ارزیابی چند معیاره

دسترسی آزاد مقاله

1 - پهنه‌بندی اقلیمی چغندرقند بر اساس خصوصیات خاک و عوامل اقلیمی (مطالعه موردی: استان آذربایجان شرقی)
بهروز سبحانی وحید صفریان زنگیر بتول طباطبائی

10.22034/jest.2020.28698.3741

زمینه و هدف: در حال حاضر، کشاورزی یکی از مهم ترین بخش های اقتصادی کشور به شمار می آید تا جایی که می توان گفت رشد اقتصادی کشور بدون رشد کشاورزی امکان پذیر نیست. هر محصول کشاورزی شرایط اقلیمی و محیطی خاصی را می طلبد، این تحقیق به منظور ارزیابی قابلیت های محیطی استان آذربا چکیده کامل

زمینه و هدف: در حال حاضر، کشاورزی یکی از مهم ترین بخش های اقتصادی کشور به شمار می آید تا جایی که می توان گفت رشد اقتصادی کشور بدون رشد کشاورزی امکان پذیر نیست. هر محصول کشاورزی شرایط اقلیمی و محیطی خاصی را می طلبد، این تحقیق به منظور ارزیابی قابلیت های محیطی استان آذربایجان شرقی برای کاشت چغندرقند با استفاده از(ArcGis) انجام شد. روش بررسی: داده های مورد مطالعه در این تحقیق عبارتند از: بارندگی سالانه، بارندگی طول دوره رشد(مه تا اکتبر)، دمای سالانه، دمای طول دوره رشد، تبخیر، رطوبت نسبی، طول روز، روز بدون یخ بندان، ارتفاع، شیب، جهت و عمق خاک، با بهره گیری از نیاز رویشی(شرایط اقلیمی مطلوب) چغندرقند، لایه های اطلاعاتی تولید و هر سری از داده‌ها ارزش گذاری و طبقه‌بندی و با روش هم‌پوشانی در محیط GIS با هم ترکیب شدند. یافته‌ها:نتایج نشان داد که ارزیابی قابلیت محیطی کاشت چغندر قند در استان آذربایجان شرقی نقش داشته و از بین عوامل و عناصر اقلیمی نامبرده عامل بارش نقش مهمی ایفا می کند. لازم به ذکر است که در روش هم پوشانی عامل دما و بارش بیش ترین نقش را ایفا می کنند البته تأثیر بارش به مراتب بالاتر است. بحث و نتیجه‌گیری: نتایج نهایی نشان دهنده این واقعیت هستند که عناصر و عوامل اقلیمی به صورت توام در فرآیند ارزیابی قابلیت های محیطی کاشت چغندرقند نقش موثری ایفا می نمایند. سهم هر کدام از عناصر و عوامل اقلیمی در طول دوره رشد گیاه زراعی مورد مطالعه یکسان نمی باشد. از طریق انطباق لایه های موثر در فرایند کاشت چغندرقند در محیط GIS، امکان شناسایی مناطق مناسب برای کاشت این گیاه زراعی وجود دارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

2 - تهیه نقشه قابلیت مرتع داری اراضی با استفاده از روش های ارزیابی چند معیاره با ریسک و جبران متفاوت (مطالعه موردی: زیر حوضه پلاسجان)
وحید راهداری علیرضا سفیانیان سعید پورمنافی حمید قیومی محمدی سعیده ملکی

10.22034/jest.2019.27320.3635

زمینه و هدف: مراتع، اکوسیستم مهم با کارکردهای متنوع در سرزمین هستند که در معرض تخریب قرار دارند. هدف از این تحیق، ارزیابی و تعیین مناطق با قابلیت، برای انجام فعالیت های مرتع داری زیر حوضه آبخیز پلاسجان می باشد. روش تحقیق: با انجام مرور منابع و به روش دلفی، معیارها، زیر چکیده کامل

زمینه و هدف: مراتع، اکوسیستم مهم با کارکردهای متنوع در سرزمین هستند که در معرض تخریب قرار دارند. هدف از این تحیق، ارزیابی و تعیین مناطق با قابلیت، برای انجام فعالیت های مرتع داری زیر حوضه آبخیز پلاسجان می باشد. روش تحقیق: با انجام مرور منابع و به روش دلفی، معیارها، زیر معیارها و محدودیت های مطالعه، تعیین گردید. وزن معیارها به روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) محاسبه و نقشه لایه ها با استفاده توابع متناسب فازی، استاندارد شدند. قابلیت مرتع داری منطقه با استفاده از ارزیابی چند معیاره (MCE) و با مدل های ترکیب خطی وزن دار (WLC) و میانگین گیری وزن دار مرتب شده (OWA) با ریسک و قابلیت جبران متوسط مشخص گردید. یافته ها: نقشه قابلیت مرتع داری اراضی در شش طبقه با قابلیت خیلی زیاد تا بدون قابلیت تهیه شد. در نقشه تهیه شده با استفاده از مدلWLC، 69249 و در مدل OWA، 54589 هکتار به مناطق با قابلیت خیلی زیاد مرتع داری تخصیص داده شد. مراتع کم تراکم در مدل WLC و OWA با 22981 و 19187 هکتار در طبقه با قابلیت خیلی زیاد، بیش ترین پتانسیل برای انجام فعالیت های مرتع داری موثر را دارند. بحث و نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد مدل WLC به دلیل مقدار جبران بیش تر در مقایسه با مدل تعریف شده OWA سطح بیش تری از منطقه را به طبقات قابلیت زیاد و خیلی زیاد اختصاص داده است که با کارکرد اصلی برای ذخیره آب و دامداری، سازگار است. این تحقیق اهمیت معیارهایی مانند خصوصیات گیاهان مرتعی، شکل زمین و خاک را برای تعیین مناطق با قابلیت مرتع داری را نشان داد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

