امروزه طراحی پوسته‌های تغییرپذیر جهت انطباق با محیط پیرامون ساختمان به یکی از دغدغه‌های اصلی طراحان تبدیل شده است. بنابراین هدف کلان پژوهش حاضر طراحی پوسته‌ی تغییرپذیر ساختمان با بهره‌گیری از الگوهای طبیعی است. موجودات در طبیعت زنده هستند، به همین دلیل در برابر عوامل خارجی واکنش نشان داده و راه‌حل‌های زیادی در زمینه‌ی سازگاری و انطباق‌پذیری در بردارند. الگوی گیاهی (گل میمون) به عنوان نمونه موردی در پژوهش حاضر جهت الهام از مکانیزم حرکتی انتخاب شده است. گیاهان در عملکرد، تشابه زیادی با ساختمان دارند. هم در جای خود توسط ریشه ثابت هستند و هم به تغییرات محیط پیرامون واکنش نشان می‌دهند. باتوجه به اینکه شاخه‌های کاهش مصرف انرژی در ساختمان بسیار گسترده است، بنابراین در این تحقیق، رویکرد کنترل ورود نور روز به فضای داخلی ساختمان توسط پوسته‌ی نما در اقلیم شیراز انتخاب شده است. شیراز دارای اقلیم گرم و نیمه خشک است. بنابراین، دارای تابستان‌های گرم می‌باشد و نماهای جنوبی ساختمان‌ها در این اقلیم نیازمند پوسته اقلیمی در راستای منطبق شدن با مسیر حرکتی خورشید است. روش پژوهش مدلسازی-شبیه‌سازی است. به این صورت که توسط نرم‌افزار راینو6 و افزونه‌ی گرس‌هاپر، مدل پوسته براساس الگوی رفتاری گل میمون، الگوریتم نویسی شده و در نهایت توسط افزونه لیدی‌باگ، انرژی تابشی و توسط افزونه‌ هانی‌بی، نور روز تحلیل شده است. نتایج حاصله حاکی از آن است که پوسته‌ی طراحی شده در اقلیم شیراز، ماه مرداد از ساعت 8 تا 16 در روز 10ام می‌تواند در حالت پنل‌های بسته تا 75 درصد از ورود نور روز به فضای داخلی ساختمان و 64 درصد از انرژی تابشی جذب شده توسط سطح شفاف نمای ساختمان کم کند. همین امر باعث کاهش 16 درصدی دمای فضای داخل ساختمان می‌شود. پرونده مقاله

ساختار فضایی خانه‌های سنتی ایران از الگوهای مختلفی چون دو طرف ساخت (دو توده مقابل هم)، دو طرف ساخت (دو توده عمود بر هم)، سه طرف ساخت و چهار طرف ساخت تشکیل‌شده است. این گوناگونی ساختار فضایی، رعایت محرمیت را که یکی از مهم‌ترین معیارهای ساخت در خانه‌های سنتی ایران هست، تحت تأثیر قرار می‌دهد. ازاین‌رو هدف این پژوهش، سنجش میزان محرمیت در این چهار الگو در خانه‌های قاجاری شیراز هست. روش تحقیق در این پژوهش از نوع کمی-کیفی ست و ابزار مورداستفاده در تجزیه‌وتحلیل خانه‌ها روابط ریاضی نحو فضا هست. به‌طوریکه ابتدا هشت خانه قاجاری از میان این الگوها انتخاب شد، سپس به‌وسیله نرم‌افزار A-Graph، گراف توجیهی خانه‌ها استخراج شدند و نهایتاً بر اساس روابط ریاضی نحو فضا میزان محرمیت هر الگو محاسبه گردید. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که الگوی چهار طرف ساخت دارای بیشترین میزان محرمیت نسبت به سایر الگوهاست. پرونده مقاله

