-
دسترسی آزاد مقاله
1 - مقایسۀ ادبیات تاریخ بلعمی و ادبیات تاریخ ثعالبی
اشرف فرج‌زاده اصغر رضاپوریان امیرحسین همتیعنصر روایت یکی از مهمترین جنبه‌های ادبیات است که در چند دهة اخیر ذهن بسیاری از پژوهشگران حوزة نقد ادبی را به خود مشغول داشته است. اما در تاریخ ادبیات ایران تاریخ نگاری و آثار تاریخی فی النفسه اثر ادبی محسوب می‌شده، چراکه منشیان و ارباب رسایل و کارمندان دیوان انشاء و علم چکیده کاملعنصر روایت یکی از مهمترین جنبه‌های ادبیات است که در چند دهة اخیر ذهن بسیاری از پژوهشگران حوزة نقد ادبی را به خود مشغول داشته است. اما در تاریخ ادبیات ایران تاریخ نگاری و آثار تاریخی فی النفسه اثر ادبی محسوب می‌شده، چراکه منشیان و ارباب رسایل و کارمندان دیوان انشاء و علما و ادیبان به کار نوشتن تاریخ مشغول بوده‌اند و یکی از مهمترین بنیان‌های تاریخ نگاری برای آنان آشنایی به فن انشاء و دبیری و مهارت در فنون ادبی بوده است. از نیمه‌های قرن چهارم به بعد رفته رفته کتاب‌های بلاغت فارسی، مستقل از رسالات بلاغت عربی، به نگارش درمی‌آید و بنابراین رسالات تاریخی نیز مورد نقد ادبی قرار می‌گیرد.دو کتاب مهم تاریخ بلعمی مربوط به قرن چهارم که به دست بلعمی دبیر نگارش یافته و تاریخ ثعالبی که ظاهراً به قلم یک عالم علوم دین نوشته شده به لحاظ نوع روایت و سبک و سیاق به کارگیری مولفه‌های روایی نمونه‌ایی روشن از تغییر یا چگونگی روند تغییردر کاربری صنایع بلاغی در این یک قرن است. نوشتة حاضر به تحلیل تفاوت روایت در این دو اثر از نظر ارکان روایت، همچون زاویة دید، میزان استفاده از گفتگو به عنوان عنصر پیش برندة پیرنگ و جان بخشی به خوانش روایت، و دیگر مولفه های روایت بر مبنای آرای ناقدان جدید در حوزة روایت می پردازد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - نقد اجتماعی «همسایه‌ها» و مقایسه آن با نظریه لوکاچ
الهه پلوئی منیره احمد سلطانی محمد همایون سپهردوره حکومت محمدرضا پهلوی میزان فروش نفت به کشورهای دیگر افزایش پیدا می‌کند و شرایط مالی کشور به نسبت قبل بهتر می‌شود و به تبع آن خرید کاغذ، نشر کتاب و... افزایش می‌یابد. از سویی سختگیری و سانسور به نسبت دوره رضاشاه کم‌تر است. از این رو در دوره حکومت پهلوی دوم داستان نوی چکیده کاملدوره حکومت محمدرضا پهلوی میزان فروش نفت به کشورهای دیگر افزایش پیدا می‌کند و شرایط مالی کشور به نسبت قبل بهتر می‌شود و به تبع آن خرید کاغذ، نشر کتاب و... افزایش می‌یابد. از سویی سختگیری و سانسور به نسبت دوره رضاشاه کم‌تر است. از این رو در دوره حکومت پهلوی دوم داستان نویسی رواج بیشتری دارد و نویسندگان متأثر از شرایط جامعه دست به خلق داستان‌هایی می‌زنند که شرایط جامعه و حوادث تاریخی آن دوره را بیان می‌کند. یکی از این داستان‌ها، همسایه‌ها است که اوضاع جنوب ایران در زمان ملی شدن نفت را بیان می‌کند. در این کتاب، شرایط سیاسی و اجتماعی حاکم بر آن دوره، زندگی مردم و افکار و اندیشه و آرزوها و مشکلات آنها، فقر مالی و فرهنگی و حتی لایه‌های پنهان زندگی و فکر انسان‌ها بیان می‌شود و به صورت غیر مستقیم به نقش حزب توده در ایجاد این نهضت سیاسی اشاره شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - شخصیت‌پردازی در رمان «برخورد» دانیل استیل
ریحانه نامی شریف آباد رضا اشرف زادهآشنایی و ارتباط ملت‌های مختلف و شناخت ادبیات آنها همواره بستری مناسب برای ایجاد تغییر و تحولات فرهنگی و اجتماعی بوده. نویسندگانی که خود را جزئی از مردم، و حرکت‌های اجتماعی و فرهنگی می‌دانند با ثبت این تحولات و تعاملات فرهنگی و اجتماعی، باعث رشد و شکوفایی ادبیات و هویت چکیده کاملآشنایی و ارتباط ملت‌های مختلف و شناخت ادبیات آنها همواره بستری مناسب برای ایجاد تغییر و تحولات فرهنگی و اجتماعی بوده. نویسندگانی که خود را جزئی از مردم، و حرکت‌های اجتماعی و فرهنگی می‌دانند با ثبت این تحولات و تعاملات فرهنگی و اجتماعی، باعث رشد و شکوفایی ادبیات و هویت فرهنگی ملت‌ها می‌شوند. از آنجا که ادبیات داستانی و شخصیت پردازی، از زمینه‌های جالب توجه و مهم در عرصه پژوهش است، اساس داستان بدون شخصیت را نمی توان تصور کرد. بی شک یکی از عناصر مهم و کلیدی که در داستان نویسی امروز بسیار حائز اهمیت است و تعیین‌کننده در شکل و روند داستان می‌تواند باشد، شخصیت و شخصیت پردازی است. شخصیت در اثر نمایشی و روایتی فردی است که تمام کیفیت‌های روانی و اخلاقی او در قول و فعل باید وجود داشته باشد. در این پژوهش، نگارنده به بررسی شخصیت و شخصیت پردازی در کتاب برخورد دانیل استیل پرداخته است. مواردی از قبیل چگونگی توصیف شخصیتها(مستقیم و غیر مستقیم)، ساده و جامع بودن، پروتپ‌ها، شاخصه‌های درونی و شاخصه‌های بیرونی و...؛ پس از استخراج مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است. در پایان برای سهولت در درک شخصیت‌های موجود در داستان جداولی ارائه شده است. روش تحقیق در این پژوهش به صورت کتابخانه‌ای و فیش برداری می‌باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - داش آکل و شخصیت‌های محوری داستان‌های همینگوی