3 - اولویت‌بندی مناطق مناسب استقرار صنایع مزاحم شهری با استفاده از تصمیم‌گیری چندمعیاره و برنامه‌ریزی ریاضی (مطالعه موردی: شهرستان ازنا)
ستار سلطانیان احسان رحیمی علی سالاروند مجتبی جهاندیده

10.22034/jest.2019.23254.3232

زمینه و هدف: رشد سریع شهرها و عدم توازن بین محیط و فرهنگ شهرنشینی مشکلات زیادی را به وجود آورده است. برخی از این مشکلات ناشی از صنایع و مشاغل مزاحم درون شهر است که به طور مستقیم و غیرمستقیم بر کالبد شهری، قشربندی های اجتماعی و زندگی شهروندان تاثیر می گذارند. به منظور حف چکیده کامل

زمینه و هدف: رشد سریع شهرها و عدم توازن بین محیط و فرهنگ شهرنشینی مشکلات زیادی را به وجود آورده است. برخی از این مشکلات ناشی از صنایع و مشاغل مزاحم درون شهر است که به طور مستقیم و غیرمستقیم بر کالبد شهری، قشربندی های اجتماعی و زندگی شهروندان تاثیر می گذارند. به منظور حفظ سلامت انسان و محیط زیست شهری، کلیه صنایع مزاحم باید به مکان های مجاز انتقال یابند. در این راستا، انتخاب مناسب ترین مکان در خارج از محدوده شهر مسآله ای بسیار مهم و پیچیده است. پژوهش حاضر نیز با هدف مکان یابی صنایع مزاحم شهرستان ازنا انجام شده است. روش بررسی: در این تحقیق پس از استانداردسازی لایه ها و تهیه نقشه محدودیت از آن ها، روش ترکیب خطی وزن دار برای تلفیق آن ها بکارگرفته شد. به منظور تعیین مناسب ترین پهنه از رویکرد شایستگی ناحیه ای سرزمین استفاده گردید و نواحی دارای ارزش های بالاتر از 200 و مساحت های بیش تر از 5 هکتار مشخص شد. در نهایت 15 پهنه حاصل گردید که اولویت بندی آن ها با استفاده از برنامه ربزی ریاضی و 5 فاکتور فاصله از مرکز شهر، جاده، نزدیک ترین روستا، مساحت پهنه ها و میانگین ارزش شایستگی ها انجام گرفت. یافته ها: نتایج حاصل از اولویت بندی پهنه ها نشان داد که پهنه های شماره 10 و 2 به ترتیب مناسب ترین مکان جهت انتقال صنایع مزاحم شهری هستند. بحث و نتیجه گیری: این مطالعه نشان می دهد که صرفا تعیین پهنه های مناسب برای انتقال صنایع کافی نیست، بلکه تعیین بهترین پهنه و همچنین اولویت بندی سایر پهنه ها از اهمیت ویژه ای برخوردار است که می تواند مدیران را در انتخاب مناسب ترین پهنه یاری نماید.. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

4 - پهنهبندی مناطق دارای پتانسیل زوال بلوط ایرانی با تکنیک تاپسیس و عوامل موثر بر آن در جنگلهای ایلام
محمد جواد مرادی هادی کیادلیری ساسان بابایی کفاکی حسین باخدا

10.30495/jest.2021.51888.5047

زمینه و هدف: طی دهه گذشته پدیده زوال، جنگل&zwj;های ارزشمند درختان بلوط را در منطقه زاگرس در غرب ایران درگیر نموده است. بلوط ایرانی به عنوان مهمترین گونه درختی این جنگل&zwj;ها بیشتر از هر گونه دیگری از این موضوع آسیب دیده است. از سوی دیگر پارامترهای زیادی در بروز این پدی چکیده کامل

