• فهرست مقالات آبشویی

      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - تعیین ضریب راندمان آبشویی برای شوری‏ زدایی خاک‏های شور و سدیمی منطقه ویس – استان خوزستان
        زهرا بهبهانی زاده رضائیان ابراهیم پذیرا ابراهیم پناهپور نرگس ظهرابی
        رشد روزافزون جمعیت سبب بهره برداری بی رویه از منابع طبیعی و تخریب اراضی شده است. شور و سدیمی شدن اراضی از اثرات این تخریب به ویژه در مناطق خشک و نیمه خشک می باشد. یکی از راه های بهسازی خاک های شور و سدیمی، آبشویی نمک های محلول در نیمرخ خاک است. برآورد آب مورد نیاز برا چکیده کامل
        رشد روزافزون جمعیت سبب بهره برداری بی رویه از منابع طبیعی و تخریب اراضی شده است. شور و سدیمی شدن اراضی از اثرات این تخریب به ویژه در مناطق خشک و نیمه خشک می باشد. یکی از راه های بهسازی خاک های شور و سدیمی، آبشویی نمک های محلول در نیمرخ خاک است. برآورد آب مورد نیاز برای اصلاح این خاک ها به منظور مدیریت بهینه منابع آب و خاک ضروری است. به همبن منظور، در این پژوهش سه روش آبشویی غرقاب دائم، غرقاب متناوب و پاششی بر روی خاک های شور و سدیمی منطقه ویس در استان خوزستان مورد بررسی قرارگرفت. این پژوهش به صورت آزمایشگاهی بر روی ستون های خاک دست نخورده به ارتفاع یک متر، که در محیط پلی اتیلنی به قطر 15 سانتی متر قرار داشتند، اجرا شد. لایه های خاک مورد بررسی 0-25، 25-50، 50-75 و 75-100 سانتی متر و عمق های آب آبشویی 25، 50، 75 و 100 سانتی متر بوده است. براساس نتایج بدست آمده، مدل تجربی مشخصی برای هر روش آبشویی ارائه شد. در این میان، مدل نمایی در آبشویی غرقاب دائم بر مبنای ضریب همبستگی بالاتر و خطای استاندارد کمتر، بهترین مدل بود. لیکن، آبشویی غرقاب متناوب علاوه بر حجم آب مورد نیاز کمتر برای شوری زدایی خاک، ضریب راندمان آبشویی بهتری را متناسب با بافت خاک منطقه نشان داد. با توجه به بحران کمبود آب در شرایط کنونی و ارجحیت مزایای این روش نسبت به دو روش دیگر می توان روش غرقاب متناوب را برای منطقه مذکور مناسب تر پیشنهاد نمود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - تأثیر آرایش خاک ماسه‌ای لایه‌ای بر ضریب انتشار آلاینده‌ی غیرواکنش‌گر
        روژین نگهدار بهروز مهدی نژادیانی
        در این تحقیق، فرایند انتقال آلاینده ی غیرواکنش گر از میان خاک های ماسه ای لایه ای و رفتار ضریب انتشار در آرایش های مختلف این خاک ها بررسی شد. آزمایش‌های ردیابی شامل آزمایش های آلودگی و آبشویی بود که در یک تانک شن به ابعاد انجام شد. سه نوع خاک ماسه ای همگن (درشت، متوسط و چکیده کامل
        در این تحقیق، فرایند انتقال آلاینده ی غیرواکنش گر از میان خاک های ماسه ای لایه ای و رفتار ضریب انتشار در آرایش های مختلف این خاک ها بررسی شد. آزمایش‌های ردیابی شامل آزمایش های آلودگی و آبشویی بود که در یک تانک شن به ابعاد انجام شد. سه نوع خاک ماسه ای همگن (درشت، متوسط و ریز) به عنوان شاهد و شش نوع آرایش لایه ای بررسی گردید. نتایج نشان داد که در خاک های ماسه ای همگن، ضریب انتشار با افزایش اندازه ی ذرات ماسه زیاد شد. به‌عنوان مثال، ضرایب انتشار خاک ماسه ای درشت در آزمایش های آلودگی و آبشویی به‌ترتیب 46/8 و 91/7 برابر بزرگتر از ضرایب انتشار خاک ماسه‌ای ریز بود. در خاک های ماسه ای لایه ای، نوع آرایش و ترتیب لایه ها در هر آرایش بر ضریب انتشار تأثیر داشت. در آزمایش های آلودگی و آبشویی، کمترین مقادیر ضریب انتشار به ترتیب برابر cm2/min 5/12 و cm2/min 16/17 بود که در آرایش عمود با لایه بندی درشت-متوسط-ریز مشاهده شدند. در حالی که بیش‌ترین مقادیر ضریب انتشار در آزمایش های آلودگی و آبشویی به ترتیب برابر cm2/min 56/32 و cm2/min 31/37 بود که در آرایش موازی با لایه بندی درشت-ریز-متوسط (از پایین به بالا) به‌دست آمدند. ضرایب انتشار خاک های ماسه ای لایه ای و خاک های ماسه ای همگن تفاوت معنی داری داشتند. فرایند انتقال در خاک های ماسه ای لایه‌ای، در مقایسه با خاک های ماسه ای همگن، انحراف بیشتری از انتقال فیکی داشت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - کاربرد مدل‌های شوری‌زدایی به‌منظور تدوین برنامه تناوب زراعی خاک‌های شور و سدیمی (مطالعه موردی منطقه رامهرمز )
        صفورا اسدی کپورچال مهدی همایی
        شوری خاک یکی از چالش‌های مهم کشاورزی پایدار در مناطق خشک و نیمه‌‌خشک است. تجمع نمک‌ها در ناحیه‌ رشد ریشه بر ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی خاک ‌از جمله فشار اسمزی، نفوذپذیری و هدایت هیدرولیکی تأثیر گذاشته و در نتیجه آن رشد و نمو بیش‌تر گیاهان زراعی و باغی یا مختل می‌شود و ی چکیده کامل
