فهرس المقالات سید افشین سجادی


  • المقاله

    1 - بررسی وضعیت آلودگی و عوامل مهم زراعی در بروز بیماری ساق سیاه توتون در استان گلستان
    تحقیقات نوین در گیاه پزشکی , العدد 1 , السنة 8 , زمستان 1396
    ساق سیاه یکی از مهمّ‌ترین بیماری های توتون در دنیا است که می تواند خسارات زیادی را موجب شود. جهت بررسی وضعیت آلودگی به این بیماری در مزارع توتون استان گلستان، تعداد 45 مزرعه توتون در پنج روستا مختلف منطقه گرگان (والش آباد، تقرتپه، جعفرآباد، نوده ملک و قرق) و چهار روستا أکثر
    ساق سیاه یکی از مهمّ‌ترین بیماری های توتون در دنیا است که می تواند خسارات زیادی را موجب شود. جهت بررسی وضعیت آلودگی به این بیماری در مزارع توتون استان گلستان، تعداد 45 مزرعه توتون در پنج روستا مختلف منطقه گرگان (والش آباد، تقرتپه، جعفرآباد، نوده ملک و قرق) و چهار روستا مختلف منطقه علی آباد (برفتان، پیچک محله، الازمن و فاضل آباد) در سال زراعی 1394، انتخاب و از زمان ظهور علایم بیماری طی بازدیدهای منظم هفتگی، میزان وقوع بیماری روی اندام های هوایی توتون در طول دوره آلودگی در مزارع یادداشت برداری شد. تجزیه ی آماری داده ها با استفاده از نرم افزار استت گرافیکز سنتوریون 16 و رسم نمودارهای پیشرفت بیماری جهت بررسی برازش مدل های اپیدمیولوژیکی با استفاده از نرم‌افزار هاروارد گرافیکز صورت پذیرفت. با استفاده از دو روش آماری تجزیه تابع تشخیص و رگرسیون لجستیک عوامل تأثیرگذار بر وقوع همه گیری بیماری تعیین گردید. از لحاظ حداکثر وقوع بیماری در مناطق مختلف اختلاف معنی داری وجود نداشت اما در مزارع مختلف یک روستا اختلاف معنی داری در سطح احتمال 1 درصد وجود داشته است. حداکثر میزان آلودگی مزرعه ای با 4/43 درصد در روستای والش آباد بود. روستای جعفر آباد با 64/23 درصد بیشترین آلودگی و روستای نوده ملک با 4/16 درصد کمترین آلودگی را داشته است. نتایج حاصل از این بررسی نشان می دهد که بیماری ساق سیاه توتون در دو منطقه گرگان و علی آباد در استان گلستان با میزان وقوع متفاوت گسترش دارد. بررسی تجزیه های زمانی اپیدمی با استفاده از پنج مدل رشد (نمایی، تک مولکولی، لجستیک، گومپرتز و لوگ-لجستیک) نشان داد مدل گومپرتز، مناسب ترین مدل رشد برای توصیف پیشرفت این بیماری در شرایط استان گلستان می باشد. شرایط آب و هوایی در سال 1394 در مناطق مختلف مشابه بود. جمعیت قارچ و نماتد در خاک، تعداد دفعات سمپاشی در مزرعه و خزانه، مدت آبیاری، تناوب و بافت خاک مهم ترین متغیرها در بروز شدت بیماری در استان گلستان در سال زراعی 1394 بودند. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    2 - کنترل شیمیایی عامل بیماری سفیدک داخلی توتون
    گیاهپزشکی کاربردی , العدد 1 , السنة 7 , تابستان 1397
    چکیده قارچ بیمارگر AdamPeronosporatabacina موجب بیماری سفیدک داخلی در خزانه و مزارع توتون می‌شود. هدف از این مطالعه، بررسی کارآیی چند نوع قارچ‌کش جهت مدیریت بیماری سفیدک داخلی توتون در شرایط مزرعه بود. آزمایش در شرایط مزرعه با 8 تیمار و 4 تکرار در قالب طرح بلوک های کامل أکثر
    چکیده قارچ بیمارگر AdamPeronosporatabacina موجب بیماری سفیدک داخلی در خزانه و مزارع توتون می‌شود. هدف از این مطالعه، بررسی کارآیی چند نوع قارچ‌کش جهت مدیریت بیماری سفیدک داخلی توتون در شرایط مزرعه بود. آزمایش در شرایط مزرعه با 8 تیمار و 4 تکرار در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در روستای اسبوکلا ساری (استان مازندران) در سال 1398 بر روی رقم هوا خشک توتون HBT8 در کرت هایی به ابعاد 5×8 متر انجام شد. تیـمار های آزمایـشی شامل قارچ کـش های: 1- اینفینیتو (پروپـاموکارب (5%/62)+فلـوپیـکولید (%25/6) (Infinfito, SC 68.75) با دوز5/0 در هزار، 2- اینفینیتو با دوز 1 در هزار، 3- اینفینیتو با دوز 5/1 در هزار، 4-ریدومیل مانکوزب (متالاکسیل (8%)+مانکوزب (64%) با فرمولاسیونWP 72% و دوز5/0 در هزار، 5- ریدومیل مانکوزب با دوز1در هزار، 6- ریدومیل مانکوزب با دوز5/1 در هزار، 7- دیتان ام 45 (مانکوزب WP 80%) با دوز5/2 در هزارو 8- شاهد (محلول پاشی با آب) بود. بعد از مشاهده اولین علایم بیماری سمپاشی انجام و با شاهد بدون سمپاشی مقایسه شد. تأثیر قارچ کش ها با اندازه گیری شدت بیماری بر اساس میزان لکه روی سطح برگ، تشکیل