-
Article
1 - تحلیل ساختار شهر سلامت محور در بهبود فضاهای عمومی با تاکید بر منطقه یک تهرانTerritory , Issue 2 , Year , Autumn 2021برنامه ریزی سلامت شهری یک اصطلاح نسبتاً جدیدی است که امروزه توسط آن دسته از برنامه ریزان شهری و منطقهای که همواره در پی آناند تا محیط شهری را با سلامت فیزیکی و روحی شهرنشینان پیوند بزنند، پا به عرصه وجود نهاد. هدف پژوهش حاضر تحلیل ساختار شهر سلامت محور در بهبود فضاها Moreبرنامه ریزی سلامت شهری یک اصطلاح نسبتاً جدیدی است که امروزه توسط آن دسته از برنامه ریزان شهری و منطقهای که همواره در پی آناند تا محیط شهری را با سلامت فیزیکی و روحی شهرنشینان پیوند بزنند، پا به عرصه وجود نهاد. هدف پژوهش حاضر تحلیل ساختار شهر سلامت محور در بهبود فضاهای عمومی منطقه یک تهران است. روش تحقیق حاکم بر پژوهش از نوع پژوهش های کاربردی و با روش توصیفی - تحلیلی است. تجزیه و تحلیل دادههای پژوهش به دو شکل انجام شد، نخست با استفاده از کاربرد فنون آمار توصیفی و دیگری با استفاده از کاربرد فنون آمار استنباطی (آزمون آماری تی تست و فیشر) صورت پذیرفت. Manuscript profile -
Article
2 - بررسی تامین مسکن شهری درقالب برنامه ریزی محله محور (مطالعه موردی: شهر اراک)Urban Management Studies , Issue 1 , Year , Spring 2024تامین مسکن در قالب برنامه ریزی محله محوری، شهروندمداری، قانون مداری بیش از هر زمان دیگری مورد توجه می باشد. در مقیاس کلان مبنا قرار دادن برنامه ریزی و مدیریت از واحدهای خرد شهری نتایج بهتر و ملموس تر و به مراتب قابل ارائه و قابل درک تری را در بهبود و ارتقاء کیفیت زندگی Moreتامین مسکن در قالب برنامه ریزی محله محوری، شهروندمداری، قانون مداری بیش از هر زمان دیگری مورد توجه می باشد. در مقیاس کلان مبنا قرار دادن برنامه ریزی و مدیریت از واحدهای خرد شهری نتایج بهتر و ملموس تر و به مراتب قابل ارائه و قابل درک تری را در بهبود و ارتقاء کیفیت زندگی شهروندان اراک خواهد داشت. هدف پژوهش، بررسی تامین مسکن شهری درقالب برنامه ریزی محله محور شهر اراک بوده است. روش تحقیق بهصورت توصیفی - تحلیلی و دادهها به روش اسنادی و میدانی (پرسشنامه) جمعآوری شده است. جامعه آماری پژوهش 384 نفر از شهروندان و 10 نفر از متخصصان، کارشناسان امور شهری و اساتید دانشگاه مرتبط در زمینه موضوع بود که به روش نمونه گیری تصادفی به صورت ساده انتخاب شدند. به منظور تعیین روایی، پرسشنامه در اختیار اساتید و کارشناسان قرار گرفت و برخی گویه ها با نظر ایشان اصلاح و روایی محتوایی آن تائید گردید. پایایی ابزار تحقیق، (پرسشنامه) با نرمافزار SPSS مورد ارزیابی قرار گرفت و آزمون آلفای کرونباخ معادل 896/0 به دست آمد؛ این مقدار برای ابزار تحقیق مناسب است. تجزیهوتحلیل دادهها با استفاده از فرآیند تحلیل عاملی انجام گرفت. بر اساس روش روش تحلیل، ابعاد کالبدی- زیرساختی با ضریب، سیستم حمل و نقل، مسکن ایمن، زیست محیطی، مدیریت، اجتماع محلی، شناسایی و مکان یابی و دسترسی به ترتیب، (95/28)، (16/6)، (34/7)، (29/5)، (83/6)، (83/6)، (14/5) و (93/5) درصد از واریانس را تبیین می کند. Manuscript profile -
Article
3 - نقش فناوری اطلاعات در توسعه منطقهای(مطالعه موردی : استان لرستان)Urban Management Studies , Issue 1 , Year , Spring 2024فناوری به سرعت متحول می شود؛ اما تغییر در نهادهای اجتماعی به کندی صورت می گیرد و نتیجه این امر، ایجاد فاصله میان نظامهای جامعه می باشد. شهر خرم آباد که دارای مسائل عمده شهری در بخشهایی همچون حمل ونقل، محیط زیست شهری و خدمات شهری است. هدف پژوهش، بررسی تاثیر نقش فناوری ا Moreفناوری به سرعت متحول می شود؛ اما تغییر در نهادهای اجتماعی به کندی صورت می گیرد و نتیجه این امر، ایجاد فاصله میان نظامهای جامعه می باشد. شهر خرم آباد که دارای مسائل عمده شهری در بخشهایی همچون حمل ونقل، محیط زیست شهری و خدمات شهری است. هدف پژوهش، بررسی تاثیر نقش فناوری اطلاعات در توسعه منطقهای در استان لرستان بوده است. روش تحقیق نظر هدف، کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی- تحلیلی و پیمایشی است و دادهها به روش اسنادی و میدانی (پرسشنامه) جمعآوری شده است. جامعه آماری پژوهش از شهروندان و روستاییان (366 نفر) و متخصصان، کارشناسان امور شهری و اساتید دانشگاه (20 نفر) مرتبط در زمینه موضوع بود که به روش نمونه گیری تصادفی به صورت ساده انتخاب شدند. به منظور تعیین روایی، پرسشنامه در اختیار اساتید و کارشناسان قرار گرفت و برخی گویهها با نظر ایشان اصلاح و روایی محتوایی آن تائید گردید. پایایی ابزار تحقیق، (پرسشنامه) با نرمافزار SPSS مورد ارزیابی قرار گرفت و آزمون آلفای کرونباخ معادل 978/0 به دست آمد؛ این مقدار برای ابزار تحقیق مناسب است. تجزیهوتحلیل دادهها با استفاده از روشهای آماری انجام گرفت. بر اساس روش روش تحلیل، اقتصادی، اجتماعی، کالبدی و زیست محیطی مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفت می کند. Manuscript profile -
Article
4 - نقش شهرداری ها در ایجاد اشتغال و درآمد پایدار شهری با تاکید بر درآمد حاصل از وجوه و اموال(مورد مطالعه: شهر همدان)Urban Management Studies , Issue 5 , Year , Winter 2023آنچه تمامی شهرداریها در حوزه درآمدی در پی آن هستند ایجاد ساختاری نظامیافته و منسجم است که منجر به کسب درآمدهای پایدار برای شهرداری شود. از مسائل مهمی که در اکثر شهرهای جهان مورد بحث و تمرکز میباشد؛ کسب درآمد پایدار جهت تأمین هزینه خدمات شهری است. هدف پژوهش، بررسی نقش Moreآنچه تمامی شهرداریها در حوزه درآمدی در پی آن هستند ایجاد ساختاری نظامیافته و منسجم است که منجر به کسب درآمدهای پایدار برای شهرداری شود. از مسائل مهمی که در اکثر شهرهای جهان مورد بحث و تمرکز میباشد؛ کسب درآمد پایدار جهت تأمین هزینه خدمات شهری است. هدف پژوهش، بررسی نقش شهرداریها در ایجاد اشتغال و درآمد پایدار شهری با توجه به ظرفیتهای محیطی و شهری شهر همدان بود. روش تحقیق بهصورت توصیفی - تحلیلی بوده و دادهها به روش اسنادی و میدانی (پرسشنامه) جمعآوری شده است. جامعه آماری پژوهش 20 نفر از متخصصان در زمینه موضوع بود. تجزیهوتحلیل دادهها با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی AHP انجام گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که در رابطه با موضوع پژوهش حاضر، منطقه(1) با بیشترین امتیاز (0.482) در اولویت اول و مناطق 3 و 2 و 4 به ترتیب با امتیاز (0.202)، (0.199) و (0.117)، در اولویتهای سوم، چهارم و پنجم قرار میگیرند. Manuscript profile -
Article
5 - بررسی مولفه های تاب آوری در مناطق شهری(مطالعه موردی: شهر بندر بوشهر)Urban Management Studies , Issue 5 , Year , Winter 2023تابآوری به دلیل پویا بودن واکنش جامعه در برابر حوادث، نوعی آیندهنگری است و به گسترش گزینشهای سیاستی برای رویارویی با اعلام قطعیت و تغییر هم کمک میکند. هدف پژوهش، بررسی و تحلیل فضایی شاخصهای تابآوری مناطق شهری بوشهر بوده است. روش تحقیق بهصورت توصیفی - تحلیلی و داد Moreتابآوری به دلیل پویا بودن واکنش جامعه در برابر حوادث، نوعی آیندهنگری است و به گسترش گزینشهای سیاستی برای رویارویی با اعلام قطعیت و تغییر هم کمک میکند. هدف پژوهش، بررسی و تحلیل فضایی شاخصهای تابآوری مناطق شهری بوشهر بوده است. روش تحقیق بهصورت توصیفی - تحلیلی و دادهها به روش اسنادی و میدانی (پرسشنامه) جمعآوری شده است. جامعه آماری پژوهش 30 نفر از متخصصان، کارشناسان امور شهری و اساتید دانشگاه مرتبط در زمینه موضوع بود که به روش نمونه گیری در دسترس غیر احتمالی به صورت هدفمند انتخاب شدند. به منظور تعیین روایی، پرسشنامه در اختیار اساتید و کارشناسان قرار گرفت و برخی گویه ها با نظر ایشان اصلاح و روایی محتوایی آن تائید گردید. پایایی ابزار تحقیق، (پرسشنامه) با نرمافزار SPSS مورد ارزیابی قرار گرفت و آزمون آلفای کرونباخ معادل 886/0 به دست آمد؛ این مقدار برای ابزار تحقیق مناسب است. تجزیهوتحلیل دادهها با استفاده از فرآیند تصمیمگیری چند معیاره ویکور و روش آنتروپی شانون انجام گرفت. بر اساس روش آنتروپی شانون، ابعاد کالبدی- زیرساختی، نهادی، اقتصادی و اجتماعی به ترتیب، از وزن (806/0)، (512/0)، (110/0) و (95/0) برخوردار میباشند. نتایج پژوهش حاضر، بر اساس مدل ویکور بیانگر این بود که، در مجموع، تابآوری کالبدی- زیرساختی، نهادی، اقتصادی و اجتماعی در شهر بندر بوشهر به ترتیب با میانگین شاخصی(71/4)، (84/3)، (3) و (01/2)، در وضعیت نامطلوبی قرار دارد. Manuscript profile -
Article
6 - بررسی اثرات برنامه های محرومیت زدایی در ارتقاء پایداری زیست محیطی در شهرستان قلعه گنج (پایلوت اقتصاد مقاومتی کشور)Human & Environment , Issue 69 , Year , Summer 2024زمینه و هدف: فقر¬ يكي¬از مهمترين پيامدهاي¬توزيع ناعادلانه درآمدهاي ايجاد شده در بين افراد جامعه¬است. تداوم فقر تنش¬هاي زیست¬محیطی شديدي را در پي دارد كه هر از گاهي، كل¬جامعه را در برمیگیرد. مقاله¬حاضر با هدف¬بررسی اثرات برنامه¬های محرومیت-زدایی¬در ارتقاء پایداری زیست¬مح Moreزمینه و هدف: فقر¬ يكي¬از مهمترين پيامدهاي¬توزيع ناعادلانه درآمدهاي ايجاد شده در بين افراد جامعه¬است. تداوم فقر تنش¬هاي زیست¬محیطی شديدي را در پي دارد كه هر از گاهي، كل¬جامعه را در برمیگیرد. مقاله¬حاضر با هدف¬بررسی اثرات برنامه¬های محرومیت-زدایی¬در ارتقاء پایداری زیست¬محیطی در شهرستان قلعه¬گنج انجام گرفته است. روش بررسی: روش تحقیق به صورت مطالعات کتابخانه ای و بررسی های میدانی میباشد جامعه آماری این پژوهش کل افراد شهرستان به تعداد 80 هزار نفر می باشد و نمونه گیری تصادفی ساده برای تعیین تعداد افراد انتخاب شده است. اطلاعات لازم جهت دستیابی به نتایج، از طریق پرسشنامه محقق ساخته صورت گرفت. به منظور تعیین پایایی پرسشنامه¬ی محقق ساخته از آلفای کرونباخ استفاده شد و روایی نیز از طریق روایی محتوایی و اکتشافی بررسی شد. یافته¬ها: استنتاج ها نشان می دهد که پیش فرض های مربوط به آزمون ها از میزان مناسب برخودار و ارتباط محرومیت زدایی با ابعاد زیست محیطی به ترتیب¬، 52/0، 38/0، 49/0(زمین، منابع آبی و منابع ژنتیکی) دارای رابطه بودند. بحث و نتیجه¬گیری: نتایج نشان داد که منابع آب، درختان و مراتع در وضعیت ناپایداری قرار دارند و تنها عاملی که وضعیتی نسبتا پایدار داشته خاک میباشد. درعين حال، ميزان مصرف برق، ضايعات جامد شهري و انتشار گازهاي گلخانه اي، از منظر زيست محيطي در سطح شهرستان در سطح مطلوب است. اجرای برنامه¬های محرومیت¬زدایی در ارتقاء پایداری زیست محیطی در شهرستان قلعه گنج این شهرستان را از وضعیت ناپایدار به نسبتا پایدار رشد داشته است. Manuscript profile -
Article
7 - تحلیلی بر نقش بازآفرینی شهری در توسعه پایدار شهرها(نمونه مورد مطالعه شهر خرم دره)فصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی , Issue 4 , Year , Autumn 1399هدف از مطالعه حاضر تحلیلی بر نقش بازآفرینی شهری در توسعه پایدار شهر خرمدره می باشد. بازآفرینی دید جامع و یکپارچه ومجموعه اقداماتی است که به حل مسائل شهری بی انجامد، به طوی که بهبود دائمی در شرایط اقتصادی، کالبدی و زیست محیطی بافتی که دستخوش تغییر شده را بوجود آورد. بازآ Moreهدف از مطالعه حاضر تحلیلی بر نقش بازآفرینی شهری در توسعه پایدار شهر خرمدره می باشد. بازآفرینی دید جامع و یکپارچه ومجموعه اقداماتی است که به حل مسائل شهری بی انجامد، به طوی که بهبود دائمی در شرایط اقتصادی، کالبدی و زیست محیطی بافتی که دستخوش تغییر شده را بوجود آورد. بازآفرینی از مهمترین استراتژی ها برای نشان دادن محرومیت و روال درون شهر ها ، فضاهای ناکارآمد و فرسوده همراه با مسائل و مشکلات در بافت های شهری وحرکت در مسیر توسعه پایدار است. توسعه پایدار شهری نیز مبتنی بر نیازهای واقعی و تصمیم گیری های عقلایی با در نظر گرفتن ملاحظات اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی است. بدین منظور مطالعه حاضر از روش تحقیق کمی و پیمایشی بهره برده شد.جامعه آماری شامل کلیه شهروندان شهر خرمدره (68000 )نفر تعیین گردید. روش نمونه گیری از نوع طبقه بندی شده با استفاده از فرمول کوکران 400 نفر تعیین شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از معادلات ساختاری استفاده شد. یافته های تحقیق نشان داد متغیر بازآفرینی شهری به عنوان متغیر مستقل دارای دو بُعد ابعاد محیطی با ابعاد چهارگانه (ساختار کالبد فضایی ، تراکم ، حمل و نقل و محیط زیست) (44/155)و ابعاد نهادی با ابعاد ( اجتماعی – فرهنگی ، اقتصادی)( 32/0) و باز آفرینی با (35/0) در متغیرتوسعه پایدار شهر خرمدره اثر گذار است. Manuscript profile -
Article
8 - چالش های شهر خلاق از منظر سیاستگذاری و برنامهریزی شهری (مطالعه موردی: شهر اصفهان)فصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی , Issue 2 , Year , Summer 1399مفهوم شهر خلاق، اغلب به عنوان مشکلی از برنامهریزی راهبردی مورد استفاده قرار میگیرد. از میانه دههی 1990 به بعد، ابتدا در بریتانیا و سپس در آمریکا، مفهوم شهر خلاق به یک پارادایم معمول و یک مدل جدید از گرایش به برنامهریزی و سیاستهای شهری تبدیل شده است. اما چالشهای پ Moreمفهوم شهر خلاق، اغلب به عنوان مشکلی از برنامهریزی راهبردی مورد استفاده قرار میگیرد. از میانه دههی 1990 به بعد، ابتدا در بریتانیا و سپس در آمریکا، مفهوم شهر خلاق به یک پارادایم معمول و یک مدل جدید از گرایش به برنامهریزی و سیاستهای شهری تبدیل شده است. اما چالشهای پیش روی شهرها از موانع مهم در پیوستن به شهرهای خلاق میباشد. در شهر اصفهان سیاستگذاریها و برنامهریزیهای نامناسب شهری و نبود شیوههای کاری هماهنگ و منسجم و به روز و عدم تشریک مساعی میان بخشهای دولتی در سطوح مختلف حکومتی، فعالان بخش خصوصی و نهادهای اجتماعی و شهری یکی از چالشهای عمده شهر اصفهان به عنوان شهرخلاق است. به همین منظور این پژوهش به بررسی و مطالعه این چالش میپردازد. جامعه آماری پژوهش، شهروندان شهر اصفهان و حجم نمونه 384 نفر، که به روش تصادفی و با استفاده از فرمول کوکران تعیین شده است. جهت تحلیل دادهها از نرمافزارهای SPSS، Amos و GISاستفاده شده است. نتایج پژوهش نشان میدهند که شاخص وضعیت سیاستگذاری و برنامهریزی شهری و نیز رهبری خلاق در شهر اصفهان با توجه به برآورد آزمون (T) تک نمونهای مطلوب نمیباشد، اما شاخص خلاقیت شهری با توجه به برآورد آزمون تی (t) تک نمونهای مطلوب ارزیابی میشود. Manuscript profile -
Article
9 - سنجش وضعیت مناطق شهری از نظر ابعاد توسعه پایدار (مطالعه موردی: مناطق شهری کرمانشاه)فصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی , Issue 61 , Year , Winter 2024بروز ضایعات زیست- محیطی و کاهش سطح عمومی زندگی مردم، بویژه در جوامع شهری، رهیافت توسعه پایدار به عنوان موضوع روز دهه آخر قرن بیستم، از سوی سازمان ملل مطرح و به عنوان دستور کار قرن بیست و یکم در سطوح بینالمللی، منطقهای و محلی تعیین گردید. بر همین مبنا، پژو More
بروز ضایعات زیست- محیطی و کاهش سطح عمومی زندگی مردم، بویژه در جوامع شهری، رهیافت توسعه پایدار به عنوان موضوع روز دهه آخر قرن بیستم، از سوی سازمان ملل مطرح و به عنوان دستور کار قرن بیست و یکم در سطوح بینالمللی، منطقهای و محلی تعیین گردید. بر همین مبنا، پژوهش حاضر، به سنجش وضعیت مناطق شهری کرمانشاه از نظر ابعاد توسعه پایدار پرداخته است. تحقیق حاضر از لحاظ روششناسی از نوع توصیفی _تحلیلی و از نظر هدفگذاری کاربردی است. گردآوری اطلاعات در این تحقیق از طریق مطالعات کتابخانهای و پیمایشی انجام گرفته است. ابزار جمعآوری دادهها، پرسشنامه است. جامعه آماری این تحقیق شامل شهروندان ساکن در شهر کرمانشاه میباشد. تعداد حجم نمونه انتخاب شده با توجه به جمعیت 1032000 نفری کرمانشاه در سال 1400 و بر اساس فرمول کوکران با خطای 5 درصد و سطح اطمینان 95 درصد، 356 نفر برآورد شد. روش نمونه-گیری به صورت تصادفی است. تحقیق در ابعاد اقتصادی، اجتماعی، کالبدی، زیستمحیطی انجام گرفته است. نتایج بیانگر آن است که ابعاد اجتماعی، اقتصادی، کالبدی، زیستمحیطی، کالبدی در شهر کرمانشاه در وضعیت نامطلوب قرار دارد. براساس نتایج استخراج شده میتوان چنین استنباط کرد که وضعیت منطقه یک در سطحی مطلوبتر نسبت به دیگر مناطق از نظر ابعاد توسعه پایدار قرار دارد.
