلگیری ناسیونالیسم در ایران وتلاش برای حل تناقض چکیده کاملاین مقاله می کوشد علل غلبهی مکاتب اکلا و وابستگی بر استراتژیهای توسعه در ده هی نخستانقلاب اسلامی ایران را بررسی کند. در این راه با معرفی دو مکتب اک لا و وابستگی به خصایص وشاخصهای عمدهی آن دو توجه میشود. سپس با بررسی شرایط شکلگیری ناسیونالیسم در ایران وتلاش برای حل تناقض درونی این ایدئولوژی انجامید، برخی مشابه تهای برداش تهای سیاسیانقلابیون سال 57 با روشهای مذکور مورد توجه قرار می گیرد. در این میان به نقش تلقی های احمدفردید و جلال آل احمد اشاره ای کوتاه صورت میگیرد. در میانهی مقاله به برخی عوامل دیگر که بهغلبهی تلقی های چپ کمک می رساند توجه میشود. درنهایت مقاله با نشان دادن شباه تهایاستراتژیهای توسعه در ده سال نخست با خصایص دو مکتب مذکور پایان می یابد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - بررسی تطبیقی مفهوم وطن در شعر شاعران مشروطه ایران و نهضت مصر
حمیده حرمتی ژیلا مشیریتغییر در اوضاع سیاسی و اجتماعی همواره سبب تحول در نوع نگرش و تفکر ادبی میگردد، قرن نوزدهم برای دو کشور ایران و مصر از ادوار مهم تاریخی و سیاسی بود که در آن جامعهای صنعتی و رخوتزده با شتاب وارد جریان تجدد و مدرنیته گشت؛ نتیجه این خیزش سیاسی و اجتماعی، شکلگیری مفاهیم چکیده کاملتغییر در اوضاع سیاسی و اجتماعی همواره سبب تحول در نوع نگرش و تفکر ادبی میگردد، قرن نوزدهم برای دو کشور ایران و مصر از ادوار مهم تاریخی و سیاسی بود که در آن جامعهای صنعتی و رخوتزده با شتاب وارد جریان تجدد و مدرنیته گشت؛ نتیجه این خیزش سیاسی و اجتماعی، شکلگیری مفاهیم و مضامین جدیدی در ادبیات بود که تا آن دوره بیسابقه مینمود. مفهوم وطندوستی و عشقورزی به میهن یکی از آن مضامین است که همزمان در این دو کشور پدیدار شد و وجوه مختلفی به خود گرفت. مقاله حاضر سعی دارد تا با نگاهی تطبیقی به بررسی مفهوم وطن و وجوه آن در شعر دوره مشروطه ایران و نهضت مصر بپردازد و هم به این سؤالات پاسخ دهد: میهنپرستی و وطندوستی از چه دورهای در ایران و مصر آغاز شد و چه عواملی در رشد و شکلگیری آن نقش داشت؟ میهنپرستی چه وجوه مشترکی در نگاه شاعران دو کشور دارد؟ آیا این تشابهات به حدی است که بتوان گفت در یک بررسی تطبیقی، در صورت عدم رابطه و برخورد میان شاعران دو ملت، شرایط مشابه، آثار مشابهی نیز به وجود میآورد؟ پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - مقایسۀ ناسیونالیسم در اشعار ملی عارف قزوینی (شاعر ملی ایران) و ابراهیم طوقان (شاعر ملی فلسطین)
مهدی ممتحن فروغ الهیناسیونالیسم یا ملیگرایی، یکی از ویژگی های بارز ادبیات مقاومت بوده که توانسته است جایگاه ویژه ای را در سروده های شاعرانی که در این عرصه فعالیت کرده اند، به خود اختصاص دهد.اما در این میان، شاعرانی وجود دارند که به شدّت تحت تأثیر این ویژگی قرار گرفته اند، به زوری که به شا چکیده کاملناسیونالیسم یا ملیگرایی، یکی از ویژگی های بارز ادبیات مقاومت بوده که توانسته است جایگاه ویژه ای را در سروده های شاعرانی که در این عرصه فعالیت کرده اند، به خود اختصاص دهد.اما در این میان، شاعرانی وجود دارند که به شدّت تحت تأثیر این ویژگی قرار گرفته اند، به زوری که به شاعر ملی ملقب شده اند. در ایران، عارف قزوینی و در فلسطین، ابراهیم طوقان، دو شاعر بزرگ در این زمینه بوده اند که توانسته اند این عنوان را کسب کنند.آنچه مشخص است، این است که این دو شاعر متأثر از ادبیات مقاومت اند، ادبیاتی که در ایران و فلسطین وجوه اشتراک زیادی با یکدیگر دارند، چرا که این دو کشور در طول تاریخ مبارزاتی خود همواره در برابر استبداد داخلی و خارجی ایستادگی کرده اند. لذا ادبیات مقاومت، زمینهساز ظهور شباهت هایی در گرایش های ناسیونالیستی و ابزار بیان و معانی و مضامین موجود در اشعار این دو شاعر شده که در تحقیق حاضر بررسی شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - لیـلای وطن درآغوش شعر مشـروطیت
ناصر الدین شاه حسینی مسعود سرحدیوطن پرستی در معنای وسیع کلمه، یکی از شاخص های اصلی شعر عصر مشروطیت محسوب می شود. این مهم با آنکه در ایران مسبوق به سابقه بود اما پس از یک فترت چند صد ساله، مجدداً در این دوره احیا گردید. تجاوزات پی درپی همسایگان و دخالتهای منافع طلبانه ی فرنگی ها که با تحقیر و تخفیف مل چکیده کاملوطن پرستی در معنای وسیع کلمه، یکی از شاخص های اصلی شعر عصر مشروطیت محسوب می شود. این مهم با آنکه در ایران مسبوق به سابقه بود اما پس از یک فترت چند صد ساله، مجدداً در این دوره احیا گردید. تجاوزات پی درپی همسایگان و دخالتهای منافع طلبانه ی فرنگی ها که با تحقیر و تخفیف ملت ایران همراه بود از یک سو و ضعف و زبونی دولتمردان در مدیریت جامعه وصیانت از تمامیت ارضی کشور از سویی دیگر، غرور هر ایرانی وطن خواهی را جریحه دار می کرد. لذا شعرا نظر به رسالت اجتماعیشان، به عزم برانگیختن شور و شعور مردم از حس مقدس وطن خواهی، تیغ دو لبه برای کوتاه کردن دست درباریان و بریدن پای بیگانگان ساختند. البته وطن پرستی آنان عموماً عاطفی و عاری از نضج و عمق فکری و فلسفی بود. به همین منظور، رویکردشان به وطن، ترکیبی از تمامی باورهای مختلف وطن خواهی اعم از: ناسیونالیسم، انترناسیونالیسم، شوونیزم و حتی در معنای مسقط الراس و زادگاه بوده است. در این نوشتار به جهت در آمیختگی نگاه وطن پرستانهی شعرا، و با توجه به پیشینه ذهنی و زبانی آنان سعی بر این است که انگیزهها و سطوح وطن دوستی در شعر شاعران برجسته وتاثیر گذار این برهه بررسی شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
6 - بررسی تطبیقی مبانی ناسیونالیسم در شعر احمد شوقی و سیّد اشرف الدّین حسینی