در سیاست‌گذاری شهر اسلامی باید اصول دین، احکام و احادیث، بر تصمیم سازی‌ها و تصمیم گیری‌های شهری تاثیرگذار باشند. می‌توان در موضوع‌های گوناگون شهرسازی از طریق استخراج مؤلفه‌های معنایی، به صورت (کالبد) شهر پرداخت و نیز بر اساس کالبد شهری به ذات هستی(معنا) در شهر اسلامی دست یافت. در همین راستا پژوهش حاضر به تبیین مؤلفه‌های معناشناسی شهر اسلامی در راستای سیاست‌گذاری توسعه پایدار شهری پرداخته است. روشی که در این پژوهش به کار گرفته شده است روش کیفی می‌باشد که به صورت توصیفی و تحلیلی و جمع‌آوری اطلاعات به صورت کتابخانه‌ای و اسنادی صورت گرفته است. مطالعات با توجه به تبیین مفهوم معنا و معناشناسی و خاستگاه آن در آثار معماری و همچنین معیارهایی به منظور تحلیل معنایی فضای شهری به عناصری چون نشانه و نشانه‌شناسی و همچنین هنرشناسی صورت گرفت. سپس رابطه معنادار بین معنا و نشانه‌ها و زیبایی‌شناسی در کالبد شهر اسلامی بررسی شده و علاوه بر بیان چیستی شهر اسلامی، مبانی، ارکان، عناصر آن و بیان شکل شهر اسلامی از منظر نظریه‌‌پردازان، تحلیلی در راستای مؤلفه‌های معنایی شهر اسلامی بیان گردید و تبیین شاخص‌های اصالت وجود، اصالت ماهیت، علم نسبت به پدیده‌ها، یگانگی عین و ذهن، ارتباط دو سویه معنا و صورت گرفت. یافته تحقیق حاکی از این است که با توجه به اینکه در شکل‌گیری شهر اسلامی، توجه به مراتب هستی دارای اهمیت می‌باشد، بنابراین با توجه به نقش مهم کالبد در جوامع امروزی و عدم توجه به ابعاد معنایی در کالبدهای شهری، سیاست حضور و ارتباط مؤلفه‌های معنایی در شهر اسلامی، می‌تواند فضا را به سمت آرمان‌های اصلی اسلامی رهنمون سازد. پرونده مقاله

معماری به دست انسان بوجود می‌آید و این معماری از آرمان‌های انسان تأثیر می‌پذیرد و در ادامه نیز بر انسان تأثیرگذار است و بخشی از آرمان‌ها و ایده‌آل‌های او را برحسب نیاز در زندگی شکل می‌دهد. طراحی با توجه به پایداری اجتماعی- فرهنگی، می‌تواند نقش مهمی در هدایت انسانها به سمت یک جامعه سالم و مناسب زندگی داشته باشد. به‌همین منظور در سیاست‌گذاری و طراحی‌شهری، مدنظر قرارگیری هدف طراحی، تجربه بصری و الگوهای رفتاری کاربران بسیار مهم است. در نوشتار پیش رو، به مفهوم مؤلفه‌ها و معیارهای موثر بر طراحی معماری منظر و فضای فرهنگی و نوع ارتباط آن‌ها با انسان پرداخته شده است. این مقاله با هدف تبیین مؤلفه‌های کیفی پایداری اجتماعی- فرهنگی در فضاهای عمومی شهر تدوین شده و برای نمونه دو فضای عمومی شهر شیراز (پارک خلدبرین و خیابان باغ‌ارم) مورد بررسی قرار گرفته است. روش تحقیق این مقاله روش کیفی است و به شناخت عوامل سازنده توسعه پایدار شهری و مؤلفه‌های کیفی پایداری اجتماعی- فرهنگی و معیارهای معماری ایرانی- اسلامی پرداخته شده. یافته پژوهش حاکی از آن است که طراحی فضاهای عمومی شهری با تاکید بر پایداری اجتماعی- فرهنگی و توجه به مؤلفه‌های معماری ایرانی- اسلامی، به ایجاد فضایی زنده و پویا منجر می‌شود و با تأثیر بر اندیشه ذهنی افراد به ایجاد تجمعات و خاطرات جمعی برای رسیدن به صلح و آرامش روحی می‌پردازد و علاوه بر ارزش‌های کمی، در جهت برطرف کردن نیازهای کیفی نیز گام برمی‌دارد و با طراحی مناسب، امکان تفکیک بهتر فضایی، ایجاد حس سکون و پویایی را همزمان فراهم می‌آورد. پرونده مقاله

