-
حرية الوصول المقاله
1 - یوحنای دمشقی و خاستگاه رهیافتهای او به اسلام
مصطفی معلمیبا آغاز دعوت اسلامی از سوی پیامبر اسلام(ص)، مسیحیان ساکن شبه جزیره و نیز امپراتوری بیزانس رویکردهای متفاوتی در برابر اسلام پیش گرفتند. یکی از این رویکردها دفاعیه(ردّیه)نویسی بوده است که دانشمندان معاصر اسلام آنها را خصمانه و مبتنی بر اوهام و مجعولات ارزیابی کردهاند. یو أکثربا آغاز دعوت اسلامی از سوی پیامبر اسلام(ص)، مسیحیان ساکن شبه جزیره و نیز امپراتوری بیزانس رویکردهای متفاوتی در برابر اسلام پیش گرفتند. یکی از این رویکردها دفاعیه(ردّیه)نویسی بوده است که دانشمندان معاصر اسلام آنها را خصمانه و مبتنی بر اوهام و مجعولات ارزیابی کردهاند. یوحنّای دمشقی گویا نخستین مسیحی شرقی باشد که در دفاع از مسیحیت ردّیهای بر اسلام نوشته است. این پژوهش بر آن است تا با بررسی گزارههای تاریخی مندرج در ردّیه یوحنّا و دیگر مسیحیان دریابد آیا این گزارهها صرفا برخاسته از اوهام و جعلیات بوده یا در روایات اسلامی میتوان خاستگاهی برای آنها یافت؟ یافتهها نشان میدهد بیشترین بخش از آن چه به عنوان مهمترین ضعفها و یا خردهگیری مسیحیان بر اسلام شمرده میشود از درون جامعه اسلامی و دربار بنی امیه برخاسته است. یوحنا و پدرش سرجون بن منصور دهها سال در دربار بنی امیه میزیستند و ذهنیت آنان از اسلام به شدت متأثر از این دربار بوده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
2 - ردیه نویسی مسیحیان اندلس بر اسلام و تأثیر آن بر این سنّت در اروپای غربی
محمد کاظم رحمتیدر دوران حضور مسلمانان در اندلس، مستعربان یا مسیحیان عرب زبانبا هجمه به اصول اعتقادی اسلام، دست به ردیه نویسی و تألیف رسائلیجدلی بر ضد اسلام به زبان عربی زدند. ادبیات جدلی پدید آمده به دستایشان، بر روند ترجمة آثار اعتقادی مسلمانان، خاصه قرآن به زبان لاتینی، ونیز سنت ردی أکثردر دوران حضور مسلمانان در اندلس، مستعربان یا مسیحیان عرب زبانبا هجمه به اصول اعتقادی اسلام، دست به ردیه نویسی و تألیف رسائلیجدلی بر ضد اسلام به زبان عربی زدند. ادبیات جدلی پدید آمده به دستایشان، بر روند ترجمة آثار اعتقادی مسلمانان، خاصه قرآن به زبان لاتینی، ونیز سنت ردیه نویسی در غرب اروپا تأثیری بسزا نهاد. نوشتار حاضر بهتکوین ادبیات جدلی در اندلس و آثار مختلف آن می پردازد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
3 - بازگشت قریب الوقوع عیسی مسیح در مذهب انگلیکن با نگاهی به فقه اسلامی
منصوره نجات نیا بخشعلی قنبری محمد رضا عدلیرجعت عیسی مسیح که از آن به ظهور ثانویه یا پاروسیا تعبیر می شود یک اعتقاد مسیحی است که این عقیده بر اساس پیشگویی ها و بخشی از معاد شناسی مسیحیت است. نسبت به این دیدگاه در میان فرقههای مسیحیت اختلاف نظرهایی وجود دارد. در عهد جدید به بازگشت حضرت عیسی اشاره شده است و در آن أکثررجعت عیسی مسیح که از آن به ظهور ثانویه یا پاروسیا تعبیر می شود یک اعتقاد مسیحی است که این عقیده بر اساس پیشگویی ها و بخشی از معاد شناسی مسیحیت است. نسبت به این دیدگاه در میان فرقههای مسیحیت اختلاف نظرهایی وجود دارد. در عهد جدید به بازگشت حضرت عیسی اشاره شده است و در آن از اصطلاحاتی مانند: رسیدن، آمدن یا حضور یاد می شود و از آن واقعه به عنوان "نجات دهنده" و "تجسم" خداوند تعریف می شود. بنا به نقل انجیل عهد جدید بازگش ت عیسی به زمین رویداد باشکوهی خواهد بود که به همراه حوادثی ظاهر خواهد شد. در اعتقادنامه نیقیه و اعتقادنامه رسولان، آمدن دوم ذکر شده است. درقرون بعد موضوع بازگشت عیسی مسیح در محافل پروتستان نیز دارای بحث ها و اعمال اصلاحاتی است بویژه آنکه درآیین های لوتری و انگلیکن هم بعنوان بازگشت دوم آمده است که حضرت عیسی دوباره با جلال خواهد آمد تا زندگان و مردگان را داوری کند. بنا به اعتقاد انگلیکن ها علائم و شواهد بازگشت مسیح را در دنیا و زندگی کنونی تجربه می کنیم که به وضوح در فرازهای عشای ربانی شاهد آن هستیم. به باور آنان رجعت در عدالت و صلح است و این واقعیت باید تحقق یابد. نهایت اینکه اعتقاد و انتظار بازگشت مجدد حضرت عیسی در آخرالزمان وجود دارد.تشابه رجعت حضرت عیسی با اعتقادات اسلامی و آنچه در قرآن و روایات اسلامی وجود دارد بسیار شگفت انگیز است و این خود تاکیدی بر وقوع رجعت آنحضرت است که در آخر اشاراتی از منابع محکم اسلامی خواهیم داشت.در این جستار موارد برجسته ی اعتقادات آخرالزمانی مسیحیت بخصوص در فرقه ی انگلیکن مورد بررسی قرار می گیرند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
4 - تاریخچه تدوین و جایگاه کتاب دعای مشترک در مذهب پروتستان از مسیحیت و جایگاه و منزلت ادعیه و شعائر در دین اسلام
منصوره نجات نیا بخشعلی قنبری(نویسنده مسئول) محمد رضا عدلیکتاب دعای مشترک، عنوان کوتاه تعدادی از کتب ادعیه است که در کلیساهای مسیحیت، ازجمله کلیسای انگلیکن بهعنوان منابع نیایش خوانده میشوند و در مذاهب مسیحیت از جایگاه بالایی برخوردارند. کتاب دعای اصلی مذهب انگلیکن در سال 1549 در دوران ادوارد ششم در انگلستان منتشر شد. این کتا أکثرکتاب دعای مشترک، عنوان کوتاه تعدادی از کتب ادعیه است که در کلیساهای مسیحیت، ازجمله کلیسای انگلیکن بهعنوان منابع نیایش خوانده میشوند و در مذاهب مسیحیت از جایگاه بالایی برخوردارند. کتاب دعای اصلی مذهب انگلیکن در سال 1549 در دوران ادوارد ششم در انگلستان منتشر شد. این کتاب که محصول اصلاحات کلیسای انگلیس پس از قطع رابطه با کلیسای رم است، توانست جایگاهی مهم در این کلیسا بیابد. در دوران اصلاحات، برای اولین بار توماس کرانمر اسقف اعظم کلیسای کنتربری، آن را نگارش رسمی کرد که شواهدی از الهیات پروتستانی در سراسر کتاب قابلمشاهده است. استقبال بینظیر مسیحیان به دلیل دسترسی آسان احکام و شرایعی که در این کتاب گنجانده شده، هر فرد مسیحی را برای انجام مراسم، به ادعیه و دیگر امور دینی و تکلیفی ترغیب میکند. این کتاب در کنار کتاب مقدس، ضمن ایفای نقشی برجسته، شعائر مسیحیت را در آن روشنتر به نمایش میگذارد. در اسلام نیز شعائر دینی با توجه به منابع غنی مشهود در آن و همۀ بخشهای اصول فقهیِ اسلام که برگرفته از قرآن و تعالیم پیامبر بزرگ اسلام است را دربر میگیرد، دستورالعملهایی سازنده و روشنگرانه برای هر فرد مسلمان توصیه شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
5 - بررسی تطبیقی آداب تدفین و بنای بر قبور مردگان در ادیان ابراهیمی
