• XML

    isc pubmed crossref medra doaj doaj
  • فهرست مقالات


      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - تعیین گسترشگاه تیپ های درختی و درختچه ای ناحیه رویشی ایران - تورانی (مطالعه موردی: حوزه بیک پولاد)
        زهرا عزیزی حمدالله صادقی افشین حاجی میرزایی
        شناخت پوشش گیاهی هر منطقه اساس مطالعات اکولوژیک و برنامه ریزی های زیست محیطی را تشکیل می دهد. این پژوهش با هدف شناسایی و معرفی تیپ های درختی و درختچه ای منطقه بیک پولاد واقع در استان خراسان شمالی انجام گرفت. بدین منظور ابتدا نقشه مناطق جنگلی و درختچه‌زارهای منطقه با است چکیده کامل
        شناخت پوشش گیاهی هر منطقه اساس مطالعات اکولوژیک و برنامه ریزی های زیست محیطی را تشکیل می دهد. این پژوهش با هدف شناسایی و معرفی تیپ های درختی و درختچه ای منطقه بیک پولاد واقع در استان خراسان شمالی انجام گرفت. بدین منظور ابتدا نقشه مناطق جنگلی و درختچه‌زارهای منطقه با استفاده از تفسیر چشمی تصاویر ماهواره‌ای IRS-P6 و تصاویر پایگاه google earth بصورت لابه وکتوری تهیه گردید. در این لایه قطعات پوشش درختی و درختچه‌ای بر حسب طیقات تراکمی جداسازی شد. سپس با مراجعه به عرصه و بازدید میدانی برای هر پلی‌گون با سطح حداقل نیم هکتار تیپ غالب شناسایی گردید. برای بهبود دقت برداشت‌های مربوط به سطح هر پلی‌گون، بر روی نقشه وکتوری تعداد 65 خط نمونه بصورت تصادفی سیستماتیک در محدوده‌های دارای پوشش درختی و درختچه‌ای طراحی شد. سپس با عملیات زمینی اطلاعاتی شامل نوع گونه و درصد تاج پوشش هر گونه در خط نمونه‌ها جمع‌آوری گردید و در تصحیح اطلاعات نهایی نام‌گذاری تیپ‌ پوششی هر قطعه از جنگل یا درختچه‌زارها بکار گرفته شد. در این مطالعه 25 گونه درختی و درختچه ای در غالب 35 تیپ شناسایی شدند. گونه های شناسایی شده اصلی تیپ یعنی گونه هایی که به عنوان گونه اول ظاهر شده اند شامل: ارس با 11 تیپ، افرا با 7 تیپ، سیاه‌تلو با 9 تیپ، شن با 2 تیپ و زرشک با تشکیل 2 تیپ بود. بیشترین طبقه تراکمی که تیپ ارس یا ارس و گونه‌های همراه آن تشکیل داده بودند طبقه 75-50 درصد بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - ارزیابی خطر تخریب منابع آب‌های زیرزمینی با استفاده از یک مدل پیشنهادی و سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) در شهرستان جهرم
        پرویز جوکار مسعود مسعودی
        آب ‌های زیرزمینی از منابع مهم تأمین آب در مناطق خشک و نیمه‌خشک می‌باشند. مدیریت بهینه منابع آبی و حفظ و ارتقای کیفیت و کمیت آنها نیازمند وجود دا‌ده‌هایی در زمینه موقعیت، مقدار و پراکنش آب در یک منطقه جغرافیایی معین می‌باشد. موضوع این تحقیق بررسی خطر تخریب کیفی و کمی آب‌ چکیده کامل
        آب ‌های زیرزمینی از منابع مهم تأمین آب در مناطق خشک و نیمه‌خشک می‌باشند. مدیریت بهینه منابع آبی و حفظ و ارتقای کیفیت و کمیت آنها نیازمند وجود دا‌ده‌هایی در زمینه موقعیت، مقدار و پراکنش آب در یک منطقه جغرافیایی معین می‌باشد. موضوع این تحقیق بررسی خطر تخریب کیفی و کمی آب‌های‌زیرزمینی در دشت‌های شهرستان جهرم با استفاده از مدل اصلاحیIMDPA و سامانه اطلاعات جغرافیایی(GIS) است. هدف از این پژوهش پهنه‌بندی مناسب و تهیه نقشه‌های آسیب-پذیری منطقه در جهت تعیین مناطق در معرض ریسک بیشتر بود. ارزیابی کیفی منابع آب زیر