ارزیابی مقیاس مجتمع‌گردشگری برتوانمندسازی شهری درشهرستان پارس‌آباد مغان
محورهای موضوعی : مطالعات برنامه ریزی شهری و منطقه ایبهروز محمدی یگانه 1 , مهدی چراغی 2 , ثریا نصیری 3
1 - دانشیار گروه جغرافیا، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران
2 - استادیار گروه جغرافیا، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران
3 - دانش آموخته کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی گردشگری، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران
کلید واژه: گردشگری, توانمندسازی, گردشگری شهری, شهرستان پارس‌آباد مغان,
چکیده مقاله :
مقدمه: گردشگری به عنوان بزرگترین تحرک اجتماعی، دارای پیامدهای فرهنگی و فضایی متعدد برای نواحی شهری است؛ بدین جهت برای اثربخش کردن هرچه بیشتر توسعه گردشگری و ارتقاء پیامدهای مثبت آن، نیازمند شناخت و توجه ویژه به نقش مجتمع های گردشگری می باشد.هدف پژوهش: هدف پژوهش حاضر ارزیابی مقیاس مجتمع گردشگری برتوانمندسازی شهری در شهرستان پارس آباد مغان است.روشناسی تحقیق: این پژوهش ازنظر ماهیت توصیفی – تحلیلی و از نظر هدف کاربردی است. برای گردآوری داده ها از روش های کتابخانه ای و میدانی شامل مشاهده - پرسشنامه استفاده شده است. جامعه آماری در مورد بررسی در شهرستان پارس آباد که طبق فرمول کوکران 352 نفر از بین ساکنان دو شهر دارای مجتمع و فاقد مجتمع به‌عنوان حجم نمونه تعیین و با استفاده از روش نمونه‌گیری سیستماتیک پرسشنامه‌ها تکمیل شده است.قلمرو جغرافیایی پژوهش: شهرستان پارس‌آباد مغان جلگه‌ای نسبتاً گسترده‌ای است که با مساحتی بالغ بر 1383 کیلومترمربع حدود 14 درصد از مساحت استان اردبیل را به خود اختصاص داده و شمالی‌ترین منطقه در شهرستاناستان اردبیل می‌باشد.یافته ها: به ترتیب بعد اقتصادی733/0، بعد اجتماعی695/0و بعد و زیست محیطی214/0 بیش‌ترین نقش را در تمّییز توانمندی شهری بین دو گروه – شهری دارای مجتمع‌های گردشگری شهر اصلاندوز و فاقد مجتمع‌های گردشگری شهر تازه کند ایفا می‌کنند.نتایج: ابعاد توانمندسازی شهری بین دو گروه شهری دارای مجتمع‌های گردشگری شهر و فاقد مجتمع‌های گردشگری حدود51درصد تغییرات واریانس و در متغیر توانمندسازی شهری را پیش بینی نموده و حدده 50 درصد تعییرات توانمندسازی شهری توسط عواملی دیگری در این تحقیق مورد بررسی قرار نگرفت، پیش بینی می شود.
Introduction: Tourism, as the largest social movement, has multiple cultural and spatial consequences for urban areas. Therefore, in order to effectively develop tourism and enhance its positive consequences, it is necessary to recognize and pay special attention to the role of tourist complexes.Research aim: The aim of this research is to evaluate the Tourism Empowerment Composite Scale in the township of Parsabad-Moghan.Methodology: This research is descriptive-analytical in nature and practical in terms of purpose. Library and field methods, including observation and questionnaire, were used to collect data. The statistical population for the study was determined in Parsabad city, with a sample size of 352 individuals according to Cochran's formula, including residents from two cities with and without complexes. The questionnaires were completed using a systematic sampling method.Studied Areas: Parsabad Moghan County is a relatively extensive plain, covering approximately 14% of the total area of Ardabil province, with an area of over 1383 square kilometers. It is the northernmost region in Ardabil province.Results: In order, the economic aspect (733/0), the social aspect (695/0), and the environmental aspect (214/0) play the most significant role in distinguishing the urban capabilities between the two groups - the city of Aslanduz with tourist complexes and the city of Tazekand without tourist complexes.Conclusion: Dimensions of urban empowerment between two urban groups with tourist complexes and those without tourist complexes predict about 51% of the variance and in the variable of urban empowerment, it is predicted that 50% of the changes in urban empowerment are not examined by other factors in this study.