مظاهر مصفا شادمان شکروی لیلا فاطمی رادداستان کوتاه داش آکل از برجسته‌ترین داستان‌های صادق هدایت و از جمله داستان‌های برجسته ادبیات معاصر ایران است. در این داستان بن‌مایه‌های تفکر ارنست همینگوی در شخصیت‌پردازی، که به نوعی مکتب فکری او را تشکیل می‌دهد، خود را به معاینه نشان چکیده کاملداستان کوتاه داش آکل از برجسته‌ترین داستان‌های صادق هدایت و از جمله داستان‌های برجسته ادبیات معاصر ایران است. در این داستان بن‌مایه‌های تفکر ارنست همینگوی در شخصیت‌پردازی، که به نوعی مکتب فکری او را تشکیل می‌دهد، خود را به معاینه نشان می‌دهد. آرمان‌گرایی، تعلق به جهان اقلیت، آسیب‌دیدگی، فرجام شوم، تسلیم دردآلود و در نهایت پیروزی در عین شکست، از مهم‌ترین وجوه اشتراک شخصیت داش آکل با شخصیت‌های مورد علاقۀ نویسنده آمریکایی است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - تطبیق «اسکار و بانوی صورتی‌پوش» و «روی ماه خدا را ببوس»
محبوبه فهیم کلامبررسی شباهت‌های مضمونی و ساختاری میان آثار ادبی برجسته جهان همواره مورد توجه پژوهشگران در حوزه ادبیات تطبیقی بوده است. مصطفی مستور نویسنده معاصر کشورمان به تقریب نزد محققان ایرانی شناخته شده است. نگرش وی به امور ماورایی، او را به خلق اثر برجسته‌اش روی ماه خدا را ببوس بر چکیده کاملبررسی شباهت‌های مضمونی و ساختاری میان آثار ادبی برجسته جهان همواره مورد توجه پژوهشگران در حوزه ادبیات تطبیقی بوده است. مصطفی مستور نویسنده معاصر کشورمان به تقریب نزد محققان ایرانی شناخته شده است. نگرش وی به امور ماورایی، او را به خلق اثر برجسته‌اش روی ماه خدا را ببوس برانگیخت و وی را بر آن داشت تا مقوله‌ای برگزیند که برای انسان معاصر زمینه‌ساز تحولات روحی شگرف باشد. روی ماه خدا را ببوس اثر داستانی مستور و اسکار و بانوی صورتی‌پوش اثر اشمیت با وجود زبان و خاستگاه‌های متفاوت در طرح مضمون تأمل در رازهای جهان آفرینش و بازگشت به دنیای معنویات از نگرش و درونمایه‌ای هم‌سان برخوردارند. از این رو در مقاله حاضر در صددایم با تکیه بر ابزارهای تحلیلی نقد مضمونی در حوزه ادبیات تطبیقی به مطالعه همانندی‌ها در مضامین و درونمایه‌های دو اثر مذکور پرداخته و به موازات آن سایر اجزای این دو رمان فلسفی (مانند ساختار داستانی و پردازش شخصیتها) را مورد مداقه قرار دهیم. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
6 - در جست‌وجوی مدینه فاضله؛ نگاهی تطبیقی به آثار منتخب هارپر لی و آلدس هوکسلی
سعید رحیمی پوردر هر برهه از زمان و در هر نقطه‌ای از جهان، روشنفکران به دنبال کشف ابدیت و آرمان‌های خود، جامعه و جهان آرمانی بوده‌اند. از این رو آنها توجه خود را معطوف به آثار هنری و ادبیات نموده‌اند که کانون اصلی دغدغه‌های فکری و الهامات آنها بوده است. یکی ار توجهات قبلی و فعلی انس چکیده کاملدر هر برهه از زمان و در هر نقطه‌ای از جهان، روشنفکران به دنبال کشف ابدیت و آرمان‌های خود، جامعه و جهان آرمانی بوده‌اند. از این رو آنها توجه خود را معطوف به آثار هنری و ادبیات نموده‌اند که کانون اصلی دغدغه‌های فکری و الهامات آنها بوده است. یکی ار توجهات قبلی و فعلی انسان و اشتیاق دیرینه او دستیابی به مدینه فاضله و آرمانی بوده که تمام خصلت‌های خلقت او را در برگیرد. با توجه به مؤلفه‌های داستان مثل موضوع پردازی، صحنه پردازی و شخصیت پردازی، هدف از این مقاله نگرش تحلیلی به اثر برگزیده هوکسلی دنیای شگفت انگیز نو و اثر هارپر لی کشتن مرغ مینا است تا به این پرسش که آیا تشابهی یا وجه مشترکی بین این دو اثر با توجه به موضوع تحقیق وجود دارد یا خیر، پاسخ داده شود. همچنین، در این مقاله این حقیقت به وضوح نشان داده می‌شود که ادبیات و تکنیک‌های برجسته آن، حوزه وسیعی از هنر و علوم را در انعکاس و پیش بینی آینده بشر در جهان را در بر می‌گیرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
7 - بررسی و تحلیل شخصیت های تقابلی در حکایت های تمثیلی عرفانی و حکمی
