• فهرس المقالات تنظیم کننده رشد

      • حرية الوصول المقاله

        1 - بررسی اثر چندین تنظیم‌کننده‌ رشد گیاهی بر ویژگی های رشد ی،میزان کلروفیل و مقدار عناصر در فرفیون زینتی (Euphorbia lactea f. cristata)
        محمد تقی خدابنده اویلی سپیده کلاته جاری محمد تقی پاداشت دهکایی
        چکیده هورمون ‌های گیاهی عهـده‌دار تنظـیم و همـاهنگی فرآینـد هایی هستند کـه در نقـاط مختلـف پیکـر گیاهـان صـورت می‌گیرند. رشـد و نمـو طبیعـی یک گیاه، بیشتر توسـط اعمـال متقابـل هورمـون‌هـای گیاهی تحریک کننده و بازدارنده تنظـیم مـی‌شـود. فرفیون) (Euphorbia lactea از تیره أکثر
        چکیده هورمون ‌های گیاهی عهـده‌دار تنظـیم و همـاهنگی فرآینـد هایی هستند کـه در نقـاط مختلـف پیکـر گیاهـان صـورت می‌گیرند. رشـد و نمـو طبیعـی یک گیاه، بیشتر توسـط اعمـال متقابـل هورمـون‌هـای گیاهی تحریک کننده و بازدارنده تنظـیم مـی‌شـود. فرفیون) (Euphorbia lactea از تیره Euphorbiaceae ، گیاه زینتی زیبا و پر طرفداری است که بدلیل داشتن ساختاری خاص و تنوع شکل ظاهری، دارای تقاضای بالا و بازار فروش خیلی خوبی می باشد. از این رو تحقیق حاضر با هدف بهبود کمی و کیفی صفات رویشی این گیاه، به صورت طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در شرایط گلخانه‌ای در سال 1396 اجرا گردید. اثر 12 تیمار، متشکل از شاهد، 2,4-D در سه سطح 25، 50 و 100 میلی‌گرم در لیتر، TDZ در سه سطح 5، 10 و 20 میلی‌گرم در لیتر، GA3 در سه سطح 100، 200 و 400 میلی‌گرم در لیتر و ترکیبی از 2,4-D و TDZ 5 و 10 میلی‌گرم در لیتر مورد بررسی قرار گرفت. تیمارها به فاصله هفت روز یک بار و در هشت نوبت بر روی پیوندکهای گیاهان پیوند شده اعمال گردیدند. در تیمارهای انجام شده با 2,4-D نحوه رشد پیوندک‌ها به صورت برجستگی‌های گرانوله، در TDZ به صورت کنگره‌ای، در GA3 به صورت شاخ گوزنی و در تیمار 2,4-D توأم با TDZ به صورت ترکیبی از برجستگی‌های گرانوله و کنگره‌ای بود. بر اساس نتایج، بیشترین وزن نهایی پیوندک از تیمار جیبرلیک اسید 400 میلی گرم در لیتر با میانگین 1/20 گرم به دست آمد. همچنین، بین تیمارهای مختلف تنظیم کننده‌ های رشد گیاهی، بیشترین میزان کلروفیل کل از تیمار جیبرلیک اسید 100 میلی‌گرم در لیتر، با میانگین‌ 94/0 میلی‌گرم بر گرم وزن تر، حاصل شد. درصد پتاسیم و فسفر در تیمار تیدیازورون 5 میلی‌گرم در لیتر بیشترین بودند. مقدار کلسیم نیز در تیمار اسید جیبرلیک 400 میلی گرم در لیتر دارای حداکثر میزان کلسیم در بین تیمارها بود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        2 - بررسی تاثیر ترکیبات تنظیم کننده رشد حشرات روی دستگاه گوارش لارو سوسک برگ خوار سیب زمینی، (Leptinotarsa decemlineata (Say) (Col., Chrysomelidae
        حسین فرازمنـد
        سوسک برگ خوار سیب زمینی،(Leptinotarsa decemlineata (Say، از مهم ترین آفات سیب زمینی در کشورهای تولید کننده این محصول می باشد. با توجه به مشکلات ایجاد شده در ارتباط با افزایش مقاومت این حشره به تعدادی از آفت کش ها، مطالعه تاثیر تعداد سه ترکیب تنظیم کننده رشد حشرات شامل د أکثر
        سوسک برگ خوار سیب زمینی،(Leptinotarsa decemlineata (Say، از مهم ترین آفات سیب زمینی در کشورهای تولید کننده این محصول می باشد. با توجه به مشکلات ایجاد شده در ارتباط با افزایش مقاومت این حشره به تعدادی از آفت کش ها، مطالعه تاثیر تعداد سه ترکیب تنظیم کننده رشد حشرات شامل دیفلوبنزورون، پریکوسن-I و پریکوسن-II روی دستگاه گوارش لارو سوسک برگ خوار سیب زمینی به دو روش گوارشی و موضعی بررسی گردید. بر اساس نتایج به دست آمده، در لاروهای تیمارشده با دیفلوبنزورون، مهارکننده سنتز کیتین، ساختار کوتیکولی بخش های جلویی و عقبی دستگاه گوارش دچار تغییر شده که این تغییرات بیشتر به صورت ایجاد حفره بین لایه های کوتیکول درونی بود. بیشترین تغییرات در بخش میانی دستگاه گوارش، در سلول های پوششی مشاهده گردید، به طوری که این سلول ها قابلیت ساختمانی و کارایی خود را از دست داده و تحلیل می روند. در لاروهای تیمارشده با پریکوسن-I و II، مهارکننده های هورمون جوانی، بیشترین تغییرات در بخش میانی دستگاه گوارش مشاهده شد که شامل تغییرات شدید در سلول های پوششی، ایجاد فاصله بین سلول های پوششی و غشای پایه و از بین رفتن انتهای مژک های ردیفی سلول های پوششی بود. علاوه بر آن مهارکننده های هورمون جوانی موجب ایجاد تغییرات ساختمان کوتیکولی در بخش جلویی و عقبی دستگاه گوارش شد. همچنین کاهش رشد و کوچک تر شدن اندازه بدن لاروهای تیمار شده با ترکیبات فوق در مقایسه با تیمار شاهد در نتیجه تغییرات ایجاد شده در سلول های پوششی دستگاه گوارش و به دنبال آن ایجاد اختلال در فرایند هضم و جذب مواد غذایی مشاهده گردید. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        3 - بررسی تاثیر پایری‌پروکسی‌فن، هگزافلومورون و فلوفنوکسورون روی شته مومی کلم، Brevicoryne brassicae L. (Hem., Aphididae)، در مزارع کلزا
        سلیمان بهمنی علی‌اکبر کیهانیان حسین فرازمند
        شته مومی کلم، Brevicoryne brassicae L.، آفت مهم کلزا در ایران بوده و باعث خسارت مستقیم و غیرمستقیم به مزارع کلزا می شود. در این تحقیق، تاثیر ترکیبات تنظیم کننده رشد حشرات شامل پایری پروکسی فن، هگزافلومورون و فلوفنوکسورون در مقایسه با حشره کش ایمیداکلوپرید روی شته مومی ک أکثر
