فهرس المقالات Endowment

• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  1 - امکان سنجی وقف پول اعتباری با توجه به فقه اسلامی
  ناصر علیدوستی شهرکی سعید تاجیک زاده سعید علیزاده
  10.30495/jijl.2021.17354
  وقف را می‌توان یکی از سنت‌های حسنه جوامع اسلامی دانست که البته به شکل‌های دیگر در دیگر جوامع نیز وجود داشته که نشان می‌دهد این سنت حسنه ریشه در ذات پاک بشریت نیز دارد،وقف از روزگاران قدیم بیشتر به صورت وقف زمین و منزل و دیگر اموال غیرمنقول بوده و این توهم را ایجاد کرده أکثر

  وقف را می‌توان یکی از سنت‌های حسنه جوامع اسلامی دانست که البته به شکل‌های دیگر در دیگر جوامع نیز وجود داشته که نشان می‌دهد این سنت حسنه ریشه در ذات پاک بشریت نیز دارد،وقف از روزگاران قدیم بیشتر به صورت وقف زمین و منزل و دیگر اموال غیرمنقول بوده و این توهم را ایجاد کرده که وقت تنها باید در این اموال صورت گیرد، که این امر باعث شده نهاد وقف از بخش عظیمی از ثروت در جامعه که همان پول های اعتباری امروزی است محروم بماند، موضوع مورد تحقیق در این مقاله، بررسی و امکان‌سنجی وقف پول‌های اعتباری که درواقع پول های زمان ما محسوب می شود و جواز آن در فقه اسلامی می باشد،و اهمیت این موضوع به این خاطر می باشد که در قوانین به آن توجهی نشده و به همین دلیل به بررسی آراء و دلایل موافقان و مخالفان این زمینه پرداخته‌ایم و دیده شد که امکان وقف پول اعتباری در فقه موجود می‌باشد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  2 - عوامل موثر بر توسعه فرهنگ وقف، رویکرد مدل معادلات ساختاری
  منیر شامحمدی کامران محمدخانی غلامرضا گودرزی سید رضا صالحی امیری
  مقدمه و هدف پژوهش: ‌این پژوهش مدل معادلات ساختاری در ارتباط با عوامل مؤثر بر وقف در سازمان اوقاف و امور خیریه در ‌ایران می‌باشد. روش پژوهش: کاربردی و نوع داده‌ها تلفیقی )کمی و کیفی( نحوۀ گردآوری داده‌ها توصیفی از نوع پیمایشی- همبستگی، روش نمونه‌گیری تصادفی ساده و ابزار أکثر

  مقدمه و هدف پژوهش: ‌این پژوهش مدل معادلات ساختاری در ارتباط با عوامل مؤثر بر وقف در سازمان اوقاف و امور خیریه در ‌ایران می‌باشد. روش پژوهش: کاربردی و نوع داده‌ها تلفیقی )کمی و کیفی( نحوۀ گردآوری داده‌ها توصیفی از نوع پیمایشی- همبستگی، روش نمونه‌گیری تصادفی ساده و ابزار گردآوری داده‌ها مطالعات کتابخآن‌های و روش میدانی شامل یک پرسشنامه محقق ساخته بوده است ‌این پرسشنامه دارای 7 مولفه و 56 شاخص براساس مصاحبه با 17 نفر از خبرگان تدوین و سپس براساس یک مطالعه کمِی با 482 نفر نمونه آماری، در نظر گرفته شد. روایی محتوایی پرسشنامه مورد تأیید قرار گرفت. برای بررسی وضعیت موجود از نرم‌افزار SPSS استفاده شده است. هم‌چنین برای استخراج الگوی نهایی از مدل‌یابی معادلات ساختاری استفاده شد تحلیل‌های معادلات ساختاری توسط نرم‌افزار AMOS انجام گرفته است. یافته‌ها: یافته‌ها نیز از برازش خوب الگوی ساختاری با داده‌های جامعه آماری برخوردار بود و الگوی مذکور تبیین مناسبی در جامعه آماری داشت. نتیجه‌گیری: همه عوامل فوق تاثیر معناداری بر توسعه فرهنگ وقف دارند. ضرائب رگرسیونی (ضرائب مسیر) در سطح اطمینان 99 درصد معنادار بوده و نشان از تاثیر مثبت معنی‌دار بر توسعه فرهنگ وقف دارند تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  3 - تاثیر جهان بینی دینی وقف بر شکل گیری و گسترش فیزیکی شهر (مورد مطالعه: شهر ملایر)
  مجید شمس پریسا حاجی ملایری
  تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  4 - بررسی مقایسه ای عوامل رفتاری در سرمایه گذاری دارایی های مالی
  راضیه سیف الهی حمیدرضا کردلوئی نادر دشتی
  از سال 1980 با مطرح شدن ادبیات مالی رفتاری، فرض منطقی بودن سرمایه گذاران و اعتقاد به کارا بودن بازارهای سهام مورد انتقاد قرار گرفته است. ادبیات مالی رفتاری اظهار می دارد که سرمایه گذاران تحت تاثیر سوگیری های رفتاری بوده که در تصمیمات مالی آنها در زمان خرید و فروش سهام ب أکثر