مهناز مهدی زاد فرید حیدر قلیزادهتمثیل داستانی یا الیگوری در اصطلاح ادبی به روایت گسترش یافته ای اطلاق می شود که در پس معنای ظاهری، دارای لایه های معانی متعدد باطنی دیگری نیز هست که هر کدام از این لایه های معنی نیازمند کشف، بررسی و رمزگشایی هستند. آنچه در راه این رمزگشایی مرکز ثقل قلمداد می شود و چکیده کاملتمثیل داستانی یا الیگوری در اصطلاح ادبی به روایت گسترش یافته ای اطلاق می شود که در پس معنای ظاهری، دارای لایه های معانی متعدد باطنی دیگری نیز هست که هر کدام از این لایه های معنی نیازمند کشف، بررسی و رمزگشایی هستند. آنچه در راه این رمزگشایی مرکز ثقل قلمداد می شود و نقش عمده ای را در کشف و تأویل رموز و تصاویر پنهان در حکایت ها بر عهده دارد تحلیل یکی از عناصر مهم داستان پردازی، یعنی شخصیّت پردازی در این حکایت ها است. استفاده از شخصیّت های تقابلی نمادین یکی از انواع مهم این شخصّیت ها ست که برای القای معانی ثانوی ه ای که در بستر تحولات و القائات فرهنگی، دینی، اجتماعی تاریخی و... به وجود می آیند نقش چشم گیری در حکایات تمثیلی ادب فارسی آفریده اند. بررسی و تحلیل نقش نمادین شخصیّت های تمثیلی تقابلی در قالب سه نوع تقابل تک گانه، دوگانه و سه گانه و کشف روابط پنهان این شخصیّت ها با سایر عناصر داستانی و تطبیق آن ها در طول حکایت با درون مایۀ اصلی حکایت می تواند منجر به کشف معانی ثانویه و جدیدی از حکایت ها برای مخاطبان گردد. نتایج حاصل از این تقسیم بندی نشان از کارکردهای ویژۀ این نوع از تقابل ها برای موضوعات مخصوصی دارد که نویسندگان با نظر بدان کارکرد، هر کدام از این تقابل ها را به موضوعات ویژه مربوط بدان تقابل اختصاص داده اند. این مقاله می کوشد با روش (توصیفی-تحلیلی) به تحلیل شخصیّت های تقابلی در حکایت های تمثیلی عرفانی و حکمی بپردازد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
8 - شیوه‌های شخصیت‌پردازی در برۀ گمشدۀ راعی
یدالله بهمنی مطلقشخصیت یکی از ارکان اصلی داستان است که بدون آن خلق داستان امکان پذیر نیست؛ اما پردازش این عنصر داستانی یکی از سازوکارهایی است که توانمندی نویسنده را در آفرینش اثری ماندگار نشان می دهد. هوشنگ گلشیری یکی از داستا ن نویسان صاحب سبک معاصر است که آثار برجسته ای از خود برج چکیده کاملشخصیت یکی از ارکان اصلی داستان است که بدون آن خلق داستان امکان پذیر نیست؛ اما پردازش این عنصر داستانی یکی از سازوکارهایی است که توانمندی نویسنده را در آفرینش اثری ماندگار نشان می دهد. هوشنگ گلشیری یکی از داستا ن نویسان صاحب سبک معاصر است که آثار برجسته ای از خود برجای گذاشته است. برۀ گمشدۀ راعی از داستان های بلند، پرکشش و تأثیرگذار اوست که به بازتاب سرخوردگی روشنفکران در دهۀ پنجاه پرداخته است. شخصیت پردازی در این اثر برجستة ادبی موضوع مقالة حاضر است که نگارنده تلاش نموده به روش توصیفی- تحلیلی به کشف شیوه های شخصیت پردازی در این اثر دست یابد. یافته های پژوهش نشان می دهد گلشیری با روش های مختلف شخصیت پردازی آشناست و از هریک به اندازه و فراخور موقعیت و فضای داستان استفاده نموده است. نام ها را نسبتاً قدیمی انتخاب کرده که رنگ مذهبی برجسته تری دارند و غالباً با مسمای خود مناسبت دارند. توصیف شخصیت ها، محیط، گفت وگوها و... در خدمت فضای داستان هستند. شیوۀ جریان سیال ذهن در تمام اجزای داستان محسوس است. رمزگونگی از نکات اصلی این داستان است و نویسنده تلاش نموده در فضای سیاسی- اجتماعی معاصر، خلف صدقی از آثار نمادین گذشته برجای بگذارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
9 - جامعه شناسی شخصیت در رمان بوفکور صادق هدایت
فرهاد طهماسبیدر فایل اصل مقاله موجود است.در فایل اصل مقاله موجود است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
10 - سیر تحول شخصیت و شخصیت پردازی در سه رمان منتخب جنگ (دفاع مقدس) دهۀ شصت تا نود
علی محمدیان جهانگیر صفری اسماعیل صادقیبا شروع جنگ تحمیلی نوع ادبی به ویژه رمان جنگ شکل و نضج گرفت، که در طول سه دهۀ شصت تا نود با فراز و نشیب های فراوانی روبرو بوده؛ به نحوی که طی این سه دهه ضمن برخورداری از نگاه مثبت اندیش، منفی نگر و بینابین نویسندگان آنان به پدیده جنگ از لحاظ عناصر داستانی به خصوص در ز چکیده کاملبا شروع جنگ تحمیلی نوع ادبی به ویژه رمان جنگ شکل و نضج گرفت، که در طول سه دهۀ شصت تا نود با فراز و نشیب های فراوانی روبرو بوده؛ به نحوی که طی این سه دهه ضمن برخورداری از نگاه مثبت اندیش، منفی نگر و بینابین نویسندگان آنان به پدیده جنگ از لحاظ عناصر داستانی به خصوص در زمینۀ تکنیک شخصیت وشخصیت پردازی سیر تحولی به سمت تکامل پیموده است. با توجه به اهمیت این عنصرمهم داستانی و بررسی سیرتحول آن، در این مقاله با انتخاب سه رمان(نخل های بی سر،سفر به گرای 270 درجه، شطرنج با ماشین قیامت) که هریک نمایندۀ یک دهه به شمار می آیند به روش توصیفی-تحلیلی بررسی شده است. نویسندگان این رمان ها با انتخاب اشخاص و