Manuscript profile -
Article
10 - بررسی نظرات شهروندان برازجانی درخصوص نحوه انتخاب شهردارفصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی , Issue 2 , Year , Summer 1394چکیده یکی از عوامل مهمی که در سال های اخیر، به عنوان عامل بسترساز برای مشارکت های مردمی در شهرها مطرح شده است، مقوله انتخاب شهرداران می باشد که باعث تقویت حس تعلق اجتماعی شهروندان به شهر و نیز حل مشکلات شهری از طریق مشارکت شهروندان و مدیریت شهری می شود. پژوهش حاظر در م Moreچکیده یکی از عوامل مهمی که در سال های اخیر، به عنوان عامل بسترساز برای مشارکت های مردمی در شهرها مطرح شده است، مقوله انتخاب شهرداران می باشد که باعث تقویت حس تعلق اجتماعی شهروندان به شهر و نیز حل مشکلات شهری از طریق مشارکت شهروندان و مدیریت شهری می شود. پژوهش حاظر در محدوده شهر برازجان واقع در استان بوشهر در راستای ارزیابی نظرات مردم نسبت به نحوه انتخاب شهردار انجام گرفته است. روش این پژوهش براساس هدف کاربردی و براساس ماهیت توصیفی- تحلیلی می باشد و در انجام این تحقیق و بنا به ضرورت از مطالعات میدانی و اسنادی استفاده شده است در مطالعات میدانی برای گردآوری اطلاعات از ابزار پرسشنامه استفاده شده است. جامعه آماری این تحقیق را شهروندان برازجانی تشکیل می دهند. که تعداد 382 شهروند با استفاده از جدول استاندارد مورگان و به روش نمونه گیری سهمیه ای به عنوان نمونه انتخاب گردیدند و جهت ارزیابی فرضیه ها از روش آزمون ضریب همبستگی اسپیرمن و آزمون خی دو استفاده شده است. نتایج برسی ها نشان داد که میزان آگاهی 6 درصد شهروندان نسبت به وظایف و فعالیت های شهرداری، در حدکم، 41.6 درصد متوسط و 52.4 درصد در حد زیاد می باشد. 77.3 درصد شهروندان از نحوه انتخاب شهردار اطلاعات درستی دارند و 22.7 درصد اطلاعات درستی ندارند. همچنین 64.9 درصد شهروندان تمایل دارند که شهردار از طریق رای مردم انتخاب شود، 22 درصد از طریق شورای شهر و 13.1 درصد نیز تمایل دارند که شهردار از طریق دولت انتخاب شود. بنابراین بیشتر شهروندان تمایل دارند که شهردار برازجان از طریق رای مردم انتخاب شود. Manuscript profile -
Article
11 - بررسی تأثیر امدادرسانی بهموقع به وضعیت مجروحین و مصدومان در تصادفات نقاط حادثهخیز شبکه راهها در کاهش شدت خسارات وارده با استفاده از نرمافزارARC GIS (مطالعه موردی محورهای پلیسراه ملایر-همدان)فصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی , Issue 1 , Year , Spring 1399چکیده تصادفات جادهای همواره خسارات مالی و جانی فراوانی را به جامعه وارد میسازد. برنامهی مدیریت حوادث جادهای برای کنترل، رسیدگی و کاهش آثار تصادفات جادهای تدوین گردیده است. در این برنامه هدف، رسیدگی بهموقع و کارا به حوادث رخداده در کمترین زمان ممکن است. در این Moreچکیده تصادفات جادهای همواره خسارات مالی و جانی فراوانی را به جامعه وارد میسازد. برنامهی مدیریت حوادث جادهای برای کنترل، رسیدگی و کاهش آثار تصادفات جادهای تدوین گردیده است. در این برنامه هدف، رسیدگی بهموقع و کارا به حوادث رخداده در کمترین زمان ممکن است. در این برنامه نیروهای مختلفی درگیر هستند که ازجمله آنها میتوان به نیروهای امداد و نجات اشاره کرد. مهمترین عامل در سیستم امدادرسان زمان رسیدن امدادگران به صحنهی تصادف است که از فاکتورهای اصلی کاهش زمان رسیدن به بالین مجروحین موقعیت پایگاههای اورژانس میباشد. در کشور ایران توجه چندانی به موضوع مکانیابی ایستگاههای اورژانس نمیشود و پایگاههای فعلی امدادرسان بدون در نظر گرفتن مکانهای حادثهخیز و با اعمال روشهای غیر کارشناسی انتخاب میشوند؛ که پیامدهای منفی بسیاری ازجمله تأخیرهای ناشی از روشهای سنتی امدادرسانی پس از درخواست امداد را به دنبال دارد. این تحقیق به بررسی تأثیر امدادرسانی بهموقع به وضعیت مجروحین و مصدومان در تصادفات نقاط حادثهخیز و کاهش شدت خسارات وارده در محورهای پلیسراه همدان-ملایر طی سال های 1395، 1396و1397در دوره سهساله مورد تحلیل قرار گرفت. روش انجام این پژوهش از نوع تحلیلی-توصیفی است که با استفاده از آمار تصادفات سهساله، نقاط حادثهخیز قلمرو پژوهش شناساییشده و سپس پایگاه های اورژانس موجود در منطقه و محدوده های تحت پوشش استاندارد آن ها شناسایی شدند. با مقایسه نقاط حادثهخیز و تصادفات منجر به فوت در مناطق تحت پوشش استاندارد و سایر مناطق این نتیجه حاصل شد که امدادرسانی بهموقع به حادثه دیدگان از شدت خسارات تصادف بهطور معنیداری کم می کند Manuscript profile -
Article
12 - مبلمان شهری وتاثیر آن بر سلامت روانی (نمونه مورد مطالعه شهر ملایر)فصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی , Issue 5 , Year , Winter 1393 -
Article
13 - ارزیابی بازتابهای کالبدی ـ فضایی الحاق روستاهای پیرامونی به شهرها (مطالعه موردی شهر ملایر و روستای ازناو)فصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی , Issue 5 , Year , Winter 1394در سالهای اخیر الحاق یا ادغام روستاهای پیرامونی به شهرها مورد توجه کارشناسان و مسئولان شهری قرار گرفته است، اما تلاش و اقدامات چندانی در ارزیابی بازتابهای کالبدی ـ فضایی آن و ارائه راهکارهای مناسب جهت کاهش و ممانعت از بروز مشکلات و مسائل ناشی از آن صورت نگرفته است. این Moreدر سالهای اخیر الحاق یا ادغام روستاهای پیرامونی به شهرها مورد توجه کارشناسان و مسئولان شهری قرار گرفته است، اما تلاش و اقدامات چندانی در ارزیابی بازتابهای کالبدی ـ فضایی آن و ارائه راهکارهای مناسب جهت کاهش و ممانعت از بروز مشکلات و مسائل ناشی از آن صورت نگرفته است. این پدیده طی دو دهة اخیر زمینه ساز الحاق بسیاری از سکونتگاههای روستایی به شهرها به ویژه کلانشهرهای کشور بوده است. در این مقاله سعی شده است که تأثیر وابستگیهای فضایی و روابط شهر و روستا در الحاق روستاهای پیرامونی به شهرها و همچنین بازتابهای کالبدی ـ فضایی ناشی از الحاق روستاهای پیرامونی، با مطالعه موردی شهر ملایر و روستای ازناو مورد بررسی قرار گیرد. روش تحقیق این پژوهش، تحلیلی ـ توصیفی است. یافته های پژوهش حاضر، بیانگر تأثیر وابستگیهای فضایی و روابط شهر و روستا در الحاق روستاهای پیرامونی به شهرها است. بازتابهای کالبدی ـ فضایی ناشی از این الحاق عمدتا موجب بروز مسائل متعددی است که در قالب آسیب شناسی بیان شده است. الحاق روستای ازناو به شهر ملایر نتیجة گسترش بطئی و خزش شهر ملایر در پیرامون است، که در آن تصمیم گیری اداری و دولتی تأثیر گذار بوده است. از بین رفتن اراضی کشاورزی، مشکلات و مسائل اقتصادی و اجتماعی، آسیبهای زیست محیطی از جمله بازتابهای کالبدی ـ فضایی الحاق روستای ازناو به شهر ملایر است Manuscript profile -
Article
14 - گردشگری و آیینهای باستانی در ایرانفصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی , Issue 1 , Year , Spring 1394چکیده هر ملتی غالبا دارای ویژگیهای متنوع قومیتی و ملیتی است که این تنوع در ایجاد شرایط فرهنگی و اجتماعی متفاوت، نقش مهمی را ایفا میکند و به شکلگیری جوامع محلی بر اساس ویژگی های خاص کمک می کند. هر کدام از این جوامع محلی در سطوح منطقهای و یا ملی دارای یک وجوه مشترک Moreچکیده هر ملتی غالبا دارای ویژگیهای متنوع قومیتی و ملیتی است که این تنوع در ایجاد شرایط فرهنگی و اجتماعی متفاوت، نقش مهمی را ایفا میکند و به شکلگیری جوامع محلی بر اساس ویژگی های خاص کمک می کند. هر کدام از این جوامع محلی در سطوح منطقهای و یا ملی دارای یک وجوه مشترک در حوزه آداب و رسوم و آیینی هستند که در همگرایی ملی بسیار موثر و نقش آفرین است اما برخی دیگر از شکل آداب و رسوم محلی و یا منطقهای متمایز از مناطق و دیگر کانونهای محلی است که خود در ایجاد جذابیتها در کشور بسیارحائز اهمیت است. در بخشهای متعدد و متنوعی که در حوزه گردشگری وجود دارد گاهی این شرایط در توسعه گردشگری داخلی و خارجی تاثیر فراوانی داشته و از آن به عنوان گردشگری مناسبتی نیز یاد میشود. ایران با قدمتی چند هزار ساله و قلمرو وسیع و مردمانی فرهیخته در حوزه فرهنگ و تمدن امروزه میتواند با شناخت کافی از این توانمندیها نسبت به جذب و توسعه گردشگری زمینههای لازم را فراهم آورد. گردشگری مناسبتی که معمولاً از آن به عنوان گردشگری آیینی نیز یاد میشود شکلی از گردشگری است که در آن مردم علاقمند به تاریخ جشنها و سنتها به طور انفرادی یا گروهی به دلایل کسب اطلاع، آشنایی با تاریخ بشریت یا تفریحی (تحقیقی) سفر میکنند. در این تحقیق که یک تحقیق بنیادی است و از نظر ماهیت روش دارای جنبههای کاربردی و از نظر هدف پژوهشی تحلیلی و توصیفی است. محقق با مطالعه کتابخانهای و اسنادی به بررسی و سپس معرفی توانمندیهای گردشگری مناسبتی و آیینی در کشور پرداخته است نتایج این تحقیق نشان میدهد در صورت توجه و معرفی صحیح آداب و رسوم و جشنها و آیینی که ایرانیان از گذشته به آن علاقمند بوده و انجام میدادند میتوان در سطح مختلف فراملی، ملی، منطقهای و محلی با توجه به تنوع اقلیم و فرهنگی گرشگری مناسبتی را در تمام ایام پویا و فعال نمود. Manuscript profile -
Article
15 - تبیین شاخصهای سرمایه اجتماعی در راستای ارتقاء نشاط اجتماعی و سلامت روان شهروندان (مطالعه موردی: شهر همدان)فصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی , Issue 5 , Year , Winter 1397چکیده در دوران جدید توسعه، جامعة مدرن به خصوص شهرها تحولاتی در ساختارهای اجتمـاعی و روابـط و مناسبات جمعی به وجود آورده که تمامی شئونات زندگی فردی و اجتماعی را متـأثر سـاخته اسـت. سرمایه اجتماعی با فراهم نمودن حمایتهای عاطفی و روانی نقش مؤثری در ارتقای نشاط اجتماعی و Moreچکیده در دوران جدید توسعه، جامعة مدرن به خصوص شهرها تحولاتی در ساختارهای اجتمـاعی و روابـط و مناسبات جمعی به وجود آورده که تمامی شئونات زندگی فردی و اجتماعی را متـأثر سـاخته اسـت. سرمایه اجتماعی با فراهم نمودن حمایتهای عاطفی و روانی نقش مؤثری در ارتقای نشاط اجتماعی و سلامت روان شهروندان دارد، شهر همدان نیز از این قائده مستثنی نمیباشد. هدف تحقیق حاضر تبیین شاخصهای سرمایه اجتماعی در محلههای شهر همدان در راستای ارتقاء نشاط اجتماعی و سلامت روان شهروندان میباشد. روش تحقیق حاضر توصیفی و تبیینی و با شیوه همبستگی است. نمونهای مشتمل بر 384 نفر ساکنین شهر همدان از جامعه آماری 525794 نفری با استفاده از فرمول کوکران به نسبت جمعیت محلههای شهر همدان و به روش تصادفی ساده انتخاب گردید و اطلاعات لازم توسط پرسشنامههای سرمایههای اجتماعی، نشاط و سلامت روان که میزان پایایی آنها به ترتیب 849/0، 960/0 و 967/0 بود، نتایج گویای آن است که به نظر میرسد بین میزان سرمایه اجتماعی و سطح تحصیلات افراد، سطح اقتصادی (درآمد) و سلامت روان، نشاط و سرزندگی در افراد محله رابطه وجود داشته باشد. Manuscript profile -
Article
16 - بررسی تطبیقی کیفیت زندگی در بعد عینی دو محله امامزاده و رجایی شهر ملایرفصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی , Issue 1 , Year , Spring 1398چکیده مفهوم کیفیت زندگی یکی از رویکردهای نوین در زمینه اصلاح و تکامل توسعه است که در پرتو نفوذ این مفهوم رویکردی جدید در عرصه برنامه ریزی شهری شکل گرفته است که معتقد است برنامه ریزی شهری علاوه بر توجه به اهداف کالبدی باید به نیازهای کیفی مردم شهر پاسخ گوید. این مفهوم اب Moreچکیده مفهوم کیفیت زندگی یکی از رویکردهای نوین در زمینه اصلاح و تکامل توسعه است که در پرتو نفوذ این مفهوم رویکردی جدید در عرصه برنامه ریزی شهری شکل گرفته است که معتقد است برنامه ریزی شهری علاوه بر توجه به اهداف کالبدی باید به نیازهای کیفی مردم شهر پاسخ گوید. این مفهوم ابتدا به حوزههای بهداشتی، زیست محیطی و بیماریهای روانی محدود میشد، اما طی دو دهه گذشته به مفهومی چند بعدی بسط یافته است. و مباحث مربوط به کیفیت زندگی از دهه 1940 میلادی وارد مطالعات رشتههای مختلف و از جمله جغرافیا گردید. در طی این فاصله تحقیقات مختلفی پیرامون آن صورت گرفته است. اکثر محققان در مطالعات کیفیـت زندگی آن را بـه دو بعـد تقسیم نمودهاند. یکی بعـد ذهنی (روانشـناختی) و دیـگری بعد عیـنی (محیطی). در مطالعه حاضر به مقایسه کیفیت زندگی با توجه به بعد عینی در دو محله امامزاده و رجایی شهر ملایر پرداخته شده است. شاخصهای مورد استفاده در این تحقیق شامل شاخصهای اجتماعی، شاخصهای مسکن، و شاخص اقتصادی با توجه به نتایج آماری سال 1395 انجام گرفته است. نتایج نشان میدهد که به جزء معیار درصد طلاق نسبت به جمعیت 10 ساله و بیشتر ازدواج کرده، بقیه معیارها در محله امامزاده نسبت به محله رجایی در شرایط مناسبی قرار ندارد. از طرفی بالا بودن درصد طلاق در محله رجایی نشان داد که در حال حاضر رابطه معنا داری بین درصد پایین پایگاه اجتماعی و اقتصادی و درصد بالای طلاق وجود ندارد. Abstract The concept of quality of life is one of the modern approaches to the development and development of the city. In the light of the influence of this concept, a new approach to urban planning has been formed that believes that urban planning, in addition to paying attention to physical goals, must respond to the quality needs of the people of the city Says. This concept was first restricted to health, environmental and mental illness, but over the past two decades it has been expanded to a multi-dimensional concept. And the issues of quality of life from the 1940s entered various fields of study, including geography. During this time, various studies have been done around it. Most researchers in the study of quality of life have divided it into two dimensions. One dimensional (psychological) and the other objective (peripheral) dimension. The present study compares the quality of life with respect to the objective dimension in two Emamzadeh and Rajai Shahr-e-Malayer neighbourhoods. The indicators used in this research include social indicators, housing indices, and economic indicators according to the statistical results of 2016. The results show that, apart from the criterion of divorce rate, the percentage of the 10-year-olds and more are married, the remaining criteria in the neighborhood of Emamzadeh are not in good condition. On the other hand, the high percentage of divorce in Rajaee neighbourhood showed that there is currently no significant relationship between the low percentage of social and economic base and the high percentage of divorce. Manuscript profile -