        شته مومی کلم، Brevicoryne brassicae L.، آفت مهم کلزا در ایران بوده و باعث خسارت مستقیم و غیرمستقیم به مزارع کلزا می شود. در این تحقیق، تاثیر ترکیبات تنظیم کننده رشد حشرات شامل پایری پروکسی فن، هگزافلومورون و فلوفنوکسورون در مقایسه با حشره کش ایمیداکلوپرید روی شته مومی کلم در شهرستان پاسارگارد استان فارس در سال زراعی 88-1387 در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی بررسی شد. هر یک از تنظیم کننده های رشد در سه غلظت 5/0، 75/0 و 1 در هزار و ایمیداکلوپرید در غلظت 1 در هزار استفاده و تاثیر کشندگی آن ها با نمونه برداری از شته مومی قبل از محلول پاشی و زمان های 3، 7 و 14 روز بعد از محلول پاشی مقایسه شد. براساس نتایج به دست آمده از تلفات ایجاد شده در زمان های مختلف و نیز مقدار عملکرد محصول، ترکیب ایمیداکلوپراید با ایجاد حدود 87% تلفات و نیز عملکرد حدود 1990 کیلوگرم در هکتار، بهترین ترکیب بود. همچنین در بین ترکیبات تنظیم کننده رشد، مهارکننده سنتز کیتین هگزافلومورون با 85% تلفات، بیشترین تاثیر را در ایجاد تلفات و افزایش عملکرد محصول داشت. لذا با توجه به نتایج به دست آمده، ترکیب هگزافلومورون با غلظت 1 در هزار، می تواند یکی از سموم توصیه شده در کنترل شته مومی کلم در مزارع کلزا باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        4 - تغییرات عملکرد و اجزای روغن دانه خردل سیاه (Brassica nigra L.) بر اثر باکتری ها و تنظیم کننده های رشد در شرایط تنش کادمیوم
        علی برقی عبدالقیوم قلی پوری اکبر قویدل محمد صدقی
        کادمیوم یکی از آلاینده های اولیه خاک از نوع فلزات سنگین می باشد و گیاهان تیره شب بو با تولید وزن خشک بالا قادر به تجمع مقادیر بسیار بالایی از فلزات سنگین از جمله کادمیوم می باشند. به منظور ارزیابی تغییرات اسیدهای چرب، درصد روغن دانه و عملکرد و اجزای عملکرد خردل سیاه تحت أکثر
        کادمیوم یکی از آلاینده های اولیه خاک از نوع فلزات سنگین می باشد و گیاهان تیره شب بو با تولید وزن خشک بالا قادر به تجمع مقادیر بسیار بالایی از فلزات سنگین از جمله کادمیوم می باشند. به منظور ارزیابی تغییرات اسیدهای چرب، درصد روغن دانه و عملکرد و اجزای عملکرد خردل سیاه تحت تاثیر باکتری های محرک و تنظیم کننده های رشد گیاه در شرایط تنش کادمیوم آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه محقق اردبیلی با چهار تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل دو سطح کادمیوم (صفر و 100 میلی گرم بر کیلوگرم خاک)، سه سطح باکتری (شاهد، آزوسپریلوم و سودوموناس) و سه سطح تنظیم کننده های رشد (شاهد، سالیسیلیک اسید و براسینواستروئید) بودند. مقایسات میانگین ها نشان داد که کادمیوم موجب کاهش معنی دار تعداد نیام در بوته، تعداد دانه در نیام، وزن خشک ریشه، درصد روغن دانه، اولئیک اسید، لینولئیک اسید، ایکوزنوئیک اسید و اروسیک اسید گردید. باکتری های محرک رشد منجر به افزایش معنی دار مقادیر صفات مذکور و کاهش معنی دار پالمتیک اسید شدند. محلول پاشی با سالیسیلیک اسید و براسینواستروئید به افزایش معنی دار محصول تک بوته، وزن خشک اندام هوایی و ریشه، درصد روغن دانه و تمام انواع اسیدهای چرب غیراشباع انجامید، در حالی که استئاریک اسید و اسیدهای چرب اشباع را کاهش داد. اثر متقابل کادمیوم × باکتری نشان داد که در هر دو سطح کادمیوم، باکتری ها موجب افزایش معنی دار محصول تک بوته، وزن هزار دانه، وزن خشک اندام هوایی، لینولنیک اسید و اسیدهای چرب غیراشباع و کاهش معنی دار استئاریک و اسیدهای چرب اشباع گردیدند در حالی که کادمیوم نتیجه ای برعکس باکتری ها در این صفات نشان داد. در اثر متقابل کادمیوم × هورمون هم تیمار هورمونی در هر دو سطح کادمیوم منجر به کاهش معنی دار پالمیتیک و افزایش اسیدهای چرب غیراشباع شد و کاربرد کادمیوم نیز نتیجه عکس داشت. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        5 - بررسی خصوصیات فیزیولوژیکی و فعالیت آنتی‌اکسیدانی ریحان (Ocimum basilicum cv. Keshkeni luvelou)تحت سطوح مختلف متیل‌جاسمونات و سمیت سرب
        سمیه اسدی محمد مقدم عبدالله قاسمی پیربلوطی امیر فتوت
        آزمایشی به منظور بررسی تاثیر متیل جاسمونات بر خصوصیات فیزیولوژیکی و فعالیت آنتی اکسیدانی گیاه ریحان تحت سمیت سرب بصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا ً تصادفی در سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل سه سطح نیترات سرب (صفر (شاهد)، 20 أکثر
        آزمایشی به منظور بررسی تاثیر متیل جاسمونات بر خصوصیات فیزیولوژیکی و فعالیت آنتی اکسیدانی گیاه ریحان تحت سمیت سرب بصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا ً تصادفی در سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل سه سطح نیترات سرب (صفر (شاهد)، 200 و 400 میلی گرم در کیلوگرم خاک) و محلول پاشی متیل جاسمونات در سه غلظت (صفر، 5/0 و 1 میلی‌مولار) بودند. صفات مورد ارزیابی شامل میزان کلروفیل a و b، کلروفیل کل، کارتنوئیدها، نشت الکترولیت، رطوبت نسبی، فعالیت آنتی‌اکسیدانی، کربوهیدرات های محلول، فنل کل و پرولین بود. نتایح حاصل از این مطالعه نشان داد که در گیاهان تیمار شده با سرب، میزان پرولین، محتوای نسبی آب، کلروفیلa ، فعالیت آنتی اکسیدانی، فنل کل در مقایسه با گیاهان شاهد کاهش معنی داری نشان داد و کاربرد متیل‌جاسمونات (5/0 میلی مولار) در شرایط تنش سرب، باعث افزایش این صفات گردید. علاوه بر این در شرایط تنش سرب، میزان نشت الکترولیت به میزان قابل توجهی افزایش یافت و محلول پاشی متیل جاسمونات سبب کاهش آن شد. بنابراین، استفاده از متیل‌‌جاسمونات برای حفظ عملکرد اقتصادی گیاهان تحت تنش قابل توجیه است. همچنین استفاده از غلظت‌های 5/0 و 1 میلی مولار آن در شرایط تنش عنصر سنگین سرب با تحریک ساخت آنتی اکسیدانت ها، منجر به کاهش و تعدیل اثرات این تنش می شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        6 - اثر بازدارندگی تنظیم کننده‌های رشد مختلف روی بیماری کپک آبی در ارقام سیب (Malus × domestica Borkh.)
