مقولة ادراک به عنوان یکی از پیچیده¬ترین راه¬های شناخت فضا مطرح می¬گردد. عدم ادراک صحیح محیط یادگیری موجب کاهش میزان عملکرد و موفقیت تحصیلی دانش¬پذیران می¬گردد. شکوفایی و توسعة نظام آموزشی کارآمد در گرو توجه به ویژگی¬های متفاوت افراد است. هدف پژوهش حاضر بررسی رابطة رشتة تحصیلی و ادراک فضای معماری میان دو گروه از دانشجویان معماری و تربیت بدنی در محیط دانشکده و شناسایی و ارزش¬گذاری شاخصه¬های مؤثر بر آن است. پژوهش حاضر با به¬کار¬گیری ترکیبی از روش¬های کمی و کیفی در دو بخش تنظیم شده¬است. در گام نخست با استفاده از منابع کتابخانه ای، مؤلفه¬های مؤثر در ادراک فضای معماری استخراج شده و به روش دلفی پرسشنامه¬ای جهت سنجش ابعاد احساسی، شناختی، تفسیری و ارزش¬گذاری ادراک تنظیم گردید. سپس با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون، T تک نمونه ای و تحلیل عاملی تأییدی داده¬های بدست آمده در نرم افزار لیزرل و SPSS25 تجزیه و تحلیل شد. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که تفاوت معناداری میان دانشجویان معماری و تربیت¬بدنی در ادراک فضا در سطوح شناختی و تفسیری وجود دارد. در حالی¬که دانشجویان معماری با تفکر در محرک¬های محیطی به ساماندهی اطلاعات ورودی فضا در ذهن خود می¬پردازند، دانشجویان تربیت بدنی به خاطرات و اندوخته¬های قبلی خود برای تفسیر محیط تکیه می¬کنند. سطوح احساسی و ارزش¬گذاری برای هر دو گروه در اولویت¬های سوم و چهارم قرار دارند. همچنین یافته¬ها نشان می¬دهند که دانشجویان رشتة معماری شاخصة «مقیاس و تناسب» و دانشجویان رشتة تربیت بدنی شاخصة «محصوریت» را به عنوان مهم¬ترین مؤلفه در ادراک فضای معماری گزارش کرده¬اند. پرونده مقاله

شهر ها مجموعه ای از پیکر، سیما، چهره و روحیه ی مردم آن شهر است که در کلیتی جامع شخصیت شهر را به نمایش می گذارند. نمای شهری که ریز مؤلفه ای از چهره شهر است توسط معماران طراحی می شود و گاهاً به اشتباه معمار، فضای شهری و شهروندان که ناظران همیشگی این نماها هستند در نظر گرفته نمی شوند؛ به خصوص در خیابان های عبوری تجاری در سطح شهر ها که در تعامل مستقیم با شهروندان هستند نیاز به اصول طراحی زیبایی شناسی در این زمینه در سطح شهر های معاصر ایران بیش از پیش احساس می شود. شهروندان در فضای شهری می بایست از آلودگی ها و اغتشاشات بصری در امان بوده تا با محیط شهری ارتباط بیشتری برقرار کنند. هدف از انجام این پژوهش این است که طبق اصول زیبایی شناسی در معماری نمای ساختمان های تجاری به گونه ای طراحی شود که به سمت آسایش بصری شهروندان هدایت شوند. روش تحقیق این پژوهش بر اساس هدف تعیین شده، بنیادی با رویکرد کیفی است و از نظر ماهیت و روش از نوع توصیفی-تحلیلی می باشد؛ که در دو گام مختلف انجام شده است به طوری که در گام اول، به منظور استخراج داده ها و طبقه بندی اطلاعات به جمع آوری مبانی نظری پژوهش پرداخته شده است. سپس در گام دوم پس از استخراج مؤلفه های پژوهش، مدل مفهومی شکل گیری نمای تجاری با هدف ارتقاء آسایش بصری و زیبایی شناسی در فضای شهری تبیین شده است. پرونده مقاله