رضا موسی آبادی دکتر بتول فخراسلامناسیونالیسم ازجمله مفاهیمی است که به دنبال آشنایی با تمدّن غرب در اوایل قرن نوزدهم، وارد ادبیات سیاسی ایران و کشورهای عربی شد و سبب ظهور شاعرانی گردید که مهم ترین مضامین شعری آن ها، اشعار وطنی و مهم ترین دغدغه شان، مبارزه با نیروهای مستبد داخلی و خارجی بود که استقلال و چکیده کاملناسیونالیسم ازجمله مفاهیمی است که به دنبال آشنایی با تمدّن غرب در اوایل قرن نوزدهم، وارد ادبیات سیاسی ایران و کشورهای عربی شد و سبب ظهور شاعرانی گردید که مهم ترین مضامین شعری آن ها، اشعار وطنی و مهم ترین دغدغه شان، مبارزه با نیروهای مستبد داخلی و خارجی بود که استقلال و آزادی کشورشان را به مخاطره می افکندند. این پژوهش بر آن است تا با روش توصیفی- تحلیلی، ضمن بررسی جلوه های گوناگون ناسیونالیسم ایرانی و عربی در دوران نهضت عربی و مشروطة ایران در اشعار احمد شوقی و سیّداشرف الدّین حسینی، با یافتن نقاط تلاقی اندیشة این دو شاعر در عرصة ناسیونالیسم، از خلال اشعار و اندیشه های آن ها به تطبیق این رویکرد به مثابة یکی از رهیافت های فکری عصر حاضر بپردازد. درنهایت با بررسی تطبیقی اشعار این دو شاعر این نتایج به دست آمد که میهن دوستی و عشق به وطن از جلوه های بارز اندیشة ناسیونالیستی آن هاست تا جایی که بازتاب این وطن دوستی در اشعار ایشان آنچنان گسترده است که به عنصری سبک ساز و تعیین کننده در سطحِ محتوایی و زبانی شعر هر دو شاعر تبدیلشده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
7 - جایگاه هویت ملی در ایران نگاهی به تطور تاریخی، الگوها و سیاستهای هویت ملی
فرشید دیلمقانی محمدعلی قاسمی ترکیهویت ملی ایرانیان به عنوان ما حاصل خودآگاهی نسبت به انباشتی تاریخی از تجربههای فرهنگی، سیاسی و اقتصادی، سرزمینی بنام ایران، مانند سایر کشورهای جهان، پدیدهای مدرن است که به تدریج بعد از ارتباط ایران با غرب به ویژه بعد از شکستهای متعدد از روسها و اعزام نخبگان ایرانی و چکیده کاملهویت ملی ایرانیان به عنوان ما حاصل خودآگاهی نسبت به انباشتی تاریخی از تجربههای فرهنگی، سیاسی و اقتصادی، سرزمینی بنام ایران، مانند سایر کشورهای جهان، پدیدهای مدرن است که به تدریج بعد از ارتباط ایران با غرب به ویژه بعد از شکستهای متعدد از روسها و اعزام نخبگان ایرانی و پیدایی مشکله هویت در نزد این افراد، در ایران پدیدار گردید. پژوهش حاضر با روش توصیفی– تحلیلی و با رویکردی تاریخی و بهرهگیری از ابزار کتابخانهای و اینترنتی به بررسی مسائل هویتی در ایران قبل از 1320 میپردازد. فرضیه پژوهش عبارتست از اینکه علیرغم کهن بودن تمدن ایران و حس وطن دوستی که در مقیاسهای مختلف در طول تاریخ در برخی از ایرانیان وجود داشته است اما هویت ملی مانند کشورهای دیگر پدیدهای مدرن محسوب میشود و در ایران، تاریخ آن به دوران مشروطه بر میگردد و آنچه بیش از آن در ایران وجود داشته است، هویت اجتماعی- فرهنگی بوده است. بررسی تطور تاریخی هویت ملی در ایران از زمان مشروطه نشان دهنده مطرح شدن الگوهای هویتی غربگرایانه و باستانگرایانه در دورهای قبل از 1320 میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
8 - بازنگری در جشنهای دوهزار و پانصد ساله شاهنشاهی در ایران
لقمان دهقان نیری حورا شجاعیبازنگری در جشن های دو هزار و پانصد ساله شاهنشاهی در ایران جشن های دو هزار و پانصد ساله ،که با شکوهی کم نظیر پس از سالها تبلیغات و مطالعه در مهر 1350 ه.ق در تخت جمشید برگزار شد،از جمله جشن های پرهزینه بود.شاه از برگزاری چنین جشنی به دنبال راهی برای تداوم حکومت و سلطه چکیده کاملبازنگری در جشن های دو هزار و پانصد ساله شاهنشاهی در ایران جشن های دو هزار و پانصد ساله ،که با شکوهی کم نظیر پس از سالها تبلیغات و مطالعه در مهر 1350 ه.ق در تخت جمشید برگزار شد،از جمله جشن های پرهزینه بود.شاه از برگزاری چنین جشنی به دنبال راهی برای تداوم حکومت و سلطه اش بر مردم ایران بود،بر این اساس به احیای ارزشهای آریایی و معاندت با اسلام و جلب دوستی دول خارجی برآمد و بدین منظور دست به یک سری اقدامات عمده زد از جمله:خود را شاهنشاه نامید ،امر به جمع آوری و تالیفکتبی در خصوص فرهنگ و تمدن ایران پیش از اسلام کرد،تشکیل بنیاد شاهنشاهی فرهنگستان ایران،تاسیس سازمان اسناد ملی ایران،برپایی جشنهای مختلف در طی دهه جشن ها(1345-1355)،ترغیب مردم به برگزیدن نامهای اصیل ایرانی برای فرزندانشان،اعزام سپاهیان دانش به روستاها به هدف ترغیب مردم به فرهنگ باستانی و شاهنشاهی و آگاهی ادن انها نسبت به بزرگی جشنهای 2500 ساله شاهنشاهی،احداث مدارس و بناهای عام المنفعه به نام کوروش کبیر،تغییر تقویم هجری شمسی به شاهنشاهی،از دیگر اقدامات وی در این زمینه بود. اما هزینه این جشنها آنقدر زیاد و اقدامات رژیم در خصوص اسلام زدایی آنقدر گسترده بود که بالاخره صدای اعتراض اکثر مردم ایران و حتی مطبوعات و شخصیتهای خارجی را درآورد و محمد رضا پهلوی را مورد نکوهش قرار داد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
9 - ارزیابی تطبیقی ناسیونالیسم تبارگرا و ناسیونالیسم مبتنی بر قرارداد با هویت سیاسی جمهوری اسلامی
شعبان محرم نژاد اصغر پرتوی عباس مرادی ابوالفضل لطفی زادهناسیونالیسم عبارت از آگاهی به عضویت یا وابستگی به ملت و به عبارت دیگر، آگاهی ملی است و این آگاهی غالبا پدیدآورنده شور و علاقه افراد به عناصر تشکیل دهنده ملت است و گاه موجب تجلیل از آنها و اعتقاد به برتری این مظاهر بر مظاهر ملی دیگر ملتها میشود. هدف از مقاله حاضر بررسی چکیده کاملناسیونالیسم عبارت از آگاهی به عضویت یا وابستگی به ملت و به عبارت دیگر، آگاهی ملی است و این آگاهی غالبا پدیدآورنده شور و علاقه افراد به عناصر تشکیل دهنده ملت است و گاه موجب تجلیل از آنها و اعتقاد به برتری این مظاهر بر مظاهر ملی دیگر ملتها میشود. هدف از مقاله حاضر بررسی تاثیر دو نوع از ناسیونالیسم بر هویت سیاسی جمهوری اسلامی ایران است.روش تحقیق براساس هدف و ماهیت آن،کتابخانهای و اسنادی است و در صدد است با گردآوری برخی اسناد تاریخی و کتابخانهای، به بررسی ناسیونالیسم تبارگرا و ناسیونالیسم مدنی از منظرگاه تفکر و آرمان و هویت سیاسی انقلاب اسلامی اهتمام ورزد که آیا سیاست جمهوری اسلامی ایران در حوزه قومی مبتنی بر قرارداد است یا تبارگرا؟ بر اساس یافته های پژوهش ناسیونالیسم مدنی در جامعه ایران می تواند نسبت به ناسیونالیسم تبارگرا کارآمدتر باشد، علیرغم اینکه ناسیونالیسم تبارگرا در ایران گسترش بیشتری دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