الهه شاه پسند ولی عبدی فاطمه حسین زاده جعفریطبق برخی احادیث منسوب به پیامبر(ص)، نهی از بنای بر قبور، با عملکرد یهودیان و مسیحیان ارتباط یافته است. بررسی تطبیقیِ صورت کلّیتر این مسأله یعنی نحوۀ تعامل پیروان هر دین با جسدوقبرمردگان همکیش خود و نیز ساخت هرگونه سازه بر مقابر آنان در ادیان ابراهیمی، میتواند به تبیی أکثرطبق برخی احادیث منسوب به پیامبر(ص)، نهی از بنای بر قبور، با عملکرد یهودیان و مسیحیان ارتباط یافته است. بررسی تطبیقیِ صورت کلّیتر این مسأله یعنی نحوۀ تعامل پیروان هر دین با جسدوقبرمردگان همکیش خود و نیز ساخت هرگونه سازه بر مقابر آنان در ادیان ابراهیمی، میتواند به تبیین بهتری از این اخبار بیانجامد. درنتیجۀ این بررسی میتوان گفت در عین شباهت زیاد این ادیان در این مسأله، تفاوتهایی نیز وجود دارد؛ در یهودیّت و مسیحیّت، بین ظهور دین و روی آوردن پیروان آن به زیارتگاه ساختن از مقبرۀ رجال دینی فاصلۀ قابلتوجّهی وجود دارد؛ یهودیان زمانی بدان روی آوردند که از اقامتگاه اصلی خود کوچ کرده و با دیگر فرهنگها ارتباط یافتند. در مسیحیّت نیز انگیزههای متعدّدی وجود داشته که به نظر میرسد کوشش تدریجی برای کاستن از اهمیّت معبد اورشلیم از مهمترینِ آنها بوده است. امّا در دین اسلام، شواهد زیارت قبور و بنای سازههای عبادی در اطراف آنها به دوران پیامبر(ص) باز میگردد. حتی طبق اخبار، فرمان نهی از زیارت قبور که به پیامبر(ص) منسوب است، از سوی خود ایشان لغو شده است. گویی دلیل نهی پیشین، چیزی جز مبارزه با زمینۀ فکری موجود در رفتارهای پیشااسلامی ازجمله برخی جلوههای فرهنگی یهودیّت، مسیحیّت و جاهلیّت نبوده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
6 - تحلیل انتقادی مسیحیتپژوهی در منابع اسلامیِ ده قرن نخست هجری
محمد آسائی محمود واعظی بهزاد حمیدیهمطالعه سایر ادیان در جهان اسلام سابقه ای طولانی دارد. عالمان مسلمان از طرق مختلف به این زمینه پرداخته اند. در کتابهای ملل و نحل و کتابهای تاریخی میتوان آراء و عقاید مذاهب مختلف و گزارشهای توصیفی در زمینه اندیشه ها و آداب سایر ادیان همچون یهودیت، مسیحیت و... را سراغ گر أکثرمطالعه سایر ادیان در جهان اسلام سابقه ای طولانی دارد. عالمان مسلمان از طرق مختلف به این زمینه پرداخته اند. در کتابهای ملل و نحل و کتابهای تاریخی میتوان آراء و عقاید مذاهب مختلف و گزارشهای توصیفی در زمینه اندیشه ها و آداب سایر ادیان همچون یهودیت، مسیحیت و... را سراغ گرفت. به جز این منابع که عموماً بدون نقد و ردیه نویسی به این موضوع پرداخته اند، از طریق کتب نقد و ردیه نیز می توان مطالبی درباره ادیان سابق بازجست. آنچه در تحقیق پیش̗رو مورد توجه است، پژوهش درباره دین مسیحیت است و دستاورهای مسلمانان در این باره طی ده قرن نخست هجری مورد کاوش قرار گرفته است. براساس یافته های این مقاله، شناخت مسلمانان درباره مسیحیان قابل قبول و تفصیل است؛ اما ضعف این تحقیقات در آنجاست که به شکل مستمر صورت نگرفته است و به نیمه شرقی و یونانی کلیسا محدود بوده است. دلایل این موضوع برمی گردد به عدم تمایل و اقبال عمومی کافی نسبت به انجام مطالعات در زمینه ادیان، عدم اطلاع مسلمانان از میراث زبان و ادبیات لاتینی و نهایتاً عدم ارتباط سرزمینی گسترده با مسیحیت در غرب. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
7 - نگاهی به مجادلات قلمی هنری مارتین و عالمان عصر قاجار دربارۀ نبوت خاصّه
محمودرضا اسفندیاردر این مقاله زندگی، تحصیلات و فعالیتهای تبلیغی هنری مارتین، کشیش و مبلّغ انگلیسیکه در اوایل عصر قاجار به منظور تبلیغ آیین پروتستان به ایران آمد، مورد تحقیق و بررسیقرار گرفته است . یکی از اهداف مارتین از سفر به ایران تصحیح و نشر ترجمۀ عهد جدیدبود که پیش از این، یعنی از آ أکثردر این مقاله زندگی، تحصیلات و فعالیتهای تبلیغی هنری مارتین، کشیش و مبلّغ انگلیسیکه در اوایل عصر قاجار به منظور تبلیغ آیین پروتستان به ایران آمد، مورد تحقیق و بررسیقرار گرفته است . یکی از اهداف مارتین از سفر به ایران تصحیح و نشر ترجمۀ عهد جدیدبود که پیش از این، یعنی از آغاز اقامتش در هند بدان دست زده بود.مارتین پس از ورود به ایران با برپایی جلسات مناظره با علما، تبلیغ در میان مردم کوچهو بازار، و نگارش رسا له هایی در ردّ نبوّت خاصّه و اعجاز قرآن، سخت می کوشید تا ایرانیانرا به مسیّحیت درآورد . این اقدامات با واکنش علما، مردم و حکومت قاجار مواجه شد وعلمای مسلمان این دوره با نگارش جوابیّه در مقام پاسخگویی به شبهات و ردیّه هایمارتین برآمدند تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
8 - تغییر دین تدریجی آگوستین به مسیحیت
مهدی حسن زاده الهام موحدیبرخلاف نظریاتی که در آنها تغییر دین آگوستین به مسیحیت دفعی و اتفاقی تلقی شده است اینتغییر، چهارچوب یک فرآیند را دارد. عوامل زمینهای، مانند سیاست دینیِ وقت خانواده، اقتصاد ونیز تجربیات شخصی خود آگوستین باعث میشد که قویترین مقصد برای تغییر دین او مسیحیتباشد؛ زیرا در اکثر أکثربرخلاف نظریاتی که در آنها تغییر دین آگوستین به مسیحیت دفعی و اتفاقی تلقی شده است اینتغییر، چهارچوب یک فرآیند را دارد. عوامل زمینهای، مانند سیاست دینیِ وقت خانواده، اقتصاد ونیز تجربیات شخصی خود آگوستین باعث میشد که قویترین مقصد برای تغییر دین او مسیحیتباشد؛ زیرا در اکثر آنها مسیحیت کانون توجه و عنایت بود. عواملی هم چون بحران، جستجو وفعالیت، برخورد با مبلغ، و تعامل با کسانی که یا تجربة مسیحی شدن داشتند و یا سرنوشت کسانیرا با چنین تجربهای برای او بازگو میکردند، گرایش وی را به مسیحیت بیشتر کرد و از نظر عقلانیاو را در اینباره مجاب ساخت. در نهایت، تجربة شنیدن صدای کودک منجر به تصمیم او بهپذیرش نهایی مسیحیت شد. ادامة روند تغییر دین وی را میتوان در آثار آن، یعنی آرامش باطنی پیداشده برای آگوستین، و تأثیر خود او بر مسیحیت دنبال کرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
9 - رنج قدسی و تحول اجتماعی در الهیات سیاسی یورگن مولتمان
زهرا خشک جاننوشتار حاضر به دنبال کنکاش در چگونگی ارتباط معنایی و انضمامی بین دو مفهوم رنج و کنش اجتماعی سیاسی در الهیات سیاسی مولتمان است، با هدف طرح و پاسخ به این سؤالها که رنج، در نظام معنایی مسیحیت، چگونه قدسی میشود و چگونه این رنج قدسی شده، در بستر الهیات سیاسی و رهاییبخش که أکثرنوشتار حاضر به دنبال کنکاش در چگونگی ارتباط معنایی و انضمامی بین دو مفهوم رنج و کنش اجتماعی سیاسی در الهیات سیاسی مولتمان است، با هدف طرح و پاسخ به این سؤالها که رنج، در نظام معنایی مسیحیت، چگونه قدسی میشود و چگونه این رنج قدسی شده، در بستر الهیات سیاسی و رهاییبخش که مولتمان مطرح میکند، معنای ایجابی و پراگماتیک مییابد؟ یورگن مولتمان در زمره اندیشمندانی است که در حوزه الهیات سیاسی اجتماعی، مفهوم رنج را به مثابه کاتالیزوری ایجابی که قادر به ایجاد بستر مناسب برای شکلگیری تحولات و کنشهای اجتماعی سیاسی است، به رسمیت میشناسد. در این راستا، او مفهوم رنج برای تغییر را به عنوان مفهومی کلیدی و معناساز که بستر معنایی الهیات امید را بر میسازد، مطرح میکند. هدف مولتمان، تلاش برای برقراری ارتباط بین حادثه تثلیث، به عنوان رنجی امید بخش و پویا، و لزوم تلاش و کنشگری اجتماعی برای مسیحیان است. در دیدگاه او، الهیات رهاییبخش، خوانشی اجتماعی از حادثه تثلیث، و تأکید بر مشارکت پویای کلیسا در امور اجتماعی و حمایت از نهضتهای آزادیبخش است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