پژوهش حاضر به تحلیل مولفه های موثر بر اجتماع پذیری باغ شاهزاده ماهان، متاثر از ادراک طبیعت در محیط انسان ساخت می پردازد. تحقیق حاضر یک تحقیق کاربردی، و از نظر نوع داده ها آمیخته (کمّی-کیفی) است. جامعه آماری در بخش کیفی (بخش مصاحبه)،20 نفر از خبرگان و متخصصین مباحث معماری در بخش آکادمیک بودند، که با روش نمونه‌گیری هدف مند، و با در نظر گرفتن قانون اشباع انتخاب شدند. جامعه آماری در بخش کمّی، شامل گردشگران وکاربران باغ شاهزاده ماهان با تعداد نامشخص است؛ که با استفاده از فرمول کوکران و روش نمونه‌گیری تصادفی، و با توجه به جامعه نامحدود، حجم نمونه 384 در نظر گرفته شد. در این پژوهش به منظور جمع آوری داده های کیفی، ابتدا با 20 نفر از صاحب نظران معماری در بخش آکادمیک مصاحبه عمیق از روش رودررو انجام شد. هدف از این بخش شناسایی شاخصها در مصاحبه بود. سپس با انجام کدگذاری ها، پرسشنامه 40 سوالی جهت استفاده در بخش کمّی مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان داد مولفه هایی همچون طراحی انسانی (مسئولیت پذیری طراحی در برابر نیازهای فیزیکی، فرهنگی، اجتماعی، و روح کاربر و خلق روح مکان، طراحی عملکردی (مسئولیت پذیری طراحی در خصوص تامین نیازهای فیزیکی)، طراحی پاسخگو به اصول زیبایی شناصی بصری، طراحی زیست‌محیطی (بومی‌نگری و انعکاس منطقه‌گرایی زیستی و اکولوژی طبیعی)، طراحی پایدار (مسئولیت پذیری نسبت به انرژی و منابع طبیعی) و ایمنی و امنیت بر مطلوبیت فضای قرارگاه، و اجتماع‌پذیری باغ شاهزاده تاثیرگذارند. پرونده مقاله

The paradigm of social sustainability in contemporary literature has always been widely proposed to solve the problems and inefficiencies of the physical environment in various scales of the urban space. Hence, addressing the concept of social sustainability on a micro-scale, such as residential complexes that have been less discussed, can improve the socio-physical quality of these areas. In this research, because social sustainability indicators have complex dimensions; evaluation and prioritization of the components and indicators that are affecting social sustainability in Shiraz’s residential complexes have been done from the viewpoints of professionals in the field of architecture and urban planning. The strategy of the current study is correlational and quantitative in terms of methodology; the collected data of 33 selected professionals whose research and professional area is focused on residential complexes was examined and evaluated using a multi-criteria decision-making process (DANP technique). The findings of this study showed that the physical component serves as a grounding criterion that affects the component of social sustainability. The following indicators, according to experts, are effective in improving the physical quality of residential complexes: the indicators A) social interactions, B) security and safety, and C) place attachment and sense of place have higher rankings, whereas the indicator E) housing density has the lowest. Finally, policies and strategies for planning and designing residential complexes in both social and physical dimensions are suggested for decision-makers and planners to adopt based on the findings and results. پرونده مقاله

There is no particular design of the aesthetics facades, particularly colors, in the Shiraz Metropolitan. this research aims to provide solutions to improve the urban landscape at street levels, urban facades. This research is an applied-analytical study whitch The research method was a survey in which a questionnaire was used to collect data. The statistical population and sample size include all the residents of Shiraz city, among which 405 were selected based on Cochran’s formula and sampling method. According to the results, it can be said that the perspective of ordinary people was different from the perspective of the experts. The ordinary people paid attention to the appearance of the buildings, and their priority is based on their desire. However, experts consider the buildings based on the scientific and specialized design principles in the buildings. finally, solutions of the aesthetics of the colors in designing the urban facades were provided. پرونده مقاله

