زمینه و هدف: توسعه صناع و توجه به مسائل زیست محیطی محتمل، همچنین استفاده بهینه و پایدار از همه امکانات پهنه سرزمین در راستای مکانیابی بهینه با توجه به توان اکولوژیکی منطقه یکی از موضوعات مهمی است که در سالهای اخیر مورد توجه بخش مدیریت محیط زیست قرار گرفته است. این تحقیق سعی دارد تا با ارزیابی توان منطقه و پهنه‌بندی مناسب کاربری صنایع پتروشیمی در جهت برنامه‌ریزی و ایجاد تعادل و توازن منطقه‌ای با توجه به قابلیتها و شرایط زیست محیطی به مکانیابی مناسب کاربری صنایع مذکور بپردازد. روش بررسی: در این تحقیق، پس از تعیین پارامترهای اکولوژیکی و غیراکولوژیک لازم جهت آنالیز، نسبت به وزن‌دهی این فاکتورها با استفاده از روش تحلیل فرآیند سلسله مراتبی اقدام گردید. سپس نوزده لایه اطلاعاتی (کاربری اراضی، شیب، هیدرولوژی، جهت دامنه، ارتفاع از سطح دریا، اقلیم، دانه‌بندی خاک، عمق خاک، فرسایش خاک، فاصله از فرودگاهها، فاصله از شهرها، فاصله از روستاها، فاصله از جاده‌ها و بزرگراهها، فاصله از سدها و تالابهای اصلی، فاصله از مناطق حفاظت شده، فاصله از صنایع، فاصله از گسل، فاصله از خطوط برق، فاصله از خطوط نفت و گاز)، در محیط GIS ، به روش، رویهم گذاری وزنی (Weighted Overlay) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.. یافته ها: از نتایج حاصل از این تحقیق این طور استنباط می شود که شهرستانهای شمالی و غربی استان ( کبودرآهنگ، فامنین، رزن و اسدآباد) به لحاظ ویژگیهای اکولوژیکی، به ‌نسبت دارای شرایط بهتری بوده و بایستی در اولویت اول برنامه‌ریزی قرار گیرند. لذا؛ در صورتیکه در توسعه صنعت پتروشیمی استان، بودجه و امکانات در حد بهینه و مطلوب مهیا باشند؛ می‌توان جهت برنامه-ریزی‌های آتی توسعه صنعت در این شهرستانها اقدام نمود. نتایج این تحقیق به سیاستگذاران و تصمیم گیران کمک خواهد کرد تا بتوانند بر اساس آنها برنامه‌ریزی دقیق‌تری داشته باشند پرونده مقاله

چکیده زمینه و هدف: با توجه به اهمیت موضوع این پژوهش با هدف بررسی عناصر روی، سرب و کادمیوم در محصول برنج عرضه شده در بازار مصرف شهر همدان در سال 1394 انجام یافت. روش بررسی: بدین منظور از 10 نوع محصول برنج موجود در بازار سطح شهر همدان نمونه برداری مطابق روش استاندارد انجام شد. پس از انجام مراحل آماده سازی نمونه‌ها به روش هضم اسیدی، غلظت عناصر در آن ها توسط دستگاه نشر اتمی قرائت شد. پردازش آماری داده ها نیز توسط نرم افزار SPSS انجام یافت. یافته ها: نتایج بیان گر آن بود که کمینه و بیشینه میانگین غلظت عناصر در نمونه های برنج بر حسب میلی گرم در کیلوگرم برای روی با 0002/0±0862/0 و 00781/0±02/1 به ترتیب مربوط به برنج B و C، برای سرب با 00529/0±226/0 و 00529/0±894/4 به ترتیب مربوط به برنج A و H و برای کادمیوم با 001/0± 006/0 و 00436/0± 043/0 به ترتیب مربوط به برنج H و A می باشد. همچنین نتایج بیان گر اختلاف معنی دار آماری میانگین غلظت تجمع یافته فلزات سنگین در نمونه‌های برنج عرضه شده در بازار مصرف شهر همدان با رهنمود WHO می باشد، به طوری که میانگین غلظت عناصر روی و کادمیوم کم تر و میانگین غلظت عنصر سرب بیش تر از حد مجاز می باشد. بحث و نتیجه گیری: در نهایت می توان عنوان کرد گرچه در حال حاضر محصول برنج مصرفی شهر همدان در معرض آلودگی بیش از حد مجاز به فلز سنگین سرب می باشد، تماس بیش از حد با سرب می تواندمنجر به بیماری های غیرمنتظره، مشکلات روانی و رفتاری گردد و تبعات بهداشتی غیر قابل جبرانی را نیز برای مصرف کنندگان به دنبال داشته باشد. پرونده مقاله