  از سال 1980 با مطرح شدن ادبیات مالی رفتاری، فرض منطقی بودن سرمایه گذاران و اعتقاد به کارا بودن بازارهای سهام مورد انتقاد قرار گرفته است. ادبیات مالی رفتاری اظهار می دارد که سرمایه گذاران تحت تاثیر سوگیری های رفتاری بوده که در تصمیمات مالی آنها در زمان خرید و فروش سهام بر نحوه تصمیم گیری آنها تاثیر می گذارد. هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر عوامل رفتاری دوری از تاسف و پشیمانی، اثر تمایلی، حسابداری ذهنی، بیش اطمینانی، شهود نمایندگی، رفتار توده وار و محافظه کاری و اثر مالکیت بر روی سرمایه گذاری دارایی های مالی و در نهایت بررسی مقایسه ای این عوامل می باشد. به این منظور تعداد 385 نفر از سرمایه گذاران بورس اوراق بهادار تهران به عنوان نمونه بطور تصادفی انتخاب و داده های مورد نیاز با استفاده از پرسشنامه جمع آوری شده است. اطلاعات حاصل و فرضیه ها مورد آزمون آماری قرار گرفتند. نتایج حاصل نشان می دهد که تمام عوامل به غیر از عامل "بیش اطمینانی" روی سرمایه گذاری تاثیر گذار هستند و میزان این تاثیر برای هریک متفاوت می باشد و رتبه بندی این عوامل از نظر میزان تاثیر گذاری عبارتند از: 1-سود و زیان نسبی ، 2-اثر تمایلی ، 3-محافظه کاری ، 4-رفتار توده وار 5-شهود نمایندگی 6-اثر مالکیت ، 7-پشیمان گریزی. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  5 - بررسی فروش موقوفات در صورت خرابی با تکیه به دیدگاه شیخ انصاری
  عبدالامیر ریشه هادی غلامرضاراوی
  وقف یک نوع صدقه جاریه می باشد که کمک به حل مشکلات جامعه می باشد؛ اما مشکلی که ممکن است متولیان موقوفه با آن مواجه گردند این است که در بعضی مواقع عین موقوفه به مرور زمان مضمحل و نابود می گردد و موقوف علیهم هیچ نفعی از موقوفه نمی توانند ببرند. در این صورت براساس فقه شیعه أکثر

  وقف یک نوع صدقه جاریه می باشد که کمک به حل مشکلات جامعه می باشد؛ اما مشکلی که ممکن است متولیان موقوفه با آن مواجه گردند این است که در بعضی مواقع عین موقوفه به مرور زمان مضمحل و نابود می گردد و موقوف علیهم هیچ نفعی از موقوفه نمی توانند ببرند. در این صورت براساس فقه شیعه چه باید کرد؟ شیخ انصاری می فرمایند اگر همه موقوفه از منفعت ساقط گردد بیع آن جایز می گردد و اگر منفعت آن در اثر خرابی بسیار قلیل باشد بیع آن جایز نمی باشد البته اگر منفعت تبدیل آن از عرصه آن بیشتر باشد محل اختلاف می باشد و اگر منفعت آن در اثر خرابی کم یا قلیل باشد بیع آن جایز نمی باشد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  6 - امکان‌سنجی استفاده از منابع مالی اسلامی برای پیشگیری و درمان کرونا با تأکید بر وقف
  محمدمهدی مریدی فخرالله ملایی کندلوس حامد رستمی نجف آبادی
  هدف پژوهش حاضر تبیین امکان‌سنجی استفاده از منابع مالی حکومت اسلامی برای پیشگیری و مقابله با کرونا، به ویژه موقوفات با استفاده از ادلّه احکام اسلامی است. روش پژوهش توصیفی – تحلیلی بوده و به این سوال اساسی پرداخته شده که استفاده از منابع مالی اسلامی به ویژه وقف برای أکثر

  هدف پژوهش حاضر تبیین امکان‌سنجی استفاده از منابع مالی حکومت اسلامی برای پیشگیری و مقابله با کرونا، به ویژه موقوفات با استفاده از ادلّه احکام اسلامی است. روش پژوهش توصیفی – تحلیلی بوده و به این سوال اساسی پرداخته شده که استفاده از منابع مالی اسلامی به ویژه وقف برای پیشگیری و مقابله با کرونا از نظر فقه امامیه چه حکمی دارد؟ نتایج نشان داد که فلسفه اختصاص منابع مالی اسلامی به نوع مصرف آنها مربوط است. از طریق مصرف فی سبیل‌الله در اکثر این منابع می‌توان نیاز مالی برای پیشگیری و درمان کرونا را برطرف کرد. همچنین می‌توان از وقف، اگرچه در اغراض و مقاصدی غیر از مصارف پزشکی و تحقیقات علمی وقف شده‌اند، برای پیشگیری و درمان کرونا استفاده کرد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  7 - بررسی فقهی تغییر کاربری موقوفات
  محمدمهدی مریدی فخرالله ملایی کندلوس حامد رستمی نجف آبادی
  بی‌تردید مال موقوفه همچون سایر اموال، دچار گذر زمان شده و تاریخ انقضاء دارد. منفعت و مصلحت وقف با بقاء عین موقوفه ممکن است و با سپری شدن عمر موقوفه به هر دلیل، انقضاء انتفاع، طبیعی خواهد بود. به نظر می‌رسد با تغییر کاربری در موقوفه می‌توان از ضایع شدن مال موقوفه جلوگیری أکثر

