• XML

    isc pubmed crossref medra doaj doaj
  • فهرست مقالات


      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - ارزیابی محتوای گلابریدین و ارتباط آن با عوامل محیطی در برخی از جمعیت‌های مختلف گیاه دارویی Glycyrrhiza glabra L.ومی ایران
        قاسم اقلیما محسن ثانی خانی عزیزاله خیری جواد هادیان میترا اعلائی
        گلابریدین از مهمترین دسته ترکیبات فلاونوئیدی ریشه گیاه شیرین‌بیان (Glycyrrhiza glabra L.) و دارای خواص مختلف آنتی اکسیدان، ضدباکتریایی، ضد دیابت، ضدمیکروب، ضدسرطان و محافظت کننده عصبی است. در این تحقیق به منظور بررسی محتوای گلابریدین و ارتباط آن با عوامل خاکی و اقلیمی، چکیده کامل
        گلابریدین از مهمترین دسته ترکیبات فلاونوئیدی ریشه گیاه شیرین‌بیان (Glycyrrhiza glabra L.) و دارای خواص مختلف آنتی اکسیدان، ضدباکتریایی، ضد دیابت، ضدمیکروب، ضدسرطان و محافظت کننده عصبی است. در این تحقیق به منظور بررسی محتوای گلابریدین و ارتباط آن با عوامل خاکی و اقلیمی، ریشه‌های به قطر دو سانتی‌متر از 17 جمعیت‌ شیرین‌بیان از مناطق مختلف ایران در مهرماه سال 1397 در اواخر فصل رشد گیاه برداشت و جهت آنالیز به آزمایشگاه‌های گروه کشاورزی پژوهشکده گیاهان و مواد اولیه دارویی دانشگاه شهید ‌بهشتی منتقل شد. استخراج عصاره با استفاده از حلال متانول 80 درصد انجام و محتوای گلابریدین به روش HPLC مورد مطالعه قرار گرفت. محتوای گلابریدین جمعیت‌های مختلف شیرین‌بیان از کمترین مقدار آن 41/0 (در جمعیت یاسوج) تا بیشترین مقدار : 87/22 (در جمعیت کاشمر) میلی‌گرم بر گرم وزن خشک متغیر بود. همبستگی مثبت و معنی‌داری بین صفت گلابریدین با فسفر و محتوای آهک خاک در سطح یک درصد مشاهد شد. محتوای گلابریدین با ارتفاع از سطح دریا دارای همبستگی منفی و معنی‌داری در سطح پنج درصد بود. براساس نتایج حاصل از تجزیه خوشه‌ای، 17 جمعیت شیرین‌بیان را در سه گروه اصلی قرار گرفتند. ارزیابی جمعیت‌ها از نظر گلابریدین تنوع بالایی را نشان داد که جمعیت‌های کاشمر، ایلام و بجنورد را می‌توان به عنوان جمعیت‌های برتر به منظور اهلی‌سازی و به‌نژادی گزینش و در صنایع غذایی و داروسازی بکار گرفت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - بررسی فیتوشیمیایی و فیزیولوژیکی اسانس و عصاره گیاه دارویی .Satureja sahendica Bornm به تنش کم‌آبی
        حمید محمدی پریا پورمحمد سعید حضرتی
        به منظور بررسی اثر تنش خشکی بر خصوصیات فیزیولوژیک، کمیت وکیفیت مواد موثره اسانس مرزه سهندی، آزمایشی در شرایط گلخانه در قالب بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1398 انجام شد. سطوح مختلف تنش خشکی شامل شرایط 100 درصد ظرفیت مزرعه ای (شاهد 100درصد)، تخلیه40 و70 درصد ظرفیت م چکیده کامل