10 - نقش پیشگامان فکری آذربایجان در بازتولید ایده ناسیونالیسم مدرن در ایران
علی شکری علی شیاری محمد یوسفی جویباریپیشگامان فکری آن دسته از اندیشه‎ورزان آذربایجان هستند که در تکوین شاکله فکری ناسیونالیسم ملی و هویت ایرانی نقش‎آفرین بوده‎اند و در این راستا با نظام سنتی و استبدادی حاکم و نیروهای حافظ آن مخالفت نموده و خواهان حاکمیت قانون شدند. با این فرضیه که نقش آذربایجان چکیده کاملپیشگامان فکری آن دسته از اندیشه‎ورزان آذربایجان هستند که در تکوین شاکله فکری ناسیونالیسم ملی و هویت ایرانی نقش‎آفرین بوده‎اند و در این راستا با نظام سنتی و استبدادی حاکم و نیروهای حافظ آن مخالفت نموده و خواهان حاکمیت قانون شدند. با این فرضیه که نقش آذربایجان در تکوین و تحول ناسیونالیسم در ایران چگونه است. این ایده‎ها و افکار از آذربایجان برخاسته بود ولی نگاه محلی نداشت بلکه خواهان کشوری به نام ایران با این ویژگی‎ها بود. ناسیونالیسم ایرانی، صرفنظر از بهرهگیریاش از گذشته پیشامدرن ایران، مدرن است و همزاد گریزناپذیر مدرنیته ایرانی و آغازین مراحل آشنایی ایرانیان با دنیای مدرن است. هدف از این مقاله تاثیر و نقش مثبت آذربایجان به طور مستقیم و گاهاً غیر مستقیم بر روند مدرن سازی ناسیونالیسم ایرانی گذاشته، می باشد. در این مقاله به نظرات و افکار اندیشمندان بزرگی چون آخوندزاده، مستشارالدوله تبریزی، طالبوف و تقیزاده را مورد بررسی قرار خواهیم داد پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
11 - بحران فرایند دولت -ملتسازی و نقش آن بر شکلگیری و تکوین بنیادگرایی دینی در خاورمیانه (مطالعه موردی عراق و سوریه)
صدیقه مرادزاده احسان شاکری خوئیمقاله حاضر به مطالعه نقش فرایند دولت ملت سازی بر شکل گیری و تکوین بنیادگرایی دینی در خاورمیانه، به صورت مطالعه موردی عراق و سوریه پرداخته است. تبیین نقش فرایند دولت ملت سازی بر شکل گیری و تکوین بنیادگرایی دینی در خاورمیانه به خصوص جوامع عراق و سوریه، تبیین مولفه های مرب چکیده کاملمقاله حاضر به مطالعه نقش فرایند دولت ملت سازی بر شکل گیری و تکوین بنیادگرایی دینی در خاورمیانه، به صورت مطالعه موردی عراق و سوریه پرداخته است. تبیین نقش فرایند دولت ملت سازی بر شکل گیری و تکوین بنیادگرایی دینی در خاورمیانه به خصوص جوامع عراق و سوریه، تبیین مولفه های مربوط به فرایند دولت ملت سازی در جوامع خاورمیانه، تبیین صورت بندی و ساختار اجتماعی جوامع عراق و سوریه، تبیین خاستگاه اجتماعی پیدایش داعش، ازاهداف این تحقیق می باشد. دولت- ملت سازی ناقص درخاورمیانه (عراق و سوریه) باعث شکل گیری و تکوین بنیادگرایی دینی شده است؛ ساختارمتنوع و متکثر قومی، مذهبی و موزائیکی بودن جوامع عراق و سوریه و انجام دولت- ملت سازی ناقص و مصنوعی بر مبنای قرارداد سایکس- پیکو در کشورهای خاورمیانه و از طرفی فرایند دولت ملت سازی باعث انباشت مطالبات و عدم تحقق آن در جوامع عراق و سوریه، به عنوان فرضیه های تحقیق درنظر گرفته شده است. مطالعه موردی دراین تحقیق در ارتباط با بنیادگرایی دینی درعراق و سوریه صورت گرفته است. بازه زمانی تحقیق مربوط به پس از اشغال عراق و سرنگونی رژیم صدام حسین در سال 2003 تا به حال و تحولات سیاسی و اجتماعی سوریه، پس ازمرگ حافظ اسد در سال 2000 و روی کارآمدن بشار اسد در نظر گرفته شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
12 - دیپلماسی فرهنگی ترکیه در عراق با رویکرد نوعثمانیگری و ناسیونالیسم ترکی (2003 – 2018)
پریسا پورعلی محمدرضا دهشیری محمدرضا قائدی حسن خداوردیمطالعه دیپلماسی فرهنگی ترکیه در عراق، منوط به فهم نگاه جدید سیاست خارجی این کشور به خاورمیانه است. دولت ترکیه با طرح موضوع منازعه صفر و بهبود روابط با کشورهای بازمانده از امپراتوری عثمانی سابق، در چارچوب نوعثمانیگری و هویت واحد ترکی در قالب ناسیونالیسم، تلاش نمود تا خ چکیده کاملمطالعه دیپلماسی فرهنگی ترکیه در عراق، منوط به فهم نگاه جدید سیاست خارجی این کشور به خاورمیانه است. دولت ترکیه با طرح موضوع منازعه صفر و بهبود روابط با کشورهای بازمانده از امپراتوری عثمانی سابق، در چارچوب نوعثمانیگری و هویت واحد ترکی در قالب ناسیونالیسم، تلاش نمود تا خود را بهعنوان یک بازیگر استراتژیک فرامنطقهای مطرح نماید. هرچند تحولات پسینی در سیاست داخلی ترکیه و نیز بهارعربی و پیامدهای آن، تا حدودی باعث ابهام در سیاست خارجی ترکیه شده، اما این کشور همچنان به دیپلماسی فرهنگی ناشی از این رویکرد پایبند است. در این چارچوب، عراق بهعنوان مهمترین راه ورود ترکیه به خاورمیانه از اهمیت استراتژیک برخوردار است. بر همین اساس، سوال اصلی مقاله این است که مهمترین مؤلفههای دیپلماسی فرهنگی ترکیه در عراق کدام است و تا چه اندازه متأثر از ناسیونالیسم ترکی و نوعثمانیگرایی بوده است؟ در پاسخ، فرضیه مطرح شده این است که ترکیه با تمرکز بر ساختارهای فرهنگی خود و ابزارهایی چون رسانه، فیلم و سریالهای ترکی، زبان و ادبیات ترکی، پیوندهای فرهنگی ـ مذهبی با مردم عراق در قالب گفتمان نوعثمانیگرایی و نیز پیوند مستحکم با ترکمنها در قالب هویت واحد و ناسیونالیسم ترکی، توانسته حوزههای نفوذ عمیقی در عراق برای خود ایجادکند. روش تحقیق در این مقاله، بر مبنای پژوهش کیفی مورد محور و مبتنی بر روش اسنادی با جمعآوری و تحلیل اطلاعات و داده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
13 - جهانی شدن و مناسبات دولت – جامعه در مصر
محمدحسین حافظیانپژوهش حاضر تلاش دارد به این پرسش اساسی پاسخ دهد که فرایند جهانی شدن در چند دهه گذشته آیا اصولاً تأثیری بر رابطه دولت و جامعه در مصر داشته است و اگر پاسخ مثبت است این آثار به چه صورت بوده و اگر پاسخ منفی است، چرا فرایند جهانی شدن نتوانسته است تأثیری بر این رابطه برخلاف چکیده کاملپژوهش حاضر تلاش دارد به این پرسش اساسی پاسخ دهد که فرایند جهانی شدن در چند دهه گذشته آیا اصولاً تأثیری بر رابطه دولت و جامعه در مصر داشته است و اگر پاسخ مثبت است این آثار به چه صورت بوده و اگر پاسخ منفی است، چرا فرایند جهانی شدن نتوانسته است تأثیری بر این رابطه برخلاف دیگر کشورها بر جای بگذارد؟ فرضیه ای که در پاسخ به این پرسش طراحی شده این است که بهخاطر مقاومت شدید دولت و نخبگان سیاسی مصر در برابر هر گونه تحولی در جهت دموکراتیک شدن از لحاظ سیاسی و خصوصی سازی و حاکم شدن اقتصاد بازار آزاد از جنبه اقتصادی، جهانی شدن تأثیر ناچیزی بر رابطه دولت- جامعه در مصر بر جای گذاشته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
