-
دسترسی آزاد مقاله
1 - چگونگی تصویر سازی داعش در سینمای ایران (بازه زمانی سالهای 1390 تا 1398)
انسیه محمودیدر جهان امروز رسانه‌ها در بسیاری از مسائل مطرح در جوامع مختلف،، نقش اول را ایفا می‌کنند که بسیار حائز اهمیت است، می‌توان گفت که موضوعات سیاسی، اخلاقی، اجتماعی، علمی و اقتصادی تحت تاثیر نقشی که رسانه‌ها ایفا می‌کنند، ارزش و اهمیت خود را به دست آورده و در نهایت دگرگون می چکیده کاملدر جهان امروز رسانه‌ها در بسیاری از مسائل مطرح در جوامع مختلف،، نقش اول را ایفا می‌کنند که بسیار حائز اهمیت است، می‌توان گفت که موضوعات سیاسی، اخلاقی، اجتماعی، علمی و اقتصادی تحت تاثیر نقشی که رسانه‌ها ایفا می‌کنند، ارزش و اهمیت خود را به دست آورده و در نهایت دگرگون می‌شود، در تبیین مفاهیمی چون چهره گروههای دشمن و تروریستی همچون داعش، نمی‌توان منکر نقش کلیدی رسانه‌ها شد. به همین منظور در این تحقیق سعی شده است با استفاده از دو نظریه اصلی سازه‌انگاری و تعامل دیپلماسی و رسانه به عنوان چارجوب نظری و از طریق روش‌های مطالعه اسنادی و تحلیل محتوای فیلم‌های سینمایی ایرانی با محوریت موضوع داعش در بازه زمانی دهه 90 شمسی به این سوالات پاسخ دهیم که نقش و تاثیر هویت ملی بر سیاست خارجی چیست؟ در محتوای فیلم‌های سینمایی ایران در دهه حاضر داعش چگونه تصویر شده است؟ علت این‌گونه ارائه تصویر چیست؟ در بررسی انجام شده در این تحقیق دو فرضیه دیپلماسی رسانه‌ای ایران در موضوع تضعیف داعش، در جهت بالا بردن ارزش استراتژیک ایران به عنوان نقش‌آفرین منجی مسائل منطقه‌ای است؛ دیپلماسی رسانه‌ای ایران با هدف تامین امنیت و منافع ملی رابطه معناداری دارد تایید شد. پس می توان گفت ایران با ارائه تصویر وحشتناک داعش و تصویر مطلوب ایران در فیلم های سینمایی در تلاش است اقدامات و سیستم سیاسی، اقتصادی و فرهنگی خود و عقاید عمومی در جوامع هدف را متقاعد کند تا آن را بپذیرند و بدین طریق منافع خود را تامین کند و قدرت خود را افزایش دهد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - ساختار ـ کارگزار: چارچوبی تئوریک برای فهم و ارزیابی پدیده «مرز»
محمدجواد رنجکش حمیدرضا کشاورزچکیده مرزها یکی از مفاهیم اساسی و مهم در عرصه مطالعات جغرافیای سیاسی به حساب می‌آیند. این اهمیت تا جایی است که امروزه علاقه به مطالعه و پژوهش در خصوص این پدیده رشد چشمگیری را نسبت به دهه‌های قبل تجربه نموده است. اما نکته مهم در مورد مطالعات صورت گرفته در این حوزه، عدم چکیده کاملچکیده مرزها یکی از مفاهیم اساسی و مهم در عرصه مطالعات جغرافیای سیاسی به حساب می‌آیند. این اهمیت تا جایی است که امروزه علاقه به مطالعه و پژوهش در خصوص این پدیده رشد چشمگیری را نسبت به دهه‌های قبل تجربه نموده است. اما نکته مهم در مورد مطالعات صورت گرفته در این حوزه، عدم توجه به ارائه مدل یا نظریه‌ای از سوی اندیشمندان و صاحب‌نظران عرصه مذکور می‌باشد. لذا نوشتار حاضر با ارزیابی و نقد مطالعات پیشین درباره مرز، سعی نموده تا با استفاده از نظریه سازه‌انگاری و رویکرد ساختار ـ کارگزار موجود در این نظریه، ارتباطی ساختاری و کارگزاری میان چهار عامل؛ 1)نیروهای بازار و جریانات تجاری، 2)خط مشی‌های مربوط به سطوح چندگانه حکومت‌ها درباره مرزهای همجوار، 3)نفوذ ویژه سیاسی اجتماعات مرزی و 4)فرهنگ ویژه اجتماعات مرزنشین، برقرار نموده و از این طریق مدل و چارچوبی برای فهم دقیق‌تر از پدیده مرز ارائه نماید. استدلال اصلی نوشتار حاضر آن است که، برآیند تاثیر این چهار عامل این است که چنانچه این چهار دیدگاه نظری ـ تحلیلی یکدیگر را تقویت یا تکمیل نمایند، پیامد آن مناطق مرزی همگرا به لحاظ فرهنگی خواهد بود. لذا، با عنایت به تحولات معرفت شناختی و روش شناختی صورت گرفته در حوزه علوم و بویژه علوم اجتماعی و انسانی، مطالعه پدیده مرز از مطالعه صرف جغرافیایی/ سنتی گذار نموده و نیازمند مطالعاتی میانه رو همچون نظریه سازه انگاری می باشد، که دربرگیرنده عناصری همچون عوامل سیاسی، فرهنگی و اقتصادی می باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - رویکرد مقایسه‌ای ایران و مصر درقبال گروههای جهادی فلسطین (1979 تا 2012 میلادی)
ابراهیم متقی محمد نادریچکیده جمهوری اسلامی ایران و مصر، دو کشور مهم و تأثیر گذار در جهان اسلام، منطقه ژئواستراتژیک خاورمیانه و شمال آفریقا محسوب می شوند. مصر مدعی رهبری جهان عرب، کشوری تأثیر گذار در میان کشورهای اسلامی، عربی‌و غیر متعهدها است. این کشور در مسأله فلسطین تاکنون بیشترین تأثیر چکیده کاملچکیده جمهوری اسلامی ایران و مصر، دو کشور مهم و تأثیر گذار در جهان اسلام، منطقه ژئواستراتژیک خاورمیانه و شمال آفریقا محسوب می شوند. مصر مدعی رهبری جهان عرب، کشوری تأثیر گذار در میان کشورهای اسلامی، عربی‌و غیر متعهدها است. این کشور در مسأله فلسطین تاکنون بیشترین تأثیر گذاری را داشته وگروه‌های جهادی فلسطینی، مصر را همچنان اصلیترین حامی خود می دانند. ایران نیز به عنوان کشوری اسلامی و تأثیرگذار در مناسبات منطقه‌ای، نقشی راهبردی در مناسبات جهان اسلام، خاورمیانه و فلسطین دارد. بنابراین تاثیرپذیری گروههای جهادی فلسطینی از دو کشور در منطقه حساس خاورمیانه دارای اهمیت بسیار است. به ویژه اینکه هر دو کشور طی سه دهه گذشته رویکردهای متفاوتی را نسبت به مساله فلسطین دنبال کرده‌اند. روابط ایران ومصر پس از انقلاب اسلامی با چالش‌ها و تنش‌های مختلفی مواجه بوده است. با شناسایی موجودیت اسراییل از سوی مصر –پیمان صلح کمپ دیوید – اختلافات به اوج رسیده ومنجر به قطع روابط دو کشور شد. طی سه دهه گذشته سیاست خارجی مصر با سیاست‌های کشورهای غربی به خصوص ایالات متحده همسو بوده است و این کشور به دستیابی به بخشی از حقوق فلسطینی‌ها رضایت داده است، اما ایران موجودیت اسراییل را هرگز به رسمیت نشناخته و از حقوق کامل فلسطینی‌ها و بازپس‌گیری سرزمین‌های اشغالی و تشکیل دولت فلسطین حمایت کرده است. بر این اساس، مصر از گروههای فلسطینی سازشکار مانند فتح و تشکیلات حکومت خودگردان حمایت کرده وایران از گروههای معتقد به ادامه مقاومت وجهاد مانند گروههای حماس و جهاد اسلامی حمایت کرده است. بنابراین تاکنون مساله فلسطین مهم‌ترین عامل تاثیرگذار در روابط ایران ومصر بوده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - تأثیر ساختار ژیوپلیتیک حاکم بر روابط روسیه و ایالات متحده آمریکابر رقابت آنها در جنوب غرب آسیا