        منصوره کشاورزی سعید میرزایی مسعود احمدی افزادی
        میوه سیب (Malus × domestica Borkh.) هم به صورت مصرف تازه و هم در تولید محصولات فرآوری شده کاربرد فراوانی دارد. عموماً محصول برداشت شده پس از یک تا چند ماه انبارداری وارد بازار می‌شود که این باعث اهمیت محافظت محصول در مقابل بیماری‌های پس از برداشت (به خصوص در کشاور أکثر
        میوه سیب (Malus × domestica Borkh.) هم به صورت مصرف تازه و هم در تولید محصولات فرآوری شده کاربرد فراوانی دارد. عموماً محصول برداشت شده پس از یک تا چند ماه انبارداری وارد بازار می‌شود که این باعث اهمیت محافظت محصول در مقابل بیماری‌های پس از برداشت (به خصوص در کشاورزی ارگانیک) شده است. یکی از این بیماری‌ها کپک آبی (Penicillium expansum) است که به دلیل گسترش بالا و تولید ماده سرطانزای پاتولین از اهمیت شایان توجه‌ای برخوردار است. در این تحقیق تاثیر اسپری پاشی تنظیم کننده‌های رشد اسید آبسزیک، اسید سالیسیلیک، متیل جاسمونات، بتا آمینوبوتیریک اسید و اسید کربوکسیلیک روی این بیماری در ۱۰ رقم سیب مورد بررسی قرار گرفت. آلودگی مصنوعی روی میوه‌ها با استفاده از سوسپانسیون قارچ ایجاد و سپس نمونه‌ها با تنظیم کننده های رشد با غلظت های متفاوت اسپری شدند. صفات فنولوژیکی مانند سفتی میوه و درجه نرم‌شدگی میوه‌ها در حین انبارداری و سطح آلودگی اندازه‌گیری شدند. داده‌های پژوهش به صورت آزمایش فاکتوریل با دو عامل رقم و تنظیم کننده رشد در قالب طرح کاملا تصادفی با بسته نرم افزاری R مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج حاکی از وجود تفاوت معنی‌دار بین ارقام برای فاکتورهای مورد بررسی بود. علاوه‌ بر متیل جاسمونات، اسید سالیسیلیک و بتاآمینوبوتیریک اسید بیشترین اثر بازدارندگی را روی این بیماری نشان دادند. تاثیر دو تنظیم کننده رشد اسید آبسیزیک و کربوکسیلیک ‌اسید نیز بسته به رقم متفاوت بود و در بعضی از تیمارها هیچ گونه تاثیر معنی‌داری نشان ندادند. نتایج این تحقیق می‌تواند در مطالعات به نژادی برای شناخت بهتر مکانسیم مقاومت در این گیاه مورد استفاده قرار گیرد و همچنین به درک بهتری از ارتباط این مواد با پاسخ‌های فیزیولوژیک و در نهایت ایجاد مقاومت به بیماری در سیب کمک نماید. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        7 - تأثیر محلول پاشی محرک رشد آلی بر ویژگی‌های فیزیولوژیکی، عملکرد و درصد روغن گلرنگ (Carthamus tinctorius L.) تحت سطوح تنش خشکی
        علی راشدی علیرضا سیروس مهر محسن موسوی نیک احمد قنبری
        خشکی از مهمترین عوامل کاهش عملکرد گیاهان می باشد و شناخت راههای مقابله با تنش خشکی اهمیت زیادی دارد. این آزمایش به منظور مطالعه تأثیر محلول پاشی محرک رشد آلی روی برخی صفات فیزیولوژیک، عملکرد و درصد روغن رقم گلدشت گلرنگ تحت سطوح مختلف تنش خشکی به صورت کرت‌های یک بار خرد أکثر
        خشکی از مهمترین عوامل کاهش عملکرد گیاهان می باشد و شناخت راههای مقابله با تنش خشکی اهمیت زیادی دارد. این آزمایش به منظور مطالعه تأثیر محلول پاشی محرک رشد آلی روی برخی صفات فیزیولوژیک، عملکرد و درصد روغن رقم گلدشت گلرنگ تحت سطوح مختلف تنش خشکی به صورت کرت‌های یک بار خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی شماره 1 دانشگاه زابل واقع در بخش جزینک (سد سیستان) زابل با سه تکرار انجام شد. عامل اصلی تنش خشکی در 3 سطح شامل: آبیاری کامل، آبیاری تا مرحله گلدهی ساقه اصلی و آبیاری تا مرحله گلدهی کامل و عامل فرعی تنظیم کننده رشد هامون گرین در چهار سطح شامل: شاهد، 8 و 10 و 12 لیتر در هکتار بود. ویژگی‌های اندازه‌گیری شده شامل: ارتفاع بوته، تعداد برگ، تعداد طبق در بوته، وزن هزاردانه، وزن گلبرگ، قطر ساقه، درصد پروتئین دانه، عملکرد دانه، درصد روغن دانه، میزان پرولین و فعالیت آنزیم های کاتالاز و پراکسیداز بود. نتایج بر همکنش سطوح محرک رشد و تنش خشکی فقط بر صفات ارتفاع بوته ، قطر ساقه، درصد روغن، میزان پرولین و فعالیت آنزیم کاتالاز معنی دار گردید. بیشترین ارتفاع بوته(64 سانتی متر) و درصد روغن(7/32 درصد) از تیمار بدون تنش و محلول پاشی 12 لیتر محرک رشد، بیشترین مقدار پرولین از تیمار محلول پاشی 12 لیتر محرک رشد و مرحله گلدهی ساقه اصلی با میانگین 38/0 درصد و بیشترین عملکرد دانه 08/1127 (کیلوگرم در هکتار) از سطح محلول پاشی 12 لیتر محرک رشد به دست آمد. به‌طورکلی می توان گفت محلول‌پاشی محرک رشد باعث تعدیل اثرات منفی تنش خشکی در برخی صفات گیاه گلرنگ شد و به میزان 6/36 درصد باعث بهبود عملکرد دانه شده است. همچنین آبیاری تا مرحله گلدهی ساقه اصلی می تواند عملکرد دانه مشابه ابیاری کامل تولید نماید و تیمار مناسب به نظر می رسد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        8 - ارزیابی کاربرد هورمون سیتوکینین و آهن بر عملکرد و میزان تجمع عناصر آهن، روی و منگنز در دانه ارقام نخود