14 - کرونا ویروس و تحول در مفاهیم سیاسی
حسن شمسینی غیاثونداصولا مفاهیم سیاسی - اجتماعی تابع شرایط زمانی و مکانی هستند. درواقع با توجه به مقتضیات و دگردیسی ها زمانه تولید یا بازمعنا می شوند. بنابراین برای فهم بهتر معنا و صورت بندی مفاهیم اجتماعی همچون دولت، امنیت و ناسیونالیسم در ابتدا باید زمان و مکان فهم شود. محور اصلی این مق چکیده کاملاصولا مفاهیم سیاسی - اجتماعی تابع شرایط زمانی و مکانی هستند. درواقع با توجه به مقتضیات و دگردیسی ها زمانه تولید یا بازمعنا می شوند. بنابراین برای فهم بهتر معنا و صورت بندی مفاهیم اجتماعی همچون دولت، امنیت و ناسیونالیسم در ابتدا باید زمان و مکان فهم شود. محور اصلی این مقاله توصیفی - تحلیلی تاثیر کرونا در تحول معنایی مفاهیم عمده سیاسی از جمله دولت، سبک زندگی، جهانی شدن و ناسیونالیسم است. نتایج تحقیق بر این تأکید دارند که کرونا ویروس باعث تغییر در نظریه ها و روایت های کلان و خرد سیاسی به مفاهیم بنیادی حوزه سیاست و علوم سیاسی شده است؛ چنانکه نگرش به دولت بخصوص کارکرد آن تغییر بنیادین یافت. از سوی دیگر در تعامل جهانی شدن و ناسیونالیسم پارادوکس شکل گرفت؛ چنانکه برخی از پایان جهانی شدن سخن می گویند. همچنین نقش رسانه ها و سبک زندگی با توجه به تأثیرات کرونا ویروس با نگرش های نوین همگام شد. در واقع جهان پساکرونا با شیوه حکمرانی جدید، سبک زندگی نوین، لزوم بازتولید اقتدار دولت ها، افزایش نقش سواد رسانه ای در زندگی شهروندان، تقابل بیشتر علم ودین و....همراه خواهد بود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
15 - دیدگاه های کسروی درمورد ناسیونالیسم دردوره رضاشاه پهلوی
کاظم حسینی فر معصومه قره داغی علی سالاری شادی منیژه صدریخمیرمایه فکری اسیدحمد کسروی در دوران نهضت مشروطه و تحت تاثیر آرمان های آن، شکل گرفت.شخصی که در برهه اول زندگی خویش به لباس روحانیت درمیآید، اما بر اثر شکل گیری یک سلسله از رخدادهای فکری، از این مرحله زندگی خویش فاصله میگیرد.مشارالیه دو جنگ جهانی،نهضت مشروطه و دیکتات چکیده کاملخمیرمایه فکری اسیدحمد کسروی در دوران نهضت مشروطه و تحت تاثیر آرمان های آن، شکل گرفت.شخصی که در برهه اول زندگی خویش به لباس روحانیت درمیآید، اما بر اثر شکل گیری یک سلسله از رخدادهای فکری، از این مرحله زندگی خویش فاصله میگیرد.مشارالیه دو جنگ جهانی،نهضت مشروطه و دیکتاتوری رضاشاه را تجربه کرد .خمیرمایه ذهنی و پژوهشی اش نیز وی را به اظهارنظر درباره یمسائل مختلف و تفکر درموضوعات گوناگون واداشت. کسروی ازروشنفکران نهشت مشروطه و آرمانهای آن بود، اما این نهضت به سرعت دست خوش استبداد شد، کسروی که هر دو فضا را تجربه کرده بود، در آثار خود به بحث در باره آنها پرداخت. نکته مهم این است، که کسروی برخلاف بسیاری از منتقدان رضاشاه با وجود برخی نقدهای قابل اغماض در همه حال، قاطعانه از اقدامات رضاشاه دفاع کرد درساختار سیاسی دوره رضاشاه مفاهیمی چون ناسیونالیسم، میهن پرستی، حس ملیت مادامی کاربرد داشت که بتواند زمینه را برای بازتولید انقیاد در درون نهادهای اجتماعی جهت تضمین سلطه و سرسپردگی شخصی فراهم آورد. هدفی که کسروی در نظر داشت اعتباربخشی به ارزش های ناسیونالیستی مورد نظرش بودکه درپاره ایی از اثار کسروی در این زمینه ناسیونالیسم وحدت خواهانه او رادنبال می کرد.کسروی تحت تأثیر گفتمان ناسیونالیسم نمی تواند بپذیرد که کشور فعلی ایران در گذشته تاریخی اش زمانی فاقد استقلال بوده و یکپارچگی ارضی و سرزمینی نداشته است وقدرت محلی قدرت سرکش متمرد است . پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
16 - بررسی و اقدامات پیامدهای مدرنیزاسیون و ایحاد هویت ملی نوین در دوره پهلوی اول
حجت عباسی ترکی منیره کاظمی راشد محمد تقی امامی خوییاز نیمه دوم سده نوزدهم به این سو، تجدد و جوانب مختلف آن مانند دولت مدرن و هویت ملی عمده ترین مسئله مورد بحث روشنفکران ایرانی بوده است. در این پژوهش تجدد و نوخواهی و نیز خاستگاه ایدئولوژیک و تاریخی ناسیونالیسم ایرانی در دوره پس از مشروطیت و تغییر سلطنت قاجار مورد بررسی ق چکیده کاملاز نیمه دوم سده نوزدهم به این سو، تجدد و جوانب مختلف آن مانند دولت مدرن و هویت ملی عمده ترین مسئله مورد بحث روشنفکران ایرانی بوده است. در این پژوهش تجدد و نوخواهی و نیز خاستگاه ایدئولوژیک و تاریخی ناسیونالیسم ایرانی در دوره پس از مشروطیت و تغییر سلطنت قاجار مورد بررسی قرار گرفته است. شورش ها و بحران های داخلی و مداخلات بی امان خارجی در کشور، روشنفکران سرخورده از مشروطیت را که به دنبال رهیافتی نوین جهت خروج از بن بست بودند به این نتیجه رساند که باید سعادت توده ای از مردم را بدون مشارکت آنها درفرایند سیاسی و اجتماعی تامین کرد. تفکر بنیادین که در این دوره شکل گرفت در حقیقت انعکاسی از اوضاع مملو از هرج و مرج آن زمان بود که از سویی به دنبال تشکیل دولت مقتدر مرکزی بود که بتواند اوضاع آشفته را پایان بخشد و از سویی دیگر رواج ناسیونالیسم بود که بتواند دلبستگی های دیرین مذهبی، طایفه ای، قومی و محلی را از میان برداشته و جای آن را به هویت ملی بسپارد. با توجه به این توضیحات، مساله اصلی در پژوهش حاضر، بررسی محفل های پرنفوذ روشنفکری و چهره های شاخص این نحله های فکری است که از طریق ملت سازی به دنیال ایجاد یکپارچگی ملی اقوام ساکن ایران بودند. یافته های تحقیق حاکی از آن است که انکار وجود اقوام گوناگون، باعث بیگانگی گروه های قومی و منازعات در بزنگاه های سیاسی گردید که حوادث دهه 1320 در آذربایجان و کردستان از تبعات آن بود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
17 - بررسی علل و عوامل برگزاری جشنهای 2500 ساله شاهنشاهی