        شوری خاک یکی از چالش‌های مهم کشاورزی پایدار در مناطق خشک و نیمه‌‌خشک است. تجمع نمک‌ها در ناحیه‌ رشد ریشه بر ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی خاک ‌از جمله فشار اسمزی، نفوذپذیری و هدایت هیدرولیکی تأثیر گذاشته و در نتیجه آن رشد و نمو بیش‌تر گیاهان زراعی و باغی یا مختل می‌شود و یا به‌طور کامل متوقف می‌گردد. هدف از پژوهش حاضر بررسی کاربرد مدل‌های ‌شوری‌زدایی به‌منظور ارائه برنامه تناوب زراعی اصلاح و بهسازی خاک‌های شور و سدیمی است. بدین منظور آزمایشی با دو تیمار و سه تکرار در اراضی به مساحت ٤٥٠٠٠ هکتار واقع در استان خوزستان که کلاس شوری و سدیمی بودن آن در کلاس S4A3 قرار داشت انجام شد. در تیمار نخست از هیچ‌گونه ماده اصلاح کننده استفاده نگردید و فقط با کاربرد یک متر عمق آب آبشویی در چهار تناوب 25/0 متری اجرا شد. لیکن در تیمار دوم، گچ با درجه خلوص 78% به اندازه ده تن در هکتار استفاده و سپس عملیات آبشویی به روش غرقاب متناوب و یک متر عمق آب آبشویی انجام گردید. نمونه‌های خاک پیش، حین و پس از کاربرد هر تناوب آبیاری از اعماق25-0، 50-25، 75-50، 100-75، 125-100، 150-125 سانتی‌متری برداشت و تجزیه‌های فیزیکی و شیمیایی مورد نظر بر روی آن‌ها اعمال شد. نتایج نشان داد که از میان مدل‌های مورد بررسی، مدل لگاریتمی از کارآیی بهتری برای تخمین مقدار آب مورد نیاز برای اصلاح خاک‌های شور و سدیمی برخوردار است. بر اساس مدل به‌دست آمده، مقدار خالص آب لازم برای کاهش مقدار شوری اولیه خاک محاسبه و در نهایت برای بهسازی خاک‌های شور و سدیمی، برنامه تناوب زراعی اصلاحی اراضی در دو گزینه ارائه گردید. گزینه نخست با آبشویی مقدماتی و کشت جو در استمرار آبشویی در اولویت بود و گزینه دوم با آبشویی مقدماتی و کشت یونجه در استمرار آبشویی در اولویت‌ بعدی قرار گرفت. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که گنجاندن یک برنامه‌ی تناوب زراعی به همراه آب آبشویی، ضمن آبشویی مؤثر نمک‌های محلول از نیمرخ خاک، موجب صرفه‌جویی قابل‌توجه در میزان آب مصرفی می‌گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - حساسیت سنجی مدل CSM-CERES-Maize نسبت به ظرفیت زراعی خاک برای شبیه سازی سرنوشت نیتروژن در نیمرخ خاک
        راحله ملکیان مهدی قیصری
        ظرفیت زراعی (FC) از مهم ترین پارامترهای ورودی مدل های آب، خاک، گیاه و اتمسفر است که تعیین و اندازه گیری دقیق آن نیازمند صرف وقت و هزینه زیادی می باشد. هدف از این پژوهش آنالیز حساسیت مدل CSM-CERES-Maize نسبت به FC خاک در شبیه سازی غلظت نیترات و آمونیوم در لایه های مختلف چکیده کامل
        ظرفیت زراعی (FC) از مهم ترین پارامترهای ورودی مدل های آب، خاک، گیاه و اتمسفر است که تعیین و اندازه گیری دقیق آن نیازمند صرف وقت و هزینه زیادی می باشد. هدف از این پژوهش آنالیز حساسیت مدل CSM-CERES-Maize نسبت به FC خاک در شبیه سازی غلظت نیترات و آمونیوم در لایه های مختلف خاک و اندام های گیاهی و همچنین میزان برداشت نیتروژن از خاک توسط گیاه است. بدین منظور آزمایش مزرعه ای بر روی ذرت علوفه ای سینگل کراس 704 در سال های 1382 و 1383 در جنوب تهران انجام شد. تیمارهای آبیاری شامل چهار سطح 7/0، 85/0، 1 و 13/1 تخلیه رطوبتی آب خاک و سه سطح کوددهی صفر، 150 و 200 کیلوگرم نیتروژن در هکتار بود. نتایج نشان داد که بر اثر تغییر 25 درصدی FC (افزایش و یا کاهش)، غلظت نیترات خاک نسبت به مقدار پایه بین 17/7 و 75/96 درصد تغییر می کند. این مقدار برای غلظت آمونیوم خاک بین 31/33 و 01/139 درصد می باشد. مدل CERES در تخمین غلظت نیترات و آمونیوم خاک نسبت به تغییرات FC حساس بوده که این حساسیت در لایه های مختلف خاک متفاوت می باشد. این مدل در تعیین میزان معدنی شدن نیتروژن، نیتریفیکاسیون و همچنین غلظت نیتروژن در گیاه نسبت به تغییرات FC دارای حساسیت کمی می باشد. بدین ترتیب می توان گفت که با انتخاب درست و دقیق FC موجب کاهش عدم قطعیت در برآورد غلظت نیترات و آمونیوم در خاک می شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - شبیه سازی توازن رطوبت و نمک های محلول در روش کم آبیاری برای برخی گیاهان زراعی
        شبنم علی نژاد فریدون کاوه
        یکی از راه های حفاظت از منابع آب در مناطق خشک و نیمه خشک، کم آبیاری است. کم آبیاری با کم کردن دفعات آبیاری و یا کاهش درصدی از آب آبیاری در هر نوبت باعث کاهش عملکرد محصول می شود. این امر منجر به تنش ناشی از شوری و هم چنین تنش آب می شود، زیرا کم کردن میزان آب مصرفی گیاه ع چکیده کامل
        یکی از راه های حفاظت از منابع آب در مناطق خشک و نیمه خشک، کم آبیاری است. کم آبیاری با کم کردن دفعات آبیاری و یا کاهش درصدی از آب آبیاری در هر نوبت باعث کاهش عملکرد محصول می شود. این امر منجر به تنش ناشی از شوری و هم چنین تنش آب می شود، زیرا کم کردن میزان آب مصرفی گیاه علاوه بر اینکه به طور مستقیم، عملکرد را کاهش می دهد به لحاظ فقدان آبشویی کافی نمک ها در محیط ریشه گیاه، باعث کاهش بیشتر عملکرد خواهد شد. یکی از راههای مقابله با افزایش نمک های محلول در ناحیه ریشه گیاهان عملیات آبشویی و زهکشی آب اضافی است که موجب شستشوی مقادیر قابل توجهی نمک های محلول خاک ناحیه ریشه می شود. در این تحقیق با استفاده از روشهای محاسباتی معمول و مدل مدیریتیSaltMod کوشش شده تا برای چهار گیاه زراعی مقاوم و حساس به شوری اثرات توام ناشی از تنش آب (به لحاظ کم آبیاری) و تنش ناشی از شوری را در طولانی مدت (20 سال) مطالعه و این اثرات را به صورت افزایش نمک های محلول در خاک، آب زهکشی و کاهش عملکرد بدست