احمدی، محمدصالح؛ تقیرهنما، محمد و علی اکبری، اسماعیل. (1399). ارزیابی جاذبههای و ظرفیتهای گردشگری شهری در نظام مطالعاتی طرحهای توسعه شهری کرمانشاه از منظر برد توریستی. مجله مطالعات برنامه ریزی سکونتگاههای انسانی، 15(54)، 1084-1069.
ایزدی، صمد و محسنی، عباس. (1393). بررسی راههای توانمندسازی کارکنان ادارات آموزش و پرورش مازندران و ارائه الگوی مناسب. فصلنامه رویکرد جدید در مدیریت آموزشی، 6(6)، 24-12.
پاپلییزدی، محمدحسین و سقایی، مهدی. (1390). گردشگری (ماهیت و مفاهیم). تهران: انتشارات سمت.
پالیزبان، سیاوش و اربابی، آزاده. (1399). پیامدسنجی اجرای پروژههای تفریحی بر مولفههای کیفیت زندگی محلات پیرامون (مطالعهموردی: مجموعه تفریحی و سرگرمی پارک آزادگان منطقه 15 تهران). مجله مطالعات برنامه ریزی سکونتگاههای انسانی، 15(4)، 1174-1159.
حامیان، پریسا؛ المدرسی، سید علی؛ عفتی، میثم؛ کاوسی، حمیده و رشیدی، علی. (1394). مکانیابی مجتمع گردشگری به روش تصمیم‌گیری چند معیاره با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (مطالعه موردی شهرستان ماسال). فصلنامه تحقیقات جغرافیایی. ۳۰(۴)، ۱30-۱16.
حسینی خواه، حسین؛ تقوایی، مسعود و علیزاده اصل، جبار. (1394). استراتژی توسعه شهری با تأکید بر توانمند سازی محلات شهری مطالعه موردی: محله اکبرآباد یزد. مجله آمایش جغرافیایی فضا، 5(15)، 148-129.
حیدری ساربان، وکیل. (1395). مطالعه و تحلیل تأثیرات توسعه گردشگری بر سبک زندگی روستایی (مطالعه موردی: شهرستان اردبیل). مجله جغرافیا (برنامهریزی منطقه ای)، 6(4) ، 85-70.
رحیمی، داریوش و رنجبر دستنایی. (1391). تحلیلی بر شناخت توانمندیها و برنامهریزی راهبردی توسعه گردشگری در سد کارون با استفاده از مدل (SWOT). فصلنامه برنامه ریزی منطقه ای. 2(7)، 108-93.
رهنمایی، محمدتقی؛ علیاکبری، اسماعیل و صفری، علیزاده. (1393). ارزیابی مدل مفهومی از عوامل موثر بر توانمندسازی توسعه گردشگری (مطالعه موردی: استان آذربایجان غربی). مطالعات و پژوهشیهای شهری و منطقه ای، 7(25)، 120-103.
زردان، میثم و منصور بهمنی، مسلم. (1394). گردشگری روستایی و اصول توسعه گردشگری پایدار. همایش ملی عمران و معماری با رویکرد بر توسعه پایدار، 9-6.
شمس، مجید؛ احمدی، دهرشید محمد و خداکرمی، مهناز. (1391). توریسم و توانمند سازی اقتصاد روستایی (نمونه موردی: روستای اورامان تخت). مجله مطالعات برنامه ریزی سکونتگاههای انسانی. 7(20)، 70-57.
شمسالدینی، علی؛ درخشان، الهام و کریمی، بیزار. (1395). ارزیابی اثرات توانمند سازی نیروی انسانی در توسعه صنعت گردشگری (مطالعه موردی: استان گهگیلویه و بویراحمد). فصلنامه برنامه ریزی منطقه ای، 6(24)، 100-89.