10 - ماهیت روح القدس از دیدگاه قرآن کریم و کتاب مقدس
جمشید سرمستانی علیرضا ابراهیم طاهره حاج ابراهیمیروح القدس یکی از مفاهیم مشترک میان متون مقدس اسلامی و مسیحی است که نقشی قابل توجه را در جهانبینی این دو سنت دینی بر عهده دارد. یافتههای این تحقیق بیانگر آن است که در هر دو کتاب، روح القدس یک وجود یا مخلوق الهی است که به اعتبار برخی آیات، نامتشخص و به اعتبار آیاتی دیگر أکثرروح القدس یکی از مفاهیم مشترک میان متون مقدس اسلامی و مسیحی است که نقشی قابل توجه را در جهانبینی این دو سنت دینی بر عهده دارد. یافتههای این تحقیق بیانگر آن است که در هر دو کتاب، روح القدس یک وجود یا مخلوق الهی است که به اعتبار برخی آیات، نامتشخص و به اعتبار آیاتی دیگر، متشخص است. بعضی مصادیق نشان می دهند که او مخلوقی برتر از ملائک است و قراین دیگر، وی را فرشته میدانند. همچنین، شواهدی مبنی بر اینهمانی روح القدس و جبرئیل در قرآن و کتاب مقدس وجود دارد که از آنها می توان مشارکت وی در آفرینش و ادارة عالم را استنباط نمود. به همین اعتبار، روح القدس تجلی حضور مشهود خداوند و قدرت الهی در زمین است که نابودی اقوام متمرّد، انتقال پیام الهی به اولیا و یاری ایشان در انجام معجزات را بر عهده دارد. با این وصف، می توان روح القدس را دست کم از نظر ماهیت، جزو مفاهیمی دانست که قرآن آنها را در امتداد کتاب مقدس تصدیق نموده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
11 - سنت و اجتهاد در اسلام و مسیحیت: سازوکارهای دو دین در تطابق با خواستههای زمان و مکان
بهروز حدادیموضوع گستره دین و دینورزی و نقشآفرینی آن در تحولات اجتماعی و چگونگی مواجهه آن با نیازهای نو و متحول در جوامع مختلف و سازوکارهای هر دین برای حل مشکلات تازه، از موضوعاتی است که در همه ادیان به خصوص ادیانی که داعیه جهانی و جاودانگی و نیز جامعیت دارند، باید تبیین شود. موض أکثرموضوع گستره دین و دینورزی و نقشآفرینی آن در تحولات اجتماعی و چگونگی مواجهه آن با نیازهای نو و متحول در جوامع مختلف و سازوکارهای هر دین برای حل مشکلات تازه، از موضوعاتی است که در همه ادیان به خصوص ادیانی که داعیه جهانی و جاودانگی و نیز جامعیت دارند، باید تبیین شود. موضوع اصلی در این مقاله این است که اسلام و مسیحیت در مقایسه با یکدیگر، آیا توانستهاند هم بر اصول خود تأکید کنند و هم به مقتضیات و مطالبات زمانه پاسخگو باشند. واقعیت این است که مسیحیت با کاستن از دامنه دینداری و حذف شریعت یهودی و تأکید بر سنت سیال و برگرفته از فهم مؤمنان در طول زمان، خود را با شرایط تازه وفق داد. اسلام شیعی نیز با بهرهگیری از سنت 250 ساله معصومان توانست عناصر انعطافبخش مهمی را در بطن تفکر خود جای دهد. در اسلام سنی، تأکید بر موضوع قیاس و مصلحت تا حدی به روند تطابق کمک کرد ولی با انسداد باب اجتهاد و نظر، و انحصار فقه در چهار مکتب، این روند به تعطیل کشیده شد. مشکل اصلی در هر دو دین تعیین حدود و مصادیق مسلمات و دکترینها، که تجدیدنظر ناپذیرند، از اموری است که عصریاند. بعضی از نگرشهای فقهی امام راحل در اجتهاد جواهری در موضوعاتی چون شطرنج و موسیقی و پاپ یوحنای 23 در پایهگذاری شورای واتیکان 2، و پاپ فرانسیس در مسألة ازدواج و طلاق در سند لذت عشق یا دیدگاههای هانس کونگ طلیعههای روندی است که حاکی از سمتوسویی واحد و نشاندهنده نگاه مثبت به توانمندی دین است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
12 - بدعت و راستکیشی در مسیحیت نخستین با نگاهی به نظرات والتر بائر
مهران رهبری شهرام پازوکیدین مسیحیت از دل شریعت سختگیر یهود پدیدار شد و به تدریج راه خود را جدا کرد. نوشتههای پدران کلیسا مؤیّد آن است که ایشان ضمن ترسیم ابعاد راستکیشی، سایر نظرات را بدعت میدانستند. ایشان دیدگاه خود را تنها خوانش صحیح از مسیحیت که منطبق بر تعالیم عیسی و رسولان بود، تلقّی ک أکثردین مسیحیت از دل شریعت سختگیر یهود پدیدار شد و به تدریج راه خود را جدا کرد. نوشتههای پدران کلیسا مؤیّد آن است که ایشان ضمن ترسیم ابعاد راستکیشی، سایر نظرات را بدعت میدانستند. ایشان دیدگاه خود را تنها خوانش صحیح از مسیحیت که منطبق بر تعالیم عیسی و رسولان بود، تلقّی کرده و بر مبارزه با بدعتگذاران تأکید داشتند. رویکار آمدن حکومت مسیحی در قرن چهارم، دایره قدرت اصحاب کلیسا را بیشتر و عرصه را بر سایرین تنگتر کرد. این باور که مسیحیت نخستین از تنوّع و تکثّر برخوردار نبوده و نظرات کلیسای رُم تنها قرائت موجود و صحیح بوده است تا قرن گذشته در بین محققان مقبول بود. اما اوّل بار والتر بائر، پژوهشگر صدر مسیحیت، با نگارش کتابی این نظریه را مورد نقد قرار داد. وی با آوردن شواهد گوناگون کوشید تا در تعریف مسیحیت اوّلیه از منظر تاریخی و مستقل از دیدگاههای کلیسای کاتولیک تجدید نظر کند. بر مبنای تحقیقات او مسیحیت از ابتدا متنوّع بوده و ما شاهد وجود انواع مسیحیت هستیم که کلیسای رُم آنها را بر نتابیده و در پی گسترش نفوذ خود، سعی در از میان بر داشتن دیگر عقاید داشت، امری که با مسیحی شدن امپراتوری روم سرعت بیشتری یافت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
13 - تبلیغ دینی در مسیحیت: بررسی فعالیتهای پاپ گِرِگوری
لیلا شیرمحمدی محمدرضا عدلیموضوع تبلیغ دینی از آغاز در سنت مسیحی اهمیت فراوان داشته است. این امر در فعالیتهای عیسی مسیح و یاران نزدیکش به روشنی مشهود بوده است. در اثر اقدامات رسولان نخستین و جانشینان آنها گرایش به مسیحیت روز به روز بیشتر شد تا اینکه در اوایل قرن چهارم مسیحیت دین رسمی امپراتور أکثرموضوع تبلیغ دینی از آغاز در سنت مسیحی اهمیت فراوان داشته است. این امر در فعالیتهای عیسی مسیح و یاران نزدیکش به روشنی مشهود بوده است. در اثر اقدامات رسولان نخستین و جانشینان آنها گرایش به مسیحیت روز به روز بیشتر شد تا اینکه در اوایل قرن چهارم مسیحیت دین رسمی امپراتوری روم شد، همزمان گرایشهای رهبانی نیز در مسیحیت شکل گرفت. بندیکت قدیس (د ح 547م)، از شخصیتهای تأثیرگذار رهبانیت مسیحی بود، که با تأسیس طریقهای رهبانی در رشد و تکامل معنویت مسیحی تأثیر مهمی بر جای نهاد. گِرِگوری کبیر از پیروان سنت بندیکت بود که به مقام پاپی رسید و در گسترش مسیحیت نقشی چشمگیر داشت. او در سال 597م آوگوستین کانتربری را به همراه چهل تن از راهبان صومعۀ اندوری قدیس رهسپار بریتانیا کرد. این هیئت با تلفیق قواعد رهبانی با تعالیم کلیسا توانستند به توفیق چشمگیری برسند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
