-
حرية الوصول المقاله
1 - اصالتسنجی بشقابهای نقره ساسانی بر مبنای بررسیهای فنشناسی و آسیبشناسی
معصومه یوسفی سید علی اصغر میرفتاح فرزاد مافیتعیین اصالت اشیاء باستانی یکی از موضوعات مهم در حوزه میراث فرهنگی است که با توجه به متنوعتر شدن شیوههای جعل، پژوهشگران را بهسوی استفاده از روشهای کاربردیتر برای تشخیص اصالت آثار سوق میدهد. بشقابهای نقرة ساسانی از جمله اشیایی هستند که به دلیل آشکارساختن برخی ویژگی أکثرتعیین اصالت اشیاء باستانی یکی از موضوعات مهم در حوزه میراث فرهنگی است که با توجه به متنوعتر شدن شیوههای جعل، پژوهشگران را بهسوی استفاده از روشهای کاربردیتر برای تشخیص اصالت آثار سوق میدهد. بشقابهای نقرة ساسانی از جمله اشیایی هستند که به دلیل آشکارساختن برخی ویژگیهای فرهنگی و هنری دورة ساسانی، از اهمیت ویژهای برخوردار هستند. تاکنون تشخیص اصالت این بشقابها بیشتر مبتنی بر ریختشناسی و تبیین نقوش بوده است که با توجه به سهولت ایجاد نقشمایههای این دوره، شیوة مزبور برای شناسایی بشقابهای جعلی کافی نبوده و نیاز به روشهای تکمیلی وجود دارد. هدف از این پژوهش، یافتن پاسخی برای این پرسش است که آیا تشخیص اصالت اثر میتواند بر مبنای شناسایی تکنیکهای ساخت و تزئین و تشخیص آسیبهای وارد شده به شیء انجام گیرد؟ به این منظور، تعداد ۵۰ عدد بشقاب نقره ساسانی در موزههای رضا عباسی، میهو، متروپولیتن، ارمیتاژ و موزه بریتانیا مورد مطالعات فنشناسی و آسیبشناسی قرار گرفته است. نتایج نشان میدهد که آنالیز نقره مورد استفاده، مقایسة غلظت عناصر با نمونة اصلی و تکنیک طلاکاری جیوهای در بخش فنشناسی و خوردگیهای دو فلزی با ویژگیهای خاص و مشاهدة خوردگیهای رشتهای در بخش آسیبشناسی نیز میتوانند در کنار اصالت فرم و نقش، در تشخیص اصالت این قبیل آثار راهگشا باشند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
2 - بررسی فرآیند صنعت فلزکاری کهن در دشت قزوین
خداکرم مظاهریاز هنگامیکه انسان موفق به کشف فلز گردید و به ارزش آن پی برد، این صنعت همواره نقش مهمی در سیر زندگی بشری ایفاء نموده است و آدمی سعی کرده تا حد امکان با استفاده از آن بسیاری از مسائل خود را برطرف سازد. بخاطر اهمیت این صنعت و با توجه به سیر پیشرفت و توسعه آن است که دوره ا أکثراز هنگامیکه انسان موفق به کشف فلز گردید و به ارزش آن پی برد، این صنعت همواره نقش مهمی در سیر زندگی بشری ایفاء نموده است و آدمی سعی کرده تا حد امکان با استفاده از آن بسیاری از مسائل خود را برطرف سازد. بخاطر اهمیت این صنعت و با توجه به سیر پیشرفت و توسعه آن است که دوره استفاده از فلز را به سه مرحله کوتاهتر مس، مفرغ و آهن تقسیم نمودهاند. شرایط محیطی برای پیدایش فلزگری و صنایع فلزی در دشتهای نیمهخشک فلات ایران بسیار مناسب بوده است، زیرا در این نواحی کانیهای گونـاگون و فراوانی وجود دارد که هنوز هم از آنها بهرهبرداری میشود. نزدیکی این منابع معدنی به محوطههای باستانی، بستر خوبی جهت استخراج و تولید فلزات در دوره باستانی مهیا نموده است. یکی از نواحی مهم ایران که در این زمینه از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است و مطالعاتی نیز در این زمینه تاکنون در ایـن نـاحیـه صـورت گرفتـه، دشـت قـزوین است که در این نوشتار به بررسی این مطالعات میپردازیم. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
3 - معرفی دو نمونه از اشیاء دوره تیموری موجود درموزه ملی ایروان ارمنستان