افراد مورد نظر خود به عنوان شخصیت های داستانی ضمن ایجاد انسجام داستانی، نکته های پنهان وناپیدای شخصیت ها وجامعۀ پیرامون شان را به صورت واقعی، عینی و ملموس نشان می دهند. همچنین آنان در پرداخت شخصیت های داستانی خود ازدو روش مستقیم (توصیفی) ویا غیر مستقیم (نمایشی) و یا هر دو در قالب گفتار، رفتار، توصیف قیافۀ ظاهری و نام استفاده کرده اند. یافته ها نشان می دهد، شخصیت های داستانی در دهۀ اول بیشتر قالبی، نوعی و در حد تیپ هستند در حالی که شخصیت های داستانی دو دهۀ بعد از پویایی و جامعیت بیشتری برخوردارند ودارای شخصیت های ملموس تری می باشند. رمان های جنگ دهۀ هشتاد در پرداخت شخصیت ها موفق تر عمل کرده اند و در شخصیت پردازی غیر مستقیم به عنصر گفت وگو و رفتار بیشترین توجه را داشته اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
11 - شخصیت پردازی در داستان فرود
مهسا کمارج میثم مهاجردر فایل اصل مقاله موجود می باشددر فایل اصل مقاله موجود می باشد پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
12 - ویژگی های شخصیت پردازی در سه داستان از بزرگ علوی، جمال‌زاده، آل احمد
فاطمه کعب اصل نوازالله فرهادیشخصیت به عنوان مهمترین عنصر داستانی از گذشته تا به حال دارای دگرگونی‌های مهمی از نظر ویژگی‌ها و نحوه معرفی در داستان شده است. در ادبیات پس از مشروطه، داستان کوتاه با حضور شخصیت‌های واقعی و نه قهرمانان افسانه‌ای شکل گرفت و نویسنده ها اشخاص داستان خود را از میان مردم عاد چکیده کاملشخصیت به عنوان مهمترین عنصر داستانی از گذشته تا به حال دارای دگرگونی‌های مهمی از نظر ویژگی‌ها و نحوه معرفی در داستان شده است. در ادبیات پس از مشروطه، داستان کوتاه با حضور شخصیت‌های واقعی و نه قهرمانان افسانه‌ای شکل گرفت و نویسنده ها اشخاص داستان خود را از میان مردم عادی برگزیدند و دگرگونی مهمی در داستان پردازی پدید آوردند. در این پژوهش که به روش توصیفی-تحلیلی انجام شد، سه داستان میرزا، ویلان الدوله و آفتاب لب بام از نظر شخصیت پردازی مورد بررسی قرارگرفت. با بررسی این داستان‌ها، به این نتیجه رسیدیم که علوی و جمال‌زاده شخصیتها را به واسطه توصیف معرفی کرده اند ولی آل احمد از تکنیک‌های دیگری همچون کنش و گفت وگو استفاده می کند. همچنین شخصیت‌های آل احمد برای خواننده آشنا‌تر از شخصیت‌های علوی و جمال زاده هستند. علوی شخصیتی سیاسی خلق کرده است که دارای پیچیدگی رفتاری است و از نوع تیپیک محسوب می شود، ویلان الدوله جمال‌زاده را هم می توان نمادی از افراد آواره و سربار دانست، اما شخصیت‌های آل احمد ساده هستند. نتیجه دیگر این است که شخصیت میرزا و شخصیت‌های آل احمد به جز مادر خانواده ایستاست ولی ویلان الدله جمال‌زاده و مادر داستان جلال پویا هستند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
13 - پژوهشی برکارکرد عنصر زبان درشخصیت پردازیی با تکیه برداستان های کوتاه صادق هدایت
فاطمه حیدری نسرین ناصرییکی از معیارهای سنجش ارزش و دوام ادبیات داستانی، تناسب میانکارکرد عنصر زبان با کاربران آن، یعنیشخصیت های داستانی است. زبان با گزاره های برون زبانی و اجتماعی از جمله: جایگاه اجتماعی، سن، جنسیت، تحصیلات، محیط، شغل و سلسله مراتب قدرت کاربران راب چکیده کاملیکی از معیارهای سنجش ارزش و دوام ادبیات داستانی، تناسب میانکارکرد عنصر زبان با کاربران آن، یعنیشخصیت های داستانی است. زبان با گزاره های برون زبانی و اجتماعی از جمله: جایگاه اجتماعی، سن، جنسیت، تحصیلات، محیط، شغل و سلسله مراتب قدرت کاربران رابطه ی تنگاتنگی دارد.آثار هدایت بخش جداییناپذیر از تاریخ ادبیات داستانی معاصر ایران است. نگاه اجمالی به مجموعه ی داستان های کوتاه وی نشان می دهد، آثار او با توجه به عنوان مقاله ی حاضر دارای ظرفیت تأمل و بررسی بیش تر است. این مقاله، به اجمال با تکیه بر گزاره های برون زبانی و اجتماعی به واکاوی در شبکه ی ارتباطی میان کارکرد عنصر زبان با شخصیت پردازی در داستان های کوتاه صادق هدایت می پردازد.پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از روش تحلیل محتوا به شیوه ی کتابخانه ای بررسی شده است. به باو ر این پژوهش هدایت ضمن توجه و آگاهی از گزاره های برون زبانی مؤثر در شخصیت پردازی، در به کارگیری درست و بجا از آن ها نیز موفق بوده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
14 - برداشت های عرفانی مولوی از عناصر قصص قرآنی پیامبران اولوالعزم در مثنوی
محمدرضا سنگری لیلا حاجیدر فایل اصل مقاله موجود است.در فایل اصل مقاله موجود است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
15 - بررسی و تحلیل تمثیلی شخصیت های رمان سووشون از سیمین دانشور (با رویکرد به شخصیت زری، یوسف، سر جنت زینگر و مک‌ماهون)
