ارزیابی تغییر کاربری اراضی شهری در جهت ناپایداری توسعه شهری ( نمونه موردی: باغشهر مراغه طی سال های 1380 تا 1390)
محورهای موضوعی : مطالعات برنامه ریزی شهری و منطقه ایرسول قربانی 1 , راضیه تیموری 2 , علیرضا جدیدیان 3 , نعیمه ترکمن نیا 4
1 - دانشیار گروه جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
2 - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامهریزی شهری دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
3 - دانش آموخته کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه پردیس ارس، جلفا، ایران
4 - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
کلید واژه: شهر, توسعه پایدار, کاربری اراضی, مراغه,
چکیده مقاله :
برنامه ریزی کاربری زمین، به چگونگی استفاده، توزیع و حفاظت اراضی اطلاق می شود. این نوع برنامه ریزی از دیدگاه های متفاوتی می تواند مورد توجه قرار گیرد، از جمله، دیدگاه توسعه پایدار یکی از مقبول ترین دیدگاه های نگرش به کاربری اراضی می باشد. در این پژوهش سعی بر آن است که تغییر کاربری های اراضی شهری مراغه از منظر توسعه پایدار مورد مطالعه و سنجش قرار گرفته و میزان هماهنگی و یا عدم هماهنگی آن با این نوع توسعه در طی ده سال گذشته (1380- 1390) مورد مطالعه قرار گیرد.برای رسیدن به این هدف در این مقاله از روش (توصیفی- تحلیلی) و مطالعات اسنادی بهره گرفته شده است. تمامی داده های این پژوهش مستند بوده و شامل مصوبات تغییر کاربری اراضی توسط کمسیون ماده 5 استان آذربایجان شرقی برای شهر مراغه در طی دوره مورد مطالعه می باشد. حاصل این مطالعه نشانگر برخی از ناهماهنگی ها در برخی معیارهای توسعه پایدار بوده و حرکتی غیر پایدار و در جهت تخریب فضاهای سبز، در جریان مصوبات مربوط به تغییر کاربری ها را نشان می دهد. نتایج حاصل از بررسی ها نشان می دهد پرونده های ارجایی شهر مراغه به کمیسیون ماده 5 بسیار قابل توجه است و بیشتر موارد در جهت منافع درخواست کننده و شهرداری به تصویب رسیده است و در نظر نگرفتن پایداری شهری و مشکلات کالبدی و زیستی آن زمینه ساز مسائل و مشکلاتی شده است. از جمله اینکه بیشترین تعداد پرونده های مورد بررسی در جهت تغییر کاربری های باغات و فضاهای سبز شهری، بدون در نظر گرفتن دید سیستمی و همه جانبه نگر در کلیت شهر و عدم توجه به مسائل اجتماعی، فرهنگی شهر بوده است. این عامل همچنین باعث عدم تعادل در نظام کاربری اراضی شهری شده و اثرات مخربی در برنامه ریزی شهری و منطقه ای ایجاد خواهد کرد.
Land use planning, refers to how to use, distribute and protect the land. This type of planning can be considered from different perspectives, such as sustainable development perspective view is one of important land use views. in this paper we have tried to study and evaluate the land use change of Maragheh city from sustainable development perspective, and study the harmony or disharmony with this type of development in the past ten years (2001 - 2011). In this paper, to achieve this goal descriptive and analytical method and documentary studies were used. all data in this study are documentary and include land use changing approvals by the Commission 5 article in East Azarbaijan province for the city of Maragheh, during the study period. The result of this study indicates some inconsistency in some of the criteria for sustainable development and shows non-sustainable movement in order to destruction of green spaces, during the legislations related to changing land use. Also the results of this research show that the cases that were referred to Article 5 Commission are quite remarkable. and in most cases in order to the interest of the applicants and the municipality have been approved and ignoring the urban sustainability and its physical and biological problems cause some problems. Such as the largest number of investigated cases were for changing gardens and urban green spaces, without considering comprehensive and systematic view in whole city and with no attention to social and cultural issues in city. This factor also causes an imbalance in the system of urban land use and devastating effects in urban and regional planning will create. According to research in the past ten years (2001 - 2011), 45.29 percent of total land use change has been from gardens land use to residential land use. Also the studies are indicated the fact that, for all changes that have been take place during the study period, changing gardens land use to other land uses with 49.86 percent was the maximum land use change. This amount of gardens and urban green spaces land use changing indicate for unstable movement in order to Maragheh development.
21. Barow, C. J ,1995. Sustainable development, Concept, Value and Practice. Third World Planning. Rev. 17 (4) ,p:25
22. Blower, Andrew, 1994, “Planning for Sustainable Environment” A Report by the Town and Country Planning Association ,p:6.
23. Button, K., 2002. “City management and urban environment indicators. Ecol. Econ. 40,p:217
24. Chapian, F. Stuart, 1965, “Urban Land- Use Planning” , Chicago, University of Illinois Press.
25. Goward,S. & at al.,1985, Observed relation between thermal emission and reflected spectral radiance of a complex vegetated landscape, Remote Sensing of Environment, 18,p:137
26. Herbert, Girardet, 1992, “New Direction for Sustainable Urban Living” Gaia Book, London ,p:177.
27. Hoshino, J, 2001, Asian Urban Sustainability in the era of globalization, united Nation University, Institute of Advanced Studies, Tokyo, Japan ,p:1.
28. Strage, T. and Bayley, A. 2008, “Sustainable Development, Linking Economy, Society, Environment”, OECD ,p:27.
29. Thaiutsa, B., et al. 2008, Urban green space, street tree and heritage large Tree assessment in Bangkok, Thailand. Urban Foresty and Urban Greening. Vol 7, issue 3, pp. 219-229.
30. Wagrowski, D. M., and R. A. Hites, 1997, Polycyclic aromatic hydrocarbon accumulation in urban, suburban and rural vegetation, Environmental Science & Technology, 31, 1 ,p:279
31. Yang , Zhifeng, 2012, Eco-Cities, A Planning Guide, CRC Press ,p:12.
_||_