فهرس المقالات محمد شریفانی


  • المقاله

    1 - «بررسی تطبیقی روش تفسیری مواهب الرحمن و المیزان
    مطالعات قرآنی , العدد 1 , السنة 14 , زمستان 1402
    همواره روش تطبیق در حصول به میزان حقیقت در اغلب موضوعات از موثرترین روشهاست.در عصر حاضر کتاب تفسیر مواهب الرحمن و المیزان از جمله تفاسیر فاخر عصر ماست که در نگاه کلی روش اجتهادی قرآن به قرآن شاخصه هردو تفسیر است. مقاله حاضر پس از تبیین ساختار کلی این دو تفسیر و اشاره به أکثر
    همواره روش تطبیق در حصول به میزان حقیقت در اغلب موضوعات از موثرترین روشهاست.در عصر حاضر کتاب تفسیر مواهب الرحمن و المیزان از جمله تفاسیر فاخر عصر ماست که در نگاه کلی روش اجتهادی قرآن به قرآن شاخصه هردو تفسیر است. مقاله حاضر پس از تبیین ساختار کلی این دو تفسیر و اشاره به ویژگی های هر کدام در مقام تطبیق و مقایسه با به کارگیری روش قرآن به قرآن، تبیین مفردات واژگان و مساله مهم سیاق در هردو تفسیر پرداخته شده است.لکن در مقام مقایسه پرداختن به تبیین دقیق و جامع و گسترده معنای واژگان لغات از مولفه های شاخص تفسیر مواهب است که بحق از سبک نوینی برخوردار است. همانگونه که پرداختن بهمساله سیاق بعنوان یک نوآوری فاخر از خصوصیات بسیار مهم تفسیر المیزان است و در نهایت باید اعتراف کرد بهره گیری از هردو تفسیر میتواند مارا به فهم عمیق و جامع قرآن رهنمون کرد که این هنر مقاله حاضر است. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    2 - کنکاشی در نقاط قوت اندیشه‌ها و کارکردهای تصوّف و عرفان
    عرفان اسلامی , العدد 4 , السنة 20 , پاییز 1402
    در این مقاله با روش توصیفی و تحلیلی و به کمک اسناد نوشتاری و تحقیق کاربردی نقاط قوت اندیشه‌ها و کارکردهای تصوّف و عرفان مورد کاوش و تحلیل قرارگرف ه است. هر مسلک و آیینی امکان دارد صاحب نقاط قوت یا منفی باشد. عرفان و تصوّف نیز از این قانون استثنا نیست. بررسی شاخص‌های عرف أکثر
    در این مقاله با روش توصیفی و تحلیلی و به کمک اسناد نوشتاری و تحقیق کاربردی نقاط قوت اندیشه‌ها و کارکردهای تصوّف و عرفان مورد کاوش و تحلیل قرارگرف ه است. هر مسلک و آیینی امکان دارد صاحب نقاط قوت یا منفی باشد. عرفان و تصوّف نیز از این قانون استثنا نیست. بررسی شاخص‌های عرفان و تصوّف مثبت، از دیدگاه دین اسلام و آموزه‌های اسلامی است. در این نوشتار به بررسی و واکاویِ چهار محور اخلاقی و تربیتی، اجتماعی و سیاسی، فرهنگی و هنری و مذهبی و فکری، به مثابه محورهای اصلیِ نقاط قوت و میراث مثبت تصوّف و عرفان پرداخته شده است؛ سپس دنباله‌ هر محور، ارزیابی و تحلیل مهم‌ترین ویژگی‌های مثبت عرفان آورده شده است. بی‌توجهی به ظاهر و رویگردانی از عادات گذشته، تطهیر و پاکسازی نفس، توسعه‌ آموزش و تربیت دینی، ریاضت مشروع و معقول، زهد و پارسایی، تسامح، سازش و رواداری مذهبی، خردورزی و عقلانیت، روش میانه‌روی و اعتدال، گسترش نیکوکاری و احسان اجتماعی، ایجاد شادی و نشاط، ادبیات و شعر، خطاطی و خوشنویسی، غنی‌سازی فرهنگی و گسترش هنر، موسیقی، پایبندی به آداب طریقت، شریعت‌محوری و ولایت‌پذیری از مهم‌ترین میراث مثبت محورهای یادشده هستند. نگارنده تأکیددارد به دلیل وجود بعضی از آسیب‌ها و آفت‌های تصوّف و عرفان، نباید به طور کلی تصوّف و عرفان را ناپسند دانست و نباید مانعِ انتشار نقاط قوت و مقبول آن شد. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    3 - پیامدهای سبک زندگی غربی و راه های مقابله با آن در بیانات رهبر معظم انقلاب
    نشريه روانشناسی اجتماعی , العدد 5 , السنة 11 , زمستان 1402