زهرا شوریابی مهدی نوروز بتول فخر اسلام فرزاد عباسیتمثیل به عنوان یکی از مهم ترین ابزارهای ادبی برای بیان مفاهیم مختلف غنایی، تعلیمی، حماسی، عرفانی و ... مورد استفاده قرار می گیرد. این میزان از انعطاف پذیری، موجب تداوم نقش آفرینی تمثیل در حوزۀ ادبیات شده است، به طوری که در گسترۀ ادبیات داستانی فارسی معاصر نیز شاهد کاربس چکیده کاملتمثیل به عنوان یکی از مهم ترین ابزارهای ادبی برای بیان مفاهیم مختلف غنایی، تعلیمی، حماسی، عرفانی و ... مورد استفاده قرار می گیرد. این میزان از انعطاف پذیری، موجب تداوم نقش آفرینی تمثیل در حوزۀ ادبیات شده است، به طوری که در گسترۀ ادبیات داستانی فارسی معاصر نیز شاهد کاربست آن هستیم. در این بین، رمان سووشون از سیمین دانشور دارای لایه های رمزی و تمثیلی است که بر پیچیدگی ها و تنوع معنایی آن افزوده است. در این تحقیق با استناد به منابع کتابخانه ای و روش توصیفی- تحلیلی سعی شده است اغراض اولیه و ثانویۀ سیمین دانشور در رمان سووشون بررسی و کاویده شود تا به این پرسش پاسخ داده شود که شخصیت های زری، یوسف، سر جنت زینگر و مک ماهون، تمثیلی از چه افرادی هستند و برای تبیین چه مفاهیمی خلق شده اند؟ نتایج تحقیق نشان می دهد که در این رمان، شخصیت زری تمثیلی از مؤلف (سیمین دانشور) و جنس زن است. شخصیت یوسف، تمثیلی از امام حسین (ع)، سیاوش و قشر روشنفکر به ویژه جلال آل احمد است. همچنین، شخصیت سر جنت زینگر و مک ماهون تمثیلی از استعمار هستند. در این رمان، استفاده از اسطوره های ایرانی و سامی برای پرورش تمثیل ها برجسته بوده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
16 - بررسی شخصیت پردازی سیمرغ در حماسه و عرفان
فرحناز فرهادی علی اصغر حلبییکی از زیرمجموعه‌های دانش زیبایی‌شناسی محتوا، شخصیت‌شناسی است و از بهترین نمونه‌های تحلیل‌های شخصیت‌شناسی، اسطوره‌های ایرانی هستند که سالیان متمادی در عرصه متن‌های آیینی، حماسی و عرفانی به ظهور رسیده‌اند و به جهت سیرتطور خارق‌العاده، دیرینگی و باورپذیری‌شان، شخصیت‌پرداز چکیده کاملیکی از زیرمجموعه‌های دانش زیبایی‌شناسی محتوا، شخصیت‌شناسی است و از بهترین نمونه‌های تحلیل‌های شخصیت‌شناسی، اسطوره‌های ایرانی هستند که سالیان متمادی در عرصه متن‌های آیینی، حماسی و عرفانی به ظهور رسیده‌اند و به جهت سیرتطور خارق‌العاده، دیرینگی و باورپذیری‌شان، شخصیت‌پردازی‌هایی ویژه دارند. از میان این اسطوره‌ها، سیمرغ برای خاطر ماهیت مقدس، رمزآلود و چندچهره‌ای که دارد بیش از همه می‌تواند دریافت‌های زیبایی‌شناسانه را بازتاب دهد و به آیینه تمام‌نمای اسطوره‌های ایرانی بدل شود. تاجایی‌که به گفته جوزف کمبل، اسطوره‌شناس معاصر، به موجودی تبدیل می‌شود که انسان‌ها می‌توانند به راحتی از وی رهنمود پذیرند.جستار پیش رو می کوشد تا سیر تطور شخصیت سیمرغ را در گذر از حماسه به عرفان مشخص سازد. در این راستا، عناصر شخصیت‌شناختی، رفتار و گفتار این اسطوره بررسی می‌شود و آنچه به او نسبت داده شده یا در توصیفش آمده، مورد مداقه قرار خواهد گرفت. دستاورد پژوهش سیمرغ را شخصیتی چندوجهی معرفی می‌نماید که می‌توان آن را قهرمان یا خدایگان باروری ـ نوزایی خواند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
17 - بررسی زیبایی شناسی عنصر تخیل در شخصیت پردازی غول با تکیه بر 2 اثر داستانی فانتزی «دی وی دی اسرارالغولان» «غول بزرگ مهربان» بر پایه نظریه فروید
نازیتا برزگر شاهرخ حکمت علی سرور یعقوبیچکیده:در ادبیات داستانی کودک و نوجوان، اهمیت فانتزی و تأثیر تخیل از جایگاه ویژه ای برخوردار است. در نظر گرفتن زیبایی های اجزای تخیل در خلقِ اثری تأثیر گذار، نشان دهنده، توانمندی ذهنی و قدرت تصویر سازی در ایجاد جلوه های هنری است که نویسنده با مخاطب شناسی در فرایند تخیل ب چکیده کاملچکیده:در ادبیات داستانی کودک و نوجوان، اهمیت فانتزی و تأثیر تخیل از جایگاه ویژه ای برخوردار است. در نظر گرفتن زیبایی های اجزای تخیل در خلقِ اثری تأثیر گذار، نشان دهنده، توانمندی ذهنی و قدرت تصویر سازی در ایجاد جلوه های هنری است که نویسنده با مخاطب شناسی در فرایند تخیل به طرح موقعیت های چالش برانگیز و جذاب از طریق شخصیت پردازی ها و صحنه سازی ها، به آن می پردازد. مخاطب با همذات پنداری، علاوه بر لذت خوانش و کشف حقایق درون متن، گره های مرئی و نامرئی داستان را می گشاید و به واسطه تخیل از متن داستان اندوخته و آموخته هایی را دریافت می کند که راهگشای مسیر پیش رو می شود و به تجربه هایش می افزاید. در پردازش تخیل در اثر هنری، نویسندگانی موفق خواهند بود که هوشمندانه انتخاب کرده و هدفمند عمل نمایند. نگارنده در این پژوهش بر آن است تا زیبایی شناسی اجزای تخیل در شخصیت پردازی غول، در دو رمان غول بزرگ مهربان اثر رولد دال و دی وی دی اسرار الغول اثر محمد رضا مرزوقی را به صورت تحلیل محتوا و بر اساس نظریه روانشناسی تخیل و شخصیت پردازی فروید و با روشی اسنادی – کتابخانه ای، بررسی نماید و به تأثیر و اهمیت نقش اجرای تخیل در داستان بپردازد و می توان نتیجه گیری کرد که نویسندگانی که به زیبایی شناسی اجزای تخیل در اثر خود توجه کرده اند با افزایش کیفیت داستان، در جذب مخاطب نیز موفق بوده اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