Article
17 - ارزیابی معیارهای شهر سبز در مناطق 2 و 4 شهر همدانJournal of Geography and Urban Planning Chashmandaz-E-Zagros , Issue 2 , Year , Summer 1399امروزه با ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺷﻬﺮﻫﺎ و ﻣﻄﺮح ﺷﺪن اﺻﻞ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﭘﺎﯾﺪار، ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ زﯾﺴﺖ ﻣﺤﯿﻄﯽ و ﺷﻬﺮﻫﺎی ﺳﺒﺰ ﻫﺮﭼﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﻮرد ﺳﻮال و ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ. ﻣﺴﺎﺋﻞ و ﻣﺸﮑﻼت ﻣﻮﺟﻮد ﺑﻪ وﯾﮋه در ﺷﻬﺮﻫﺎ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﻋﺪم ﺗﺤﻘﻖ ﻣﺸﺨﺼﻪ ﻫﺎی ﭘﺎﯾﺪاری در آﻧﻬﺎﺳﺖ، ﺿﻤﻦ اﯾﻨﮑﻪ ارزﯾﺎﺑﯽ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻓﻀﺎﯾﯽ و اﮐﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ و زﯾﺴﺖ ﻣﺤﯿﻄ Moreامروزه با ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺷﻬﺮﻫﺎ و ﻣﻄﺮح ﺷﺪن اﺻﻞ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﭘﺎﯾﺪار، ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ زﯾﺴﺖ ﻣﺤﯿﻄﯽ و ﺷﻬﺮﻫﺎی ﺳﺒﺰ ﻫﺮﭼﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﻮرد ﺳﻮال و ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ. ﻣﺴﺎﺋﻞ و ﻣﺸﮑﻼت ﻣﻮﺟﻮد ﺑﻪ وﯾﮋه در ﺷﻬﺮﻫﺎ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﻋﺪم ﺗﺤﻘﻖ ﻣﺸﺨﺼﻪ ﻫﺎی ﭘﺎﯾﺪاری در آﻧﻬﺎﺳﺖ، ﺿﻤﻦ اﯾﻨﮑﻪ ارزﯾﺎﺑﯽ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻓﻀﺎﯾﯽ و اﮐﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ و زﯾﺴﺖ ﻣﺤﯿﻄﯽ ﯾﮑﯽ از ﻣﺸﺨﺼﻪ ﻫﺎی اﺻﻠﯽ ﭘﺎﯾﺪاری در ﻣﻨﺎﻃﻖ و ﺣﻮزه ﻫﺎی ﺷﻬﺮی، ﺑﻮده و ﺳﻌﯽ دارد ﺗﺎ ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺖ ﺷﻬﺮی ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ را ﺑﺮای ﺳﺎﮐﻨﺎن ﺷﻬﺮﻫﺎ ﻓﺮاﻫﻢ ﻧﻤﺎﯾﺪ. همدان از جمله شهر هایی است که در دهه های اخیر به دلیل تمرکز شدید و ازدحام ترافیک و افزایش منابع آلوده کننده محیط زیست، فشار اکولوژیکی گسترده ای را بر طبیعت وارد کرده است. تحقیق حاضر در پی تبیین مولفه های شهر سبز و ارزیابی این مولفه ها در دو منطقه از شهر همدان می باشد. روش تحقیق براساس هدف کاربردی و از لحاظ ماهیت و روش، توصیفی-تحلیلی است. داده ها با استفاده از پرسشنامه گردآوری شده و جهت سنجش روایی آن از روش آلفای کرونباخ استفاده شده است. تعداد حجم نمونه 380 پرسشنامه است که به صورت تصادفی ساده در دو منطقه از شهر همدان ، هر منطقه 190پرسشنامه پخش شده است و آمار و اطلاعات به دست آمده با استفاده از نرم افزار (spss) تجزیه و تحلیل شده و توسط آزمون فریدمن تأثیر هر یک از مولفه ها بر روی منطقه مورد بررسی قرار گرفته است .یافته ها حاکی از آن است که مولفه های شهر سبز در منطقه 2 به نسبت منطقه 4 از وضعیت مطلوبتری برخوردار هستند و برخورداری از یک مدیریت صحیح می تواند در رسیدن به این مطلوبیت بسیار تأثیر گذار باشد. Manuscript profile -
Article
18 - تحلیل اثرات زیست محیطی گسترش افقی شهر با تأکید بر شاخص های شهر هوشمند ( مطالعه موردی : شهر دزفول)Journal of Geography and Urban Planning Chashmandaz-E-Zagros , Issue 2 , Year , Summer 1400گسترش افقی یا اسپرال شهری پدیده ای است که در نیم قرن اخیر نه تنها در کشورهای توسعه یافته بلکه در کشورهای در حال توسعه نیز بروز یافته است. این پدیده ( اسپرال شهری ) رشد و گسترش فضایی سریع شهر به سمت نواحی حاشیه ای به صورت توسعه کم تراکم و نامنظم است. شهر دزفول که در شمال Moreگسترش افقی یا اسپرال شهری پدیده ای است که در نیم قرن اخیر نه تنها در کشورهای توسعه یافته بلکه در کشورهای در حال توسعه نیز بروز یافته است. این پدیده ( اسپرال شهری ) رشد و گسترش فضایی سریع شهر به سمت نواحی حاشیه ای به صورت توسعه کم تراکم و نامنظم است. شهر دزفول که در شمال استان خوزستان قرار گرفته علیرغم رشد سریع جمعیتی در چند دهه اخیر، رشد و گسترش فضایی افقی سریعی داشته است. برهمین اساس پژوهش حاضر به دنبال تحلیل اثرات زیست محیطی گسترش افقی شهر دزفول با تأکید بر شاخص های رشد هوشمند می باشد. این تحقیق کاربردی و از روش توصیفی – تحلیلی بهره برده است. برای استخراج شاخصهای مورد استفادهی پژوهش در بخش مبانی نظری، بامطالعهی پژوهشهای داخلی و خارجی شاخص زیستمحیطی که یکی از شاخصهای اصلی رشد هوشمند شهری است انتخاب شد. جامعهی آماری شامل محلههای 22 گانه شهر دزفول که بر اساس بخشهای کالبدی است. برای رتبهبندی محلات شهر دزفول به لحاظ برخورداری از شاخصهای زیست محیطی رشد هوشمند از روش آنتروپی و مدل تاپسیس استفاده میگردد. در این مطالعه از نرم افزار GIS به منظور ترسیم نقشه ها، نرم افزار SPSS و TOPSIS به منظور محاسبات استفاده می شود. و در نهایت این نتیجه کسب شد که اگرچه نمیتوان انکار کرد که گسترش مناطق شهری و کاربریهای مرتبط اثرات مخربی بر زمینهای کشاورزی دارد اما با توجه به نتایج این پژوهش نمیتوان تأیید کرد که گسترش افقی شهر در دهه اخیر بر منابع محیطی شهر اثرات زیانباری داشته است. Manuscript profile -
Article
19 - اولویت بندی شاخص های حکمروایی خوب شهری از دیدگاه شهروندان در شهر بیستونJournal of Geography and Environmental Studies , Issue 1 , Year , Summer 2019حکمروایی در واقع فرایندی بر اساس کنش متقابل میان سازمان ها و نهادهای رسمی اداره شهر از یک سو و سازمانهای غیردولتی و تشکلهای جامعه مدنی، از طرف دیگر است. سیستم حکمروایی شهری مطلوب مبتنی بر هفت اصل است که عبارتند از: مشارکت، قانونمندی، پاسخگویی، اجماع سازی، کارایی و اثرب Moreحکمروایی در واقع فرایندی بر اساس کنش متقابل میان سازمان ها و نهادهای رسمی اداره شهر از یک سو و سازمانهای غیردولتی و تشکلهای جامعه مدنی، از طرف دیگر است. سیستم حکمروایی شهری مطلوب مبتنی بر هفت اصل است که عبارتند از: مشارکت، قانونمندی، پاسخگویی، اجماع سازی، کارایی و اثربخشی، شفافیت و عدالت. در این پژوهش به بررسی و اولویت بندی شاخص های حکمروایی خوب شهری از دیدگاه شهروندان در شهر بیستون پرداخته شده است. این پژوهش از نوع پیمایشی و با رویکردی توصیفی- تحلیلی با هدف کاربردی تنظیم واطلاعات بصورت میدانی و با استفاده از ابزار پرسشنامه محقق ساخته بدست آمده است. جامعه آماری شامل کلیه شهروندان شهر بیستون بوده که 365 نفر با روش تعیین حجم نمونه با فرمولکوکران مشخص و با استفاده از روش نمونه گیری سیستماتیک، پرسشنامه ها توزیع گردیده است پس از جمع آوری اطلاعات به تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از نرم افزارهای آماری پرداخته و برای ارزش گذاری متغیرها نیز از طیف لیکرت بهره گرفته شده است. همچنین جهت بررسی و رتبه بندی شاخص ها ازآزمون فریدمن وآزمون تی تک نمونه ای استفاده شده است نتایج تحقیق نشان می دهدکه از بین هفت متغیر، شاخص شفافیت رتبه نخست، عدالت رتبه دوم، پاسخگویی رتبه سوم، مشارکت رتبه چهارم، اجماع سازی رتبه پنجم، اثر بخشی و کارایی رتبه ششم و قانونمندی رتبه هفتم را ازحیث اهمیت بدست آورده اند. همچنین براساس آزمون تی تک نمونه ای، پاسخ دهندگان، سطح حکمروایی خوب را در شهر بیستون کمتر از حد متوسط طیف لیکرت ارزیابی نموده اند. Manuscript profile -
Article
20 - تحلیل فضایی اثرات گسترش فیزیکی کلانشهرها بر روستاهای پیرامون (مطالعه موردی: کرمانشاه)Journal of Geography and Environmental Studies , Issue 5 , Year , Winter 2021سکونتگاه های انسانی همواره در معرض تحولات اقتصادی، اجتماعی – فرهنگی و کالبدی قرار دارند. در این میان گسترش فیزیکی شهرها و روستاها به سوی یکدیگر سبب الحاق و ادغام سکونتگاه کوچک تر (روستا) در سکونتگاه بزرگتر (شهر) می شود. ادغام روستا در شهر پیامدهای زیادی در روستای Moreسکونتگاه های انسانی همواره در معرض تحولات اقتصادی، اجتماعی – فرهنگی و کالبدی قرار دارند. در این میان گسترش فیزیکی شهرها و روستاها به سوی یکدیگر سبب الحاق و ادغام سکونتگاه کوچک تر (روستا) در سکونتگاه بزرگتر (شهر) می شود. ادغام روستا در شهر پیامدهای زیادی در روستای ادغامی و شهر بر جای میگذارد. در این راستا هدف پژوهش حاضر تحلیل فضایی اثرات گسترش فیزیکی کلانشهر کرمانشاه بر روستاهای پیرامون میباشد. پژوهش حاضر به لحاظ هدف، کاربردی و به لحاظ روش بررسی، توصیفی- تحلیلی است که با استفاده از مطالعات کتابخانهای – اسنادی و میدانی به انجام رسیده است. دادههای پژوهش شامل دادههای اولیه (فرم مصاحبه از گروه نخبگان و متخصصان) و متغیرهای تحقیق به صورت اسنادی و میدانی گردآوری گردید. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از تکنیک های DEMATEL و VIKOR استفاده گردید. در این پژوهش سه بعد (اجتماعی، اقتصادی و کالبدی) در 9 شاخص مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج مدل DEMATEL نشان داد از میان ابعاد مورد بررسی بعد کالبدی و از میان شاخص های مورد مطالعه شاخص (8C)، (دسترسی به خدمات و امکانات عمومی)، در اولویت قرار دارند. نتایج تحلیل و اولویت بندی روستاهای پیرامون کلانشهر کرمانشاه با توجه به اثرات گسترش فیزیکی با استفاده از مدل مدل VICOR نشان داد روستای نوکان با امتیاز (0.893)، بیشترین تاثیر را پذیرفته است و نسبت به سایر روستاها ارجعیت دارد. Manuscript profile -
Article
21 - بررسی لایههای ذهنی عدالت فضایی شهری در شهر جدید پرندJournal of Geography and Environmental Studies , Issue 2 , Year , Summer 2022در چند دهه گذشته، با توجه به تمایل افراد به مهاجرت به شهرهای بزرگ و کلانشهرها با توجه به فرصتهای اقتصادی مناسب در آنها، شاهد رشد چشمگیر جمعیتی در این شهرها بودهایم که این امر خود منجر به ایجاد چالشها و مسائلی شده است. یکی از راه حلهایی که متخصصان و فعالان عرصه مدی Moreدر چند دهه گذشته، با توجه به تمایل افراد به مهاجرت به شهرهای بزرگ و کلانشهرها با توجه به فرصتهای اقتصادی مناسب در آنها، شاهد رشد چشمگیر جمعیتی در این شهرها بودهایم که این امر خود منجر به ایجاد چالشها و مسائلی شده است. یکی از راه حلهایی که متخصصان و فعالان عرصه مدیریت شهری در جهت حل این چالشها مطرح کردهاند، برنامهریزی و مکانیابی شهرهای جدید در پیرامون این مادرشهرها بوده است. با این وجود، با در نظر گرفتن این امر که شهروندان در این شهرهای جدید، قبل از آن در شهر مبدا از امکانات و تسهیلات مناسبی برخوردار بودهاند، میتوان بیان کرد که در درک آنها از عدالت فضایی در این شهرهای جدید چالشهایی به وجود خواهد آمد. در همین راستا، این پژوهش با هدف بررسی خوانش شهروندان از شهرهای جدید برمبنای عدالت فضایی شکل گرفت. برای رسیدن به هدف، پس از تبیین شاخصهای اثرگذار از عدالت فضایی با توجه به ادبیات پژوهش، پرسشنامهای ساختار یافته طراحی شد و بین شهروندان در پرند توزیع شد. تحلیل دادهها به روش آزمون فرید من نشان داد که افرادی که در این شهر زندگی میکنند بیش از هرچیز کاربریهای خدماتی روزانه را به عنوان عامل اثرگذار در خوانش ادراکی عدالت فضایی در شهر جدید پرند در نظر گرفتهاند. بر همین مبنا، نتیجه گرفته شد که شهروندان در بررسی عدالت فضایی ابتدا پایهترین نیازهای خود را در نظر میگیرند. Manuscript profile -
Article
22 - ارائه الگوی شهر سالم در راستای تحقق زیستپذیری مناطق شهری (مورد مطالعه: منطقه یک تهران)Journal of Geography and Environmental Studies , Issue 1 , Year , Summer 2023هدف پژوهش حاضر ارائه الگوی شهر سالم در راستای تحقق زیستپذیری منطقه یک تهران است. تحقیق حاضر از نظر هدف از نوع پژوهشهای بنیادی-کاربردی که از یکسو با مطالعات اسنادی – کتابخانهای به بررسی ابعاد، تعاریف و چارچوب نظری تحقیق و از سویی دیگر با مشاهدات میدانی دقیق به گ Moreهدف پژوهش حاضر ارائه الگوی شهر سالم در راستای تحقق زیستپذیری منطقه یک تهران است. تحقیق حاضر از نظر هدف از نوع پژوهشهای بنیادی-کاربردی که از یکسو با مطالعات اسنادی – کتابخانهای به بررسی ابعاد، تعاریف و چارچوب نظری تحقیق و از سویی دیگر با مشاهدات میدانی دقیق به گردآوری دادهها و اطلاعات لازم در محدوده مورد مطالعه برای دستیابی به سؤالات تحقیق میپردازد. بعد از مشخص کردن ابعاد و شاخصهای تحقیق (در قالب ابعادی دو سویه) دادههای مورد نظر از طریق نرمافزار Lisrel و آزمون تحلیل عاملی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند و برای تایید نهایی مدل اطلاعات در نرمافزار Smart PLS وارد و اقدام به انجام تائید مدل نمودیم. نتایج تحلیلها نشان داد که تمام روابط با 99 درصد اطمینان مورد تائید بودند و هیچکدام از شاخصها بار عاملی کمتر از 5/0 نداشتند و ضریب معنیداری تمامی شاخصها مورد تائید بود. همینطور بار عاملی کلیه سؤالها بالاتر از 7/0 بوده و کلیه شاخصها از نظر همگن بودن با متغیرها، مورد تائید قرار گرفتند. روایی سازه شامل روایی همگرا بررسی شد و نتایج ارزیابیهای موجود نشان داد بعد نهادی- مدیریتی با بیشترین میزان تأثیر در رده اول شاخصهای تحقق شهر سالم و زیست پذیر، بعد کالبدی- محیطی و اقتصاد شهری در اولویت دوم، بعد اجتماع شهری، بعد تاریخ شهری، بعد زیست محیطی در اولویت سوم بیشترین میزان تأثیر را در بین ابعاد شهر سالم در راستای تحقق زیستپذیری در منطقه یک تهران را دارا هستند. Manuscript profile -