    سبک زندگی در واقع تمامی حالات زندگی انسان از بدو تولد تا مرگ را در بر می‌گیرد که بر اساس آن انسان دارای یک شیوه خاصی می‌باشد که یا برگرفته از یک مکتبی بوده یا بر جوامعی در طی زمانی این امر حادث شده است. سبک زندگی موارد زیادی از جمله خوراک، پوشاک، بهداشت، مسکن، آداب و رس أکثر
    سبک زندگی در واقع تمامی حالات زندگی انسان از بدو تولد تا مرگ را در بر می‌گیرد که بر اساس آن انسان دارای یک شیوه خاصی می‌باشد که یا برگرفته از یک مکتبی بوده یا بر جوامعی در طی زمانی این امر حادث شده است. سبک زندگی موارد زیادی از جمله خوراک، پوشاک، بهداشت، مسکن، آداب و رسوم، فرهنگ و روابط اجتماعی را در بر می‌گیرد و دارای سه نوع سبک زندگی تارک دنیایی، سبک زندگی غربی و سبک زندگی الهی است. سبک زندگی الهی بر گرفته از دین مبین اسلام بوده و بهترین سبکی است که نه راه افراط و نه تفریط بلکه اعتدال را طی می کند. اما متاسفانه شاهد گسترش سبک زندگی غربی در بین جوانان هستیم. این مساله توسط مقام معظم رهبری مورد دقت قرار گرفته است و ایشان پیامدهایی را مانند برانگیختن نزاع ها در میان مسلمانان، فعال سازی فعالیت های تبشیری (مسیحی سازی)، ایجاد درگیری و اختلاف میان جوانان در بیانات خود مطرح کردند و راهکارهایی از جمله تحبیب قلوب بین المللی، ضرورت کنترل افراطی گری و بیداری اسلامی را برای کاهش سبک زندگی غربی مطرح کرده اند که در این مقاله با روش توصیفی – تحلیلی و با ابزار کتابخانه‌ای به آن پرداخته شده است با این هدف که شناخت آسیب‌ها و فرصت‌هایی که از سبک زندگی بر نظام اجتماعی و سیاسی وارد می‌شود، شناسایی و تصمیمات و راهبردهای لازم در جهت آن طراحی شود. از یافته های مقاله این است که دنیای اسلام نیازمند بیداری است اما با دو مانع بزرگ روبرو می‌باشد: اولین مانع استعمارگرانی هستند که به آنها به عنوان بازار و ابزار نگاه می کنند و برای به انحراف کشیدن بیداری مسلمانان، تمام تلاش خود را انجام می دهند از جمله تقویت مسلمانان مرتجع، متعصب و عقب مانده در تمام نقاط و دوم، حاکمین مستبدی هستند که به عنوان کارگزاران استعمار عمل کرده و برای ماندگاری در قدرت از هرگونه عملی فرو گذار نکرده و ضمن نابودی و تخریب جامعه و مردم خود، تلاش می کنند تا چند صباحی بیشتر در مسند قدرت باشند. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    4 - بزهکاری ظاهری و قانونی سایبری در فقه و حقوق با تاکید بر حریم خصوصی
    پژوهش های فقه و حقوق اسلامی , العدد 500 , السنة 1 , بهار 2050
    این مقاله با روش توصیفی تحلیلی و با ابزار کتابخانه‌ای به بررسی بزهکاری ظاهری و قانونی سایبری در فقه و حقوق با تاکید بر حریم خصوصی می‌پردازد با این ضرورت که مطالعه آثار ظهور فناورى‌هاى نوین اطلاعاتى و ارتباطى؛ چون اینترنت وفضای سایبر، درفرآیند شکل گیرى جرائم جدید موثر ا أکثر
    این مقاله با روش توصیفی تحلیلی و با ابزار کتابخانه‌ای به بررسی بزهکاری ظاهری و قانونی سایبری در فقه و حقوق با تاکید بر حریم خصوصی می‌پردازد با این ضرورت که مطالعه آثار ظهور فناورى‌هاى نوین اطلاعاتى و ارتباطى؛ چون اینترنت وفضای سایبر، درفرآیند شکل گیرى جرائم جدید موثر است و با این هدف که این شناخت می‌تواند موجب ایجاد پیش زمینه مناسب برای تدوین قانون نوین و متناسب با مقتضیات جامعه گردد و حداقل کاهش جرائم سایبری را در پی خواهد داشت. بستر سایبر بواسطه ویژگی های خاص خود، شناساییِ بزهکار و کشف بزه را دشوار ساخته است. بخش زیادی از این جرائم به دلیل هویت ناشناخته مرتکبین و عدم پیگیری بزه‌دیده، خصوصا در جرایمی که بزه دیده زن بوده است، به وضوح دیده می شود. البته جرایمی مانند قاچاق انسان‌ها و قاچاق مواد مخدر و پورنوگرافی نیز در بستر دارک نت حائز اهمیت است. از نتایج این مقاله بیان ممنوعیت تجسس، تحسس و تفتیش، ممنوعیت ورود به منازل بدون استیذان، ممنوعیت استراق سمع و استراق بصر، ممنوعیت سوءظن، نمیمه و غیبت، ممنوعیت سب، هجو و قذف، فحشا و هتک سِتر، و ممنوعیت خیانت در امانت می‌باشد که از قواعد فقهی_ حقوقی حمایت از حریم خصوصی در فضای مجازی است. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    5 - واکاوی راهبردهای هدایتی قرآن برای بهسازی منابع انسانی
    آمـــــوزش و بهبود منابع انسانی , العدد 2 , السنة 7 , تابستان 1401
    هدف اصلی از ارائه این مقاله جلوگیری از زیانهای ناشی از نیروی انسانی با به حداقل رساندن چالشهایموجود از طریق بازشناسی و ترویج راهبردهای هدایتی قرآن کریم برای بهسازی منابع انسانی است.روششناسی: روش تحقیقِ این پژوهش توصیفی و تحلیلی، و مطالب آن به صورت کتابخانهای و استفاده ا أکثر
    هدف اصلی از ارائه این مقاله جلوگیری از زیانهای ناشی از نیروی انسانی با به حداقل رساندن چالشهایموجود از طریق بازشناسی و ترویج راهبردهای هدایتی قرآن کریم برای بهسازی منابع انسانی است.روششناسی: روش تحقیقِ این پژوهش توصیفی و تحلیلی، و مطالب آن به صورت کتابخانهای و استفاده از منابعاینترنتی جمعآوری شده است.یافتهها: در این مقاله راهبردهای هدایتی قرآن کریم برای بهسازی منابع انسانی، از آیه 23سوره زمر استخراج ودر جهت بهبود بازده و افزایش اثربخشی و رشد بهرهوری سازمانها مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. راهبردهاییمانند: منبع معتبر و بینقص، محتوای قابل فهم و مفید، نوآوری و ابتکار، قانونمندی و نظم، تشابه وهمسانی، تکرار شوقانگیز، اثرگذاری و آرامش. فرایند استخدام، شاخصهای گزینش نیروی انسانی،نیازسنجی علمی برای تأمین نیرو، آموزشهای برون و درون سازمانی، وفادارسازی نیروی انسانی، برنامهریزی دربخش منابع انسانی، فرهنگ و رفتار سازمانی، نگهداشت نیروها و شاخصهای ارزیابی عملکرد، از جمله چالشها ومشکلات مؤسسات و شرکتها در حوزه منابع انسانی هستند.نتیجهگیری: قرآن کریم راهبردهای هدایتی گوناگونی جهت ساماندهی و سازماندهی منابع انسانی و رفع مشکلاتو چالشهای موجود ارائه داده است. بهسازی نیروی انسانی سبب میشود تا کارکنان بتوانند هماهنگ بادگرگونیهای سازمانی و تغییرات محیط به شکل اثرگذار فعالیتشان را استمرار دهند و بر کارایی و سودمندیِ خودبیفزایند. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    6 - An Inquiry into the Qur’anic Components of Teaching Manners and Its Role in the Growth and Honoring of the Teacher
    Journal of Education Experiences , العدد 1 , السنة 6 , زمستان 2023
    The purpose of this study is to identify and analyze the Qur’anic components of educational and upbringing etiquette and to prove its role in the growth and honour of the teacher themselves. In this article, researchers have employed a descriptive-analytical appro أکثر