زیرزمینی شامل بررسی وضعیت تخریب به لحاظ پارامترهای EC, CL و SAR مورد بررسی و در ارزیابی کمی به بررسی افت سطح آب زیزمینی پرداخته شد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که از نظر افت سطح آب‌زیرزمینی (وضعیت کمی) حدود 40 % دشتهای شهرستان در وضعیت خطر شدید و خیلی شدید قرار دارند . از نظر وضعیت کیفی حدود 56 % دشتهای شهرستان در وضعیت خطر شدید و خیلی شدید قرار دارند. به طور کلی 31 % دشتهای شهرستان در وضعیت خطر شدید و خیلی شدید از نظر تخریب منابع آب زیرزمینی قرار دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - استراتژی توسعه پایدار گردشگری در استان آذربایجان غربی
        بهروز سبحانی وحید صفریان زنگیر
        Today, tourism is an industry beyond the socio-economic phenomenon has become global. West Azerbaijan province, a center of tourist attraction in the national and international level in the country is considered. The province because of its proximity to the lake, a neig چکیده کامل
        Today, tourism is an industry beyond the socio-economic phenomenon has become global. West Azerbaijan province, a center of tourist attraction in the national and international level in the country is considered. The province because of its proximity to the lake, a neighborhood with several countries, each year hosts a large number of domestic and foreign tourists. In addition, the province has perfect weather and valuable natural potentials that have failed standard range of appropriate capacity to attract tourists. In this study, using multiple factors by examining the criteria for major, minor and major options Tourism SWOT and AHP methods were analyzed. Results indicate that there based on SWOT natural landscape with a score of 4/6 and 4/3 are attractive places of historical Rating strengths And lack of health facilities and lack of parking with a score of 0/37 to 0/36 points were identified as weaknesses. AHP method was determined by examining indicators of temperature with a total weight of 2/356, 1/546 and relative humidity with a total weight of natural landscapes Weight Assembly 0/986 with the most important criteria in West Azarbaijan province are attracting tourists پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - مطالعه بوم شناسی فردی گونه مرتعی Galium verum در دره شهدای استان آذربایجان غربی
        رضا احمدخانی علی آریاپور
        در این پژوهش بوم شناسی فردی گونه Galium verumبا توجه به آب هوای منطقه ای، در دره شهداء استان آذربایجان غربی طی سال های 1390-1389 بررسی شد. نمونه برداری ها به روش تصادفی سیستماتیک در سه طبقه ارتفاعی 1600-1400، 1800-1600، 1800< متر از سطح دریا و در جهت های جغرافیایی شم چکیده کامل