و یا عدم تشکیل اسپورانژیوم در زمان آلودگی 50 درصدی تیمار شاهد برای هر بلوک آزمایشی مورد بررسی قرار گرفت. داده‌های تحقیق با نرم افزار MSTAT-Cمورد تجزیه واریانس قرار گرفتند و مقایسه میانگین ها با استفاده از آزمون حداقل اختلاف معنی‌دار LSD انجام شد. نتایج نشان داد بین تیمار ها اختلاف معنی دار در سطح احتمال 1 درصد وجود داشت. قارچ کش های اینفینیتو 5/1 و 1 در هزار، ریدومیل مانکوزب 5/1 و 1 در هزار، دیتان ام 45 (5/2 در هزار) اینفینیتو و ریدومیل مانکوزب 5/0 در هزار به ترتیب با 90، 88، 87، 82، 80، 75 و 70 درصد در مزرعه بیماری سفیدک داخلی توتون را کنترل نمودند. بنابراین قارچ کش های Infinito (1 و 5/1 در هزار) و ریدومیل مانکوزب (5/1 در هزار) برای مدیریت بیماری سفیدک داخلی توتون در سطح مزرعه قابل توصیه می باشند. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    3 - جداسازی جدایه‌‌های بومی باکتری Bacillus thuringiensis از خاک‌‌های مناطق جنگلی استان گلستان و ارزیابی سمیت آن‌‌ها روی لارو‌های کرم غنچه توتون (Helicoverpa armigera)
    گیاهپزشکی کاربردی , العدد 1 , السنة 5 , بهار 1395
    باکتری Bacillus thuringiensis (Bt) یک باکتـری گرم مثبت، اسپـورزا، خاکزی، هـوازی و میلـه ای شکل است که مهم ترین عامل کنترل میکروبی آفات مهم کشاورزی از جمله بالپولکداران، سخت بالپوشان و دوبالان می ‌باشد. کنترل موثر بسیاری از این آفات، مبتنی بر یافتن و کاربردی کردن جدایه ‌ أکثر
    باکتری Bacillus thuringiensis (Bt) یک باکتـری گرم مثبت، اسپـورزا، خاکزی، هـوازی و میلـه ای شکل است که مهم ترین عامل کنترل میکروبی آفات مهم کشاورزی از جمله بالپولکداران، سخت بالپوشان و دوبالان می ‌باشد. کنترل موثر بسیاری از این آفات، مبتنی بر یافتن و کاربردی کردن جدایه ‌های بومی هر کشور یا منطقه است. اولین قدم به عنوان پایه و اساس تحقیق روی باکتری Bt، جداسازی جدایه ‌های بومی و نگهداری آن‌ ها به عنوان بانک ژن این باکتری است. در این پژوهش 24 نمونه از خاک‌ های مناطق مختلف جنگلی استان گلستان با استفاده از شیوه انتخابی استات سدیم غربال شد و تعداد60 جدایه باکتری Bt به دست آمد. کشت نمونه‌ های اولیه خاک روی محیط کشت LBA انجام شد و گزینش اولیه کلنی ‌ها بر اساس شکل ظاهری کلنی Bt روی محیط کشت و گزینش نهایی بر اساس شناسایی میکروسکوپی ویژگی ‌های مرفولوژیکی کریستال آن‌ ها صورت گرفت. در بررسی میکروسکوپی، اکثر جدایه‌ ها تولید کننده پروتئین کریستالی دو هرمی شکل (6/56 درصد) بودند. سپس، زیست سنجی این جدایه‌ های بومی روی لارو های سن سوم آفت کرم غنچه توتون (Helicoverpa armigera) در شرایط آزمایشگاهی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج ارزیابی زیست سنجی نشان داد که این جدایه‌ها روی لاروهای این آفت تاثیر کشندگی قابل قبولی داشته و در حدود 55-80 درصد تلفات نشان دادند. به طور کلی نتایج این تحقیق نشان داد که خاک‌ های نواحی جنگلی، منبعی مناسب برای یافتن جدایه ‌های موثر باکتری Bt می‌ باشد. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    4 - ارزیابـی مقاومت تعـدادی از ارقام توتون نسبت به پژمردگی فـوزاریومی و نماتـد ریشه‌گرهی در شرایط طبیعی مزرعه
    گیاهپزشکی کاربردی , العدد 1 , السنة 4 , بهار 1394
    قـارچ عـامل پـژمردگی فـوزاریـومی تـوتون (Fusarium oxysporum f.sp. nicotianae) و نـماتد ریـشـه گـرهـی (Meloidogyne incognita)، از عوامل بیماری‌ زای خاکزی توتون در ایران و جهان هستند. کاشت ارقام مقاوم به این عوامل بیماری‌ زا، مطمئن ‌ترین و موثر ترین روش کنترل خسارت آن در أکثر
    قـارچ عـامل پـژمردگی فـوزاریـومی تـوتون (Fusarium oxysporum f.sp. nicotianae) و نـماتد ریـشـه گـرهـی (Meloidogyne incognita)، از عوامل بیماری‌ زای خاکزی توتون در ایران و جهان هستند. کاشت ارقام مقاوم به این عوامل بیماری‌ زا، مطمئن ‌ترین و موثر ترین روش کنترل خسارت آن در مناطق آلوده کشور می‌ باشد. در این بررسی، مقاومت شش رقم توتون شامل BCE، K17، HBT8 ،Burley Geel3، Burley BB163 و 21 Burley در قالب طرح بلوک ‌های کامل تصادفی با سه تکرار در گرگان طی دو سال 94-1393 انجام شد. ارزیـابی مقاومت پژمردگی فوزاریومی بر اساس روش مورمان و همکاران با مقیاس 4-0 به طور هفتگی و ارزیابی مقاومت