Article
23 - برنامهریزی در جهت تحقق شهر خلاق با رویکرد توسعه پایدار شهریJournal of Geography and Environmental Studies , Issue 50 , Year , Summer 2024طي دو دهه گذشته شاهد ظهور و تكثر دستور كارهاي سياستگذاري عمومي و پژوهشي در كل جهان هستيم كه بر خلاقيت به عنوان يك ابزار جديد و قدرتمند براي تحريك نوسازي اقتصادي، طراحي و برنامهريزي شهري متمركز شدهاند. به تبع اين وضعيت، مفهوم شهر خلاق به موضوع جذابي براي سياستگذاران، Moreطي دو دهه گذشته شاهد ظهور و تكثر دستور كارهاي سياستگذاري عمومي و پژوهشي در كل جهان هستيم كه بر خلاقيت به عنوان يك ابزار جديد و قدرتمند براي تحريك نوسازي اقتصادي، طراحي و برنامهريزي شهري متمركز شدهاند. به تبع اين وضعيت، مفهوم شهر خلاق به موضوع جذابي براي سياستگذاران، سياستسازان، برنامهريزان و دانشگاهيان تبديل شده است. از اينرو به نظر مي¬رسد شهرهاي خلاق ميتوانند در تحقق بخشيدن به آرمان¬هاي كلانشهرهاي آينده نقش همافزايي ايجاد كنند. لذا لزوم تدوين يك الگوي مطلوب كلانشهر آينده مبتني بر نظريات شهر خلاق براي كلانشهرها ضروري است؛ چنانچه انگيزه اصلي پژوهش حاضر توجه به اين نكته ظريف و اثرگذار ميباشد. در اﯾﻦ راﺳﺘﺎ و ﺑﻪ ﺟﻬﺖ ﮐﻤﯽﺳﺎزي ﻫﺮﭼﻪ ﺑﻬﺘﺮ ﻧﺘﺎﯾﺞ، ﭼﻬﺎرﭼﻮب ﻣﻔﻬﻮﻣﯽ ﻣﺪل DPSIR در ﺗﻠﻔﯿﻖ ﺑﺎ ﻣﺪل ﻣﻌﺎدﻻت ﺳﺎﺧﺘﺎري (SEM-PLS) ﮐﻪ از روﯾﮑﺮدﻫﺎي ﻏﯿﺮ آزﻣﺎﯾﺸﯽ اﺳﺖ ﺑﮑﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد. نتایج نشان میدهد عامل اقتصادی در مدل برنامه ریزی در جهت تحقق شهر خلاق با رویکرد توسعه پایدار شهری داراي مرکزیت زیادي نسبت به سایر عوامل مي باشد. به این معني که این عامل، هم داراي تاثیرگذاري زیادي بر سایر عوامل بوده و هم تاثیرپذیري زیادي از سایر عوامل دارد. Manuscript profile -
Article
24 - پهنهبندی میزان آسیبپذیری لرزهای، شهر ایلامJournal of Geography and Environmental Studies , Issue 51 , Year , Autumn 2024پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی – تحلیلی در پی پهنهبندی میزان آسیبپذیری شهر ایلام در برابر زلزله میباشد. در این پژوهش در ابتدا متغیرهای اثرگذار بر پهنهبندی آسیبپذیری زلزله بر اساس مطالعات مختلف شناسایی، سپس با استفاده از روش AHP و نظرات مربوط به 73 کارشناس و متخ Moreپژوهش حاضر با رویکرد توصیفی – تحلیلی در پی پهنهبندی میزان آسیبپذیری شهر ایلام در برابر زلزله میباشد. در این پژوهش در ابتدا متغیرهای اثرگذار بر پهنهبندی آسیبپذیری زلزله بر اساس مطالعات مختلف شناسایی، سپس با استفاده از روش AHP و نظرات مربوط به 73 کارشناس و متخصص وزن مربوط به هر کدام از متغیرها در محیط Export Choice مشخص شده و در نهایت با استفاده از روش FAHP و در محیط GIS نقشه مربوط به پهنهبندی وضعیت آسیبپذیری شهر ایلام در برابر مخاطره زلزله ترسیم شده است. بر این اساس در ابتدا 10 متغیر: شیب زمین، فاصله از گسل، تعداد طبقات ساختمانی، قدمت ساختمان، کیفیت ساختمان، مساحت قطعات، دوام مصالح ساختمانی، فاصله از معابر، فاصله از مراکز درمانی و فاصله از فضای سبز و باز به عنوان متغیرهای اثرگذار شناسایی شدند، بر اساس روش AHP؛ 3 متغیر، فاصله از گسل، شیب منطقه و فاصله از معابر به ترتیب با اوزان 184/0، 147/0 و 121/0 مهمترین و اثرگذارترین متغیرهای موثردر پهنهبندی میزان آسیبپذیری زلزله شهر ایلام شناسایی شدند. همچنین نتایج مربوط به وضعیت پهنهبندی میزان آسیبپذیری شهر ایلام در برابر زلزله بیانگر آن است که بیش از 600 هکتار از مساحت شهر ایلام در صورت وقوع زلزله در وضعیت آسیبپذیری بالا و بسیار بالا قرار دارد همچنین 580 هکتار از شهر ایلام در وضعیت آسیبپذیری کم و بسیار کم قرار دارد. درنهایت 299 هکتار از شهر ایلام در وضعیت آسیبپذیری متوسط قرار دارد. در ادامه جهت کاهش میزان آسیبپذیری شهر ایلام در برابر زلزله پیشنهادهایی ارائه شده است Manuscript profile -
Article
25 - تحلیلی بر الزامات و بایستههای رشد هوشمند شهری (مطالعه موردی: شهر تویسرکان), Issue 5 , Year , Winter 2021هدف از پژوهش حاضر بررسی و تحلیلی بر الزامات و بایستههای رشد هوشمند شهری شهر تویسرکان است. ساخت یک شهر هوشمند به عنوان یک استراتژی برای کاهش مشکلات تولید شده توسط افزایش جمعیت شهری، رشد ناموزون و از هم گسیخته فیزیکی درحال ظهوراست حکمروایی هوشمند، انرژی هوشمند، ساختوساز Moreهدف از پژوهش حاضر بررسی و تحلیلی بر الزامات و بایستههای رشد هوشمند شهری شهر تویسرکان است. ساخت یک شهر هوشمند به عنوان یک استراتژی برای کاهش مشکلات تولید شده توسط افزایش جمعیت شهری، رشد ناموزون و از هم گسیخته فیزیکی درحال ظهوراست حکمروایی هوشمند، انرژی هوشمند، ساختوساز هوشمند، حمل و نقل هوشمند، هوشمندسازی زیرساختها، تکنولوژی هوشمند، مراقبتهای بهداشتی و شهروند هوشمند، این عوامل اساس یک چهار چوب یکپارچه هستند که میتواند در بررسی چگونگی ابتکارات و راهبردهای شهر هوشمند استفاده شود. مؤلفههای رشد هوشمند شهری بر شرایط اجتماعی، اقتصادی و کالبدی شهر تویسرکان اثرگذار بوده و موجبات کاهش هزینههای شهری، بهبود بخشی شرایط زیست محیطی و صرفهجویی در وقت و زمان شهروندان را فراهم میکند. روش مورد استفاده در این پژوهش توصیفی- پیمایشی است و حجم نمونه با بهکارگیری فرمول کوکران برابر 381 نفر است که بهصورت تصادفی از میان شهروندان و کارشناسان به روش نمونهگیری خوشهای انتخاب شدهاند. با توجه به بررسیهای انجام شده و یافتههای این پژوهش که با استفاده از نرمافزار SPSS تجزیه و تحلیل شد. در نهایت نتایج نشان داد که شهر تویسرکان از آمادگی لازم جهت استقرار رشد هوشمند شهری برخوردار نمیباشد و با وجود وضعیت نامناسب زیرساختهای رشد هوشمند شهری در شهر، هیچ یک از فرایندهای رشد هوشمند شهری در شهر از وضعیت مناسبی برخوردار نیست. در میان زیرساختهای رشد هوشمند شهری، خدمات الکترونیک با رتبه (92/1) وضعیت نامساعدتری دارد و متغیرهای محیط زیست و فضای سبز(99/2)، کیفیت زندگی(65/2)، کاربریهای مختلط(25/2)، پیاده مداری(24/2) و اجتماعی-اقتصادی(99/1) با در نظر گرفتن رتبه بندی در وضعیت مساعدتری نسبت به سایر زیرساختها قرار می گیرند. Manuscript profile -
Article
26 - عوامل موثر بر مکان یابی ایستگاه های آتش نشانی با تاکید بر تکنیک تحلیل خوشه ای, Issue 2 , Year , Autumn 2016در این پژوهش تلاش شده است بررسی مکانیابی ایستگاههای آتش نشانی شهر همدان با رویکرد تحلیل خوشهای صورت پذیرد. برای این منظور با توجه به مبانی نظری، مدلی مفهومی ارائه شده که 8 معیار را بهعنوان اصلیترین پارامترهای مکانیابی ایستگاههای آتش نشانی ارائه نموده است. در مرحل Moreدر این پژوهش تلاش شده است بررسی مکانیابی ایستگاههای آتش نشانی شهر همدان با رویکرد تحلیل خوشهای صورت پذیرد. برای این منظور با توجه به مبانی نظری، مدلی مفهومی ارائه شده که 8 معیار را بهعنوان اصلیترین پارامترهای مکانیابی ایستگاههای آتش نشانی ارائه نموده است. در مرحلهی بعد تکتک این معیارها بهصورت لایههای مکانی در GIS تولید شده و سپس با استفاده ازنظر کارشناسی و مدل دلفی این 8 معیار ترکیبشده و وزن هر لایه اطلاعاتی مشخصشده و با توجه به وزن بدست آمده، هرکدام از 8 لایه باهم تلفیقشده و نقشهی نهایی حاصل شده است. لذا از مدل تحلیل خوشهای برای دستیابی به لکه های هدف، از مدل دلفی برای وزن دهی و ارزشگذاری بین هشت معیار مکانیابی استفاده کرده و از مدلهایی مثل بافرینگ و دنسیتی و....برای تولید هرکدام از لایههای gis برای هر یک از هشت معیار بهره برده شده است. با توجه به نقشه حاصل شده سه لکه به جهت ایجاد ایستگاه جدید پیشنهاد شده است. این سه لکه که در بخش مرکزی، بخش غربی و شرقی شهر قرار دارند، نشاندهنده نیاز شهر در زمینه ایجاد ایستگاه جدید خواهد بود. Manuscript profile -
Article
27 - بررسی تطبیقی معیارهای قابلیت پیاده مداری در سطح محلات شهری (مطالعه موردی: محلات جدید و قدیمی شهر رشت), Issue 5 , Year , Winter 2018حضور حرکت پیاده در فضاهای محله ای و افزایش قابلیت پیاده مداری محلات، افزایش امنیت، ایمنی و روابط اجتماعی، دسترسی ها، هویت محله ای، حس تعلق محله، کیفیت محله و کاهش مشکلات زیست محیطی نظیر آلودگی هوا و صوتی و ... را در پی خواهد داشت. مقاله حاضر در محدوده محلات جدید و قدیمی Moreحضور حرکت پیاده در فضاهای محله ای و افزایش قابلیت پیاده مداری محلات، افزایش امنیت، ایمنی و روابط اجتماعی، دسترسی ها، هویت محله ای، حس تعلق محله، کیفیت محله و کاهش مشکلات زیست محیطی نظیر آلودگی هوا و صوتی و ... را در پی خواهد داشت. مقاله حاضر در محدوده محلات جدید و قدیمی شهر رشت واقع در استان گیلان در راستای پاسخ گویی به این سوال که قابلیت پیاده مداری در سطح محلات مورد مطالعه چگونه است؟ انجام گرفته است. روش تحقیق، به لحاظ هدف کاربردی، به لحاظ ماهیت توصیفی – تحلیلی و روش جمع آوری اطلاعات، روش کتابخانه ای و میدانی می باشد. بدین منظور ابتدا وضعیت شاخص های پیاده مداری در محلات جدید و قدیمی بررسی و با ضوابط استاندارد هر کدام مورد مقایسه قرار گرفت و سپس راهبرد بهینه در راستای بهبود وضعیت پیاده مداری محلات جدید و قدیمی ارائه گردید. جامعه آماری در این تحقیق ساکنان تعداد 5 محله جدید و 5 محله قدیمی است، این محلات دارای 124382 هزار نفر جمعیت می باشد، که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 366 نفر از ساکنان این محلات به عنوان نمونه انتخاب شدند. در این راستا با توجه به نزدیک بودن تعداد جمعیت محلات جدید(61722 نفر) و محلات قدیمی(62660 نفر)، تعداد 183 پرسش نامه در محلات جدید و تعداد 183 پرسش نامه در محلات قدیمی تکمیل گردید و برای درک شکاف شاخص های مورد مطالعه از نظر ساکنان بین محلات جدید و قدیمی، با توجه به ماهیت فاصله ای داده ها، از آزمون t مستقل استفاده شده است. نتایج ارزیابی ها در سطح هر یک از محلات جدید مورد مطالعه نشان می دهد که اکثر شاخص های پیاده مداری دارای وضعیت مناسبی نمی باشد و فاصله زیادی با ضوابط استاندارد آن دارند، به جز عرض پیاده رو، جنس کف پیاده رو، دسترسی به حمل و نقل و مراکز آموزشی که فقط در محلات بلوار گیلان، کاکتوس و چمران مناسب می باشد و در سطح هر یک ازمحلات قدیمی مورد مطالعه نیز اکثر شاخص های پیاده مداری دارای وضعیت مناسبی نمی باشد و فاصله زیادی با ضوابط استاندارد آن دارند، به جز اختلاط کاربری ها، تراکم جمعیت مناطق مسکونی، دسترسی به حمل و نقل و مراکز تجاری که فقط در محلات باقرآباد، دباغیان و پاسکیاب مناسب می باشد. نتایج حاصل از آزمون T نشان می دهد که در بسیاری از مؤلفه ها در بین دو جامعه (پاسخ دهندگان) تفاوت معناداری وجود دارد. در مجموع می توان گفت که محلات جدید در بیش تر موارد نسبت به محلات قدیمی طبق مطالعات میدانی و همچنین از نظر پاسخ دهندگان دارای شرایط بهتری از نظر قابلیت پیاده مداری می باشند. Manuscript profile -
Article
28 - مولفه های سرمایه اجتماعی در نواحی مختلف شهری مطالعه موردی شهر براز جان, Issue 4 , Year , Winter 2018سرمایه اجتماعی در سال های اخیر یکی از مهم ترین متغیرهای تبیین کننده سطح توسعه و رفـاه جوامع وتوسعه محلی در سطوح گوناگون و مورد توجه خاص سیاست گذاران و برنامه ریزان بوده است باتوجه به اهمیت بسیاراین موضوع پژوهش حاضر به بررسی وضعیت سرمایه اجتماعی در نواحی مختلف شهر برازجا Moreسرمایه اجتماعی در سال های اخیر یکی از مهم ترین متغیرهای تبیین کننده سطح توسعه و رفـاه جوامع وتوسعه محلی در سطوح گوناگون و مورد توجه خاص سیاست گذاران و برنامه ریزان بوده است باتوجه به اهمیت بسیاراین موضوع پژوهش حاضر به بررسی وضعیت سرمایه اجتماعی در نواحی مختلف شهر برازجان در اسـتان بوشهر پرداخته است.روش این پژوهش براساس هدف کاربردی وبراساس ماهیت توصیفی- تحلیلی می باشد.درانجام این پژوهش بنابه ضرورت از مطالعات اسنادی و میدانی ودرمطالعات میدانی برای گرداوری اطلاعات ازابزارپرسشنامه استفاده شده است.جامعه آماری این پژوهش راشهروندان برازجانی تشکیل میدهند.کـه در این راستا بر اساس فرمول کوکران 383 پرسشنامه در 6 ناحیه شـهربصورت تصادفی بین آنان توزیع وتکمیل گردید.با توجـه بـه نتـایج آزمـون آمـاری t تسـت دو نمونـه ای مسـتقل و آزمـون لـون میزان سرمایه اجتمـاعی در نواحی شهری برازجان در سطح 05/0 دارای تفاوت معناداری میباشد.در زمینه جنسیت مبتنی بر تفاوت سرمایة اجتماعی میـان زنـان و مـردان،. سـرمایة اجتماعی در بعد انسجام و بعد آگاهی اجتماعی بین میانگین زنان و مـردان در سـطح 05/0 تفاوت معنادار وجود دارد.باتوجه به نتایج حاصل ازاین پژوهش توجه به ارتقاء وضعیت سـرمایة اجتمـاعی در سیاستگذاریها و برنامه ریزیهای مربوط درنواحی مختلف شهربرازجان بعنوان یک موضوع ضروری بایدمورد توجه بیشتری قرار گیرد. Manuscript profile -
Article