زمینه و هدف: طی دهه گذشته پدیده زوال، جنگل&zwj;های ارزشمند درختان بلوط را در منطقه زاگرس در غرب ایران درگیر نموده است. بلوط ایرانی به عنوان مهمترین گونه درختی این جنگل&zwj;ها بیشتر از هر گونه دیگری از این موضوع آسیب دیده است. از سوی دیگر پارامترهای زیادی در بروز این پدیده دخیل می باشند. هدف از این مطالعه شناسایی مناطق با پتانسیل بالای زوال و تعیین مهمترین پارامترهای مؤثر بر آن بوده است.روش بررسی: بدین منظور در این مطالعه با استفاده از روش&zwj;های ارزیابی چند معیاره مبتنی بر GIS -روش TOPSIS- و منطق فازی در خرداد 1398 اقدام به تهیه نقشه پهنه&zwj;بندی پتانسیل زوال برای دو توده انتخابی دالاب و چقاسبز در شهرستان ایلام شد تا مناطق با ریسک بالای زوال آشکار شود. به منظور تعیین وزن پارامترها از روش تحلیل سلسله مراتبی استفاده شد.یافته ها: نتایج نشان داد که در توده دالاب 25 % و در توده چقاسبز در حدود 60 % از سطح توده به عنوان کانون پتانسیل زوال می باشد، اما هر دو توده انتخاب شده دارای پتانسیل زوال در تمام سطوح است. توده چقاسبز به خاطر مشکلات اقتصادی- اجتماعی، بیشتر در معرض زوال قرار دارد. همچنین پارامترهای بارش، آفات و بیماری ها و پارامترهای اقتصادی اجتماعی بیشترین تاثیر را بر زوال بلوط ها داشته&zwj;اند.بحث و نتیجه گیری: این نتایج لزوم تمرکز بیشتر مدیریت مناطق را بر طراحی برنامه&zwj;های حفاظتی استراتژیک تایید می نماید. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

5 - پهنه‌بندی خطر زمین‌لغزش با استفاده از روش ارزیابی چند معیاره‌ی مکانی (مطالعه‌ی موردی:حوضه‌ی آب‌خیز فریدن)
سید زین‌العابدین حسینی احسان عربیان رضا قربانی سولماز عموشاهی وحیده طهماسبی محسن صادقیان

10.22034/jest.1970.14652

زمینه و هدف: زمین لغز ش هاازجملهبلایایطبیعیهستندکهسالانهخسارت هایمالیوجانیزیادیرادرکشورایجادمی کنند.شناختمناطقپرخطرمی توانددرکاهشخسارت هاوتصمیم گیریدر سیاست هایتوسعهاراضیمؤثرباشد.تهیهنقشهپهنه‌ بندیزمینلغزشاینامکانرافراهممی‌سازدکهمناطقآسیب پذیرشناساییودربرنامه‌هایمحیطیمد چکیده کامل

زمینه و هدف: زمین لغز ش هاازجملهبلایایطبیعیهستندکهسالانهخسارت هایمالیوجانیزیادیرادرکشورایجادمی کنند.شناختمناطقپرخطرمی توانددرکاهشخسارت هاوتصمیم گیریدر سیاست هایتوسعهاراضیمؤثرباشد.تهیهنقشهپهنه‌ بندیزمینلغزشاینامکانرافراهممی‌سازدکهمناطقآسیب پذیرشناساییودربرنامه‌هایمحیطیمد نظرقرارگیرند. در این تحقیق روش چند متغیره برایتهیهنقشهقابلیتلغزشاراضیبا استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی و قواعد تصمیم گیری ارایه شد.هدف از ارایه ی نقشه قابلیت لغزش اراضی در این پژوهش کمک به کاهش خطرات ناشی از زمین لغزش و پشتیبانی از سیاست های توسعه ی اراضی در مقیاس حوضه ی آب خیز است. روش بررسی: نقشه های زمین شناسی، شیب، جهت دامنه، کاربری اراضی، فاصله از جاده، رودخانه و گسل به عنوان عوامل و نقشه شیب و رودخانه به عنوان محدودیت به سیستم معرفی شدند. پس از وزن دهی به عوامل و زیر عوامل نقشه ی حساسیت به زمین لغزش منطقه به صورت ارزش صفر تا یک به دست آمد. سپس نقشه ی نهایی به سه طبقه حساسیت ازخطر کم تا خطر زیاد طبقه بندی شد. یافته‌ها: نتایج نشان می دهد که عوامل بارندگی، زمین شناسی وشیب در وقوع زمین لغزش بالاترین تاثیر را داشته و باید با تاکید بیش تری جهت برنامه ریزی و سیاست گذاری های توسعه درحوضه مورد مطالعه مد نظر قرارگیرند. بحث و نتیجه‌گیری: در نتایج حاصل از تحقیق حاضر نشان داده شده است که گروه اول عوامل شامل زمین شناسی، کاربری زمین، شیب و جهت شیب دارای وزن 6/0 و گروه دوم عوامل ازجمله فاصله از گسل، فاصله از رودخانه، بارندگی و فاصله از جاده وزن 4/0 را به خود اختصاص دادند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

6 - ارزیابی توان محیط زیستی منطقه حفاظت شده ورجین به منظوراستقرار کاربری گردشگری با استفاده از روش ارزیابی چند معیاره مکانی(SMCEM)
سید علی جوزی سحر رضایان کاوه آقامیری