  بی‌تردید مال موقوفه همچون سایر اموال، دچار گذر زمان شده و تاریخ انقضاء دارد. منفعت و مصلحت وقف با بقاء عین موقوفه ممکن است و با سپری شدن عمر موقوفه به هر دلیل، انقضاء انتفاع، طبیعی خواهد بود. به نظر می‌رسد با تغییر کاربری در موقوفه می‌توان از ضایع شدن مال موقوفه جلوگیری کرد. پژوهش حاضر که با هدف یافتن راهکارهایی برای تسهیل امر فروش و تبدیل موقوفات و افزایش موارد جواز تغییر کاربری وقف، انجام شده، با بازخوانی مجدد دلایل موافقین و مخالفین و استفاده از پژوهش‌های برخی از فقهاء و حقوق‌دانان معاصر، شرط دوام در وقف را به چالش کشانده است. روش پژوهش توصیفی_ تحلیلی بوده و نتایج نشان داد که در بعضی از موارد می‌توان در کاربری وقف تغییر ایجاد کرده و از موقوفه در جهت دیگری که با غرض واقف هماهنگی داشته باشد، استفاده کرد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  8 - تأثیرسیاست‌های وقفی نادر شاه و علیشاه افشار بر کاهش یا رشد موقوفات آستان قدس رضوی
  علی سوزنچی کاشانی دکتر رضا شعبانی
  با توجه به این که قوام و پایه اصلی شکل‌گیری تشکیلات اداری آستان قدس مبتنی بر موقوفات وقف شده بر حرم رضوی بوده است؛ ضبط موقوفات و یا به عبارتی ضبط درآمدهای حاصل از آن توسط نادر شاه افشار، تأثیراتی را بر این مجموعه به همراه داشت. این تأثیرات در حوزه مالی، اداری آستان قدس أکثر

  با توجه به این که قوام و پایه اصلی شکل‌گیری تشکیلات اداری آستان قدس مبتنی بر موقوفات وقف شده بر حرم رضوی بوده است؛ ضبط موقوفات و یا به عبارتی ضبط درآمدهای حاصل از آن توسط نادر شاه افشار، تأثیراتی را بر این مجموعه به همراه داشت. این تأثیرات در حوزه مالی، اداری آستان قدس به صورت خاص و در حوزه کاهش واقفان در جامعه وقت ایران و عدم رغبت آنها به اختصاص دادن اموال و املاک خود برای موقوفات مختلف به صورت عام قابل بررسی می‌باشد.این امور باعث شد که نهاد وقف که یک امر مردمی محسوب می‌شد ، به یک نهاد دولتی با هدف کسب درآمد برای تأمین هزینه‌های نظامی حکومت مرکزی تبدیل شد و توجه به نیات واقفین از بین رفت. با روی کار آمدن علیشاه افشار وی سعی نمود نهاد موقوفات را به سبک و سیاق دوره صفویه بازگرداند و برای این کار خود پیشگام شد. در این مقاله سعی شده است با استناد به منابع و اسناد تاریخی موجود و با شیوه تحقیقات تاریخی به بررسی نهاد وقف در دوره نادر شاه و جانشینان او پرداخته شود و تأثیرات سیاست‌های وقفی نادر و علیشاه افشار در کاهش و یا رشد موقوفات آستان قدس در طی دوره حکومت خاندان افشا در ایران مورد تحلیل قرار گیرد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  9 - بررسی موقوفات حضرت عبد العظیم الحسنی(ع) در دوره صفویان
  رامین یلفانی
  وقف در سنت اسلامی امری پسندیده و نیکو بوده که بواسطه آن بسیاری از کارهای عام المنفعه در جامعه تداوم و حیات یافته است. شاهان عصر صفویه که تشیع را مذهب رسمی ایران نمودند توجه به امور موقوفه را نیز تقویت می‌کردند و املاک و اموال زیادی را به اماکن مورد احترام مانند آستان مب أکثر

  وقف در سنت اسلامی امری پسندیده و نیکو بوده که بواسطه آن بسیاری از کارهای عام المنفعه در جامعه تداوم و حیات یافته است. شاهان عصر صفویه که تشیع را مذهب رسمی ایران نمودند توجه به امور موقوفه را نیز تقویت می‌کردند و املاک و اموال زیادی را به اماکن مورد احترام مانند آستان مبارکه امام رضا(ع)در مشهد و آستان مقدس حضرت معصومه در قم و آستان مقدس حضرت عبد العظیم الحسنی (ع)در شهرری و نیز در اردبیل که آرامگاه شیخ صفی الدین اردبیلی در آن است وقف کردند. بدین ترتیب خاندان صفوی در طول ایران به عنوان پرچمدار وقف شناخته شده آنان خود نظارت عالیه بر آن‌ها را بر عهده داشتند. قرن دهم و یازدهم هجری، دوران شکوفایی و توسعه موقوفات بوده است. بارگاه عبدالعظیم(ع) و وجود شیعیان در اطراف بارگا‌هایشان و توجه خاص شیعیان به آن حضرت منتهی به این شد که هر کسی با توجه به وسعت مالی که داشت چیزهایی را برای خرج و دخل حرم وقف می‌کرد و این سنت هم تا به امروز هم پابرجاست و آبادانی حرم را تا به امروز باعث شده است. پادشاهان صفوی املاک و اموال سیاسی بسیاری را وقف آستان مقدس عبدالعظیم الحسنی(ع) کردند اما در حال حاضر در مجموع املاک و اموال موقوفه از آن دوران ۸ رقبه باقی است که عبارتند از: علائین، الیمان، ده خیر، سینک، هوسنه، خلازیر، مافتون و خورائین. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  10 - بررسی تحولات آموزشی وفرهنگی مازندران در دوره پهلوی اول
  امیرعلی رحیمی فیض‌اله بوشاسب‌گوشه سید‌علیرضا ابطحی
  از جمله اقداماتی که در راستای سیاست مدرن سازی در دوره پهلوی اول صورت گرفت،اقدام به تأسیس مدارس به شکل وشمایل مدرن و امروزی بوده است.دغدغه های شخص رضاشاه در سامان بخشی به وضعیت آموزش وفاصله گرفتن از آموزش سنتی که بیشتر توسط روحانیون در مکتب خانه ها که بیشتر بر علوم دینی أکثر