29 - تحلیل نظام سکونتگاهی استان ایلام در راستای تعادلبخشی فضایی در چند دههی اخیر تا 1390, Issue 4 , Year , Winter 2019تحقیق حاضر با موضوع تحلیل نظام سکونت گاهی استان ایلام در راستای تعادل بخشی فضایی در چند دهه ی اخیر تا 1390 مورد بررسی و تحلیل قرارگرفته است. با نگاهی به سرشماری های 1355 تا 1390 تغییرات در تعداد و حجم مناطق شهری استان ایلام مشخص می شود. در این تحقیق سعی بر این شده است ت Moreتحقیق حاضر با موضوع تحلیل نظام سکونت گاهی استان ایلام در راستای تعادل بخشی فضایی در چند دهه ی اخیر تا 1390 مورد بررسی و تحلیل قرارگرفته است. با نگاهی به سرشماری های 1355 تا 1390 تغییرات در تعداد و حجم مناطق شهری استان ایلام مشخص می شود. در این تحقیق سعی بر این شده است تا با بررسی آمارهای سکونت گاهی و جمعیتی منطقه مورد مطالعه به بررسی و کنکاش این پدیده و اثرات آن پرداخته شود، اطلاعات این تحقیق با مراجعه به کتابخانه و همچنین سازمان آمار ایران و وارد کردن آن ها در نرم افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و دادههای مربوط و مورد نیاز از آن استخراج گردیده است. ماحصل تحقیق مربوطه را می توان اینگونه بیان نمود که از عوامل مؤثر نامنظم شدن نظام سکونت گاه های استان ایلام مهاجرت روستاییان میباشد و البته نمی توان که روستاییان را مقصر اصلی پدیده برهم زنی نظام سکونت گاهی دانست؛ زیرا نبود امکانات آن ها را مجبور به این عمل نموده و آن ها به سمت مرکز استان که منبع امکانات می باشد هجوم می آورند و در پایان به ارائه راهکارهایی جهت تعادل بخشی منطقه مورد مطالعه پرداخته شده است که می توان داشتن برنامه کاربردی را از مهم ترین راهکارها دانست. Manuscript profile -
Article
30 - تحلیلی بر جایگاه شهرهای کوچک در نظام سلسله مراتب شهری استان کرمانشاه (نمونه موردی: شهر سرپل ذهاب), Issue 1 , Year , Summer 2020شهرهای کوچک و جایگاه آن در برنامه ریزی کشورهای در حال توسعه، بخشی از استراتژی های توسعه شهری را تشکیل میدهد. تجربیات جهانی در این زمینه بیانگر این واقعیت است که حل مسائل و مشکلات شهرهای بزرگ مستلزم حمایت جدی از مراکز شهری کوچک می باشد. هدف اینپژوهش تحلیلی بر جایگاه ش Moreشهرهای کوچک و جایگاه آن در برنامه ریزی کشورهای در حال توسعه، بخشی از استراتژی های توسعه شهری را تشکیل میدهد. تجربیات جهانی در این زمینه بیانگر این واقعیت است که حل مسائل و مشکلات شهرهای بزرگ مستلزم حمایت جدی از مراکز شهری کوچک می باشد. هدف اینپژوهش تحلیلی بر جایگاه شهرهای کوچک در نظام سلسله مراتب شهری استان کرمانشاه می باشد. روش مورد استفاده در این پژوهش کمی - تحقیقی می باشد. برای تجزیه و تحلیل دادهها از مدل رتبه – اندازه و نوع تعدیل یافته آن، مدل لگاریتمی رتبه – اندازه، شاخص نخست شهری و شاخص چهارشهری استفاده شده است. نتایج به دست آمده از تحلیل و بررسی سلسله مراتب شهری در استان کرمانشاه در طول چند دوره سرشماری که مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفت، بیانگر عدم تعادل و توازن در این استان است. نتایج تحقیق نشان میدهد که شهر سرپل ذهاب در طول چند دوره سرشماری از سال 1375 تا سال 1395 جزء شهرهای متوسط محسوب میشود. نتایج حاصل از بررسی سلسله مراتبی شهرهای کوچک نشان میدهد که در صورت تقویت این گونه شهرها میتوان از یک سو جلوی مهاجرت های بی رویه به شهرهای کلان را گرفت و از سوی دیگر میتوان با توسعه این شهرها میتوان باعث پیشرفت نقاط روستایی شده و تعادل و توازن را در سطح منطقه ایجاد کرد. Manuscript profile -
Article
31 - ساماندهی شهرهای جلگهای با تأکید بر رویکرد توسعه میانافزا، مطالعه موردی: شهر بهشهر, Issue 2 , Year , Autumn 2021در دهههای اخیر با بروز مشکلاتی ناشی از رشد کالبدی فضایی وسیع شهرها مانند کاهش کیفیت زندگی و شاخصهای توسعه انسانی، عدم برخورداری کامل شهروندان از خدمات و مسکن، وجود فضاهای رها شده شهری و متروکه و بافتهای فرسوده در نواحی شهر سبب شده به رویکرد توسعه میانافزا با احیای ظ Moreدر دهههای اخیر با بروز مشکلاتی ناشی از رشد کالبدی فضایی وسیع شهرها مانند کاهش کیفیت زندگی و شاخصهای توسعه انسانی، عدم برخورداری کامل شهروندان از خدمات و مسکن، وجود فضاهای رها شده شهری و متروکه و بافتهای فرسوده در نواحی شهر سبب شده به رویکرد توسعه میانافزا با احیای ظرفیتهای موجود درون شهرها در جهت جلوگیری از تخریب محیطزیست و منابع طبیعی، ساماندهی فضایی و کالبدی شهر و استفاده بهینه از اراضی شهری توجه شود. هدف اصلی این پژوهش نقش رویکرد توسعه میانافزا در ساماندهی شهر جلگهای بهشهر میباشد. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی –تحلیلی است. جامعه آماری پژوهش، مدیران و کارشناسان دستگاههای اجرایی و شهروندان میباشند. با توجه به معیارهای توسعه میانافزای، اثرگذاری این رویکرد در ساماندهی و هدایت اصولی برنامههای توسعه شهری و عملکرد نهادهای مدیریت شهری در بهبود فضایی – عملکردی و ساماندهی شهری 29 شاخص بهعنوان چارچوب تحلیلی پژوهش در نظر گرفتهشده است. نتایج حاصل نشان میدهد در بهرهبرداری از ظرفیتها و عرصههای توسعه درونی شهر بهشهر، تنها به معیارهای زیستمحیطی( با میانگین2.91 و آماره تی 1.21-) در برنامههای توسعه شهری توجه شده و نهادهای مدیریت شهری بادید تکبعدی به بهبود شاخصهای زیرساختی(با میانگین 3.09 و آماره تی 2.54) از میان ابعاد پنجگانه توجه نمودهاند. همچنین در حوزه بهبود فضایی – عملکردی و ساماندهی شهری بهشهر، نهادهای مدیریت شهری تنها در توسعه تراکم خالص شهری، استفاده بهینه از زیرساختها و تسهیلات موجود، توسعه شبکه معابر و شناسایی و بهرهگیری از ظرفیتهای موجود جهت توسعه درونی دارای عملکرد نسبتاً مطلوب بوده و به وضعیت سرانهها در نواحی شهری و کاهش فشار توسعه در پهنههای فضای سبز توجه چندانی نداشته اند. در نهایت بر اساس نظرات متخصصان شهری، توجه به پهنهبندی عملکردی، هزینهها و نیازهای مالی، تراکم در نواحی شهری، مشکلات از نگاه ساکنین و شهروندان و بهبود زیرساختها بهعنوان مهمترین عوامل مؤثر بر توسعه میانافزای شهر بهشهر تعیینشده است. Manuscript profile -
Article
32 - ارائه مدل ساختاری - تفسیری شاخصهای سلامت محوری در راستای تحقق زیستپذیری (مورد مطالعه: منطقه یک تهران), Issue 5 , Year , Winter 2022هدف پژوهش حاضر ارائه مدل ساختاری-تفسیری شاخص های سلامتمحوری در راستای تحقق زیست پذیری منطقه یک تهران جهت ایجاد ارتباطی متقابل و دوسویه بین شهر سالم و شهر زیست پذیر می باشد. روش تحقیق حاکم بر پژوهش از لحاظ هدف از نوع پژوهش های کاربردی و از نظر روش از نوع تحقیقات توصیفی- Moreهدف پژوهش حاضر ارائه مدل ساختاری-تفسیری شاخص های سلامتمحوری در راستای تحقق زیست پذیری منطقه یک تهران جهت ایجاد ارتباطی متقابل و دوسویه بین شهر سالم و شهر زیست پذیر می باشد. روش تحقیق حاکم بر پژوهش از لحاظ هدف از نوع پژوهش های کاربردی و از نظر روش از نوع تحقیقات توصیفی- تحلیلی و شیوهی گردآوری اطلاعات با بصورت ترکیبی (کمی-کیفی) و مشاهدات میدانی دقیق انجام شده است. تجزیه وتحلیل یافته های پژوهش از طریق نرم افزار SPSS با فنون آمار توصیفی و استنباطی، سپس خروجی مناسب تحقیق با استفاده از مدل ساختاری-تفسیری از طریق نرمافزار Stata استخراج شده است. نتایج تحقیق نشان داد که بیشترین قدرت نفوذ ابعاد پژوهش، مربوط به بعد اجتماعی و سپس بعد زیست محیطی منطقه است که می توان با تقویت مشارکت محوری افراد به الگوی مناسب سلامتمحوری رسید. Manuscript profile -
Article
33 - تبین مدل NBS در برنامهریزی شهری برای تابآور نمودن مناطق شهری, Issue 5 , Year , Winter 2023شهرها با چالشهای زیستمحیطی، اجتماعی و اقتصادی فزایندهای مواجه بوده که در کنار هم تابآوری شهری را تهدید میکنند. مناطق شهری و ساکنانی که در آنجا زندگی و کار میکنند، همواره در معرض استرسهای مزمن، حاد و شوکها، بوده که با تأثیرات محیط طبیعی از جمله تغییر اقلیم، زلزله Moreشهرها با چالشهای زیستمحیطی، اجتماعی و اقتصادی فزایندهای مواجه بوده که در کنار هم تابآوری شهری را تهدید میکنند. مناطق شهری و ساکنانی که در آنجا زندگی و کار میکنند، همواره در معرض استرسهای مزمن، حاد و شوکها، بوده که با تأثیرات محیط طبیعی از جمله تغییر اقلیم، زلزله، سیل و... تقویت میشوند و از آن جایی که جمعیت جهان در حال افزایش است و از 7.7 میلیارد در سال 2020 به 9.7 میلیارد در سال 2050 تخمین زده میشود، مشکلات و چالشهای بیشمار دیگری نیز از جمله شیوع اپیدمیهای فرگیر را پیش رو خواهد داشت. در این بین برنامهریزی شهری در پی آن است که با تغییر رویکرد به تابآوری شهری کمک نماید. لذا تابآوری شهری مفهومی است که با برنامهریزی شهری تقویت میشود. یکی از این راه حلهای افزایش تابآوری مجموعه اقداماتی با عنوان راهحلهای مبتنی بر طبیعت NBS ست این راه حلها برگرفته از یک رویکرد سیستمی برای تقویت نگهداری، بهبود و احیای تنوع زیستی و اکوسیستمها در مناطق شهری، گسترش منابع زیرساخت سبز و سازگاری اقلیم مبتنی بر اکوسیستم است. Manuscript profile -
Article
34 - شناسایی عوامل موثر بر تحقق شهر خلاق با رویکرد توسعه پایدار شهری, Issue 64 , Year , Spring 2024پدیده شهری شدن جهان اتفاق افتاده است. چنان چه به تقریب ٤٠٠ شهر در جهان وجود دارد که جمعیت هر یک از آنها بیش از یک میلیون نفر می باشد. در نتیجه افزایش شدید جمعیت، تعادل و توازن شهرها از بین رفت. بر این اساس مشکلات و چالشهای فراوانی از جمله اسکان غیررسمی و زاغهنشینی، باف Moreپدیده شهری شدن جهان اتفاق افتاده است. چنان چه به تقریب ٤٠٠ شهر در جهان وجود دارد که جمعیت هر یک از آنها بیش از یک میلیون نفر می باشد. در نتیجه افزایش شدید جمعیت، تعادل و توازن شهرها از بین رفت. بر این اساس مشکلات و چالشهای فراوانی از جمله اسکان غیررسمی و زاغهنشینی، بافتهای ناکارآمد، نابسامان و فرسوده، فقر شهری، آلودگیهای زیستمحیطی، بصری، هوا، آسیبهای اجتماعی و فرهنگی، گسست طبقات اجتماعی، ترافیک، کاهش روابط متقابل اجتماعی، از بین رفتن داراییهای طبیعی، اقتصاد غیررسمی و غیره فراروی کلانشهرها قرار گرفت. از این رو، برای مقابله با این چالشها و مسائل محیطی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و نهادی باید به ارایه راهکارهایی خلاقانه، نوآورانه و مبتنی بر دیدگاههای آینده پژوهانه همتگمارد. لذا لزوم تدوین یک الگوی مطلوب کلانشهر آینده مبتنی بر نظریات شهر خلاق برای کلانشهرها ضروری است؛ چنان چه انگیزه اصلی پژوهش حاضر توجه به این نکته ظریف و اثرگذار میباشد. به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات از روش ANP فازی استفاده می شود. نتایج نشان دهنده آن است که شاخص کالبدی (A3) بیشترین نزدیکی را به جواب ایده آل مثبت و بیشترین فاصله را از جواب ایده آل منفی دارا می باشد و الویت نخست مدل عوامل تحقق شهر خلاق با رویکرد توسعه پایدار شهری از لحاظ معیارهای موردنظر برای تاب آوری مدل عوامل تحقق شهر خلاق با رویکرد توسعه پایدار شهری می باشد. Manuscript profile -
Article
35 - تابآوری شهری و مخاطرات طبیعی (مطالعه موردی، سیل 1398 شهر پلدختر), Issue 63 , Year , Winter 2024نگاه جامع و چند جانبه جهت بررسی مخاطرات طبیعی لازمه جوامع امروزی به ویژه مناطق شهری است. این دیدگاه در مورد بلایای طبیعی، حریم گسل، ساختوساز نامقاوم، بافتهای فرسوده، گسترش شهرکها و احداث خانه در دامنهها، عدم رعایت حریم رودخانهها در مناطق شهری و ساختوساز در حریم Moreنگاه جامع و چند جانبه جهت بررسی مخاطرات طبیعی لازمه جوامع امروزی به ویژه مناطق شهری است. این دیدگاه در مورد بلایای طبیعی، حریم گسل، ساختوساز نامقاوم، بافتهای فرسوده، گسترش شهرکها و احداث خانه در دامنهها، عدم رعایت حریم رودخانهها در مناطق شهری و ساختوساز در حریم آن نیازمند بررسی علمی و تخصصی جهت کاهش پیامدها و اثرات سوء مالی و جانی و همچنین برنامهریزی مناسب و کارآمد به منظور مدیریت شهری و منطقهای میباشد. از طرفی تابآوری شهری به دنبال پیش بینی، و کاهش اینگونه مخاطرات است. شهر پلدختر واقع در استان لرستان و حوضه سیلابی کشکان به دلایل متعدد طبیعی و انسانی دارای ظرفیت ایجاد سیلاب است. لذا برای جلوگیری از تکرار آن میبایست ضمن مطالعات پژوهشی، اقدامات سازهای و مکانیکی مبتنی بر محیط طبیعی و همچنین به مدیریت یکپارچه صحیح و آموزش و مهارت و توجه به ارتباط متقابل زیرساختها و تجهیزات هنگام بروز سانحه و هماهنگی و همکاری بین بخشهای عمومی و خصوصیها توجه خاص شود. پژوهش، از نظر هدف کاربردی–توسعهای و از لحاظ نوع روش تحقیق، پژوهش با روش تحلیلی–کتابخانهای میباشد. Manuscript profile -
Article
36 - بررسی و تحلیل مؤلفه های شکل دهنده سرزندگی شهری (مورد مطالعه: پیاده راه بوعلی شهر همدان), Issue 65 , Year , Summer 2024در دهههاي اخير به دنبال گسترش بيرويه شهرها و اهميت روز افزون اتومبيل، نقش عابر پياده در فضاهاي شهري کمتر شده که اين امر سبب ايجاد محيطهاي کسلکننده در شهرها و کاهش سرزندگي فضاهاي شهري شده است. هدف از اين پژوهش تحليلي بر نقش پيادهراه بوعلي در سرزندگي شهري در شهر همدان ميباشد. روش پژوهش توصيفي- تحليلي است. جامعه آماري، شهروندان 10 سال به بالا در شهر همدان که بر اساس سرشماري نفوس و مسکن 1395تعداد 653 هزار نفر است و با استفاده از فرمول کوکران، تعداد 384 نفر به عنوان نمونه انتخاب گرديد. متغيرهاي سرزندگي شهري شامل چهار مؤلفه اجتماعي-فرهنگي، کالبدي– عملکردي، زيست محيطي و زيباييشناختي است. تجزيه و تحليل دادهها با نرمافزار spss انجام گرفت و از آزمون فريدمن و براي بررسي روابط از مدليابي معادلات ساختاري با نرمافزار ليزرل استفاده شده است. نتايج پژوهش نشان داد وضعيت شاخصهاي سرزندگي شهري در پيادهراه مورد مطالعه مطلوب است. همچنين نتايج آزمون فريدمن و اولويتبندي شاخصها مشخص نمود که آسايش اقليمي بيشترين اولويت را در بررسي سرزندگي فضايي شهري در پيادهرو بوعلي شهر همدان داشته است.