سجاد مرادی نیا زهرا پیشگاهی فرد کیومرث یزدان پناه بهادر زارعیچکیده ایالات متحده آمریکا و روسیه از زمانی که قدرت بریتانیا رو به افول گذاشت و آمریکا کم کم جای آن را گرفت، وارد رقابت در منطقه آسیا و شرق اروپا شدند. این رقابت و گاه رویارویی در زمان شوروی و پس از جنگ جهانی اول به اوج خود رسید و منجر به جنگ سرد شد که تا 1991 میلادی ادا چکیده کاملچکیده ایالات متحده آمریکا و روسیه از زمانی که قدرت بریتانیا رو به افول گذاشت و آمریکا کم کم جای آن را گرفت، وارد رقابت در منطقه آسیا و شرق اروپا شدند. این رقابت و گاه رویارویی در زمان شوروی و پس از جنگ جهانی اول به اوج خود رسید و منجر به جنگ سرد شد که تا 1991 میلادی ادامه یافت. پس از فروپاشی شوروی این رقابت نیز برای یک دهه از بین رفت و رویکردهایی مبتنی بر روابط دوستانه با غرب و آمریکا مطرح شد. اما با ترمیم قدرت روسیه به دست ولادیمیر پوتین که خود از بازماندگان دستگاه های امنیتی شوروی بود، مجدداً بحث رقابت روسیه به عنوان یک ابرقدرت با آمریکا مطرح شد که با اشغال شبه جزیره کریمه و حمله به سوریه در حمایت از بشاراسد، این رقابت جدید واقعیت عملی یافت. حضور روسیه در سوریه، همکاری با ایران و کشورهای حوزه خلیج فارس و اقداماتش در قبال امنیت افغانستان و نیز بازتعریف اهداف سیاست خارجی و امنیتی-نظامی روسیه در اسناد استراتژیک این کشور از سال 2015 به بعد، نشانگر ورود روسیه به عرصه رقابت با آمریکا در منطقه جنوب غربی آسیا است. روابط و رقابت روسیه و آمریکا در مناطق مختلف و نیز جنوب غرب آسیا تابعی از ساختارهای معنایی، مادی و منافع این دو کشور به صورت کلی و نیز منطقه ای است که به طور کل در درون یک ساختار ژیوپلیتیکی قابل تعریف است. بنابراین در این مقاله سعی شده با روش توصیفی – تحلیلی نشان دهد، از منظر سازه انگاری، ساختار ژیوپلیتیکی چگونه بر رقابت بین روسیه و ایالات متحده آمریکا در منطقه جنوب غربی آسیا تأثیر می گذارد؟ نتایج تحقیق نشان می‌دهد، دو کشور روسیه و ایلات متحده آمریکا رقابت تنگاتنگی در حوزه‌های مختلف همچون شرکای استراتژیک و انگاره فضاها و موقعیت های ارزشمند ژیوپلیتیکی دارند. Abstract Since the British power has been declining, the United States has replaced it. the United States and Russia entered the competition in the Asian and Eastern European region. This competition peaked after World War I and leading to the Cold War, which lasted until 1991. With the reign of Russia during the reign of President Vladimir Putin, Russia's rivalry as a major power with the USA was raised. This new competition was observed in reality with the occupation of the Crimean Peninsula and the invasion of Syria in support of Bashar al-Assad. Russia's presence in Syria, cooperation with Iran and the Persian Gulf countries surrounding, and its actions for the security of Afghanistan As well as redefine the goals of Russian foreign policy and security in its strategic documents from 2015 onwards, Reflects Russia's entry into the region of the USA in the Southwest Asia region. This article tries to analyze this geopolitical structure on the basis of the Constructivism approach Alexander Wendt. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - نقش ایران و امریکا در امنیت خلیج فارس با تأکید بر دوران بعد از انقلاب اسلامی و استراتژی فرامنطقه‌ای ایران
ناصر اقبالی غلامرضا عاشوری عباس نجفی سجاد عالی فرجامچکیده هدف این مقاله بررسی و تحلیل نقش ایران و امریکا در امنیت نظامی، سیاسی و اقتصادی خلیج فارس بعد از انقلاب اسلامی در راستای به رسیدن به راهبردی ملی و بین المللی است. بایستی گفت که ایران و امریکا مهم‌ترین بازیگرانی هستند که در صدد شکل دادن به سازه های امنیتی خود در چکیده کاملچکیده هدف این مقاله بررسی و تحلیل نقش ایران و امریکا در امنیت نظامی، سیاسی و اقتصادی خلیج فارس بعد از انقلاب اسلامی در راستای به رسیدن به راهبردی ملی و بین المللی است. بایستی گفت که ایران و امریکا مهم‌ترین بازیگرانی هستند که در صدد شکل دادن به سازه های امنیتی خود در خاورمیانه هستند. با توجه به این مهم سؤال اصلی این مقاله این است که در دوران بعد از انقلاب اسلامی نقش ایران و امریکا در امنیت خلیج فارس تا چه اندازه بوده است؟ علاوه بر این سؤال اصلی سؤالات فرعی دیگری نیز مطرح می‌شود از جمله اینکه دلایل اهمیت حیاتی خلیج فارس کدام‌اند و اینکه نگاه ایران و امریکا به امنیت این منطقه چگونه است. نتایج این مقاله نشان می‌دهد که ایران و امریکا هرکدام سازه ی امنیتی خاص و ویژه خود را برای منطقه دنبال می کنند از طرف دیگر پتانسیل ها و ابزارهای ایران و امریکا و نیز دغدغه های آنها در موضوع امنیت خلیج فارس متفاوت است. با توجه به این مسئله در این مقاله کوشش خواهد شد با استفاده از منابع کتابخانه‌ای و نیز نقشه‌ها و جداول و نمودارها و نیز اسناد منتشر شده نقش ایران و امریکا در امنیت خلیج فارس با تأکید بر دوران بعد از انقلاب اسلامی را تحلیل و تبیین نمائیم. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
6 - پیامدهای افراط‌گرایی دینی در خاورمیانه بر سیاست خارجی ایالات متحده در دوران بوش و اوباما
حسین اسلامی محسن اسلامیهدف این پژوهش بررسی تغییر رویه سیاست خارجی آمریکا در منطقه خاورمیانه نسبت به افراط گرایی دینی است. برای مطالعه این روند، توجه به نظریه سازه‌انگاری به عنوان مبنای سیاست خارجی ایالات متحده ضرورت دارد بعد از تهاجم شوروی به افغانستان در دهه هشتاد میلادی، آمریکا به منظور تقا چکیده کاملهدف این پژوهش بررسی تغییر رویه سیاست خارجی آمریکا در منطقه خاورمیانه نسبت به افراط گرایی دینی است. برای مطالعه این روند، توجه به نظریه سازه‌انگاری به عنوان مبنای سیاست خارجی ایالات متحده ضرورت دارد بعد از تهاجم شوروی به افغانستان در دهه هشتاد میلادی، آمریکا به منظور تقابل با این امر به تشکیل، سازماندهی و پشتیبانی گروه القاعده پرداخت. اما در پی حوادث 11 سپتامبر، بوش معنای جدیدی وارد نظام بین‌الملل کرد و تروریسم و القاعده را به عنوان دشمن واقعی آمریکا بیان نمود و به منظور مقابله با آن به افغانستان و عراق حمله کرد و یکجانبه گرایی در سیاست خارجی را در دستور کار قرار داد؛ هرچند این سیاست در دوره باراک اوباما مورد بازنگری قرار گرفت. بر این اساس، سؤال اصلی این پژوهش چنین است که ظهور افراط گرایی دینی در خاورمیانه چه تأثیری بر سیاست خارجی آمریکا در قبال منطقه خاورمیانه داشته است؟ در پاسخ به این سوال فرض شده که گسترش افراط‌گرایی دینی در خاورمیانه موجب گسترش حضور و مداخلات نظامی آمریکا در این منطقه شده است؛ با این حال با مرور زمان مسئولیت مقابله با این پدیده از آمریکا به متحدان منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای این کشور در خاورمیانه واگذار شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
7 - تاثیر بنیادگرایی اسلامی بر روابط ایران و پاکستان(2020-1991) بر پایه نظریه سازه انگاری