        به منظور بررسی اثر تنش خشکی بر خصوصیات فیزیولوژیک، کمیت وکیفیت مواد موثره اسانس مرزه سهندی، آزمایشی در شرایط گلخانه در قالب بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1398 انجام شد. سطوح مختلف تنش خشکی شامل شرایط 100 درصد ظرفیت مزرعه ای (شاهد 100درصد)، تخلیه40 و70 درصد ظرفیت مزرعه ای بود. پس از اسانس‌گیری با استفاده از روش تقطیر با آب، اسانس‌ها با استفاده از دستگاه GC-MS مورد تجزیه قرار گرفت. پس از تهیه عصاره متانولی، محتوای فنل کل بـا روش فولین-سیوکالتیو سنجیده شد. نتایج نشان داد تنش کم آبی در هر دو سطح (40 و 70 درصد تخلیه رطوبتی) به ترتیب باعث کاهش معنی دار 73/74 و 83/78 درصدی وزن خشک در مقایسه با تیمار شاهد شد اما تفاوت معنی داری بین دو سطح تنش مشاهده نشد. تنش کم آبی با 40 و 70 درصد تخلیه رطوبتی به ترتیب منجر به کاهش 49/18 و 87/30 درصدی محتوای کلروفیل کل، 84/13 و 35/25 درصدی محتوی آب نسبی برگ در مرزه سهندی شد. محتوای هیدروژن پراکسید، مالون دی آلدهید و پرولین تحت تاثیر شرایط تنش کم آبی افزایش قابل توجهی پیدا کرد. محتوای فنل کل 78/25 و 44/48 درصد به ترتیب در شرایط تنش کم آبی 40 و 70 درصد تخلیه رطوبتی افزایش یافت. مهم ترین ترکیب اسانس گیاه مرزه سهندی در همه تیمارها شامل تیمول، پی سیمن و گاما-ترپینن بود که تنش کم آبی میزان این ترکیب های اسانس را تحت تاثیر قرار داد و افزایش معنی دار 47/11 و 65/30 درصدی در محتوای تیمول به‌ترتیب در شرایط تنش کم آبی 40 و 70 درصد تخلیه رطوبتی مشاهده شد. بر اساس نتایج بدست آمده مشخص شد که اعمال تنش کم آبی می‌تواند ویژگی های فیزیولوژیک، کمیت و کیفیت اسانس مرزه سهندی را نیز افزایش دهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - بررسی پاسخ‌های مورفوفیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه دارویی Althaea officinalis L. به محلول‌پاشی آهن و روی تحت شرایط شور
        طاهره مهدوی مرج حسنعلی نقدی بادی حسین زینلی علی مهرآفرین
        به‌منظور بررسی اثر محلول پاشی روی و آهن بر صفات مورفوفیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه دارویی ختمی (Althaea officinalis L.)تحت شرایط شور، این آزمایش بصورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی در 3 تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی اصفهان در سال 1397 انجام شد. در این آزمایش، NaCl چکیده کامل
        به‌منظور بررسی اثر محلول پاشی روی و آهن بر صفات مورفوفیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه دارویی ختمی (Althaea officinalis L.)تحت شرایط شور، این آزمایش بصورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی در 3 تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی اصفهان در سال 1397 انجام شد. در این آزمایش، NaCl در 3 سطح 0، 4 و 8 دسی زیمنس بر متر، سولفات روی در 3 سطح 0، 5/1 و 3 پی پی‌ام و سولفات آهن در 3 سطح 0، 5/1 و 3 پی پی‌ام اعمال گردید. محتوی عناصر سدیم و پتاسیم با دستگاه فلیم فتومتر، آهن و روی با دستگاه جذب اتمی، موسیلاژ اندام هوایی به روش وزنی و فنل کل با دستگاه اسپکتوفتومتر اندازه گیری شد. با افزایش سطح شوری به طور معنی داری (P ≤0.01) میزان پتاسیم، روی و آهن کاهش ولی مقدار سدیم افزایش یافت. با افزایش غلظت روی در شرایط شور و شاهد به طور معنی داری (P ≤0.01) میزان پتاسیم افزایش یافت. محلولپاشی روی و آهن بطور معنی داری (P ≤0.01) سبب افزایش مقدار روی و آهن در برگ‌های گیاه ختمی گردید. اگرچه افزایش سطح شوری به‌طور معنی داری (P ≤0.01) سبب کاهش وزن تر گل