-
Article
37 - نقش گردشگری در تحولات اقتصادی (مطالعه موردی:شهر ملایر)Geographical Journal of Tourism Space , Issue 5 , Year , Summer 2019درآستانه هزاره سوم،صنعت گردشگری،جایگاه خاصی رادراقتصادکشورهابه خوداختصاص داده است ونقش فعال ومؤثری رادرارتقای ساختاراقتصادی،اجتماعی وفرهنگی کشورها،به خصوص درکشورهای توسعه یافته بازی میکند. عموماشهرهاجاذبه های گردشگری متعددی دارندوهمواره گردشگران زیادی رابه سمت خودجلب می Moreدرآستانه هزاره سوم،صنعت گردشگری،جایگاه خاصی رادراقتصادکشورهابه خوداختصاص داده است ونقش فعال ومؤثری رادرارتقای ساختاراقتصادی،اجتماعی وفرهنگی کشورها،به خصوص درکشورهای توسعه یافته بازی میکند. عموماشهرهاجاذبه های گردشگری متعددی دارندوهمواره گردشگران زیادی رابه سمت خودجلب میکنند.گردشگری،درمیان فعالیتهای فراغتی،از بیشترین تنوع وتحرک،از یکسو و وسیعترین پهنه مکانی وفضایی ازسوی دیگربرخورداراست.شایدبتوان گفت که گردشگری به خصوص گردشگری شهری،به گونه ای تمام فعالیتهای فراغتی دیگر؛مانند (خرید،پیاده روی و ...) راباخودهمراه دارد وبدین سبب،برنامه ریزی ومدیریت گردشگری،ازامورحساس وپیچیده وچندوجهی است که توجه ویژه مدیران شهری رابه خودجلب کرده ا ست. امروزه به گردشگری،به عنوان یک امراقتصادی نگریسته میشود؛ لذاتعیین کار،فعالیت وهدف آن،امری حائزاهمیت قلمداد میشود؛زیرا شهرها فضای تجلی قدرت اقتصادی،سیاسی،اجتماعی وفرهنگی وبازوی محرک دولت هامحسوب میشوند.در این مطالعه که مبتنی به روش توصیفی _ تحلیلی است با استفاده از مدل SWOT به تبیین نقاط قوت،ضعف،فرصت ها و تهدیدها در حوزه گردشگری شهری ملایر پرداخته شده است و راهبردهای منتیج از مدل ارائه شده است.یافته ها نشان می دهد که شهر ملایر به عنوان شهر دوم استان همدان علیرغم دارا بودن توانهای محیطی و سابقه تاریخی و فرهنگی از نظر گردشگری شهری دارای وضعیت مناسبی نمی باشد. Manuscript profile -
Article
38 - تحلیل و ارزیابی شاخص های حکمروایی خوب شهری و تاثیر آن بر متغیر توسعه گردشگری در شهر بیستونGeographical Journal of Tourism Space , Issue 5 , Year , Winter 2020حکمروایی خوب شهری به مثابه الگوی مؤثر و کارآمد برای اداره ی امورشهر مطرح می شود. درمقاله حاضر به تحلیل و ارزیابی برخی ازمهمترین شاخصهای حکمروایی خوب شهری همچون: مشارکت، پاسخگویی و قانونمندی در جامعه آماری تحقیق، وسنجش رابطه علّی آنها با متغیر وابسته توسعه گردشگری پرداخت Moreحکمروایی خوب شهری به مثابه الگوی مؤثر و کارآمد برای اداره ی امورشهر مطرح می شود. درمقاله حاضر به تحلیل و ارزیابی برخی ازمهمترین شاخصهای حکمروایی خوب شهری همچون: مشارکت، پاسخگویی و قانونمندی در جامعه آماری تحقیق، وسنجش رابطه علّی آنها با متغیر وابسته توسعه گردشگری پرداخته شده است. این پژوهش که از نوع پیمایشی بوده و با رویکردی توصیفی- تحلیلی تنظیم شده و اطلاعات بصورت میدانی و با استفاده از ابزار پرسشنامه محقق ساخته بدست آمده است.جامعه آماری شامل کلیه شهروندان شهربیستون بوده که365نفرباروش تعیین حجم نمونه گیری کوکران مشخص و درادامه با استفاده از روش نمونه گیری سیستماتیک، پرسشنامه ها در بین نمونه آماری و به روش کاملاً علمی توزیع گردیده است .درمرحله بعد پس از جمع آوری اطلاعات به تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزارهای آماری Spss/ Excel و ارزشگذاری متغیرها با بهره گیری از طیف لیکرت مورد بررسی قرارگرفته است. نتایج تحقیق نشان می دهدکه همه شاخص های حکمروایی خوب شهری مورد بررسی در این پژوهش پس از انجام آزمون پیرسون، میزان Sig بدست آمده برابر با 000/0 بدست آمده و ضریب پیرسون مشارکت 254/0، پاسخگویی 310/0 و قانونمندی 290/0 بوده است این مهم نشان می دهدکه سطح مؤلفه های حکمروایی خوب شهری دربیستون ازسطح متوسط پایین ترهستند. همچنین بین مشارکت،پاسخگویی و قانونمندی با توسعه گردشگری رابطه معنادار و مستقیمی وجود دارد. بنابراین با کاهش مشارکت، پاسخگویی و قانونمندی امتیاز حکمروایی خوب شهری و توسعه گردشگری کاهش می یابد و عکس این عمل نیز صادق است. Manuscript profile -
Article
39 - توسعه گردشگری با تاکید بر فرهنگ و هنر( به عنوان شاخص های شهر خلاق، مورد همدان)Geographical Journal of Tourism Space , Issue 2 , Year , Autumn 2020سیاست شهر خلاق میتواند موجب افزایش داراییهای فرهنگی و کمک به تغییر از مدلهای قبلی رشد که تا حد زیادی وابسته به تولید بودند، به مدل بیشتر خدماتگرا و پایدار گردد. این به افزایش بازدیدکنندگان و مصرف منجر میشود و سرانجام از حفظ آن دسته از کاربردهای شهری حمایت میکند. ن Moreسیاست شهر خلاق میتواند موجب افزایش داراییهای فرهنگی و کمک به تغییر از مدلهای قبلی رشد که تا حد زیادی وابسته به تولید بودند، به مدل بیشتر خدماتگرا و پایدار گردد. این به افزایش بازدیدکنندگان و مصرف منجر میشود و سرانجام از حفظ آن دسته از کاربردهای شهری حمایت میکند. نزدیکی به امکانات فرهنگی نه تنها باعث افزایش بهرهوری اقتصادی از خلاقیتها میشود، بلکه افزایش مییابد همچنین احساسات طرفداران گردشگران نسبت به شهر مطلوبتر میگردد. در این تحقیق هدف جذب توسعه گردشگری با در نظر گرفتن هنر و فرهنگ از شاخصهای شهر خلاق میباشد. در پژوهش حاضر از روش ترکیبی استفاده شده است. سه مؤلفه اقتصادی، سیاست و طراحی به همراه شاخصهای آن با بررسی مطالعات پیشین توسط نگارندگان مقاله بومیسازی و شناسایی شده است. در روش آمار استنباطی از تکنیکهای مدل معادلات ساختاری با استفاده از نرمافزار Lisrel 8/54، تحلیل مسیر استفاده شده است. نتایج حاصل از تحقیق نشان داد همه متغیرها همبستگی بالایی را با سازه مربوط به خود نشان میدهند. بررسی معنیداری آنها با توجه به خروجی نرمافزار نشان میدهد که بارهای عاملی بهدست آمده در خصوص تمام متغیرهای آشکار در سطح 05/0 معنیدار هستند. در ادامه تحقیق هر سه مؤلفه با توجه به شرایط گردشگری شهر همدان مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. Manuscript profile -
Article
40 - شناسایی ظرفیت و اولویتها در توسعه گردشگری با تأکید بر فضاهای تاریخی (همدان)Geographical Journal of Tourism Space , Issue 1 , Year , Autumn 2023این مطالعه با هدف مدیریت هسته مرکزی شهری با استفاده از جاذبههای تاریخی با تأکید بر استفاده از فضاهای تاریخی (همدان) پرداخته است، همچنین تعیین ظرفیتهای تاریخی هسته مرکزی شهر در توسعه گردشگری و تعیین مؤلفههای اصلی مدیریتی با تأکید بر جاذبههای تاریخی در توسعه گردشگری د Moreاین مطالعه با هدف مدیریت هسته مرکزی شهری با استفاده از جاذبههای تاریخی با تأکید بر استفاده از فضاهای تاریخی (همدان) پرداخته است، همچنین تعیین ظرفیتهای تاریخی هسته مرکزی شهر در توسعه گردشگری و تعیین مؤلفههای اصلی مدیریتی با تأکید بر جاذبههای تاریخی در توسعه گردشگری در این پژوهش مورد شناسایی و ارزیابی قرار گرفته است. جامعه آماری تحقیق حاضر بر اساس موضوع و هدف آن، ساکنان، گردشگران و کسبه هسته مرکزی شهر همدان میباشد. پژوهش حاضر از نوع پژوهشهای بنیادی و روش تحقیق آن بر مبنای ماهیت به صورت توصیفی تحلیلی میباشد. برای گردآوری دادهها و اطلاعات از دو روش کتابخانهای و میدانی بهره گرفته شده است. برای تجزیه و تحلیل در بستر مطالعات میدانی از تکنیک سوات و پرسشنامه و نرمافزار spss استفاده میشود. نتایج حاصل از کاربرد تکنیکهای تحقیق نشان میدهد زیرمعیار مشارکت سرمایهگذاری محلی نقش مؤثری در توسعه گردشگری در منطقه ایفا میکند، از این رو ارائه تسهیلات تشویقی مانند اعطای وام، اخذ مالیات کمتر، مشاورههای تخصصی کارآفرینانه در جهت توسعه فعالیتهای توریستی توسط سرمایهگذاران محلی میتواند عاملی مشوق برای هدایت سرمایههای محلی در جهت توسعه فعالیتهای مبتنی بر گردشگری عمل نماید. Manuscript profile -
Article
41 - تحلیلی بر نقش بازآفرینی شهری در توسعه پایدار شهرها(نمونه مورد مطالعه شهر خرم دره)فصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی , Issue 4 , Year , Autumn 1399هدف از مطالعه حاضر تحلیلی بر نقش بازآفرینی شهری در توسعه پایدار شهر خرمدره می باشد. بازآفرینی دید جامع و یکپارچه ومجموعه اقداماتی است که به حل مسائل شهری بی انجامد، به طوی که بهبود دائمی در شرایط اقتصادی، کالبدی و زیست محیطی بافتی که دستخوش تغییر شده را بوجود آورد. بازآ Moreهدف از مطالعه حاضر تحلیلی بر نقش بازآفرینی شهری در توسعه پایدار شهر خرمدره می باشد. بازآفرینی دید جامع و یکپارچه ومجموعه اقداماتی است که به حل مسائل شهری بی انجامد، به طوی که بهبود دائمی در شرایط اقتصادی، کالبدی و زیست محیطی بافتی که دستخوش تغییر شده را بوجود آورد. بازآفرینی از مهمترین استراتژی ها برای نشان دادن محرومیت و روال درون شهر ها ، فضاهای ناکارآمد و فرسوده همراه با مسائل و مشکلات در بافت های شهری وحرکت در مسیر توسعه پایدار است. توسعه پایدار شهری نیز مبتنی بر نیازهای واقعی و تصمیم گیری های عقلایی با در نظر گرفتن ملاحظات اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی است. بدین منظور مطالعه حاضر از روش تحقیق کمی و پیمایشی بهره برده شد.جامعه آماری شامل کلیه شهروندان شهر خرمدره (68000 )نفر تعیین گردید. روش نمونه گیری از نوع طبقه بندی شده با استفاده از فرمول کوکران 400 نفر تعیین شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از معادلات ساختاری استفاده شد. یافته های تحقیق نشان داد متغیر بازآفرینی شهری به عنوان متغیر مستقل دارای دو بُعد ابعاد محیطی با ابعاد چهارگانه (ساختار کالبد فضایی ، تراکم ، حمل و نقل و محیط زیست) (44/155)و ابعاد نهادی با ابعاد ( اجتماعی – فرهنگی ، اقتصادی)( 32/0) و باز آفرینی با (35/0) در متغیرتوسعه پایدار شهر خرمدره اثر گذار است. Manuscript profile -
Article
42 - چالش های شهر خلاق از منظر سیاستگذاری و برنامهریزی شهری (مطالعه موردی: شهر اصفهان)فصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی , Issue 2 , Year , Summer 1399مفهوم شهر خلاق، اغلب به عنوان مشکلی از برنامهریزی راهبردی مورد استفاده قرار میگیرد. از میانه دههی 1990 به بعد، ابتدا در بریتانیا و سپس در آمریکا، مفهوم شهر خلاق به یک پارادایم معمول و یک مدل جدید از گرایش به برنامهریزی و سیاستهای شهری تبدیل شده است. اما چالشهای پ Moreمفهوم شهر خلاق، اغلب به عنوان مشکلی از برنامهریزی راهبردی مورد استفاده قرار میگیرد. از میانه دههی 1990 به بعد، ابتدا در بریتانیا و سپس در آمریکا، مفهوم شهر خلاق به یک پارادایم معمول و یک مدل جدید از گرایش به برنامهریزی و سیاستهای شهری تبدیل شده است. اما چالشهای پیش روی شهرها از موانع مهم در پیوستن به شهرهای خلاق میباشد. در شهر اصفهان سیاستگذاریها و برنامهریزیهای نامناسب شهری و نبود شیوههای کاری هماهنگ و منسجم و به روز و عدم تشریک مساعی میان بخشهای دولتی در سطوح مختلف حکومتی، فعالان بخش خصوصی و نهادهای اجتماعی و شهری یکی از چالشهای عمده شهر اصفهان به عنوان شهرخلاق است. به همین منظور این پژوهش به بررسی و مطالعه این چالش میپردازد. جامعه آماری پژوهش، شهروندان شهر اصفهان و حجم نمونه 384 نفر، که به روش تصادفی و با استفاده از فرمول کوکران تعیین شده است. جهت تحلیل دادهها از نرمافزارهای SPSS، Amos و GISاستفاده شده است. نتایج پژوهش نشان میدهند که شاخص وضعیت سیاستگذاری و برنامهریزی شهری و نیز رهبری خلاق در شهر اصفهان با توجه به برآورد آزمون (T) تک نمونهای مطلوب نمیباشد، اما شاخص خلاقیت شهری با توجه به برآورد آزمون تی (t) تک نمونهای مطلوب ارزیابی میشود. Manuscript profile -
Article
43 - بررسی نظرات شهروندان برازجانی درخصوص نحوه انتخاب شهردارفصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی , Issue 2 , Year , Summer 1394چکیده یکی از عوامل مهمی که در سال های اخیر، به عنوان عامل بسترساز برای مشارکت های مردمی در شهرها مطرح شده است، مقوله انتخاب شهرداران می باشد که باعث تقویت حس تعلق اجتماعی شهروندان به شهر و نیز حل مشکلات شهری از طریق مشارکت شهروندان و مدیریت شهری می شود. پژوهش حاظر در م Moreچکیده یکی از عوامل مهمی که در سال های اخیر، به عنوان عامل بسترساز برای مشارکت های مردمی در شهرها مطرح شده است، مقوله انتخاب شهرداران می باشد که باعث تقویت حس تعلق اجتماعی شهروندان به شهر و نیز حل مشکلات شهری از طریق مشارکت شهروندان و مدیریت شهری می شود. پژوهش حاظر در محدوده شهر برازجان واقع در استان بوشهر در راستای ارزیابی نظرات مردم نسبت به نحوه انتخاب شهردار انجام گرفته است. روش این پژوهش براساس هدف کاربردی و براساس ماهیت توصیفی- تحلیلی می باشد و در انجام این تحقیق و بنا به ضرورت از مطالعات میدانی و اسنادی استفاده شده است در مطالعات میدانی برای گردآوری اطلاعات از ابزار پرسشنامه استفاده شده است. جامعه آماری این تحقیق را شهروندان برازجانی تشکیل می دهند. که تعداد 382 شهروند با استفاده از جدول استاندارد مورگان و به روش نمونه گیری سهمیه ای به عنوان نمونه انتخاب گردیدند و جهت ارزیابی فرضیه ها از روش آزمون ضریب همبستگی اسپیرمن و آزمون خی دو استفاده شده است. نتایج برسی ها نشان داد که میزان آگاهی 6 درصد شهروندان نسبت به وظایف و فعالیت های شهرداری، در حدکم، 41.6 درصد متوسط و 52.4 درصد در حد زیاد می باشد. 77.3 درصد شهروندان از نحوه انتخاب شهردار اطلاعات درستی دارند و 22.7 درصد اطلاعات درستی ندارند. همچنین 64.9 درصد شهروندان تمایل دارند که شهردار از طریق رای مردم انتخاب شود، 22 درصد از طریق شورای شهر و 13.1 درصد نیز تمایل دارند که شهردار از طریق دولت انتخاب شود. بنابراین بیشتر شهروندان تمایل دارند که شهردار برازجان از طریق رای مردم انتخاب شود. Manuscript profile -
Article
44 - بررسی تأثیر امدادرسانی بهموقع به وضعیت مجروحین و مصدومان در تصادفات نقاط حادثهخیز شبکه راهها در کاهش شدت خسارات وارده با استفاده از نرمافزارARC GIS (مطالعه موردی محورهای پلیسراه ملایر-همدان)فصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی , Issue 1 , Year , Spring 1399چکیده تصادفات جادهای همواره خسارات مالی و جانی فراوانی را به جامعه وارد میسازد. برنامهی مدیریت حوادث جادهای برای کنترل، رسیدگی و کاهش آثار تصادفات جادهای تدوین گردیده است. در این برنامه هدف، رسیدگی بهموقع و کارا به حوادث رخداده در کمترین زمان ممکن است. در این Moreچکیده تصادفات جادهای همواره خسارات مالی و جانی فراوانی را به جامعه وارد میسازد. برنامهی مدیریت حوادث جادهای برای کنترل، رسیدگی و کاهش آثار تصادفات جادهای تدوین گردیده است. در این برنامه هدف، رسیدگی بهموقع و کارا به حوادث رخداده در کمترین زمان ممکن است. در این برنامه نیروهای مختلفی درگیر هستند که ازجمله آنها میتوان به نیروهای امداد و نجات اشاره کرد. مهمترین عامل در سیستم امدادرسان زمان رسیدن امدادگران به صحنهی تصادف است که از فاکتورهای اصلی کاهش زمان رسیدن به بالین مجروحین موقعیت پایگاههای اورژانس میباشد. در کشور ایران توجه چندانی به موضوع مکانیابی ایستگاههای اورژانس نمیشود و پایگاههای فعلی امدادرسان بدون در نظر گرفتن مکانهای حادثهخیز و با اعمال روشهای غیر کارشناسی انتخاب میشوند؛ که پیامدهای منفی بسیاری ازجمله تأخیرهای ناشی از روشهای سنتی امدادرسانی پس از درخواست امداد را به دنبال دارد. این تحقیق به بررسی تأثیر امدادرسانی بهموقع به وضعیت مجروحین و مصدومان در تصادفات نقاط حادثهخیز و کاهش شدت خسارات وارده در محورهای پلیسراه همدان-ملایر طی سال های 1395، 1396و1397در دوره سهساله مورد تحلیل قرار گرفت. روش انجام این پژوهش از نوع تحلیلی-توصیفی است که با استفاده از آمار تصادفات سهساله، نقاط حادثهخیز قلمرو پژوهش شناساییشده و سپس پایگاه های اورژانس موجود در منطقه و محدوده های تحت پوشش استاندارد آن ها شناسایی شدند. با مقایسه نقاط حادثهخیز و تصادفات منجر به فوت در مناطق تحت پوشش استاندارد و سایر مناطق این نتیجه حاصل شد که امدادرسانی بهموقع به حادثه دیدگان از شدت خسارات تصادف بهطور معنیداری کم می کند Manuscript profile -
Article
45 - مبلمان شهری وتاثیر آن بر سلامت روانی (نمونه مورد مطالعه شهر ملایر)فصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی , Issue 5 , Year , Winter 1393 -
Article
