نقش جنسیت در محتوای آموزش رسمی و عمومی براساس آموزههای قرآن و حدیث
الموضوعات :محمد شریفانی 1 , فاطمه حاجی بابایی 2
1 - دانشیار دانشکده الهیات، دانشگاه علامه طباطبایی تهران، تهران، ایران
2 - دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات و دبیر آموزش و پرورش، تهران. ایران
الکلمات المفتاحية: تربیت اخلاقی, تربیت عبادی, محتوای تربیتی و آموزشی, نقش جنسیتی, هویت جنسیتی.,
ملخص المقالة :
مقدمه و هدف: استقلال فرهنگی، بنیادیترین محور استقلال و زیرساخت همۀ ابعاد دیگر استقلال کشور است. برای تحقق استقلال فرهنگی، تغییر رویکرد تربیتی نظام آموزشی از نگرش غربگرایانه به نگرش اسلامی، راهبُرد اصلی است. مقالۀ حاضر با تمرکز بر نقش متغیر جنسیت در تربیت، به نقد جهتگیری نظام آموزشی کشور در تدوین محتواهای تربیتی و آموزشی میپردازد، که علیرغم هدفگذاریهای اسناد بالادستی، شالودۀ آن برگرفته از رویکرد تربیتی غرب است. بهعلاوه، به برخی تفاوتهای رویکرد تربیتی اسلامی و غربی اشاره میکند. روش شناسی پژوهش: این تحقیق با روش ترکیبی پرسشنامه و توصیفی و تحلیلی، به تبیین نگاه آیات قرآن و روایات میپردازد تا دیدگاه اسلام را نسبت به نقش جنسیت در محتوای آموزشی و تربیتی یادآور شود. یافتهها: مطابق نتایج این پژوهش، متغیرِ جنسیت، در محتوای مورد نظر برای تربیتِ عبادی و اخلاقی تعیینکننده بوده و در پذیرش هویت جنسیتی (فطری)، که باعث ایفای نقشهای زنانه و مردانه میشود، مؤثر است. بحث و نتیجهگیری: در نتیجه، طبق رویکرد تربیت اسلامی، محتوای تربیتی و آموزشی برنامۀ درسی، باید با محوریت تفاوتهای جنسیتی متربیان، طراحی و تدوین شود، تا براساس نظامِ معیارِ اسلامی، علاوه بر تأکید بر رُشد معنوی دانشآموزان، زمینه را برای ایفای بهتر نقشهای وابسته به جنسشان در خانواده و اجتماع، فراهم سازد.