نقش مدیریت محلی در توانمندسازی زنان روستایی(مطالعه موردی: دهستان استرآباد جنوبی شهرستان گرگان)

محورهای موضوعی : مطالعات برنامه ریزی شهری و منطقه ای

علی اکبر نجفی کانی ¹ , زینب وصال ²

1 - استادیار گروه جغرافیا، دانشگاه گلستان، گرگان، ایران
2 - دانش آموخته کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه گلستان، گرگان، ایران

تاریخ دریافت : 1392/06/20 تاریخ پذیرش : 1394/03/25 تاریخ انتشار : 1394/03/01

کلید واژه: توانمندسازی, مدیریت محلی, زنان روستایی, دهستان استرآباد جنوبی,

چکیده مقاله :

مدیریت محلی مفهومی نسبتاً جدیدی است که از ارکان اصلی حل مسائل و مشکلات روستایی به شمار می آید و کاربرد آن در حوزه ی مسائل روستایی روز به روز در حال افزایش می باشد. امروزه یکی از راهبردهای مؤثر در توسعه همه جانبه و پایدار نواحی روستایی، نقش مدیران محلی درجریان توسعه روستایی است، به طوریکه با سیاست گذاری و اجرای صحیح مدیریت و برنامه های توسعه روستایی در قالب هدایت آن ها برای استفاده از توانمندی ها، قابلیت ها و مشارکت مردمان محلی راه رسیدن به توسعه پایدار روستایی را هموار می گردد. با توجه با اینکه زنان روستایی نقش کلیدی در امور مختلف بویژه تولیدات کشاورزی، صنایع روستایی و... دارند، در جریان توسعه روستایی حائز اهمیت هستند، و توانمندسازی آنان در کانون مفاهیم جدید توسعه و تقویت راهبردهای فقر زدایی در مناطق روستایی شناخته شده است. در این راستا، مقاله حاضر سعی دارد به بررسی نقش مدیران محلی (شورای اسلامی و دهیار) در توانمند سازی زنان روستایی در دهستان استرآباد جنوبی واقع در شهرستان گرگان بپردازد. روش پژوهش حاضر بصورت توصیفی- تحلیلی است و تعداد نمونه ها با استفاده از فرمول کوکران 200 نفر بدست آمده است. سپس بعد از طراحی پرسش نامه ایی زنان روستایی دهستان استرآباد جنوبی بصورت تصادفی ساده/سیستمایتک مورد سنجش و آزمون قرار گرفتند. برای سنجش داده ها از آزمون های تحلیل همبستگی (اسپیرمن، کندال، کرامر) و مک نمار در محیط نرم افزار SPSS استفاده شده است و یافته های تحقیق حاکی از آن است که مدیران محلی با عملکردهای خود تأثیر قابل توجهی در زمینه های مختلف اعم از ایجاد فرصت های شغلی مناسب، افزایش درآمد، تقویت تعاونی ها و تشکل های زنان و همچنین توجه به مهارت های زنان روستایی در دهستان استرآباد جنوبی داشته اند.

چکیده انگلیسی:

Local management is a relatively new concept which is a key element of solving problems ­ rustic look and its application in the field of rural problems  is increasing day by­ day. One of the most effective strategies in the development and sustainability of rural areas, the role of local leaders in rural development. Proper implementation and management of policies and investments so rural development programs in directed them to use their abilities, ability and community participation in sustainable rural development paves the way to.­ Proper implementation and management of policies and investments so Rural development programs in the form led them to use their skills, capabilities and community participation to achieve Sustainable development of rural  smoothly. Given the key role of rural women in particular, agricultural production, Rural Industries and. They are important in the process of rural development, and enabling them to develop new concepts and focus  strengthen poverty alleviation strategy in rural areas are known. In this context, this paper attempts to examine the role Local Leaders (Council of Dhyary) the empowerment of rural women in  Astarābād district located in the southern city of Gorgan pay. Methods The study was descriptive - analytical and study population of 200 women using Cochran formula selected rural villages in South Astarābād A random sample of / Systmayk are obtained. sensing data for the test  correlation analysis (Spearman, Kendall Kramer) and Mac Nemar in soft  SPSS software is used The research findings suggest that local managers with their actions impact Attention in various fields including employment opportunities  appropriate, increase revenue, strengthen co and women's organizations and Also the skill  rural women in rural South Astarābād have. 

منابع و مأخذ:

1. ارسی، ساعی و ولی­پور، ایرج، 1389، شناسایی عوامل مؤثر بر توانمندسازی زنان جهت مشارکت درتوسعه اجتماعی (مطالعه­ی موردی: استان لرستان)، فصلنامه علوم رفتاری،  شماره 69، صص 107 -67.