    The purpose of this study is to identify and analyze the Qur’anic components of educational and upbringing etiquette and to prove its role in the growth and honour of the teacher themselves. In this article, researchers have employed a descriptive-analytical approach to examine the Quranic aspects of teaching and educational etiquettes, as well as their pivotal role in fostering growth and bestowing honor upon the teacher. Additionally, written documentation has been utilized as a research methodology in this study. The conduct of a teacher towards their students in the realm of education is undeniably one of the paramount factors that not only molds the teacher’s personality but also significantly influences the development of the learners’ personalities. In this present article, a novel approach is introduced, drawing upon a set of principles derived from Surah al-Kahf, which addresses the concept of honoring teachers and encompasses various etiquette considerations. These principles encompass: refraining from dismissing the students hastily, elucidating the challenges ahead, evaluating students to understand their needs, providing comprehensive explanations for actions to convey their underlying reasons and wisdom, showing respect for the students’ inherent values, recognizing their capacities and talents, emphasizing the significance and degrees of knowledge, fostering tolerance and patience, dispelling ambiguity from students’ minds, promoting monotheistic awareness, cautioning against the misuse of knowledge, instilling awareness, providing an ultimatum before resorting to punishment, embodying the attributes of mercy, and facilitating growth while considering timing. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    7 - تحوّلی تاریخی بر چرایی و چگونگی بازشناسی مصادر حدیثی نخستین مفقود
    مطالعات تاریخی قرآن و حدیث , العدد 2 , السنة 28 , تابستان 1401
    از اساسی‌ترین معیارهای اعتبارسنجی حدیث از نگاه پیشینیان، معیارهای منبع‌شناختی و صرفا مراجعه به کتب رجالی بوده است که باعث کنار گذاشتن بسیاری از منابع حدیثی شده است. به دنبال تحوّلی تاریخی، در پی روش‌ها و قرائن جدید جهت شناسایی مصادر حدیثی معتبر هستیم. مهم‌ترین فواید باز أکثر
    از اساسی‌ترین معیارهای اعتبارسنجی حدیث از نگاه پیشینیان، معیارهای منبع‌شناختی و صرفا مراجعه به کتب رجالی بوده است که باعث کنار گذاشتن بسیاری از منابع حدیثی شده است. به دنبال تحوّلی تاریخی، در پی روش‌ها و قرائن جدید جهت شناسایی مصادر حدیثی معتبر هستیم. مهم‌ترین فواید بازشناسی مصادر حدیثی نخستین را می‌توان شناسایی کتاب‌های مورد اعتماد محدثان قدیم، بررسی کلی روایات و کتاب یک راوی، شناسایی نسخ مختلف و حل تعارض روایات برشمرد. توجه به سند نقلِ مصادر نخستین در منابع رجالی، تکرار سلسلة سند منتهی به صاحب کتاب در منابع حدیثی و همخوانی موضوع روایات با عنوان کتاب مؤلف، از روش‌های تشخیص اخذ حدیث از مصادر مکتوب است. تحلیل‌های مصدرشناختی، به حداقل رساندن گمانه‌زنی‌ها، اجتناب از بیان حدس و احتمالات ضعیف و بیان چگونگی بازشناسی مصادر حدیثی مفقود به کمک ارائه قرائن هفتگانه جهت اثبات وجود یک کتاب به عنوان یک منبع مکتوب، از مهم‌ترین یافته‌ها و دستاوردهای این پژوهش است. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    8 - مبانی و اصول هنر انقلابی از دیدگاه مقام معظم رهبری
    گفتمان سیاسی انقلاب اسلامی , العدد 9 , السنة 3 , بهار 1403
    هنر یکی از مهمترین ابزاری است که در هماورد فرهنگی، تولید و بازتولید ارزش‌ها، مورد توجه کشورهاست و انقلاب اسلامی برای پایایی و پویایی، نیازمند صیانت از ارزش‌ها و هنجارهایی است که بنیان‌های فرهنگی - هنری انقلاب اسلامی را شکل داده است که ابزار هنر در تولید و بازتولید این ا أکثر