حسن سامع نصایح اسماعیل شفیعی سروستانی نفیسه واعظپاکستان پس از استقلال به عنوان یک کشور اسلامی تلاش کرد تا از تفکر اسلامی به عنوان یک عامل هویت بخش استفاده کند. موضوع مهمی که می تواند بر روابط ایران و پاکستان تاثیر داشته باشد، بنیادگرایی در پاکستان است. این مقاله می‎کوشد تاثیر بنیادگرایی اسلامی در پاکستان را بر رو چکیده کاملپاکستان پس از استقلال به عنوان یک کشور اسلامی تلاش کرد تا از تفکر اسلامی به عنوان یک عامل هویت بخش استفاده کند. موضوع مهمی که می تواند بر روابط ایران و پاکستان تاثیر داشته باشد، بنیادگرایی در پاکستان است. این مقاله می‎کوشد تاثیر بنیادگرایی اسلامی در پاکستان را بر روابط این کشور با ایران در فاصله زمانی 1991 تا 2020، براساس نظریه سازه‌انگاری بررسی کند. سوال اصلی این است که بنیادگرایی اسلامی چه تاثیری بر روابط دو کشور داشته است؟ فرضیه‌ای که در این تحقیق اثبات خواهد شد، عبارت از این است که فعالیت‌های احزاب و جریانات سیاسی بنیادگرا به دلیل تباین بین اصول حاکم بر بنیادگرایی سنی پاکستانی و روح مذهبی حاکم بر اندیشه شیعی در ایران و تحریک قدرت های مداخله گر به عامل قدرتمند واگرایی در روابط دو کشور تبدیل شده است. در پژوهش حاضر از روش توصیفی- تحلیلی استفاده شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
8 - اهمیّت و جایگاه نقش هوّیت در توسعه روابط جمهوری اسلامی ایران با منطقه آسیای میانه براساس رهیافت سازه‌انگاری
عبدالعلی کیاپاشا سید فرشید جعفری پایبندی حسن عیوض‌زاده اردبیلی اصغر پرتویاین مقاله درصدد بررسی اهمیّت و جایگاه نقش هوّیت در توسعه روابط جمهوری اسلامی ایران با آسیای میانه بر اساس رهیافت سازه‌انگاری است. سوال اصلی پژوهش این است که جایگاه هوّیت از عناصر مشترک تمدّنی از قبیل جغرافیای مشترک، تاریخ، آداب و رسوم، فرهنگ، مذهب، زبان بر اساس رهیافت س چکیده کاملاین مقاله درصدد بررسی اهمیّت و جایگاه نقش هوّیت در توسعه روابط جمهوری اسلامی ایران با آسیای میانه بر اساس رهیافت سازه‌انگاری است. سوال اصلی پژوهش این است که جایگاه هوّیت از عناصر مشترک تمدّنی از قبیل جغرافیای مشترک، تاریخ، آداب و رسوم، فرهنگ، مذهب، زبان بر اساس رهیافت سازه‌انگاری چه تأثیری در توسعه روابط جمهوری اسلامی ایران با منطقه آسیای میانه می‌تواند داشته باشد؟ فرضیه پژوهش این است که جایگاه هوّیت (وجود عناصر وارث تمدّنی مشترک)، براساس رهیافت سازه‌انگاری در توسعه روابط ایران با کشورهای آسیای میانه که هر یک از کشورها مشکلات خاص خود را دارند. اگرچه در برخی موارد تأثیر منفی داشته است، نقش مثبتی را در همگرایی و توسعه روابط میان ایران با آسیای میانه داشته باشد. نتایج محقق نشان می‌دهد کشورهای آسیای میانه بتوانند از حصر خشکی و ایران علاوه بر بازار آسیای میانه و منابع سرشار از انرژی و کانی‌های مختلف منطقه بتواند از طریق اوراسیا به اروپا متصل شود و از نفوذ تروریسم و قاچاق و استعمارگران جلوگیری و ضریب امنیّت طرفین تضمین شود. روش تحقیق علّی و معلولی توأم با توصیفی و تحلیلی بوده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
9 - تأثیر روابط فراآتلانتیکی (آمریکا و اروپا) بر مذاکرات هسته‌ای ایران با کشورهای 1+4 در دوره ریاست جمهوری "جو بایدن"
مهدی میری فاضل فیضیمساله هسته‌ای ایران طی دو دهه اخیر به یکی از بزرگترین چالش‌ها برای ایران و قدرت‌های جهانی تبدیل شده است. در این میان، مذاکرات هسته‌ای که همواره به عنوان ابزاری دیپلماتیک به طرق مختلف در جریان بوده است، در دوره "دونالد ترامپ" متوقف شده بود. با به قدرت رسیدن "جو بایدن"، م چکیده کاملمساله هسته‌ای ایران طی دو دهه اخیر به یکی از بزرگترین چالش‌ها برای ایران و قدرت‌های جهانی تبدیل شده است. در این میان، مذاکرات هسته‌ای که همواره به عنوان ابزاری دیپلماتیک به طرق مختلف در جریان بوده است، در دوره "دونالد ترامپ" متوقف شده بود. با به قدرت رسیدن "جو بایدن"، مذاکرات هسته‌ای ایران با گروه 4+1 دوباره جریان پیدا کرد. اگرچه بر مذاکرات هسته‌ای ایران متغیرهای مختلفی تاثیرگذار می‌باشد، اما در این پژوهش تاثیر روابط فراآتلانتیکی مورد توجه قرار گرفته است. بر این اساس، سوال اصلی این است که روابط فراآتلانتیکی چه تاثیری بر مذاکرات هسته‌ای ایران با گروه 4+1 در دوره "جو بایدن" داشته است؟ برای پاسخ به این سوال با بهره‌گیری از روش ترکیبی و جمع‌آوری اطلاعات و داده‌ها به صورت کتابخانه‌ای و اسنادی، با استفاده از چارچوب نظری سازه‌انگاری این نتیجه حاصل شد که زمانی که روابط فراآتلانتیک مبتنی بر چندجانبه‌گرایی و همسو باشد، مذاکرات هسته‌ای میزان زیادی به احیای برجام منتهی خواهد شد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
10 - فراز و فرود اخوان المسلمین؛ بررسی علل شکست پس از دستیابی به قدرت در 2011م
محمد فلاح هنگامه البرزی علی فلاح نژاداخوان المسلمین یکی از گروههای سیاسی مهم و تأثیرگذار در سیاست داخلی مصر است که از آغاز شکلگیری در سال 1928م. همواره از شرکت فعال آن در عرصه داخلی مصر ممانعت به عمل آمده بود. بعد از سقوط حسنی مبارک، اخوان المسلمین یک بازیگر سیاسی منسجم و سازمان یافته بود که قابلیت به دست چکیده کاملاخوان المسلمین یکی از گروههای سیاسی مهم و تأثیرگذار در سیاست داخلی مصر است که از آغاز شکلگیری در سال 1928م. همواره از شرکت فعال آن در عرصه داخلی مصر ممانعت به عمل آمده بود. بعد از سقوط حسنی مبارک، اخوان المسلمین یک بازیگر سیاسی منسجم و سازمان یافته بود که قابلیت به دست گرفتن قدرت در دوران پسا مبارک را داشت. اما تنها بعد از یک سال از رسیدن به قدرت، این گروه به حاشیه رانده شده و نفوذ و اعتبارش را در نگاه بسیاری از مصریان از دست داده است. این پژوهش با طرح این سوال که عوامل ناکامی اخوانالمسلمین پس از 2011میلادی چه بوده است؟ با روش توصیفی-تحلیلی و با بهره گیری از رویکرد سازه‌انگارانه به ارزیابی این فرضیه میپردازد که نظامیان مصر و گروههای مخالف، اخوانالمسلمین را به عنوان عامل بیثباتی و رواج تفرقه در بین گروههای اسلامگرا تلقی می‌کردند و به همین دلیل مانع قدرت‌گیری این گروه می‌شدند. این تلقی گروههای مخالف از اخوان اصلیترین عامل شکست اخوان در کنار دلایل ساختاری دیگر پس از دستیابی به قدرت در 2011م است. واژگان کلیدی: انقلاب مصر، اخوان المسلمین، بهار عربی، سازه‌انگاری. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
11 - اسلام‌گرایی محافظه‌کارانه و بازتاب آن در سیاست‌های اردوغان (بر اساس تئوری سازه‌انگاری)
