-
حرية الوصول المقاله
1 - تحلیل حساسیت تبخیر- تعرق به تغییر در پارامترهای هواشناسی در شمالغرب و غرب ایران
آقای دکتر یعقوب دین پژوه سعید جهانبخش اصل معصومه فروغیتحلیل حساسیت تبخیر- تعرق گیاه مرجع (ET0) در ایران در مدیریت بهتر آب بسیار ضروری است. زیرا به نظر میرسد که آب و هوا در همه جا تا حدودی تغییر کرده است. در این پژوهش، بهمنظور تحلیل حساسیت ET0 به تغییرات هر یک از پارامترهای هواشناسی از دادههای ماهانه هواشناسی 36 ایستگاه أکثرتحلیل حساسیت تبخیر- تعرق گیاه مرجع (ET0) در ایران در مدیریت بهتر آب بسیار ضروری است. زیرا به نظر میرسد که آب و هوا در همه جا تا حدودی تغییر کرده است. در این پژوهش، بهمنظور تحلیل حساسیت ET0 به تغییرات هر یک از پارامترهای هواشناسی از دادههای ماهانه هواشناسی 36 ایستگاه هواشناسی در شمالغرب و غرب ایران استفاده شد. اولویتبندی پارامترهای اقلیمی و میزان تاثیرگذاری آنها بر ET0 در ماههای مختلف برای هر یک از ایستگاههای مورد مطالعه مشخص گردید، بدین منظور، ابتدا میزان ET0 ماهانه با روش فائو- پنمن مانتیث برای یکایک ایستگاهها برآورد گردید، سپس مقدار هر یک از دو پارامتر مهم ورودی به مدل رگرسیونی گام به گام (شامل میانگین حداکثر (Tmax)، میانگین حداقل (Tmin)، میانگین درجه حرارت هوا، میانگین سرعت باد، مجموع ساعات آفتابی، میانگین حداکثر و حداقل رطوبت نسبی) در دامنهی 20± درصد با گامهای 5 درصد، تغییر داده شدند و میزان تغییر در ET0 محاسبه شد، در نهایت مقدار ضریب حساسیت برای اولین پارامتر مهم ورودی در هر یک از ایستگاههای منتخب بدست آمد. نتایج نشان داد که در اکثر ایستگاهها در هر دو مقیاس سالانه و ماهانه، بیشترین تاثیر در نوسانات ET0 مربوط به Tmax و Tmin میباشد. با افزایش 20 درصد برای Tmax بهشرط ثابت ماندن سایر پارامترها، مقدار ET0 از حداقل 05/6 درصد (در مشکینشهر) تا حداکثر 54/15 درصد (در اردبیل) افزایش نشان داد، این رقم برای Tmin بین 47/0- درصد (در سنندج) تا 91/0 درصد (در خلخال) بود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
2 - پایش گردشگری فصلی شمال غرب ایران با استفاده از شاخص اقلیم گردشگری (T.C.I)
بهروز سبحانی وحید صفریان زنگیرزمینه و هدف: شناخت پتانسیلهای اقلیمی، بهعنوان بستر فعالیتهای انسانی، پایه و اساس غالب برنامهریـزیهـای محیطی و آمایش سرزمین را تشکیل میدهد؛ امروزه اکثر گردشگران برای انتخاب مقصد ملاحظات اقلیمی را مورد توجه قرار میدهند. هدف از این پژوهش ارزیابی و پهنهبندی فصلی اقل أکثرزمینه و هدف: شناخت پتانسیلهای اقلیمی، بهعنوان بستر فعالیتهای انسانی، پایه و اساس غالب برنامهریـزیهـای محیطی و آمایش سرزمین را تشکیل میدهد؛ امروزه اکثر گردشگران برای انتخاب مقصد ملاحظات اقلیمی را مورد توجه قرار میدهند. هدف از این پژوهش ارزیابی و پهنهبندی فصلی اقلیم گردشگری شمال غرب ایران با استفاده از شاخص اقلیم گردشگری (T.C.I)است. روش بررسی: در این پژوهش بهمنظور ارزیابی شرایط اقلیم آسایش از دیدگاه گردشگری، دادههای اقلیمی 22 ایستگاه سینوپتیک شمال غربایران در یک دوره آماری 20 ساله (2010-1990) تهیه شدند. در این مدل سیستمی از 7 پارامتر: میانگین حداکثر دما، میانگین دما، میانگین حداقل رطوبت نسبی، میانگین رطوبت نسبی، مجموع بارش ماهانه، میانگین روزانه ساعات آفتابی و سرعت باد استفاده شد. برای پردازش دادهها از شاخص TCI استفاده شد با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی، نقشه اقلیم گردشگری برای چهار فصل ترسیم گردید. یافتهها: یافتههای پژوهش نشان میدهد که شاخص اقلیم گردشگری در شمال غرب به علت تضاد توپوگرافی دارای تنوع زیادی در طول سال میباشد. فصل تابستان با در برداشتن شرایط (بینهایت ایدهال 7، وضعیت ایدهال 10، کیفیتعالی 3، شرایط خیلیخوب 1 و قابل قبول 1) نسبت به سه فصل دیگر در رتبه یک؛ فصل پاییز با شرایط (عالی: 4، خیلیخوب: 11، خوب: 3 و قابل قبول: 4) رتبه دوم نسبت به سه فصلدیگر؛ فصل بهار با کیفیت(خیلیخوب: 2، خوب: 2، قابلقبول: 11 و ناچیزحاشیهای: 7) در رتبه سوم نسبت به فصلهای دیگر و فصل زمستان با وضعیت(قابلقبول: 1، ناچیزحاشیهای: 14، نامناسب: 5 و بسیارنامناسب: 2) در رتبه چهارم و نامطلوبترین حالات نسبت به سایر فصول به خود اختصاص دادند. بحث و نتیجهگیری: شمال غرب ایران با داشتن جاذبههای گردشگری زیاد میتواند مقدمات حضور گردشگران داخلی و خارجی باشد. مناظرزیبا و منحصربهفرد و شرایط آبوهوای متنوع در تمامی فصول میتواند در راستای توسعه این صنعت گامهای استوار برداشته و بهرههای فراوان داشته باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