14 - مسیحیت در آثار متکلمان مسلمان* (تا قرن 6ه )
داود داداش نژادمسیحیت به عنوان دینی بزرگ همواره موضوع توجه متکلمان مسلمان بوده است . در ایننوشتار ضمن بررسی مباحث عمدۀ مسیحی در متون کلامی اسلامی تا قرن ششم هجری، بهنوع نگاه و موضع گیری های متکلمان اولیه به عنوان طلیعه داران گفتگوی ادیان اشاره خواهیمکرد. متکلمان مسلمان با تکیه بر معلو أکثرمسیحیت به عنوان دینی بزرگ همواره موضوع توجه متکلمان مسلمان بوده است . در ایننوشتار ضمن بررسی مباحث عمدۀ مسیحی در متون کلامی اسلامی تا قرن ششم هجری، بهنوع نگاه و موضع گیری های متکلمان اولیه به عنوان طلیعه داران گفتگوی ادیان اشاره خواهیمکرد. متکلمان مسلمان با تکیه بر معلومات کسب شده از قرآن کریم، با دلایل و روش هایمختلف به نقد عقاید و آموزه های مسیحی پرداختند . گروهی از متکلمان متن اناجیل رامعیار نقد و بررسی این آموزه ها قرار دادند و عده ای دیگر علاوه بر مراجعه به انجیل ها بهدلایل عقلی و منطقی استناد نموده اند. بیشترین حجم این نقد و بررسی ها به مباحثی چونخدا، ماهیت عیسی، اتحاد و اقانیم ثلاثه یا تثلیث اختصاص دارد و آنان حتی گاهی در نقدخود نیم نگاهی به فِرق کلامی اسلامی، و شباهت این فرقه ها با فرقه های مسیحی نیزداشته اند تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
15 - بررسی و تحلیل مبانی اعتقادی طریقت بکتاشیه
محمد حسن رازنهان محمد بیطرفان تقی شیردلاصول اعتقادی بکتاشیان بر سه پایه استوار شده است: آموزه هاى صوفیانه مبتنى بر تأویل و مسامحه،تعالیم شیعیانه مبتنى بر حب على (ع) و اهل بیت و بهره گیرى از آموزه هاى دیگر ادیان، به ویژهتثلیث مسیحی. یافته های پژوهش حاکی از این است که پژوهشگران حوزه تاریخ تصوف وجغرافیای فکری آ أکثراصول اعتقادی بکتاشیان بر سه پایه استوار شده است: آموزه هاى صوفیانه مبتنى بر تأویل و مسامحه،تعالیم شیعیانه مبتنى بر حب على (ع) و اهل بیت و بهره گیرى از آموزه هاى دیگر ادیان، به ویژهتثلیث مسیحی. یافته های پژوهش حاکی از این است که پژوهشگران حوزه تاریخ تصوف وجغرافیای فکری آسیای صغیر، برداشت ها و تأویلات گوناگونی از سیر طریقت بکتاشیه به دستمی دهند، که در پاره ای از مواقع تصویر مبهمی را از گذار تاریخی این فرقه ترسیم می کند. در واقع،دگردیسی مبنای اعتقادی طریقت بکتاشیه حاصل ساختار جغرافیای طبیعی و سیاسی، تساهل وتسامح فکری و نیز شکل گیری و عملکرد مکاتب فکری بعضاً غالیانة آسیای صغیر بود . از این رو،تأثیر طریقه های صوفیه و همچنین آموزه های شمنیسم، دین بودایی و مسیحیت در طریقت بکتاشیه،به جامعه ناهمگون نژادی، فرهنگی و دینی آسیای صغیر باز می گردد. هدف این پژوهش بررسی وتحلیل مبانی اعتقادی فرقه بکتاشیه، با تأکید بر تأثیرات جامعه دینی آسیای صغیر بر این فرقه است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
16 - جان میلتون و اخلاق زناشویی مسیحی
ارسطو میرانیمسیحیت کاتولیک به پیروی از عهد جدید نگاهی دوگانه به رابطة زناشویی دارد . از یک سوی،پیوند زناشویی را به عنوان نمادی برای پیوند مسیح و کلیسا، گسستناپذیر و از آیین های مقدسکلیسا میداند و از سوی دیگر اساس این پیوند را رابطة جنسی می شمرد و این رابطه را نیز تنها بانیت تولید م أکثرمسیحیت کاتولیک به پیروی از عهد جدید نگاهی دوگانه به رابطة زناشویی دارد . از یک سوی،پیوند زناشویی را به عنوان نمادی برای پیوند مسیح و کلیسا، گسستناپذیر و از آیین های مقدسکلیسا میداند و از سوی دیگر اساس این پیوند را رابطة جنسی می شمرد و این رابطه را نیز تنها بانیت تولید مثل و بدون هرگونه انگیزة لذتخواهانه مشروع میداند. رهبران نهضت پروتستان منکرارزش آیینی ازدواج بودند، اما به رابطة جنسی زناشویی نگرش مثبتی داشتند. جان میلتون در بهشتگمشده به شدت از دیدگاه مسیحیت کاتولیک دربارة رابطة زناشویی انتقاد می کند و با طرح اینبه معنای علاقة عاطفی، همفکری و همدلی است و نه ر ابطة عشق ایده که اساس رابطة زناشوییجنسی، و تأکید بر کیفیت تعالیبخش عشق زناشویی، از دیدگاه رهبران نهضت اصلاح دینی نیزفراتر میرود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
17 - ایمان ابراهیمی در اسلام و مسیحیت
امین مرادی محمود رضا اسفندیار عبدالحسین لطیفیامروزه در گفتگوهای بین ادیانی اصطلاح ایمان ابراهیمی کاربرد فراوانی دارد اما تا کنون ابعاد کلامی آن کمتر مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. این پژوهش درصدد است تا این اصطلاح را بیشتر تجزیه و تحلیل کند تا ابعاد مختلف آن از حیث دین شناسی روشنتر گردد. در این جستار از میان اد أکثرامروزه در گفتگوهای بین ادیانی اصطلاح ایمان ابراهیمی کاربرد فراوانی دارد اما تا کنون ابعاد کلامی آن کمتر مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. این پژوهش درصدد است تا این اصطلاح را بیشتر تجزیه و تحلیل کند تا ابعاد مختلف آن از حیث دین شناسی روشنتر گردد. در این جستار از میان ادیان ابراهیمی مسیحیت و اسلام را برگزیده ایم و می کوشیم سطوح کاربرد متفاوت اصطلاح ایمان ابراهیمی در میان پژوهشگران حوزهی دین بررسی کنیم. به این منظور ابتدا باید بطور گذرا وجوه گوناگون تشابه و اختلاف کلامی مسیحیت و اسلام حول مفهوم ایمان نشان داده شود تا از این رهگذر اصطلاح ایمان ابراهیمی و نقش مهم و کلیدی آن در گفتگوهای مسیحی اسلامی برجسته شود. یادآوری این نکته مهم ضروری است که مسیحیت ایمان را علاوه بر پرستش خدا، ناظر به پرستش مسیح نیز میداند، اما در اسلام مفهوم ایمان که از نظر لغوی برگرفته از امن است، شامل مراتب و سطوح مختلفی است که از تصدیق قلبی به یگانگی خداوند تا عمل بر بنیاد احکام الهی را در بر می گیرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
18 - نقش روحالقدس در تأسیس کلیسای متقدّم و برساخت هویت دینی مسیحی (بر اساس عهد جدید)