در چند دهه ی اخیر سیاستگذاری شهری به عنوان مبحثی قابل توجه و علمی در شهر های بزرگ جهان مطرح و بخش قابل توجه ای از مطالعات شهری را به خود اختصاص داده است. یکی از مباحثی که امروزه در رویکردهای اقلیمی علی‌الخصوص در معماری پایدار به آن توجه نمی‌شود در نظر گرفتن انرژی خورشید در ساختمان می‌باشد، اما توجه بسیار زیاد به به انرژی خورشید متاسفانه باعث شده که تا حدودی از دیگر انرژی‌های تجدیدپذیر چون انرژی باد و تأثیر قابل توجه آن در تهویه طبیعی به صورت غیرفعال غفلت شود. توجه به این مورد می‌تواند در راستای توجه به بهینه‌سازی مصرف انرژی در سیاستگذاری شهری مدنظر مسئولان قرار گیرد. یکی از راهکارهای مؤثر در این زمینه استفاده از تهویه طبیعی در ساختمان‌های مسکونی، تعیین جهتی مناسب برای ایجاد کوران و دریافت مناسب باد با فشار مثبت و بهره‌مندی از این عنصر تأثیرگذار اقلیمی در فضاهای داخلی ساختمان است. در این پژوهش کوشش گردیده تا شرایط تهویه طبیعی در ساختمان‌های مسکونی در شهر شیراز با استفاده از نرم‌افزار شبیه‌سازی انرژی واساری بررسی و شبیه‌سازی شده، و پارامترهایی چون سرعت، جهت باد، میزان دمای باد و دیگر عوامل تأثیرگذار مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد. با توجه به نتایج شبیه‌سازی و بررسی میانگین بیست ساله‌ی شاخص‌های اقلیمی شهر شیراز، می‌توان گفت در صورتی که مسائل مربوط به تهویه طبیعی و ایجاد کوران در ساختمان مد نظر قرار گیرد و زاویه بهینه جهت‌گیری که هم بتوان از انرژی خورشیدی و همچنین از انرژی باد بهره گیرد تا میزان بار تأسیسات مکانیکی ساختمان در طول سال کم شود. که بهینه‌سازی مصرف انرژی صورت گرفته است و در مقیاس ساختمان‌های مسکونی کلان‌شهر شیراز می‌توان منجر به کم‌شدن مصرف سوخت‌های فسیلی به میزان قابل توجهی گردد. پرونده مقاله

هدف: امروزه با پیشرفت تکنولوژی، ساخت بنا‌های پایدار و سبز مورد اهمیت قرار گرفته و به‌دنبال آن مفاهیم جدیدی از ساختمان‌های هوشمند مطرح شده است. درحقیقت معماری که براساس پارامترهای ثابت طراحی می‌شود، به عوامل خارجی واکنش نشان نمی‌دهد. بنابراین برای رسیدن به یک معماری پاسخگو، این پارامترها باید قابل تغییر باشند. ساختمان‌های غیرهوشمند قابلیت تغییر با مسیر حرکت خورشید، تغییرات باد و غیره نداشته و همین امر موجب ایجاد جدایی بین ساختمان و محیط پیرامون می‌شود. بنابراین امروزه به ساختمان‌هایی نیاز است که با استفاده از اطلاعاتی که به بنا داده می‌شود، بیاموزند، انطباق‌پذیر باشند. در این راستا، طبیعت که یکی از بهترین سیستم‌های پاسخگو را دارا است، می‌تواند الگوی مناسبی در جهت ارائه راهکار برای حل این مسئله باشد. باتوجه به اینکه نمای ساختمان‌ به‌عنوان عامل ارتباطی فضای داخل و خارج ساختمان است، هدف از انجام پژوهش حاضر، ارائه مدل سایبان متحرک، سازگار با اقلیم شیراز (گرم و نیمه‌خشک) در جهت کنترل انرژی تابشی و