3 - استخراج شاخص رطوبت سطحی خاک (TVDI) با استفاده از نمودار پراکندگی دما/ پوشش گیاهی و تصاویر مودیس
صلاح شاه مرادی حمیدرضا غفاریان مالمیری محمد امینیپیشینه و هدف رطوبت خاک به عنوان یک پارامتر مهم در کنترل بسیاری از فرآیندهای سیستم آب و هوایی، یکی از پارامترهای بنیادی محیط زیست و تاثیر مستقیم آن بر زندگی گیاهی، جانوری و میکرواورگانیسمها، اهمیت آن در چرخه جهانی آب، انرژی و کربن، تبادلات انرژی بین هوا و خاک، چرخه آبی أکثرپیشینه و هدف رطوبت خاک به عنوان یک پارامتر مهم در کنترل بسیاری از فرآیندهای سیستم آب و هوایی، یکی از پارامترهای بنیادی محیط زیست و تاثیر مستقیم آن بر زندگی گیاهی، جانوری و میکرواورگانیسمها، اهمیت آن در چرخه جهانی آب، انرژی و کربن، تبادلات انرژی بین هوا و خاک، چرخه آبی طبیعت (به ویژه در توزیع باران بین رواناب سطحی و نفوذ) و مدیریت منابع آب و خاک شناخته می شود. رطوبت خاک در فرآیندهای تعاملی بین جو و زمین و تغییرات جهانی اقلیم نقش مهمی ایفا می کند. روش های مثلثی و ذوزنقه ای با ترکیب داده های حرارتی و مرئی، از جمله روشهای پرکاربرد در تعیین میزان رطوبت سطحی خاک میباشند. هدف از انجام این تحقیق برآورد رطوبت سطحی خاک، با شاخص خشکی دما و پوشش گیاهی (TVDI)، به روش مثلثی جنوب استان آذربایجان غربی با استفاده از شاخص دمای سطح زمین (LST) و شاخص پوشش گیاهی (NDVI)، طی سال های 2010 ، 2014 و 2018، است.مواد و روش ها مطالعه حاضر با استفاده از تصاویر سری زمانی سنجنده مودیس، شاخص نرمالشده تفاضل پوشش گیاهی (NDVI) و شاخص تغییرات دمای سطح زمین (LST)، برای برآورد شاخص رطوبت سطحی (شاخص خشکی دما و پوشش گیاهی، TVDI)، در سه بازه زمانی شامل؛ بازه زمانی اول 11 دی 1388 تا 9 دی 1389، بازه زمانی دوم 11 دی 1392 تا 9 دی 1393 و بازه زمانی سوم 11 دی 1396 تا 9 دی 1397 انجام شد. در هر بازه زمانی 12 تصویر در روز 15 ام هر ماه مورد استفاده قرار گرفت. همچنین برآورد رطوبت سطحی به دو روش یکی برقرار کردن رابطه رگرسیونی و برداشتن حداقل دما و روش دوم برقرار کردن رابطه رگرسیونی و پایین پیکسل ها انجام شد. برای ارزیابی دقت این دو روش از همبستگی رگرسیونی بین نتایج حاصل از این روشها با نمونه زمینی رطوبت سطحی خاک مربوط به جهاد کشاورزی (30 نقطه) در عمق 5 تا 15 سانتی متر استفاده شد. علت انتخاب کردن این سه سال به دلیل تفاوت بارندگی زیاد در بعضی ماه های سال های مورد مطالعه است. این تحقیق که با استفاده از تصاویر مودیس برای بررسی میزان رطوبت سطحی خاک، در جنوب استان آذربایجان غربی در بخشی از منطقه غرب ایران با استفاده از روش مثلثی به دو صورت متفاوت انجام شد.نتایج و بحث نمودار مثلث تبخیری متشکل از شاخص پوشش گیاهی و دمای سطح زمین از 11دی ماه 1388 تا 9 دی ماه 1389 تغییرات دمای زیادی رخ داده است. همین تغییراتی دمای سطح زمین باعث شده است، که نمودارها تغییرات زیادی داشته باشند. در سال 1388 طبق نمودار، حداکثر دما مردادماه و حداقل آن دی ماه و حداکثر پوشش گیاهی در اردیبهشت ماه و حداقل آن آذرماه بوده است. در سال 1392، حداکثر دما در مردادماه و حداقل آن دی ماه و حداکثر پوشش گیاهی در اردیبهشت ماه و حداقل آن دی ماه و همچنین این سال نسبت به سال 1388 نسبتاً گرمتر و خشک تر بوده است. نمودار مثلث تبخیری در سال 1398 نسبت به دو سال دیگر مورد مطالعه هم میزان بارش بیشتر بوده و هم میزان پوشش گیاهی و با توجه به گراف ها در این سال حداکثر دما در تیرماه و حداقل آن دی ماه و حداکثر پوشش گیاهی در اردیبهشت ماه و حداقل آن در دی ماه است. میزان رطوبت سطحی خاک در سال 1388 برای منطقه غرب کشور ایران که حداکثر میزان رطوبت در اردیبهشت ماه و حداقل آن در مردادماه است. در بیشتر نقشه های شاخص رطوبتی در سال 1388، حداکثر رطوبت در غرب و حداقل آن در جنوب منطقه است. نتایج نقشه های شاخص رطوبتی در سال 1392 در این سال نسبت به سال های دیگر مورد مطالعه نسبتاً