منطقه حفاظت شده ورجین با مساحت 26907 هکتار، منطقه ای است کوهستانی که در بخش لواسانات و رودبار قصران از توابع شهرستان شمیرانات واقع شده است. این منطقه به دلیل جاذبه های طبیعی و نزدیکی آن به کلان شهر تهران از جمله عرصه هایی است که واجد توان مناسب جهت توسعه کاربری گردشگری چکیده کامل

منطقه حفاظت شده ورجین با مساحت 26907 هکتار، منطقه ای است کوهستانی که در بخش لواسانات و رودبار قصران از توابع شهرستان شمیرانات واقع شده است. این منطقه به دلیل جاذبه های طبیعی و نزدیکی آن به کلان شهر تهران از جمله عرصه هایی است که واجد توان مناسب جهت توسعه کاربری گردشگری است. این مطالعه با هدف تعیین توان محیط زیستی منطقه به منظور استقرار کاربری گردشگری به انجام رسیده است. بدین منظور پس از شناسایی منابع اکولوژیکی عرصه تحت بررسی در مقیاس 1:100000، اطلاعات لایه های نقشه ای به محیط نرم افزار9.2 Arc GIS معرفی شد. با عنایت به این که برای استقرار کاربری توریسم به ارزیابی همزمان چندین معیار یا متغیّر نیاز است، در این پژوهش از روش ارزیابی چند معیاره مکانی(SMCEM) استفاده گردید. بدین منظور، نخست به تولید نقشه های معیار و استاندارد سازی آن ها مبادرت شد. این مهم با کمک روش فازی و توابع S شکل به انجام رسید. در مجموع از اطلاعات شانزده لایه به عنوان نقشه های معیار برای سنجش توان کاربری تفرج گسترده و هفده لایه برای ارزیابی مکانی کاربری تفرج متمرکز استفاده شد. کار وزن دهی به معیارها با توجه به نوع کاربری ها، با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی(AHP) در محیط نرم افزار Expert Choice به انجام رسید. در ادامه رابطه ریاضی توسعه کاربری های تفرج گسترده و متمرکز استخراج شد. با هدف تحلیل تناسب سرزمین برای توسعه کاربری های مورد انتظار از روش ترکیب خطی وزن دار استفاده و نقشه نهایی کاربری های تفرج گسترده و متمرکز از روی هم گذاری اطلاعات نقشه های معیار تولید گردید. نتایج این مطالعه نشان می دهد در حدود 46/4641 هکتار معادل 25/17 % از منطقه حفاظت شده ورجین برای توسعه کاربری تفرج گسترده دارای شرایط مناسب(امتیاز بالاتر از 200) و در عین حال حدود 12/7 % معادل 78/1915 هکتار از این منطقه نیز واجد شرایط ایده آل (امتیاز بیشتر از 200) جهت توسعه کاربری تفرج متمرکز است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

7 - ارزیابی و پهنه بندی تناسب سرزمین برای کاربری مرتع با استفاده از روش فرایند تحلیل سلسله مراتبی- منطق فازی AHP-FUZZY (مطالعه ی موردی: حوضه ی آبخیز سقزچی چای، اردبیل)
داریوش ناصری علی اکبر شمسی پور محمد رضوانی

حفاظت، بهره‌برداری و مدیریت پایدار از منابع آبخیز با هدف تأمین نیازهای نسل حاضر و حفظ این منابع برای نسل‌های آتی، از اولویت‌های اساسی است. هدف این پژوهش، تعیین درجه ی تناسب سرزمین برای کاربری مرتع با استفاده از روش ارزیابی چند معیاره (MCE) بر مبنای منطق فازی است. با در چکیده کامل

حفاظت، بهره‌برداری و مدیریت پایدار از منابع آبخیز با هدف تأمین نیازهای نسل حاضر و حفظ این منابع برای نسل‌های آتی، از اولویت‌های اساسی است. هدف این پژوهش، تعیین درجه ی تناسب سرزمین برای کاربری مرتع با استفاده از روش ارزیابی چند معیاره (MCE) بر مبنای منطق فازی است. با در نظرگیری مدل اکولوژیک مخدوم برای کاربری مرتع، نه معیار بارش ، ارتفاع، شیب، بافت خاک، رسوب، خاک، گروه هیدرولوژیک خاک، عمق خاک، تراکم پوشش گیاهی و کاربری موجود زمین برای ارزیابی انتخاب و از سازمان‌ها و ادارات مربوطه تهیه گردید. برای تعیین وزن هر معیار از روش فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) استفاده شد و در نرم افزار Arc/GIS9.3 با استفاده از عمل گر ترکیب خطی وزنی (WLC) کلیه ی لایه های اطلاعاتی با همدیگر تلفیق شدند و نقشه ی رستری توان مرتع‌داری تهیه شد. تناسب نهایی منطقه برای مرتع‌داری به 5 طبقه ی بسیار خوب، خوب، متوسط، ضعیف و خیلی ضعیف طبقه‌بندی شد و نقشه ی پهنه‌بندی آن تهیه شد. نتایج نشان داد که 1186 هکتار (6/15 %) از منطقه دارای توان بسیار خوب، 7/1667 هکتار (09/22 %) توان خوب، 5/1872 هکتار (66/24 %) توان متوسط، 2176 هکتار (63/28 %) توان ضعیف و 680 هکتار (9/8 %) بسیار ضعیف برای مرتع داری است. نتایج نشان می‌دهد که ترکیب سامانه‌ی اطلاعاتی جغرافیایی و تصمیم‌گیری‌های چند متغیره در ارزیابی تناسب سرزمین برای کاربری کشاورزی-مرتع داری بسیار کارآمد می‌باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