46 - ارزیابی بازتابهای کالبدی ـ فضایی الحاق روستاهای پیرامونی به شهرها (مطالعه موردی شهر ملایر و روستای ازناو)فصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی , Issue 5 , Year , Winter 1394در سالهای اخیر الحاق یا ادغام روستاهای پیرامونی به شهرها مورد توجه کارشناسان و مسئولان شهری قرار گرفته است، اما تلاش و اقدامات چندانی در ارزیابی بازتابهای کالبدی ـ فضایی آن و ارائه راهکارهای مناسب جهت کاهش و ممانعت از بروز مشکلات و مسائل ناشی از آن صورت نگرفته است. این Moreدر سالهای اخیر الحاق یا ادغام روستاهای پیرامونی به شهرها مورد توجه کارشناسان و مسئولان شهری قرار گرفته است، اما تلاش و اقدامات چندانی در ارزیابی بازتابهای کالبدی ـ فضایی آن و ارائه راهکارهای مناسب جهت کاهش و ممانعت از بروز مشکلات و مسائل ناشی از آن صورت نگرفته است. این پدیده طی دو دهة اخیر زمینه ساز الحاق بسیاری از سکونتگاههای روستایی به شهرها به ویژه کلانشهرهای کشور بوده است. در این مقاله سعی شده است که تأثیر وابستگیهای فضایی و روابط شهر و روستا در الحاق روستاهای پیرامونی به شهرها و همچنین بازتابهای کالبدی ـ فضایی ناشی از الحاق روستاهای پیرامونی، با مطالعه موردی شهر ملایر و روستای ازناو مورد بررسی قرار گیرد. روش تحقیق این پژوهش، تحلیلی ـ توصیفی است. یافته های پژوهش حاضر، بیانگر تأثیر وابستگیهای فضایی و روابط شهر و روستا در الحاق روستاهای پیرامونی به شهرها است. بازتابهای کالبدی ـ فضایی ناشی از این الحاق عمدتا موجب بروز مسائل متعددی است که در قالب آسیب شناسی بیان شده است. الحاق روستای ازناو به شهر ملایر نتیجة گسترش بطئی و خزش شهر ملایر در پیرامون است، که در آن تصمیم گیری اداری و دولتی تأثیر گذار بوده است. از بین رفتن اراضی کشاورزی، مشکلات و مسائل اقتصادی و اجتماعی، آسیبهای زیست محیطی از جمله بازتابهای کالبدی ـ فضایی الحاق روستای ازناو به شهر ملایر است Manuscript profile -
Article
47 - گردشگری و آیینهای باستانی در ایرانفصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی , Issue 1 , Year , Spring 1394چکیده هر ملتی غالبا دارای ویژگیهای متنوع قومیتی و ملیتی است که این تنوع در ایجاد شرایط فرهنگی و اجتماعی متفاوت، نقش مهمی را ایفا میکند و به شکلگیری جوامع محلی بر اساس ویژگی های خاص کمک می کند. هر کدام از این جوامع محلی در سطوح منطقهای و یا ملی دارای یک وجوه مشترک Moreچکیده هر ملتی غالبا دارای ویژگیهای متنوع قومیتی و ملیتی است که این تنوع در ایجاد شرایط فرهنگی و اجتماعی متفاوت، نقش مهمی را ایفا میکند و به شکلگیری جوامع محلی بر اساس ویژگی های خاص کمک می کند. هر کدام از این جوامع محلی در سطوح منطقهای و یا ملی دارای یک وجوه مشترک در حوزه آداب و رسوم و آیینی هستند که در همگرایی ملی بسیار موثر و نقش آفرین است اما برخی دیگر از شکل آداب و رسوم محلی و یا منطقهای متمایز از مناطق و دیگر کانونهای محلی است که خود در ایجاد جذابیتها در کشور بسیارحائز اهمیت است. در بخشهای متعدد و متنوعی که در حوزه گردشگری وجود دارد گاهی این شرایط در توسعه گردشگری داخلی و خارجی تاثیر فراوانی داشته و از آن به عنوان گردشگری مناسبتی نیز یاد میشود. ایران با قدمتی چند هزار ساله و قلمرو وسیع و مردمانی فرهیخته در حوزه فرهنگ و تمدن امروزه میتواند با شناخت کافی از این توانمندیها نسبت به جذب و توسعه گردشگری زمینههای لازم را فراهم آورد. گردشگری مناسبتی که معمولاً از آن به عنوان گردشگری آیینی نیز یاد میشود شکلی از گردشگری است که در آن مردم علاقمند به تاریخ جشنها و سنتها به طور انفرادی یا گروهی به دلایل کسب اطلاع، آشنایی با تاریخ بشریت یا تفریحی (تحقیقی) سفر میکنند. در این تحقیق که یک تحقیق بنیادی است و از نظر ماهیت روش دارای جنبههای کاربردی و از نظر هدف پژوهشی تحلیلی و توصیفی است. محقق با مطالعه کتابخانهای و اسنادی به بررسی و سپس معرفی توانمندیهای گردشگری مناسبتی و آیینی در کشور پرداخته است نتایج این تحقیق نشان میدهد در صورت توجه و معرفی صحیح آداب و رسوم و جشنها و آیینی که ایرانیان از گذشته به آن علاقمند بوده و انجام میدادند میتوان در سطح مختلف فراملی، ملی، منطقهای و محلی با توجه به تنوع اقلیم و فرهنگی گرشگری مناسبتی را در تمام ایام پویا و فعال نمود. Manuscript profile -
Article
48 - تبیین شاخصهای سرمایه اجتماعی در راستای ارتقاء نشاط اجتماعی و سلامت روان شهروندان (مطالعه موردی: شهر همدان)فصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی , Issue 5 , Year , Winter 1397چکیده در دوران جدید توسعه، جامعة مدرن به خصوص شهرها تحولاتی در ساختارهای اجتمـاعی و روابـط و مناسبات جمعی به وجود آورده که تمامی شئونات زندگی فردی و اجتماعی را متـأثر سـاخته اسـت. سرمایه اجتماعی با فراهم نمودن حمایتهای عاطفی و روانی نقش مؤثری در ارتقای نشاط اجتماعی و Moreچکیده در دوران جدید توسعه، جامعة مدرن به خصوص شهرها تحولاتی در ساختارهای اجتمـاعی و روابـط و مناسبات جمعی به وجود آورده که تمامی شئونات زندگی فردی و اجتماعی را متـأثر سـاخته اسـت. سرمایه اجتماعی با فراهم نمودن حمایتهای عاطفی و روانی نقش مؤثری در ارتقای نشاط اجتماعی و سلامت روان شهروندان دارد، شهر همدان نیز از این قائده مستثنی نمیباشد. هدف تحقیق حاضر تبیین شاخصهای سرمایه اجتماعی در محلههای شهر همدان در راستای ارتقاء نشاط اجتماعی و سلامت روان شهروندان میباشد. روش تحقیق حاضر توصیفی و تبیینی و با شیوه همبستگی است. نمونهای مشتمل بر 384 نفر ساکنین شهر همدان از جامعه آماری 525794 نفری با استفاده از فرمول کوکران به نسبت جمعیت محلههای شهر همدان و به روش تصادفی ساده انتخاب گردید و اطلاعات لازم توسط پرسشنامههای سرمایههای اجتماعی، نشاط و سلامت روان که میزان پایایی آنها به ترتیب 849/0، 960/0 و 967/0 بود، نتایج گویای آن است که به نظر میرسد بین میزان سرمایه اجتماعی و سطح تحصیلات افراد، سطح اقتصادی (درآمد) و سلامت روان، نشاط و سرزندگی در افراد محله رابطه وجود داشته باشد. Manuscript profile -
Article
49 - بررسی تطبیقی کیفیت زندگی در بعد عینی دو محله امامزاده و رجایی شهر ملایرفصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی , Issue 1 , Year , Spring 1398چکیده مفهوم کیفیت زندگی یکی از رویکردهای نوین در زمینه اصلاح و تکامل توسعه است که در پرتو نفوذ این مفهوم رویکردی جدید در عرصه برنامه ریزی شهری شکل گرفته است که معتقد است برنامه ریزی شهری علاوه بر توجه به اهداف کالبدی باید به نیازهای کیفی مردم شهر پاسخ گوید. این مفهوم اب Moreچکیده مفهوم کیفیت زندگی یکی از رویکردهای نوین در زمینه اصلاح و تکامل توسعه است که در پرتو نفوذ این مفهوم رویکردی جدید در عرصه برنامه ریزی شهری شکل گرفته است که معتقد است برنامه ریزی شهری علاوه بر توجه به اهداف کالبدی باید به نیازهای کیفی مردم شهر پاسخ گوید. این مفهوم ابتدا به حوزههای بهداشتی، زیست محیطی و بیماریهای روانی محدود میشد، اما طی دو دهه گذشته به مفهومی چند بعدی بسط یافته است. و مباحث مربوط به کیفیت زندگی از دهه 1940 میلادی وارد مطالعات رشتههای مختلف و از جمله جغرافیا گردید. در طی این فاصله تحقیقات مختلفی پیرامون آن صورت گرفته است. اکثر محققان در مطالعات کیفیـت زندگی آن را بـه دو بعـد تقسیم نمودهاند. یکی بعـد ذهنی (روانشـناختی) و دیـگری بعد عیـنی (محیطی). در مطالعه حاضر به مقایسه کیفیت زندگی با توجه به بعد عینی در دو محله امامزاده و رجایی شهر ملایر پرداخته شده است. شاخصهای مورد استفاده در این تحقیق شامل شاخصهای اجتماعی، شاخصهای مسکن، و شاخص اقتصادی با توجه به نتایج آماری سال 1395 انجام گرفته است. نتایج نشان میدهد که به جزء معیار درصد طلاق نسبت به جمعیت 10 ساله و بیشتر ازدواج کرده، بقیه معیارها در محله امامزاده نسبت به محله رجایی در شرایط مناسبی قرار ندارد. از طرفی بالا بودن درصد طلاق در محله رجایی نشان داد که در حال حاضر رابطه معنا داری بین درصد پایین پایگاه اجتماعی و اقتصادی و درصد بالای طلاق وجود ندارد. Abstract The concept of quality of life is one of the modern approaches to the development and development of the city. In the light of the influence of this concept, a new approach to urban planning has been formed that believes that urban planning, in addition to paying attention to physical goals, must respond to the quality needs of the people of the city Says. This concept was first restricted to health, environmental and mental illness, but over the past two decades it has been expanded to a multi-dimensional concept. And the issues of quality of life from the 1940s entered various fields of study, including geography. During this time, various studies have been done around it. Most researchers in the study of quality of life have divided it into two dimensions. One dimensional (psychological) and the other objective (peripheral) dimension. The present study compares the quality of life with respect to the objective dimension in two Emamzadeh and Rajai Shahr-e-Malayer neighbourhoods. The indicators used in this research include social indicators, housing indices, and economic indicators according to the statistical results of 2016. The results show that, apart from the criterion of divorce rate, the percentage of the 10-year-olds and more are married, the remaining criteria in the neighborhood of Emamzadeh are not in good condition. On the other hand, the high percentage of divorce in Rajaee neighbourhood showed that there is currently no significant relationship between the low percentage of social and economic base and the high percentage of divorce. Manuscript profile -
Article
50 - ارزیابی سطح و سرانه کاربری های خدماتی در مقیاس محلات شهری (مطالعه موردی: محلات جدید و قدیمی شهر رشت)Journal of Studies of Human Settlements Planning , Issue 4 , Year , Winter 2017اهمیت محلات به عنوان کوچکترین جزء نظام شهری در هدایت توسعه پایدار شهری موضوعی انکارناپذیر است. مقاله حاضر در محدوده محلات شهر رشت در راستای پاسخگویی به این سوال که آیا اصول ساختاری محله های مورد مطالعه از نظر سطح کاربری ها در شهر رشت مناسب می باشد و خدمات و رفاه نسبی را Moreاهمیت محلات به عنوان کوچکترین جزء نظام شهری در هدایت توسعه پایدار شهری موضوعی انکارناپذیر است. مقاله حاضر در محدوده محلات شهر رشت در راستای پاسخگویی به این سوال که آیا اصول ساختاری محله های مورد مطالعه از نظر سطح کاربری ها در شهر رشت مناسب می باشد و خدمات و رفاه نسبی را فراهم می کند؟ انجام گرفته است. روش تحقیق، به لحاظ هدف کاربردی، به لحاظ ماهیت توصیفی – تحلیلی و روش جمع آوری اطلاعات، روش کتابخانه ای و میدانی می باشد. بدین منظور ابتدا وضعیت کاربری های اراضی و خدمات در محلات بررسی و با ضوابط استاندارد هر کدام مورد مقایسه قرار گرفت و سپس راهبرد بهینه در راستای بهبود وضعیت محلات ارائه گردید. جامعه آماری در این تحقیق ساکنان تعداد 4 محله جدید و 4 محله قدیمی است، این محلات دارای 100263 نفر جمعیت می باشد، که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 366 نفر از ساکنان این محلات به عنوان نمونه انتخاب شدند و با توجه به نزدیک بودن تعداد جمعیت محلات جدید(49663 نفر) و محلات قدیمی(50600 نفر)، تعداد 183 پرسشنامه در محلات جدید و 183 پرسشنامه در محلات قدیمی تکمیل گردید. نتایج بررسی ها نشان می دهد میزان سرانه کاربری مورد نیاز در سطح محلات جدید مانند؛ بلوار گیلان، چمران، آزاد و حمیدیان به ترتیب 38/14، 34/3، 01/8 و 27/12 و در سطح محلات قدیمی مانند؛ باقرآباد، دباغیان، یخسازی و پاسکیاب به ترتیب 19/10، 85/26، 7/20 و 47/12 متر مربع می باشد. در مجموع با توجه به نتایج بدست آمده می توان گفت که اصول ساختاری محله های مورد مطالعه از نظر سطح کاربری ها در شهر رشت مناسب نمی باشد و خدمات و رفاه نسبی را فراهم نمی کند. Manuscript profile -
Article
51 - تحلیل زیستپذیری شهری در کلان شهر اصفهان با تأکید بر شاخصهای اجتماعی – فرهنگیJournal of Studies of Human Settlements Planning , Issue 5 , Year , Autumn 2022امروزه کلانشهرها با مشکلات بسیاری در زمینه اجتماعی – فرهنگی و کمرنگتر شدن اهمیت زیستپذیری در بعد اجتماعی در ساختار زندگی شهری مواجه هستند. بنابراین ضرورت و اهمیت توجه به لزوم پاسخگویی به این نیازها در کلانشهری همچون اصفهان را دوچندان میکند. کلانشهر اصفهان، م Moreامروزه کلانشهرها با مشکلات بسیاری در زمینه اجتماعی – فرهنگی و کمرنگتر شدن اهمیت زیستپذیری در بعد اجتماعی در ساختار زندگی شهری مواجه هستند. بنابراین ضرورت و اهمیت توجه به لزوم پاسخگویی به این نیازها در کلانشهری همچون اصفهان را دوچندان میکند. کلانشهر اصفهان، متشکل از 15 منطقه شهری با جمعیت بالا و اثرات مخرب آن مواجه میباشد. برخی از این مناطق شکوفا و پر رونق و برخی دیگر روبهزوال و کم توجه که در نتیجه باعث پایین آمدن رضایت از زیستپذیری در مناطق پانزدهگانه شده است. بنابراین مقاله حاضر در پی آن است که با هدف شناخت پایهای از وضعیت شاخصهای اجتماعی و فرهنگی زیستپذیری در مناطق 15 گانه کلانشهر اصفهان بپردازد. روش تحقیق این پژوهش به صورت توصیفی - تحلیلی میباشد، اطلاعات و دادههای پژوهش با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته و تنظیم پرسشنامه با استفاده از طیف پنج گزینهای لیکرت صورت پذیرفته است. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران و همچنین با توجه به تفاوت جمعیت مناطق 683 نفر مشخص شد. برای تجزیه و تحلیل دادهها از روشهای استنباطی؛ آزمون آماری تی تست، آزمون تحلیل واریانس با اندازهگیریهای مکرر و همچنین آنووا با نرمافزار Spss و ترسیم نقشهها با استفاده از نرمافزار ArcGis انجام شده است. نتایج پژوهش نشان داد که زیستپذیری اجتماعی –فرهنگی کلانشهر اصفهان در حد مطلوبی قرار ندارد و فقط منطقه یک شهرداری اصفهان از سطح متوسط بالاتر و بهترین منطقه از نظر زیستپذیری اجتماعی – فرهنگی میباشد. علت این نتیجه به خاطر بالا بودن سطح خدمات و فرهنگ در این منطقه میباشد. Manuscript profile -
Article
52 - پهنه بندی و ارزیابی شاخص های کالبدی تاب آوری شهری (شهر ملایر- استان همدان)Journal of Studies of Human Settlements Planning , Issue 2 , Year , Autumn 2024مقدمه : آسیب پذیری کالبدی، اجتماعی، اقتصادی ، زیرساختی و نهادی در شهرها ضرورت توجه به مدیریت و برنامه ریزی شهری را افزایش داده است. مفهوم تاب آوری جهت شناخت و ارائه راه کار بر اساس این نیاز طی ده های اخیر مطرح گردیده است. واژه تاب آوری در علوم مختلف تعاریف گوناگون دارد. Moreمقدمه : آسیب پذیری کالبدی، اجتماعی، اقتصادی ، زیرساختی و نهادی در شهرها ضرورت توجه به مدیریت و برنامه ریزی شهری را افزایش داده است. مفهوم تاب آوری جهت شناخت و ارائه راه کار بر اساس این نیاز طی ده های اخیر مطرح گردیده است. واژه تاب آوری در علوم مختلف تعاریف گوناگون دارد. بیشتر صاحبنظران در مطالعات تاب آوری مولفه های کالبدی، اجتماعی ، اقتصادی ، زیرساختی ، محیطی و نهادی مورد سنجش قرار می دهند.هدف پژوهش: شناخت ، پهنه بندی و رتبه بندی شاخص های کالبدی تاب آوری در شهر ملایرروش شناسی تحقیق : این پژوهش از نظر هدف تحقیق کاربردی، از لحاظ ماهیت توصیفی- تحلیلی و روش گردآوری داده ها نیز به صورت اسنادی و میدانی است. روش تحلیل داده ها تبدیل اطلاعات آماری به نقشه با استفاده از قابلیتهای نرم افزار ( GIS) و با استفاده از منطق فازی بوده است. همچنین جهت رتبه بندی شاخص ها از روش نرمال سازی آماری بهره گرفته شده است.قلمرو پژوهش: شهر ملایر بعنوان دومین شهر استان همدان با 170237 نفر جمعیت ، 1422 بلوک مسکونی با مساحت 40/824 هکتار قلمرو تحقیق بوده است.نتیجه گیری: نتایج و تلفیق لایه های مختلف نشان دادکه در شهر ملایر از نظر شاخص های کالبدی از کل جمعیت 36/53 درصد در پهنه با تاب آوری متوسط ،83/27 درصد در پهنه با تاب آوری کم و 81/18 درصد در پهنه با تاب اوری زیاد توزیع شده اند. علاوه بر این با توجه به نمرات استاندارد شده شاخص های نفوذ پذیری ، استحکام واحدهای مسکونی و تراکم خانوار در واحد مسکونی با بالاترین نمره دارای رتبه بالا ، شاخص بستر طبیعی زمین با تاکید بر سیلاب های شهری در تاب آوری متوسط و شاخص های ریزدانگی ، تراکم واحد مسکونی در هکتار و تراکم نفر در هکتار دارای پایین ترین رتبه تاب آوری و در نتیجه تاب آوری کم قرار گرفتند. Manuscript profile -
Article