آورد. نتیجه این تحقیق نشان می دهد که در یک خاک معرف منطقه ای خشک ( ناحیه خوزستان مرکزی) که مقدار نمک نیمرخ خاک بسیار زیاد است، پس از احداث زهکش های زیرزمینی و اعمال آبشویی لازم برای کاهش شوری خاک به حدود نرمال (ECe < 4 dS/m)، شانس خوبی وجود دارد تا در دراز مدت بتوان گندم و چغندرقند را با کم آبیاری نرمال (حدود 20 درصد) بدون کاهش قابل توجه عملکرد کشت کرد. به هر حال در مورد ذرت دانه ای و نیشکر، انجام کم آبیاری نرمال در طولانی مدت امکان پذیر نبود و فقط پس از چند سالی عملکرد هر دو محصول به نزدیک صفر درصد رسید. افزایش شوری ناحیه ریشه به خوبی مطالب فوق را نشان دادند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - مدلی کاربردی برای بهسازی خاک‌های شور و سدیمی
        مریم محمدزاده مهدی همایی ابراهیم پذیرا
        مدیریت بهینه خاک‌های شور، اهمیتی فراوان در حفاظت درست از منابع آب و خاک دارد. تجمع نمک های محلول در ناحیه رشد ریشه از بزرگترین مشکلات خاک های مناطق خشک و نیمه خشک است. برای غلبه بر این مشکل، آبشویی نمک‌های محلول از این خاک‌ها ضروری است. مهم ترین چالش در برنامه های آبشوی چکیده کامل
        مدیریت بهینه خاک‌های شور، اهمیتی فراوان در حفاظت درست از منابع آب و خاک دارد. تجمع نمک های محلول در ناحیه رشد ریشه از بزرگترین مشکلات خاک های مناطق خشک و نیمه خشک است. برای غلبه بر این مشکل، آبشویی نمک‌های محلول از این خاک‌ها ضروری است. مهم ترین چالش در برنامه های آبشویی، برآورد صحیح مقدار آب مورد نیاز برای اصلاح خاک های شور و شور- سدیمی است. هدف از این پژوهش، ارائه مدلی تجربی برای تعیین مقدار آب آبشویی و مقایسه نتایج با برخی مدل های تجربی موجود بود. بدین منظور، آزمایش‌هایی صحرایی در منطقه جفیر واقع در جنوب غرب خوزستان با مساحت 21285 هکتار و کلاس شوری و قلیائیت S3A2 انجام گرفت. آبشویی به روش غرقاب متناوب با استفاده از شش استوانه دوگانه در یک آرایش دایره ای شکل انجام پذیرفت. در کلیه آزمایش ها، 100 سانتی متر آب در چهار تناوب 25 سانتی متری به کار برده شد. آب مورد نیاز از رودخانه کارون تأمین شد. چهار مدل ریاضی به داده های مزرعه ای برازش و بهترین مدل بدست آمد. برای منطقه مورد مطالعه، مدل توانی با ضریب تبیین 83/0 و خطای استاندارد 44/0 به عنوان مدل برتر برگزیده شد. نتایج نشان داد که روابط تجربی ارائه شده به وسیله رجب زاده (2009)، هافمن (1980) و لفلار و شارما (1977) با نتایج حاصل از اجرای آزمون های صحرایی، تطابق مناسبی ندارد. روابط ارائه شده به وسیله ریو (1957) و پذیرا و کاواچی (1981)، در مقایسه با مدل نوین ارائه شده در تخمین مقدار آب آبشویی خاک ها دارای بیش برآوردی اندکی بود. روابط ارائه شده به وسیله ورما و گوپتا (1989)، پذیرا و کشاورز (1998)، اسدی و همکاران (2013) و دیلمان (1963) نیز در مقایسه با مدل نوین دارای کم برآوردی اندکی می‌باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        7 - بهینه سازی مصرف آب از طریق کنترل دقیق شوری خاک در شرایط ماندگار
        یوسف هاشمی نژاد محمود غلامی ولی سلطانی
        به منظور حفاظت از منابع آب و خاک و حفظ پایداری تولید، مصرف آب در شرایط شور باید همراه با اعمال نیاز آبشویی دقیق محصول باشد. به منظور تعیین نیاز آبشویی و حساسیت به شوری گیاه یونجه، آزمایشی در لایسیمترهای استوانه ای با قطر داخلی 40 و ارتفاع 180 سانتی متر به صورت فاکتوریل چکیده کامل
        به منظور حفاظت از منابع آب و خاک و حفظ پایداری تولید، مصرف آب در شرایط شور باید همراه با اعمال نیاز آبشویی دقیق محصول باشد. به منظور تعیین نیاز آبشویی و حساسیت به شوری گیاه یونجه، آزمایشی در لایسیمترهای استوانه ای با قطر داخلی 40 و ارتفاع 180 سانتی متر به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه سطح شوری آب آبیاری (3، 7 و 13 دسی زیمنس بر متر) و سه سطح کسر آبشویی ( 12، 25 و 50 درصد) و با چهار تکرار اجرا شد. پس از پر کردن و اطمینان از صحت روش مورد استفاده، ستون های خاک تا زمان کاهش شوری آب زهکش تا حد 3 دسی زیمنس بر متر آبشویی شدند آنگاه ستون ها تحت کشت یونجه رقم یزدی (Medicago sativa Var. Yazdi) قرار گرفتند. برای تنظیم سطح شوری آب، از آب شور طبیعی مزرعه تحقیقات شوری صدوق با شوری 14 دسی-زیمنس بر متر استفاده شد که با نسبت های مختلف با آب شرب مخلوط گردیدند. مقدار آب مورد نیاز گیاه با در نظر گرفتن کسر آبشویی در هر آبیاری به طور دقیق تعیین و در اختیار گیاه قرار گرفت. پس از 48 ساعت، مقدار زهاب خروجی از ته ستون ها تعیین شد. حداقل تعداد آبیاری مورد نیاز برای حصول شرایط ماندگار 12 آبیاری بود که با افزایش سطح شوری آب و نیز کاهش کسر آبشویی بر تعداد آن افزوده می شد. به طور کلی نتایج این آزمایش نشان داد که مدل هایی مانند WatSuit شوری خاک را بیش از آنچه که در شرایط ماندگار این آزمایش حاصل شده است پیش بینی می کنند. بنابراین در این شرایط می توان با اعمال کسر آبشویی کمتر نیز به متوسط شوری مورد نظر دست یافت که خود از جنبه حفاظت منابع آب به خصوص در شرایط شور که آبیاری همراه با اعمال نمک بیشتر می باشد، بسیار قابل توجه است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        8 - مدلسازی آب آبشویی مورد نیاز برای بهسازی خاک های شور