به نماتد ریشه گرهی در انتهای فصل زراعی بر اساس تعداد گال، تعداد توده تخم و متوسط تعداد تخم در هر توده با مقیاس 10-0 انجام شد. ارزیابی شدت و سیر پیشرفت هر دو بیماری در ارقام مختلف نشان داد که شیوع این بیماری‌ ها با شروع فصل گرما و رطوبت هوا در مزرعه روندی افزایشی داشت. نتایج این تحقیق نشان داد که ارقام 21 Burley، Burley Geel3، Burley BB163 با شاخص حساسیت 8، 6 و 6 به ترتیب در گروه ‌های حساس و نیمه حساس قرار گرفته، رقم K17 با شاخص حساسیت 4 در گروه نیمه مقاوم و ارقام BCE و HBT8 با شاخص حساسیت 2 نسبت به عوامل بیماری‌زای خاکزی در گروه مقاوم قرار گرفتند. بر این اساس ارقام BCE و HBT8 به عنوان مقاوم‌ ترین ارقام در شرایط مزرعه شناخته شدند تفاصيل المقالة

  • المقاله

    5 - بررسی برخی خصوصیات ژنی جدایه‌های بومی باکتری Bacillus thuringiensis از خاک‌های مناطق جنگلی استان گلستان
    گیاهپزشکی کاربردی , العدد 1 , السنة 8 , تابستان 1398
    جدایه های بومی باکتری Bacillus thuringiensis (Bt) از خاک های مناطق جنگلی شهرستان های مختلف استان گلستان جدا سازی و ژن Cry و Vip عامل تولید توکسین و پروتئین مؤثر روی حشرات در آن ها ردیابی شد. از کل 42 نمونه خاک مورد بررسی از طریق بازدارندگی انتخابی استات سدیم، تعداد 160 أکثر
    جدایه های بومی باکتری Bacillus thuringiensis (Bt) از خاک های مناطق جنگلی شهرستان های مختلف استان گلستان جدا سازی و ژن Cry و Vip عامل تولید توکسین و پروتئین مؤثر روی حشرات در آن ها ردیابی شد. از کل 42 نمونه خاک مورد بررسی از طریق بازدارندگی انتخابی استات سدیم، تعداد 160 جدایه Bt جدا سازی گردید. پس از کشت کلنی ها، رنگ آمیزی اختصاصی و شناسایی میکروسکوپی در 40 درصد از جدایه ها انجام شد، پروتئین کریستالی کشنده برای بسیاری از حشرات مشاهده گردید. بررسی مولکولی جدایه های Bt نشان داد که در 12 جدایه ژن هایCry و Vip وجود داشتند. آزمایشات تعیین ساختار ژنی برای وجود سه ژن Cry 1A (شامل Cry1Aa, Cry1Ab, Cry1Ac) و ژن های Cry1I، Cry1F، Cry2، Cry9 و Vip3Aa با استفاده از 8 جفت آغاز گر اختصاصی انجام شد. ژن های Cry1Ab، Cry2 و Cry1F در همه جدایه ها مشاهده شد، ولی ژن های Cry1Aa، Cry1I و Cry1Ac فراوانی بسیار کم (کم تر از 20 درصد) داشتند و یا در هیچ یک از جدایه ها یافت نشدند. نتایج این تحقیق می تواند برای ردیابی جدایه های بومی باکتری Bt که دارای پروتئین های کریستالی مؤثر روی حشرات هستند، مفید واقع شود. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    6 - بررسی واکنش برخی از ارقام توتون هوا‌خشک به نماتد ریشه‌گر‌هی گونه Meloidogyne. incognita در شرایط مزرعه در استان گلستان
    گیاهپزشکی کاربردی , العدد 1 , السنة 4 , بهار 1394
    نماتد های ریشه گرهی، انگل های اجباری داخلی ساکن ریشه بسیاری از گیاهان از جمله توتون در ایران و کشور های تولید کننده توتون می باشند. این گروه از نماتد ها دارای طیف میزبانی و گسترش جغرافیایی وسیع در دنیا هستند که در تعامل با گیاهان میزبان و سایر بیمارگر های خاکزی، همه س أکثر
    نماتد های ریشه گرهی، انگل های اجباری داخلی ساکن ریشه بسیاری از گیاهان از جمله توتون در ایران و کشور های تولید کننده توتون می باشند. این گروه از نماتد ها دارای طیف میزبانی و گسترش جغرافیایی وسیع در دنیا هستند که در تعامل با گیاهان میزبان و سایر بیمارگر های خاکزی، همه ساله خسارات فراوانی به گیاهان و محصـولات کشاورزی وارد می کنند. به منظور بررسی واکنش برخی از ارقام توتون هوا خشک (Burley 1،Burley 151 ، Burley7،BB16 A و بارلی 21) به نماتد ریشه گرهی گونه Meloidogyne. Incognita، آزمایشاتدر قالب طرح بلوک ‌های کامل تصادفی با 3 تکرار در قطعاتی به ابعاد 8×5 در سال زراعی 1394 در روستای والش آباد گرگان با شرایط آلودگی طبیعی انجام گرفت. ارزیابی شدت بیماری بر اساس شاخص گال، ضریب تولیدمثل، تعداد توده تخم و میانگین تخم موجود در هر توده در انتهای فصل با خارج کردن ریشه توتون از خاک صورت گرفت. تجزیه و تحلیل آماری داده‌ ها روی 5 تیمار توتون هوا خشک در شرایط مزرعه نشان داد که رقم بارلی 21 با شاخص گال و حساسیت 8، حساس ترین رقم و ارقام بارلی یک و بارلی 151 با حساسیت 5/4 و شاخص گال 3 و ارقام BB 16 A و بارلی 7 با شاخص حساسیت 4 و شاخص گال دو و یک در گروه نیمه مقاوم نسبت به نژاد 2 نماتد M. incognita قرار گرفتند تفاصيل المقالة