خشکتر بوده است. سال 1392 از بارش و پوشش گیاهی کمی برخوردار است. تغییرات رطوبت در این سال نسبت به سال 1388 کمتر می باشد. حداکثر و حداقل رطوبت در سال 1392 بین 0 تا 0.6 است. حداکثر رطوبت خردادماه و حداقل آن مردادماه می باشد. نقشه های شاخص رطوبتی TVDI سال 1396 در این سال نسبت به دو سال دیگر مورد مطالعه میزان شاخص رطوبتی بیشتر داشته است. در سال 1396 بارش زیاد باعث شده، که پوشش گیاهی افزایش و دمای سطح زمین کاهش یافته و این مسئله باعث افزایش میزان شاخص رطوبتی نسبت به سال 1388 و 1392 شده است. در سال 1396 میزان پوشش گیاهی تا حد 0.89 می رسد. اما در سال های دیگر مورد مطالعه تا 0.7 بوده است. در این سال، بیشترین میزان رطوبت مربوط به اردیبهشت ماه و کمترین آن در مردادماه قرار دارد. حداکثر رطوبت در طول این سال در غرب و کمترین مقدار آن جنوب است. نتایج شاخص خشکی دما و پوشش گیاهی (TVDI) برای سال های 1388، 1392 و 1396 با استفاده از روش دوم نتایج کلی این روش شبیه به روش اول می باشد. با توجه به نتایج بدست آمده از میزان دقت دو تا روش، دقت روش اول بهتر و در کل ساده تر از روش دوم می باشد. در سال 1396 در اردیبهشت ماه با توجه به روش اول مقدار 0.66=R2و با توجه به روش دوم مقدار 0.41=R2است.نتیجه گیری برآورد رطوبت خاک سطحی برای مدیریت بهینه منابع آب و خاک ضروری است. رطوبت خاک سطحی، متغیری مهم در چرخه آبی طبیعت است که نقش مهمی در تعادل جهانی آب و انرژی به واسطه تاثیر بر فرآیندهای هیدرولوژیک، اکولوژیک و هواشناسی دارد. بررسی دو تا روش مورد استفاده حاکی از آن می باشد که روش اول که به طور کلی در این تحقیق نیز مورد استفاده قرار گرفته بود با توجه به نتایج دقت تصاویر نسبت به داده های زمینی دقت بالاتری برخوردار است. در سال 1388 اردیبهشت ماه و مردادماه با توجه به روش اول مقدار R2 به ترتیب 0.61 و 0.57 است. در سال 1388 مقدار R2 با توجه به داده های زمینی و استفاده از روش دوم در اردیبهشت ماه و مردادماه به ترتیب 0.43 و 0.47 می باشد. همچنین، در سال 1396 مقدارR2با استفاده از روش اول در اردیبهشت ماه 0.66 است. در سال 1396 مقدارR2با استفاده از روش دوم در اردیبهشت ماه 0.41 است. نتایج به دست آمده از مدل برآورد شاخص رطوبتی سطحی خاک در این پژوهش نشان داد که این مدل قادر به برآورد مقدار رطوبت خاک در پهنه های وسیع جغرافیایی با دقت قابل قبول است.http://dorl.net/dor/20.1001.1.26767082.1400.12.1.3.4 تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
4 - وردش های فضایی- زمانی روزهای برفپوشان در پهنه شمال غرب ایران با استفاده از داده های دورسنجی
عباس کاشانی برومند صلاحی امیرحسین حلبیان بتول زینالیدر این پژوهش وردشهای فضایی – زمانی روزهای برفپوشان (SCDs) در این منطقه با استفاده از دادههای نسخه ششم سنجنده مادیس تررا و مادیس آکوا بهصورت روزانه در بازه زمانی 2020-2003 واکاوی شد. بهمنظور کاهش اثر ابرناکی سه الگوریتم بر روی دادهها اعمال شد. برای الگوی رقوم أکثردر این پژوهش وردشهای فضایی – زمانی روزهای برفپوشان (SCDs) در این منطقه با استفاده از دادههای نسخه ششم سنجنده مادیس تررا و مادیس آکوا بهصورت روزانه در بازه زمانی 2020-2003 واکاوی شد. بهمنظور کاهش اثر ابرناکی سه الگوریتم بر روی دادهها اعمال شد. برای الگوی رقومی ارتفاع، از مدل رقومی سطحی (DSM) سازمان اکتشافات فضایی ژاپن استفاده شد. ارتباط بین دو مؤلفه فنولوژیک برف-پوش (SCAs و SCDs) و پیوند شمار SCDs با مؤلفه توپوگرافیکی ارتفاع مورد بررسی قرار گرفت. یافتهها نشان از افزایش SCDs در ماههای نوامبر، دسامبر و ژانویه دارد. بیشینه SCDs در ژانویه مربوط به توده کوهستانی سبلان و سپس سهند میباشد. کاهش SCDs در ماههای بهاره و تابستانه نیز متأثر از دو عامل عرض جغرافیایی و ارتفاع میباشد. بیشینه مطلق SCDs در این منطقه با 160 روز در سال در بلندیهای سبلان مشاهده میشود. بررسی تغییرات روزهای برفپوشان در ماههای مارس و آوریل نشان از کاهش SCDs در طبقات ارتفاعی بلند دارد. درعینحال، الگوی افزایشی SCDs در نوامبر و دسامبر را در بسیاری از کمربندهای ارتفاعی نشان میدهد. واکاوی ارتباط SCAs و SCDs در ماههای مختلف مشخص کرد که در پهنههای دارای SCDs بیشتر (ارتفاعات) به سبب کاهش سطوح توپوگرافی، از SCAs کاسته شده است. ارتباط وردشهای SCDs با ارتفاع نیز نشان داد که کمینه SCDs در تمامی باندهای ارتفاعی (حتی ارتفاعات بالای 3500 متر با 4 روز) در اوت و بیشینه آن در دسامبر با 22 روز در ارتفاع 3500 متر روی داده است. SCDs با افزایش ارتفاع در مناطق کوهستانی 3500 تا 4000 متری، به دلیل افزایش شیب زمین و ناپایداری SC بر روی سطوح پرشیب کاهش مییابد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