        کیانوش حمیدیان شهرام لک احمد نادری اسلام مجیدی
        به منظور ارزیابی اثر هورمون سیتوکینین و آهن بر درصد تجمع عناصر آهن، روی و منگنز در دانه‌ی ارقام نخود آزمایشی در دو سال زراعی 90-1389 و 91-1390 به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در شهرستان خرم آباد انجام شد. در این تحقیق سه رقم آزاد،‌ هاشم و أکثر
        به منظور ارزیابی اثر هورمون سیتوکینین و آهن بر درصد تجمع عناصر آهن، روی و منگنز در دانه‌ی ارقام نخود آزمایشی در دو سال زراعی 90-1389 و 91-1390 به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در شهرستان خرم آباد انجام شد. در این تحقیق سه رقم آزاد،‌ هاشم و توده ‌محلی در چهار سطح مصرف آهن شامل 0 (شاهد)، 5، 10 و 15 میلی‌گرم در لیتر و چهار سطح مصرف هورمون سیتوکینین شامل 0 (شاهد)، 5، 10 و 15 میلی‌گرم در لیتر مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد برهمکنش مصرف آهن و سیتوکینین بر تجمع آهن در دانه مثبت بود و رقم‌هاشم در غلظت 10 میلی‌گرم در لیتر آهن و 15 میلی‌گرم در لیتر سیتوکینین بالاترین مقدار تجمع آهن در دانه را داشت. در مقابل با افزایش مصرف آهن و سیتوکینین، میزان تجمع روی و منگنز در دانه کاهش یافت. ارقام ‌هاشم و آزاد در غلظت‌های 5 میلی‌گرم در لیتر آهن و سیتوکینین بیشترین درصد روی در دانه را داشتند، در حالی که رقم آزاد در تیمار عدم مصرف آهن و مصرف پنج میلی‌گرم در لیتر سیتوکینین بیشترین میزان تجمع منگنز را نشان داد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        9 - بررسی فیتوشیمیایی و بهبود عملکرد اسانس گیاه دارویی Cuminum cyminum L. با محلول‌پاشی فعال‌کننده‌ی متابولیک پلورامین و تنظیم‌کننده رشد بیواکس تحت شرایط دیم
        سعید حضرتی فرهاد حبیب زاده سعید ملائی زهرا معصوم پور پرینا اصغریان
        گیاه دارویی زیره سبز (Cuminum cyminum L.) سرشار از متابولیت‌های ثانویه، دارای ارزش اقتصادی فراوان و تنها زیره زراعی در ایران است. در این تحقیق به منظور ارزیابی تاثیر محلول‌پاشی محرک رشد پلورامین و بیواکس بر این گیاه در شرایط دیم، آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تص أکثر
        گیاه دارویی زیره سبز (Cuminum cyminum L.) سرشار از متابولیت‌های ثانویه، دارای ارزش اقتصادی فراوان و تنها زیره زراعی در ایران است. در این تحقیق به منظور ارزیابی تاثیر محلول‌پاشی محرک رشد پلورامین و بیواکس بر این گیاه در شرایط دیم، آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان (1396 و 1397) اجرا شد. فاکتورهای آزمایش شامل محلول‌پاشی پلورامین در غلظت‌های صفر، 5/2 و 5 گرم در لیتر و بیواکس در سطوح صفر، 5 و 10 میلی‌لیتر در لیتر بودند. اسانس توسط دستگاه کلونجر با روش تقطیر با آب، استخراج و توسطGC-MS آنالیز گردید. تاثیر محلول‌پاشی پلورامین بر وزن هزار دانه، تعداد دانه در چتر و بازده اسانس و اثر محلول‌پاشی بیواکس بر ارتفاع گیاه، تعداد دانه در چتر و درصد و عملکرد اسانس معنی‌دار بود. اثر متقابل فاکتورهای آزمایشی نیز بر تعداد دانه در چتر، درصد و عملکرد اسانس معنی‌دار گردید. مقایسه میانگین‌ها نشان داد که بالاترین درصد و عملکرد اسانس با اختلاف معنی‌داری به محلول‌پاشی 10 میلی‌لیتر در لیتر بیواکس تعلق داشت؛ بعد از آن، محلول‌پاشی 5/2 گرم در لیتر پلورامین، بالاترین درصد اسانس را تولید نمود. عمده‌ترین ترکیبات شناسایی شده در همه تیمارها، شامل 3-کارن-10-آل ، پارا-سیمن، پی-کومیک آلدئید، گاما-ترپینن، بتا-پینن و 2-کارن-10-آل بود. بیشترین مقدار ترکیب 3-کارن-10-آل با محلول‌پاشی 5 گرم در لیتر پلورامین و 5 میلی‌لیتر در لیتر بیواکس به‌دست آمد؛ یعنی محلول‌پاشی همزمان، باعث افزایش این ترکیب شد. بیشترین مقدار پارا-سیمن، گاما-ترپینن و بتا-پینن با محلول‌پاشی 10 میلی‌لیتر در لیتر بیواکس و کم‌ترین میزان این ترکیب با محلول‌پاشی 5 گرم در لیتر پلورامین و 5 میلی‌لیتر در لیتر بیواکس به‌دست آمد. در مجموع نتایج نشان داد که محلول‌پاشی محرک رشد پلورامین و بیواکس می‌تواند عملکرد و ترکیب‌های موجود در اسانس زیره سبز را تحت شرایط دیم بهبود دهد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        10 - بررسی تاثیر محلول پاشی غلظت های مختلف متانول بر برخی صفات فیزیولوژیکی و عملکردی دو رقم گندم دیم
        زینب امیری قدرت اله شاکرمی
        به منظور بررسی تاثیر محلول‌پاشی غلظت‌های مختلف متانول بر عملکرد و صفات فیزیولوژیکی دو رقم گندم دیم، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سال زراعی 1394-1393 در شرایط اقلیمی شهرستان خرم آباد در مزرعه تحقیقاتی ایستگاه تحقیقات کشاورزی خرم آباد أکثر