  • المقاله

    7 - بررسی تاثیر برخی از عصاره‌های گیاهی بر روی بیماری ساق زخم توتون
    گیاهپزشکی کاربردی , العدد 1 , السنة 4 , تابستان 1394
    عامل بیماری ساق زخم توتون، Rhizoctonia solani از عوامل مهم بیماری ‌زای توتون است، که در تمام نقاط دنیا پراکنده بوده و می تواند موجب خسارت محصول در کشور های تولید کننده توتون گردد. یکی از روش ‌های نوین کنتـرل بیماری‌ های گیاهـی استفاده از عصاره های گیـاهی است. این طرح با أکثر
    عامل بیماری ساق زخم توتون، Rhizoctonia solani از عوامل مهم بیماری ‌زای توتون است، که در تمام نقاط دنیا پراکنده بوده و می تواند موجب خسارت محصول در کشور های تولید کننده توتون گردد. یکی از روش ‌های نوین کنتـرل بیماری‌ های گیاهـی استفاده از عصاره های گیـاهی است. این طرح با هدف بررسی فعالیت ضد قارچی عصاره‌ های گیاهی بر روی قارچ‌ عامل ساق زخم توتون در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 7 تیمار و 4 تکرار در مرکز تحقیقات و آموزش تیرتاش در سال 1393 اجرا شد. تیمارها شامل عصاره های نعناع گربه ای، توتون ارقام بارلی21، کا326 و باسما 2-178 با غلظت دو در هزار، نیکوتین با غلظت یک در هزار، قارچ کش تیوفانات متیل با غلظت 25 گرم در 100 لیتر آب و شاهد محلول پاشی با آب بود. نتایج تجزیه واریانس داده ها نشان داد که اثر عصاره های گیاهی بر درصد کنترل قارچ‌ عامل ساق زخم توتون در سطح احتمال 1 بین تیمار های مورد استفاده اختلاف معنی داری داشته است. مقایسه میانگین تیمار ها نشان داد که قارچ کش تیوفانات متیل، عصاره های نعناع گربه ای و توتون رقم بارلی21 به ترتیب با 95/84، 32/78 و 3/73 درصد کنترل بیش ترین تأثیر را در کنترل بیماری داشتند. بنابراین، عصاره گیاهان نعناع گربه ‌ای و توتون می توانند به عنوان قارچ کش طبیعی جهت کنترل قارچ عامل بیماری‌ ساق زخم توتون مورد کاربرد قرار گیرند. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    8 - بررسی وضعیت آلودگی به بیماری پژمردگی فوزاریومی توتون در استان گلستان
    گیاهپزشکی کاربردی , العدد 1 , السنة 5 , تابستان 1395
    قارچ عامل بیماری پژمردگی فوزاریومی توتون از عوامل بیماری ‌زای گیاهی با اهمیت می باشد که در تمام نقاط دنیا پراکنده بوده و می تواند موجب خسارت محصول در کشور های تولید کننده توتون گردد. کنترل این عامل بیماری ‌زا با استفاده از آفت ‌کش ‌ها، تناوب زراعی، ارقام مقاوم، کنترل بی أکثر
    قارچ عامل بیماری پژمردگی فوزاریومی توتون از عوامل بیماری ‌زای گیاهی با اهمیت می باشد که در تمام نقاط دنیا پراکنده بوده و می تواند موجب خسارت محصول در کشور های تولید کننده توتون گردد. کنترل این عامل بیماری ‌زا با استفاده از آفت ‌کش ‌ها، تناوب زراعی، ارقام مقاوم، کنترل بیولوژیک، استفاده از عصاره‌ های گیاهی و غیره انجام می ‌شود به منظور بررسی وضعیت آلودگی به این بیماری در مزارع توتون استان گلستان، تعداد 45 مزرعه توتون در پنج روستای منطقه گرگان (والش آباد، تقرتپه، جعفر آباد، نوده ملک و قـرق) و چهار روستا در منطقه علی آباد (برفتـان، پیچـک محـله، الازمن و فاضل آباد) در سال زراعی 1395، انتخاب و از زمان ظهور علایم بیماری طی بازدید های منظم هفتگی، میزان وقوع بیماری بر روی اندام های هوایی توتون در طول دوره آلودگی در مزارع یادداشت برداری شد. تجزیه آماری داده ها با استفاده از نرم افزار Stat Graphics Centurion XV, Version 15.2.05 (شرکت Stat Point) صورت پذیرفت. نتایج تحقیقات نشان داد که از لحاظ حداکثر وقوع بیماری در مناطق مختلف اختلاف معنی داری وجود نداشت اما در مزارع مختلف یک روستا اختلاف معنی داری در سطح احتمال 99 درصد وجود داشته است. حداکثر میزان آلودگی مزرعه ای با 2/48 درصد آلودگی در روستای والش آباد بود و در مجموع روستای والش آباد با 16/31 درصد، بیش ترین آلودگی و روستای تقرتپه کم ترین آلودگی (5/18درصد) را داشته است. از لحاظ سطوح زیر منحنی های پیشرفت بیماری نیز بین مناطق اختلاف معنی داری مشاهده نشد؛ اما در مزارع مختلف یک روستا اختلاف معنی دارمشاهده شد. حداکثر سطح زیر منحنی پیشرفت بیماری در یکی از مزارع روستای والش آباد (2/1816) بود. در مجموع روستای والش آباد بیش ترین سطح زیر منحنی (2700) پیشرفت بیماری و روستای تقر تپه کم ترین سطح زیر منحنی (8/971) پیشرفت بیماری را داشته است. نتایج حاصل از این بررسی نشان می دهد بیماری پژمردگی فوزاریومی توتون در تمام مناطق توتون کاری استان گلستان (گرگان و علی آباد) با میزان وقوع متفاوت گسترش دارد. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    9 - بـررسـی اثـرات متـقابـل کاربـرد توأم برخـی جدایـه‌های بومـی بـاکتـری Bacillus thuringiensis و ویروس Nucleopolyhedrovirus روی کنترل کرم غنچه توتون (Helicoverpa armigera)