دکتـر حسـن زندیـه علـی قنـواتیچکیده جشن‎های 2500 ساله شاهنشاهی در مهرماه 1350ش. برگزار شد. بحث اصلی این مقالهناظر به چرایی برگزاری این جشن ها از سوی حکومت پهلوی است. در این مورد علل مختلفی را می توان بررسی کرد: باستانگرایی و ناسیونالیسم مثبت محمّدرضا شاه، کسب مشروعیت برای حکومت از طریق پیون چکیده کاملچکیده جشن‎های 2500 ساله شاهنشاهی در مهرماه 1350ش. برگزار شد. بحث اصلی این مقالهناظر به چرایی برگزاری این جشن ها از سوی حکومت پهلوی است. در این مورد علل مختلفی را می توان بررسی کرد: باستانگرایی و ناسیونالیسم مثبت محمّدرضا شاه، کسب مشروعیت برای حکومت از طریق پیوند با گذشته، اسلامزدایی از فرهنگ ایرانی، غربگرایی، کسب وجههی بینالمللی برای حکومت، نهادینه کردن نظام شاهنشاهی در ایران، ارضای حس خودبزرگبینی شاه، معرفی ایران کهن و ایران نو به جهانیان، ایجاد و گسترش مناسبات بینالمللی، تجلیل از کوروش کبیر، توسعهی گردشگری و سرمایهگذاری های خارجی در ایران، رنسانس و تولّد دوبارهی کشور تبیین می‎گردند.روش این پژهش توصیفی تحلیلی میباشد وبه شیوه کتابخانه ای گرد آوری شده است واژگان کلیدی: جشن های 2500 ساله شاهنشاهی، ناسیونالیسم، حکومت پهلوی، محمّدرضا شاه، باستان گرایی و مشروعیت. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
18 - تحلیل رابطه تعاملی ناسیونالیسم نفتی در ایران و تحولات ساختاری بازار نفت جهان
سید سعید میرترابیچکیده این مقاله در چارچوب رویکردی بین رشته ای، میکوشد از منظر جامعه شناسی سیاسی و اقتصاد سیاسی بینالمللی بازار نفت، رابطه تعاملی میان حرکت های ناسیونالیستی نفتی در کشور و تحولات در قواعد تولید و فروش نفت در بازار جهانی نفت را در یک بازه زمانی بسیار مهم بررسی و تحلیل ک چکیده کاملچکیده این مقاله در چارچوب رویکردی بین رشته ای، میکوشد از منظر جامعه شناسی سیاسی و اقتصاد سیاسی بینالمللی بازار نفت، رابطه تعاملی میان حرکت های ناسیونالیستی نفتی در کشور و تحولات در قواعد تولید و فروش نفت در بازار جهانی نفت را در یک بازه زمانی بسیار مهم بررسی و تحلیل کند؛ رویکردی که در مطالعات در این حوزه کمتر مورد توجه قرار گرفته است. در همین راستا، پرسش اصلی مقاله این است که شرایط اجتماعی داخلی و قواعد ساختاری بازار نفت جهان در بازه زمانی 1300 تا 1360، چگونه بر سیر تحول حرکتهای ناسیونالیستی نفتی در کشور تأثیر گذاشته اند؟ پاسخی که به عنوان فرضیه به این پرسش داده شده، این است که میزان عمق اجتماعی حرکتهای ناسیونالیستی نفتی و میزان قوت/ ضعف قواعد ساختاری تولید و فروش نفت در بازار جهانی نفت، در این دوره زمانی، از طریق تعیین اهداف و دستاوردهای جنبش ناسیونالیسم نفتی، پنج دوره متمایز از ناسیونالیسم نفتی را در کشور رقم زده است. مقاله نشان می دهد که دسته بندی ناسیونالیسم نفتی در پنج دوره زمانی مورد نظر، به درک بهتر ما از سیاستِ نفت در ایران و کشورهای نفت خیز و همچنین، رابطه تعاملی تحولات نفتی در کشورهای نفت خیز با تحولات بازار جهانی نفت در هر دوره کمک می کند. در همین راستا ویژگی های هر دوره از نظر شرایط بازار نفت، شیوه عملکرد شرکتها، ماهیت حرکتهای ضد استعماری و اهداف و نتایج این حرکتها به تفکیک بررسی شده است. روش تحقیق مقاله، توصیفی- تاریخی و تحلیلی است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
19 - فروپاشی اتحاد شوروی ویژگی های منحصر به فرد آن و نمونه های تاریخی مشابه
هلموت واگنر حسن ملائکهسقوط اتحاد جماهیر شوروی از مهمترین وقایع قرن بیستم بوده است و اثرات آن در ابعاد سیاسی، اقتصادی و ایدئولوژیک چه در سطح منطقه و چه در سطح بین المللی هنوز محسوس است. این مقاله با ارایه ی رویکردی مقایسه ای تحلیلی سعی در شناخت علل فروپاشی اتحاد شوروی و نیز مقایسه ی آن با سقو چکیده کاملسقوط اتحاد جماهیر شوروی از مهمترین وقایع قرن بیستم بوده است و اثرات آن در ابعاد سیاسی، اقتصادی و ایدئولوژیک چه در سطح منطقه و چه در سطح بین المللی هنوز محسوس است. این مقاله با ارایه ی رویکردی مقایسه ای تحلیلی سعی در شناخت علل فروپاشی اتحاد شوروی و نیز مقایسه ی آن با سقوط سایر امپراتوری های قرن بیستم را دارد. نگارنده با بررسی دیدگاه سیاستمداران اتحاد شوروی مانند ولادیمیر پوتین، میخائیل گورباچف و آلکساندر یاکولوف و نیز محققان آلمانی مانند الریش درو، گرهارد سیمون و هلموت آلتریشتر سعی می کند، دیدگاهی جامع از علل سقوط اتحاد شوروی ارایه کند. نویسنده انتخاب های پیش روی روسیه برای ایفای نقشی مؤثر در صحنه ی جهانی را بررسی می کند و نتیجه می گیرد که روسیه برای دستیابی به این هدف می بایست همگرایی هر چه بیشتری در چارچوب اتحادیه اروپا در پیش گیرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
20 - واکاوی رابطه و موقعیت کشورها بر پایة امپریالیسم و توسعه در عرصة روابط بینالملل
محمدرضا مایلیاز انقلاب فرانسه(1789) تاکنون مناسبات موجود میان دولتها و ملتها اهمیت و گسترش زیادی یافته که این روابط براساس چارچوبهای سیاسی و حقوقی و همچنین مفاهیم ویژه قابلتفکیک و دستهبندی است. دو مفهوم و واژة کلیدی امپریالیسم و توسعه در بستر روابط میان دولتها و جوامع از قرن 1 چکیده کاملاز انقلاب فرانسه(1789) تاکنون مناسبات موجود میان دولتها و ملتها اهمیت و گسترش زیادی یافته که این روابط براساس چارچوبهای سیاسی و حقوقی و همچنین مفاهیم ویژه قابلتفکیک و دستهبندی است. دو مفهوم و واژة کلیدی امپریالیسم و توسعه در بستر روابط میان دولتها و جوامع از قرن 19 تاکنون در این زمینه برجسته است. در این مقاله سعی بر این است که با تکیه بر این دو مفهوم به تحلیل رابطه و بیان موقعیت کشورها و جوامع در بستر تاریخ روابط بینالملل پرداخته شود. این تحلیل در مقابل بحثهای یکسویهای است که یکسره با دیدگاهی منفی و ستیزهجویانه و بر اساس ایدئولوژی با دیدی یکجانب نگر اعم از مارکسیسم و چپگرایانه تا ناسیونالیسم اروپایی و سرمایهداری طرف مقابل را عامل شر و تباهی قلمداد کرده و در مقابل تحلیل ایدئولوژیک و نه علمی، به ارزیابی تاریخ و مناسبات موجود میان دولتها و جوامع برمیآید. روش پژوهشی در این مقاله توصیفی-تحلیلی است و به شیوة اسنادی‑کتابخانهای است. فرضیهای که در این مقاله بررسی میشود این است که : یکسونگری ادبیات چاپگر دربارة مقصر و متهم اصلی جلوه دادن کشورهای پیشرفته در توسعهنیافتگی و تحت سلطه بودن جوامع عقبمانده بهدوراز واقعیات تاریخی است . ازاینروی در این مقاله سعی بر این است واکاوی بیطرفانهای برپایة این دو مفهوم در بستر تاریخ روابط بینالملل صورت پذیرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