سپیده وحیدنیا ارسطو میرانی یحیی صباغچیمسیحیت جریانی اصلاحی در دین شریعتمحور یهودیت بود که بعد از حدود نیم قرن، با پذیرش غیریهودیان در آن، مسیر جدایی از یهودیت را در پیش گرفت. با گسترش این آیین، احتمالا در حدود یک قرن پس از میلاد، کلیسای اولیه بهتدریج شکل گرفت. روحالقدس یکی از مضامین و مقولههای مشترک بین أکثرمسیحیت جریانی اصلاحی در دین شریعتمحور یهودیت بود که بعد از حدود نیم قرن، با پذیرش غیریهودیان در آن، مسیر جدایی از یهودیت را در پیش گرفت. با گسترش این آیین، احتمالا در حدود یک قرن پس از میلاد، کلیسای اولیه بهتدریج شکل گرفت. روحالقدس یکی از مضامین و مقولههای مشترک بین یهودیت و مسیحیت است که به باور مسیحیان و از دیدگاه عهدجدید، نقشی مهم در تأسیس و شکلگیری کلیسای متقدم و بقای آن داشته است. همراهی روحالقدس با عیسی از بدو تولد و در تمامی برههها، همچنین پُرگشتن رسولان از او در پنطیکاست و حضور روحالقدس هنگام تعمید نوکیشان یهودی و غیریهودی، از جمله کارکردهای مؤثر روح در بقا و گسترش مسیحیت است. همچنین روحالقدس از طریق تقویت معنویت و وحدت کلیسا و مؤمنان نقشی مؤثر در این راستا ایفا نموده است. و باز، یکی از مأموریتهای اثرگذار روح در سرنوشت کلیسا را باید هدایت و یاری کردن رسولان و کلیسا بهخصوص با تأیید ورود مستقیم غیریهودیان به جرگۀ نوکیشان مسیحی دانست. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
19 - دفاعیات عمار بصری از کلام مسیحیت در "البرهان"
نادر کریمیان سردشتیعمار بصری نسطوری یکی از متکلمین برجسته مسیحی در دوره عباسیان و در حدود سالهای 800 الی 850 میلادی در بغداد و شهر بصره میزیسته و برای تبلیغ و ترویج مسیحیت نسطوری فعالیت میکرده است. وی دارای دو اثر کلامی مهم است: یکی کتاب البرهان علی سیاقة التدبیر الالهی و دیگری کتاب ال أکثرعمار بصری نسطوری یکی از متکلمین برجسته مسیحی در دوره عباسیان و در حدود سالهای 800 الی 850 میلادی در بغداد و شهر بصره میزیسته و برای تبلیغ و ترویج مسیحیت نسطوری فعالیت میکرده است. وی دارای دو اثر کلامی مهم است: یکی کتاب البرهان علی سیاقة التدبیر الالهی و دیگری کتاب المسائل والأجوبة. وی در این دو کتاب با تفکر فلسفی و فکر دینی به شرح و بسط اندیشههای مسیحی میپردازد و در اصل دفاعیاتی را برای کلام مسیحیت فراهم آورده و پاسخ انتقادات مخالفان(به ویژه متکلمان اسلامی) را میدهد و در واقع با برهان و دلایل عقلی و نقلی در دفاع از باورها و اعتقادات مسیحیان میکوشد. کتاب البرهان در این خصوص به عنوان یکی از کهنترین کتابهای دفاعیه مسیحیت شناخته شده و از این حیث کمنظیر است. وی در این اثر کلامی به دوازده مبحث اصلی بهویژه موارد انتقادی(همچون تثلیث، تجسّد، اتحاد، تحریف کتاب مقدس، به صلیب کشیدن عیسی مسیح و قربانی) به طرح و بررسی و پاسخ شبهات میپردازد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
20 - بررسی مشاهده و رؤیت خداوند در قرآن کریم و عهدین
نسیبه علمایییکی از مباحث مطرح در قرآن و عهدین امکان رؤیت الهی و چگونگی آن است. مشاهده در فارسی معادل رؤیت در عربی است. اقسام مشاهده در عهدین نیز همانند اقسام مشاهده در قرآن کریم است ولی برای هر کدام شباهتها و تفاوتهایی در مفهوم آنها در کتب مقدس نهفته است. همچنین رؤیت الهی با چش أکثریکی از مباحث مطرح در قرآن و عهدین امکان رؤیت الهی و چگونگی آن است. مشاهده در فارسی معادل رؤیت در عربی است. اقسام مشاهده در عهدین نیز همانند اقسام مشاهده در قرآن کریم است ولی برای هر کدام شباهتها و تفاوتهایی در مفهوم آنها در کتب مقدس نهفته است. همچنین رؤیت الهی با چشم در عهدین به صورت متناقض مطرح شده ولی در قرآن کریم رد شده است. مسأله مشاهده و رؤیت الهی در عهدین با توجه به تجسیم و تصور انسانانگارانه خدا وجود دارد و عامه یهودیان و مسیحیان بر رؤیت حق تعالی ادعا دارند. از این رو اعتقاد برخی از مسلمانان به امکان رؤیت الهی در قیامت متأثر از دیدگاه یهودیان و مسیحیان و مراجعه به منابع آنهاست. مقاله حاضر ضمن بررسی اجمالی اقسام رؤیت در قرآن، امکان یا عدم مشاهده خداوند متعال بر پایه آیات قرآن را بررسی کرده و به مقایسه دیدگاه قرآنی در این زمینه با عهدین پرداخته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
21 - ایمانگرایی در مسیحیت و اسلام (بخش نخست)
قربان جمالیایمان نقش تعیین‌کننده‌ای در رسیدن انسان به سعادت دارد. بحث دربارة ایمان در حوزة الهیات دارای سابقه‌ای طولانی است و همواره به صورت موضوعی زنده و اثرگذار در مباحث اندیشمندان مطرح بوده است. بحث بر سر این است که آیا لازم است ایمان و باورهای دینی عقلانی باشند أکثرایمان نقش تعیین‌کننده‌ای در رسیدن انسان به سعادت دارد. بحث دربارة ایمان در حوزة الهیات دارای سابقه‌ای طولانی است و همواره به صورت موضوعی زنده و اثرگذار در مباحث اندیشمندان مطرح بوده است. بحث بر سر این است که آیا لازم است ایمان و باورهای دینی عقلانی باشند یا خیر. بر این اساس مقالة حاضر در دو شماره، ایمان‌گرایی را بر دو محور مسیحیت و اسلام با توجه به مبانی نظری آنها مقایسه و نقد می‌کند. در بخش نخست به بیان مفهوم ایمان از منظر مسیحیت، ایمان‌گرایی و مراتب آن، تبیین مبانی فکری برخی از اندیشمندان ایمان‌گرا از جمله سورن کرکگور، نقد ایمان‌گرایی و بیان و نقد عقل‌گرایی افراطی می‌پردازیم. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
22 - ایمان گرایی در مسیحیت و اسلام
قربان جمالیایمان از مفاهیم محوری در مفاهیم دینی است که نمی توان بدون آن دینداری را تصور کرد، چرا که مرز بین دینداری و بی دینی است. گفت و گو دربارۀ ایمان، گشودن راهی است برای تجربۀ آنان که محروم اند و تعالی دادن تجربۀ ایمانی کسانی که واجد آن اند. در شمارۀ پیش، مبحث ایمان گرایی در م أکثرایمان از مفاهیم محوری در مفاهیم دینی است که نمی توان بدون آن دینداری را تصور کرد، چرا که مرز بین دینداری و بی دینی است. گفت و گو دربارۀ ایمان، گشودن راهی است برای تجربۀ آنان که محروم اند و تعالی دادن تجربۀ ایمانی کسانی که واجد آن اند. در شمارۀ پیش، مبحث ایمان گرایی در مسیحیت و نقد آن را طرح کردیم. در این شماره ایمان گرایی در جهان اسلام را بررسی می کنیم و به محورهایی چون ویژگی های ایمان، نقد و بررسی ایمان گرایی در برخی فرقه های اسلامی از جمله اهل حدیث و اخباریان، نقد و بررسی مخالفان ایمان گرایی در قالب عقل گرایی افراطی و مقایسۀ نهایی ایمان گرایی در مسیحیت و اسلام می پردازیم. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
23 - تثلیث در عهد جدید و نگاه قرآن کریم در این زمینه