از آنجایی که معماری پهلوی اول، سرفصل تازه‌ای در ایجاد فضا است و تاکنون پژوهش اندکی در خانه‌های شیراز که واجد شرایط و معیارهای ارزشمند جهت حفاظت و الگوبرداری از معماری آنها هستند، انجام شده است؛ بر این اساس این پژوهش درصدد آن است تا به ارزیابی کارآمدی عملکردی فضا در معماری خانه‌های دو‌طرف-ساخت پهلوی اول شیراز بپردازد تا با بهبود کیفیت معماری مسکن بتواند به توسعه پایدار مسکن شهری دست یابد. لذا از بعد هدف، پژوهشی کاربردی و از بعد روش جمع‌آوری اطلاعات، پژوهشی توصیفی غیرآزمایشی از نوع پیمایشی و موردی است. بدین گونه که نخست با استفاده از منابع و اسناد کتابخانه‌ای به بررسی مفهوم کارآمدی عملکردی فضا در معماری مسکونی پهلوی اول شیراز پرداخته شد و عوامل مؤثر بر آن استخراج گردید؛ سپس با ترسیم نمودارهای توجیهی، روابط فضایی موجود در خانه‌های انتخابی با استفاده از شیوه زندگی و نحو فضا مورد تحلیل قرار گرفت و سازمان فضایی خانه‌ها از منظر نظام‌های حرکتی، عرصه‌بندی و کارکردی بررسی گردید. در ادامه به رتبه‌بندی عوامل مؤثر بر کارآمدی عملکردی فضا در معماری مسکونی پهلوی اول شیراز بر اساس فرآیند تحلیل سلسه‌مراتبی پرداخته شد؛ سپس کارآمدی عملکردی فضا در معماری خانه‌های انتخابی ارزیابی گردید. نتایج بدست‌آمده گویای آن است که معیارهای احیای هویت و فرهنگ محلی، شکل و جهت قرارگیری بهینه توده-فضا، بوم‌گرایی، رعایت سلسله‌مراتب شکلی-فضایی، درون‌گرایی، برقراری امنیت و ایمنی، بهره‌برداری از نور و تهویه طبیعی، ارتباط با طبیعت و عناصر طبیعی، قابلیت دسترسی‌های فیزیکی و بصری، تداوم سطح فعالیت‌های انسانی، تناسب بین فضا، فرم و فعالیت، وجود فضاهای باز (عمومی)، بسته (خصوصی) و نیمه‌باز-بسته (نیمه‌عمومی-خصوصی)، رعایت تطبیق‌پذیری و انعطاف‌پذیری، ایجاد تنوع و جذابیت و توجه به زیبایی و پرهیز از بیهودگی به ترتیب میزان اهمیت رتبه‌بندی گردیده‌اند و نیز خانه‌های رزمجو و مستغنی به ترتیب دارای بیشترین نمود از عوامل مذکور و به‌تبع بیشترین میزان کارآمدی عملکردی هستند. پرونده مقاله

شهر پدیده‌ای است تاریخی که بخش چشمگیری از تاریخ مدنیت بشر در بافت‌های قدیمی آن تجلی می‌یابد که بیانگر فرهنگ، هویت نسل‌های گذشته است و گنجینه‌ای از میراث ملموس و ناملموس تاریخ سرزمین را در خود پرورانده است. مراکز اجتماعی بافت تاریخی به عنوان بخشی ازصورت ظاهری (کالبد)؛ دارای ارزش‌های معماری و مفاهیم متعددی هستند. که بایسته است موضوع تحقیق‌های دامنه دار و عمیقی جهت بازشناخت این مفاهیم و تداومشان، قرار گیرد. این مطالعه مبتنی بر رویکرد مطالعه موردی با تمرکز بر بازآفرینی شهری در مرکز تاریخی شهر شیراز است. از آنجایی که پروژه ساختی انجام نشده است، این پژوهش بیشتر بر جنبه‌های فیزیکی هویت شهری تمرکز خواهد کرد تا ابعاد اجتماعی آن. تحقیقات تجربی از یک کار میدانی جامع که از طریق چندین بازدید از سایت انجام شده است. این مقاله استدلال می‌کند که یکی از راه‌های بازیابی هویت شهری مراکز اجتماعی تاریخی شهری شیراز، بازگشت به ریشه‌های اولیه آن و تلاش برای حفظ آنها در مواجهه با محیط‌‌های نوظهور است. این پژوهش با بررسی مراکز اجتماعی تاریخی شهر شیراز، تجربه جدیدی را در ایجاد هویت شهری امروزی با الهام از گذشته مورد توجه قرار می‌دهد. نتایج حاصل از این بخش نشان می‌دهد که عناصر و مولفه‌های معماری بافت تاریخی شهر شیراز در شاخص تداوم دارای بیشترین نمره و میانگین هستند که معرف معنای صریح بافت تاریخی این شهر می‌باشد. پرونده مقاله