53 - شهر خلاق و نقش آن در توسعه گردشگری (مطالعه موردی: شهر همدان)Journal of Studies of Human Settlements Planning , Issue 4 , Year , Winter 2024مقدمه: با توجه به موضوع مورد پژوهش که شهر خلاق و نقش آن در توسعه گردشگری شهر همدان است، هدف این پژوهش، بررسی شاخص های شهر خلاق در وضعیت کنونی گردشگری و آینده گردشگری در شهر همدان می باشد.هدف: هدف این پژوهش، بررسی شاخص های شهر خلاق در وضعیت کنونی گردشگری و آینده گردشگری Moreمقدمه: با توجه به موضوع مورد پژوهش که شهر خلاق و نقش آن در توسعه گردشگری شهر همدان است، هدف این پژوهش، بررسی شاخص های شهر خلاق در وضعیت کنونی گردشگری و آینده گردشگری در شهر همدان می باشد.هدف: هدف این پژوهش، بررسی شاخص های شهر خلاق در وضعیت کنونی گردشگری و آینده گردشگری در شهر همدان می باشد.روششناسی پژوهش: در این پژوهش ابتدا مهم ترین شاخص های موثر در ایجاد شهر خلاق به منظور جذب گردشگر از طریق مطالعه سوابق در این زمینه، نمونه های اجرا شده، نیازها و ترجیحات گروه استفاده کننده تعیین شده و سپس مورد تحلیل و ارزیابی قرار می گیرند و بهترین ایده های قابل تعمیم در شرایط تحقیق تعیین می شوند. نوع پژوهش با توجه به ماهیت کاربردی و براساس روش تحلیلی- پیمایشی بوده است. جامعه آماری پژوهش را مدیران و کارشناسان شهری و متخصصین گردشگری شهر همدان، گردشگران و مردم شهر همدان تشکیل داده اند.قلمرو جغرافیایی پژوهش: این پژوهش بر روی شهر همدان و شاخص های خلاق آن در زمان حال صورت گرفته است.یافتهها: یافته های تحقیق نشان می دهد همدان با توجه به شاخص های یونسکو و سازمانهای بین المللی و تحلیل دیدگاه های متخصصان می تواند به عنوان یک مقصد گردشگری خلاق مطرح گردد. با بررسی تواناییها و محدودیتهای کشور در حوزه ی گردشگری و با توجه به روند تکامل گردشگری و بخش هایی از گردشگران بین المللی که از لحاظ فرهنگی و اقتصادی برای ما مطلوب و سودآور محسوب می شوند، در حال حاضر می توان، گردشگری فرهنگی خلاق را مطلوبترین نوع گردشگری و گردشگران خلاق را بازار هدف مناسبی برای کشور به شمارآورد.نتایج: نتایج نشان داد شاخص های مشارکت بانوان در فعالیت های اجتماعی بافت تاریخی شهر همدان، اهمیت مراکز خدماتی دانـش بنیـان، حوادث، رویدادها، وقایع تاریخی شهرهمدان، لزوم استفاده از فناوری های نـوین و دانش بنیان و حمایت از کارآفرینان شهری و مشارکت مردم در فعالیت های اجتماعی از مهم ترین شاخص ها در تحقق پذیری رویکرد شهر خلاق در بافـت تـاریخی شهر همدان می باشند. Manuscript profile -
Article
54 - پهنهبندی میزان آسیبپذیری شهر ایلام در برابر مخاطره سیلJournal of Studies of Human Settlements Planning , Issue 5 , Year , Winter 2024مقدمه: سیلابها از جمله مخاطراتی هستند که همیشه احتمال رخ دادن آنها به عنوان یک مخاطره طبیعی برای انسانها وجود داشته است. همچنین با توجه به بالا رفتن وقوع سیلاب مخصوصاً در سطح شهرها و به وجود آمدن خطرات جانی، مالی و محیط زیستی ناشی از افزایش آن، پهنهبندی مناطق سیلخی Moreمقدمه: سیلابها از جمله مخاطراتی هستند که همیشه احتمال رخ دادن آنها به عنوان یک مخاطره طبیعی برای انسانها وجود داشته است. همچنین با توجه به بالا رفتن وقوع سیلاب مخصوصاً در سطح شهرها و به وجود آمدن خطرات جانی، مالی و محیط زیستی ناشی از افزایش آن، پهنهبندی مناطق سیلخیز از اهمیت بالایی برخوردار است. پهنهبندی سیل یکی از بهترین روشها برای برنامهریزی و شناسایی مناطق تحت تأثیر سیل میباشد.هدف پژوهش: هدف اصلی پژوهش حاضر، ضمن شناسایی متغیرهای مؤثر در پهنهبندی خطر سیل؛ پهنهبندی میزان آسیبپذیری شهر ایلام در برابر مخاطره سیل است.روششناسی پژوهش: رویکرد پژوهش حاضر توصیفی – تحلیلی بوده است. در این پژوهش در ابتدا متغیرهای اثرگذار بر پهنهبندی آسیبپذیری سیل بر اساس مطالعات مختلف شناسایی، سپس با استفاده از روش AHP و نظرات مربوط به 73 کارشناس و متخصص وزن مربوط به هر کدام از متغیرها در محیط Export Choice مشخص شده و در نهایت با استفاده از روش FAHP و در محیط GIS نقشه مربوط به پهنهبندی وضعیت آسیبپذیری شهر ایلام در برابر مخاطره سیل ترسیم شده است.قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی این پژوهش، شهر ایلام مرکز استان ایلام میباشد؛ که از نظر موقعیت جغرافیایی در غرب و جنوب غربی کشور استقرار یافته است.یافتهها: در پهنهبندی میزان آسیبپذیری شهر ایلام در برابر سیل از 11 متغیر مورد بررسی 3 متغیر فاصله از آبراهه با وزن 244/0؛ فاصله از رودخانه با وزن 126/0 و جهت شیب با وزن 102/0 با اهمیتترین متغیرها هستند و نقش کلیدی در پهنهبندی میزان آسیبپذیری شهر ایلام در برابر سیل ایفا میکنند. همچنین محدودهی وسیعی از شهر ایلام (1687 هکتار) دارای پتانسیل بالای آسیبپذیری از مخاطره سیل میباشد که ناشی از شرایط توپوگرافی و زمینشناسی خاص این محدوده میباشد.نتایج: بررسی وضعیت پهنهبندی میزان آسیبپذیری مخاطره سیل در شهر ایلام بیانگر آن است که قسمتهای شمال غربی، غرب و جنوب غربی و جنوب شهر ایلام در وضعیت آسیبپذیری کمتری نسبت به سایر مناطق شهر ایلام قرار دارند. همچنین بیشتر قسمتهای مرکزی، شرق و شمال شرق ایلام در وضعیت آسیبپذیری بالا قرار دارند. در ادامه جهت کاهش میزان آسیبپذیری شهر ایلام در برابر سیل پیشنهادهایی ارائه شده است Manuscript profile -
Article
55 - تحلیل کمی و کیفی مسکن در شهر برازجان بعد از انقلاب اسلامیJournal of Studies of Human Settlements Planning , Issue 4 , Year , Winter 2015شاخص های مسکن ابزار مناسبی جهت سنجش معیارها و ضوابط سیاستهای مسکن است. به کمک شاخص ها می توان تصویر ملموسی از شرایط مسکن را به دست داد و کم و کاستی ها را در تحقق اهداف و برنامه ریزی آن مشخص نمود. پژوهش حاضر در محدوده ی شهر برازجان واقع در استان بوشهر انجام گرفته است. رو Moreشاخص های مسکن ابزار مناسبی جهت سنجش معیارها و ضوابط سیاستهای مسکن است. به کمک شاخص ها می توان تصویر ملموسی از شرایط مسکن را به دست داد و کم و کاستی ها را در تحقق اهداف و برنامه ریزی آن مشخص نمود. پژوهش حاضر در محدوده ی شهر برازجان واقع در استان بوشهر انجام گرفته است. روش تحقیق به کار رفته توصیفی - تحلیلی و روش جمع آوری اطلاعات روش کتابخانه ای بوده است. در مقاله حاضر ابتدا با بررسی شاخص های کمی و کیفی مسکن در شهر برازجان و مقایسه آن با مناطق شهری استان و کشور، وضعیت مسکن در شهر مورد مطالعه، مشخص می شود، سپس به پیش بینی جمعیت و تعداد واحدهای مسکونی مورد نیاز تا افق 1405پرداخته می شود. نتایج بررسی نشان می دهد که طی دوره ی 90- 1365 وضعیت شاخص های کمی و کیفی مسکن این شهر روندی رو به بهبود داشته است، از نظر کمی در مقایسه با مناطق شهری استان دارای شرایط بهتری است، اما نسبت به مناطق شهری کشور در مرتبه ی پایین تری قرار دارد. ولی از نظر شاخص های کیفی نسبت به مناطق شهری استان و کشور در سطح پایین تری است. پس از پیش بینی جمعیت شهر برازجان نیازهای مسکن تا سال 1405 تعیین و مشخص شد که به 10964 واحد مسکونی جدید نیاز است. در صورتی که تقاضا برای مسکن در این دوره تنها 8105 واحد مسکونی خواهد بود که 9/73 درصد نیازها را پوشش می دهد. در پایان با توجه به توان موجود در گستره ی شهری برازجان (گسستگی بافت و مساکن مخروبه) مشخص می شود که در صورت استفاده حداکثر از آنها و اتخاذ برنامه توسعه مسکونی مناسب می توان 68.7 درصد نیازهای آینده شهر را در داخل شهر تأمین نمود. Manuscript profile -
Article
56 - تحلیل کاربری اراضی بافت قدیم سکونتگاه های شهری(مطالعه موردی: بخش مرکزی شهرکرمانشاه)Journal of Studies of Human Settlements Planning , Issue 4 , Year , Winter 2015در مدیریت شهری جدیدِ دنیا، فعالیت های هسته مرکزی کلانشهرها و بخصوص بافت قدیم شهر در کانون توجه مدیریت و برنامه ریزی قرار دارد.این روندِ بازگشتی یا توسعهی درونی، شهرها را هر چه بیشتر به توسعه پایدار شهری نزدیک میکند. در این پژوهش سعی بر آن بوده ، ضمن تحلیل وضعیت کاربری Moreدر مدیریت شهری جدیدِ دنیا، فعالیت های هسته مرکزی کلانشهرها و بخصوص بافت قدیم شهر در کانون توجه مدیریت و برنامه ریزی قرار دارد.این روندِ بازگشتی یا توسعهی درونی، شهرها را هر چه بیشتر به توسعه پایدار شهری نزدیک میکند. در این پژوهش سعی بر آن بوده ، ضمن تحلیل وضعیت کاربری اراضی وضع موجود بافت مرکزی شهر کرمانشاه، الگوی مناسب توزیع فضایی کاربری اراضی در راستای توسعه پایدار شهری تبیین گردد. پژوهش حاضر از نوع کاربردی بوده و در انجام آن از روش تحقیق تحلیلی- توصیفی استفاده شده است. اطلاعات مورد نیاز تحقیق با استفاده از روش کتابخانه ای و فیش برداری، پرسشنامه و مشاهده میدانی جمع آوری گردید. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از روشهای آماری توصیفی و نیز مدل SWOT استفاده شده که بر مبنای نتایج حاصل از تحلیل عوامل چهارگانه تکنیک SWOT، محدوده مورد مطالعه دارای 5 نقطه قوت، 6 نقطه فرصت، 7 نقطه ضعف و 7 نقطه تهدید می باشد. ماتریس SWOT بر مبنای امتیاز نهایی شاخص ها چهارگانه (قوت، ضعف، فرصت و تهدید) ترسیم شده که بر مبنای آن می توان در یک رویکرد ساختاری، فرصت ها و تهدیدهای کلیدی خارجی را با ضعف ها و قدرت های داخلی مقایسه نمود و الگوی توسعه کاربری اراضی سازگار با موقعیت داخلی و خارجی را تبیین نمود. Manuscript profile -
Article
57 - بررسی نقش شهرهای کوچک در تعادل بخشی جمعیت استان کرمانشاه (مطالعه موردی: شهر سرپل ذهاب), Issue 2 , Year , Autumn 2021عدم تعادل در سلسله مراتب شهری در جهان به ویژه درکشورهای درحال توسعه معضلاتی را به وجودآورده است، چنین حالتی با شدت و ضعف، ولی به طورغالب در بیشتر مناطق ایران دیده میشود. به دلیل وجود پدیده نخست شهری در استان کرم Moreعدم تعادل در سلسله مراتب شهری در جهان به ویژه درکشورهای درحال توسعه معضلاتی را به وجودآورده است، چنین حالتی با شدت و ضعف، ولی به طورغالب در بیشتر مناطق ایران دیده میشود. به دلیل وجود پدیده نخست شهری در استان کرمانشاه این امر باعث شده که بیش از نیمی از جمعیت استان در شهر نخست متمرکز شده است. روش مورد استفاده در این پژوهش تحقیقی - کاربردی میباشد. برای تجزیه و تحلیل دادهها از مدل رتبه – اندازه، قانون رتبه – اندازه تعدیل یافته، منحنی لورنز، متوسط رشد سالانه، ضریب جینی و مدل ضریب آنتروپی استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان میدهد که شهر سرپل ذهاب در طول چند دوره سرشماری از سال 1370 تا سال 1395 جزء شهرهای متوسط محسوب میشود. نتایج تحقیق حاکی از آن است که به علت وجود نخست شهرکرمانشاه، سلسله مراتب شهری استان از قانون رتبه اندازه تبعیت نکرده و ناهمخوانی وعدم تعادل در سلسله مراتب شهری استان مشخص بوده است. بررسی روند تغییرات شهر و جمعیت شهری در طول پنج دوره سرشماری از سال 1370 تا 1395 در استان کرمانشاه و تجزیه و تحلیل آنها نشان میدهد که رشد شهرنشینی، به تدریج شدت گرفته و نسبت جمعیت شهری به جمعیت روستایی افزایش یافته است، بررسی سلسله مراتب شهری در استان نشان میدهد که در این استان نیز به مانند بیشتر استانهای کشور دارای شبکه شهری ناهمگون و نامتعادلی بوده است. شهر مورد مطالعه در این پژوهش شهر سرپل ذهاب بوده است که با نگاهی به تحولات جمعیتی و کالبدی اینگونه شهرها جهت رسیدن به سلسله مراتب شهری و فضایی بهینه، رعایت عدالت در توزیع امکانات و خدمات و همچنین ایجاد فرصتهای یکسان برای شهرهای کوچک و متوسط استان از جمله شهر سرپل ذهاب ضرورت دارد. Manuscript profile -
Article
58 - ارزیابی تاثیرات عناصر مبلمان شهری بر سیما و منظر شهر (مطالعه موردی: منطقه چهار شهرداری – کلان شهر اهواز), Issue 5 , Year , Winter 2022چکیده مقدمه: امروز مبلمان شهری از عناصر سازنده فضاهای شهری است که کمیت، کیفیت، زیبایی، راحتی، دوام و محل استقرار آن نقش بسیار اساسی در دستیابی به شهری زیبا و سالم دارد. مبلمان شهری از عناصری هستند که توانایی و ظرفیت فراوانی برای اهداف Moreچکیده مقدمه: امروز مبلمان شهری از عناصر سازنده فضاهای شهری است که کمیت، کیفیت، زیبایی، راحتی، دوام و محل استقرار آن نقش بسیار اساسی در دستیابی به شهری زیبا و سالم دارد. مبلمان شهری از عناصری هستند که توانایی و ظرفیت فراوانی برای اهداف ساماندهی سیما و منظر شهری دارند. هدف: هدف از این پژوهش ارزیابی تأثیرات عناصر مبلمان شهری بر سیما و منظر کلان شهر اهواز (منطقه چهار شهرداری) است که با روش توصیفی تحلیلی انجام گرفته است. روش: گردآوری دادهها با استفاده از دو روش کتابخانه ای و میدانی (پرسشنامه) صورت گرفته است. جامعه آماری این پژوهش را شهروندان منطقه چهار شهرداری اهواز تشکیل میدهد که تعداد 383 نفر از آنها با استفاده از فرمول کوکران انتخاب گردید. پرسشنامه پژوهش محقق ساخته است که روایی آن با استفاده از اعتبار محتوا و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ به میزان 80/0 تایید شد. دادهها با استفاده از نرمافزار SPSS 21 و آزمون رگرسیون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتیجهگیری: نتایج بیانگر آن بود که مبلمان شهری بر سیما و منظر شهر در سطح معناداری 000/0 تاثیر دارد همچنین، این امر در بین سایر متغیرهای مبلمان شهری (مکان یابی، طراحی، تجهیز، ساخت و...) در سطح معناداری 000/0 توانسته است بر سیما و منظر شهر تاثیرگذار باشد. بر این اساس میتوان بیان داشت که آموزش، نظارت، مراقبت، تعمیرات و توجه به عوامل فرهنگی، طبیعی، زیستمحیطی، اجرایی و عملکردی میتواند زمینهساز ساختار نظام مند مبلمان شهری منطقه چهار اهواز شود. Manuscript profile -
Article
59 - آسیب شناسی نظام ارزیابی عملکرد مدیریت شهری تهران (مطالعه موردی شهرداری منطقه 17 تهران), Issue 4 , Year , Winter 2023قدم اول جهت بهبود مدیریت در یک سازمان با آسیب شناسی آغاز می گردد. آسیب شناسی باعث می شود تا بتوانیم موانع رشد و توسعه سازمان را شناسایی و جهت رفع آنها برنامه ریزی کنیم. پژوهش حاضر به لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش انجام کار از نوع پیمایشی- توصیفی و هدف اصلی آن، آسیب شناس Moreقدم اول جهت بهبود مدیریت در یک سازمان با آسیب شناسی آغاز می گردد. آسیب شناسی باعث می شود تا بتوانیم موانع رشد و توسعه سازمان را شناسایی و جهت رفع آنها برنامه ریزی کنیم. پژوهش حاضر به لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش انجام کار از نوع پیمایشی- توصیفی و هدف اصلی آن، آسیب شناسی نظام ارزیابی عملکرد در مدیریت شهری تهران می باشد. در راستای تحقق این هدف، ابتدا مبانی نظری وپیشینه پژوهش های مربوط به ارزیابی عملکرد شهرداری های کشور و قوانین و مقررات مربوطه مطالعه وآسیب های این نوع ارزیابی تعیین گردیدکه در 5 مولفه کلی تقسیم شدکه هر یک از مولفه ها شامل تعدادی گویه مختص به خود می باشد. سپس پرسشنامه ای که روایی آن توسط استادهای راهنما و پایایی آن با محاسبه آلفای کرونباخ 80 تاییدگردید، از طریق بکارگیری روش توصیفی و تحلیلی توسط 30 نفر از مدیران خبره شهرداری منطقه 17 تهران توزیع گردید . تجزیه و تحلیل داده ها وآزمون های مورد نیاز با استفاده از نرم افزار spss انجام شد ،که با استفاده از آزمون های مختلف از جمله آزمون تی- تست که نتایج با توجه به سطح معناداری حاکی از ارتباط بین متغیرها بوده، آزمون همبستگی که مقادیر به دست آمده نشان از همبستگی بالای متغیرها دارد و آزمون تحلیل حساسیت که تحلیل واریانس متغیرها در سطح معنی داری 00/0 از مقدار واقعی کمتر می باشد، نشان دهنده ی وابستگی متغیرهاست، سپس از تحلیل عاملی که روشی برای تقلیل تعداد زیادی از متغیرها به تعداد کمی از متغیرهای مفروض زیربنایی (عامل) است استفاده شد که نتایج تحقیق نشان داد آسیب های قانونی در نظام ارزیابی عملکرد مدیریت شهری تهران بیشترین سهم را در موضوع ایفا می کند و این عامل می تواند حدود 53 درصد از تغییرپذیری (واریانس) متغیرها را توضیح دهد و چهار گویه اول آسیب های قانونی هم این آسیب را تبیین می کنند. به شرح گویه اول حدود 34 درصد ،گویه دوم 18درصد،گویه سوم 15درصد و گویه چهارم 11 درصد. Manuscript profile -
Article
60 - سنجش و ارزیابی مؤلفه های مؤثردر تابآورسازی اجتماعی شهر بوشهرJournal of Geography and Urban Planning Chashmandaz-E-Zagros , Issue 61 , Year , Autumn 2024More
امروزه حوادث و بلایای طبیعی بیش از پیش جوامع انسانی را تهدید می کنند که در صورت نداشتن آگاهی و آمادگی، صدمه ای جبران ناپذیری بر زندگی انسان ها، اعم از حوزه ای سکونتی و دیگر ابعاد اقتصادی، اجتماعی، نهادی و کالبدی- محیطی دارد. جوامع برای کاهش اثر بلایای طبیعی رویکرد های متنوعی را در پیش می گیرند. تاب آوری شهری به عنوان یکی از ابعاد کلیدی توسعه پایدار به معنای قابلیت و آمادگی شهر در پاسخگویی و بازیابی در برابر تهدیدات تعریف شده است. هدف از انجام این تحقیق سنجش و ارزیابی مولفه های موثردر تابآورسازی اجتماعی شهر بوشهر می باشد. تحلیل فضایی رویکردی روش شناسانه است که به شناسایی و تحلیل پراکندگیها، روابط متقابل پدیدهها، تفاوتها، تشابهات آنها در چارچوب دیدگاههای جغرافیایی میپردازد. تابآوری به دلیل پویا بودن واکنش جامعه در برابر حوادث، نوعی آینده نگری است و به گسترش گزینشهای سیاستی برای رویارویی با اعلام قطعیت و تغییر هم کمک میکند. روش تحقیق بهصورت توصیفی - تحلیلی بوده و دادهها به روش اسنادی و میدانی (پرسشنامه) جمعآوری شده است. جامعه آماری پژوهش 30 نفر از متخصصان در زمینه موضوع بود. تجزیهوتحلیل دادهها با استفاده از فرآیند تصمیمگیری چند معیاره ویکور و روش آنتروپی شانون انجام گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که مولفه های اجتماعی بر اساس مدل ویکور از تاب آوری کامل مناطق 4 و 8 حکایت دارد، در حالی نواحی (2، 3، 4، 5، 6، 7) یعنی (50 درصد از مناطق شهر) از حداقل تاب آوری اجتماعی در برابر مخاطرات طبیعی محروم اند و از تاب آوری کمتری برخوردارند.
Manuscript profile