شیرمحمدی، یزدان؛ جلالیان، اسحاق و عابدی؛ فرزانه. (1399). اثر سواد جغرافیایی گردشگری راهنمایان تور بر رضایتمندی گردشگران. فصلنامه پژوهشهای جغرافیای انسانی، 52(4)، 1233-1217.
ضرغام بروجی، حمید و صداقت، مریم. (1397). مدل فرایند توسعه پایدار گردشگری جمهوری اسلامی ایران بنیاد دادههای نظری با تأکید بر برنامههای پنج ساله توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی. فصلنامه گردشگری و توسعه، 7(3)، 73-25.
عنابستانی، علی اکبر؛ شایان، حمید و تقیلو، علی اکبر. (1392). نقش مشارکت در توانمند سازی اقتصادی مناطق روستایی با تأکید بر کشاورزی (مطالعه موردی: شهرستان ایجرود بالا- استان زنجان). فصلنامه فضای جغرافیایی، 44(13)، 90-73.
عینالی، جمشید؛ چراغی، مهدی و عباسی، فریبا. (1398). تحلیل اثرات گردشگری خانه‌های دوم بر اقتصاد خانوارهای روستایی. مجله مطالعات برنامه ریزی سکونتگاههای انسانی، 4(14)، 1165-1349.
گازا، مریم؛ مولائی هشجین، نصرالله؛ پوررمضان، عیسی و افشاری آزاد، محمدرضا. (1400). تبیین نقش گردشگری در پایداری کالبدی و نهادی روستاها (شهرستان آمل-استان مازنداران). مجله مطالعات برنامه ریزی سکونتگاههای انسانی، 16(4)، 683-693.
محمدی، عبدالمجید؛ اعتباریان، اکبر و ابراهیمزاده، رضا. (1398). تدوین نقشه راه گردشگری شهری با رویکرد توسعه منابع انسانی (مطالعه موردی: استان اصفهان). مجله جغرافیا و مطالعات شهری و منطقه‌ای، 8(32)، 112-97.
مسعود، محمد و حق وردیان، فاطمه. (1391). نقش سرمایه اجتماعی بر توانمندسازی سکونتگاه های غیررسمی (مطالعه موردی: پیرامون محله استخر عینک رشت). مجله مطالعات برنامه ریزی سکونتگاههای انسانی. 7(18)، 140-128.
Abou-Shouk, M.A., Mannaaab, M. T., Elbazce, A. M .(2021). Women's empowerment over recreation and travel expenditures in Pakistan: Prevalence and determinants. Tourism Management Perspectives, 37(2), 1-12.
Cynarski, W., & Grzywacz, R. (2016). Tourist, ecological and recreational behaviours in leisure time–contribution to the sociology of leisure. Price Naukowe Academia mi. Jana Długosza w Częstochowie Cultural Fizyczna, 15(1), 79-88.
Manzoor, F., Wei, L., Asif, M., Haq, M. Z. U., & Rehman, H. U. (2019).The contribution of sus-tainable tourism to economic growth and employment in Pakistan. International Journal ofEnvironmental Research and Public Health,16(1),1-14.
Mokras-Grabowska, J. (2017). 'Nowe rekreacyjne przestrzenie miejskie w obiektach postindustrialnych i ich percepcja' ['New recreational areas in postindustrial complexes'] Studia Periegetica,3(19),134-153.
Mshenga, P. M., Richardson, R. B., Njehia, B. K., & Birachi, E. A. (2010). The contribution of tourism to micro and small enterprise growth. Tourism Economics, 16(4), 953-964.
Frechtling, D. (2013). The Economic impact of tourism: Overview and examples of macroeconomic analysis. UNWTO Statistics and TSA Issues Paper Series.
Palicki, S., & Stachowska, P .(2016). Estetyzacja artystyczna w procesie rewitalizacji miast ['Artistic aestheticization in the process of urban revitalization'] Prace naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu [Research papers of Wrocław University of Economics] no 418.
_||_