        در این پژوهش بوم شناسی فردی گونه Galium verumبا توجه به آب هوای منطقه ای، در دره شهداء استان آذربایجان غربی طی سال های 1390-1389 بررسی شد. نمونه برداری ها به روش تصادفی سیستماتیک در سه طبقه ارتفاعی 1600-1400، 1800-1600، 1800< متر از سطح دریا و در جهت های جغرافیایی شمال، شمال شرقی، شرق و غرب مورد مطالعه قرار گرفت. در این تحقیق فاکتور های مختلف با استفاده از آزمون های تجزیه واریانس و دانکن و مشخصات مربوط به شیب و ارتفاع با به کارگیری نقشه های توپوگرافیک و نرم افزار GIS و انجام بازدیدهای صحرایی استخراج گردید. نتایج نشان داد که رویشگاه های این گونه در دامنه ارتفاعی 1400 تا 1800 متر واقع شده و دامنه گسترش گونه مورد بررسی در اقلیم نیمه خشک فراسرد می باشد. سازند منطقه آهکی روته بوده و بیشترین پراکنش این گونه در خاک هایی با اسیدیته 2/7%، آهک و ماسه 20%،10%، فسفر خاک و هدایت الکتریکی به ترتیب 12% تا 32% ، 42/0 تا 44/0 دسی زیمنس بر متر می باشد. بیشترین میزان تراکم، درصد تاج پوشش و وزن خشک در طبقه ارتفاعی 1600-1400 در جهت شمال جغرافیایی و شیب های کمتر از 50 درجه بدست آمد. ریشه گیاه تا عمق 50 سانتی متری نفوذ کرده و میزان قوه نامیه بذور 92% می باشد. بررسی فنولوژیکی نشان می دهد که گونه از اواخر اسفند ماه شروع به رشد ابتدایی کرده و از اواسط خرداد ماه وارد مرحله گلدهی شده و مرحله تشکیل بذر از اواخر تیر ماه شروع شده و ریزش بذر نیز از اواخر مرداد تا اواسط شهریور ماه به طول می انجامد و پس از این مرحله گونه دچار رکود می شود. شروع رشد پائیزه عموماً اواخر مهر و اکثراً تا نیمه دوم آبان ماه به طول می انجامد و اواخر پاییز شروع خواب زمستانه است. بررسی ترکیبات شیمیایی نشان داد در مراحل مختلف فنولوژیکی میزان نیتروژن و فسفر گیاهی با افزایش ارتفاع کاهش می یابد. بیشترین میزان نیتروژن، پتاسیم و پروتئین گیاهی در طبقات ارتفاعی مختلف در مرحله رشد فعال و کمترین مقدار در مراحل گلدهی و بذردهی بدست آمد. این گونه به دلیل بالا بودن ارزش رحجانی و پراکنش در جهت ها، شیب و ارتفاعات مختلف می توان اقدام به کشت مصنوعی در مراتع نمود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - تحلیل وابستگی جوامع محلی به گیاهان دارویی و خوراکی در ناحیه عرفی سردشت شهرستان لردگان
        بیت الله محمودی فاطمه اسحاقی میلاسی
        فراورده های گیاهی از دیرباز از نظر خوراکی، دارویی و اقتصادی مورد استفاده بشر بوده است. خانوارهای روستایی بخشی از نیازهای درمانی، خوراکی و معیشتی خود را از طریق بهره برداری از گیاهان مرتفع می کنند. در این مطالعه نوع و میزان برداشت گیاهان دارویی و خوراکی در ناحیه عرفی سرد چکیده کامل
        فراورده های گیاهی از دیرباز از نظر خوراکی، دارویی و اقتصادی مورد استفاده بشر بوده است. خانوارهای روستایی بخشی از نیازهای درمانی، خوراکی و معیشتی خود را از طریق بهره برداری از گیاهان مرتفع می کنند. در این مطالعه نوع و میزان برداشت گیاهان دارویی و خوراکی در ناحیه عرفی سردشت شهرستان لردگان در استان چهارمحال وبختیاری مورد تحلیل قرار گرفته است. رویکرد مورد استفاده در این پژوهش، توصیف و تحلیل کمی با بهره‌گیری از مصاحبه نیمه ساختار یافته بوده است. در این خصوص از ابزار پرسش‌نامه با گویه‌هایی که در برگیرنده میزان برداشت، مصرف، فروش و میزان درآمد حاصل از برداشت گیاهان دارویی و خوراکی است، استفاده گردید. نتایج این بررسی نشان داد 21 نوع گونه گیاهی که 7 نوع از آن‌ جهت مصارف دارویی و 14 نوع دیگر برای مصارف خوراکی، مورد استفاده روستائیان این منطقه قرار می‌گیرد. بر این اساس برداشت سالیانه گیاهان دارویی و خوراکی برابر 50/48 