تحلیلی بر اولویت بندی شاخصهای مسکن (نمونه موردی: شهرستان‌های استان آذربایجان‌غربی)
محورهای موضوعی : مطالعات برنامه ریزی شهری و منطقه ایمهناز حسینی سیاه گلی 1 , سعید ملکی 2 , محمدرئوف حیدری فر 3 , اسماعیل سلیمانی راد 4
1 - دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
2 - استاد گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
3 - دانشیار گروه جغرافیا، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
4 - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری ، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
کلید واژه: مسکن, استان آذربایجان غربی, شاخصهای مسکن, تحلیل عاملی و خوشه ای,
چکیده مقاله :
مقدمه: مسکن نیازی است که در محیط‌های طبیعی و انسان‌ساخت پاسخ‌های متفاوتی داشته است و هر جامعه به فراخور نیازها و امکانات و محدودیت‌های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی خویش بدان شکل خاصی بخشیده است.هدف پژوهش: این پژوهش با هدف تحلیلی بر اولویت بندی شاخصهای مسکن درشهرستان‌های استان آذربایجان‌غربی است.روش‌شناسی پژوهش: این پژوهش از نوع کاربردی محسوب می‌شود که با استفاده از روشاسنادی – پیمایشی انجام شده‌است که سعی گردیده است مؤلفه‌های مهم و تأثیر‌گذار در این حوزه مورد ارزیابی و واکاوی قرار گیرد. برای گردآوری داده‌های پژوهش از مرکز سالنامه مرکز آمار سال 1395 استان آذربایجان غربی و جهت تحلیل داده‌های پژوهش از مدل تحلیل عاملی و آزمون KMO در قالب نرم افزار Spss استفاده شده است.یافته‌ها و بحث: نتایج پژوهش نشان می‌دهد . نتیجه بکارگیری تحلیل عاملی تقسیم بندی شهرستانها در 4 سطح برخوردار، نسبتاً برخوردار، محروم و بسیار محروم است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که شهرستان ارومیه رتبه 1 با امتیاز 47/3 و شهرستان چالدران رتبه 17 با امتیاز 25/3- در بین 17 شهرستان استان آذربایجان‌غربی را به خود کسب کرده، که 52/23 درصد شهرستانها در سطح برخوردار، 3/26 درصد برخوردار، 29/35 درصد نسبتاً برخوردار، 52/ 23 درصد محروم و 64/17 درصد در سطح بسیار محروم قرار گرفتند و در نهایت با استفاده از تحلیل خوشهای و ترسیم نمودار دندروگرام، شهرستانها به گروه‌های همگن طبقه بندی شده‌اند. نتایج: در مجموع یافته‌ها، نشان از تفاوت و نابرابری شهرستانها در برخورداری از شاخصهای مسکن است. این تفاوت‌ها نشان دهنده تغییر جایگاه شهرستانها از نظر کمی و کیفی مسکن با تاثیرپذیری از عوامل طبیعی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی است.
Introduction: Housing is a need which has raised in natural and human-made environments different responses and each society, dependent on its needs and facilities as well as economic, socialResearch purpose:The aim of this study and cultural limitations, has shaped it differently. present study was conducted with the aim of an analysis of prioritizing housing indicators in the cities of West Azarbaijan Province.Research Methodology: This research is of applied type which tried to evaluate the important and influential components in this area. And to be analyzed, data were collected from the Center for Statistics of the Year of 1395 in West Azarbaijan, Iran. For analysis of the research data, factor analysis and KMO tests were used in SPSS software.Results and Discussion: Regarding the results of applying factor analysis, the townships were divided into four enjoyed, relatively enjoyed, deprived and very deprived levels. Findings of the research indicate that Orumieh Township is at the first rank with the score as 3.47 and Chaldaran Township is in the 17th rank with the score -3.25 among 17 townships in West Azerbaijan Province. 23.52% of townships are at the highly enjoyed level, 26.3% at the enjoyed level, 35.29% at the relatively enjoyed level, 23.52% at the deprived level, and 17.64% are at the very deprived level. At last, using cluster analysis and drawing Dendrogram, townships were classified into homogenous townships.Results: In general, findings indicate the difference and inequality among townships in enjoying housing indicators. These differences indicate changes in the statuses of townships both quantitatively and qualitatively in terms of housing by being affected by natural, economic, social, and political factors.
افراخته، حسن و هواسی، نبی. (1390). تحلیلی بر نقش وام در توسعه روستایی مطالعه موردی: روستای سید ابراهیم دهلران. نشریه جغرافیا (انجمن جغرافیایی ایران)، 9(31)، 76-55.
آرشین، مهسا و سرور، رحیم. (1395). ارزیابی سیاستهای اجرای دولت در تأمین مسکن به شهرهای پایینتر ، مطالعه موردی: مشهد. مطالعات مدیریت شهری 9(30)، 95-81.
بیات، مقصود. (1388). سنجش توسعه روستاهای کوار در شیراز با استفاده از تجزیه و تحلیل خوشهای. مجله جغرافیا و برنامه ریزی محیطی. ، 33، 131-113.