5 - Biostratigraphy, microfacies and sedimentary environment of the Jahrum Formation in Chaharmahal Bakhtiari province, West of Iran
Bahman Javadian Seyed Ahmad Babazadeh Ali Solgi Burzu Asghari PirbalutiIn this research, the biostratigraphy, microfacies, and depositional environment of carbonate sediments of the Jahrum Formation will be investigated based on microscopic textures and the distribution of benthic foraminifera. The Jahrum Formation was measured from Kuh-e- أکثرIn this research, the biostratigraphy, microfacies, and depositional environment of carbonate sediments of the Jahrum Formation will be investigated based on microscopic textures and the distribution of benthic foraminifera. The Jahrum Formation was measured from Kuh-e-Hamze Ali in the Chaharmahal Bakhtiari province (Zagros Basin, Iran). The biostratigraphic analysis of this formation has led to the detection of three biozones in this area. These biozones consist of Somalina subzone, Nummulites–Alveolina assemblage subzone, and Nummulites fabianii- Nummulites striatus assemblage subzone which assigned to Middle and Late Eocene. The Nummulites fabianii- Nummulites striatus assemblage subzone is represented for the first time in the studied area. Nine microfacies are identified based on their fossil content (mainly foraminifera) and sedimentary textures. They consist of Dolostone, Mudstone with quartz, Bioclast- miliolids wackestone/packstone, Praerhapydionina -miliolid wackestone, Alveolina -Nummulites-Orbitolites wackestone/packstone, Bioclast–miliolid-Rotalia wackestone/packstone, Bioclast-lump packstone/grainstone, Interaclast-bioclast-Alveolina wackestone/grainstone, and Bioclast-Nummulites wackestone/packstone. These facies were deposited in four major depositional environments from a tidal flat, lagoon, shoal, and open marine environmental settings. The depositional environment of the Jahrum Formation is interpreted as a carbonate ramp. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
6 - بررسی ویژگی های ریختی آبدزدک اروپایی Gryllotalpa gryllotalpa Orth. : Gryllotalpidae در شمال غرب ایران
محمدحسین کاظمی شبنم جعفری حسینعلی لطفعلی زاده محمد مشهدی جعفرلوآبدزدک اروپایی یکی از مهم ترین آفات حشره ای ایران از جمله منطق ه ی آذربایجان بوده و خسارت آن در برخی مناطق، بسیار اقتصادی می باشد. در این مطالعه، ویژگی های ریختی قسمت های مختلف بدن حشره از جمله طول بخش های مختلفی از اسکلت خارجی حشرات کامل مورد بررسی قرار گرفت. تجزی أکثرآبدزدک اروپایی یکی از مهم ترین آفات حشره ای ایران از جمله منطق ه ی آذربایجان بوده و خسارت آن در برخی مناطق، بسیار اقتصادی می باشد. در این مطالعه، ویژگی های ریختی قسمت های مختلف بدن حشره از جمله طول بخش های مختلفی از اسکلت خارجی حشرات کامل مورد بررسی قرار گرفت. تجزیه و تحلیل اندازه ی بال های جلویی و عقبی، منتهی به تشخیص دوشکلی فصلی به صورت افراد بال بلند و بال کوتاه در این گونه گردید که بر اساس منابع موجود تاکنون در دنیا گزارش نشده است و احتمال می رود که افراد بال بلند و بال کوتاه از نظر ویژگی های زیستی و رفتاری نیز متفاوت باشند. دو شکلی جنسی توسط رگ بندی بال های جلویی جنس های نر و ماده تشخیص داده شد. یکی از ویژگی های مهم در تشخیص گونه ی آبدزدک ها آرایش خارها در ساق پاهای جلویی و عقبی است، به طوری که تعداد و طول این خارها در گونه های مختلف حشره متفاوت بود، ساق پای جلویی در افراد این گونه دارای چهار زایده ی انگشت مانند پهن و قوی در انتها بوده، در حالی که ساق پای عقبی دارای پنج خار تیز در کناره و هفت خار ظریف در انتها می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