شهرام حیدرآبادیانهنر فلزکاری اسلامی از دیدگاه باستانشناسی و هنر همواره مورد توجه بوده و در این بین هنر فلزکاری تیموری به علت ظرافتها، نقوش و کتیبههای اسلامی بسیار باارزش از جایگاهی بس والا برخوردار است. در این مقاله به بررسی دو نمونه از این اشیاء پرداخته شده که به دلیل دوری از انظار أکثرهنر فلزکاری اسلامی از دیدگاه باستانشناسی و هنر همواره مورد توجه بوده و در این بین هنر فلزکاری تیموری به علت ظرافتها، نقوش و کتیبههای اسلامی بسیار باارزش از جایگاهی بس والا برخوردار است. در این مقاله به بررسی دو نمونه از این اشیاء پرداخته شده که به دلیل دوری از انظار پژوهشگران تاکنون مورد تحقیق علمی و فنی قرار نگرفته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
4 - ظهور آهن
خداکرم مظاهریبر کسی پوشیده نیست که عصر آهن در مطالعات باستان شناسی ایران جایگاه بس مهمی دارد. در این دوره شاهد ظهور تحولات چشمگیر فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی در فلات ایران می باشیم. در باستان شناسی ایران شاخصهای مهم فرهنگی این دوره به ویژه سفالگری، معماری و تدفین به صورت جا أکثربر کسی پوشیده نیست که عصر آهن در مطالعات باستان شناسی ایران جایگاه بس مهمی دارد. در این دوره شاهد ظهور تحولات چشمگیر فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی در فلات ایران می باشیم. در باستان شناسی ایران شاخصهای مهم فرهنگی این دوره به ویژه سفالگری، معماری و تدفین به صورت جامع و گسترده ای مورد مطالعه و پژوهش قرار گرفته است، لیکن در پژوهش های مربوط به این دوره ایران، اصولاً به فرایند فلزگری آهن در جزئیات پرداخته نشده است. از این نظر تاکنون هیچ نوع تحقیق فراگیر و مستقلی که در بر گیرنده جنبه های مختلف فلزگری آهن در دوره باستان باشد، انجام نگرفته است. این در حالی است که با استفاده از علوم مرتبط با صنعت فلزگری، می توان مسائل و ابهامات متعددی را در زمینه تحولات فرهنگی این دوره روشن نمود. نوشتار پیش رو قصد دارد نتایج تحقیقات و پژوهشهای انجام گرفته در مورد فلزگری آهن در دوره باستان را ارائه نماید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
5 - صنعت و هنر مغفرسازی اورارتویی
بهرام آجورلو فرشید ایروانی قدیمپادشاهی اورارتو از آغاز سده ۹ پ.م توسعة نظامی به شرق و جنوب قلمروی خود را آغاز کرد. توسعهطلبی اورارتو که اهداف اقتصادی داشت، همواره با کشمکشهای نظامی همراه بود. به همین سبب، فلزکاران اورارتویی در ساخت و تولید انواع سلاحهای تهاجمی و تدافعی مهارت یافتند، بهگونهای که أکثرپادشاهی اورارتو از آغاز سده ۹ پ.م توسعة نظامی به شرق و جنوب قلمروی خود را آغاز کرد. توسعهطلبی اورارتو که اهداف اقتصادی داشت، همواره با کشمکشهای نظامی همراه بود. به همین سبب، فلزکاران اورارتویی در ساخت و تولید انواع سلاحهای تهاجمی و تدافعی مهارت یافتند، بهگونهای که شاخههای تخصصی در میان صنعتگران پدید آمد که یکی از آنها ساخت مغفر و دیگر ادوات دفاعی بود. مغفرهای اورارتویی را به دو گروه اصلی میتوان تقسیم کرد: (1) مغفرهای استاندارد و (۲) مغفرهای شانهدار. مغفرهای استاندارد از لحاظ شکل به سه گروه تقسیم میشوند: (۱) مخروطی، (۲) تیز خود، (۳) علمدار. کتیبههای روی مغفرها تاریخگذاری و سالیابی آنها را ممکن کرده است. مغفرهای کتیبهدار در طول تاریخ پادشاهی اورارتو ساخته میشدند. فلز اصلی بهکار رفته در ساخت مغفرهای اورارتویی مفرغ است. برای ساخت مغفر، ابتدا با تکنیک ریختهگری، ورقههای نازک مفرغ تولید میشد. سپس، صنعتگر این ورقهها را با روش خمکاری و یا پرچکاری به شکل مخروطی در میآورد و آنگاه هنرمند با چکشکاری و قلمزنی روی آن نقش میانداخت. مغفرسازی با صنایع دستی جانبی چون گوشبندسازی، شانهبندسازی و چرمدوزی همراه بود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
6 - بررسی و مقایسه گونهشناختی یافتههای فلزی اورارتویی شمال غرب ایران با نمونههای مشابه خارج از ایران