    هنر یکی از مهمترین ابزاری است که در هماورد فرهنگی، تولید و بازتولید ارزش‌ها، مورد توجه کشورهاست و انقلاب اسلامی برای پایایی و پویایی، نیازمند صیانت از ارزش‌ها و هنجارهایی است که بنیان‌های فرهنگی - هنری انقلاب اسلامی را شکل داده است که ابزار هنر در تولید و بازتولید این ارزش‌ها و صیانت از فرهنگ انقلاب اسلامی نقش بسزایی دارد. در همین راستا، بیانات و اندیشه‌های مقام معظم رهبری به‌عنوان یک فقیه اسلام‌شناس طراز اول که درک درستی از هنر انقلابی دارد، از اهمیت بالایی در تحلیل و تبیین بهتر مبانی و اصول هنر انقلابی برخوردار است. بنابراین نوشتار پیش‌رو با کاربرد روش توصیفی- تحلیلی و اسنادی (بیانات مقام معظم رهبری) به دنبال پاسخ به این پرسش است که مبانی و اصول هنر انقلابی از دیدگاه مقام معظم رهبری چه مشخصاتی دارد؟ نتایج پژوهش، حاکی از آن است که کسب رضایت خالق را می‌توان از موارد اولیه و مهم مبانی هنر انقلابی قلمداد کرد. از اصول دیگر هنر انقلابی می‌توان به ترویج و تقویت مفاهیم عالی انقلاب، ایجاد اعتماد به نفس، خلق مخاطب، جذب مخاطب بین المللی، همگامی با اهل فکر، آگاه سازی، دریافتن نیازها و عقلانیت اشاره کرد. آنچه می تواند هنر انقلابی را از سایر هنرها متمایز نماید اصول هنر انقلابی است. عقلانیت و استفاده حداکثری از قوه فکر و اندیشه از برجسته‌ترین اصول هنر انقلابی است. ارزش معنوی، مردمی بودن، تعهد، بصیرت-افزایی، نمایاندن ارزش‌ها و عدم خودباختگی با دیدن زیبایی‌ها از دیگر اصول هنر انقلابی است. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    9 - الزامات نقش گفتگو در تحکیم بنیان خانواده با نگاه به سبک زندگی رضوی (یک مطالعه کیفی)
    پژوهشنامه معارف اهل بیت علیه السلام , العدد 6 , السنة 2 , زمستان 1402
    خانواده به عنوان مهم¬ترین نهاد اجتماعی، زیر بنای زندگی فردی و شخصیت انسانی است که تحکیم آن مورد توجه ادیان و مذاهب مختلف و مورد پژوهش اندیشمندان متعدد است. از مهم¬ترین عوامل تحکیم بنیان خانواده گفتگو میان اعضای آن است که تحقق آن مستلزم فراهم¬بودن الزامات متعدد و استفاده أکثر
    خانواده به عنوان مهم¬ترین نهاد اجتماعی، زیر بنای زندگی فردی و شخصیت انسانی است که تحکیم آن مورد توجه ادیان و مذاهب مختلف و مورد پژوهش اندیشمندان متعدد است. از مهم¬ترین عوامل تحکیم بنیان خانواده گفتگو میان اعضای آن است که تحقق آن مستلزم فراهم¬بودن الزامات متعدد و استفاده از تعالیم دینی مانند سیره رضوی است. بدین جهت هدف از پژوهش حاضر شناسایی الزامات نقش گفتگو در تحکیم بنیان خانواده با توجه به سبک زندگی رضوی است. روش پژوهش کیفی با رویکرد پدیدارشناسی و تحلیل مضمون می¬باشد که از مشاوران خانواده و اساتید دانشگاه به شیوه نمونه¬گیری قضاوتی، نظری و هدفمند با الگوی گلوله برفی انتخاب شدند. نمونه مورد مطالعه با توجه به اشباع نظری داده¬ها 12 نفر انتخاب شد و اطلاعات از طریق مصاحبه¬های نیمه ساخت¬یافته جمع آوری گردیده است. تحلیل اطلاعات با الگوی کلایزی(1978) انجام شد.پس از جمع¬آوری اطلاعات، مفاهیم و جملات کلیدی مصاحبه¬ها استخراج و مضامین اصلی کشف شد. این مضامین با توجه به سیره رضوی شامل 4 مضمون اصلی مقدمات و شرایط،فنی و فرآیندی، ابعاد گفتگو و پیامدها هستند. نتایج پژوهش بیانگر این است که سیره رضوی سرشار از نکات و مفاهیم اخلاقی و اجتماعی است که زمینه¬ساز شکل¬گیری و تقویت گفتگو میان اعضا از یک سو و تحکیم بنیان خانواده از سوی دیگر است و می¬تواند به عنوان الگویی کاربردی یاری¬گر تحکیم خانواده¬ها گردد. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    10 - نقش فرماندهی کل نیروی انتظامی درتحقق جهاد تبیین مطابق بیانیه گام دوم انقلاب