نور روز جداره‌ی شفاف جنوبی ساختمان است. گیاه گوشت‌خوار به‌عنوان منبع الهام این پژوهش انتخاب شده و الگوی حرکتی منحصربه‌فرد گیاه در پژوهش حاضر مورد تحلیل قرار گرفته است. روش پژوهش: روش تحقیق دارای ماهیت ترکیبی (کمی-کیفی) و به‌صورت مدلسازی-شبیه‌سازی است. به این صورت که پوسته‌ی متحرک در نرم افزار راینو6 و افزونه گرس‌هاپر مدل شده و توسط افزونه لیدی‌باگ آنالیزهای انرژی تابشی ناشی از برخورد نور خورشید به سطح جداره‌ی شفاف بنا در جبهه‌ی جنوبی ساختمان (اقلیم شیراز) و توسط افزونه هانی‌بی آنالیزهای میزان دریافت نور روز توسط سطح تعریف شده در کف بنا بدست آمده است. نتیجه‌گیری: نتایج حاصله حاکی از آن است که سایبان متحرک الهام گرفته شده از الگوی حرکتی گیاه گوشت‌خوار، پویا و انطباق‌پذیر بوده و قابلیت کنترل انرژی تابشی وکاهش ورود نور روز تا 30درصد را در فصول گرم سال دارا است. پرونده مقاله

از آنجایی که معماری پهلوی اول، سرفصل تازه‌ای در ایجاد فضا است و تاکنون پژوهش اندکی در خانه‌های شیراز که واجد شرایط و معیارهای ارزشمند جهت حفاظت و الگوبرداری از معماری آنها هستند، انجام شده است؛ بر این اساس این پژوهش درصدد آن است تا به ارزیابی کارآمدی عملکردی فضا در معماری خانه‌های دو‌طرف-ساخت پهلوی اول شیراز بپردازد تا با بهبود کیفیت معماری مسکن بتواند به توسعه پایدار مسکن شهری دست یابد. لذا از بعد هدف، پژوهشی کاربردی و از بعد روش جمع‌آوری اطلاعات، پژوهشی توصیفی غیرآزمایشی از نوع پیمایشی و موردی است. بدین گونه که نخست با استفاده از منابع و اسناد کتابخانه‌ای به بررسی مفهوم کارآمدی عملکردی فضا در معماری مسکونی پهلوی اول شیراز پرداخته شد و عوامل مؤثر بر آن استخراج گردید؛ سپس با ترسیم نمودارهای توجیهی، روابط فضایی موجود در خانه‌های انتخابی با استفاده از شیوه زندگی و نحو فضا مورد تحلیل قرار گرفت و سازمان فضایی خانه‌ها از منظر نظام‌های حرکتی، عرصه‌بندی و کارکردی بررسی گردید. در ادامه به رتبه‌بندی عوامل مؤثر بر کارآمدی عملکردی فضا در معماری مسکونی پهلوی اول شیراز بر اساس فرآیند تحلیل سلسه‌مراتبی پرداخته شد؛ سپس کارآمدی عملکردی فضا در معماری خانه‌های انتخابی ارزیابی گردید. نتایج بدست‌آمده گویای آن است که معیارهای احیای هویت و فرهنگ محلی، شکل و جهت قرارگیری بهینه توده-فضا، بوم‌گرایی، رعایت سلسله‌مراتب شکلی-فضایی، درون‌گرایی، برقراری امنیت و ایمنی، بهره‌برداری از نور و تهویه طبیعی، ارتباط با طبیعت و عناصر طبیعی، قابلیت دسترسی‌های فیزیکی و بصری، تداوم سطح فعالیت‌های انسانی، تناسب بین فضا، فرم و فعالیت، وجود فضاهای باز (عمومی)، بسته (خصوصی) و نیمه‌باز-بسته (نیمه‌عمومی-خصوصی)، رعایت تطبیق‌پذیری و انعطاف‌پذیری، ایجاد تنوع و جذابیت و توجه به زیبایی و پرهیز از بیهودگی به ترتیب میزان اهمیت رتبه‌بندی گردیده‌اند و نیز خانه‌های رزمجو و مستغنی به ترتیب دارای بیشترین نمود از عوامل مذکور و به‌تبع بیشترین میزان کارآمدی عملکردی هستند. پرونده مقاله