8 - ارزیابی توان اکولوژیک شهر میامی به منظور توسعه پایدار شهری با استفاده از روش AHP
حسین عرب اسدی معصومه رستمی

توسعه کالبدی شهرها، نابودی اراضی کشاورزی و گسترش به سمت پهنه‌های آسیب پذیر، نظیر حوزه‌های سیلابی، مسیر رودخانه ها، گسل ها و شیب های نامناسب را به دنبال دارد که باعث به هم خوردن تعادل و پایداری اکولوژیک در شهرها و هم‌چنین به هدر رفتن هزینه های مالی و در مواقع بروز مخاطرا چکیده کامل

توسعه کالبدی شهرها، نابودی اراضی کشاورزی و گسترش به سمت پهنه‌های آسیب پذیر، نظیر حوزه‌های سیلابی، مسیر رودخانه ها، گسل ها و شیب های نامناسب را به دنبال دارد که باعث به هم خوردن تعادل و پایداری اکولوژیک در شهرها و هم‌چنین به هدر رفتن هزینه های مالی و در مواقع بروز مخاطرات طبیعی و تلفات جانی می شود، لذا ضرورت ارزیابی توان اکولوژیک ضروری است. تحقیق حاضر با علم به اهمیت موضوع و با هدف بررسی مناطق مستعد جهت توسعه شهری با استفاده از روش ارزیابی چند معیاره (MCE[1]) در شهر میامی تدوین شده است. در این تحقیق تناسب زمین برای توسعه کالبدی شهر میامی در چهار منطقه مورد‌‌ مطالعه برپایه ده معیار (رغبت عمومی و تمایلات مردم، ارتفاع و شیب زمین، وضعیت نسبت به مخاطرات طبیعی، فاصله با زمین های کشاورزی، فاصله از آب‌های‌سطحی، مساحت، عامل وقف، هزینه خرید، هزینه آماده سازی و وضعیت نسبت به کاربری های نامتجانس) ارزیابی شد. در تجزیه و تحلیل اطلاعات، روش توصیفی و استنباطی به کار گرفته شد. جهت وزن دهی معیارها و پارامترهای مربوط، از مدل سلسله مراتبی AHP[2] با استفاده از دانش کارشناسان متخصص و نرم افزار Export choice استفاده گردید. مهم‌ترین عوامل تعیین کننده در توسعه شهر میامی به ترتیب شامل هزینه آماده سازی، هزینه خرید، شیب و ارتفاع، مخاطرات طبیعی، مساحت زمین مناسب، رغبت عمومی مردم، کاربری های نامتجانس، آب های سطحی، وقف و زمین های کشاورزی است که وزن هر معیار مشخص شد. مهم‌ترین موانع توسعه در جنوب شهر عوامل طبیعی و در شمال شهر زمین های کشاورزی و عامل وقف تشخیص داده شد. نقشه تناسب زمین در شهر میامی تهیه شده است. در این نقشه در بین چهار محدوده جهت توسعه شهر میامی در آینده و بر اساس افق توسعه شهری، محدوده شمال جاده اتوبان نسبت به شهرک شرق و شهرک امام و بافت قدیم شهر، نسبت به دیگر نواحی شهر توان اکولوژیکی بیش &lrm;تری دارد و جهت توسعه پایدار مناسب‌تر ارزیابی می‌گردد. اولویت بعدی شهرک‌شرق، بعد از آن شهرک امام و در آخر بافت قدیم شهر می‌باشد. [1]- Multi criteriaevaluation [2]- Analytic hierarchy process پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

9 - ارزیابی رضایت مندی بازدیدکنندگان از کیفیت تسهیلات تفرجی به روش تجزیه و تحلیل چند معیاره رضایت
سمانه سرحدی نسب علیرضا میکائیلی تبریزی سید حامد میرکریمی

با گسترش مناطق شهری و رشد شهر نشینی اشتیاق به سیر و سیاحت افزون شده است، به طوری که مشتاقان این امر با عنوان گردشگر در نقاط مختلف کره زمین امر گذراندن اوقات فراغت را تکامل بخشیده اند. امروزه گردشگری در مناطق مختلف از رونق زیادی برخوردار است. در واقع با افزایش میزان اوقا چکیده کامل