سید علی اصغر میرفتاح رضا صبوری نوجهدهیمطالعه و بررسی یافتههای فلزی اورارتویی مکشوفه از محوطههای باستانی ایران، که هماکنون در موزههای باستانشناسی کشور نگهداری می شوند؛ مبحث اصلی نوشتار حاضر را تشکیل میدهد که در آن باتوجه به تکنیکهای ساخت همچون ریختهگری و قالبگیری و لحیم کاری و ...، هنرفلزکاری اورارت أکثرمطالعه و بررسی یافتههای فلزی اورارتویی مکشوفه از محوطههای باستانی ایران، که هماکنون در موزههای باستانشناسی کشور نگهداری می شوند؛ مبحث اصلی نوشتار حاضر را تشکیل میدهد که در آن باتوجه به تکنیکهای ساخت همچون ریختهگری و قالبگیری و لحیم کاری و ...، هنرفلزکاری اورارتو را به عنوان یکی از شاخصترین عناصر هنری و صنعتی این تمدن هزاره اول پ.م مورد پژوهش قرار داده است. در نتیجه، این مطالعات و مقایسه تکنیکهای بکار رفته در یافتههای مذکور، مشخص میگردد که فلزکاری اورارتو، در سرزمین آناتولی با پشتوانه تجارب چندین هزار ساله صنعتگران این سرزمین به حد اعلای خود رسیده بود و خصوصاً در زمینه ریختهگری اشیاء ظریف، همچون سرپیکانها و سنجاقهای قفلی زنجیر دار با مهارت اجرا میگردید. این هنر پس از ورود به شمال غربی ایران دچار تأثیر و تأثر متقابلی با تجارب تکنیکی و هنری فلزکاری شمال غربی ایران گردیده است و تولیدات فلزی اورارتویی شمال غربی ایران در حالی که به لحاظ ساختاری و فرم کلی عیناً مشابه نمونههای آناتولیایی خود هستند؛ اما در عین حال برخی از عناصر صنعتی و هنری فلزکاری شمال غربی ایران نیز در آنها نمود پیدا کردهاند و فلزکاران شمال غربی ایران در ساخت تولیدات فلزی با تبعیت از فرم ها و تکنیکهای صنعتی اورارتویی تجارب و تکنیکهای بومی خود را نیز اعمال نمودهاند. ضمن اینکه برخی از آثار فلزی اورارتویی نیز محصولات وارداتی بودهاند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
7 - Semi-quantitative Respiratory Health Risk Assessment of Exposure to Metalworking Fluids (Oil Mists) in an Automotive Industry
Zahra Moradpour Soleiman Ramezanifar Elham Asgari Gandomani Rezvan ZendehdelMetalworking fluids are used in many industries, especially those with metalworking processes. Despite their widespread use, these compounds have harmful effects on human health. Therefore, this study aimed to assess the semi-quantitative health risks of oil mists in th أکثرMetalworking fluids are used in many industries, especially those with metalworking processes. Despite their widespread use, these compounds have harmful effects on human health. Therefore, this study aimed to assess the semi-quantitative health risks of oil mists in the automotive industry. In this study, ACGIH, IARC indexes, LD50, and the risk of corrosion were used to determine the hazard rate, with the biggest index serving as the hazard rate's base. The actual exposure level was used to compute the exposure rate. Sampling and determination of oil mists were performed according to NIOSH 5026 method and using a membrane filter (37-mm). All risk rates of oil mists were in the high-risk range (H). The hazard rate level for all oil mists was equal to 4. The exposure rate for all oil mists except one of them was equal to 4. Considering the health risks identified in this study, it can be concluded that lathe workers in the automotive industries have a high risk in terms of metalworking fluids exposure. تفاصيل المقالة