زمینه وهدف: یکی از اصلی‌ترین شاخص‌های توسعه ‌یافتگی کشورها و جوامع، تولید و مصرف فولاد می‌باشد. مطالعه حاضر با هدف شناسایی و تجزیه و تحلیل ریسک‌های تهدید کننده کارخانه فولاد ویان در سال 1395 به انجام رسید. روش بررسی: پس از شناسایی ریسک‌ها، تجزیه و تحلیل و رتبه بندی آن‌ها با استفاده از روش TOPSIS صورت پذیرفت. جهت تعیین نمره احتمال ریسک از روش ANP استفاده شد. در نهایت با استفاده از روش TOPSIS شدت احتمال وقوع ریسک و منابع آلودگی ریسک محاسبه گردید. یافته ها: بر اساس نتایج حاصل از محاسبه های ریسک ها در رده های مختلف می توان بیان کرد که از میان ریسک های محیط زیستی کارخانه فولاد ویان، 14 ریسک در رده جزئی تا متوسط و 3 ریسک در رده غیر قابل تحمل قرار دارند. بر اساس مقایسات زوجی انجام شده در محیط نرم افزار Super Decisions بهترین راهکار در بین همه راهکارها، نصب دستگاه‌های کنترل ذرات و گاز مانند سیکلون ها و غبارگیرهای کیسه‌ای و کم ترین راهکار وقوع ریسک، تعمیر به‌موقع دستگاه ها به‌منظور کاهش انتشار گازهای آلاینده شناسایی گردید. بحث و نتیجه گیری: نتایج حاصل از روش TOPSIS نشان داد که مراحل تولید فاضلاب بهداشتی و چک و بازدید دستگاه‌های لوله‌گذاری، خط انتقال آب و گاز هر دو به سطح ریسک خیلی بالا می باشند که می‌توان با اقدامات پیشگیرانه و کنترلی، نسبت به حذف یا کاهش آن‌ها اقدام نمود. پرونده مقاله

زمینه و هدف: رشد جمعیت، توسعه شهرنشینی و افزایش فعالیت‌های انسانی ره‌آوردهای مختلفی از جمله تولید و تجمیع مواد زاید و به دنبال آن آلودگی‌های محیط‌زیست را به‌همراه خواهد داشت. در کشورهای در حال توسعه، نخاله‌های ساختمانی بخش بزرگی از زباله شهری را به خود اختصاص می‌دهند که علاوه بر هزینه بسیار برای دفع آن، عواقب نامطلوبی نیز بر محیط‌زیست دارند. از آن‌جا که نخاله‌های ساختمانی به دلیل حجیم بودن فضای زیادی را اشغال می‌کنند، لذا دفع آن‌ها در محل‌های دفن زباله منجر به کاهش عمر مفید این محل‌ها می‌شود و یافتن مکان جدید جهت دفن نخاله‌های ساختمانی ضرورت می‌یابد. روش بررسی: جستجو برای یافتن مکان جدید دفن مواد زاید، فرآیندی پیچیده و وقت‌گیر بوده و نیازمند سیستمی توانا و کارآمد است، چنان‌چه با استفاده از GIS و تلفیق لایه‌های اطلاعاتی مختلف و در نظر گرفتن معیارهای محیط‌زیستی، اجتماعی و اقتصادی، می‌توان مناسب‌ترین مکان را برای دفن نخاله‌های ساختمانی مکان یابی نمود. در تحقیق حاضر، 16 معیار (شیب، کاربری اراضی، مراکز مسکونی، تجاری و صنعتی، روستاها، راه ها (شامل 3 لایه بزرگ‌راه، راه اصلی و راه فرعی)، آب ها (شامل 6 لایه چاه، چشمه، قنات، رودخانه، سد و آب‌راهه)، آثار باستانی، باند فرودگاه و معادن) در انجام فرآیند مکان یابی دخیل اند، به‌طوری‌که ابتدا اقدام به تهیه نقشه‌های حریم و فواصل شد و سپس به منظور دست یابی به اطمینان بیش‌تر، امتیازدهی به طبقات یا فواصل پارامترها به سه شیوه صورت گرفت. وزن دهی به معیارها با نرم افزار Expert Choice و به شیوه تحلیل سلسله مراتبی (AHP) صورت گرفت. یافته ها: نتایج حاصل از سه نوع امتیازدهی به منظور انجام آنالیز چند معیاره نشان داد که تفاوت چندانی در نتایج حاصل از روش های مختلف امتیازدهی مشاهده نمی شود. بحث و نتیجه گیری: نتایج حاصل از تلفیق 16 پارامتر دخیل در مکان یابی در نرم فزار ArcGIS 9.3، نشان داد که پهنه‌های مستعد جهت دفن نخاله های ساختمانیِ شهر همدان، اغلب در یک قاچ 90 درجه ای و در شرق شهر همدان واقع شده‌اند. پرونده مقاله