7 - ارزیابی الگوی مقاومت آنتیبیوتیکی سالمونلاهای جداشده از تعدادی از گلههای طیور تخمگذار شمالغرب کشور در سال1400 و بررسی ارتباط آن با عملکرد فارمهای مذکور
زهرا مهدوی عادل فیضی یونس انزابیعفونت با باکتری های جنس سالمونلا، موجب بیماری های مزمن و حاد در طیور و ایجاد خسارت اقتصادی قابل توجهی به صنعت طیور می گردد. هدف از انجام مطالعه حاضر، ارزیابی الگوی مقاومت آنتیبیوتیکی سالمونلاهای جداشده از تعدادی از گله های طیور تخمگذار شمال غرب کشور در سال1400 و بررسی أکثرعفونت با باکتری های جنس سالمونلا، موجب بیماری های مزمن و حاد در طیور و ایجاد خسارت اقتصادی قابل توجهی به صنعت طیور می گردد. هدف از انجام مطالعه حاضر، ارزیابی الگوی مقاومت آنتیبیوتیکی سالمونلاهای جداشده از تعدادی از گله های طیور تخمگذار شمال غرب کشور در سال1400 و بررسی ارتباط آن با عملکرد فارم های مذکور بود. بدین منظور از تعداد 20 گله مشکوک به سالمونلوزیس، تعداد 80 نمونه بالینی اخذ شد. نمونه ها پس از کشت در محیط های انتخابی و افتراقی سالمونلا، در دمای 37 درجه سلسیوس گرمخانه گذاری شدند. در ادامه و پس از جداسازی شناسائی هویت فنوتیپی سروتیپ های سالمونلا ، آزمایش آنتی بیوگرام جهت تعیین میزان حساسیت آنتی بیوتیکی جدایه ها انجام شد. همچنین جهت بررسی عملکرد گله های مشکوک، تاریخچه گله دریافت شده و میزان تلفات و افت تولید با روش های تحلیل آماری لازم، ارزیابی گردید. نتایج نشان داد که 40 درصد از گله ها از نظر وجود سروتیپی از جنس سالمونلا مثبت بودند، به طوری که در 30 درصد از گله ها سالمونلا گالیناروم، در 5 درصد سالمونلا اینتریتیدیس و در 5 درصد از آن ها هم همزمان سالمونلا اینتریتیدیس و سالمونلا گالیناروم جدا شد. بیشترین میزان حساسیت آنتی بیو تیکی جدایه های سالمونلا هم نسبت به فسفومایسین و دانوفلوکساسین با فراوانی 100 درصد و نسبت به سولتریم با فراوانی 6/78 درصد ثبت شد. بیشترین مقاومت آنتی بیوتیکی نیز نسبت به اریترومایسین با فراوانی 75 درصد و کلرتتراسایکلین با فراوانی 6/53 درصد مشاهده شد. بر اساس نتایج حاصله ، بین میزان درصد تلفات و درصد افت تولید در گله های سالمونلا منفی و سالمونلا مثبت، اختلاف آماری معنیداری وجود داشت (05/0 >p). بالا بودن میزان مقاومت نسبت به آنتی بیوتیک های مختلف هم لزوم مصرف آنتی بیوتیک ها با دقت بیشتر را طلب می کند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
8 - بررسی همدید وسیعترین و مستمرترین یخبندانهای شمالغرب ایران
بتول زینالی مهدی فروتن سحر اخوتیخبندان یکی از حوادث طبیعی است که رخداد زودرس و دیررس آن میتواند جنبههای مختلف زندگی بشری را تحت تأثیر قرار دهد؛ بنابراین این پژوهش با هدف پیشبینی عوامل جوی رخداد این پدیده با رویکرد محیطی به گردشی انجام گرفته است. برای این کار دادههای محیطی مربوط به دمای کمینه رو أکثریخبندان یکی از حوادث طبیعی است که رخداد زودرس و دیررس آن میتواند جنبههای مختلف زندگی بشری را تحت تأثیر قرار دهد؛ بنابراین این پژوهش با هدف پیشبینی عوامل جوی رخداد این پدیده با رویکرد محیطی به گردشی انجام گرفته است. برای این کار دادههای محیطی مربوط به دمای کمینه روزانه سالهای 2001-2017، برای 9 ایستگاه سینوپتیکی واقع در استانهای اردبیل، ارومیه و تبریز از سازمان هواشناسی کل کشور اخذ گردید و روزهای با دمای زیر صفر درجه سانتیگراد که 40 درصد پهنه موردمطالعه را دربرگرفته بودند انتخاب شدند و با استفاده از روش خوشهای سلسلهمراتبی ward که بر روی نقشههای میانگین فشار تراز دریا مربوط به روزهای یخبندان اعمال شده بود طبقهبندی روزهای فرین انجام گرفت. به منظور تعیین نماینده هر طبقه با استفاده از اسکریپتنویسی در محیط متلب، همبستگی لوند بین نقشههای روزهای مختلف هر طبقه ۲ تا ۵ گروهی با ضریب ۵/۰ محاسبه شد؛ و روزهایی که ضریب همبستگی 5/0 و بیشترین شباهت را با اکثر روزهای آن طبقه داشت نماینده گروه معرفی شد. پس از تعیین روز نماینده دادههای جوی از سایت نووا تهیه گردید و نقشههای