محمدرضا رحیمی عباس همامیدر عهد جدید عیسی مولود مقدس، بنده خدا، پسر انسان، مسیح، منجی، شبان نیکو، صورت خدای نادیده، پسر خدا، کلمه خدا و نهایتاً در انجیل یوحنا و نوشتههای او و رسالههای پولس و اعتقادنامهها، عیسی خدا نامیده میشود. اما در قرآن کریم عیسی علیه السلام با عنوان پیامبر بزرگ، پیامبر أکثردر عهد جدید عیسی مولود مقدس، بنده خدا، پسر انسان، مسیح، منجی، شبان نیکو، صورت خدای نادیده، پسر خدا، کلمه خدا و نهایتاً در انجیل یوحنا و نوشتههای او و رسالههای پولس و اعتقادنامهها، عیسی خدا نامیده میشود. اما در قرآن کریم عیسی علیه السلام با عنوان پیامبر بزرگ، پیامبر اولو العزم، روح الله، کلمة الله، مؤید به روح القدس، دارای خلقتی استثنایی و معجزه آسا، عبد و بنده خدا، نشانه نزدیکی قیامت ذکر شده است و فرزند خدا و یا خدا معرفی نمیشود. روش این مقاله، ﺗﻮﺻﻴﻔﻲ- تحلیلی و در عین حال تاریخی و مقایسهای (تطبیقی)و کتابخانهای و در مواردی هم معناشناختی است. آنچه در عهد جدید (در بخش عیسی خدایی آن) موجود است تثنیه است نه تثلیث، یعنی فقط از پدر و پسر سخن به میان آمده است. قرآن بر اساس نظام توحیدی، با صراحت و قاطعانه به انکار و نقد آموزه تثلیث پرداخته و با رد هرگونه اعتقاد به الوهیت عیسی مسیح علیه السلام یا همانیِ الله و مسیح، این عقیده را کفرآمیز و شرک آلود و غلوآمیز خوانده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
24 - بررسی و مقایسه فرقههای تکفیری میان مسلمانان و مسیحیان؛ مطالعه موردی داعش و کوکلاکس کلان
رعنا قاسمی هادی واسعی سید سعید رضا منتظریامروزه تکفیر و تروریسم در میان مسلمانان و مسیحیان به عنوان یک اندیشه انحرافی و خشونتآمیز، به ویژه در عرصه دینی - سیاسی وارد شده است و آشکار سازی ماهیت این فرقه های تکفیری - تروریستی اهمیت زیادی دارد. در این راستا، پژوهش حاضر با روش مطالعه کتابخانهای، به صورت توصیفی - أکثرامروزه تکفیر و تروریسم در میان مسلمانان و مسیحیان به عنوان یک اندیشه انحرافی و خشونتآمیز، به ویژه در عرصه دینی - سیاسی وارد شده است و آشکار سازی ماهیت این فرقه های تکفیری - تروریستی اهمیت زیادی دارد. در این راستا، پژوهش حاضر با روش مطالعه کتابخانهای، به صورت توصیفی - تحلیلی به بررسی زمینه های پیدایش تکفیر و تروریسم در میان مسلمانان و مسیحیان، به ویژه وجوه مشترک فرقه داعش و کوکلاکس کلان پرداخته است. برای این منظور، ابتدا ابعاد تاریخی تکفیر و تروریسم از گذشته تا امروز در میان مسلمانان و مسیحیان بررسی شده، و اعتقادات و اهداف مشترک فرقهای تکفیری تحلیل و بررسی شد.نتایج حاکی از آن است که نگرش فرقه های تکفیری در اسلام و مسیحیت ریشه دینی و مذهبی ندارد. وجوه مشترک این دو فرقه انحراف از اصل دین بوده، و رویکرد سیاسی، انگیزه خشونت و قدرت طلبی از وجوه مشترک آنها است. همچنین، انگیزه های سیاسی پشت پرده قدرت ها در تشدید بحران در کشورهای اسلامی بسیار نمود دارد. داعش و کوکلاکس کلان مورد تایید دین اسلام و مسیحیت نبوده، و ارتقای آگاهیهای سیاسی و شناخت ماهیت اصل دین از مهمترین روشهای مقابله با تکفیر است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
25 - مطالعه مفهوم قدیس در سنت مسیحی و مفهوم ولی در عرفان اسلامی
امیرحسین فرخ زادنیا جمشید صدریواژه قدیس در سنت مسیحی برای افرادی به کار می رود که مسیح (ع) را در خود متبلور ساخته اند و در زندگانی خود روح مسیحیت (Sainthood)را جلوه گر گشته اند. از این رو قدیس در مسیحیت، که خود دینی طریقتی می باشد مفهومی عرفانی می یابد. اما واژه ولی در عرفان اسلامی نیز چون قدیس به ک أکثرواژه قدیس در سنت مسیحی برای افرادی به کار می رود که مسیح (ع) را در خود متبلور ساخته اند و در زندگانی خود روح مسیحیت (Sainthood)را جلوه گر گشته اند. از این رو قدیس در مسیحیت، که خود دینی طریقتی می باشد مفهومی عرفانی می یابد. اما واژه ولی در عرفان اسلامی نیز چون قدیس به کسانی اطلاق می شود که به مقام فنای فی الله رسیده اند و روح محمدی (ص) را که مقام ولایت است در خود متبلور ساخته اند. در سنت مسیحی باید دو معنای شریعتی و طریقتی برای قدیس درنظر گرفت و در سنت عرفانی اسلامی هم باید معنای عام و خاص مفهوم ولی را از یکدیگر جدا ساخت. مقاله حاضر درصدد است به بررشی مفهوم قدیس در سنت مسیحی و مفهوم ولی در عرفان اسلامی بپردازد. این بررسی از نظر درجات، مراحل و چگونگی نیل انسانها به این دو مقام انجام گرفته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
26 - زن دررهبانیت مسیحی
حمیده حامدی پوردرمسیحیت، زنانی که ازخدا می ترسندوبه عبادت او می پردازند وبه امورات دنیوی وهوس ها پشت پا می زنندزنان راهبه گفته می شود.این زنان پس ازگذشتن،از تعلقات دنیوی، هم چون ازدواج ودوری از خانواده،به صلاحیت اسقف کلیسا، به عضویت صومعه در می آیندو ملزم به اجرای قوانینی خاص وشاق می أکثردرمسیحیت، زنانی که ازخدا می ترسندوبه عبادت او می پردازند وبه امورات دنیوی وهوس ها پشت پا می زنندزنان راهبه گفته می شود.این زنان پس ازگذشتن،از تعلقات دنیوی، هم چون ازدواج ودوری از خانواده،به صلاحیت اسقف کلیسا، به عضویت صومعه در می آیندو ملزم به اجرای قوانینی خاص وشاق می شوند.در بررسی های این پژوهش نشان داد که رهبانیت شرقی بیشتر بر مبنای قوانین سنتی انزوا وعزلت گزینی است.امادررهبانیت غربی، بلکه زنان عارف (راهبه ها) به عنوان مبلغ ومعلم دینی به سایر نقاط فرستاده می شوند و وظیفه ی تبلیغ قوانین کلیسایی را بر عهده دارند. قرون وسطی، دوران طلایی راهبه هاست که توانستند شخصیت های ممتازی را درخود شکوفا کنند و باعث تعالی وپیشرفت موضوعات عرفانی شوند. دراین دوران شکوفایی فرقه های متعددی از قبیل فرانسیسکن ها، دومینیکن ها و بیگن ها ظهور کردن دکه زنان درآنها نقش پررنگی داشتند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
27 - حجاب در ملل، ادیان و مذاهب
آیت شوکتی فاطمه حاجی قاسملودر این مقاله بعد از تعریف لغوی و اصطلاحی حجاب ،موضوع حجاب با نگاهی به تورات، انجیل و قرآن در دین یهود، مسیحیت، زرتشت و در دین اسلام و همچنین در میان ملیت های مختلف مانند اعراب و ایرانیان باستان و... بررسی شده و به اهداف تشریع پوشش در شرع مقدس اسلام اشاره شده است.در نهای أکثردر این مقاله بعد از تعریف لغوی و اصطلاحی حجاب ،موضوع حجاب با نگاهی به تورات، انجیل و قرآن در دین یهود، مسیحیت، زرتشت و در دین اسلام و همچنین در میان ملیت های مختلف مانند اعراب و ایرانیان باستان و... بررسی شده و به اهداف تشریع پوشش در شرع مقدس اسلام اشاره شده است.در نهایت تفاوت اساسی حجاب اسلامی با حجاب ادیان دیگر ،مشخص شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
28 - رابطۀ دین و اخلاق در داستان «برادران کارامازوف» از فئودور داستایفسکی