  از جمله اقداماتی که در راستای سیاست مدرن سازی در دوره پهلوی اول صورت گرفت،اقدام به تأسیس مدارس به شکل وشمایل مدرن و امروزی بوده است.دغدغه های شخص رضاشاه در سامان بخشی به وضعیت آموزش وفاصله گرفتن از آموزش سنتی که بیشتر توسط روحانیون در مکتب خانه ها که بیشتر بر علوم دینی نیز تأکید می شده است وهمچنین هرچه بیشتر شبیه شدن به سبک اروپاییان از جمله عوامل اصلی این تحولات آموزشی و فرهنگی بوده است. رضاشاه علاوه بر تأسیس مدارس بسیار در مازندران، با تأسیس فرهنگستان زبان وادبیات فارسی، منشاء تغییر و تحولات زیادی،خصوصاً در زمینه اسامی شهرهایاستان گردید.به نوعی می توان گفت، منطقه مازندران که زاد بوم شخص شاه بوده وبه نوعی بعد از تهران در جایگاه دوم اصلاحات رضا شاهی قرار داشت،تحولات آموزشی وفرهنگی نسبتاً زیادی را در این دوره تجربه کرده است واقدامات فرهنگی صورت گرفته در این استان هم چون تغییرات در نظام آموزشی وتأسیس مدارس جدید نیز قابل توجه بود و اگر بودجه کافی برای توسعه وحفظ کادر آموزشی اختصاص می یافت امکان بهره مندی بیشتر شهرهای این استان از آموزش جدید علاوه بر ساری، آمل، بابل وشاهی، فراهم می شد. این مقاله برای نمایش وضعیت آموزشی وتحولات فرهنگی مازندران در دوره پهلوی اول از منابع دست اول هم چون اسناد منتشر نشده، نشریات ویادداشت های رضاشاه استفاده نموده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  11 - امکان سنجی فروش موقوفات انتفاعی و حکم خرید بدل مماثل
  سیداسمعیل حسینی مقدم محمد جعفری هرندی عباس سماواتی
  10.3495/jiil.2023.1989859.1741
  پیشرفت های خیره کننده ی بشر ؛ حوادث طبیعی و گذر روزگار بسیاری از موقوفات انتفاعی را از حیز استفاده خارج نموده برخی به محل انباشت زباله و تجمع افراد ناباب تبدیل شده از طرفی مالیت آنها باقی و تبدیل آنها به بدل مماثل یا اقرب محل تامل قرار می گیرد؛ فلذا بررسی برخی سوالات ضر أکثر

  پیشرفت های خیره کننده ی بشر ؛ حوادث طبیعی و گذر روزگار بسیاری از موقوفات انتفاعی را از حیز استفاده خارج نموده برخی به محل انباشت زباله و تجمع افراد ناباب تبدیل شده از طرفی مالیت آنها باقی و تبدیل آنها به بدل مماثل یا اقرب محل تامل قرار می گیرد؛ فلذا بررسی برخی سوالات ضروری به نظر می رسد اینکه آیا امکان فروش موقوعات انتفاعی فراهم است؟ و حکم خرید بدل مماثل این موقوفات چیست؟ این تحقیق که با با روش تحلیلی_توصیفی و با ابزار کتابخانه ای نگاشته شده است ، طبق یافته ها و نتایج باید گفت: پیرامون موقوفات انتفاعی سه دیدگاه به شرح ذیل وجود دارد 1. ممنوعیت فروش وقف بر جهات عامه 2. جواز فروش مطلق موقوفات انتفاعی و مساجد 3. ممنوعیت فروش غیر مساجد و مشاهد ؛ قول اول منسوب به شیخ انصاری قول دوم منسوب به سیدمحمد کاظم یزدی و قول سوم به سید خویی، سید علی سیستانی و بسیاری دیگر از فقها منسوب است و در مجموع می توان گفت تبدیل موقوفات به بدل مماثل یا اقرب با اذن حاکم اسلامی با مذاق شارع و سیره ی عقلا سازگاری دارد لذا این مقاله قول به تفصیل را منطبق بر انگیزه ی واقف غبطه وقف و انتفاع موقوف علیهم میداند تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  12 - بطلان وقف درموارد جواز فروش
  فرج بهزاد محرم ایرانی
  در بحث بیع وقف، اصل و قاعده کلی برعدم جواز فروش است. درخروج از این قاعده کلی بین فقها اختلاف نظر وجود دارد. اما اکثر فقهاء و حتی حقوقدانان و قانون مدنی ایران در موارد مشخصی قائل به جواز فروش وقف هستند. در موارد جواز فروش وقف در پاسخ به این سؤال اساسی که آیا وقف، به مجرد أکثر