فشار تراز سطح دریا، ارتفاع ژئوپتانسیل، بردار باد، دمای تراز 500 هکتوپاسکال و ضخامت جو در نرمافزار گردس ترسیم گردید. نتایج 4 الگو برای روزهای یخبندان نشان داد بیشترین سامانههای مؤثر بر روی شمال غرب ایران سامانههای پرفشار سیبری، کمفشار جنب قطبی و پرفشار اروپای شمالی بوده است و مناطق موردمطالعه در قسمت جلوی فراز واقع گشته و چرخندگی منفی هوا شرایط پایداری را به ارمغان آورده است. در بیشتر این الگوها بادهای غربی که در کانال تاوه قطبی حرکت داشتهاند هوای سرد عرضهای شمالی را وارد جو مناطق مطالعاتی کردهاند و دمای پایین هوا را موجب شدهاند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
9 - نقش توپوگرافی در تشدید بارشهای جنوب و جنوب غرب ایران
زینب محمدی حسن لشکریدر این پژوهش 10 سامانه بارشی بین ماههای اکتبر تا ژوئن سالهای 2016-2015 بهعنوان نمونه انتخاب گردید. سپس 70 ایستگاهها از ایستگاههای همدیدی کشور در منطقه جنوب، جنوب غرب و مرکز ایران در چهار گروه کلی تقسیمبندی شدند. بارش روزانه ایستگاهها در هر سامانه بارشی استخراج گر أکثردر این پژوهش 10 سامانه بارشی بین ماههای اکتبر تا ژوئن سالهای 2016-2015 بهعنوان نمونه انتخاب گردید. سپس 70 ایستگاهها از ایستگاههای همدیدی کشور در منطقه جنوب، جنوب غرب و مرکز ایران در چهار گروه کلی تقسیمبندی شدند. بارش روزانه ایستگاهها در هر سامانه بارشی استخراج گردید. برای تعیین الگوهای همدیدی بارشهای با منشأ سودانی دادههای جوی ترازهای 1000 تا 500 هکتوپاسکال از سایت NCEP/NCAR استخراجشده و در محیط GRADS نقشههای این ده سامانه بارشی ترسیم گردید. یکی از سامانههای مهمی که بارشهای دوره سرد کشورهای خاورمیانه را تأمین میکند، کمفشار سودانی لشکری (1375) است. نتایج نشان داد سامانههایی که از این کمفشار وارد منطقه میشوند به دلیل برخورداری از ماهیت حرارتی در منشأ خود و دریافت رطوبت قابلتوجه از دریاهای گرم مکانیسم همرفتی قوی دارند. در صورت همراهی با امواج در لایههای 850 و 700 هکتوپاسکال ابرهای جوششی عمیقی را ایجاد کرده و سبب رگبارهای شدید و سیلآسایی میشوند. رشد ابرها همواره همرفتی بوده و ارتفاع نقش چندانی درشدت بارشهای آن ایجاد نمیکند. در دامنههای رو به باد ارتفاعات زاگرس ارتفاع بهتنهایی نقش چشمگیری ندارد. به همین دلیل گاهی شدت بارشها در منطقه جلگهای بیشتر از قلل کوهها است. از ارتفاع بالاتر از 1500 متر نقش ارتفاعات چه در دامنه رو به باد و چه در دامنه پشت به باد مؤثرتر است. ولی در دامنههای رشتهکوه البرز همبستگی بارش و ارتفاع به دلیل تکوین مجدد سامانهها بسیار آشکار و چشمگیر است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
10 - پهنه بندی شاخصهای خشکسالی SPI و DI با استفاده از داده های شبکه ای بارش در شمال غرب ایران
خدیجه جوان محمدرضا عزیز زاده هوشنگ بشیری فریبا شهریار سرنقیخشکسالی از جمله مخاطرات طبیعی است که بشر همواره در معرض آن قرار دارد، از این روشناخت و واکاوی آن اجتناب ناپذیر است. شاخصهای خشکسالی در واقع بیان کننده حدودطبیعی خشکسالیهای رخداده در دوره زمانی هستند تا امکان ارزیابی آن را در مقیاسهایمختلف زمانی و مکانی ممکن سازند. در ای أکثرخشکسالی از جمله مخاطرات طبیعی است که بشر همواره در معرض آن قرار دارد، از این روشناخت و واکاوی آن اجتناب ناپذیر است. شاخصهای خشکسالی در واقع بیان کننده حدودطبیعی خشکسالیهای رخداده در دوره زمانی هستند تا امکان ارزیابی آن را در مقیاسهایمختلف زمانی و مکانی ممکن سازند. در این پژوهش از دادههای شبکهای بارش سالهای1/09 درجه قوسی استفاده شد. با استفاده از نرم افزار ×1/ 4394 تا 0117 با تفکیک 09GRADS این دادهها و اطلاعات بارش به فایلهای قابل استفاده در نرم افزار MATLAB تبدیلو محاسبههای مربوط به شاخصهای پایش خشکسالی SPI و DI بر روی تک تک یاختههااعمال گردید. سپس با استفاده از نرم افزارهای ArcGIS و Surfer اطلاعات به صورت گرافیکیو نقشه ترسیم شد. نتایج بدست آمده نشان میدهد که در مقایسه نقشه سالانه شاخصدهکها و شاخص بارش استاندارد، بخش شرقی ناحیه شمالغربی ایران به نسبت بخشغربی آن با توجه به دوره آماری 90 ساله مرطوبتر است و بخش غربی و مرکزی ناحیهآذربایجان دارای خشکسالی است تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