    گیاهپزشکی کاربردی , العدد 1 , السنة 7 , زمستان 1397
    کرم غنچه توتون (Helicoverpa armigera) یکی از آفات مهم توتون در سراسر جهان می‌باشد. امروزه به دلیل مشکلات استفاده از آفت کش‌های شیمیایی از قبیل آلودگی زیست محیطی و ایجاد مخاطرات برای سلامت انسان و سایر جانداران، هزینه‌های بالا و نیز بروز مشکل مقاومت آفات، باعث توجه بیش ت أکثر
    کرم غنچه توتون (Helicoverpa armigera) یکی از آفات مهم توتون در سراسر جهان می‌باشد. امروزه به دلیل مشکلات استفاده از آفت کش‌های شیمیایی از قبیل آلودگی زیست محیطی و ایجاد مخاطرات برای سلامت انسان و سایر جانداران، هزینه‌های بالا و نیز بروز مشکل مقاومت آفات، باعث توجه بیش تر به استفاده از مدیریت تلفیقی آفات (IPM) و استفاده از عوامل مهم کنترل بیولوژیک مانند باکتری Btو ویروس NPV شده است. در این تحقیق، اثرات متقابل کاربرد توأم 5 جدایه برتر بومی باکتری Bt (جدایه های 12، 73، 72، 50 و 58) و یک جدایه برتر بومی ویروس NPV که از مناطق مختلف استان های شمال ایران جدا سازی شده بودند، در 2 غلظت (POB/ml 104- 103)، در ترکیب با 2 غلظت از باکتری Bt (spore/ml 107 × 1- 107 × 2) روی درصد کشندگی لارو های سن دوم کرم غنچه توتون بررسی شد. آزمون در قالب طرح فاکتوریل بر پایه کاملاً تصادفی با 20 تیمار و 3 تکرار در سال 1395 در شرایط آزمایشگاه بخش گیاه پزشکی مرکز تحقیقات و آموزش تیرتاش انجام شد. نتایج نشان داد که جدایه‌های 12، 73، 72 و 50 از باکتری Bt با غلظت spore/ml 107 × 2 در ترکیب با ویروس NPV با غلظت POB/ml 104 دارای بیش ترین اثر کشندگی بودند، به طوری که در روز های هفتم و چهاردهم بعد از اعمال تیمار، 100 درصد اثر کشندگی مشاهده شد. کم ترین اثر کشندگی مربوط به جدایه 58 باکتری Bt با غلـظت spore/ml 107 × 1 در تـرکیـب با ویـروس NPV با غـلظت POB/ml 103 بود که در روز چهاردهم بعد از اعمـال تیـمار، 2/42 درصـد کشـندگی ایجاد کرد. LC50 جدایه برتر (Bt-72) برابر با spore/ml 106 × 7 و برای جدایه برتر NPV (NPV-10) برابر با POB/ml 104 × 1/8 بوده است. نتایج نشان داد که Bt با غلظت spore/ml 107 × 1 در ترکیب با هر دو غلظت از NPV و نیز Bt با غلظت spore/ml 107 × 2 در ترکیب با 104 (POB/ml) اثرات افزایشی نشـان دادند. اثـرات متقـابل سینرژیسـتی در ترکیب بیـش ترین غلظت ازBt spore/ml)107 × 2( و کم ترین غلظت از NPV (POB/ml103) مشاهده شد. به طور کلی نتایج این تحقیق نشان داد که ترکیب Bt + NPV منجر به تشدید قدرت بیماری زایی و کشندگی آن ها می گردد. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    10 - مطالعۀ اثر عصاره‌های متانولی سیر و دارچین و دود مایع حاصل از ضایعات توتون، بر مهار قارچ بیمارگر پژمردگی فوزاریومی توتون(Fusarium oxysporum f.sp. nicotianae)
    گیاهپزشکی کاربردی , العدد 1 , السنة 8 , زمستان 1398
    قارچ بیمارگرعامل پژمردگی فوزاریومی توتون از عوامل مهم بیماری‌زای گیاهی می باشد که در تمام نقاط دنیا پراکنده بوده و می تواند موجب خسارت محصول در کشور های تولید کننده توتون گردد. مدیریت این عامل بیماری‌زا با استفاده از سموم شیمیایی، استفاده ارقام مقاوم، کنترل بیولوژیک و ه أکثر