  در بحث بیع وقف، اصل و قاعده کلی برعدم جواز فروش است. درخروج از این قاعده کلی بین فقها اختلاف نظر وجود دارد. اما اکثر فقهاء و حتی حقوقدانان و قانون مدنی ایران در موارد مشخصی قائل به جواز فروش وقف هستند. در موارد جواز فروش وقف در پاسخ به این سؤال اساسی که آیا وقف، به مجرد عروض جواز فروش، باطل می‌شود؟ یا اینکه وقف تا زمان بیع به وقفیت باقی می‌ماند و با تحقق بیع خارجی باطل می‌شود؟ عمدتاً سه نظریه مطرح می‌شود: نظریه اول قائل به بطلان وقف به مجرد عروض مواردجواز فروش می‌باشد. نظریه دوم، قائل به بطلان وقف با تحقق بیع خارجی می‌باشد و نظریه سوم، با بیان 8 مورد به عنوان موارد جواز فروش وقف قائل به تفصیل شده و در برخی موارد وقف را به مجرد عروض جواز فروش، باطل دانسته و در برخی موارد با تحقق بیع خارجی قائل به بطلان وقف شده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  13 - سرقفلی، حق کسب و پیشه و جایگاه آن در مبحث وقف
  زهرا ال اسحق خوئینی مریم مهدی پور خردمردی زهرا سادات میرهاشمی
  10.22034/ijrj.2023.702557
  حق سرقفلی و حق کسب و پیشه هر دو از حقوق مکتبسه هستند و در عین حال که شباهاتی با هم دارند با یکدیگر متفاوتند. سرقفلی وجهی است که مالک در ابتدای اجاره و جدای از مال‌الاجاره از مستأجر می‌گیرد تا محل را به وی اجاره داده و واگذار کند اما حق کسب یا تجارت یا پیشه حقی است که در أکثر

  حق سرقفلی و حق کسب و پیشه هر دو از حقوق مکتبسه هستند و در عین حال که شباهاتی با هم دارند با یکدیگر متفاوتند. سرقفلی وجهی است که مالک در ابتدای اجاره و جدای از مال‌الاجاره از مستأجر می‌گیرد تا محل را به وی اجاره داده و واگذار کند اما حق کسب یا تجارت یا پیشه حقی است که در اثر رونق اقتصادی ایجاد شده در محل و در اثر فعالیت مستأجر به وجود می‌آید. در پاره ای موارد وقف املاک تجاری، بین دو حق مذکور و حقوق وقف، تعارض ایجاد می شود که در عمل مبتنابه بسیاری دارد. اگر ملک تجاری با حق سرقفلی اجاره داده شود و یا حق کسب و پیشه به آن تعلق بگیرد، با گذر زمان، عملاً منافعی وجود نخواهد داشت تا جهت اهداف وقف، هزینه گردد. از سویی قوانین هم حق سرقفلی و هم حق کسب و پیشه را ﺑﻪ رﺳﻤﯿﺖ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ اﻧﺪ. بر این اساس در صورت توقف اجاره یا فروش مال موقوفه یا تغییر کاربری یا هر اقدامی که موجب از بین رفتن مفاد قرارداد اولیه شود، اگر مستأجر از مقررات قانون و قرارداد اولیه تخلف نکرده باشد، ﺣﻖ ﻧﺎدﯾﺪه ﮔﺮﻓﺘﻦ اﯾﻦ ﺣﻘﻮق ﻣﮑﺘﺴﺒﻪ وجود ندارد. اما در صورتی که تخلف مستاجر احراز شود، یا اینکه مستاجر در مدت اجاره مورد اجاره را تعطیل کرده باشد، حق کسب و پیشه‌ نخواهد داشت، زیرا اساساً ابتدا حقی برای مستاجر ایجاد نشده تا محل مذکور واجد شرایط لازم امتیازات مربوط به اماکن تجاری باشد. در مورد حقوق موقوفه، قوانین و اجماع نظر فقها نشان می‌دهد دو راه‌حل در شرایط فوق وجود دارد: 1- تغییر کاربری و احیای موقوفه، 2- پایان وقف. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  14 - بررسی مبانی فقهی امکان انصراف از نظارت در وقف از نگاه فقه امامیه
  مرتضی رحیمی
  10.22034/ijrj.2020.675500
  بسیاری از اموال موقوفه در طول تاریخ، مورد سوء استفاده حاکمان جبار و افراد از خدا بی خبر قرار گرفته اند، لذا برای حفظ موقوفات و تأمین هدف واقفان خیر اندیش، فقهای امامیه با نصبمتولی ، ناظر و ضمّ امین در حفظ اموال موقوفه کوشیده اند. واژه های متولی و ناظر گاهی مترادف به کار أکثر

  بسیاری از اموال موقوفه در طول تاریخ، مورد سوء استفاده حاکمان جبار و افراد از خدا بی خبر قرار گرفته اند، لذا برای حفظ موقوفات و تأمین هدف واقفان خیر اندیش، فقهای امامیه با نصبمتولی ، ناظر و ضمّ امین در حفظ اموال موقوفه کوشیده اند. واژه های متولی و ناظر گاهی مترادف به کار رفته اند، اما گروهی از فقهای معاصر آنها را متفاوت دانسته اند، پژوهش حاضر که با روش توصیفی و تحلیلی انجام شده در پی پاسخ به این پرسش است که آیا عزل ناظر ممکن است؟ به نظر می رسد که در فرض معلوم شدن خیانت یا ناتوانی ناظر، عزل وی امکان پذیر است، زیرا عزل ناظر سه گونه است: عزل توسط واقف، عزل توسط حاکم شرعی و عزل توسط خود ناظر(انصراف از نظارت). درباره جواز عزل ناظر اختلاف است، نتیجه این پژوهش نشان می دهد که اختلاف مزبور از دو علت ناشی شده است، که عبارتند از: 1- در وکیل یا وصی بودن ناظر اختلاف است.2- شرط شدن عزل ناظر در ضمن عقد لازم وقف، الزام آور بودن عمل به آن شرط را نتیجه می دهد. اگر در ضمن وصیت عهدی، نظارت بر وقف شرط گردد، چنانکه ناظر در زمان حیات واقف نظارت را پذیرفته باشد، حق انصراف از نظارت را ندارد، اما پس از مرگ واقف، ناظر می تواند از نظارت انصراف دهد. لذا گاهی ناظر به منزله وکیل است و گاهی به منزله وصی می باشد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  15 - اصلاحات ارضی در آذربایجان با تاکید بر موقوفات
  شهین عسگریار منیژه صدری عزیز طالعی قره قشلاق منیره کاظمی راشد
  حکومت محمدرضا شاه با هدف رسیدن به نتایج اقتصادی و سیاسی مهم جهت ارتقاء وضعیت روستاییان ایران و تغییری ریشه‌ای در روابط سنتی روستایی اقدام به اصلاحات ارضی کرد. مالکان و زمین‌داران بزرگ نیز برای رهایی از قانون اصلاحات ارضی، زمین‌های بسیاری از روستاها یا اطراف شهرها را وقف أکثر