18 - بررسی شخصیت پردازی زنان در رمان «هرس»
منیره حیدری حسین پارسایی حسام ضیاییهدف پژوهش حاضر بررسی شخصیت پردازی زنان در رمان هرس از نسیم مرعشی می باشد. جامعه در این تحقیق شامل شخصیت های زنان در رمان مذکور می باشد. مقاله ی حاضر، به شیوه ی تحلیلی – توصیفی، در ابعاد گوناگون، به بررسی شخصیت پردازی زنان در رمان هرس پرداخته است. در این اثر داستان چکیده کاملهدف پژوهش حاضر بررسی شخصیت پردازی زنان در رمان هرس از نسیم مرعشی می باشد. جامعه در این تحقیق شامل شخصیت های زنان در رمان مذکور می باشد. مقاله ی حاضر، به شیوه ی تحلیلی – توصیفی، در ابعاد گوناگون، به بررسی شخصیت پردازی زنان در رمان هرس پرداخته است. در این اثر داستانی، نسیم مرعشی با استفاده از فضاهای متعدد روایی، سرنوشت یک خانواده ی جنگ زده را در دوره‌ی زمانی طولانی روایت می‌کند. نتایج حاکی از آن است که، اغلب شخصیت های زنان این داستان پویا هستند، زیرا در طی حوادث جنگ، امیدواری‌ها و شور و شعف زندگی و انرژی‌های سازندگی و خلاقیت، در وجود شخصیت ها رنگ باختند، و این افراد را دچار تحول و دگرگونی کردند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
19 - شیوه های شخصیت پردازی غیرمستقیم در رمان "روی ماه خداوند را ببوس"
صفورا مصلحیهر نویسنده مبتدی و یا متبحّر در حین نوشتن یک داستان، به منظور آفرینش شخصیت های داستانی خود و همچنین برای هویت بخشیدن به آنها، آگاهانه و یا ناآگاهانه به شخصیت پردازی روی می آورد و با مدد گرفتن از شیوه های گوناگون آن، ویژگی ها و خصوصیات درونی و بیرونی اشخاص داستان خود را چکیده کاملهر نویسنده مبتدی و یا متبحّر در حین نوشتن یک داستان، به منظور آفرینش شخصیت های داستانی خود و همچنین برای هویت بخشیدن به آنها، آگاهانه و یا ناآگاهانه به شخصیت پردازی روی می آورد و با مدد گرفتن از شیوه های گوناگون آن، ویژگی ها و خصوصیات درونی و بیرونی اشخاص داستان خود را به تصویر می‌کشد.رمان "روی ماه خداوند را ببوس" از جمله آثار برجسته ای است که در سالیان اخیر به رشته تحریر کشیده شده است. بررسی شیوه های شخصیت پردازی غیر مستقیم در رمان مذکور، هدف مقاله حاضر بوده است. شیوه انجام پژوهش به صورت توصیفی-تحلیلی است و داده ها با استفاده از شیوه‌ی تحلیل محتوا بررسی شده‌اند. یافته های این تحقیق بیانگر آن است که در این اثر عنصر گفت و گو و در رده‌های بعدی توصیف "رفتار و اعمال" و "قیافه‌ی ظاهری" ، "لحن و محیط" بیشترین نقش را در شخصیت پردازی غیرمستقیم ایفا می‌کند. واژگان کلیدی: شخصیت پردازی، رمان، روی ماه خداوند را ببوس...واژگان کلیدی: شخصیت پردازی، رمان، روی ماه خداوند را ببوس... پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
20 - مقایسه تطبیقی شخصیت پردازی و درونمایه در دو رمان جای خالی سلوچ و خوشه های خشم
سیدرضا ابراهیمیچالش های اقتصادی همیشه بستر مناسب برای ایجاد تغییر و تحولات اجتماعی بوده است. در این میان نویسندگانی که خود را جزیی از مردم و حرکت های اجتماعی می دانند، با ثبت و گاهی اوقات نقد این تحولات، رسالت و هویت اجتماعی خود را حفظ می کنند. نکته قابل توجه در بررسی رابطه بین ادبیات چکیده کاملچالش های اقتصادی همیشه بستر مناسب برای ایجاد تغییر و تحولات اجتماعی بوده است. در این میان نویسندگانی که خود را جزیی از مردم و حرکت های اجتماعی می دانند، با ثبت و گاهی اوقات نقد این تحولات، رسالت و هویت اجتماعی خود را حفظ می کنند. نکته قابل توجه در بررسی رابطه بین ادبیات و جامعه وجود تشابهاتی است که در آن نویسندگان مختلف با ملیتهای متفاوت نگرش ادبی مشابهی به بعضی از این تحولات اجتماعی نشان داده اند. برای مثال انقلاب سفید و اصلاحات اراضی در ایران و پیامدهای نافرجام آن از چشم تیز بین محمود دولت آبادی رمان نویس معاصر ایرانی پنهان نمانده و در رمان جای خالی سلوچ تصویری واقع گرایانه از پیامدهای پنهان از چشم این تحول سیاسی- اقتصادی ارائه نموده است. در سوی دیگر جان اشتاین بک نویسنده شهیر آمریکایی و برنده جایزه نوبل ادبی در