علی علی حسینی عنایت الله یزدانی زهرا بهزادی بیرک علیاچکیده کشور ترکیه را می‌توان دارای هویت متناقض و در عین حال محافظه‌کارانه دانست؛ زیرا از یک طرف اسلام صوفیانه بر بنیان آن حاکم است و از طرف دیگر، با تبلیغ ارزش‌های غربگرایی و ترکی سعی دارد به غرب نزدیک شود. اردوغان در طول بیش از یک دهه حاکمیت خود با رهبری حزب عدالت و تو چکیده کاملچکیده کشور ترکیه را می‌توان دارای هویت متناقض و در عین حال محافظه‌کارانه دانست؛ زیرا از یک طرف اسلام صوفیانه بر بنیان آن حاکم است و از طرف دیگر، با تبلیغ ارزش‌های غربگرایی و ترکی سعی دارد به غرب نزدیک شود. اردوغان در طول بیش از یک دهه حاکمیت خود با رهبری حزب عدالت و توسعه در ترکیه اقدامات بسیاری برای راضی نگه‌داشتن کشورهای غربی و 98% مردم مسلمان ترکیه انجام داده است. به نظر می‌رسد وی یک پا در غرب و یک پا در اسلام دارد. برای نمونه، وی از یک سو قانون منع حجاب در اماکن دولتی در ترکیه را لغو می‌کند و از سوی دیگر، همپیمان غرب و اسرائیل علیه سوریه می‌شود. می‌توان بیان کرد اگرچه این سیاست‌های دوگانه و محافظه‌کارانه تاکنون برای حکومت وی مشکل جدی ایجاد نکرده و حتی در انتخابات ریاست جمهوری پیروز میدان بوده است؛ اما در نهایت، به دلیل آشکار شدن معایب این دوگانگی هویتی و محقق نشدن خواسته‌های اکثریت مسلمان ترکیه، به نظر می‌رسد نتواند هژمونی خود را بر ترکیه تداوم بخشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
12 - ارزیابی نظری رابطه مسؤولیت حمایت و حاکمیت دولت‌ها از منظر سازه‌انگاری
محمد حسین جمشیدی احمد سلطانی نژاد نیکبود معصوم زادهچکیده با پیدایش ناهنجاری‌های رفتاری برخی دولت‌ها در عرصه بین‌المللی، نظیر نسل‌کشی، نهادهای بین‌المللی تلاش کردند برای جلوگیری از تشدید و ادامه این‌گونه رفتارها، به اقدامات پیشگیرانه‌ای دست بزنند. در این رابطه دکترین مسؤولیت حمایت که در نوع خود می‌توانست به عنوان بدیلی چکیده کاملچکیده با پیدایش ناهنجاری‌های رفتاری برخی دولت‌ها در عرصه بین‌المللی، نظیر نسل‌کشی، نهادهای بین‌المللی تلاش کردند برای جلوگیری از تشدید و ادامه این‌گونه رفتارها، به اقدامات پیشگیرانه‌ای دست بزنند. در این رابطه دکترین مسؤولیت حمایت که در نوع خود می‌توانست به عنوان بدیلی در مقابله با این خطر جهانی استفاده شود، مطرح گردید. لازمه این طرح، این بود که دارای چنان قابلیتی باشد تا بتواند حاکمیت دولت‌ها را مورد مواخذه جدی قرار دهد تا از این طریق بتواند رفتارهای ناهنجارگونه آنها را کنترل کند. از آنجاکه طرح مذکور دارای ابهاماتی است، این مقاله به بررسی علمی این موضوع میپردازد. سؤال اساسی این است که خاستگاه نظری دکترین مذکور بر چه اساسی بوده و با استدلال کدام یک از نظریه‌های روابط بین‌الملل می‌توان اثرهای مثبت و منفی آن را در تعاملات بین‌المللی توجیه و یا رد کرد. این مقاله بر پایه نگاه سازه‌انگاری و با استفاده از روش قیاسی به چگونگی نقش حاکمیت دولت‌ها به عنوان ساختار کنشگر بین‌المللی اشاره کرده، و در ادامه به تحلیل و ارزیابی دکترین مزبور میپردازد تا چگونگی نقش آن در مداخله جامعه جهانی بر حاکمیت دولت‌ها و نیز کارآمد بودنش در رفع ناهنجاری‌های بین‌المللی بررسی شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
13 - چهارچوبی نظری برای تحلیل رفتار گروه داعش
بهادر امینیان سید حسام الدین زمانی زمانیچکیده گروه داعش به عنوان نمایشی نو از بنیادگرایی اسلامی افراطی، جنایت‌های بی‌شماری را در عراق و سوریه و دیگر کشورها به بهانه احیای خلافت اسلامی مرتکب شده است و به عنوان یک بازیگر مؤثر در روابط بین‌الملل نقش فزاینده‌ای را در معادلات بین‌المللی کنونی ایفا می‌کند. از ای چکیده کاملچکیده گروه داعش به عنوان نمایشی نو از بنیادگرایی اسلامی افراطی، جنایت‌های بی‌شماری را در عراق و سوریه و دیگر کشورها به بهانه احیای خلافت اسلامی مرتکب شده است و به عنوان یک بازیگر مؤثر در روابط بین‌الملل نقش فزاینده‌ای را در معادلات بین‌المللی کنونی ایفا می‌کند. از این رو، در این پژوهش این مسأله مطرح است که آیا نظریه‌های مختلف موجود روابط بین‌الملل که حوزه مطالعاتی معطوف به یافتن قانونمندی‌های رفتاری در عرصه روابط بین‌الملل است، از قدرت تبیین انگیزه‌ها، اهداف، رویه‌ها و رفتار این گروه برخوردارند؟ یافتههای این تحقیق نشان می‌دهد رفتارهای گروههای افراطی دینی یک فعالیت ابزاری مبتنی بر منطق خردگرایی هزینه – فایده نیست که بتوان به‌راحتی آنها را درک، کنترل یا مدیریت کرد. از طرف دیگر، قاعده رفتاری آنها با بسیاری از مفروضات اصلی تئوری‌های روابط بین‌الملل سازگاری ندارد. بنابراین، هیچ یک از انتخاب‌های خردگرایانه و جریان میانه امکان تحلیل جامع را ندارند. با این حال، مفاهیمی از چهارچوب تحلیلی سازه‌انگاری با نگاه به عوامل جامعه شناختی، هنجاری، هویت، فرهنگ و تاکید بر نقش گفتمان‌ها زمینه مناسب‌تری را برای تحلیل گروههای هویتی - ایدئولوژیک فراهم می‌آورد. از جمله این مفاهیم، توجه به مبانی مقوم هویت جمعی و توجه به امنیت هستی شناختی در کنار امنیت فیزیکی است که در تحلیل رفتار گروه داعش در عرصه روابط بین‌الملل از قدرت تبیینی بیشتری نسبت به نظریات جریان اصلی برخوردارند. این مقاله با بهره‌گیری از مبانی مقوم هویت جمعی نشان می‌دهد که چگونه تفسیر ایدئولوژیک از مذهب و قومیت، تاریخ تحقیر و سرخوردگی، روایت‌ها، انگاره‌ها و باورهای مشترک و همچنین، ترس از عدم تداوم هویت، اجتماع پیرامون و محیط مادی عمل به رفتارهای به شدت افراطی گروه داعش منجر شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
14 - بررسی نقش مؤلفه‌های هویتی در روابط ج.ا. ایران و اتحادیه اروپا پس از انقلاب اسلامی
غلامرضا کریمی محسن کشوریانچکیده نفوذ سیاسی و اقتصادی جمهوری اسلامی ایران و اتحادیه اروپا در مبادلات جهانی و منطقه‌ای زمینه مناسبی را برای گسترش همکاری و همگرایی بین دو طرف فراهم می‌آورد؛ اما تاکنون روابط دو طرف در طول بیش از سه دهه نه تنها نهادینه نشده؛ بلکه با فراز و نشیب همراه بوده و در دوره چکیده کاملچکیده نفوذ سیاسی و اقتصادی جمهوری اسلامی ایران و اتحادیه اروپا در مبادلات جهانی و منطقه‌ای زمینه مناسبی را برای گسترش همکاری و همگرایی بین دو طرف فراهم می‌آورد؛ اما تاکنون روابط دو طرف در طول بیش از سه دهه نه تنها نهادینه نشده؛ بلکه با فراز و نشیب همراه بوده و در دوره‌هایی به سردی گراییده است. هدف این پژوهش، بررسی شناخت نقش عناصر هویتی اثرگذار در مناسبات ایران و اتحادیه اروپا و توجه به عوامل اجتماعی و هویتی به‌عنوان یکی از عوامل واگرایی در روابط دو طرف است و فرض بر این است که روابط جمهوری اسلامی ایران و اتحادیه اروپا پس از انقلاب اسلامی، تحت تأثیر سازه‌های هویت‌بخش؛ فرهنگی، ارزشی، هنجاری و انگاره‌های بیناذهنی قرار دارد و این سازه‌ها به نگاه متفاوت نسبت به مسائل جهانی و تصویر منفی طرفین از یکدیگر منجر شده است که در روابط دوجانبه به‌صورت واگرا عمل می‌کند؛ زیرا ارزش‌ها و هنجارهای جمهوری اسلامی برگرفته از هویت اسلامی – انقلابی است که در پی پیروزی انقلاب اسلامی شکل‌گرفته است و اتحادیه اروپا متکی به هویت اروپایی، ارزش‌های لیبرالیستی غربی و ماهیت دینی سکولار است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