    قارچ بیمارگرعامل پژمردگی فوزاریومی توتون از عوامل مهم بیماری‌زای گیاهی می باشد که در تمام نقاط دنیا پراکنده بوده و می تواند موجب خسارت محصول در کشور های تولید کننده توتون گردد. مدیریت این عامل بیماری‌زا با استفاده از سموم شیمیایی، استفاده ارقام مقاوم، کنترل بیولوژیک و همچنین استفاده از عصاره‌های گیاهی انجام می‌شود. به دلیل هزینه بالای مبارزه شیمیایی و آلودگی های زیست محیطی ناشی از آن، عصاره‌های گیاهی برای مدیریت این عامل بیماری ارجحیت دارند. این تحقیق با هدف بررسی اثر بازدارندگی عصاره‌های متانولیسیر و دارچین و دودمایع حاصل از ضایعات توتونبر رشد قارچ‌ بیمارگرپژمردگی فوزاریومی توتون در آزمایشگاه و انتخاب غلظت مناسب در مرکز تحقیقات‌ و آموزش تیرتاش در سال 1397 انجام شد. عصاره گیری از گیاهان سیر و دارچین با استفاده از حلال متانول انجام شد و همچنین از دود مایع حاصل از پیرولیز ضایعات توتون استفاده شد. ضایعات توتون در کوره در شرایط بدون اکسیژن پیرولیز شدند و دود حاصل با استفاده از آب سرد، خنک شده و تبدیل به دود مایع گردید. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با دو تیمار و سه تکرار انجام شد. تیمار اول عصاره گیاهی شامل سه گونه گیاهی (سیر، توتون و دارچین) و عامل دوم غلظت در شش سطح (0، 250، 500، 1000، 2000 و 4000 پی پی ام) در نظر گرفته شد. بررسی بازدارندگی عصاره‌های گیاهی با استفاده از روش اختلاط با محیط کشت انجام شد. نتایج نشان داد که عصاره گیاهان سیر و دارچین و دود مایع (توتون) اثر بازدارندگی خوبی بر رشد قارچ‌ مورد بررسی در این مطالعه داشتند. با افزایش غلظت عصاره‌های گیاهی، اثر بازدارندگی روی رشد میسیلیومی قارچ‌ بیمارگر پژمردگی فوزاریومی توتونافزایش یافت. حداقل غلظت بازدارندگی دود مایع حاصل از ضایعات توتون و عصاره متانولی سیر و دارچین بر قارچ‌ عامل بیماری به ترتیب 2000، 4000 و 4000 پی پی ام بود. دود مایع ضایعات توتون در غلظت های بیشتر از 2000 پی پی ام دارای اثر قارچ کشی و عصاره متانولی سیر و دارچین در غلظت های بیشتر از 4000 پی پی ام دارای اثر قارچ ایستایی بودند. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    11 - تنوع ژنتیکی جدایه‌های مختلف نوکلئوپلی هیدروویروس(HaNPV) در استان‌های مازندران و گلستان با استفاده از نشانگر مولکولی RAPD.
    گیاهپزشکی کاربردی , العدد 1 , السنة 3 , تابستان 1393
    کرم غنچه‌ توتون (Helicoverpa armigera) یکی ‌از آفات مهم و‌ کلیدی مزارع توتون محسوب می ‌شود. ویروس چند وجهی هسته ای (Nucleopolyhedrovirus) یکی از عوامل مهم کنترل بیولوژیک علیه کرم غنچه و تعدادی از گونه های دیگر می‌ باشد. این تحقیق با هدف بررسی تنوع ژنتیکی جدایه های مختلف أکثر
    کرم غنچه‌ توتون (Helicoverpa armigera) یکی ‌از آفات مهم و‌ کلیدی مزارع توتون محسوب می ‌شود. ویروس چند وجهی هسته ای (Nucleopolyhedrovirus) یکی از عوامل مهم کنترل بیولوژیک علیه کرم غنچه و تعدادی از گونه های دیگر می‌ باشد. این تحقیق با هدف بررسی تنوع ژنتیکی جدایه های مختلف نوکلئوپلی هیدروویروس در 16 جمعیت طبیعی استان های مازندران و گلستان انجام شد. نمونه های کـرم غنچـه توتون آلـوده به ویروس از مزارع توتون در استان های مازندران و گلستان جمع آوری شدند. خالص سازی ویروس و استخراج DNA با استفاده از روش CTAB انجام شد. در آزمون نشانگر های RAPD ابتدا از ده جفت آغازگر جهت تکثیر DNA ویروس NPV استفاده گردید که از بین آن ها دو جفت آغازگر که بیش ترین پلی مورفیسم را داشتند، انتخاب شدند. این دو جفت آغازگر روی 16 نمونه DNA مربوط به جدایه های مناطق جغرافیایی مختلـف بررسی شدند. دو جفت آغـازگر مورد استفـاده همگـی نـوار های قابل کد گذاری ایجاد کردند. پس از الکتروفورز محصولات PCR، در مجموع تعداد 87 باند قابل امتیاز دهی به دست آمد که از بین آن ها، 75 باند (86 درصد) دارای چند شکلی بودند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزارPyElph انجام شد. پس از گروه بندی جمعیت ها با روش UPGMA در فاصله ژنتیکی 20، پنج شاخه اصلی مشاهده شد که این بیانگر وجود تنوع ژنتیکی میان جدایه های مورد بررسی بود، ولی این تنوع ژنتیکی با توزیع جغرافیایی جدایه ها مطابقت زیادی نداشت. با مبنا قرار دادن نشانگرRAPD جدایه هایی از نوکلئوپلی هیدروویروس با بیش ترین قرابت ژنتیکی در یک خوشه ژنی قرار گرفتند و بیش ترین شباهت را نشان دادند. نتایج ثابت کرد که بین جدایه های مطالعه شده تنوع خوبی وجود داشت که جهت برنامه های به نژادی و همچنین کنترل بیولوژیک می توان از آن ها استفاده نمود. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    12 - مقایسه مقادیر و زمان‌‌های مختلف کاربرد دو سم نماکور و راگبی در کنترل نماتود مولد گره ریشه Meloidogyne incognita Kofoid and White