        صفورا اسدی کپورچال مهدی همایی ابراهیم پذیرا
        بهسازی خا ک های شور از دیدگاه حفاظت بهینه منابع خاک و آب اهمیت فراوانی دارد. در خاک های شور، عملکرد گیاه مستقیماً از مقدار املاح محلول در نیمرخ خاک و موقعیت سطح ایستابی شور متاثر می شود. نخستین گام برای بهسازی این خاک ها، کاهش شوری خاک تا حد بهینه از راه آبشویی چکیده کامل
        بهسازی خا ک های شور از دیدگاه حفاظت بهینه منابع خاک و آب اهمیت فراوانی دارد. در خاک های شور، عملکرد گیاه مستقیماً از مقدار املاح محلول در نیمرخ خاک و موقعیت سطح ایستابی شور متاثر می شود. نخستین گام برای بهسازی این خاک ها، کاهش شوری خاک تا حد بهینه از راه آبشویی املاح و جلوگیری از ماندابی شدن آنها است. بهسازی خاک های شور به کیفیت آب کاربردی، مقدار آب کاربردی و وضعیت زهکشی خاک بستگی دارد. هدف از این پژوهش، ارائه مدلی تجربی برای شوری زدایی خاک های شور به گونه ای بود که تنها با تغییر برخی پارامترهای محیطی و محلی بتوان آب اصلاحی مورد نیاز و حد نهایی شوری را برآورد کرد. بدین منظور، منطقه ای به مساحت 3216 هکتار در استان خوزستان با کلاس شوری و سدیمی S4A3 انتخاب شد. آزمون های صحرایی مورد نیاز با استفاده از استوانه های دوگانه و با آرایشی دایره ای، با دو تیمار و دو تکرار اجرا گردید. در تیمار نخست از هیچگونه ماده اصلاحی استفاده نشد و تنها با کاربرد ١٠٠ سانتی متر آب آبشویی در چهار تناوب 25 سانتی متری اجرا شد. لیکن در تکرار دوم، پنج تن در هکتار اسید سولفوریک به کار رفت و ادامه آبشویی با استفاده از آب آبیاری انجام شد. نمونه های خاک پیش، حین و پس از کاربرد هر تناوب آبیاری از اعماق ٠-٢٥، ٢٥-٥٠، ٥٠-٧٥، ٧٥-١٠٠، ١٠٠-١٢٥ و ١٢٥-١٥٠ سانتی متری برداشت و تجزیه های فیزیکی و شیمیایی مورد نیاز بر روی آنها انجام شد. پس از دستیابی به نتایج حاصل از آزمایشات، نسبت به برازش مدل های تجربی- ریاضی اقدام شد. نتایج نشان داد که از میان مدل های مورد بررسی، مدل لگاریتمی در مقایسه با دیگر مدل ها از کارآیی بهتری برای تخمین مقدار آب لازم برای بهسازی خاک های شور برخوردار است. در نهایت، مدل پیشنهادی با میانگین وزنی آب مورد نیاز آبشویی ٣٨ سانتی متر که کمترین مقدار نسبت به سایر مدل ها است به عنوان مدل برتر انتخاب گردید. این مدل از نظر صرفه جویی در مصرف آب مورد نیاز آبشویی در رتبه نخست قرار گرفت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        9 - بررسی آبشویی و ارزیابی حساسیت چند گونه گیاهی به آترازین با استفاده از روش‌های زیست‌سنجی و تجزیه شیمیایی
        مرتضی رمضانپور حمید صالحیان اسماعیل بابانژاد محمد رضوانی
        زمینه و هدف: آترازین یکی از مهم ترین علف کش های مورد استفاده در ایران و جهان است که ضمن برخورداری از پایداری بالا، احتمال آلودگی آب های زیرزمینی و رواناب را به دنبال دارد. هدف از این آزمایش تعیین حساسترین گونه از بین هشت گونه گیاهی به آترازین و اندازه گیری حد آبشویی ای چکیده کامل
        زمینه و هدف: آترازین یکی از مهم ترین علف کش های مورد استفاده در ایران و جهان است که ضمن برخورداری از پایداری بالا، احتمال آلودگی آب های زیرزمینی و رواناب را به دنبال دارد. هدف از این آزمایش تعیین حساسترین گونه از بین هشت گونه گیاهی به آترازین و اندازه گیری حد آبشویی این علف کش بود.روش بررسی: آزمایش اول در سال 1398 به منظور ارزیابی حساسیت هشت گونه گیاهی (کلزا، سویا، چچم، یولاف، گندم، علف قناری، تاج خروس و گندم) به بقایای آترازین با استفاده از شاخص GR50 ( دز مورد نیاز علف کش برای کاهش 50% ی رشد گیاه) انجام شد. آزمایش دوم نیز به منظور تعیین حد آبشویی علف کش آترازین انجام گرفت. سطوح تیمار علف کش آترازین عبارت بودند از شاهد (عدم کاربرد)، سطح معمول (25/1 کیلوگرم در هکتار) و بالا (5/2 کیلوگرم در هکتار). تیمارهای یاد شده به ستون های خاک واقع در لوله های PVC به ارتفاع 32 سانتی متر تزریق شدند. بعد از گذشت سه روز خاک هر قطعه دو سانتی متری از ستون لوله جدا و هم زمان در معرض آزمون زیست سنجی و تجزیه شیمیایی قرار گرفتند. در آزمایش اول از تجزیه رگرسیون پروبیت برای تشخیص حساسترین گونه به آترازین و در آزمایش دوم نیز با طرح پایه کاملا تصادفی از تجزیه واریانس داده ها استفاده شد.یافته ها: آزمایش اول نشان داد که کلزا نسبت به سایر گونه ها حساسیت بیشتری به آترازین دارد. بررسی پروفیل توام تغییرات وزن گیاهچه کلزا و غلظت آترازین در اعماق مختلف خاک نشان داد که علف کش آترازین تا عمق 10 سانتی متری خاک نفوذ کرده است.بحث و نتیجه گیری: به نظر می رسد تجمع آترازین تا عمق 10 سانتی متری به دلایلی چون مقدار ماده آلی و درصد رس بیشتر در این لایه می باشد. با توجه به حداکثر بانک بذور علف های هرز در مزرعه مورد آزمایش در لایه های سطحی خاک، استفاده از علف کش آترازین در این قطعه آزمایشی می تواند کارایی کنترل علف های هرز را افزایش دهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        10 - غنی‎سازی خاک توسط کاتیون‎ها تحت تاثیر آبشویی تاج‎ و لاشریزه