آزاده حسینی دکتر ارسطو میرانی دکتر محمدعلی میراهمیت داستایفسکی در ادبیات، دین و اندیشۀ مدرن به اندازهای است که روسیۀ مدرن با اندیشۀ او و بعضی از معاصرانش شناخته میشود. زندگی و ایمان داستایفسکی به مسیحیت ارتدوکسی و نقد رفتارهای مادی گرانۀ کلیسای ارتدوکسی از سوی او، اهمیت ویژه ای دارد، به طوری که ضروری می نماید تح أکثراهمیت داستایفسکی در ادبیات، دین و اندیشۀ مدرن به اندازهای است که روسیۀ مدرن با اندیشۀ او و بعضی از معاصرانش شناخته میشود. زندگی و ایمان داستایفسکی به مسیحیت ارتدوکسی و نقد رفتارهای مادی گرانۀ کلیسای ارتدوکسی از سوی او، اهمیت ویژه ای دارد، به طوری که ضروری می نماید تحقیقات مستقلی در رابطه با دین و اخلاق از نظر وی انجام شود. دانش و اطلاعات داستایفسکی دربارۀ کتاب مقدس، دین و اخلاق، و آشنایی او با گرو ه های روشنفکری و تجربۀ دوران محکومیتش، در ارائۀ آرای متفاوت از جریان غالب (کلیسا و اخلاق دینی) از سوی داستایفسکی مؤثر بوده است. بر این پایه، سؤال اصلی تحقیق این است که داستایفسکی چه تعبیری از دین دارد؟ این پژوهش با استناد به منابع کابخانه ای، روش توصیفی- تحلیلی و رویکرد تطبیقی و میان رشته ای انجام شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که دین و ایمان نزد داستایفسکی از ویژگی های مابعدالطبیعی و نیروی کاریزماتیکی مسیح و پیر دیر برخوردار است و امید و انگیزه را پدیده ای فیزیکی و معنوی می داند. او در باب اخلاق، ویژگی پنهان بودن رفتار اخلاقی را ملاک قرار میدهد و افراد گناهکار را مستحق محبت بیشتری میداند. در نگاه داستایفسکی، اخلاقیات و کاربست آن در زندگی، مایۀ رشد آدمی خواهد بود. از این رو، به دوری گزیدن از خودپسندیها و کبر توصیه میکند. با وجود نگرش دینی، داستایفسکی فردی انسانگرا به شمار می آید و این گرایش مبتنی بر حق انسانی است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
29 - بررسی و تحلیل مفهوم تجربۀ دینی در آثار تئودور داستایفسکی با رویکرد به رمانهای «جنایت و مکافات» و «برادران کارامازوف»
آزاده حسینی ارسطو میرانی محمدعلی میرداستایفسکی در آثار خود به انعکاس تجربه های دینی اش می پردازد و غالب آرای اعتقادی و ایدئولوژیک خود را در آن ها شرح می دهد. تجربة دینی انواع گوناگونی دارد، اما نگاهی به رمان های جنایت و مکافات و برادران کارامازوف نشان می دهد که داستایفسکی تنها به نوع تفسیری آن علاقه داشته أکثرداستایفسکی در آثار خود به انعکاس تجربه های دینی اش می پردازد و غالب آرای اعتقادی و ایدئولوژیک خود را در آن ها شرح می دهد. تجربة دینی انواع گوناگونی دارد، اما نگاهی به رمان های جنایت و مکافات و برادران کارامازوف نشان می دهد که داستایفسکی تنها به نوع تفسیری آن علاقه داشته است. تجربۀ تفسیری او به واسطۀ دو عامل بیرونی (دعوت از جانب پدربزرگ و راهبان به مسیحیت) و درونی (خلوت با خود در زندان در جوانی) ایجاد شده بود. او این تجربۀ تفسیری را ابتدا به صورت تقلیدی و سنتی آموخته بود، اما در مرحلۀ بعدی آن را به صورت بازنمایی اندیشه های انتقادی و چالشی نشان داد. هدف داستایفسکی، تخریبی و برآمده از عقده های روانی نبود، بلکه برای بهبود شرایط اعتقادی و دینی مردم، چنین نقدهایی را روا می دانست. این مقاله با استناد به منابع کتاب خانه ای و روش توصیفی- تحلیلی تدوین شده و در آن به این مسألۀ اساسی پرداختهشده است که سیر تطور تجربیات دینی داستایفسکی در رمان های مذکور به چه ترتیب بوده است تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
30 - نقد و بررسی مذهب خسرو پرویز و علل گرایش وی به مسیحیت
علی مختاریدین زرتشت توسط اردشیر اول به عنوان دین رسمی امپراتوری ساسانی انتخاب شد، و موبدان زرتشتی از احترام خاصی در عصر ساسانی برخوردار شدند و موبد موبدان جزو قدرتمندترین و نزدیکترین افراد به پادشاه ساسانی محسوب میشد. ولی با این وجود بعضی از پادشاهان ساسانی به خاطر منافع سیاسی و أکثردین زرتشت توسط اردشیر اول به عنوان دین رسمی امپراتوری ساسانی انتخاب شد، و موبدان زرتشتی از احترام خاصی در عصر ساسانی برخوردار شدند و موبد موبدان جزو قدرتمندترین و نزدیکترین افراد به پادشاه ساسانی محسوب میشد. ولی با این وجود بعضی از پادشاهان ساسانی به خاطر منافع سیاسی و اقتصادی و دیگر دلایل به دیگر ادیان توجه می نمودند که خسرو پرویز ازجمله آنها بوده که در ابتدای حکومتش به مسیحیت گرایش پیدا کرد. مسیحیان ضمن ساختن کلیساهای متعدد در ولایات غربی ساسانیان ، مناصب مهمی را در دربار خسروپرویز بدست آوردند و از نفوذ و قدرت قابل توجهی در دربار برخوردار شدند. اما در چند سال آخر حکومت وی این سیاست به کلی تغییر کرد. بنابراین با وجود اینکه دین زرتشت دین رسمی ساسانیان بوده و خسروپرویز هم به آن معتقد بود، ولی به خاطر منافع سیاسی و نظامی و جلب رضایت امپراتور روم موریکیوس که جهت رسیدن به سلطنت به وی کمک کرده بود ، در ظاهر و به صورت مقطعی در ابتدای حکومتش به مسیحیت گرایش پیدا کرده و به آنها توجه نمود وگرنه به این دین ایمان نیاورد. وی بعد از مرگ امپراتور موریکیوس تغییر سیاست داده و به قلع و قمع مسیحیان و تصرف قلمرو آنها پرداخت و چندین تن از کشیشان و صلیب مقدس را به گروگان گرفت. در این نوشتار برآنیم تا مذهب خسروپرویز و دلایل گرایش وی به مسیحیت را مورد بررسی قرار دهیم . تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
31 - Governing from the Qur'an and Church Viewpoint
Alibeman Eghbali Zarch -
حرية الوصول المقاله
32 - بررسی تطبیقی جایگاه زن در ادیان ابراهیمی
نفیسه نویددیدگاه اسلام در مورد زن و جایگاه وی، با سایر ادیان ابراهیمی، بسیار متفاوت است. با وجود اینکه ادیان الهی، همگی از منبع وحی سرچشمه گرفتهاند، اما اختلاف موجود ناشی از تحریفاتی است که در طول تاریخ در آموزهها و کتب آسمانی آنها به وجود آمده است. آیین تحریف شده یهود، رویکرد أکثردیدگاه اسلام در مورد زن و جایگاه وی، با سایر ادیان ابراهیمی، بسیار متفاوت است. با وجود اینکه ادیان الهی، همگی از منبع وحی سرچشمه گرفتهاند، اما اختلاف موجود ناشی از تحریفاتی است که در طول تاریخ در آموزهها و کتب آسمانی آنها به وجود آمده است. آیین تحریف شده یهود، رویکرد منفی نسبت به زن دارد و او را وجودی ثانوی و طفیلی مرد میداند که همواره باید مطیع و در تملک مرد باشد و از حقوق اقتصادی و اجتماعی خویش محروم است. آیین تحریف شده مسیحیت نیز، آفرینش زن را بهتبع مرد و برای او میداند. زن موجودی ناقص و در خدمت مرد است و او را فریبکار و اغواگر میداند که همواره باید از شّر او در امان بود و لایق بسیاری از حقوق انسانی نیست. دین اسلام، ارزش والایی برای زن قائل است. قرآن خلقت زن و مرد را مستقل و جوهر انسانیت را یکی میداند و زن را همچون مرد، لایق بهرهمندی از تمامی حقوق انسانی میداند و او را در رسیدن به مرحله کمال و قرب الهی در ردیف مردان قرار میدهد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