    گیاهپزشکی کاربردی , العدد 1 , السنة 4 , زمستان 1394
    نماتود مولد گره ریشه یکی از مهم ترین عوامل خسارت زا در تمام مناطق کشت توتون می باشد. در این تحقیق تأثیر نماتودکش های فنامیفوس و کادوزافوس در کنترل نماتود مولد گره ریشهMeloidogyne incognita Kofoid and White در شرایط گلدانی انجام شد. آزمایش در قالب طرح کاملاً تصادفی با 20 أکثر
    نماتود مولد گره ریشه یکی از مهم ترین عوامل خسارت زا در تمام مناطق کشت توتون می باشد. در این تحقیق تأثیر نماتودکش های فنامیفوس و کادوزافوس در کنترل نماتود مولد گره ریشهMeloidogyne incognita Kofoid and White در شرایط گلدانی انجام شد. آزمایش در قالب طرح کاملاً تصادفی با 20 تیمار شامل دو نماتودکش در سه سطـح مختلف به میـزان 40، 60 و 80 کیلو گرم در هکتار و سه زمان مصرف با تلقیح 3000 لارو و تخم در هر کیلو گرم خاک گلدان به همراه یک تیمار شاهد آلوده و یک تیمار شاهد غیر آلوده در چهار تکرار انجام شد. صفات مختلف از قبیل تعداد توده تخم، تعداد تخم در هر توده، نمره گال، ضریب تولید مثل، درصد کنترل، تعداد برگ، وزن تر و خشک برگ، ارتفاع بوته، طول ریشه، وزن خشک و تر ریشه، درآمد ناخالص و قیمت هر کیلو گرم توتون محاسبه گردیدند. بین تیمار ها از نظر صفات مذکور (به جز تعداد برگ، وزن تر برگ و ارتفاع بوته) اختلاف معنی دار مشاهده گردید که از لحاظ درصد کنترل، نماتودکش نماکور به میزان 80 کیلو گرم در هکتار با زمان مصرف یک هفته قبل از نشاکاری مؤثر ترین تیمار در این مطالعه برای کنترل نماتود مولد گره ریشه معرفی گردید. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    13 - اثر کود اولیه نیتروژن در مدیریت علف های هرز پنبه
    بوم شناسی گیاهان زراعی , العدد 5 , السنة 8 , زمستان 1391
         به ­منظور ارزیابی اثرات کود اولیه نیتروژن و علف‎کش پس‌رویشی بر کنترل علف­های ­هرز پنبه در آغاز فصل، تحقیقی در سال 1387 در گرگان انجام شد. آزمایش بصورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک­های کامل تصادفی در چهار تکرار اجرا شد. فاکت أکثر
         به ­منظور ارزیابی اثرات کود اولیه نیتروژن و علف‎کش پس‌رویشی بر کنترل علف­های ­هرز پنبه در آغاز فصل، تحقیقی در سال 1387 در گرگان انجام شد. آزمایش بصورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک­های کامل تصادفی در چهار تکرار اجرا شد. فاکتور اول روش مدیریت علف­های­ هرز بود که شامل چهار سطح استفاده زود هنگام از مخلوط علف‎کش پس رویشی  Methazole + Envoc (250+750 سی سی در هکتار) در مرحله اولیه رشد گیاهچه پنبه (ارتفاع بوته 10-9 سانتی‎متر) و استفاده دیرهنگام از آن (ارتفاع بوته 20-15 سانتی‎متر) و تیمار وجین دستی زودهنگام و دیرهنگام در فصل رشد و فاکتور دوم شامل چهار سطح کود اولیه اوره نیتروژن از منبع در مقادیر صفر، 50 ، 100 و150 درصد مقدار توصیه شده 175 کیلوگرم در هکتار بود. بیشترین فراوانی نسبی مربوط به علف­های­ هرز تاج­خروس، پیچک صحرایی و بندواش بود (به‎ترتیب برابر 41، 39 و 39 درصد). هم‎چنین خارخسک، دم روباهی باریک و کیسه کشیش کمترین فراوانی نسبی داشتند. نتایج آزمایش نشان داد که وجین و مصرف دیر هنگام علف‎کش در مقایسه با سایر سطوح روش­های کنترل علف­ هرز بیشترین مقدار وزن خشک علف­های­ هرز را 10 روز پس از اعمال کنترل علف­های­هرز و یک ماه پس از اعمال تیمار مدیریت علف‎های هرز دارا بود. در این مطالعه با افزایش میزان کود اولیه نیتروژن از منبع اوره بر مقدار وزن خشک علف­های هرز 10 روز پس از اعمال روش­های کنترل علف­­هرز افزوده شد و از میزان وزن خشک علف­های هرز یک­ماه پس از اعمال روش­های کنترل علف­ هرز در سطوح مختلف توصیه کودی کاسته شد. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    14 - بررسی اثرات ضد قارچی تعدادی عصاره‌ گیاهی بر رشد میسیلیومی Sclerotinia sclerotiorum قارچ عامل پوسیدگی یقه توتون
    بوم شناسی گیاهان زراعی , العدد 2 , السنة 9 , تابستان 1392
         قارچ‌ پوسیدگی یقه توتون از عوامل مهم بیماری‌زای گیاهی می­باشد که در تمام نقاط دنیا پراکنده بوده و می‎تواند موجب خسارت محصول در کشورهای تولیدکننده توتون گردد. مدیریت این عامل بیماری‌زا با استفاده از سموم شیمیایی، تناوب زراعی، ارقام مقاوم، أکثر