شهر ها مجموعه ای از پیکر، سیما، چهره و روحیه ی مردم آن شهر است که در کلیتی جامع شخصیت شهر را به نمایش می گذارند. نمای شهری که ریز مؤلفه ای از چهره شهر است توسط معماران طراحی می شود و گاهاً به اشتباه معمار، فضای شهری و شهروندان که ناظران همیشگی این نماها هستند در نظر گرفته نمی شوند؛ به خصوص در خیابان های عبوری تجاری در سطح شهر ها که در تعامل مستقیم با شهروندان هستند نیاز به اصول طراحی زیبایی شناسی در این زمینه در سطح شهر های معاصر ایران بیش از پیش احساس می شود. شهروندان در فضای شهری می بایست از آلودگی ها و اغتشاشات بصری در امان بوده تا با محیط شهری ارتباط بیشتری برقرار کنند. هدف از انجام این پژوهش این است که طبق اصول زیبایی شناسی در معماری نمای ساختمان های تجاری به گونه ای طراحی شود که به سمت آسایش بصری شهروندان هدایت شوند. روش تحقیق این پژوهش بر اساس هدف تعیین شده، بنیادی با رویکرد کیفی است و از نظر ماهیت و روش از نوع توصیفی-تحلیلی می باشد؛ که در دو گام مختلف انجام شده است به طوری که در گام اول، به منظور استخراج داده ها و طبقه بندی اطلاعات به جمع آوری مبانی نظری پژوهش پرداخته شده است. سپس در گام دوم پس از استخراج مؤلفه های پژوهش، مدل مفهومی شکل گیری نمای تجاری با هدف ارتقاء آسایش بصری و زیبایی شناسی در فضای شهری تبیین شده است. پرونده مقاله

پژوهش حاضر به تحلیل مولفه های موثر بر اجتماع پذیری باغ شاهزاده ماهان، متاثر از ادراک طبیعت در محیط انسان ساخت می پردازد. تحقیق حاضر یک تحقیق کاربردی، و از نظر نوع داده ها آمیخته (کمّی-کیفی) است. جامعه آماری در بخش کیفی (بخش مصاحبه)،20 نفر از خبرگان و متخصصین مباحث معماری در بخش آکادمیک بودند، که با روش نمونه‌گیری هدف مند، و با در نظر گرفتن قانون اشباع انتخاب شدند. جامعه آماری در بخش کمّی، شامل گردشگران وکاربران باغ شاهزاده ماهان با تعداد نامشخص است؛ که با استفاده از فرمول کوکران و روش نمونه‌گیری تصادفی، و با توجه به جامعه نامحدود، حجم نمونه 384 در نظر گرفته شد. در این پژوهش به منظور جمع آوری داده های کیفی، ابتدا با 20 نفر از صاحب نظران معماری در بخش آکادمیک مصاحبه عمیق از روش رودررو انجام شد. هدف از این بخش شناسایی شاخصها در مصاحبه بود. سپس با انجام کدگذاری ها، پرسشنامه 40 سوالی جهت استفاده در بخش کمّی مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان داد مولفه هایی همچون طراحی انسانی (مسئولیت پذیری طراحی در برابر نیازهای فیزیکی، فرهنگی، اجتماعی، و روح کاربر و خلق روح مکان، طراحی عملکردی (مسئولیت پذیری طراحی در خصوص تامین نیازهای فیزیکی)، طراحی پاسخگو به اصول زیبایی شناصی بصری، طراحی زیست‌محیطی (بومی‌نگری و انعکاس منطقه‌گرایی زیستی و اکولوژی طبیعی)، طراحی پایدار (مسئولیت پذیری نسبت به انرژی و منابع طبیعی) و ایمنی و امنیت بر مطلوبیت فضای قرارگاه، و اجتماع‌پذیری باغ شاهزاده تاثیرگذارند. پرونده مقاله