  حکومت محمدرضا شاه با هدف رسیدن به نتایج اقتصادی و سیاسی مهم جهت ارتقاء وضعیت روستاییان ایران و تغییری ریشه‌ای در روابط سنتی روستایی اقدام به اصلاحات ارضی کرد. مالکان و زمین‌داران بزرگ نیز برای رهایی از قانون اصلاحات ارضی، زمین‌های بسیاری از روستاها یا اطراف شهرها را وقف کردند تا درآمد حاصل از آن برای مقاصد مذهبی و خیریه به کار گرفته شود. از جمله موارد مصرف آن گذشته از امور مذهبی، نگهداری و حفظ امور عام‌المنفعه مانند حفاظت از قنوات بود، در ادامه با تغییر قانون اصلاحات ارضی، موقوفات عام مشمول بیع قرار گرفت. همچنین خروج موقوفات از نظارت وزارت فرهنگ و هنر و انتقال امور آن به بنیاد پهلوی تغییراتی را در نظام سنتی روستایی ایجاد کرد. این مقاله به روش توصیفی و تحلیلی پدیده فوق را در آذربایجان بر اساس اسناد و مدارک مورد تحلیل قرار خواهد داد. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که ساخت سنتی تصرف و بهره‌برداری جمعی زمین در بسیاری از مناطق روستایی شکسته شد و علاوه بر کاهش میزان بهره‌دهی زمین‌ها، فروش موقوفات تولید جمعی را برهم زد. با قطعه قطعه شدن زمین‌های زراعی، علاوه بر کاهش میزان بهره دهی زمین‌ها، تولید جمعی را که در روستاهای ایران به نام بنه، صحرا، حراثه و..، معروف بود؛ تغییر داده و اعضای آن را به حداکثر ۴-۲ خانوار تقلیل یافت و سبب افزایش مهاجرت روستائیان به شهرها و تبدیل کشاورزان به افراد روز مزد در شرکت‌های سهامی و شرکت‌های کشت و صنعت بود. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  16 - آمریکا و سیاست ترویج دموکراسی در آمریکای لاتین: مطالعه موردی ونزوئلا
  احمد صبوری نژاد طه اکرمی
  چکیده سیاست ترویج دموکراسی، یکی از مهم‌ترین راهبردهای آمریکا برای ادامه تسلط و نفوذ بر کشورهای منطقه آمریکای لاتین در دوران پس از جنگ سرد بوده است. همراهی و تناسب این سیاست با شکل‌گیری موج سوم دموکراسی‌خواهی در نقاط مختلف جهان، باعث شد تا سیاستمداران آمریکایی از آن به أکثر

  چکیده سیاست ترویج دموکراسی، یکی از مهم‌ترین راهبردهای آمریکا برای ادامه تسلط و نفوذ بر کشورهای منطقه آمریکای لاتین در دوران پس از جنگ سرد بوده است. همراهی و تناسب این سیاست با شکل‌گیری موج سوم دموکراسی‌خواهی در نقاط مختلف جهان، باعث شد تا سیاستمداران آمریکایی از آن به عنوان ابزاری برای پیشبرد برنامه‌های خود در این منطقه استفاده کنند. این مقاله با مبنا قرار دادن سیاست ترویج دموکراسی(از دیدگاه ویلیام رابینسون) در منطقه آمریکای لاتین با محوریت ونزوئلا، می‌کوشد این مسأله را بررسی کند که اصولاً سیاست ترویج دموکراسی بر اساس چه مؤلفه‌ها و مکانیزم‌هایی توسط ایالات متحده در منطقه آمریکای لاتین، به اجرا گذاشته شد؟ نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که دولت آمریکا، ظرف ربع قرن گذشته، تلاش و برنامه‌ریزی بی‌شائبه‌ای انجام داده است تا تنها نخبگانی در کشورهای آمریکای لاتین به قدرت برسند که از سیستم اقتصاد نولیبرالی و بازار آزاد حمایت می‌کنند و تمام تلاش خود را برای جلوگیری از به قدرت رسیدن افراد و احزاب ملی‌گرا و چپ و در کل، مخالف سیاست اقتصاد نولیبرالی به کار گرفته است. در این راستا، بی‌ثبات‌سازی دولت‌های چپ و ملی‌گرا در کشورهای هدف، از مهم‌ترین مکانیزم سیاست ترویج دموکراسی در منطقه آمریکای لاتین بوده است؛ سیاستی که در تمام دوران ریاست جمهوری هوگو چاوز در ونزوئلا پیگیری شد و پس از مرگ وی نیز ادامه یافت. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  17 - بررسی تاثیر اعتماد سازمانی با نقش میانجی در هم تنیدگی شغلی بر عملکرد کارکنان
  فواد مکوندی
  این تحقیق با هدف "بررسی تاثیر اعتماد سازمانی با نقش میانجی در هم تنیدگی شغلی بر عملکرد کارکنان" در بین کارکنان شرکت پیرا حفاری ایران و از روش توصیفی –علی و بصورت میدانی انجام شد. جامعه آماری این تحقیق 512 نفر از کارکنان شرکت پیرا حفاری ایران بودند که با استفاده از نمو أکثر