        به منظور بررسی تاثیر محلول‌پاشی غلظت‌های مختلف متانول بر عملکرد و صفات فیزیولوژیکی دو رقم گندم دیم، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سال زراعی 1394-1393 در شرایط اقلیمی شهرستان خرم آباد در مزرعه تحقیقاتی ایستگاه تحقیقات کشاورزی خرم آباد اجرا شد. عامل‌های مورد مطالعه شامل محلول‌پاشی غلظت‌های مختلف متانول در شش سطح (صفر، 10، 15، 20، 25 و 30 درصد حجمی) و عامل رقم شامل دو رقم گندم دیم قابوس و زاگرس بود. نتایج نشان داد در بین غلظت‌های مختلف محلول‌پاشی متانول، بیشترین سبزینگی برگ و محتوای نسبی آب برگ در تیمار محلول‌پاشی با غلظت 20 درصد حجمی و بیشترین عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه در تیمار محلول‌پاشی با غلظت 25 درصد حجمی بود و محلول‌پاشی غلظت‌های مختلف متانول بر درصد پروتئین تاثیر معنی‌داری نداشت. بیشترین مقدار شاخص سطح برگ، عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه در رقم قابوس و بیشترین درصد پروتئین در رقم زاگرس مشاهده گردید. به نظر می رسد محلول‌پاشی متانول به دلیل افزایش دسترسی گیاه به کربن حاصل از تجزیه متانول و کاهش تنفس نوری در گیاهان تیمار شده و رقم قابوس به دلیل سازگاری بیشتر با محیط و رشد رویشی و زایشی بیشتر عملکرد دانه بالاتری تولید کردند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        11 - اثر محلول‌پاشی شاخساره‌ای سالیسیلیک‌اسید بر برخی ویژگی‌های رشدی و عملکرد گلرنگ (Carthamus tinctorius L.) تحت تنش آبی
        افسون طیبی فرهاد فرح وش بهرام میرشکاری علیرضا تاری‌نژاد مهرداد یارنیا
        به‌منظور بررسی تأثیر سالیسیلیک‌اسید بر برخی صفات رویشی و عملکرد گیاه گلرنگ (Carthamus tinctorius) تحت شرایط تنش آبی، آزمایشی در سال 1394 در مزرعه‌ی تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، به صورت کرت‌های دو بارخردشده در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار به أکثر
        به‌منظور بررسی تأثیر سالیسیلیک‌اسید بر برخی صفات رویشی و عملکرد گیاه گلرنگ (Carthamus tinctorius) تحت شرایط تنش آبی، آزمایشی در سال 1394 در مزرعه‌ی تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، به صورت کرت‌های دو بارخردشده در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار به مرحله‌ی اجرا درآمد .فاکتور اصلی شامل تنش خشکی (S) با دو سطح 70 و 140 میلی‌متر تبخیر از سطح تشتک کلاس A بود. فاکتورهای آبیاری پس از زمان استقرار گیاه تا پایان رسیدگی فیزیولوژیک ارقام اعمال شد. فاکتور فرعی اول شامل سالیسیلیک-اسید در 3 سطح شاهد (محلول‌پاشی با آب‌مقطر)، محلول‌پاشی با غلظت 100 و 200 میلی‌گرم در لیتر بود. فاکتور فرعی دوم شامل دو رقم گلرنگ محلی اصفهان و رقم اصلاح شده اصفهان (گلدشت) بود.به طور کلی، نتایج این تحقیق نشان داد که اگرچه در شرایط تنش خشکی، نمی‌توان از طریق مصرف سالیسیلیک‌اسید، اثر منفی تنش بر عملکرد دانه را کاهش داد، در بین اثرات متقابل نیز برهمکنش تنش خشکی و رقم بر صفات تعداد شاخه فرعی، تعداد دانه در بوته و عملکرد دانه معنی‌دار بود و بیشترین تعداد شاخه فرعی، تعداد دانه در بوته و عملکرد دانه از تیمار 70 میلی‌متر آبیاری و رقم گلدشت بدست آمد. بنابراین رقم گلدشت دارای راهکار دفاعی بهتر و کارآمدتری نسبت به رقم محلی اصفهان بود و در نتیجه متحمل‌تر به تنش خشکی می‌باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        12 - اثر اسیدآبسزیک‎ بر جوانه‎زنی دانه، کشت کالوس و رویان زایی بدنی ژنوتیپ‌های کلزا (Brassica napus L.) تحت تنش شوری
        علی اشرف مهرابی منصور امیدی بدرالدین طباطبایی زینب صفری
        شوری از عوامل اصلی محدود کننده‌ی رشد و کاهش عملکرد گیاهان زراعی می‌باشد. این تحقیق به منظور بررسی اثرات اسید‌آبسزیک بر جوانه‌زنی دانه، رشد دانه‌رست‌ها و همچنین کشت زیرلپه سه ژنوتیپ کلزا در سطوح مختلف شوری انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادف أکثر
        شوری از عوامل اصلی محدود کننده‌ی رشد و کاهش عملکرد گیاهان زراعی می‌باشد. این تحقیق به منظور بررسی اثرات اسید‌آبسزیک بر جوانه‌زنی دانه، رشد دانه‌رست‌ها و همچنین کشت زیرلپه سه ژنوتیپ کلزا در سطوح مختلف شوری انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار انجام گرفت. ژنوتیپ‌های مختلف در سه سطح، شوری در چهار سطح و اسید آبسزیک در سه سطح فاکتورهای مورد بررسی در این آزمایش بودند. همچنین در آزمایشی جداگانه جداکشت‌های محور زیرلپه، در محیط کشت MS به همراه دو میلی‌گرم در لیتر 6-بنزیل‌‌آمینوپورین و یک میلی‌گرم در لیتر نفتالین ‌‌استیک ‌‌اسید در تیمارهای شوری و اسید آبسزیک ذکر شده در آزمایش جوانه‌زنی کشت شد. در بررسی جداگانه دو فاکتور، مشاهده شد که هر دو عامل نقش بازدارنده‌ای در جوانه‌زنی دانه، رشد دانه‌رست‌ها، پینه‌زایی و رشد پینه در تمامی ژنوتیپ‌ها داشتند. برهمکنش معنی‌دار دو فاکتور، بیانگر این است که در سطوح مختلف اسیدآبسزیک پاسخ ژنوتیپ‌ها به شوری متفاوت است. اکثر صفات جوانه‌زنی ارزیابی شده‌ در سطوح مختلف اسیدآبسزیک و تحت تنش شوری دارای اختلاف معنی‌دار در سطح یک درصد بودند. به نحوی که دانه‌ها در سطح 10 میکرومول اسیدآبسزیک نسبت به 5 میکرومول، دارای وضعیت جوانه‌زنی بهتری در محیط‌های حاوی شوری بودند. مشاهده تغییرات پینه‌زایی و رشد پینه در اثر شوری در سطوح اسیدآبسزیک حاکی از پینه‌زایی و رشد بهتر پینه در 5 میکرومول اسیدآبسزیک در سطوح پایین شوری (60 و120 میلی‌مول) در مقایسه با همین مقادیر شوری در واحدهای آزمایشی بدون اسیدآبسزیک بود (در سطح یک درصد). تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        13 - اثر محلول پاشی آسکوربیک اسید و متانول بر تجمع ماده خشک و عملکرد سویا رقم(DPX) تحت شرایط کم آبی