21 - بررسی فعالیت های شورای ناتو - روسیه فراز و فرودها در همکاری های ناتو و روسیه از آغاز روابط تا پایان سال 2009
اسماعیل شفیعی پیام جهانگیریروابط سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) و جمهوری فدراتیو روسیه بعنوان دو بازیگر عمده ی صحنه ی روابط بین الملل از اهمیت زیادی برخوردار است. پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی ناتو به عنوان بزرگترین و مهم ترین پیمان سیاسی و نظامی روابط خود را با جمهوری فدراتیو روسیه -وارث چکیده کاملروابط سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) و جمهوری فدراتیو روسیه بعنوان دو بازیگر عمده ی صحنه ی روابط بین الملل از اهمیت زیادی برخوردار است. پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی ناتو به عنوان بزرگترین و مهم ترین پیمان سیاسی و نظامی روابط خود را با جمهوری فدراتیو روسیه -وارث ابر قدرت شوروی سابق - در قالب شورای ناتو روسیه آغاز کرد. روسیه ضمن داشتن نگرانی های جدی از ادامه ی بقای ناتو و گسترش آن به شرق تصمیم گرفت با ناتو همکاری کند و با حضور خود در این سازمان از وقوع تحولات به زیان منافع خود جلوگیری کند. به رغم این که روسیه دیگر نظام سیاسی اقتصادی کمونیستی ندارد اما کشور های اصلی تشکیل دهنده ناتو به ویژه ایالات متحده آمریکا از پتانسیل بالقو هی روسیه برای تبدیل به یک قدرت جهانی آگاه هستند و همین امر موجب بدبینی ناتو به روسیه گردیده است. با وجود این اختلافات موضوعات بین المللی و حوزه هایی هستند که ناتو و روسیه دارای منافع و دیدگاه مشترک می باشند؛ مانند تروریسم، گسترش سلاح های کشتار جمعی، بنیادگرای اسلامی و مبارزه با ناسیونالیسم افراطی و ناآرامی های قومی مذهبی و همین امر زمینه ی تشکیل شورای ناتو -روسیه را فراهم نموده است. هدف مقاله ی حاضر بررسی فراز و فرود های روابط ناتو و روسیه می باشد. این مقاله به روش توصیفی - تحلیلی و با بررسی اسناد منتشر شده در پایگاه رسمی ناتو و دیدگاه صاحب نظران به اختلافات و اشتراکات روسیه و ناتو می پردازد و این واقعیت را بیان می کند که روسیه و ناتو برای مقابله با چالش های بین المللی و ابعاد جدید تهدیدات امنیتی در قرن بیست و یکم ناگزیر به همکاری با یکدیگر می باشند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
22 - اقبال تصویر کننده ی اینترناسیونالیسم و جهان وطنی اسلامی و انعکاس تفکر دینی اسلامی وی بر نسل امروز
بهروز رومیانی مهلا سعیدیاندر اغلب کشورهای اسلامی در دو قرن اخیر شاعرانی می توان یافت که مدافع اندیشه انترناسیونالیسم یا وحدت دینی اند . در زبان فارسی در این حال و هوا فقط یک شاعرداریم و آن اقبال لاهوری است . اقبال همواره می کوشد تا دین را به گونه ای عملی وعینی تحلیل و ارزیابی کند . به همین خاطر چکیده کاملدر اغلب کشورهای اسلامی در دو قرن اخیر شاعرانی می توان یافت که مدافع اندیشه انترناسیونالیسم یا وحدت دینی اند . در زبان فارسی در این حال و هوا فقط یک شاعرداریم و آن اقبال لاهوری است . اقبال همواره می کوشد تا دین را به گونه ای عملی وعینی تحلیل و ارزیابی کند . به همین خاطر سعی می کند به دور از تنگ نظری ها و تعصب ها و جمودها ، سیر تحولاتی که بر آن گذشته و مراحلی را که یک اندیشه ی دینی در دوران حیات ، طی می کند کشف و بررسی کند و مقدار کارایی دین را در گذشته و کاربرد آن را در زمان معاصر دریابد . این انترناسیونالیسم بدون شعار وبا بینش شاعرانه بیان شده است.با این همه فکر" وحدت دینی یا انترناسیونالیسم" در برابر دشمن مشترک ، یکی از موضوعات اصلی شعر اقبال به حساب می آید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
23 - مبانی و پیامدهای سیاست ناسیونالیسم اقتصادی دولت ترامپ
علی صباغیان مسعود فتحی پوربا روی کار آمدن دونالد ترامپ در ژانویه 2017 تغییرات مهمی در عرصه اقتصاد آمریکا رخ داد. خروج آمریکا از توافقنامههای بینالمللی، افزایش تعرفههای گمرکی و حمایت از تولید داخلی از جمله این تغییرات بود. ترامپ با تاکید بر" اول آمریکا" در سخنرانی تحلیف خود به دنبال رویکردهای چکیده کاملبا روی کار آمدن دونالد ترامپ در ژانویه 2017 تغییرات مهمی در عرصه اقتصاد آمریکا رخ داد. خروج آمریکا از توافقنامههای بینالمللی، افزایش تعرفههای گمرکی و حمایت از تولید داخلی از جمله این تغییرات بود. ترامپ با تاکید بر" اول آمریکا" در سخنرانی تحلیف خود به دنبال رویکردهای دولتگرایی نوینی بود که اقتصاد آمریکا را از مشکلات و گرفتاریهای طولانی مدت رها سازد. این مهم از نظر ترامپ با تغییر در رویکردهای کلان اقتصادی امکانپذیر بود. اتخاذ این تصمیم دلایل و نیز پیامدهای مختلفی داشت که موضوع این پژوهش است. از این رو، پرسش اصلی پژوهش حاضر این است که سیاست ناسیونالیسم اقتصادی دولت ترامپ بر چه مبانیایی استوار بوده و بروز عملی آن چه پیامدهایی در پی داشته است؟ این مقاله بر اساس این فرضیه به بررسی موضوع پرداخته که مبانی ناسیونالیسم اقتصادی دولت ترامپ از سه عنصر شخصیت ترامپ، رویکردهای حزب جمهوریخواه و فشارهای خارجی نشات گرفته و بروز عملی آن در شکل خروج آمریکا از موافقتنامههای بینالمللی یا تلاش برای اصلاح آنها، افزایش تعرفهها و حمایت از تولید داخلی نمود داشته است. روش تحقیق مورد استفاده در این پژوهش کیفی است. یافتههای پژوهش نشان میدهد که اجرای سیاست ناسیونالیسم اقتصادی دولت ترامپ موجب تعارض الزامات هژمونیک آمریکا با انزواطلبی بیشتر این کشور شده است. از این روی، تصمیمسازان دستگاه سیاست خارجی آمریکا در این دوران برای ایجاد سازگاری میان دیدگاه ملیگرایانه و جهانگرایانه تلاش کردهاند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