15 - بررسی نگرش های موجود در دو جامعه ایران و آمریکا درباره موضوع هسته ای ایران
جلیل بیات سید جلال دهقانی فیروزآبادیچکیده اکثر پژوهش‌های صورت گرفته پیرامون موضوع هسته‌ای ایران با رویکرد نظری واقع‌گرایانه به بررسی روابط دولت‌ها و دولت‌مردان پرداخته‌اند و از بررسی عوامل غیرمادی تأثیرگذار بر موضوع هم چون محیط، نگرش‌ها و گرایش‌های اجتماعی غفلت ورزیده‌اند. یکی از موضوعات غیرمادی تأثیرگذا چکیده کاملچکیده اکثر پژوهش‌های صورت گرفته پیرامون موضوع هسته‌ای ایران با رویکرد نظری واقع‌گرایانه به بررسی روابط دولت‌ها و دولت‌مردان پرداخته‌اند و از بررسی عوامل غیرمادی تأثیرگذار بر موضوع هم چون محیط، نگرش‌ها و گرایش‌های اجتماعی غفلت ورزیده‌اند. یکی از موضوعات غیرمادی تأثیرگذار بر مسائل سیاسی، نظرات و دیدگاه‌های جاری در سطح جامعه‌ی است که از آن به‌عنوان افکار عمومی نام‌برده می‌شود. بر اساس نگاه سازه انگارانه تمامی پدیده‌های اجتماعی ازجمله تصمیمات سیاست خارجی، به‌صورت اجتماعی برساخته می‌شوند و این موضوع شامل تصمیمات استراتژیکی هم چون موضوع هسته‌ای ایران نیز می‌شود. بنابراین از آن جا که تصمیم‌های سیاسی در خلأ پایه‌گذاری نمی‌شوند بلکه متأثر از ارزش‌ها و هنجارهای درون جامعه‌ی هستند، این تحقیق سعی دارد با توجه به تحقیقات و نظرسنجی‌های صورت گرفته در دو جامعه‌ی ایران و آمریکا به تحلیل و تبیین دیدگاه‌های مردم دو کشور درباره‌ی موضوع هسته‌ای ایران و تأثیر آن بر مواضع تصمیم‌گیرندگان دو کشور بپردازد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
16 - ساختار ـ کارگزار: چارچوبی تئوریک برای فهم و ارزیابی پدیده «مرز»
محمدجواد رنجکش حمیدرضا کشاورزچکیده مرزها یکی از مفاهیم اساسی و مهم در عرصه مطالعات جغرافیای سیاسی به حساب می‌آیند. این اهمیت تا جایی است که امروزه علاقه به مطالعه و پژوهش در خصوص این پدیده رشد چشمگیری را نسبت به دهه‌های قبل تجربه نموده است. اما نکته مهم در مورد مطالعات صورت گرفته در این حوزه، عدم چکیده کاملچکیده مرزها یکی از مفاهیم اساسی و مهم در عرصه مطالعات جغرافیای سیاسی به حساب می‌آیند. این اهمیت تا جایی است که امروزه علاقه به مطالعه و پژوهش در خصوص این پدیده رشد چشمگیری را نسبت به دهه‌های قبل تجربه نموده است. اما نکته مهم در مورد مطالعات صورت گرفته در این حوزه، عدم توجه به ارائه مدل یا نظریه‌ای از سوی اندیشمندان و صاحب‌نظران عرصه مذکور می‌باشد. لذا نوشتار حاضر با ارزیابی و نقد مطالعات پیشین درباره مرز، سعی نموده تا با استفاده از نظریه سازه‌انگاری و رویکرد ساختار ـ کارگزار موجود در این نظریه، ارتباطی ساختاری و کارگزاری میان چهار عامل؛ 1)نیروهای بازار و جریانات تجاری، 2)خط مشی‌های مربوط به سطوح چندگانه حکومت‌ها درباره مرزهای همجوار، 3)نفوذ ویژه سیاسی اجتماعات مرزی و 4)فرهنگ ویژه اجتماعات مرزنشین، برقرار نموده و از این طریق مدل و چارچوبی برای فهم دقیق‌تر از پدیده مرز ارائه نماید. استدلال اصلی نوشتار حاضر آن است که، برآیند تاثیر این چهار عامل این است که چنانچه این چهار دیدگاه نظری ـ تحلیلی یکدیگر را تقویت یا تکمیل نمایند، پیامد آن مناطق مرزی همگرا به لحاظ فرهنگی خواهد بود. لذا، با عنایت به تحولات معرفت شناختی و روش شناختی صورت گرفته در حوزه علوم و بویژه علوم اجتماعی و انسانی، مطالعه پدیده مرز از مطالعه صرف جغرافیایی/ سنتی گذار نموده و نیازمند مطالعاتی میانه رو همچون نظریه سازه انگاری می باشد، که دربرگیرنده عناصری همچون عوامل سیاسی، فرهنگی و اقتصادی می باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
17 - رویکرد مقایسه‌ای ایران و مصر درقبال گروههای جهادی فلسطین (1979 تا 2012 میلادی)
ابراهیم متقی محمد نادریچکیده جمهوری اسلامی ایران و مصر، دو کشور مهم و تأثیر گذار در جهان اسلام، منطقه ژئواستراتژیک خاورمیانه و شمال آفریقا محسوب می شوند. مصر مدعی رهبری جهان عرب، کشوری تأثیر گذار در میان کشورهای اسلامی، عربی‌و غیر متعهدها است. این کشور در مسأله فلسطین تاکنون بیشترین تأثیر چکیده کاملچکیده جمهوری اسلامی ایران و مصر، دو کشور مهم و تأثیر گذار در جهان اسلام، منطقه ژئواستراتژیک خاورمیانه و شمال آفریقا محسوب می شوند. مصر مدعی رهبری جهان عرب، کشوری تأثیر گذار در میان کشورهای اسلامی، عربی‌و غیر متعهدها است. این کشور در مسأله فلسطین تاکنون بیشترین تأثیر گذاری را داشته وگروه‌های جهادی فلسطینی، مصر را همچنان اصلیترین حامی خود می دانند. ایران نیز به عنوان کشوری اسلامی و تأثیرگذار در مناسبات منطقه‌ای، نقشی راهبردی در مناسبات جهان اسلام، خاورمیانه و فلسطین دارد. بنابراین تاثیرپذیری گروههای جهادی فلسطینی از دو کشور در منطقه حساس خاورمیانه دارای اهمیت بسیار است. به ویژه اینکه هر دو کشور طی سه دهه گذشته رویکردهای متفاوتی را نسبت به مساله فلسطین دنبال کرده‌اند. روابط ایران ومصر پس از انقلاب اسلامی با چالش‌ها و تنش‌های مختلفی مواجه بوده است. با شناسایی موجودیت اسراییل از سوی مصر –پیمان صلح کمپ دیوید – اختلافات به اوج رسیده ومنجر به قطع روابط دو کشور شد. طی سه دهه گذشته سیاست خارجی مصر با سیاست‌های کشورهای غربی به خصوص ایالات متحده همسو بوده است و این کشور به دستیابی به بخشی از حقوق فلسطینی‌ها رضایت داده است، اما ایران موجودیت اسراییل را هرگز به رسمیت نشناخته و از حقوق کامل فلسطینی‌ها و بازپس‌گیری سرزمین‌های اشغالی و تشکیل دولت فلسطین حمایت کرده است. بر این اساس، مصر از گروههای فلسطینی سازشکار مانند فتح و تشکیلات حکومت خودگردان حمایت کرده وایران از گروههای معتقد به ادامه مقاومت وجهاد مانند گروههای حماس و جهاد اسلامی حمایت کرده است. بنابراین تاکنون مساله فلسطین مهم‌ترین عامل تاثیرگذار در روابط ایران ومصر بوده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
18 - تأثیر ساختار ژیوپلیتیک حاکم بر روابط روسیه و ایالات متحده آمریکابر رقابت آنها در جنوب غرب آسیا