        ناهید قنبری تیلمی حسین عباسپور مهدی فیروز آبادی
        امروزه کاربرد مواد تنظیم کننده رشد گیاهان به منظور کاهش اثرات منفی ناشی از تنش های مختلف مطرح شده است. آسکوربیک اسید و متانول به عنوان یکی از این مواد موجب بهبود تحمل گیاه به تنش‌ها می‌شوند. جهت بررسی این موضوع در گیاه سویا، آزمایشی در سال 1391 به صورت اسپلیت فاکتوریل د أکثر
        امروزه کاربرد مواد تنظیم کننده رشد گیاهان به منظور کاهش اثرات منفی ناشی از تنش های مختلف مطرح شده است. آسکوربیک اسید و متانول به عنوان یکی از این مواد موجب بهبود تحمل گیاه به تنش‌ها می‌شوند. جهت بررسی این موضوع در گیاه سویا، آزمایشی در سال 1391 به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار در مزرعه مرکز تحقیقات کشاورزی شاهرود اجرا شد. عامل اصلی شامل 2 سطح آبیاری (8 روز و 16 روز) و عوامل فرعی شامل 3 سطح محلول پاشی آسکوربیک اسید (صفر، 10 و 20 میلی مولار) و متانول (در غلظت‌های صفر، 10 و 20 درصد حجمی) بودند. نتایج نشان داد که اثر محلول پاشی آسکوربیک اسید و متانول بر وزن خشک بوته معنی دار بود و با افزایش غلظت تیمارها، وزن خشک افزایش یافت. ترکیب تیماری متانول 20 درصد حجمی و آسکوربیک اسید 20 میلی مولار سبب افزایش تعداد غلاف در متر مربع، وزن هزار دانه و عملکرد دانه گردید. همچنین با افزایش در غلظت متانول و آسکوربیک اسید تعداد دانه در غلاف افزایش یافت. ترکیب تیماری متانول 20 درصد حجمی و آسکوربیک اسید 20 میلی مولار، تحت شرایط آبیاری8 روزه سبب افزایش 70/105 درصدی عملکرد روغن نسبت به گیاهان شاهد شد. بیشترین عملکرد پروتئین با 12/116 کیلو گرم در هکتار مربوط به ترکیب تیماری اسید آسکوربیک 20 میلی مولار و متانول 20 درصد حجمی تحت شرایط سطح آبیاری 8 روز به دست آمد. بنابراین در شرایط وجود خشکی استفاده از متانول و آسکوربیک اسید در سویا می تواند سبب بهوبد عملکرد شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        14 - اثر ترکیبات مختلف تنظیم کننده‌های رشد بر روی کالوس‌زایی "به" (Cydonia oblonga Mill.)
        الهام فائضی منصور امیدی پریسا عبداللهی
        گیاه "بِه" به‌عنوان یک گیاه دارویی شناخته شده است. ریزازدیادی درون شیشه‌ای و القای کالوس از ریزنمونه‌های مختلف این گیاه از مراحل مهم و حساس می‌باشد. در مطالعه حاضر قابلیت کالوس‌زایی و باززا شدن مستقیم در محیط کالوس‌زایی در ریزنمونه و ترکیب‌های مختلف تنظیم کننده‌های رشد أکثر
        گیاه "بِه" به‌عنوان یک گیاه دارویی شناخته شده است. ریزازدیادی درون شیشه‌ای و القای کالوس از ریزنمونه‌های مختلف این گیاه از مراحل مهم و حساس می‌باشد. در مطالعه حاضر قابلیت کالوس‌زایی و باززا شدن مستقیم در محیط کالوس‌زایی در ریزنمونه و ترکیب‌های مختلف تنظیم کننده‌های رشد مورد ارزیابی قرار گرفتند. از قسمت‌‌های برگ، ساقه، مریستم، دم‌برگ و کالوس جوانه روی ساقه چوبی گیاه "بِه" ریزنمونه تهیه شد و جهت ایجاد کالوس‌زایی از محیط کشت MS شامل سه سطح 1، 2 و 4 میلی‌گرم در لیتر هورمون 2,4-D و 1/0، 2/0 و 1 میلی‌گرم در لیتر هورمون BAP استفاده گردید، که هر کدام از تنظیم کننده‌های رشد به صورت یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار بر روی محیط کشت MS مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج مقایسه میانگین نشان داد که بیشترین اندازه کالوس‌ها در واکشت اول متعلق به ریزنمونه کالوس جوانه (روی ساقه چوبی) در غلظت 4 میلی‌گرم در لیتر 2,4-D به اندازه 5/19 میلی‌متر و در غلظت 1 میلی‌گرم در لیتر BAP در ریزنمونه کالوس جوانه (روی ساقه چوبی) به اندازه 5/27 میلی‌متر بود. همچنین بیشترین وزن کالوس‌ها در واکشت دوم متعلق به ریزنمونه مریستم در غلظت 1/0 میلی‌گرم در لیتر BAP به اندازه 32 میلی‌متر و در غلظت 1 میلی‌گرم در لیتر 2,4-D به اندازه 23 میلی‌متر متعلق به ریزنمونه کالوس جوانه (روی ساقه چوبی) بود. باززایی مستقیم در ریزنمونه‌های مریستم، ساقه و برگ مشاهده شد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        15 - بررسی تأثیر پرایمینگ با آب مقطر و اسید سالیسیلیک بر ظرفیت آنتی اکسیدانی آنزیمی و القای جوانه‌زنی شاهدانه (Cannabis sativa L.)