کیلوگرم برای هر خانوار می‌باشد. که از این مقدار 32/12 کیلوگرم به فروش می‌رسد و سالانه درآمد 4025881 ریالی برای هر خانوار فراهم می‌کند. همچنین مطابق نتایج بدست آمده همبستگی معنی داری بین میزان برداشت این گیاهان با شاخص‌های اقتصادی- اجتماعی چون سن، تحصیلات، شغل، طایفه، بعد خانوار، وضعیت سکونت، درآمد، هزینه‌، میزان زراعت و تعداد دام وجود دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - انتخاب بهترین روش طبقه‌بندی در تهیه نقشه کاربری اراضی با استفاده از داده‌های سنجنده OLI ماهواره لندست 8(مطالعه موردی حوضه آبخیز بهشت گمشده، استان فارس)
        محمد کاظمی احمد نوحه گر میرداد میردادی
        لازمه اتخاذ اطلاعات دقیق ار فناوری سنجش از دور، طبقه‌بندی اصولی و دقیق تصاویر ماهواره‌ای می‌باشد. نقشة کاربری اراضی یکی از فاکتور های اساسی در مطالعات منابع طبیعی و مدیریت محیط زیست می‌باشد. اغلب تهیة نقشة کاربری اراضی یک منطقه یکی از پرهزینه‌ترین بخش‌های پروژه‌های زیست چکیده کامل
        لازمه اتخاذ اطلاعات دقیق ار فناوری سنجش از دور، طبقه‌بندی اصولی و دقیق تصاویر ماهواره‌ای می‌باشد. نقشة کاربری اراضی یکی از فاکتور های اساسی در مطالعات منابع طبیعی و مدیریت محیط زیست می‌باشد. اغلب تهیة نقشة کاربری اراضی یک منطقه یکی از پرهزینه‌ترین بخش‌های پروژه‌های زیست محیطی و منابع طبیعی است. در سال های اخیر محققان از روش‌های مختلفی نقشه کاربری اراضی را با استفاده از این داده‌ها تهیة کرده‌اند. روش‌های مختلفی جهت طبقه‌بندی تصاویر ماهواره‌ای وجود دارد. هر یک از روش‌ها دارای معایب و مزایایی می باشند. در تحقیق حاضر هدف انتخاب بهترین روش طبقه‌بندی تصویر OLI ماهواره‌ لندست 8 در تهیه نقشه کاربری اراضی بود. بر این اساس از 8 الگوریتم‌ مختلف طبقه‌بندی نظارت‌شده جهت استخراج نقشه کاربری اراضی منطقه بهشت گمشده استفاده شد. نتایج نشان داد که روش‌های حداکثر احتمال و ماشین بردار پشتیبان با صحت کلی 93/98 و 73/98 و ضریب کاپا به ترتیب 41/98 و 09/98 درصد نسبت به روش‌های دیگر دارای دقت بالاتری هستند. اولویت‌بندی دقت روش‌های 8گانه به ترتیب حداکثر احتمال ، ماشین بردار پشتیبان ، فاصله ماهالانوبی ، واگرایی اطلاعات طیفی ، نقشه‌بردار زاویه طیفی ، حداقل فاصله ، کدهای باینری و سطوح موازی بود. روش حداکثر احتمال بیشترین اطمینان طبقه-بندی با میزان 83/98 درصد را در سطح اعتماد 1 درصد به‌خود اختصاص داد. نتایج تحقیق حاضر نشان-دهنده دقت روش‌های مختلف طبقه‌بندی تصاویر ماهواره‌ای جهت کاهش وقت و هزینه می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        7 - مطالعه تأثیر تبدیل مرتع به سایر کاربری‌های کشاورزی بر برخی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک (مطالعه موردی: حوزه آبخیز امامه)
        محمد پیچند
        تبدیل مرتع به اراضی کشاورزی، عموماٌ تأثیر جدی بر میزان ماده آلی و دیگر ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی خاک می‌گذارد. این پژوهش با هدف بررسی اثرات تغییر کاربری اراضی مرتعی بر خصوصیات خاک در حوزه آبخیز امامه انجام شد. چهار کاربری شامل مرتع، باغ، آیش و کشاورزی انتخاب گردید. نمو چکیده کامل