24 - ناسیونالیسم اقتصادی دونالد ترامپ و رهیافت شبکهای در سیاستخارجی آمریکا
حسین دهشیار سیدامیرسینا نورانیآمریکا در دوره ترامپ سیاست ناسیونالیسم اقتصادی را درپیش گرفتهاست که مخاطرات جدی برای نظم اقتصادی لیبرال به همراه دارد؛ اما این سیاست دلایل خاص خود را دارد. لذا سؤال اصلی این پژوهش این است که دلایل اتخاذ سیاستهای ناسیونالیستی اقتصادی توسط دونالد ترامپ چیست؟ فرضیه این ا چکیده کاملآمریکا در دوره ترامپ سیاست ناسیونالیسم اقتصادی را درپیش گرفتهاست که مخاطرات جدی برای نظم اقتصادی لیبرال به همراه دارد؛ اما این سیاست دلایل خاص خود را دارد. لذا سؤال اصلی این پژوهش این است که دلایل اتخاذ سیاستهای ناسیونالیستی اقتصادی توسط دونالد ترامپ چیست؟ فرضیه این است که بنا بر رهیافت شبکهای در سیاستخارجی آمریکا، سیاستهای حمایتی ترامپ در بعد داخلی به دلیل جلب و حفظ طرفداران خود است که نگرانیهای وسیعی از مخاطرات نظم اقتصاد جهانی کنونی دارند و زیانهای بسیاری از آن دیده و حقوق خود را ضایع شده و خود را بازنده میپندارند. همچنین دربعد خارجی پیشروی قدرتهای نوظهور اقتصادی و خطر تهدید موقعیت آمریکا در عرصه اقتصادی که به دنبال آن به سایر بخشها در بلند مدت تعمیم مییابد، دلیل دیگر اتخاذ این سیاستها است. هدف از انجام این پژوهش بررسی دلایل ناسیونالیسم اقتصادی ترامپ در چارچوب رویکرد شبکهای در سیاست خارجی آمریکاست که ترامپ توانست با پیوند ناسیونالیسم اقتصادی با محافظهکاری پیروز شود. از سوی دیگر، وی با توجه به چالشهای اقتصادی آمریکا و کُند نمودن روند رشد سایر کشورها خصوصاً چین که بنا بر پیشبینیها تا سال 2030 از آمریکا پیشی میگیرد به ناسیونالیسم اقتصادی روی آوردهاست. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
25 - بازخوانش جغرافیایی از دیاسپورا
محمدرضا حاتمیدر جهان پست مدرن امروزی، دیاسپورا یا آوارگی قومی، خواه به اجبار و یا داوطلبانه نقشی اساسی در تعیین سیاستهای کشورهای میزبان و یا مهمان دارد؛ چرا که دیاسپورا در سیالیت مرزها، ایجاد و یا تخریبب پدیده دولت - ملت نقشی شگرف دارد. دیاسپورا یا جوامع دیاسپورا به عنوان یک کارگزار چکیده کاملدر جهان پست مدرن امروزی، دیاسپورا یا آوارگی قومی، خواه به اجبار و یا داوطلبانه نقشی اساسی در تعیین سیاستهای کشورهای میزبان و یا مهمان دارد؛ چرا که دیاسپورا در سیالیت مرزها، ایجاد و یا تخریبب پدیده دولت - ملت نقشی شگرف دارد. دیاسپورا یا جوامع دیاسپورا به عنوان یک کارگزار توسعه یا ضد توسعه، ابعاد متفاوتی از نگرش های جامعه شناسی و روانشناسی را در خود مسستتر دارد و این در حالی است که این نگرش ها با توجه به بعد مسافتی جوامع میزبان از وطن اصلی، باری جغرافیایی دارد. این تحقیق با نگاهی تحلیلی - توصیفی و با استعانت از نگرش جغرافیایی و مفاهیم فضا - قلمرو به دیاسپورا می نگرد . پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
26 - مؤلّفههای هویّت ملّی در سرودههای عارف قزوینی و احمد شوقی
طاهره چال دره معصومه صادقیچکیده هویّت ملّی موجب جاودانگی و رشد و تعالی مردم یک کشور میشود و حفظ آن از دغدغههای دولتمردان و سیاستمداران یک جامعه است. از آنجا که هدف استعمارگران از بین بردن هویّت ملّی مردم یک سرزمین و از خود بیگانه کردن آنهاست، وظیفۀ بیدارسازی و آگاه کردن ملّت برعهدۀ شاعران چکیده کاملچکیده هویّت ملّی موجب جاودانگی و رشد و تعالی مردم یک کشور میشود و حفظ آن از دغدغههای دولتمردان و سیاستمداران یک جامعه است. از آنجا که هدف استعمارگران از بین بردن هویّت ملّی مردم یک سرزمین و از خود بیگانه کردن آنهاست، وظیفۀ بیدارسازی و آگاه کردن ملّت برعهدۀ شاعران و صاحبان قلم و اندیشه است. بر همین اساس در این پژوهش مؤلّفههای هویّت ملّی در آثار دو شاعر انقـلابی، عارف قزوینی و احمد شوقی از شاعـران معاصـر ایران و عـرب به روش توصیفی- تحلیلی و در قالب سه رویکرد سیاسی، تاریخی و اجتماعی بررسی و تبیین شده است. نتایج حاصل از تحقیق، نشان از آن دارد که این دو شاعر برجسته، توجّه ویژهای به شاخصهها و عناصر هویّت ملّی و ناسیونالیسم داشتهاند. وطنستایی، استعمارستیزی، تجلیل و تمجید از مبارزان، قهرمانان و شهدا و بیان عظمت و گذشتۀ پیشینیان از مضامین برجسته سرودههای آنهاست. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
27 - نقش شاعران در بحران هویت ملی
اسماعیل آذروقتی خیزش مشروطه شکل گرفت، استعمار بر این اندیشه بود تا در دین و چیستی هویت ملی ایرانی شکاف ایجاد کند. به همین دلیل غرب نفوذ خود را توسعه داد و ایرانی ها با فرهنگ گذشته خود فاصله گرفتند. خیزش ملی هم که پشتوانه استواری جز گروهی از علمای مسلمان نداشت منتج به یک بحران هویت چکیده کاملوقتی خیزش مشروطه شکل گرفت، استعمار بر این اندیشه بود تا در دین و چیستی هویت ملی ایرانی شکاف ایجاد کند. به همین دلیل غرب نفوذ خود را توسعه داد و ایرانی ها با فرهنگ گذشته خود فاصله گرفتند. خیزش ملی هم که پشتوانه استواری جز گروهی از علمای مسلمان نداشت منتج به یک بحران هویتی شد. محصول این بحران یک دوگانه نگری بود. مردم از یک سو جذب فرهنگ غرب و پیشرفت های آن شده بودند و از سوی دیگر نگاهشان به آداب و سنن گذشته شان بود. نیروهای پسااستعماری که در مستعمره های آزاد شده جریان هائی را به راه انداخته بودند. همچنین به بحران های موجود دامن می زدند. در چنین فضایی خاصه در اواخر حکومت قاجار، یأس و دلزدگی می رفت تا در همه شئون زندگی مردم رسوخ کنند. این بود که شاعران با هنر شاعری خود در زدودن این یأس و بیداری و بازگفت مردم به هویت ملی نقش قابل توجهی داشتند و همین یاس و دلزدگی میرفت تا در همه شئونات ملی تأثیر سوء بگذارد. به همین دلیل شاعران این دوره با هنر شاعری خود در زدودن یأس و بیداری و بازگشت مردم به هویت ملی سهم به سزائی را ایفا کردند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
28 - تغییرمبانی هویتی سیاست خارجی ترکیه درخاورمیانه و تاثیرات منطقه ای آن