        شيرين کربلای قلیزاده تورج میرمحمودی نبي  خليلي اقدم
        سالیسیلیک اسید نقش مهمی در مراحل مختلف رشد و نموی (فنولوژی)، گیاه دارد. همچنین این پیام رسان مولکولی، اثر فعالی نیز در پاسخ‌های دفاعی گیاه ایفا می‌کند. در همین راستا بررسی ‌اثرات مورفوفیزیولوژیکی و بیوشیمیایی، پرایمینگِ سالیسیلیک ‌اسید (SA) در 6 سطح (500، 750، 1000، 125 أکثر
        سالیسیلیک اسید نقش مهمی در مراحل مختلف رشد و نموی (فنولوژی)، گیاه دارد. همچنین این پیام رسان مولکولی، اثر فعالی نیز در پاسخ‌های دفاعی گیاه ایفا می‌کند. در همین راستا بررسی ‌اثرات مورفوفیزیولوژیکی و بیوشیمیایی، پرایمینگِ سالیسیلیک ‌اسید (SA) در 6 سطح (500، 750، 1000، 1250، 1500، 1750 میکرو‌مولار درلیتر) به همراه هیدروپرایمینگ و شاهد بر روی بذور شاهدانه در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در 4 تکراردر شرایط آزمایشگاه و گلخانه‌ طراحی و اجرا گردید. نتایج بیانگر تاثیر معنی‌دار پرایمینگ بذور شاهدانه، با SA و آب مقطر بر آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی (POD, CAT)، شاخص‌های مهم جوانه‌زنی (P<0.01)، و عملکرد بیولوژیک (P<0.05)، بود. به‌طوریکه با افزایش سطوح SA، عملکرد بیولوژیک روند صعودی داشت، و در بالاترین سطح SA، افزایش 43 درصدی نسبت به شاهد نشان داد. بنابراین استفاده از SA خارجی موجب افزایش جوانه‌زنی، استقرار بهتر گیاهچه و بهبود شاخص‌های مهم فیزیولوژیکی‌گیاه بخصوص در مراحل اولیه رشد بوده که در نهایت عملکرد بیولوژیک را تحت تأثیر قرار داد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        16 - اثر محلول‌پاشی چای ‌ورمی‌کمپوست بر خصوصیات مورفولوژیک گیاه دارویی تاتوره
        حسن نورافکن زهرا محمودی راد مهتاب پویان‌فر
        چکیده به‌دلیل اهمیت کشت گیاهان دارویی به‌روش ارگانیک و مزایای استفاده از کودهای بیولوژیک آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار به‌صورت گلدانی با محلول‌پاشی چای کمپوست سه بار به فاصله زمانی 10 روزه با رقت های حجمی صفر، 25، 50، 100% محلول آبی ورمی‌کمپوست و بدون مح أکثر
        چکیده به‌دلیل اهمیت کشت گیاهان دارویی به‌روش ارگانیک و مزایای استفاده از کودهای بیولوژیک آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار به‌صورت گلدانی با محلول‌پاشی چای کمپوست سه بار به فاصله زمانی 10 روزه با رقت های حجمی صفر، 25، 50، 100% محلول آبی ورمی‌کمپوست و بدون محلول پاشی به اجرا در آمد. دو هفته بعد از آخرین محلول پاشی، قطر سایه‌انداز، ارتفاع بوته، قطر یقه، طول ریشه، تعداد گره ساقه، فاصله اولین گره از یقه، تعداد برگ، طول و عرض بزرگ ترین برگ، وزن تر و خشک برگ، ساقه، ریشه و وزن تر و خشک گیاه اندازه گیری شد. نتایج به دست آمده نشان داد با افزایش رقت چای ورمی کمپوست در محلول های مصرفی، شاخص های رشدی افزایش می یابد به‌طوری‌که تیمار 50% بیشترین مقدار ارتفاع بوته، تعداد برگ و وزن خشک گیاه را نشان داد و بیشترین مقدار طول ریشه، طول و عرض بزرگ ترین برگ، وزن تر و خشک ساقه، وزن تر و خشک ریشه در تیمار 100% حجمی به‌دست آمد. احتمالاً اثر مثبت چای ورمی کمپوست روی شاخص های رشدی به قابلیت جذب نیتروژن توسط گیاه و یا اثر هورمون‌های رشد حاصل از فعالیت کرم‌خاکی در چای ورمی‌کمپوست مربوط باشد. با توجه به سرعت انتقال عناصر غذایی از سطح برگ‌ها به اندام‌های مختلف گیاه، محلول پاشی کودهای زیستی به تنهایی و یا در ترکیب با کود شیمیایی می تواند در کشت و پرورش گیاهان دارویی که توصیه کمتری برای مصرف مواد شیمیایی می شود، تأثیر مثبتی داشته باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        17 - اثر ایندول‌استیک‌اسید و بنزیل‌آمینوپورین بر ویژگی‌های مورفوفیزیولوژیک بادرنجبویه
        مهسا ولی یاری حسن نورافکن
        به منظور بررسی اثر تنظیم کننده های رشد گیاهی ایندول استیک اسید و بنزیل آمینوپورین بر صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک بادرنجبویه، آزمایشی مزرعه ای در قالب طرح بلوک‌های‌ کامل تصادفی با سه تکرار در شهرستان نمین استان اردبیل انجام گرفت. محلول پاشی با ایندول استیک اسید أکثر
        به منظور بررسی اثر تنظیم کننده های رشد گیاهی ایندول استیک اسید و بنزیل آمینوپورین بر صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک بادرنجبویه، آزمایشی مزرعه ای در قالب طرح بلوک‌های‌ کامل تصادفی با سه تکرار در شهرستان نمین استان اردبیل انجام گرفت. محلول پاشی با ایندول استیک اسید و بنزیل آمینوپورین در غلظت های 100، 200 و 300 میلی گرم بر لیتر انجام شد. محلول پاشی باعث افزایش ارتفاع و طول شاخه شد. با این حال، رشد طولی شاخه با کاهش غلظت ایندول استیک اسید افزایش یافت. بالاترین غلظت بنزیل آمینوپورین و پایین ترین غلظت ایندول استیک اسید بیشترین اثر افزایشی را بر محتوای کلروفیل برگ داشتند. استفاده از ایندول استیک اسید باعث افزایش قطر تاج پوشش گیاه شده و افزایش غلظت ایندول استیک اسید ارتباط مستقیم با قطر سایه انداز گیاه داشت. با افزایش میزان ایندول استیک اسید از تعداد گره ساقه کاسته شد. افزایش غلظت بنزیل آمینوپورین باعث افزایش تعداد شاخساره های جانبی تولیدی شد. در وزن تر و خشک شاخساره، غلظت های بالای بنزیل آمینوپورین و ایندول استیک اسید اثر افزایشی مثبتی در مقایسه با شاهد نشان دادند. محلول پاشی با بنزیل آمینوپورین اثر افزایشی بهتری در مقایسه با ایندول استیک اسید بر تعداد برگ داشت. بنابراین، استفاده از ایندول استیک اسید و بنزیل آمینوپورین در کشت و پرورش بادرنجبویه می تواند به عنوان یک راه کار مناسب برای افزایش محصول در نظر گرفته شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        18 - اثر محلول پاشی پرولین برکاهش اثرات ناشی از تنش کم آبی در بابونه آلمانی