سجاد مرادی نیا زهرا پیشگاهی فرد کیومرث یزدان پناه بهادر زارعیچکیده ایالات متحده آمریکا و روسیه از زمانی که قدرت بریتانیا رو به افول گذاشت و آمریکا کم کم جای آن را گرفت، وارد رقابت در منطقه آسیا و شرق اروپا شدند. این رقابت و گاه رویارویی در زمان شوروی و پس از جنگ جهانی اول به اوج خود رسید و منجر به جنگ سرد شد که تا 1991 میلادی ادا چکیده کاملچکیده ایالات متحده آمریکا و روسیه از زمانی که قدرت بریتانیا رو به افول گذاشت و آمریکا کم کم جای آن را گرفت، وارد رقابت در منطقه آسیا و شرق اروپا شدند. این رقابت و گاه رویارویی در زمان شوروی و پس از جنگ جهانی اول به اوج خود رسید و منجر به جنگ سرد شد که تا 1991 میلادی ادامه یافت. پس از فروپاشی شوروی این رقابت نیز برای یک دهه از بین رفت و رویکردهایی مبتنی بر روابط دوستانه با غرب و آمریکا مطرح شد. اما با ترمیم قدرت روسیه به دست ولادیمیر پوتین که خود از بازماندگان دستگاه های امنیتی شوروی بود، مجدداً بحث رقابت روسیه به عنوان یک ابرقدرت با آمریکا مطرح شد که با اشغال شبه جزیره کریمه و حمله به سوریه در حمایت از بشاراسد، این رقابت جدید واقعیت عملی یافت. حضور روسیه در سوریه، همکاری با ایران و کشورهای حوزه خلیج فارس و اقداماتش در قبال امنیت افغانستان و نیز بازتعریف اهداف سیاست خارجی و امنیتی-نظامی روسیه در اسناد استراتژیک این کشور از سال 2015 به بعد، نشانگر ورود روسیه به عرصه رقابت با آمریکا در منطقه جنوب غربی آسیا است. روابط و رقابت روسیه و آمریکا در مناطق مختلف و نیز جنوب غرب آسیا تابعی از ساختارهای معنایی، مادی و منافع این دو کشور به صورت کلی و نیز منطقه ای است که به طور کل در درون یک ساختار ژیوپلیتیکی قابل تعریف است. بنابراین در این مقاله سعی شده با روش توصیفی – تحلیلی نشان دهد، از منظر سازه انگاری، ساختار ژیوپلیتیکی چگونه بر رقابت بین روسیه و ایالات متحده آمریکا در منطقه جنوب غربی آسیا تأثیر می گذارد؟ نتایج تحقیق نشان می‌دهد، دو کشور روسیه و ایلات متحده آمریکا رقابت تنگاتنگی در حوزه‌های مختلف همچون شرکای استراتژیک و انگاره فضاها و موقعیت های ارزشمند ژیوپلیتیکی دارند. Abstract Since the British power has been declining, the United States has replaced it. the United States and Russia entered the competition in the Asian and Eastern European region. This competition peaked after World War I and leading to the Cold War, which lasted until 1991. With the reign of Russia during the reign of President Vladimir Putin, Russia's rivalry as a major power with the USA was raised. This new competition was observed in reality with the occupation of the Crimean Peninsula and the invasion of Syria in support of Bashar al-Assad. Russia's presence in Syria, cooperation with Iran and the Persian Gulf countries surrounding, and its actions for the security of Afghanistan As well as redefine the goals of Russian foreign policy and security in its strategic documents from 2015 onwards, Reflects Russia's entry into the region of the USA in the Southwest Asia region. This article tries to analyze this geopolitical structure on the basis of the Constructivism approach Alexander Wendt. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
19 - نقش ایران و امریکا در امنیت خلیج فارس با تأکید بر دوران بعد از انقلاب اسلامی و استراتژی فرامنطقه‌ای ایران
ناصر اقبالی غلامرضا عاشوری عباس نجفی سجاد عالی فرجامچکیده هدف این مقاله بررسی و تحلیل نقش ایران و امریکا در امنیت نظامی، سیاسی و اقتصادی خلیج فارس بعد از انقلاب اسلامی در راستای به رسیدن به راهبردی ملی و بین المللی است. بایستی گفت که ایران و امریکا مهم‌ترین بازیگرانی هستند که در صدد شکل دادن به سازه های امنیتی خود در چکیده کاملچکیده هدف این مقاله بررسی و تحلیل نقش ایران و امریکا در امنیت نظامی، سیاسی و اقتصادی خلیج فارس بعد از انقلاب اسلامی در راستای به رسیدن به راهبردی ملی و بین المللی است. بایستی گفت که ایران و امریکا مهم‌ترین بازیگرانی هستند که در صدد شکل دادن به سازه های امنیتی خود در خاورمیانه هستند. با توجه به این مهم سؤال اصلی این مقاله این است که در دوران بعد از انقلاب اسلامی نقش ایران و امریکا در امنیت خلیج فارس تا چه اندازه بوده است؟ علاوه بر این سؤال اصلی سؤالات فرعی دیگری نیز مطرح می‌شود از جمله اینکه دلایل اهمیت حیاتی خلیج فارس کدام‌اند و اینکه نگاه ایران و امریکا به امنیت این منطقه چگونه است. نتایج این مقاله نشان می‌دهد که ایران و امریکا هرکدام سازه ی امنیتی خاص و ویژه خود را برای منطقه دنبال می کنند از طرف دیگر پتانسیل ها و ابزارهای ایران و امریکا و نیز دغدغه های آنها در موضوع امنیت خلیج فارس متفاوت است. با توجه به این مسئله در این مقاله کوشش خواهد شد با استفاده از منابع کتابخانه‌ای و نیز نقشه‌ها و جداول و نمودارها و نیز اسناد منتشر شده نقش ایران و امریکا در امنیت خلیج فارس با تأکید بر دوران بعد از انقلاب اسلامی را تحلیل و تبیین نمائیم. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
20 - «نقش دیپلماسی عمومی در جهت رشد و توسعه روابط اقتصادی ج.ا.ا و عراق(در دورۀ پساداعش1400-1396)»
سیدحمید سیدتقی زاده مهناز گودرزیروابط اقتصادی تهران و بغداد در دورۀ پساداعش، بواسطۀ برخی چالش‌های اجتماعی و هویتی مانند مسائل عرب‌و‌عجم، چالش‌های شیعی-سنی در مناطق سنی‌نشین عراق، وجود انگاره‌های ایران‌هراسانه، تفاوت‌های موجود در سبک زندگی اقتصادی، با آسیب‌پذیری مواجه بوده است. بنابراین با توجه به اهمی چکیده کاملروابط اقتصادی تهران و بغداد در دورۀ پساداعش، بواسطۀ برخی چالش‌های اجتماعی و هویتی مانند مسائل عرب‌و‌عجم، چالش‌های شیعی-سنی در مناطق سنی‌نشین عراق، وجود انگاره‌های ایران‌هراسانه، تفاوت‌های موجود در سبک زندگی اقتصادی، با آسیب‌پذیری مواجه بوده است. بنابراین با توجه به اهمیت عراق در میان شرکای اقتصادی ج.ا.ا، کاهش این چالش‌ها اهمیت زیادی در حفظ و توسعۀ روابط اقتصادی ایران و عراق خواهد داشت. این در حالی است که دیپلماسی عمومی که نقش مهمی در کاهش شکاف‌های هویتی با مخاطبین خارجی دارد، عمدتاً از سوی تهران در راستای تحکیم روابط سیاسی و فرهنگی با عراق بکار گرفته شده است. لذا، این پژوهش در پی پاسخ به این سئوال بود که دیپلماسی عمومی چه نقشی در روابط اقتصادی ج.ا.ا با عراق دارد؟ یافتههای تحقیق حاکی است که انتظام‌بخشی به دیپلماسی عمومی ج.ا.ا در قبال عراق، متناسب با چالش‌های اجتماعی و هویتی موجود در مسیر همکاری‌های اقتصادی فی‌مابین، تأثیری مثبت بر حفظ و توسعۀ تعاملات دوجانبه در این حوزه خواهد داشت. بر این اساس حفظ و توسعۀ روابط اقتصادی تهران و بغداد از طریق کاهش انگاره‌های متفاوت و متعاقباً تحکیم هویت مشترک اقتصادی، فرهنگی و سیاسی، بوسیلۀ تأثیرگذاری بر هویت نخبگان و نظام اقتصادی عراق، مدیریت منش‌های تجاری متفاوت و تأثیرگذاری بر سلیقۀ مصرف‌کنندگان عراقی، کاهش آثار چالش‌های قومی، مذهبی و تاریخی بر تعاملات اقتصادی و همچنین کاهش پیامدهای ایران‌هراسی کشورهای رقیب بر فعالیت‌های اقتصادی و تجاری، از جمله نتایج تنظیم دیپلماسی عمومی در جهت بسط روابط اقتصادی می‌باشد. این تحقیق از نوع تحقیقات کیفی بوده و روش تحقیق نیز توصیفی-تحلیلی است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