با گسترش مناطق شهری و رشد شهر نشینی اشتیاق به سیر و سیاحت افزون شده است، به طوری که مشتاقان این امر با عنوان گردشگر در نقاط مختلف کره زمین امر گذراندن اوقات فراغت را تکامل بخشیده اند. امروزه گردشگری در مناطق مختلف از رونق زیادی برخوردار است. در واقع با افزایش میزان اوقات فراغت مردم بر تعداد مسافرت ها و رشد گردشگری افزوده شده است. در این میان رشد روزافزون گردشگری و رقابتی شدن این موضوع، لزوم توسعه و ارتقای کمی و کیفی تاسیسات و تجهیزات تفرجگاهی مورد نیاز گردشگران را انکار ناپذیر نموده است. هدف هر توسعه ای مبتنی بر رضایت مدیریت و استفاده کنندگان است. به منظور بهبود روش های مدیریت، ثبت نظرات، ترجیحات و رضایت مردم از چنین مناطقی مهم است. ارزیابی نظرات گردشگران راهی سریع و ارزان برای بخش هایی از خدمات هستند که کیفیت آن ها نیاز به بهبود دارد. این پژوهش نشان می دهد که چگونه روش تجزیه و تحلیل چند معیاره رضایت در بررسی رضایت بازدیدکنندگان / گردشگران قابل استفاده است. علاوه بر این نشان می دهد که چگونه رویکرد تجزیه و تحلیل شکاف در زمینه مدیریت تسهیلات تفرجی مفید خواهد بود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

10 - ارزیابی توان اکولوژیک آبخیز آکوجان برای کاربری های مرتع‌داری و کشاورزی با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی
جمال مصفایی امین صالح پور جم مهدی کمالی

ارزیابی توان اکولوژیکی سرزمین، مرحله میانی فرآیند آمایش سرزمین است که طی آن متناسب‌ترین کاربری ها برای یک منطقه تعیین می‌شوند. لذا انجام این مطالعات، برای دستیابی به توسعه پایدار امری ضروری بوده و نیازمند تحقیق در مکان از دیدگاه های مختلف است. هدف تحقیق حاضر، تعیین توان چکیده کامل

ارزیابی توان اکولوژیکی سرزمین، مرحله میانی فرآیند آمایش سرزمین است که طی آن متناسب‌ترین کاربری ها برای یک منطقه تعیین می‌شوند. لذا انجام این مطالعات، برای دستیابی به توسعه پایدار امری ضروری بوده و نیازمند تحقیق در مکان از دیدگاه های مختلف است. هدف تحقیق حاضر، تعیین توان اکولوژیک اراضی برای کاربری های کشاورزی و مرتع‌داری و همچنین مشخص کردن نوع و مساحت کاربری های غیرمجاز و خارج از توان اکولوژیک در حوزه آکوجان قزوین است. بدین منظور، ابتدا نقشه طبقات منابع اکولوژیک آبخیز آکوجان شامل بارش، ارتفاع،‌ شیب، اجزاء واحد اراضی (عمق و بافت خاک)، پوشش گیاهی و شدت فرسایش تهیه و از انطباق آن‌ها، نقشه واحدهای همگن زیست محیطی حاصل شد. سپس تناسب هر واحد همگن مطابق با مدل اکولوژیکی کشاورزی و مرتع‌داری، برای کاربری های کشاورزی و مرتع‌داری تعیین شد. درنهایت مساحت و نوع کاربری های غیرمجاز با استفاده از انطباق نقشه کاربری اراضی فعلی با نقشه کاربری های حاصل از توان اکولوژیک، استخراج شد. نتایج نشان داد که درمجموع 3188 هکتار (44%) از اراضی سطح آبخیز تحت کاربری های غیرمجاز قرار دارد که سهم کاربری های غیرمجاز دامداری و مرتع‌داری، کشت و باغات آبی و دیم زارها به ترتیب برابر 2569 هکتار (34.9%)، 211 هکتار (2.8%) و 408 هکتار (5.5%) می باشد. نتایج این تحقیق نشان داد که در آبخیز آکوجان، تفاوت زیادی بین کاربری‌های مناسب و کاربری‌های فعلی اراضی موجود است که بیانگر میزان انحراف از اصول توسعه پایدار محسوب می‌شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

11 - ارزیابی توان اکولوژیک اراضی با استفاده از سیستم های اطلاعات جغرافیایی و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (مطالعة موردی: اراضی حاشیه شهر تبریز)
فریده نقدی سید محسن حسینی حسینی شقایق صدر

برای رسیدن به توسعه پایدار داشتن برنامه ریزی با تکیه بر ارزیابی همه جانبه محیط طبیعی امری ضروری است. با توجه به اینکه محیط زیست طبیعی توان اکولوژیکی محدودی را برای استفاده های انسان داراست، ارزیابی توان اکولوژیکی به عنوان هسته مطالعات زیست محیطی با پیشگیری بحران های موج چکیده کامل