         قارچ‌ پوسیدگی یقه توتون از عوامل مهم بیماری‌زای گیاهی می­باشد که در تمام نقاط دنیا پراکنده بوده و می‎تواند موجب خسارت محصول در کشورهای تولیدکننده توتون گردد. مدیریت این عامل بیماری‌زا با استفاده از سموم شیمیایی، تناوب زراعی، ارقام مقاوم، کنترل بیولوژیک و هم‎چنین عصاره‌های گیاهی و روغن‌ها انجام می‌شود. عصاره‌های گیاهی برای مدیریت این عامل بیماری ارجحیت دارد، زیرا سموم شیمیایی گران قیمت بوده و مصرف آن­ها آلودگی زیست محیطی به همراه دارد. این تحقیق با هدف بررسی اثر بازدارندگی عصاره‌های مختلف تعدادی گیاه دارویی در رشد قارچ‌ عامل پوسیدگی یقه توتون در آزمایشگاه و انتخاب حلال مناسب برای عصاره‌گیری انجام شده است. در این تحقیق عصاره‌ نه گونه گیاهی با استفاده از حلال‌های آب، استون، هگزان، اتانل و متانول استخراج شده و فعالیت ضد قارچی آن­ها در شرایط آزمایشگاه روی قارچ‌ عامل پوسیدگی یقه توتون در مرکز تحقیقات‌ و آموزش تیرتاش در سال 1391 بررسی شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه عامل و پنج تکرار انجام شد. عامل اول عصاره گیاهی شامل نه گونه گیاهی، عامل دوم حلال در پنج سطح (آب، استن، هگزان، اتانول و متانول) و عامل سوم غلظت (0، 1000 و 2000 پی پی ام) در نظر گرفته شد. بررسی حداقل غلظت بازدارندگی عصاره‌های گیاهی با استفاده از روش اختلاط با محیط کشت انجام شد. نتایج نشان داد که عصاره گیاهان نعناع گربه‌ای، توتون، آویشن کوهی، رازیانه، زوفا و بادرنجبویه پرپر اثر بازدارندگی خوبی بر رشد قارچ‌  مورد بررسی در این مطالعه داشتند. بیشترین اثر بازدارندگی مربوط به عصاره استخراجی با حلال متانول بود. هم‎چنین حداقل غلظت بازدارندگی عصاره متانولی توتون، نعناع گربه‌ای، آویشن کوهی، رازیانه، بادرنجبویه پرپر و زوفا بر قارچ‌های بیماری‌زای مورد بررسی 5/1، 5/1، 2، 3، 3 و 5/2 میلی‎گرم بر میلی لیتر بدست آمد. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    15 - واکنش ژنوتیپ های توتون گرمخانه‌ای به نماتد ریشه گرهی (Meloidogyne incognita)
    بوم شناسی گیاهان زراعی , العدد 2 , السنة 10 , تابستان 1393
    ریشه گرهی بیماری مهم توتون در کشورهای تولید کننده آن در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری است که توسط گونه&shy;های مختلف <em>Meloidogyne</em> ایجاد می&shy;شود. ارقام مقاوم از نظر اقتصادی برای مدیریت این بیماری ترجیح دارد، زیرا نماتدکش‌ها گران قیمت بوده و باعث آلودگی زیست محی أکثر
    ریشه گرهی بیماری مهم توتون در کشورهای تولید کننده آن در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری است که توسط گونه&shy;های مختلف <em>Meloidogyne</em> ایجاد می&shy;شود. ارقام مقاوم از نظر اقتصادی برای مدیریت این بیماری ترجیح دارد، زیرا نماتدکش‌ها گران قیمت بوده و باعث آلودگی زیست محیط می‌شوند. این تحقیق به منظور بررسی عکس‌العمل 100 رقم توتون گرمخانه‌ای به گونه غالب نماتد در منطقه، آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در گلخانه مرکز تحقیقات و آموزش تیرتاش انجام شد. برای این منظور بوته‌های توتون در زمان انتقال نشا به گلدان&shy;های 5/1 کیلویی، با تعداد 2000 تخم و لارو سن دوم زنده و فعال نماتد مایه&shy;زنی شدند. ارزیابی 70-60 روز پس از نشاکاری بر اساس شاخص گال، ضریب تولیدمثل، تعداد توده تخم و میانگین تخم موجود در هر توده انجام شد. بین ارقام از نظر صفات مذکور اختلاف معنی‌داری در سطح احتمال 1% وجود داشت. ارقامCoker 176، Mac Nair 944، S 392-3 S، TL33&nbsp; و Bel 61-10&nbsp; کمترین نمره گال و ضریب تولیدمثل را داشتند. هجده رقم حساس و مقاوم انتخاب و در سال دوم نیز با همان شرایط مایه‌زنی شدند. آزمایش به صورت طرح بلوک‌های کامل تصادفی با پنج تکرار انجام شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد ارقام واکنش متفاوتی به نماتد ریشه گرهی داشتند. ارقام Bel 61-10 با کمترین مقدار شاخص گال، ضریب تولیدمثل، تعداد توده تخم و میانگین تخم موجود در هر توده به ترتیب با 2، 1/1، 2/38 و357&nbsp; و Coker 176 با 6/1، 18/1، 38 و 354به عنوان ارقام مقاوم معرفی شدند. رقم Bel 61-10 به عنوان والد مقاوم در انجام کارهای اصلاحی در آینده استفاده خواهد شد. رقم زراعی Coker 176 برای کشت در مناطق توتون&shy;کاری آلوده به نماتد ریشه گرهی توصیه می&shy;شود. تفاصيل المقالة