زمینه و هدف: مدیریت پسماندهای خطرناک یکی از مهم‌ترین مسئله‌های عصر حاضر است. عدم توجه به برنامه ریزی و مدیریت صحیح آن می تواند موجب آلودگی آب های سطحی، زیرزمینی، خاک و هوا در سطح گسترده شود. از طرفی، توجه بیشتر به معیارهای زیست محیطی در برنامه ریزی های کلان مملکتی ایجاد یک نگرش علمی جهت دفن زائدات خطرناک از طریق انتخاب محل های مناسب دفن این مواد را به دنبال داشته است که عدم توجه و رعایت اصول علمی و زیست محیطی باعث آلودگی آب، خاک، هوا شده و سلامت انسان و دیگر موجودات زنده را در معرض خطر قرار داده است. هدف از این مطالعه ‌مکان‌یابی محل دفن پسماندهای خطرناک با کاربرد روش‌های تصمیم‌گیری چند معیاره و GIS می‌باشد.روش بررسی: در این تحقیق با استفاده از روش دلفی جهت تعیین معیارها و ANP، TOPSIS و نرم افزار سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS[1]) مکان مناسب جهت دفن پسماندهای ویژه در استان لرستان (که تاکنون هیچ محلی جهت دفن پسماندهای ویژه برای آن در نظر گرفته نشده) مشخص شده است.یافته‌ها: در نهایت پنج منطقه در استان لرستان از شهرستان‌های ازنا، الیگودرز، کوهدشت و پلدختر به عنوان بهترین مکان جهت دفن پسماندهای ویژه در استان لرستان معرفی شدند و سپس با روش Topsis این پنج منطقه اولویت‌بندی شدند.بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان می‌دهد که دو مدل Topsis و ANP در کنار GIS کارایی بسیاری در ‌مکان‌یابی دفن پسماندها را دارا می‌باشد که با تحقیقات انجام گرفته در سایر مناطق مطابقت دارد.[1]- Geographic Information System پرونده مقاله

زمینه و هدف: لایه های معدنی طبیعی شامل مقادیر زیادی از فلزات سنگین هستند که طی فرایند معدن کاری با شدت بیشتری در طبیعت منتشر شده و محیط زنده و غیر زنده اطراف را متأثر می کنند. پرندگان از طریق تماس مستقیم با استفاده از آب و غذای آلوده و حتی فرو بردن سنگریزه ها به چینه دان، در معرض فلزات سنگین قرار می گیرند. هدف از مطالعه حاضر بررسی غلظت کادمیوم در پر کبک معمولی معدن آهنگران و تاثیر منطقه، عواملی مانند سن، جنس و بافت پرنده بر میزان تجمع عناصر سنگین می باشد. روش بررسی: در این مطالعه نمونه گیری از پرهای سینه و دم 9 نمونه در منطقه معدنی و 3 نمونه در منطقه شاهد انجام و برای اندازهگیری میزان تجمع فلزات سنگین از دستگاه جذب اتمی مدلSpectrAA 400 استفاده شد. یافته‌ها: نتایج حاصل نشان دهنده میانگین غلظت کادمیوم اندازه گیری شده در پر کبک منطقه معدنی ppm 18/2 اما همین میانگین در منطقه شاهد ppm 54/0 است. مقایسه با استاندارد های موجود نشان داد میانگین غلظت فلز کادمیوم در منطقه معدنی هر چند از نظر عددی کمی بالاتر از سطح استاندارد بود اما این تفاوت معنادار نبود و در منطقه غیر معدنی پایین تر از سطح استاندارد گزارش شد. اثر نوع منطقه (معدنی و غیر معدنی) و سن (بالغ و نابالغ) بر تجمع فلز کادمیوم در پر گونه کبک معمولی در سطح خطای 5 درصد معنادار بود. اما اثر نوع بافت (پر سینه و پردم) و جنسیت (نر و ماده) معنادار نبود. پرونده مقاله