11 - نوسازی نظام آبیاری سنتی در غرب ایران: دورۀ پهلوی
شایان کرمیبرنامه نوسازی دورۀ پهلوی نظام کهنسال آبیاری سنتی را دستخوش تغییر و تحول کرد. پیامدهای نوسازی نظام آبیاریسنتی در غرب ایران مسئلۀ اصلی مقاله حاضر است. ضمن بررسی این مسئله، تحلیل چرایی نوسازی و تبیین شرایطراهبردی برنامه نوسازی نظام آبیاری نیز از اهداف جانبی این پژوهش است أکثربرنامه نوسازی دورۀ پهلوی نظام کهنسال آبیاری سنتی را دستخوش تغییر و تحول کرد. پیامدهای نوسازی نظام آبیاریسنتی در غرب ایران مسئلۀ اصلی مقاله حاضر است. ضمن بررسی این مسئله، تحلیل چرایی نوسازی و تبیین شرایطراهبردی برنامه نوسازی نظام آبیاری نیز از اهداف جانبی این پژوهش است. پژوهش حاضر رویکردی کیفی دارد. دادههااز آرشیو اسناد و سایر منابع کتابخانهای، بر اساس نمونهگیری هدفمند، گردآوری شد. برای تجزیه و تحلیل دادهها ازروش گراندد تئوری استفاده شده است. یافتهها نشان میدهد در شرایط کافی نبودن میانگین بارشهای سالیانه، استفادهاز فنون آبیاری مصنوعی در کشاورزی الزامی بود. توسعه کشاورزی تجاری و گسترش کاشت محصولات آبی سببتوجه بیشتر به نظام آبیاری مصنوعی شد. بهرهگیری از سیستمهای آبیاری تحت فشار در کنار سایر روشهای سنتیآبیاری سطحی از مهمترین برنامههای راهبردی در نوسازی نظام آبیاری بود. سدسازی مدرن، حفرچاههای عمیق و نیمهعمیق، توسعه و بازسازی شبکه آبیاری و ادغام تشکیلات سنتی نظام آبیاری در ادارات آبیاری منطقهای از جمله اقداماتبنگاه مستقل آبیاری در غرب ایران بود. افزایش سطح زیر کشت محصولات نقدی مانند تریاک، چغندر و پنبه با بهرهگیری از دانش نوین آبیاری، افزایش راندمان آبیاری، کاهش تنش و بهبود روابط اجتماعی از پیامدهای مهم نوسازی نظامآبیاری سنتی در غرب ایران بود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
12 - شناسایی مناطق گردشگری اقلیمی در غرب ایران
مهرداد رمضانی پوراطلاعات اقلیمی به ویژه قبل و در طول دوره گردشگری برای گردشگران حائز اهمیت می‎ باشد. در این راستا، برای ارزیابی شرایط مکانی و زمانی مناطق گردشگری اقلیمی غرب ایران (استان های کردستان، همدان، کرمانشاه و لرستان) از شاخص اقلیمی گردشگری و متغیرهای اقلیمی؛ میانگین دما، میا أکثراطلاعات اقلیمی به ویژه قبل و در طول دوره گردشگری برای گردشگران حائز اهمیت می‎ باشد. در این راستا، برای ارزیابی شرایط مکانی و زمانی مناطق گردشگری اقلیمی غرب ایران (استان های کردستان، همدان، کرمانشاه و لرستان) از شاخص اقلیمی گردشگری و متغیرهای اقلیمی؛ میانگین دما، میانگین حداکثر دما، مجموع بارش ماهانه، میانگین رطوبت نسبی، میانگین حداقل رطوبت نسبی، میانگین ساعات آفتابی و میانگین سرعت باد به کیلومتر در ساعت در بازه زمانی 1369 تا1384استفاده شد. پس از تحلیل، نتایج نشان داد در اکثر ایستگاه ها، ماه های مِی، ژوئن، ژولای، سپتامبر، اکتبر، و نوامبر، شرایط ایده آل تا خوب را برای گردشگری دارند. در طول سال، ایستگاه سرپل ذهاب نسبت به سایر ایستگاه ها از شرایط مناسب کمتری برخوردار است. سپس با کمک سامانه های اطلاعات جغرافیایی نقشه پهنه بندی ماه های مختلف تهیه گردید. پهنه های ضرایب شاخص اقلیمی گردشگری نشان داد که در فصول سرد سال به استثنای بخش کوچکی از جنوب استان لرستان که در ماه های فوریه و مارس، شرایط خوبی برای گردشگری اقلیمی دارد در کل منطقه، ماه های دسامبر و ژانویه شرایط مناسبی برای گردشگری از لحاظ اقلیمی ندارد. در فصول گرم، در ماه مِی بخش مرکزی استان لرستان و بخش های کوچکی در شرق و جنوب استان کرمانشاه و در ژوئن، مناطق شمالی استان کردستان و جنوب شرق استان لرستان شرایط ایده آل حاکم می شود. در ماه سپتامبر مناطق شمالی استان کردستان و همدان بیشترین مساحت با رتبه ایده آل را نسبت به سایر مناطق دربر گرفته و در ماه اکتبر نیز فقط در بخش مرکزی استان لرستان شرایط ایده آل برای گردشگری فراهم است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
13 - Drought Monitoring Using MODIS Land Surface Temperature and Normalized Difference Vegetation Index Products in Semi-Arid Areas of Iran