  این تحقیق با هدف "بررسی تاثیر اعتماد سازمانی با نقش میانجی در هم تنیدگی شغلی بر عملکرد کارکنان" در بین کارکنان شرکت پیرا حفاری ایران و از روش توصیفی –علی و بصورت میدانی انجام شد. جامعه آماری این تحقیق 512 نفر از کارکنان شرکت پیرا حفاری ایران بودند که با استفاده از نمونه گیری ساده تصادفی و روش کوکران 220 نفر انتخاب گردیدند و از طریق پرسشنامه های سه گانه استاندارد، که روایی و پایایی آنها محاسبه شد، داده ها گرد آوری گردیدند. سپس با استفاده از نرم افزار هاری آماری و در سطح خطای آلفای 0.5 کلیه فرضیه به آزمون گذاشته شد که کلیه فرضیه ها تایید شدند و مشخص شد، اعتماد سازمانی چه بصورت مجزا و چه با نقش میانجی بر در هم تنیدگی شغلی وعملکرد سازمانی تاثیر دارد. در نهایت پیشنهادات کاربردی ارائه گردید. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  18 - وقف و کارکرد اجتماعی، فرهنگی آن
  ژاله ابراهیمی باروق یونس واحد یاریجان مریم ابن تراب
  وقف به عنوان سنت حسنه و اقدام خیرخواهانه انسانی از موضوعات شاخص و مهم اجتماعی بوده که در تمامی جوامع و ادیان و به ویژه دین اسلام دارای جایگاه و پایگاه برجسته ای می باشد و براساس اصل تعاون و حس نوع دوستی انسان ها ابتنا یافته و هدف اصلی آن تأمین نیازمندی های عمومی، کمک به أکثر

  وقف به عنوان سنت حسنه و اقدام خیرخواهانه انسانی از موضوعات شاخص و مهم اجتماعی بوده که در تمامی جوامع و ادیان و به ویژه دین اسلام دارای جایگاه و پایگاه برجسته ای می باشد و براساس اصل تعاون و حس نوع دوستی انسان ها ابتنا یافته و هدف اصلی آن تأمین نیازمندی های عمومی، کمک به خدمات اجتماعی و ایجاد رفاه و امنیت همگانی و گسترش فضایل اخلاقی می باشد. از نظر اجتماعی وقف عامل توزیع عدالت اجتماعی، وفاق و انسجام اجتماعی بوده و به لحاظ اقتصادی موید توزیع ثروت همگانی می باشد. از منظر فرهنگی باعث ترویج روحیه تعاون و برابری گردیده و در پرورش سرمایه انسانی به عنوان موتور محرک توسعه دخیل است. هم چنین در تولید علم با توجه به واگذاری موقوفه ها برای امور آموزشی، پژوهشی نیز موثر می باشد. در این مقاله که با طرح پرسش بنیادین چگونگی کارکرد وقف در گسترش توسعه و عدالت اجتماعی با استفاده از روش توصیفی - تحلیلی نگاشته شده است، چنین استنتاج گردیده است که وقف در حیات اجتماعی انسان ها نقش ویژه ای داشته و به عنوان یکی از مهم ترین کارکردهای حیات بخش اجتماعی در ترویج حسنات اخلاقی و ایجاد جامعه ای مبتنی بر عدالت می تواند موثر و مفید باشد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  19 - نقش اسناد رسمی در عقود وابسته به قبض
  مریم ابن تراب
  قانون گذار قبض را شرط صحت بعضی از عقود قرار داده است، از جمله این عقود رهن، وقف و هبه را می توان نام برد. در مقام عمل، بعضی از این عقود با تنظیم سند رسمی ایجاد می شوند، بدون آنکه تصرف حقیقی از سوی طرف مقابل صورت گرفته باشد. با توجه به جنبه اثباتی اسناد رسمی، از نظر قانو أکثر

  قانون گذار قبض را شرط صحت بعضی از عقود قرار داده است، از جمله این عقود رهن، وقف و هبه را می توان نام برد. در مقام عمل، بعضی از این عقود با تنظیم سند رسمی ایجاد می شوند، بدون آنکه تصرف حقیقی از سوی طرف مقابل صورت گرفته باشد. با توجه به جنبه اثباتی اسناد رسمی، از نظر قانونی صاحب سند مالک شناخته می شود. در این صورت چالشی حقوقی به وجود می آید، که ریشه فقهی دارد، زیرا از دیدگاه فقیهان نیز قبض در این عقود معتبر شناخته شده است، درحالی که ممکن است سند به طور رسمی و قانونی ثبت شود لیکن از سوی صاحب سند هیچ گونه قبض فیزیکی اتفاق نیفتاده باشد. از دیدگاه فقهی بنابر نظر بعضی این عقود به دلیل عدم قبض قابل بازگشت هستند. موادی از قانون مدنی نیز این نظر را تایید می کند.این پژوهش با هدف بررسی اشکال مورد نظر در پی پاسخ به این پرسش است که آیا اسناد رسمی می توانند قبض عرفی به حساب آیند؟ و آثار فقهی و حقوقی یک قرارداد را در پی داشته باشند؟ با بررسی دیدگاه فقیهان و حقوق دانان در این موارد، این نتیجه به دست آمد که نه تنها سند رسمی می تواند نشان دهنده قصد جدی طرف قرارداد باشد بلکه می توان آن را مصداقی از قبض دانست، ومی توان گفت تنظیم کننده سند رسمی التزام به عقد را پذیرفته است، زیرا می داند با وجود سند ثبت شده صاحب سند مالک شناخته می شود، و چنانچه تنظیم کننده سند خواستار ملکیت باشد مدعی محسوب می شود. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  20 - بررسی و نقد ادبی نثر وقف نامه خواجه عتیقی
  هادی محمدی جواد مهربان محمدشاه بدیع زاده
  سنت حسنه وقف‌نامه نویسی در طول تاریخ با قلم کاتبان و دبیران مسلط به زبان و ادبیات پارسی جاودانه شده است. با بررسی و نقد ادبی نثر متون مقدمه‌ی وقف‌نامه‌ی خواجه عتیقی که از دل نسخه‌های خطی برون‌آوری شده است؛ ویژگی‌های ادبی نثر وقف‌نامه‌ها، نمادی از جلوه‌های پر شور فرهنگی أکثر