        اکرم احمدی مریم مصلحی جویباری امید ذاکری
        زمینه و هدف: آب‌شویی از سطح پوشش گیاهی که حاصل رابطه پیچیده‎ خاک و پوشش گیاهی است بخش مهمی از چرخه عناصر غذایی است که قابلیت دسترسی گیاهان به عناصر و یا خروج مواد غذایی از اکوسیستم را در کنار فرآیند تجزیه کنترل می‎نماید. لذا هدف از این تحقیق بررسی اهمیت آبشویی د چکیده کامل
        زمینه و هدف: آب‌شویی از سطح پوشش گیاهی که حاصل رابطه پیچیده‎ خاک و پوشش گیاهی است بخش مهمی از چرخه عناصر غذایی است که قابلیت دسترسی گیاهان به عناصر و یا خروج مواد غذایی از اکوسیستم را در کنار فرآیند تجزیه کنترل می‎نماید. لذا هدف از این تحقیق بررسی اهمیت آبشویی درختان در چرخه عناصر غذایی (کاتیون‎های بازی) و معرفی آن به عنوان یک منبع مغذی فوری بر بهبود حاصلخیزی خاک و پایداری اکوسیستم جنگل می‎باشد.روش بررسی: این مطالعات به‎صورت مروری بر مطالعات منتشرشده در منابع جامع و معتبر علمی داخلی و بین المللی انجام شده است.یافته ها: آب شویی عناصر غذایی از تاج و پوشش کف درختان با قابلیت جذب سریع، از عوامل مهم حاصلخیزی خاک و پایداری بوم‌سازگان‌ها به شمار می‌رود که بایستی در مدیریت مورد توجه قرار گیرد. اعمال مدیریت در جنگل با تاثیر بر درصد تاج‌پوشش، آبشویی، کیفیت لاشبرگ و مواد آلی، چرخه عناصر غذایی، کیفیت و دسترسی به کاتیون‎ها را در خاک و گیاه تحت‎الشعاع قرار می‎دهد.بحث و نتیجه گیری: بنابراین جهت برنامه‎ریزی‎های مدیریتی در طرح‎های جنگلداری و نشانه‎گذاری‎ها، شدت قطع، شدت تنک‎کردن و روشن کردن نیاز به اطلاعات تکمیلی درباره وضعیت، میزان و شدت آبشویی در هر منطقه است تا با یک برنامه‎ریزی جامع از برهم خوردن تعادل اکوسیستم جلوگیری شود. در واقع با داشتن اطلاعات کافی در زمینه عملکرد آبشویی گونه‎های مختلف و بکارگیری آن در بخش اجرا، می‎توان به تعیین ترکیب صحیح در جنگل‎کاری و عملیات پرورشی همراه با حفظ حاصلخیزی خاک و افزایش پتانسیل تولید پرداخت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        11 - تغییرات ماهیانه خصوصیات شیمیایی خاک در توده آمیخته راش- ممرز
        مریم مصلحی هاشم حبشی فرهاد خرمالی رامین رحمانی علی اکبر محمدعلی‌ پورملکشاه
        آبشویی عناصر به‎عنوان یک فرایند اثرگذار در انتقال مواد غذایی، نقش موثر در جلوگیری از کاهش عناصر پرمصرف در خاک (به‎ویژه خاک‎های فقیر) دارد که تحت تاثیر روابط متقابل خاک، اقلیم و فعالیت موجودات زنده در طول زمان در حال تغییر می‎باشد. لذا هدف از این تحقیق، ب چکیده کامل
        آبشویی عناصر به‎عنوان یک فرایند اثرگذار در انتقال مواد غذایی، نقش موثر در جلوگیری از کاهش عناصر پرمصرف در خاک (به‎ویژه خاک‎های فقیر) دارد که تحت تاثیر روابط متقابل خاک، اقلیم و فعالیت موجودات زنده در طول زمان در حال تغییر می‎باشد. لذا هدف از این تحقیق، بررسی تغییرات ماهیانه کاتیون‎های بازی سدیم، پتاسیم، کلسیم و منیزیم در لایه‎های سطحی (10-0 سانتی‎متر) و عمقی (50-10 سانتی‎متر) خاک در توده‎ آمیخته راش-ممرز در سری یک طرح جنگلداری دکتر بهرام‌نیا استان گلستان می‎باشد. نمونه های آبشویی لایه‎های مختلف خاک در طول یک سال از تاریخ 1/10/87 الی 1/10/88، بعد از هربارندگی، جمع‎آوری و در آزمایشگاه مورد بررسی قرار گرفت. جهت بررسی تغییرات کاتیون‎های بازی در ماه‎های مختلف، از آنالیز واریانس یک طرفه و جهت مقایسه میانگین‎ها از آزمون دانکن در سطح احتمال 95 درصد استفاده گردید. نتایج نشان داد آبشویی کلیه کاتیون‎ها در ماه‎های مختلف در لایه‎های سطحی و عمقی خاک، بطور معنی‎داری متفاوت است. عنصر منیزیم کم ترین میزان آبشویی را در لایه سطحی و عمقی خاک به خود اختصاص داد. همچنین بیش ترین میزان آبشویی در لایه سطحی در ماه مرداد مربوط به عنصر پتاسیم (54/8 کیلوگرم در هکتار) و در لایه عمقی خاک در ماه‎ آذر مربوط به عنصر کلسیم (39/6 کیلوگرم در هکتار) بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        12 - Investigation of Leaching Requirement of Continuous and Alternate Ponding Methods in Saline and Sodic Soils in South of Khouzestan Province
        علی اکبر جلالی حسین سخایی راد
        In this study, leaching experiments were carried out by both continuous and alternate ponding methodsin the south of Khouzestan province. In equal applied water leaching, alternate ponding leachingmodel had a better performance than continuous ponding method in desalini چکیده کامل