بوذرجمهری، خدیجه؛ حسینی کهنوج، سیدرضا و حسینی شاه پریان، نبیالله. (1396). تحلیل جغرافیایی توزیع شاخصهای روستایی مسکن روستایی در ایران با رویکرد توزیع فضایی مناسب.، مجله برنامهریزی و تحقیقات روستایی، 6(4)، 66-48.
فاضلی، نعمتالله. (1386). مدرنیته و مسکن (رویکرد مردم نگارانه به مفهوم خانه. سبک زندگی روستایی و تحولات فعلی آن. فصلنامه مطالعات فرهنگ، 1(1)، 63-25.
گلچینی، سحر؛ مرادی، اسکندر و خزرنژاد، پخشان. (1397). ارزیابی مقایسهای سیر تحول شاخصهای مسکن در مناطق شهری استان کردستان و ایران در دوره (1394-1904). مجله برنامهریزی منطقهای، 8(30)، 66-51.
حکمتنیا، حسن و موسوی، میرنجف. (1385) .کاربرد مدل در جغرافیا با تأکید بر برنامه ریزی شهری و منطقه ای. جلد اول، نشر علوم جدید.
کلانتری، خلیل. (1389). پردازش و تجزیه و تحلیل دادهها در تحقیقات اقتصادی-اجتماعی با استفاده از نرم افزار SPSS، تهران: انتشارات کربابا ثابت.
زیاری، کرامت الله؛ اروین، محمود و فرهادیخواه، حسین. (1397). ارزیابی وضعیت شاخصهای مسکن در شهر (مطالعه موردی: شهر اهواز). فصلنامه مطالعات مدیریت شهری، 9(30)، 63-49.
محبوب ، محمد. (1381). اخراج قاضی و حقوق مسکن: پروندهای از داکا بنگلادش. خواننده شهر بلکول.
مهدیانپور، جواد و صارمی، حمیدرضا. (1396). بررسی شاخصهای کمی ، اقتصاد مسکن و پیش بینی ساختار جمعیت ، قیمت مسکن و مسکن تا افق 1410 برای تهران. فصلنامه مطالعات مدیریت شهری، 9(31)، 57 -37.
مرادی، نصرت؛ قنبری، یوسف؛ ویسی، الهام؛ بهاری، عیسی و یوسفزاده، ادریس. (1394). تحلیلی از وضعیت نابرابری در شاخص های مسکن در مناطق روستایی استان آذربایجان غربی. مجله برنامهریزی و تحقیقات روستایی، 4(2)، 66-51.
پیردوستی، علی.(1394). زیرساختهای اقتصادی شهر هوشمند. اولین کنفرانس بین المللی اقتصاد شهری (با رویکرد اقتصادی قابل احترام، اقدام و عمل). تهران - انجمن علمی اقتصاد شهری، 1017-1011.
روستایی، شهریور؛ پورمحمدی، محمدرضا و درویشی، فرزانه. (1397). تحلیل فضایی عوامل موثر بر قیمت مسکن در کلانشهرهای تبریز با استفاده از ضریب همبستگی و مدل تطبیق رگرسیون. مجله مطالعات مدیریت شهری، 10(30)، 96-85.
شاهرخیفر ، زینب. (1393) . تحلیل تطبیقی سیاستهای اجرایی بخش مسکن در برنامههای توسعه پس از انقلاب اسلامی (کرمانشاه). پایان نامه کارشناسی ارشد، به راهنمایی دکتر ابوالفضل مشکینی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران.
شکوری، محمد و رفیعی، جواد. (1394). بررسی رضایتمندی ساکنان شهر مهر بجستان. مجله برنامهریزی و تحقیقات شهری، 6(23)، 42-33.
شکرگزار، اصغر و رضایی پور، غنچه. (1392). تحلیل نقش انبوه سازان در توسعه مسکن کلانشهرهای رشت.، فصلنامه چشم انداز جغرافیایی (مطالعات انسانی)، 8(22)، 47-36.
Buckley, R., & Kalarikal, J. (2005),. Housing policy in developing countries: conjectures and refutations: World Bank Research Observer, 20, 233-257.
Ghoguill, CH. (2007). The search for policies to support sustainable housing. Habitat international, 31, 143-149.
Göttinger, M., & Wind, L. (2011). Key Concepts in Urban Studies. Translators Faramarz Azimi, Ali Rezaeian Gharoghosloo and Esmaeel Ghaderi, First Edition, Tehran: Azarakhsh Publications.
Jiboye, A. D. (2009). Evaluating tenants’ satisfaction with public housing in Lagos, Nigeria. Town Planning and Architecture, 33(4), 239-247.
Tao, L., Hui, E. C., Wong, F. K., & Chen, T. (2015). Housing choices of migrant workers in China: Beyond the Hukou perspective. Habitat International, 49, 474-483.
Westaway, M. (2006). A longitudinal investigation of satisfaction with personal and environmental quality of life in an informal south African housing settlement, Doornkop, Soweto. Habitat International, 30, 175-189.
Yuzhe Wu, Jiahui Shen, Xiaoling Zhang, Martin Skitmore, Wisheng Lu & Donald Huisingh. (2016). The Impact of Urbanization on Carbon Emissions in Developing Countries: a Chinese study based on the U-Kaya method, Journal of Cleaner Production 135, with 121 Reads.
_||_