بیان مساله: این پژوهش درصدد آن است تا با استفاده از شیوه زندگی به عنوان وجه عینی مفهوم فرهنگ و پیکره¬بندی فضایی به تحلیل سازمان فضایی خانه انتخابی از منظر نظام¬های حرکتی، عرصه¬بندی و کارکردی بپردازد. اهمیت و ضرورت پژوهش: از آنجایی که تاکنون پژوهش اندکی در خانه¬های شیراز که واجد شرایط و معیارهای ارزشمند جهت حفاظت و الگوبرداری از معماری آنها هستند، انجام شده است تا با شناخت نسبتا جامعی از عملکرد سازمان فضایی خانه¬ها بتوان به نظام¬های فعالیتی و الگوهای رفتاری کاربران مختلف در آنها دست یافت؛ از این رو در نگرش موردی پژوهش، خانه ذاکری به عنوان نمونه موجود، جامع و حاوی اطلاعات درخوری از گونه یک¬طرف¬ساخت پهلوی اول شیراز انتخاب گردیده است. هدف و یا سوال اصلی تحقیق: هدف اصلی از انجام پژوهش، بررسی عملکرد سازمان فضایی خانه ذاکری شیراز است؛ بر این اساس این سؤال مطرح می¬شود که چگونه می¬توان به تحلیل سازمان فضایی خانه ذاکری شیراز از منظر نظام¬های حرکتی، عرصه¬بندی و کارکردی پرداخت؟ روش تحقیق: لذا پژوهش حاضر از بعد هدف، پژوهشی کاربردی و از بعد روش جمع¬آوری اطلاعات، پژوهشی توصیفی غیرآزمایشی از نوع پیمایشی و موردی است. مهم¬ترین یافته¬ها و نتیجه¬گیری تحقیق: در گونه یک¬طرف¬ساخت پهلوی اول شیراز با حذف عملکردی حیاط و تبدیل آن به یک فضای صرفا عبوری و نیز با حذف فضاهای رابط و راهروها موجب کاهش میزان عملکرد سازمان فضایی در معماری می¬گردد. بدین ترتیب در بررسی عملکرد سازمان فضایی خانه¬های یک¬طرف¬ساخت پهلوی اول شیراز، مؤلفه¬¬های «قابلیت دسترسی» و «انعطاف¬پذیری» در نظام حرکتی فضا، مؤلفه «نفوذپذیری» در نظام عرصه¬بندی فضا و مؤلفه¬¬های «هم¬پیوندی» و «یکپارچگی» در نظام کارکردی فضا به عنوان شاخص¬های مثبت با تاثیر افزاینده و نیز مؤلفه «میانگین عمق نسبی» در نظام عرصه¬بندی فضا و مؤلفه¬های «مرتبه¬نسبی» و «تفکیک» در نظام کارکردی فضا به عنوان شاخص¬های منفی با تاثیر کاهنده بر میزان عملکرد فضا محسوب می¬شوند.

پرونده مقاله

Different components and sub-components are important in the design of residential spaces. Social housing is important in terms of creating living spaces with collective uses for certain groups, which the government plays an important role in creating. Considering the proven role of environmental psychology in space design, the upcoming research has been carried out with the aim of identifying the most influential physical-environmental sub-components on the place attachment of their users as one of the important issues related to environmental psychology. The research method used in the current study was descriptive-analytical with the method of collecting information in the form of library and survey studies with the help of relevant scientific texts and also a researcher-made questionnaire. After collecting related materials and categorizing the components related to the subject, a researcher-made questionnaire was developed and its validity was determined by Delphi method by experts and its reliability was determined by Cronbach's alpha. According to Cochran's formula, it has been randomly distributed among 387 users of social housing complexes in Shiraz, who were identified with the help of Expert Choice 11 software based on the AHP model. The data from the questionnaires were analyzed by Excel and SPSS software with the help of ANOVA, Pearson correlation coefficient test and multiple regression tests. The findings have determined that the most influential physical-environmental sub-components include: 1- "Hierarchy"; 2- "feeling of comfort"; 3- "dimensions and size" and "view and landscape" (on the same level); 4- "personalization" and 5- "material type". پرونده مقاله