        In this study, leaching experiments were carried out by both continuous and alternate ponding methodsin the south of Khouzestan province. In equal applied water leaching, alternate ponding leachingmodel had a better performance than continuous ponding method in desalinization and dealkalization.In term of alternate method,there was not ayn difference between 5 and 8 day periods in one-meterdepth. Even thought the trends of desalinization and dealkalization showed a slight difference,particularly in early stayes, the figure of two alternative methods were the same, finally. Obtainedresults were compared with the results of other researchers experiential models. Comparison ofdesalinization field experiment results and models result’s showed that Dieleman model a relationshipbased on experimental and theoretical opinion had a better performance than the other experientialmodels. The performance of this model in alternate ponding method was better than continuousponding method. More ever, based of soil analysis results, due to enough amount of calcium in soilafter leaching, there did no need reclamation materials. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        13 - One dimensional simulation of flushing sediment through reservoirs
        روزبه آقامجیدی
        Control of sedimentation in reservoirs of dams is considered to be one of the most important issues in exploitation of dams and increasing their useful life. Reservoirs act as traps for sediments and prevent transport of sediments to the river. The deposited sediments w چکیده کامل
        Control of sedimentation in reservoirs of dams is considered to be one of the most important issues in exploitation of dams and increasing their useful life. Reservoirs act as traps for sediments and prevent transport of sediments to the river. The deposited sediments will decrease the capacity of the reservoirs so that they cannot be in use any more. Various methods are discussed in this study to remove a part of the deposited sediments, but Flushing is the method, which has been used extensively in many projects all over the world due to the fact that the flow energy is utilized and there is no need to employ an external source of energy. In this study a one-dimensional model is developed in which continuity equation of sediment is solved by the finite difference method using the Cranck-Nickolson method. The developed model is capable to compute the variation of the reservoir bed with time. Also , the accumulated flushed sediment volume and reservoir water volume are calculated at different time steps.The Fotran language used for programming of the model was based on the results obtained from physical models employed by several investigators. And comparisonwas done with HEC-6 Model.The verification of the model was done using data from the natural reservoir of Dashidaira dam in Japan. The results were compared with the actual measurements. A good agrement was observed between them but the Hec-6 doesn’t show a good verification. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        14 - Examination of different leaching methods of solublesalts from saline and sodic soil profiles
        زهرا بهبهانی زاده رضائیان ابراهیم پذیرا ابراهیم پناه پور نرگس ظهرابی
        Increasing of population in the world caused overusing natural resources and land destruction. Salinization and sodification are two effects of land destruction. Leaching of soil soluble salts is the most appropriate method to emend and reclaim saline and sodic soils. I چکیده کامل
        Increasing of population in the world caused overusing natural resources and land destruction. Salinization and sodification are two effects of land destruction. Leaching of soil soluble salts is the most appropriate method to emend and reclaim saline and sodic soils. In this study, Examination of different leaching methods of saline from sodic soils has been evaluated in Veis Area in Khoozestan Province. This area with 6000 m2 is located in north east part of Ahvaz city. Most of this region soil contain clay and fine texture which salinization and sodification is clear. Canalization has been performed to irrigate the area from Karun River. Two different leaching methods including intermittent Ponding leaching and sprayer leaching in Polyethylene culms with 15 cm diameter and 1 meter height of soil have been performed. The depth of utilized leaching were 25, 50, 75 and 100 cm, also estimated soil layers were 0-25, 25-50, 50-75 and 75-100 cm. According to our results, and experimental method were found for estimation of each leaching method. Based on the higher correlation coefficient and lower standard error, the best method was exponent model in intermittent Ponding method. The results indicated that intermittent leaching method needs less water to reclaim slightly soils, also by using this method better leaching efficiency coefficient will be exhibited. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        15 - Investigation and Statistical comparison of the soil empirical desalinization models for salin-sodic soils (Case study: Khuzestan province)