دوره ای حساس از تاریخ آمریکا به نام دوره رکود بزرگ رمانی به نام خوشه های خشم را به نگارش درآورده که جاودانه ترین ثبت ادبی از این واقعه سیاسی - اجتماعی به شمار می رود. تشابهات سیاسی، اجتماعی و بیشتر از همه اقتصادی این دو واقعه، دوره رکود بزرگ و انقلاب سفید، بر وجود ناخودآگاه جمعی برای نگارش رمانهای اجتماعی نزد بزرگان ادبیات کشورهای مختلف صحه می گذارد. در این مقاله سعی شده با بررسی اجمالی وجوه مشترک اجتماعی و سیاسی این دو واقعه تشابهات سبکی و درونمایه ای در دو رمان جای خالی سلوچ و خوشه های خشم با استفاده از شیوه نقد مارکسیستی مورد کنکاش و برسی قرار گیرد. در این تحقیق همچنین، درونمایه های مشترک، شباهت شخصیتها در سطوح مختلف اجتماعی و تأثیر تحولات بر تغییر ساختار اجتماعی حاکم بر جامعه مورد نقد و بررسی قرار گرفته تا رویکرد یکسان نویسندگان به یک واقعه اجتماعی و نقش ادبیات در بستر این رخدادها در دو فرهنگ متفاوت نشان داده شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
21 - بررسی سبک‌شناسانه مثنوی «عقاب» خانلری از منظر ویژگی‌های زبانی، ادبی و فکری
نفیسه نیکخواهپرویز ناتل خانلری از چهره‌های برجسته فرهنگ و ادب فارسی در دوران معاصر است. برگزیده‌ترین مجموعه شعری خانلری ماه در مرداب است و مشهورترین شعر او که در سال 1318 سرود شعری است با عنوان "عقاب" که عبارت است از برداشتی نو از روایتی کهن در قالب مثنوی. این شعر دارای ویژگی‌های بل چکیده کاملپرویز ناتل خانلری از چهره‌های برجسته فرهنگ و ادب فارسی در دوران معاصر است. برگزیده‌ترین مجموعه شعری خانلری ماه در مرداب است و مشهورترین شعر او که در سال 1318 سرود شعری است با عنوان "عقاب" که عبارت است از برداشتی نو از روایتی کهن در قالب مثنوی. این شعر دارای ویژگی‌های بلاغی و زبانی و شخصیت‌پردازی منحصر به فردی است که آن را از دیگر اشعار وی متمایز کرده است. علاوه براین جوّ فکری حاکم بر این اثر در بیان نیروهایی است که همواره در درون خانلری با هم در کشاکش بوده و گاهی یکی بر دیگری رجحان می‌یافت اما وی هرگز نتوانست درستی و انسانیت را مطرود کند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
22 - بررسی تطبیقی اتوپیای اجتماعی در« تاتار خندان » غلامحسین ساعدی و «دنیای شجاع جدید »آلدکس هوکسلی از منظر تئوری آشوب
دکترسعید رحیمی پورادبیات تطبیقی با کنار هم قرار دادن افراد، افکارو آثار، بستری برای روشنفکری فراتر از مرزهای یک ادبیات فراهم کرده است. دراین تحقیق دو اثر معرفی شده از دو نویسنده ،در دو نقطه دور از هم از منظر شخصیت پردازی و فضا سازی به عنوان دونوع از مهمترین عناصر رمان با هم مقایسه می شون چکیده کاملادبیات تطبیقی با کنار هم قرار دادن افراد، افکارو آثار، بستری برای روشنفکری فراتر از مرزهای یک ادبیات فراهم کرده است. دراین تحقیق دو اثر معرفی شده از دو نویسنده ،در دو نقطه دور از هم از منظر شخصیت پردازی و فضا سازی به عنوان دونوع از مهمترین عناصر رمان با هم مقایسه می شوند تا وجوه اشتراک و تفاوت های این دو از نظر موضوع آرمانشهر حیاتی و جلوه نمایی آن معرفی شوند. ساعدی با انتخاب شخصیتی گریزان از زندگی پر قیل و قال شهری به فضای داستان یعنی روستای تاتار خندان نقل مکان می کند و قهرمان هوکسلی از دنیای مرفه ساختگی به زندگی پر از مشقت واقعی بر می گردد. هر دو از منظر آرمانشهر زندگی و حیات پراز رنج روحی و دغدغه ی زندگی، برای حصول آرمانشهر زندگی خود در فضای بستر سازی شده قهرمانان ،داستانی خلق میکنند تا از این طریق تسخیر تم مورد نظر برایشان میسر شود.معرفی جلوه های ذهنی، مکانی و فلسفه حیاتی این شخصیت ها و فضای فیزیکی تلاش آن ها در کشمکش درونی و بیرونی و تجلی آنها در این دو رمان و توجیه آنها از منظر تئوری آشوب هدف این تحقیق بوده تا مشترکات تم، تفکر حیاتی و نحوه تلاش این دو نویسنده در قالب ژانر رمان پیش رو گذاشته و فضای نویسندگی داستان نویسان شرقی و غربی در کنار هم مقایسه شود. تحقیق، اتوپیای اجتماعی مشترک دو نویسنده از منظر دوالمان معرفی شده را بر حول لولای تئوری آشوب تایید و نشان می دهد پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
23 - A Linguistic Account of the Protagonist’s Development in the Grapes of Wrath