Elham Rafiei Sardooi Ali Azareh Hadi Eskandari Damaneh Hamed Skandari DamanehReduction in vegetation cover and increasing land surface temperature are the most important consequences of drought which leads to land degradation. Therefore, the evaluation of drought effects on vegetation cover and its relationship with land surface temperature is v أکثرReduction in vegetation cover and increasing land surface temperature are the most important consequences of drought which leads to land degradation. Therefore, the evaluation of drought effects on vegetation cover and its relationship with land surface temperature is very important. To that end, the objective of this study was to evaluate the relationship among vegetation cover, drought and land surface temperature in the north-west of Iran during 2001-2014. The annual (12 months) Standardized Precipitation Index (SPI) was calculated using monthly precipitation time series from 26 meteorological stations in the study area. Then, the interpolated maps of drought were produced using the Kriging method in the GIS environment. The Normalized Difference Vegetation Index (NDVI) and Land Surface Temperature (LST) index were calculated from 2001-2014 using MODIS satellite images. Then, the Pearson correlation coefficient (R) was calculated to investigate the relationship among NDVI, LST and SPI. According to the results, the changes trend of mean NDVI was similar to drought trends over the years (2001-2014) and the NDVI values have experienced its greatest reduction in 2008 (NDVI=0.087). The results also showed that LST values had a significant inverse relationship with SPI and NDVI indices (P<0.05). So, Land Surface Temperature (LST) was the highest (LST=22.3) where SPI and NDVI were the lowest (SPI=0.04 and NDVI=0.087) and there was the most severe drought in these conditions. Therefore, mean NDVI and LST could be suitable alternatives for climate indicators in the monitoring and evaluation of drought events in semi-arid areas. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
14 - Investigation of Cosenza Mutation in Patients with Deficiency of Glucose-6-Phosphate Dehydrogenase (G6PD) in North West of Iran
Omolbanin Javadi omoalbanin Javadi Habib Onsori habib onsoriGlucose-6-phosphate dehydrogenase (G6PD) is a greatly polymorphic enzyme encoded by human X-linked gene. G6PD deficit is the most public enzymopathy in human with about 400 million people affected globally. It is the main controlling enzyme in the hexose monophosphate s أکثرGlucose-6-phosphate dehydrogenase (G6PD) is a greatly polymorphic enzyme encoded by human X-linked gene. G6PD deficit is the most public enzymopathy in human with about 400 million people affected globally. It is the main controlling enzyme in the hexose monophosphate shunt catalase the oxidation of glucose-6-phosphate to 6-phosphogluconolacton and the creation of reducing equals in the form of NADPH to meet the cellular redox formal and its absence origin hemolytic anemia - favism and newborn jaundice. Mutation in this enzyme cause three major types of unusual phenotype, including Mediterranean, Chatham and Cosenza. In this study, by Rapid Genomic DNA Extraction (RGDE) method, from 90 blood samples of unrelated male and female patients with genetic deficiency of G6PD, DNA was removed and next digestion by Eco81I enzymes, in order to research for Cosenza mutation, they were analyzed by means of PCR-RFLP. Sequencing methods were used. Of 90 patients, one patient had a Cosenza mutation frequency of 1.01%. Eighty-nine patients (98.99%) were not affected by the Cosenza-type mutation. Accordingly, Cosenza mutation is not regarded as the most common mutation in Iranian North-west population.   تفاصيل المقالة