        زهرا عبداله پور ابراهیم پذیرا
        Accumulation of soluble salts in arid areas which are similar to most regions of Iran is inevitable in soil surface and profile because of low precipitation and high evaporation. High concentration of soluble salts in soil profile caused severe problems for root water u چکیده کامل
        Accumulation of soluble salts in arid areas which are similar to most regions of Iran is inevitable in soil surface and profile because of low precipitation and high evaporation. High concentration of soluble salts in soil profile caused severe problems for root water uptake thus plant growth stopped. Reducing soil salinity to optimized content by leaching and avoiding soil pounding must be consider for reclaim saline soils which were recognized in many studies to determine the potential of saline and sodic soils for physical and chemical reclamation and also the amount of leaching water to decline soluble salts from soil profiles by field experiments were evaluated in previous studies. It is also possible to compute reclamation water requirement and leaching duration by simulation models with desired accuracy. Some researchers suggested to use empirical models to cover the spatial variation of soils in field. The objectives of this study were to evaluate and statistically compare the empirical models of leaching soluble salts and also introduce the most accurate empirical model for Khuzestan province with an area of 64057 square kilometer. The results showed that among the others the empirical power function model introduced by Pazira and Keshavarz (1378 ) was the most appropriate and suitable for study area. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        16 - Investigation of Leaching Process on Saline and Sodic Soils, and Provide a Suitable Experimental Model for Land Reform in “Southern Khuzestan” Soils
        منصور سرخه نژاد مهدی دهقان
        In regions like south of “ khouzestan” that water table are high, under the effect of water rise moving through capillary fringe and its vaporize, the salts move to soil surface and cause salin or salin and sodic soils. Leaching assign as one of those adjust چکیده کامل
        In regions like south of “ khouzestan” that water table are high, under the effect of water rise moving through capillary fringe and its vaporize, the salts move to soil surface and cause salin or salin and sodic soils. Leaching assign as one of those adjustment soils methods. In order to investigate the leaching process and draw the curves of desalinization and dealkalization in region of Darkhovin Shadegan, The research was conducted in a randomized complete block design that included four treatments using 40, 60, 80 and 100 cm of water for leaching was repeated three. In present work, we investigate leaching experiment by continuous ponding in experimental plates as a metal plat model in square meter based on plane of experiment and associated treatment. After using 100 centimeter of leaching water the results show the desalinization for continuous ponding with 74 percent,and cause a decrease in exchange sodiom percent(ESP) with 50 percent respectively. The comparison between dealkalization and desalinization in field tests, and experimental models of leaching showed that, new inverse model respect to other experimental models has a better coordination by the field data. After this model “Reeve”, “Hoffman”, “Pazira”and “Kawachi”, “Leffelaar” and “Sharma” models take position. Finally by usage of new inverse equation, we plot a curves of desalinization and dealkalization. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        17 - تاثیر اصلاح خاکهای شور و سدیمی بر خصوصیات آنها
        پیمان عزیزی
        یکی از مسایل موجود در خاکهای مناطق خشک و نیمه خشک، تجمع و حضور املاح محلول و سدیم تبادلی زیاد در خاک می باشد. برای استفاده و بهره برداری از این خاکها نیاز به اصلاح آنها میباشد. در این مطالعه برای اصلاح خاکهای شور و سدیمی از روش آبشویی متناوب صورت پذیرفته است و آب مورد م چکیده کامل