2. انوری، سمیرا، 1391، توانمندسازی زنان روستایی در مدیریت ضایعات کشاورزی، خانگی و تولید ورمی کمپوست، ماهنامه برزگر، سال سی و دوم، شماره 1070،  صص 35-32.

3. ایمانی جاجرمی، حسین و کریمی، علیرضا، 1388، چالش­های اجتماعی شوراهای روستایی در مدیریت محلی، مجله توسعه روستایی، دوره اول، شماره1، صص 114-89.

 

4. حسنوند، احسان و حسنوند، اسماعیل،1390، تجربه دهیاری­ها، موانع توفیق و کارکردهای آن­ها (مطالعه موردی: دهیاری­های شهرستان سلسه در استان لرستان)، فصلنامه روستا و توسعه، سال14، شماره 2، صص 164-139.

5. دادور خانی، فضیله­ و چوبچیان، شهلا، 1391، مناسبات جنسیتی در فضاهای روستایی و تأثیر آن یر مشارکت زنان (مطالعه موردی: مقایسه­ای دهستان مریدان شهرستان لنگرود و دهستان هولی شهرستان پاوه)، پژوهش­های روستایی، سال سوم، شماره سوم، صص 162-138.

6. رضوانی، محمد رضا، 1390، مقدمه­ای بر برنامه­ریزی روستایی در ایران، چاپ چهارم، انتشارات سمت.

7. شاطریان، محسن و گنجی­پور، محمود، 1389، تأثیرات سرمایه گذاری­های عمرانی در توانمندسازی روستاها (مطالعه موردی: روستاهای بخش ابوزید آباد شهرستان کاشان)، فصلنامه پژوهش­های روستایی، دوره1، شماره3، صص 152-131. 

8. شادی طلب، ژاله، 1381، توسعه چالش­های زنان ایران، نشر قطره، تهران.

9. غفاری، غلامرضا،1380، بررسی موانع اجتماعی فرهنگی مؤثر بر مشارکت اجتماعی- اقتصادی سازمان یافته (در قالبNGOها) در جامعه روستایی ایران (مطالعه موردی: روستاهای شهرستان کاشان)، تهران، مؤسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی.

10. فرخی، طاهره، 1376، نقش زنان در توسعه پایدار، تواناسازی زنان، ماهنامه تعاون، دوره جدید، شماره ۷۴، صص 79-76.

11. کتابی، محمد، یزد خاستی، حجت و فرخی راستیابی، زهرا، 1382، توانمندسازی زنان برای مشارکت در توسعه، پژوهش­های زنان، سال3، شماره7، صص 30-5.

12. کلانتری، خلیل، شعبانعلی قمی، حسین و سروش­مهر، هما، 1389، بررسی عوامل تسهیل کننده و بازدارنده توانمند سازی­ اقتصادی زنان روستایی (مطالعه موردی: شهرستان همدان)، مجله توسعه روستایی، دوره اول، شماره2، صص 124-107.

13. گلیج، زهرا، 1384، کارآفرینی روستایی و توسعه پایدار، ماهنامه سروش بانوان، شماره 3، صص13- 12.  

14. لانگه ، سارا، ۱۳۷۲، معیارهایی برای تواناسازی زنان، نقش زنان در توسعه، انتشارت روشنگران، تهران.

15. ملکان، کریمی، 1391، بررسی مدیریت روستایی در ایران با تأکید بر نقش شورا و دهیاری، مجله پژوهشی، آموزشی و ترویجی دهیاری­ها، شماره 35،  صص 11-7. 

16. مهندسین مشاور DHV از هلند، 1375، رهنمودهایی بر برنامه­ریزی مراکز روستایی، انتشارات جهاد سازندگی.

17. هاشمی، سعید، مطیعی لنگرودی، سید حسن، قدیری معصوم،  مجتبی، رضوانی، محمد رضا و مقیمی، سید محمد، 1390، تبیین نقش دهیاری­ها و شورای اسلامی در توسعه کارآفرینی روستایی (مطالعه موردی: بهاباد استان یزد)، پژوهش­های روستایی، سال دوم، شماره یکم، صص 114-93.

18. نسرین حسینی و رهنورد، فرج­اله، 1387، عوامل مؤثر بر توانمندسازی زنان، پژوهش­های زنان، دوره6، شماره1، صص 118-105.

19. Bowen, D.E. and Lawler, E.E., 1992, The Empowerment of Service Workers: What, Why, How and When?, Sloan Management Review, Vol. 31 spring, pp.31-9. 

20. WCED., 1987, our common Future – Report of the World Commission on Policy in Europe , IEEP,p50.

21. Labour Organization, First Published.

22. Najafi Kani,A., 2014, Investigating sustainable development obstacles in front of mountainous village settlements (Case study: Mountainous Villages, Bandpey District, Babol Township) ,irjabs.497-503.

23. Yildiz, E., 2007, a critical approach to women's entrepreneurship in TurkeY, International.