        حکیمه درویژه محسن زواره
        راه کار های مختلفی برای کاهش آسیب های ایجاد شده طی تنش کم آبی و بهبود تحمل گیاه به آن وجود دارد. در این پژوهش تأثیر محلول‌پاشی پرولین بر کاهش اثرات تنش کم‌آبی و بهبود شاخص‌های کمی و کیفی بابونه آلمانی بررسی شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه أکثر
        راه کار های مختلفی برای کاهش آسیب های ایجاد شده طی تنش کم آبی و بهبود تحمل گیاه به آن وجود دارد. در این پژوهش تأثیر محلول‌پاشی پرولین بر کاهش اثرات تنش کم‌آبی و بهبود شاخص‌های کمی و کیفی بابونه آلمانی بررسی شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در دانشگاه گیلان انجام و تیمارهای آزمایش شامل پرولین با غلظت های 0، 50 و 100 میلی گرم بر لیتر و کم آبی در چهار سطح 0، 25، 50 و 75 درصد تخلیه از حد ظرفیت زراعی در مرحله ساقه روی بود. در اثر کم آّبی غلظت پرولین و کاتالاز افزایش، ولی صفات مورفولوژیک کاهش یافت. کاربرد پرولین در شرایط کم آّبی بر همه ویژگی های اندازه گیری شده تأثیر معنی دار داشت. براساس نتایج این آزمایش محلول پاشی گیاه با غلظت 100 میلی گرم بر لیتر پرولین موجب بهبود رشد و تعدیل وضعیت گیاه در برابر کم آبی شد و از این رو استفاده از غلظت فوق برای دستیابی به عملکرد مطلوب در بابونه در شرایط کم آبی توصیه می شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        19 - اثر سالیسیلیک‌اسید بر بهبود ویژگی‌های مورفوفیزیولوژیک ریحان در شرایط تنش شوری کلریدسدیم
        حسن نورافکن فریناز انگوتی
        شوری از مهم ترین و متداول ترین تنش های محیطی وارده بر گیاهان می باشد. از طرفی، سالیسیلیک اسید به عنوان یک تنظیم کننده رشد گیاهی در القای سازوکارهای افزایش مقاومت گیاه در برابر تنش های زیستی و غیرزیستی مؤثر است. بر این اساس، آزمایشی گلدانی به صورت فاکتوریل بر پایه أکثر
        شوری از مهم ترین و متداول ترین تنش های محیطی وارده بر گیاهان می باشد. از طرفی، سالیسیلیک اسید به عنوان یک تنظیم کننده رشد گیاهی در القای سازوکارهای افزایش مقاومت گیاه در برابر تنش های زیستی و غیرزیستی مؤثر است. بر این اساس، آزمایشی گلدانی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی جهت ارزیابی اثر سالیسیلیک اسید بر بهبود شاخص های مورفولوژیک و فیزیولوژیک ریحان تحت تنش شوری انجام گرفت. محلول پاشی سالیسیلیک اسید با رقت های 1/0، 5/0 و 1 میلی مولار در مرحله 6 تا 8 برگی گیاهچه قبل از اعمال تنش شوری انجام شد و سه هفته متوالی ادامه یافت. تنش شوری با آبیاری گیاهان با رقت های 20، 40 و 80 میلی مولار نمک کلرید سدیم اعمال شد. در مرحله گلدهی، ارتفاع بوته، قطر ساقه، طول و عرض برگ، تعداد برگ و گل آذین، وزن تر و خشک برگ، ساقه و ریشه، طول بلندترین گل آذین و ریشه، فاصله بین دو میانگره، تعداد گره در شاخه، درصد ماده خشک ساقه، برگ و ریشه درصد نشت الکترولیت برگ، محتوای نسبی آب، شاخص کلروفیل برگ، شاخص سطح برگ و سطح ویژه برگ اندازه گیری شد. تنش شوری باعث کاهش طول و عرض برگ، شاخص سطح برگ، تعداد گره در شاخه، قطر ساقه، وزن تر و خشک ریشه، وزن خشک ساقه، سطح ویژه برگ و افزایش نشت الکترولیت و تعداد برگ گردید. در مقابل، مصرف سالیسیلیک اسید توانست در کاهش اثرات سوء تنش شوری در بیشتر صفات مورد ارزیابی مؤثر باشد. همچنین، محلول پاشی با رقت های 1/0 و 5/0 میلی مولار سالیسیلیک اسید در برابر تنش شوری اثر بهتری داشت. بنابراین، محلول پاشی سالیسیلیک اسید می تواند به عنوان راه کاری برای جلوگیری از اثرات سوء شوری در ریحان توصیه شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        20 - اثر ایندول استیک اسید و بنزیل آمینوپورین بر شاخص‌های رشدی گل مغربی
        یعقوب میکائیلی حسن نورافکن جلیل اجلی
        تنظیم کننده های رشد گیاهی به روش های گوناگون بر گیاهان اثر گذاشته و باعث تنظیم رشد و نمو می شوند. از بین این مواد، اکسین و سایتوکینین معمولاً به عنوان محرک تقسیم و توسعه سلول شناخته شده و توسعه اندامی را سبب می شوند. در این راستا، پژوهشی جهت ارزیابی اثر محلول پاشی أکثر
        تنظیم کننده های رشد گیاهی به روش های گوناگون بر گیاهان اثر گذاشته و باعث تنظیم رشد و نمو می شوند. از بین این مواد، اکسین و سایتوکینین معمولاً به عنوان محرک تقسیم و توسعه سلول شناخته شده و توسعه اندامی را سبب می شوند. در این راستا، پژوهشی جهت ارزیابی اثر محلول پاشی ایندول استیک اسید و بنزیل آمینوپورین در غلظت های 100، 200 و 300 میلی گرم بر لیتر در قالب طرح کاملاً تصادفی روی گل مغربی به صورت گلدانی به اجرا در آمد. محلول پاشی با تنظیم کننده های رشد گیاهی توانست بر بیشتر صفات مورد ارزیابی اثر مثبتی داشته باشد و در بین دو تنظیم کننده رشد، بنزیل آمینوپورین مؤثرتر بود. با افزایش غلظت تنظیم کننده های رشد مصرفی، شاخص های رشدی گل مغربی نیز افزایش یافت. اثر بهبود دهنده رشد اندام هوایی گیاه در محلول پاشی با بنزیل آمینو پورین مشهودتر بود در حالی که ایندول استیک اسید بر رشد ریشه اثر افزایشی بیشتری داشت. بنابراین، محلول پاشی با غلظت 300 میلی گرم بر لیتر بنزیل آمینوپورین و ایندول استیک اسید برای بهبود اولیه رشد گل مغربی قابل توصیه است. تفاصيل المقالة