بررسی نهاد معافیت قضایی از مجازات در حقوق کیفری ایران

محورهای موضوعی : فصلنامه مطالعات میان رشته ای فقه

مسعود فدائی ده چشمه ¹ , عسل عظیمیان ² , امیر سلیمانی ³

1 - دانش آموخته در رشته حقوق، گرایش جزا و جرمشناسی، دانشکده علوم انسانی، واحد شاهرود، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود، ایران. [e-mail]
2 - دانش آموخته در رشته حقوق، گرایش جزا و جرمشناسی، دانشکده علوم انسانی، واحد شاهرود، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود، ایران. [e-mail]
3 - دانش آموخته در رشته حقوق، گرایش خصوصی، دانشکده علوم انسانی، واحد شاهرود، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود، ایران. [e-mail]

تاریخ دریافت : 1399/11/25 تاریخ پذیرش : 1400/03/31 تاریخ انتشار : 1400/06/01

کلید واژه: مجازات, تعلیق تعقیب, جرائم تعزیری, جهات تخفیف, معافیت قضایی, گذشت شاکی,

چکیده مقاله :

یکی از نوآوری های قانون مجازات اسلامی جدید در موضوع تخفیف، بحث معافیت از مجازات در جرایم تعزیری درجه هفت و هشت ذکر شده در مواد 19 و 39 این قانون می باشد. در جرایم موضوع مواد یادشده (تعزیری درجه هفت و هشت)، در صورت احراز شرایط تخفیف، اگر دادگاه پس از محکومیت تشخیص دهد که مرتکب با عدم اجرای مجازات اصلاح می شود. در صورت عدم سابقه کیفری موثر و بخشش شاکی و جبران خسارت یا ترتیبات جبران آن، می توان حکم معافیت از مجازات را صادر نماید، طبق این ماده حکم معافیت گرچه در ماده 727 قانون 1370، در صورت گذشت شاکی خصوصی از مجازات صرفنظر می شد اما تخفیف یکی از نوآوری های قانون جدید است در واقع، این ماده نوعی توجه به موقعیت داشتن تعقیب در قانون فرانسه است. در حقوق ایران، دادگاه و نه دادستان حق دارد که در صورت وجود شرایط منعکس در ماده یعنی تشخیص اصلاح مرتکب، گذشت شاکی خصوصی، فقدان سابقه کیفری موثر، جبران ضرر و زیان یا برقراری ترتیب جبران آن، حکم به معافیت از کیفر صادر کند. چنین اختیاری به صورت تعلیق تعقیب که سابقه آن در ماده 40 مکرر قانون آیین دادرسی 1290 اصلاحی سال 1352و ماده 22 قانون اصلاح پاره ای از قوانین دادگستری در مورد جرائم جنحه ای، وجود داشت؛ اکنون نهاد تعلیق تعقیب در ماده 81 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب94 به دادستان داده شده است. این تحقیق بصورت کتابخانه ای-اسنادی انجام شده که ابتدا با توجه به موضوع به منبع یابی در رابطه با موضوع پرداختیم و سپس با گرد آوری منابع به مطالعه در این زمینه پرداختیم.

چکیده انگلیسی:

One of the innovations of the new Islamic Penal Code in the matter of mitigation is exemption from punishment in the seventh and eighth degree punishment mentioned in Articles 19 and 39 of the new Islamic Penal Code. In above-mentioned crime'articles , with presence mitigating circumstances, if the court finds after conviction that the perpetrator will be corrected by not serving the sentence. In the absence of an effective criminal record and the plaintiff's pardon and compensation for damages or arrangements for compensation can be issued a sentence of exemption from punishment, According to this article, the exemption sentence, although in Article 727 of the 1370 Law, referred to the waiver of punishment if the private plaintiff pardoned. But discount is one of the innovations of the new law In fact, this article is a kind of attention to the status of prosecution in French law.In Iranian law, the court and not the prosecutor has the right to Exempt punishment if there are conditions reflected in thethat article , recognizing the perpetrator's correction, the private plaintiff's pardon, lack of an effective criminal record, compensation for damages, or establishing an order for compensation.Such an option in the form of suspension of prosecution, former is repeated in Article 40 of the Code of Judicial Procedure 1290, amended in 1352 And Article 22 of the Law Amending Some Judicial Laws on Misdemeanor CrimesThe institution of suspension of prosecution has now been given to the prosecutor in Article 81 of the Code of Criminal Procedure adopted in 1394. This research has been done in the form of a library-documentary that we first found the source in relation to the subject according to the subject and then studied the field by gathering resources.