33 - مسیح شناسی عرفانی از نگاه اوریگنس اسکندرانی و فیض کاشانی
نسترن فهیمیمفاهیم مسیح و مسیح شناسی در الهیات مسیحی و اسلامی دارای محوریتی هستند که چگونگی تفسیر آنها، بر دیگر ارکان الهیات نیز اثر می گذارد. این تحقیق که با روش توصیفی-مقایسه ای به انجام رسیده، می کوشد تا نظرات اوریگنس اسکندرانی و فیض کاشانی را در این خصوص بیان نماید. از یافته ها أکثرمفاهیم مسیح و مسیح شناسی در الهیات مسیحی و اسلامی دارای محوریتی هستند که چگونگی تفسیر آنها، بر دیگر ارکان الهیات نیز اثر می گذارد. این تحقیق که با روش توصیفی-مقایسه ای به انجام رسیده، می کوشد تا نظرات اوریگنس اسکندرانی و فیض کاشانی را در این خصوص بیان نماید. از یافته ها نمایان است که ایشان براساس زمینه های فلسفی خویش، در پی تجهیز الهیات به عقلانیت بودند و برمبنای بسترهای عرفانی، به نظامی از مراتب تجلیات الوهی اعتقاد داشتند. اوریگنس اسکندرانی و فیض کاشانی هر دو مفسر کتب مقدس بودند و همانندی تفاسیر ایشان بیانگر آن است که فهم عرفانی شیعه از جایگاه عیسی مسیح که بر مبنای روایات معصومین علیهم السلام قرار دارد، با گونه ای از مسیح شناسی که در فضای فکریِ پیش از شوراها در تاریخ مسیحیت وجود داشته، همخوانی دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
34 - رنج ایّوب، مسیحیّت و عرفان مسیحی با تکیه بر اندیشههای مولانا
سالومه ایرانفر قدمعلی سرامی حیدر حسنلوچکیده از ابتدای خلقت ابنای بشر، ابتلای پیامبران- از حضرت آدم گرفته تا به حضرت ختمی مرتبت، پیامبر اکرم(ص)، دلها را رنجانیده و به درد آورده است. تفحّص در سرنوشت هر یک از این وارستگان تاریخ بشریّت آدمی را بر آن میدارد که بیندیشد که علّت و چرایی دردهای جانکاه ایشان و گرف أکثرچکیده از ابتدای خلقت ابنای بشر، ابتلای پیامبران- از حضرت آدم گرفته تا به حضرت ختمی مرتبت، پیامبر اکرم(ص)، دلها را رنجانیده و به درد آورده است. تفحّص در سرنوشت هر یک از این وارستگان تاریخ بشریّت آدمی را بر آن میدارد که بیندیشد که علّت و چرایی دردهای جانکاه ایشان و گرفتاری به انواع امتحان و آزمایشهای الهی چه بوده است و سعی در درک و دریافت حکمت نزول بلیّه بر سرنوشت برگزیدگان نوع انسان نماید؛ حال آنکه ایشان هر یک از جهت عصمت و طهارت وجودی، همواره موجبات هدایت خلق را فراهم میآوردند و همّ و غم خود را مصروف سعادت اخروی ایشان مینمودند. مقالة حاضر که در آن روش تحقیق به صورت کتابخانهای میباشد، هدف بر آن است که با نظر بر رنجهای پیامبران و خاصّان تاریخ بالاخص با تکیه بر رنجهای حضرت ایّوب که نقطه اوج ظهور صفت ثبوتی صبر میباشد، به بررسی چرایی این رنجها و در نهایت تأثیرات آن بر زندگی مسیحیان از انسانهای عادی گرفته تا مبلّغین و فیلسوفان آنها بپردازد. در این بین سعی شده است نقاط مشترک آن با اندیشههای عرفانی مولانا نیز سنجیده شود؛ حال آنکه مشترکات فراوانی در موضوع رنج میان اندیشههای عرفانی مسیحیت و اسلام وجود دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
35 - نقش زبان و ادبیات عربی در انتقال فرهنگ و تمدن اسلامی به اندلس
عنایت الله فاتحینژاد محمد حسین اشرفموضوع این پژوهش، بیان میزان نقشآفرینی زبان و ادبیات عربی در انتقال فرهنگ و تمدن اسلامی به اسپانیای امروزی (اندلس اسلامی) است. این نقشآفرینی از سال 92ق یعنی ابتدای حضور مسلمانان در این سرزمین، آغاز شد و نزدیک به 8 سده به طول انجامید. آنچه به عنوان میراث فرهنگ و تمدن اس أکثرموضوع این پژوهش، بیان میزان نقشآفرینی زبان و ادبیات عربی در انتقال فرهنگ و تمدن اسلامی به اسپانیای امروزی (اندلس اسلامی) است. این نقشآفرینی از سال 92ق یعنی ابتدای حضور مسلمانان در این سرزمین، آغاز شد و نزدیک به 8 سده به طول انجامید. آنچه به عنوان میراث فرهنگ و تمدن اسلامی در طی این مدت، به اندلس انتقال یافت در قالب آثار مکتوب و روایات شفاهی است که غالباً به زبان عربی منتقل شده و بهرهگیری از آن، نیازمند آشنایی ساکنان اندلس، با این زبان است. در این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی به این پرسش پاسخ داده شده که زبان عربی به عنوان پل ارتباطی میان فرهنگ و تمدن اسلامی در شرق و اسپانیای مسیحی در غرب چه نقشی داشته است؟ بر اساس یافتههای این پژوهش، فرهنگ و تمدن اسلامی در طی 8 قرن به ویژه در سدههای نخست اسلامی، در اندلس گسترش یافت که تقریباً تمامی محتوای آن به زبان عربی و تنها با این زبان، قابل انتقال بود. در نتیجه، زبان عربی برای انتقال آموزههای دینی و همچنین ارتباط ساکنان اندلس با حاکمیت، هم برای مردم اندلس و هم برای حاکمان اهمیت یافت. به دنبال آن، اقداماتی برای این رفع نیازهای موجود انجام شد که تأسیس مدارس، کتابخانهها و انتقال منابع علمی و عالِمان از شرق به اندلس، در این موضوع، نقشآفرین بودند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
36 - تأثیر مهرپرستی بر مسیحیت
حسین علی جعفری سحر دادفرمِهر، میترا یا میثره از ایزدان باستانی آریایی یا هندوایرانی پیش از روزگار زرتشت است که معنی عهد و پیمان و محبت و خورشید نیز میدهد که پس از ظهور حضرت زرتشت و رواج دین زرتشتی، یکى از ایزدان یا فرشتگان دین مزدیسنا گردید. دین مهرپرستی یا میترائیسم و دین مسیحیت همانندی های أکثرمِهر، میترا یا میثره از ایزدان باستانی آریایی یا هندوایرانی پیش از روزگار زرتشت است که معنی عهد و پیمان و محبت و خورشید نیز میدهد که پس از ظهور حضرت زرتشت و رواج دین زرتشتی، یکى از ایزدان یا فرشتگان دین مزدیسنا گردید. دین مهرپرستی یا میترائیسم و دین مسیحیت همانندی های بسیاری دارند؛ امروزه محققان معتقدند که مسیحیتِ غرب چارچوب اصلی خود را که به این دین پایداری و شکل بخشیده، به ادیان پیش از مسیحیت روم باستان از جمله میترائیسم، مدیون است. در قرنهای ابتدایی پس از میلاد مسیح، میترائیسم رقیب بسیار سرسخت مسیحیت بود؛ چرا که در آن زمان میترا تنها ناجی و نشاندهندة راه و آئین زندگی بود. بیگمان، بهدلیل حضور موازی دو دین قدرتمند در یک زمان و در یک محدوده جغرافیایی، ۲۵ دسامبر روز تولد میترا، روز تولد مسیح شد و درست از همینجا نفوذ ایدههای میترایی بر مسیحیت آغاز شد. به غیر از آن، تولد مسیح از مادری باکره، مراسم غسل تعمید، جشن عروج، افسانة نان و شراب یا شام آخر و مراسم عشاء ربانی و گرامی داشت روز یکشنبه، از جمله تأثیراتی است که دین میترائی بر مسیحیت گذاشته است. این مقاله قصد دارد به تأثیر دین میترائی یا مهرپرستی بر دین و آیین های مسیحیت بپردازد. تفاصيل المقالة