علی نیکوکار مهناز گودرزیبا روی کار آمدن حزب عدالت و توسعه جهتگیری سیاستخارجی ترکیه دستخوش تغییرات جدی گردید و رویکرد این کشور در خاورمیانه از همکاری به سمت تعارض گرایش پیدا کرد. تغییرات بوجود آمده در بافت سیاسی و اجتماعی ترکیه و تاکید این کشور بر لایه های هویتی، تنشهای ایدئولوژیکی جدیدی را چکیده کاملبا روی کار آمدن حزب عدالت و توسعه جهتگیری سیاستخارجی ترکیه دستخوش تغییرات جدی گردید و رویکرد این کشور در خاورمیانه از همکاری به سمت تعارض گرایش پیدا کرد. تغییرات بوجود آمده در بافت سیاسی و اجتماعی ترکیه و تاکید این کشور بر لایه های هویتی، تنشهای ایدئولوژیکی جدیدی را بوجود آورد که بررسی تغییر مبانی هویتی سیاست خارجی ترکیه درخاورمیانه و تاثیرات منطقه ای آن را ضروری مینماید.بنابراین پژوهش حاضر در پی پاسخ به این سوال بود که تغییر مبانی هویتی ترکیه چه تاثیرات منطقه ای در خاورمیانه داشته است؟یافته ای پژوهش نشان داد که که بهره گیری حزب عدالت و توسعه از مبانی هویتی در خاورمیانه این کشور را تا حدودی درگیر بازیهای ایدئولوژیکی می-کند که وجه اشتراک چندانی با آنها ندارد و از طرفی هم با قرائتی که از اسلامگرایی دارد وارد حوزه رقابتی ایران و عربستانی میشود که هر کدام نماینده بخشی از هویت آن (شیعی و سنی) هستند و از طرفی هم در قبال آن، منافع متضاد و مشترکی دارند، لذا حضور ترکیه در خاورمیانه منجر به پیچیدهتر شدن معادلات منطقهای و تضاد رویکردها شده و رقابتهای ایدئولوژیکی را تشدید میکند. این مقاله بر اساس تئوری سازهانگاری مورد واکاوی قرارگرفته که روش تحقیق توصیفی - تحلیلی است و جمع آوری مطالب نیز بصورت کتابخانهای میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
29 - بررسی نقش روشنفکران در به قدرت رسیدن رضاخان
بیژن میرزائی مرتضی محمودی علی کریمی مله علی اصغر زرگربرآمدن رضاخان یکی از مهمترین حوادث تاریخ معاصر ایران است. عوامل مختلفی را برای این مسئله عنوان کردهاند. از دخالت بیگانه تا هرجومرجی که ایران را پس از مشروطه فرا گرفته بود. در این میان باید به نقش روشنفکران اشاره کرد که با پشتیبانی فکری و عملی از رضاخان، نقش مهمی در صع چکیده کاملبرآمدن رضاخان یکی از مهمترین حوادث تاریخ معاصر ایران است. عوامل مختلفی را برای این مسئله عنوان کردهاند. از دخالت بیگانه تا هرجومرجی که ایران را پس از مشروطه فرا گرفته بود. در این میان باید به نقش روشنفکران اشاره کرد که با پشتیبانی فکری و عملی از رضاخان، نقش مهمی در صعود او به قدرت داشتند. روشنفکران این دوره با دوری از آرمانهای مشروطه، راه نجات کشور را در ایجاد دولت مقتدر، گسترش ناسیونالیسم و تجدد آمرانه دانسته و تحقق این ایدهها را در شخص رضاخان میدیدند، از اینرو در نشریاتشان که تا پیش از پادشاهی رضاخان منتشر میکردند با قدرت این موارد را دنبال مینمودند و برای تحقق همۀ اینها، در یک کلمه متفق بودند آن هم ایجاد یک قدرت برتر و متمرکز سیاسی. ائتلاف میانِ رضاخان و روشنفکران، موجب تقویت جایگاهِ سیاسی رضاخان گردید و نیز توانست برای حکومتِ آیندۀ او نقشۀ راهی درست کند که در طول بیست سالِ حضورش در سیاست، سعی در اجرایی کردنِ آن داشت. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
30 - نخبگان عصر مشروطه و صورتبندی گفتمان ناسیونالیسم در ایران
علیرضا ازغندی آرش صادقی زیدینخبگان سیاسی همواره نقش بهسزایی در شکلگیری گفتمانها در درون جامعه داشتند؛ بهگونهای که یکی از اساسیترین نقشهای نخبگان، پویش نهادینگی سیاسی و بسط حوزه سیاست، مشروعیت بخشیدن به ارزشها و نهادهای جدیدی است که اصول و مبانی همکاری و همزیستی عمومی را تبیین میکنند و به چکیده کاملنخبگان سیاسی همواره نقش بهسزایی در شکلگیری گفتمانها در درون جامعه داشتند؛ بهگونهای که یکی از اساسیترین نقشهای نخبگان، پویش نهادینگی سیاسی و بسط حوزه سیاست، مشروعیت بخشیدن به ارزشها و نهادهای جدیدی است که اصول و مبانی همکاری و همزیستی عمومی را تبیین میکنند و به پویشهای سیاسی خصلتی ملی-اخلاقی میبخشند. نخبگان سیاسی ایرانی نیز در قرن نوزدهم، در پی انحطاط ایران و واگرایی گفتمان غالب آن زمان، دچار بحران هویت شدند؛ از اینرو جهت هویتیابی، دست به تاسیس نظمینو در قالب گفتمان ناسیونالیسم باستانگرا زدند. آنها برای این منظور، دالها گفتمان پیشین را با طرد کردن، به حوزه گفتمانگونگی سوق دادند و حول دال مرکز ملت ایران، گفتمان جدیدی را بنا نهادند. در این تحقیق با بررسی افکار سه اندیشمند قرن نوزدهمی، به این موضوع پرداخته شده است که این اندیشمندان تحت تاثیر چه عواملی، صورتبندی نظم نوینی را تدارک دیدند که سالیان بعد به عنوان گفتمان مسلط در ایران به کار گرفته شد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
31 - بررسی نقش دولت چین در توسعه این کشور
مهناز گودرزی حمید درخشندهفهم روندهای توسعه در کشورهایی که توفیق دستیابی به این مهم را داشتهاند، ارزشهای نظری و کاربردی فراوانی برای سیاست گذاران و نخبگان جوامع در حال توسعه دارد. در میان کشورهای کامیاب در تحقق توسعه، بی تردید کشور چین دارای تجربهای گرانبها و به گمان بسیاری از صاحب نظران، دار چکیده کاملفهم روندهای توسعه در کشورهایی که توفیق دستیابی به این مهم را داشتهاند، ارزشهای نظری و کاربردی فراوانی برای سیاست گذاران و نخبگان جوامع در حال توسعه دارد. در میان کشورهای کامیاب در تحقق توسعه، بی تردید کشور چین دارای تجربهای گرانبها و به گمان بسیاری از صاحب نظران، دارای تجربۀ اعجاب آوری در مسیر دستیابی به توسعه بوده است. اولین و مهمترین عامل موفقیت این کشور، وجود دولتی توسعهخواه است. این دولت از طریق نخبگان توسعهگرا، نظام اداری کارآمد و ناسیونالیسم ملیگرای خود، توانست سیاستهای عقلانی و مناسبی را طراحی و اجرا کند؛ سیاستهایی که با هدف توسعة کشور و صنعتیشدن طراحی شده بودند. موفقیت این کشور، حاصل تلاش دولتی توسعهخواه و نظام اداری طرفدار توسعه بود. این مقاله بر آنست تا با بررسی دولت توسعهگرای چین که اهداف توسعهای آن به طور سیاسی جهتگیری شدهاند؛ نشان دهد که کارکرد، نیرو محرکه و آهنگ استراتژی رشد و توسعة این کشور، از خلال ساختارهای دولتی قابل پیگیری است. پرونده مقاله