        یکی از مسایل موجود در خاکهای مناطق خشک و نیمه خشک، تجمع و حضور املاح محلول و سدیم تبادلی زیاد در خاک می باشد. برای استفاده و بهره برداری از این خاکها نیاز به اصلاح آنها میباشد. در این مطالعه برای اصلاح خاکهای شور و سدیمی از روش آبشویی متناوب صورت پذیرفته است و آب مورد مصرف برای آبشویی دارای کیفیت نامناسبی میباشد( کلاس(C3-S1 . دراین آزمایش مقدار 100 سانتی متر عمق آب برای آبشویی (در چهار تناوب ) مورد استفاده قرار گرفت. در اثر اصلاح و آبشویی خاک هدایت الکتریکی خاک (ECe) و درصد سدیم قابل تبادل (ESP) به نحو چشمگیر و قابل ملاحظه ای کاهش ولی میزان پی اچ (pH) کمی افزایش نشان می دهد. همچنین در این مطالعه ضریب گاپون قبل و بعد از آبشویی محاسبه گردید که بعد از آبشویی مقدار آن کاهش یافت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        18 - تعیین یک مدل تجربی برای آبشویی خاک‌های شور اراضی زراعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد میانه
        ناصر نظری
        در مدیریت پایدار منابع طبیعی،اصلاح خاک های شور از اهمیت ویژه ای برخوردار است، چرا که وجود بیش از حد نمک های محلول در ناحیه ریشه می تواند باعث کاهش جذب آب توسط گیاه به دلیل کاهش پتانسیل اسمزی محلول خاک شود. راهبرد لازم در مواجهه با این مسأله، آبشویی نمک های انباشته چکیده کامل
        در مدیریت پایدار منابع طبیعی،اصلاح خاک های شور از اهمیت ویژه ای برخوردار است، چرا که وجود بیش از حد نمک های محلول در ناحیه ریشه می تواند باعث کاهش جذب آب توسط گیاه به دلیل کاهش پتانسیل اسمزی محلول خاک شود. راهبرد لازم در مواجهه با این مسأله، آبشویی نمک های انباشته شده از چنین خاکی است. مهمترین مسأله در برنامه های آبشویی، برآورد صحیح مقدار آب مورد نیاز برای اصلاح خاک های شور است. هدف از این پژوهش، ارایه مدلی تجربی برای تعیین مقدار آب آبشویی مورد نیاز و مقایسه نتایج با برخی مدل های تجربی موجود بود. بدین منظور، منطقه ای به مساحت 30 هکتار در بخشی از اراضی دانشگاه آزاد اسلامی واحد میانه با کلاس شوری و سدیمی S4A1انتخاب شد. آزمون های صحرایی به روش غرقاب متناوب با استفاده از استوانه های دوگانه و با آرایش مربعی، با یک تیمار و سه تکرار اجرا گردید. در حین آبشویی، از هیچگونه ماده اصلاحی استفاده نشد و تنها با کاربرد 100 سانتی متر آب آبشویی در چهار تناوب 25 سانتی متری اجرا شد. نمونه های خاک پیش، حین و پس از کاربرد هر تناوب آبیاری از اعماق 25-0، 50-25، 75-50، 100-75، 125-100 و 150-125 سانتی متری برداشت و تجزیه های فیزیکی و شیمیایی مورد نیاز روی آنها انجام شد. آب مورد نیاز از رودخانه قزل اوزن تأمین شد. چهار مدل به داده های ریاضی برازش و از میان مدل های مورد بررسی، مدل لگاریتمی به عنوان مدل برتر انتخاب شد. با استفاده از این مدل در اراضی زراعی شور دانشگاه آزاد اسلامی واحد میانه، به ازای یک واحد حجم منفذی، نزدیک 70% و به ازای دو واحد حجم منفذی حدود 79% از نمک های این خاک ها شسته شدند. بنابراین آبشویی نمک های محلول از نیمرخ خاک های شور این سری خاک مجتمع با روش غرقاب متناوب در کاهش نمک های محلول به ویژه در لایه های سطحی نیمرخ خاک به دلیل تغییرات متناوب میزان رطوبت خاک مؤثر بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        19 - ضرورت پایش و کنترل بیلان آب و نمک در منطقه توسعه ریشه‌های نیشکر در بخشی از اراضی میانی استان خوزستان
        فائزه رجب زاده
        با توجه به خاک های شور بخش میانی استان خوزستان و نیز خاک های آبشویی شده که استعداد شور شدن را دارا می باشند، برنامه آبیاری و یا درصدی از آب آبیاری که به صورت نفوذ عمقی از ناحیه ریشه ها خارج می شود، باید به گونه ای تنظیم شود که پس از بهسازی خاک، تعادل مطلوبی از نقطه نظر چکیده کامل
        با توجه به خاک های شور بخش میانی استان خوزستان و نیز خاک های آبشویی شده که استعداد شور شدن را دارا می باشند، برنامه آبیاری و یا درصدی از آب آبیاری که به صورت نفوذ عمقی از ناحیه ریشه ها خارج می شود، باید به گونه ای تنظیم شود که پس از بهسازی خاک، تعادل مطلوبی از نقطه نظر شوری خاک در منطقه رشد ریشه ها به وجود آید. در این پژوهش، بیلان آب و نمک در منطقه توسعه ریشه ها در خاک های اختصاص یافته به کشت نیشکر بررسی شد. مقادیر تغییرات انبارش شوری، میزان غلظت اولیه و ثانویه نمک ها در محدوده توسعه ریشه ها و میزان هدایت الکتریکی عصاره اشباع خاک در ماه های مختلف سال زراعی با توجه به بافت خاک، آب خالص و ناخالص مورد نیاز، تراوشات عمقی و قابلیت هدایت الکتریکی آب آبیاری با استفاده از معادلات تجربی محاسبه شد. نتایج نشان داد که هدایت الکتریکی عصاره اشباع خاک محاسبه شده، دارای دامنه تغییراتی بین 59/2 و 26/2 دسی زیمنس بر متر می باشد که با پذیرفتن 10% کاهش محصول، کمتر از حداکثر مجاز تعیین شده یعنی 4/3 دسی زیمنس بر متر است و نهایتاً این که در اراضی مورد مطالعه، با توجه به بافت سنگین خاک و کیفیت آب آبیاری امکان کاهش شوری تا حد مطلوب برای کشت نیشکر امکان پذیر بوده و می توان شوری خاک را مدیریت نمود. پرونده مقاله