21 - جایگاه فرهنگ در هویت مشترک اروپایی و همگرایی اتحادیه اروپا
حیبب اله ابوالحسن شیرازی حمید نیکوفرهنگهای مشترک اروپایی با لایه بنیادین فرهنگ مبتنی بر سکولاریسم تعیین‌کننده هویت مشترک اروپایی است. هویتی اروپایی به لحاظ نظری هم‌زمان در کنار سایر هویت‌های ملی یا فرهنگی وجود دارد و در واقع افراد هویتی چندلایه و سلسله‌مراتبی به لحاظ اهمیت مولفه‌های ملی یا فرهنگی دارند چکیده کاملفرهنگهای مشترک اروپایی با لایه بنیادین فرهنگ مبتنی بر سکولاریسم تعیین‌کننده هویت مشترک اروپایی است. هویتی اروپایی به لحاظ نظری هم‌زمان در کنار سایر هویت‌های ملی یا فرهنگی وجود دارد و در واقع افراد هویتی چندلایه و سلسله‌مراتبی به لحاظ اهمیت مولفه‌های ملی یا فرهنگی دارند. تقویت هویت مشترک اروپایی که در آن مردم اتحادیه اروپا فرهنگ مبتنی بر سکولاریسم را مشخصه ارزش‌ها و هنجارهای سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی خود تلقی کنند، برای یکپارچگی طولانی‌مدت این اتحادیه حیاتی است. دولت‌های عضو اتحادیه اروپا به رغم شباهت‌ها و اشتراکات دینی و فرهنگی، خرده‌تفاوت‌هایی نیز دارند که به پدیدار شدن هویتی خاص برای آنها شده و در نتیجه فرهنگ راهبردی و اولویت‌های راهبردی متفاوتی دارند. این فرهنگ راهبردی متفاوت از جمله عوامل کلیدی است که سبب شده این کشورها به ویژه در مواقع بحران نتوانند به سیاست منسجم امنیتی و دفاعی دست یابند. در واکاوی ابعاد مختلف فرهنگ در اروپا و و جایگاه و اثرگذاری آن بر هویت مشترک اروپایی، با تکیه بر نظریه سازه‌انگاری و رویکرد فرهنگ راهبردی باید گفت فرهنگ مبتنی بر سکولاریسم به عنوان لایه اصلی هویت مشترک اروپایی به شمار می‌رود و نقش بنیادین در همگرایی اتحادیه اروپا و معیار اصلی در پذیرش اعضای جدید در این اتحادیه بوده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
22 - ارتقای مفهوم مداخله بشردوستانه در بستر نظریه‌های روابط بین‌الملل (با تأکید بر مکتب انگلیسی)
سید عبدالعلی قوام رحمان نجفی سیارمفهوم مداخله بشردوستانه حاکی از تفوق یافتن اصلِ مترقی‌عدالت بر اصل کلاسیک حاکمیت کشورها است. طبق این مفهوم، در صورت وقوع جنایت‌های فاحش حقوق بشر از سوی حاکمان ستمگر، حق حاکمیت آنها مخدوش شده و بنا به شرایطی، مداخله در امور داخلی آنها تجویز می‌گردد. بر این اساس، با وقوع چکیده کاملمفهوم مداخله بشردوستانه حاکی از تفوق یافتن اصلِ مترقی‌عدالت بر اصل کلاسیک حاکمیت کشورها است. طبق این مفهوم، در صورت وقوع جنایت‌های فاحش حقوق بشر از سوی حاکمان ستمگر، حق حاکمیت آنها مخدوش شده و بنا به شرایطی، مداخله در امور داخلی آنها تجویز می‌گردد. بر این اساس، با وقوع جنایت‌های گسترده حقوق بشری در سالهای پس از جنگ سرد در رواندا، یوگسلاوی، سومالی و...، جامعه بین المللی نسبت به فرهنگ حقوق بشر متعهد گردید و برای جلوگیری از نسل‌کشی، شکنجه و تجاوز اساسی به حقوق انسان‌ها مداخلات بشردوستانه را دردستور کار خود قرار داد. در همین راستا، نظریه‌پردازان مختلف روابط بین‌الملل نیز تلاش‌های نظری متفاوتی را برای درک پیدایی این مداخلات صورت دادند. نظریه‌پردازان با استفاده از نظریات گوناگون نظیر واقع‌گرایی، سازه‌انگاری، لیبرالیسم و... سعی در تبیین مفهومی این پدیده داشته‌اند. این مقاله نیز ضمن استفاده از نظریات مذکور، سعی دارد مداخله بشردوستانه و ارتقای آن به اصل مسئولیت حمایترا در چارچوب مکتب انگلیسی و گرایش‌های کثرت‌گرایی و همبسته‌گرایی آن مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
23 - بررسی واکنش ایران به چالش‌ها و تحریم‌های بین‌المللی از منظر سازه‌انگارانه
زهره بالا زاده امراله اشرفی فرهاد بارانیهدف اصلی این مقاله، بررسی مسئله تحریم ایران از سوی غرب و کنش سلبی ایران به این تحریم‌ها است. مسئله‌ای که از سال 2002 به این‌سو به چالشی اساسی میان ایران و غرب تبدیل شده بود. استدلال این نوشتار آن است که غربی‌ها با تحریم‌های گوناگون در مجاب‌سازی ایران در راستای اهداف راه چکیده کاملهدف اصلی این مقاله، بررسی مسئله تحریم ایران از سوی غرب و کنش سلبی ایران به این تحریم‌ها است. مسئله‌ای که از سال 2002 به این‌سو به چالشی اساسی میان ایران و غرب تبدیل شده بود. استدلال این نوشتار آن است که غربی‌ها با تحریم‌های گوناگون در مجاب‌سازی ایران در راستای اهداف راهبردی خود تلاش کرده‌اند. درعین‌حال، ایران نه‌تنها در برابر این تحریم‌ها از خود کنش ایجابی نشان نداده؛ بلکه به راهبرد کنش سلبی روی آورده است. درواقع، کشور های غربی و به‌ویژه آمریکا و اروپا در برخورد با ایران همواره بر ارزش‌های غربی همچون پیشینه‌سازی امنیت اسرائیل، مهار ایران و نادیده‌گرفتن حقوق هسته‌ای ایران تأکید داشته‌اند. در مقابل، ایران هم به‌کارگیری و تشدید این تحریم‌ها را عامل بیثباتی سیاسی و تشدید کاهش ضریب امنیت ملی خود دانسته است؛ لذا نویسندگان در این پژوهش تلاش کرده‌اند تا این موضوع را در ورای نظریه سازه‌انگاری بررسی کنند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
24 - بررسی مقایسه‌ای کنش سیاست خارجی ایران و ترکیه در قبال بحران سوریه بر اساس نظریه سازه‌انگاری
محمد محمودی کیا عباس فرهادیچکیده بحران سوریه یکی از خسارت‌بارترین و پیچیده‌ترین مسائل حاد بین‌المللی طی دهه اخیر بوده است. بحرانی که به دلیل طولانی شدن زمان، تعدد بازیگران مؤثر در آن و نیز تضاد منافع بسیار به آوردگاه رقابت‌های قدرت‌های منطقه‌ای و جهانی تبدیل شده است. دراین‌بین، ایران و ترکیه به چکیده کاملچکیده بحران سوریه یکی از خسارت‌بارترین و پیچیده‌ترین مسائل حاد بین‌المللی طی دهه اخیر بوده است. بحرانی که به دلیل طولانی شدن زمان، تعدد بازیگران مؤثر در آن و نیز تضاد منافع بسیار به آوردگاه رقابت‌های قدرت‌های منطقه‌ای و جهانی تبدیل شده است. دراین‌بین، ایران و ترکیه به‌عنوان دو بازیگر قدرتمند منطقه‌ای از تأثیرگذاری بالایی بر روند تحولات میدانی و سیاسی بحران مذکور برخوردار هستند. ایران به دنبال تضمین حیات محور مقاومت در منطقه، افزایش اعتبار و نفوذ خود در منطقه و جهان اسلام و نیز ارتقای منزلت خود در سطح بین‌المللی است؛ درحالی‌که ترکیه به دلیل وجود برخی نگرانی‌های ژئوپلیتیک، سیاست عمق استراتژیک و ارتقای خود به‌عنوان رهبری جهان اسلام را در چارچوب احیای شکوه امپراتوری عثمانی دنبال می‌کند. لذا با توجه به نقش‌آفرینی مؤلفه‌های هنجاری در تعیین رفتار سیاست خارجی بازیگران، این تحقیق در پی بررسی مقایسه‌ای کنش سیاست خارجی ایران و ترکیه در قبال بحران سوریه با بهره‌گیری از نظریه سازه‌انگاری است. فرضیه تحقیق بدین صورت بیان می‌شود که به علت برساختگی متفاوت هویت و منافع این دو بازیگر، شاهد بروز الگوهای کنش متفاوتی در این رابطه هستیم. بر این اساس، به‌واسطه وجود تهدیدات امنیتی مشترک، شاهد جلوه‌های از همکاری و به دلیل مسائل هویت پایه، شاهد جلوه‌هایی از تقابل‌گرایی و رقابت هستیم. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