برای رسیدن به توسعه پایدار داشتن برنامه ریزی با تکیه بر ارزیابی همه جانبه محیط طبیعی امری ضروری است. با توجه به اینکه محیط زیست طبیعی توان اکولوژیکی محدودی را برای استفاده های انسان داراست، ارزیابی توان اکولوژیکی به عنوان هسته مطالعات زیست محیطی با پیشگیری بحران های موجود، بستر مناسبی برای برنامه ریزی زیست محیطی فراهم می آورد. تحلیل قابلیت اراضی برای توسعه شهری یکی از اصلی ترین مقولاتی است که برنامه ریزان شهری با آن سروکار دارند. در این مقاله طی رویکرد ارزیابی چند معیاره با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (Analytical Hierarchy Process) و روش مقایسة زوجی در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)، ارزیابی توان اکولوژیکی حاشیه شهر تبریز برای توسعه کالبدی بر پایه مشاهدات محیطی (دوازده معیار طبیعی و انسانی) صورت گرفته و نقشة نهایی در محدوده مذکور تهیه شد. این نقشه نواحی مناسب برای توسعه کالبدی شهر را نشان می دهد. نتایج این پژوهش می تواند مورد استفاده برنامه ریزان شهری قرار گیرد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

12 - Site Selection of Establishment of Small Earth Dams in semi Arid and semi Arid Zones by Spatial Multi-Criteria Evaluation (SMCE) (Case Study: Yoosef-abad Watershed)
مسلم چابک بلداجی هادی زارعی محمودآبادی محمد علی شیرزاده محمد حسن زاده

Earth dams have been used widely recently in flood and sedimentation control projects and feeding ground waters in country's watersheds and correct locating for such structures is necessary for increasing their efficiency. In this work, it is attempted to determine the چکیده کامل

Earth dams have been used widely recently in flood and sedimentation control projects and feeding ground waters in country's watersheds and correct locating for such structures is necessary for increasing their efficiency. In this work, it is attempted to determine the correct locations for constricting earth dams in Yoosef-abad watershed in Tabas using v and incorporating information layers. Thus maps for local limitation (boundary out of 10m to river), natural local factors (slope percentage, boundary to river, geomorphologic units and geological features), economical factors (Resource materials, boundary to road, boundary to aqueduct and boundary to residential area) were entered into GIS environment and heterogeneous local layers were incorporated and made homogenous and all took phase values between 0 and 1. Due to heterogeneity of layers' values, layers were weighed. Finally, layers were incorporated and combined index map was obtained, where optimal locations for constructing earth dam were given priority, and the best location for construction in the area was determined. Comparing results with field studies showed that the selected locations are acceptable in terms of engineering and meeting needs of residents, and proposed method can be generalized to other watersheds. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

13 - شناسایی مناطق تحت حفاظت در شهرستان رودان از طریق ارزیابی چند معیاره مکانی
فخری اله یاری افشین دانه کار رزیتا شریفی پور

شهرستان رودان با زیستگاه های متعدد و طیف وسیعی از گونه های حمایت شده در استان هرمزگان قرار دارد.به منظور حفاظت از گونه های حیات وحش لازم اسن اقدام عملی در این زمینه انجام گیرد.اهداف این مطالعه شامل،اولویت بندی و وزن دهی معیارهای حفاظت با هدف گزینش لکه های حفاظتی است.به چکیده کامل

شهرستان رودان با زیستگاه های متعدد و طیف وسیعی از گونه های حمایت شده در استان هرمزگان قرار دارد.به منظور حفاظت از گونه های حیات وحش لازم اسن اقدام عملی در این زمینه انجام گیرد.اهداف این مطالعه شامل،اولویت بندی و وزن دهی معیارهای حفاظت با هدف گزینش لکه های حفاظتی است.به همین منظور با استفاده از 5 معیار اصلی و 27 زیر معیار با استفاده از روش دلفی در نهایت 5 معیار اصلی و 24 زیر معیار برای گزینش مناطق تحت حفاظت برگزیده شد.این معیارها و زیر معیارها به طور جداگانه از طریق تحلیل سلسله مراتبی وزن دار و اولویت بندی شده و ضرائب تعیین شده به صورت مدل ریاضی برای تعیین مکان مناسب حفاظت ارائه شدد.برای تمامی زیر معیارهای برگزیده شاخص هایی که قابلیت تبدیل شدن به نقشه را داشتند،تعریف شد.سپس نقشه ها به محیط GIS وارد گردید و با استفاده از مدل ریاضی تهیه شده لکه های مناسب جهت حفاظت در شهرستان رودان شناسایی شد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

14 - بررسی عوامل زیست محیطی در راستای توسعه شهر با استفاده از GIS
نسیبه الیانی

در طی دو دهه اخیر، رشد فزاینده تعداد شهرها از طریق تبدیل مراکز روستایی به شهرهای کوچک، از جمله تأثیرات فرایند شهرگرایی شتابان بر ساختار فضایی و جمعیتی کشور بوده، یکی از روستاهایی که تازه به جرگه شهرها پیوسته شهر ماکلوان در استان گیلان بوده است. شهر ماکلوان در خرداد ماه چکیده کامل