    علوم سیاسی , العدد 4 , السنة 20 , بهار 1403
    زمینه و هدف: فرماندهی نیروی انتظامی (فراجا) به عنوان نهاد متولی امنیت و نظم در جامعه نقش مهمی در تحقق جهاد تبیین در جامعه دارد. جهاد تبیین از موضوعات اساسی برای آینده انقلاب است که مورد توجه مقام¬معظم¬رهبری (مدظله) قرار¬دارد و ایشان به مناسبت¬های مختلف در این رابطه نکات أکثر
    زمینه و هدف: فرماندهی نیروی انتظامی (فراجا) به عنوان نهاد متولی امنیت و نظم در جامعه نقش مهمی در تحقق جهاد تبیین در جامعه دارد. جهاد تبیین از موضوعات اساسی برای آینده انقلاب است که مورد توجه مقام¬معظم¬رهبری (مدظله) قرار¬دارد و ایشان به مناسبت¬های مختلف در این رابطه نکاتی را تذکر داده¬اند. بنابراین آگاهی از شرایط و عوامل اثرگذار توسط فراجا بر تحقق جهادتببین می¬تواند زمینه¬ساز رسیدن به جامعه مطلوب و تداوم انقلاب باشد. هدف پژوهش حاضر ارائه نقش فرماندهی نیروی انتظامی در تحقق جهادتبیین مطابق بیانیه گام¬دوم¬انقلاب است. روش: رویکرد کیفی و نظریه داده¬بنیاد است. داده¬های مورد نیاز از طریق نمونه‌گیری نظری و هدفمند با روش مصاحبه¬های نیمه‌ساختاریافته با فرماندهان نیروی انتظامی استانهای کرمانشاه، همدان و کهگیلویه و بویراحمد گردآوری و طی سه فرآیند؛ کدگذاری باز، محوری و گزینشی، مفهوم¬پردازی و تجزیه و تحلیل شده¬است. یافته¬ها و نتیجه¬گیری: یافته¬های پژوهش شامل 330 مفهوم اولیه، 157 مضمون فرعی و 18 مضمون اصلی است که مقوله‌ هسته، «فرماندهی فراجا و تحقق جهاد¬تببین» برساخت گردید و الگوی پارادایمی بدست آمده، شرایط و علل، عوامل و ضرورت¬های لازم را بازنمایی کرده و برای رسیدن به نتایج مطلوب لازم است تمام مؤلفه¬های اثرگذار با اتخاذ استراتژی¬های لازم، پیامدهای این امر را فراهم سازند. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    11 - حقوق فرزند خوانده درفقه اسلام وقوانین ایران
    فقه و مبانی حقوق اسلامی , العدد 4 , السنة 16 , زمستان 1402
    داشتن فرزند يكي از نعمت های بزرگ خداوند است که متاسفانه عده ای از آن محرومند. فرزندخواندگی راهکاری برای جبران نبود فرزند است که حق و تکلیفی را برای فرد فراهم می کند. از حقوق غیر مالی فرزندخوانده حق داشتن نام نیک، حق احسان، حق بازی و سرگرمی، حق زیستن با والدین حکمی (فرزن أکثر
    داشتن فرزند يكي از نعمت های بزرگ خداوند است که متاسفانه عده ای از آن محرومند. فرزندخواندگی راهکاری برای جبران نبود فرزند است که حق و تکلیفی را برای فرد فراهم می کند. از حقوق غیر مالی فرزندخوانده حق داشتن نام نیک، حق احسان، حق بازی و سرگرمی، حق زیستن با والدین حکمی (فرزند پذیران)، حق تعلیم وتربیت و حق تکریم واحترام است. از حقوق مالی فرزندخوانده نیز باید به ارث و نفقه اشاره کرد. به دلیل شباهت کارکرد خانواده فرزند پذیر با خانواده طبیعی حکم به سرایت آثار می¬گردد. پس انفاق و ارث به فرزند خوانده نیز تسری می یابد و او نیز مانند فرزند واقعی تکلیف به پرداخت نفقه فرزند پذیران را دارد. تکالیف و وظایف در عقد فرزند خواندگی فقط بر عهده زوجین است و به سایر بستگان سرایت نمی کند. این مقاله با روش توصیفی تحلیلی و با ابزار کتابخانه¬ای به بررسی حقوق فرزندخوانده در فقه اسلام و قوانین ایران می پردازد تا با توجه به شرایط کنونی برخی از خانواده ها مبنی بر حضانت فرزندخوانده، از دیدگاه فقهی این حقوق تبیین شود. تفاصيل المقالة