بهرام بهین زهرا صادقیThe novel as a modern literary genre is generally regarded as the realization of its main character's journey from immaturity to a status of maturity. The character, usually an uncomplicated person unable to cope with the complexities of life at first, gains an insight چکیده کاملThe novel as a modern literary genre is generally regarded as the realization of its main character's journey from immaturity to a status of maturity. The character, usually an uncomplicated person unable to cope with the complexities of life at first, gains an insight and understanding to handle his/her complex situation accordingly later in the novel. It is usually agreed in both literary criticism and linguistic criticism of literature that everything about a character should be established from the evidence of the text (see Fowler, 1977 & 1996 and Peck & Coyle, 2002, for instance). In the present study, the language of Tom Joad, the main character in John Steinbeck's The Grapes of Wrath, was analyzed to reveal how his social position is established and how his transformation from a young farm-hand holding a carpe diem philosophy to a socially-wise reformist with a commitment to bettering the future is substantialized. Oriented towards a linguistic study of literature, the present paper employsSystemic Functional Linguistics (SFL) as the analytic framework. The findings of the study may be useful especially for those involved in teaching English language through literature. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
24 - Analysis of Metaphor in Shahnameh: Aesthetic, Imagerial, Eloquent, and Linguistic Perspectives
Roghayeh Karimzadeh Naghshineh Lucie GhazaryanFerdowsi, the Iranian poet from Tus, uses the device of imagery to depict circumstances, moments, behaviors, physical beauties, and different aspects of nature and life, as they are. An epic undertone is detectable in most of these images. Accordingly, this paper aims a چکیده کاملFerdowsi, the Iranian poet from Tus, uses the device of imagery to depict circumstances, moments, behaviors, physical beauties, and different aspects of nature and life, as they are. An epic undertone is detectable in most of these images. Accordingly, this paper aims at studying the different types of metaphors in Ferdowsi’s Shahnameh. Certain words and expressions such as the moon, cypress, daffodil, flower, lion, panther, dust something, split the heart in half, and boil is frequently used in their metaphorical meanings. Following their place in Shahnameh, others are used less frequently, for example, the ferocious zebra, the gigantic demon, hazelnut, red date, precious corals, and debt to wisdom. This paper explains the meanings of these words and expressions and the type of metaphors in each case to further shed light on Shahnameh from different standpoints including aesthetics, imagery, eloquence, and linguistics. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
25 - شیوه‌های شخصیت‌پردازی در شاهنامۀ فردوسی
یوسف نیک‌روز محمد هادی احمدیانیشخصیت به هم‌راه پیرنگ محوری‌ترین و مهم‌ترین عناصر داستانی بشمار می‌آید. عنصر شخصیت در ادبیات داستانی قدیم و جدید عنصری ثابت و با اهمیت بوده، و سنگ بنای اثر ادبی را تشکیل می‌دهد. در بیان اهمیت شخصیت داستانی همین بس که اگر در داستان، شخصیت وجود ند چکیده کاملشخصیت به هم‌راه پیرنگ محوری‌ترین و مهم‌ترین عناصر داستانی بشمار می‌آید. عنصر شخصیت در ادبیات داستانی قدیم و جدید عنصری ثابت و با اهمیت بوده، و سنگ بنای اثر ادبی را تشکیل می‌دهد. در بیان اهمیت شخصیت داستانی همین بس که اگر در داستان، شخصیت وجود نداشته باشد، ماجرایی اتفّاق نخواهد افتاد. شخصیت‌ها در متون داستانی به دو روش مستقیم و غیر مستقیم پردازش می‌شوند. شاهنامۀ فردوسی را نیز می‌توان اثری داستانی بحساب آورد. فردوسی نسبت به عنصر شخصیت همانند دیگر عناصر داستان، ژرف نگری و دقتی بسیار داشته است. شخصیت‌پردازی عاملیست که به وسیلۀ آن می‌توان ویژگی‌ها، روحیات، افکار و دیگر خصوصیات شخصیت را برای خواننده روشن کرد. لذا نویسنده کوشیده است نحوۀ نگرش فردوسی به شخصیت‌ها و شیوه‌های شخصیت‌پردازی وی را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد. پرونده مقاله
سکوی نشر دانش
سند یا سکوی نشر دانش ،سامانه ای جهت مدیریت حوزه علمی و پژوهشی نشریات دانشگاه آزاد می باشد
پیوندهای سایت
مراکز مرتبط
پشتیبانی
صفحات رسمی
حقوق این وب‌سایت متعلق به سامانه مدیریت نشریات دانشگاه آزاد اسلامی است.
حق نشر © 1403-1400