        تبدیل مرتع به اراضی کشاورزی، عموماٌ تأثیر جدی بر میزان ماده آلی و دیگر ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی خاک می‌گذارد. این پژوهش با هدف بررسی اثرات تغییر کاربری اراضی مرتعی بر خصوصیات خاک در حوزه آبخیز امامه انجام شد. چهار کاربری شامل مرتع، باغ، آیش و کشاورزی انتخاب گردید. نمونه‌برداری از خاک به صورت تصادفی (5 تکرار در هر کاربری) از عمق 30-0 سانتی‌متری صورت پذیرفت. برخی مشخصه‌های خاک شامل هدایت الکتریکی، گراول (شاخص فرسایش‌پذیری خاک)، آهک کل، درصد رطوبت اشباع خاک، pH، منیزیم، سدیم، کربن، پتاسیم و فسفر اندازه‌گیری شد. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل آماری نشان داد که تغییر کاربری اراضی مرتعی به کشاورزی، آیش و باغ تغییرات معنی‌داری را در مقادیر اسیدیته، منیزیم و سدیم ایجاد نکرده است. در حالیکه هدایت الکتریکی، گراول، آهک کل، درصد رطوبت اشباع خاک، کربن آلی، پتاسیم و فسفر در اثر تغییر کاربری اراضی، به‌صورت معنی‌داری تغییر کردند. نتایج نشان داد که با تبدیل کاربری مرتع به سایر کاربری‌ها، میزان درصد آهک، پتاسیم، فسفر و گراول کاهش یافته و این کاهش در کاربری آیش و کشاورزی نسبت به سایر کاربری‌ها بیشتر است. مقدار کربن خاک‌های مرتعی نیز در اثر تغییر کاربری به باغ و کشاورزی، به طور معنی‌داری افزایش یافت. همچنین هدایت الکتریکی، رطوبت اشباع خاک، پتاسیم، فسفر و کربن در کاربری باغ به طور معنی‌داری بیشتر از بقیه کاربری‌ها بود. به طور کلی نتایج این تحقیق نشان داد که تغییر کاربری اراضی تأثیر معنی‌داری بر خصوصیات خاک دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        8 - پایش تغییرات کاربری اراضی / پوشش با استفاده از شاخص های شدت تغییرات، درجه پویایی و مقایسه پس از طبقه بندی
        محمد زارع تیمور تیموریان محمدحسن جوری
        زمین یکی از منابع اولیه طبیعی است که کاربری اراضی آن در طول زمان تغییر می کند. کاربری اراضی فرآیندی طبیعی بوده و نمی توان آن را متوقف نمود اما قابل کنترل می باشد. افزایش جمعیت و رشد شهرنشینی یکی از مهمترین چالش های مدیریت کاربری اراضی می باشد. تهیه نقشه کاربری اراضی و ب چکیده کامل
        زمین یکی از منابع اولیه طبیعی است که کاربری اراضی آن در طول زمان تغییر می کند. کاربری اراضی فرآیندی طبیعی بوده و نمی توان آن را متوقف نمود اما قابل کنترل می باشد. افزایش جمعیت و رشد شهرنشینی یکی از مهمترین چالش های مدیریت کاربری اراضی می باشد. تهیه نقشه کاربری اراضی و بررسی روند تغییرات آن یکی از ضروری‌ترین اطلاعات مورد نیاز برای مدیریت منابع طبیعی می‌باشد. در تحقیق حاضر جهت تهیه نقشه تغییرات کاربری اراضی در شهرستان نور از تصاویر سنجنده TM ماهواره لندست مربوط به سال‌های 1986، 2000 و 2013 طی یک بازه زمانی 28 ساله استفاده شد. در این مطالعه به منظور طبقه بندی تصاویر از روش حداکثر احتمال و GIS استفاده گردید. همچنین به منظور بررسی شدت و روند تغییرات کاربری از سه روش مقایسه پس از طبقه بندی ، شاخص شدت تغییرات و شاخص درجه پویایی در پایش تغییرات کاربری اراضی استفاده شد. نتایج نشان داد بیشترین تغییرات کاربری اراضی مربوط به تبدیل کاربری کشاورزی به کاربری شهری در منطقه نور بوده به طوری که روند تغییرات کاربری جنگل و کشاورزی منفی و کاربری مسکونی مثبت بوده است و وسعت مناطق مسکونی از سال 1986 تا 2013 پنج برابر شده است بطوریکه در حاشیه شهرها و روستاها بیشترین تغییرات بوجود آمده است. پرونده مقاله