25 - ساخت موضوعی امنیت از دیدگاه سازه‌انگاری
حسن عیوض زاده اردبیلیچکیده سازه انگاری به عنوان دیدگاهی بدیع در روابط بین الملل معاصر از قابلیت های بسیاری جهت ارزیابی مقولات رشتۀ روابط بین الملل برخوردار است. این دیدگاه به مثابۀ بدیلی برای جریان اصلی می تواند به مؤلفه هایی که چشم اندازهای نظری خردگرا از آنها فروگذار کرده اند بپردازد. در چکیده کاملچکیده سازه انگاری به عنوان دیدگاهی بدیع در روابط بین الملل معاصر از قابلیت های بسیاری جهت ارزیابی مقولات رشتۀ روابط بین الملل برخوردار است. این دیدگاه به مثابۀ بدیلی برای جریان اصلی می تواند به مؤلفه هایی که چشم اندازهای نظری خردگرا از آنها فروگذار کرده اند بپردازد. در این میان مقولۀ امنیت با توجه به روند تحول آن پس از جنگ سرد از جملۀ مقولات مورد نظر است. ارزیابی نویسنده از مقولۀ امنیت در دیدگاه سازه انگاری چنین نشان می دهد که مقولۀ امنیت در تعامل میان هویت های مختلف و با ایجاد قواعد و هنجارهای میان ذهنی در جهان فرهنگی شدۀ روابط بین الملل معاصر تکوین می یابد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
26 - فهم دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در خاورمیانه: ضرورت رویکرد تلفیقی سازه‌انگاری و تحلیل گفتمان
پریسا پورعلی محمدرضا دهشیری محمدرضا قائدی حسن خداوردیاگرچه خاورمیانه یکی از کانون‌های اصلی همواره درحال تحول در نظام بین‌المللی بوده است اما نقش و اهمیت آن، در نظریات روابط بین‌الملل، خصوصاً نظریات موسوم به جریان اصلی مورد غفلت قرار گرفته است. جمهوری اسلامی در این منطقه، از کشورهای پیش‌آهنگ دیپلماسی فرهنگی است. فهم دیپلما چکیده کاملاگرچه خاورمیانه یکی از کانون‌های اصلی همواره درحال تحول در نظام بین‌المللی بوده است اما نقش و اهمیت آن، در نظریات روابط بین‌الملل، خصوصاً نظریات موسوم به جریان اصلی مورد غفلت قرار گرفته است. جمهوری اسلامی در این منطقه، از کشورهای پیش‌آهنگ دیپلماسی فرهنگی است. فهم دیپلماسی فرهنگی سیاست خارجی ایران در چارچوب نظریات جریان اصلی چندان امکان‌پذیر نیست. لذا، بهره‌گیری از نظریات نوین به شکل تلفیقی می‌تواند زمینه را برای فهم عمیق از سیاست خارجی فرهنگی جمهوری اسلامی در خاورمیانه فراهم نماید. حال، بر مبنای دغدغه‌ی اصلی این مقاله، با نقد بر این برون‌گذاری عامدانه‌ی منطقه و بازیگران آن از نظریه‌پردازی روابط بین‌الملل این سوال مطرح است که برسازی پیکره‌ای نظری - تلفیقی از نظریات متأخر سازه‌انگاری و تحلیل گفتمان چرا و چگونه می‌تواند زمینه را برای فهم دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در خاورمیانه فراهم آورد؟ یافتههای این مقاله‌ی نظری - راهبردی نشان می‌دهد با توجه به رویکرد اجتماعی، فرهنگی و هویتی نظریات سازه‌انگاری و تحلیل گفتمان و نیز ویژگی‌های خاص سیاست خارجی فرهنگی جمهوری اسلامی با تمرکز بر ساخت اجتماعی واقعیت، امکان لازم برای برسازی یک چارچوب تلفیقی وجود دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
27 - جاده ابریشم دریایی و نقش آن در گفت‌وگوی فرهنگی ـ تمدنی ساکنان خلیج‌فارس
محمد مهدی مظاهری اعظم ملاییخلیجفارس به‌سبب وجود منابع سرشار نفت و گاز، در سطح بین‌المللی و منطقه‌ای مهم و راهبردی به‌شمار می‌آید و می‌تواند قدرت و موقعیت استراتژیکی کشورهای ساحلی را ارتقا ببخشد. با این حال، وجود برخی تفاوت‌ها در هویت و جهت‌گیری‌های سیاسی ایران با سایر کشورها، سبب رویکرد ستیزه‌جو چکیده کاملخلیجفارس به‌سبب وجود منابع سرشار نفت و گاز، در سطح بین‌المللی و منطقه‌ای مهم و راهبردی به‌شمار می‌آید و می‌تواند قدرت و موقعیت استراتژیکی کشورهای ساحلی را ارتقا ببخشد. با این حال، وجود برخی تفاوت‌ها در هویت و جهت‌گیری‌های سیاسی ایران با سایر کشورها، سبب رویکرد ستیزه‌جویانه و تقابلی آنها در عرصه منطقه‌ای گردیده است. بنابراین پژوهش حاضر به‌دنبال بررسی راهکارهای افزایش همکاری و همگرایی کشورهای خلیج‌فارس بوده و در صدد است تأثیرات احیای راه ابریشم دریایی بر نزدیکی و همکاری‌های فرهنگی ـ تمدنی کشورهای خلیج‌فارس را بررسی کند. یافتههای پژوهش که بر اساس تئوری‌های همگرایی و سازه‌انگاری صورت گرفته، حاکی از آن است که احیای راه‌ابریشم دریایی در ابتدا می‌تواند سبب افزایش مناسبات اقتصادی، ارتباطی و توریستی کشورهای منطقه شود و پس از آن با تغییر تصاویر بین‌الاذهانی ملت‌ها و دولت‌های منطقه از یکدیگر، سطح همکاری و مناسبات آنها را به مسائل سیاسی و فرهنگی نیز ارتقا می‌دهد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
28 - سازه‌انگاری و منطق تعارض جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی
محمدرضا دهشیریجمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی دو قدرت مهم و تاثیرگذار در منطقه خاورمیانه و خلیج فارس محسوب می‌شوند. این دو کشور همواره رقابتی تنش‌آمیز و همراه با خصومت و تعارض را با یکدیگر داشته‌اند تا جایی که می‌توان گفت رقابت و تعارض بخش جدانشدنی از مناسبات این دو کشور بوده است چکیده کاملجمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی دو قدرت مهم و تاثیرگذار در منطقه خاورمیانه و خلیج فارس محسوب می‌شوند. این دو کشور همواره رقابتی تنش‌آمیز و همراه با خصومت و تعارض را با یکدیگر داشته‌اند تا جایی که می‌توان گفت رقابت و تعارض بخش جدانشدنی از مناسبات این دو کشور بوده است. داعیه رهبری مذهبی جهان تشیع و جهان تسنن، ذخایر عظیم نفتی و توان و نیروی انسانی بالا از جمله امتیازات این دو کشور است که به آنها این توانایی را داده است تا به نقش آفرینی در منطقه خاورمیانه و جهان اسلام بپردازند. از آنجا که فعالیت این دو بازیگر منطقه‌ای عموماَ در رقابت و تعارض با دیگری تصور می‌شود، بر پایه نظریه سازه‌انگاری، می‌توان گفت که فقدان ارزش‌ها، هنجارها، قواعد، هویت و انگاره‌های مشترک میان این دو کشور از جمله عوامل مهم در شکل نگرفتن رابطه استوار میان ایران و عربستان بوده و موجب بروز رقابت‌ها و تخاصمات میان این دو کشور گردیده است. پرونده مقاله
سکوی نشر دانش
سند یا سکوی نشر دانش ،سامانه ای جهت مدیریت حوزه علمی و پژوهشی نشریات دانشگاه آزاد می باشد
پیوندهای سایت
مراکز مرتبط
پشتیبانی
صفحات رسمی
حقوق این وب‌سایت متعلق به سامانه مدیریت نشریات دانشگاه آزاد اسلامی است.
حق نشر © 1403-1400