در طی دو دهه اخیر، رشد فزاینده تعداد شهرها از طریق تبدیل مراکز روستایی به شهرهای کوچک، از جمله تأثیرات فرایند شهرگرایی شتابان بر ساختار فضایی و جمعیتی کشور بوده، یکی از روستاهایی که تازه به جرگه شهرها پیوسته شهر ماکلوان در استان گیلان بوده است. شهر ماکلوان در خرداد ماه سال ۱۳۹۱ از تجمیع ۲روستای ماکلوان پایین و ماکلوان بالا مرکز بخش سردار جنگل شهرستان فومن به عنوان شهر ماکلوان به تقسیمات کشوری افزوده شد که به نظر می رسدبه نظر ساز و کار تبدیل نقاط روستایی به شهر ها آن جنان منعطف به منافع ملی و زیست محیطی منطقه نیست. گسترش شهر در چند مرحله شکل گرفته است و با توجه به رشد جمعیت، توسعه فیزیکی آن به صورت افقی ودر جهت شرقی – غربی و در امتداد جاده فومن ماسوله است. گسترش مداوم ساخت و سازهای شهری سبب از بین رفتن مزارع کشاورزی و باغ های اطراف شهر شده است. در گذشته چنین تصور می شد که سوانح طبیعی در نواحی شهری پیامد های کمتری نسبت به روستاها دارند ولی در حال حاضر با توجه به تغییراتی که در ساختارکالبدی و سازماندهی شهرها به وجود آمده است، شهرها را در مقابل سوانح آسیب پذیرتر کرده است . این امر به علت جمعیت زیاد شهرها و گسترش بی رویه شهری و توسعه فیزیکی آنها بر روی مناطق پر خطر بوده که ثبات آنها را برهم زده است. جهت توسعه آتی شهر و جلوگیری از تخریب شدید زیست محیطی منطقه و پیامدهای اقتصادی و اجتماعی آن برنامه ریزی و ارزیابی توان اکولوژیک شهر صورت گیرد تحقیق حاضر با علم به اهمیت موضوع و با هدف بررسی مناطق مستعد جهت توسعه شهری با استفاده از روش ارزیابی چند معیاره تدوین شده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

15 - رویکردی جدید و کمی در وزن دهی و ارزیابی توان اکولوژیک سرزمین و مقایسه آن با روش رایج ارزیابی چند معیاره (MCE) (مطالعه موردی: کاربری توسعه مناطق مسکونی شهرستان جهرم)
پرویز جوکار مسعود مسعودی

آمایش سرزمین با توجه به ویژگیهای اکولوژیک سرزمین و شرایط اقتصادی اجتماعی آن، نوع استفاده بهینه از سرزمین را مشخص می سازد. در بسیاری از مناطق ایران، انتخاب کاربری و مدیریت زمین بدون توجه به قابلیت و توان سرزمین انجام می شود که سبب اتلاف سرمایه و کاهش ظرفیت محیطی می گردد. چکیده کامل

آمایش سرزمین با توجه به ویژگیهای اکولوژیک سرزمین و شرایط اقتصادی اجتماعی آن، نوع استفاده بهینه از سرزمین را مشخص می سازد. در بسیاری از مناطق ایران، انتخاب کاربری و مدیریت زمین بدون توجه به قابلیت و توان سرزمین انجام می شود که سبب اتلاف سرمایه و کاهش ظرفیت محیطی می گردد. در این تحقیق ارزیابی توان‌ اکولوژیک کاربری توسعه شهرستان جهرم از توابع استان فارس با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی بررسی شده است. روش های وزندهی مختلفی به منظور وزن دهی شاخص های مختلف وجود دارد. بدین منظور در این تحقیق از یک روش کمی پیشنهادی به منظور وزن دهی و ارزیابی کاربری ها در مقایسه با روش رایج ارزیابی چند معیاره (MCE) استفاده شد. در ارتباط با روش رایج ارزیابی چند معیاره نیز از رویکرد وزن دهی با روش تحلیل سلسله مراتبی اصلاح شده (M-AHP) استفاده شد. در گام بعد به منظور بررسی عملکرد هر یک از مدلهای اشاره شده، ارزیابی صحت بر اساس رویکرد ماتریس خطا انجام شد. نتایج نشان داد که روش پیشنهادی وزن دهی منطقه ای (روش پیشنهادی MCE (RW)) نسبت به روش رایج MCE (M-AHP) از قابلیت بالاتری برای تخمین توان اکولوژیک منطقه مورد بررسی برخوردار می باشد. در مجموع نتایج این مطالعه نشان داد که روش پیشنهادی وزن دهی منطقه ای به دلیل سادگی ، عدم نیاز به پرسشنامه و صرفه جویی در زمان و هزینه می تواند جاگزین روش های معمول وزن دهی گردد. پرونده مقاله

فهرست مقالات ارزیابی چند معیاره

سکوی نشر دانش

پیوندهای سایت

مراکز مرتبط

پشتیبانی

صفحات رسمی