  سنت حسنه وقف‌نامه نویسی در طول تاریخ با قلم کاتبان و دبیران مسلط به زبان و ادبیات پارسی جاودانه شده است. با بررسی و نقد ادبی نثر متون مقدمه‌ی وقف‌نامه‌ی خواجه عتیقی که از دل نسخه‌های خطی برون‌آوری شده است؛ ویژگی‌های ادبی نثر وقف‌نامه‌ها، نمادی از جلوه‌های پر شور فرهنگی - اجتماعی و لبریز از لطافت احساسات و عواطف مردمان ایرانی است که تلاش داشته‌اند با بهره‌گیری از زیبایی‌های فصاحت، بلاغت و دانش علم معانی بیان، آن همه لطائف تعبیر و ظرائف ترکیب و مضامین روح انگیز جاری در کلام و سخن را به خدمت گرفته تا فاخرترین دستبافت قریحه ادبی خویش را، بر قامت‌نیت واقفان بزرگ اندیش عصر خویش دوخته و نیک بپوشانند. بدون شک با بررسی جنبه‌های ادبی و نقد نثر مقدمه وقف‌نامه‌ی خواجه‌ی عتیقی که از گذشتگان به ما رسیده است پرده از رُخ تلاش‌های خاموش ادبی کاتبان و دبیران این نوع آثار در طول تاریخ کنار خواهد رفت و آن را در ردیف آثار مهم ادبی قرار خواهد داد. امید است با ارزش‌گذاری بر پژوهش‌های ادبی در زمینه نقد نثر وقف‌نامه‌ها، اقدامات ارزشمند و سترگ ادبی کاتبان و دبیران متون منثور مقدمه‌های وقف‌نامه‌ها مورد اهتمام و ارج‌گذاری نهاده شود . تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  21 - ارزیابی و تحلیل تطبیقی اوراق وقف بر اساس موازین فقه شافعیه و امامیه
  عبدالعزیز میرانی فریدون رهنمای رودپشتی سید عباس موسویان مهدی معدنچی زاج محمد عادل ضیائی
  10.30495/afi.2022.1963567.1139
  هدف: یکی از مهم‌ترین پیش‌نیازهای مشارکت همگانی در پروژه‌های سرمایه‌گذاری و تأمین مالی (در این پژوهش اوراق وقف)، تأمین نیازهای اطلاعاتی و توجه به دیدگاه‌های مختلف فقهی در سطح کشور می‌باشد؛ بنابراین در این پژوهش، اوراق مذکور بر اساس موازین فقه شافعیه و امامیه مورد بررسی ق أکثر

  هدف: یکی از مهم‌ترین پیش‌نیازهای مشارکت همگانی در پروژه‌های سرمایه‌گذاری و تأمین مالی (در این پژوهش اوراق وقف)، تأمین نیازهای اطلاعاتی و توجه به دیدگاه‌های مختلف فقهی در سطح کشور می‌باشد؛ بنابراین در این پژوهش، اوراق مذکور بر اساس موازین فقه شافعیه و امامیه مورد بررسی قرار می‌گیرد تا ابهامات و شبهات فقهی آن مشخص و مرتفع گردد.روش‌شناسی پژوهش: رویکرد اصلی در این پژوهش رویکردی تطبیقی می‌باشد. جهت تحلیل و صدور احکام فقهی در فقه امامیه از روش تحلیل اسنادی (مستندات و مصوبات کمیته فقهی سازمان بورس) استفاده شده است و در ارتباط با فقه اهل‌سنت (فقه شافعیه)، از روش مصاحبه عمیق و گروه کانونی استفاده شده است، نمونه آماری مذکور شامل 8 نفر از خبرگان فقه شافعیه می‌باشند.یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان داد که اشتراک دیدگاه‌ها در دو دستگاه فقهی در حد بسیار بالایی می‌باشد و این مهم می‌تواند نویدبخش افزایش مشارکت اهل‌سنت در اوراق وقف منتشر شده در ایران باشد.اصالت / ارزش افزوده علمی: باتوجه‌به اینکه نتایج پژوهش ابهامات فقهی مربوط به اوراق وقف را برطرف کرد گام بسیار مثبتی جهت توسعه این ابزار می‌باشد و مطمئناً با اطلاع‌رسانی گسترده نتایج فوق، بیش‌ازپیش شاهد مشارکت اهل‌سنت ایران در طرح‌های مشابه در سطح کشور خواهیم بود و نهایتاً هم‌افزایی بسیار مناسبی در این حیطه به وقوع خواهد پیوست تفاصيل المقالة