نسبت به شرایط بدون تنش شد، اما کاربرد سولفات روی و آهن سبب تعدیل اثرات تنش شد. همچنین سطوح شوری 8 و 4 دسی زیمنس بر متر به‌ترتیب سبب افزایش 49 و 20 درصدی مقدار موسیلاژ نسبت به شرایط شاهد شدند و محلول‌پاشی سولفات آهن و روی بطور معنی داری مقدار موسیلاژ را افزایش داد (P ≤0.01). شوری بطور معنی داری (P ≤0.01) سبب افزایش میزان فنول شد و بیشترین میزان فنول (mg/ml 2/65) در تیمار شوری (8 دسی زیمنس بر متر) + سولفات آهن (3 پی پی‌ام) + سولفات روی (صفر پی پی‌ام) مشاهده گردید. به‌طورکلی محلولپاشی سولفات آهن و روی در شرایط شوری نه تنها سبب بهبود شرایط تغذیه ای گیاه ختمی، بلکه باعث افزایش عملکرد گل و متابولیت موسیلاژ شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - بررسی فیتوشیمیایی اسانس در اکسشن‌های مختلف گیاه دارویی Thymus daenensis Celak.کاشته شده در اراضی مختلف کم ارتفاع در استان گلستان
        محمد علی درّی ابراهیم شریفی عاشورآبادی مهدی میرزا
        ارزیابی و مقایسه تغییرات فیتوشیمیایی گونه‌های دارویی در رویشگاه های مختلف به منظور شناسایی، اهلی سازی و انتخاب کموتایپ برتر در هر رویشگاه ضروری است. گیاه آویشن (Thymus daenensis Celak.)از گونه‌های دارویی ارزشمند متعلق به تیره نعناباکاربرد های متعدد دارویی، بهداشتی و آرا چکیده کامل
        ارزیابی و مقایسه تغییرات فیتوشیمیایی گونه‌های دارویی در رویشگاه های مختلف به منظور شناسایی، اهلی سازی و انتخاب کموتایپ برتر در هر رویشگاه ضروری است. گیاه آویشن (Thymus daenensis Celak.)از گونه‌های دارویی ارزشمند متعلق به تیره نعناباکاربرد های متعدد دارویی، بهداشتی و آرایشی می باشد، بنابراین شناخت تغییرات فیتوشیمیایی در اکسشن های مختلف آن از اهمیت ویژه در بهبود و اهلی سازی کموتایپ های مختلف آن دارد. اکسشن های گونه آویشن دنایی(Thymus daenensis Celak.) در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی گلستان در گرگان کاشته و در طی دو سال 1389 و 1390 مطالعه شدند. بدین منظور سرشاخه گلدار گیاه در زمان 50 درصد گلدهی از رویشگاه های مختلف برداشت، در سایه خشک و آسیاب شدند. استخراج اسانس از تمامی اکسشن ها به روش تقطیر با آب انجام گرفت و با استفاده از دستگاه های گاز کروماتوگرافی متصل به طیف سنجی جرمی GC/MS آنالیز و مهمترین ترکیب های شیمیایی آنها شناسایی و مقایسه شدند. نتایج نشان داد درصد اسانس این اکسشن ها در دامنه 22/0 تا 6/3 درصد بود که بالاترین میزان آن در اکسشن60 با منشا استان مرکزی1 (6/3 درصد) اندازه گیری شد. در این مطالعه، چندین کموتایپ مهم با بیشترین میزان: لینالول، پارا سیمن، تیمول، کارواکرول و 1،8 سینئول شناسایی شدند. بالاترین میزان درصد ترکیب های : تیمول (72 درصد) و کارواکرول (9/43 درصد) به ترتیب مربوط به اکسشن 60 با منشا استان مرکزی1 و اکسشن 49 با منشا استان اصفهان2 بودند. یافته‌ها حاکی از آن است که درصد اسانس و میزان تیمول و کارواکرول آویشن دنایی متاثر از تغییرات رویشگاهی بوده بنابراین تعیین مناسبترین رویشگاه به منظور دستیابی به کموتایپ برتر و بهبود یافته الزامی بنظر می رسد و برای تولید بیشتر تیمول و کارواکرول این دو اکسشن را می توان توصیه نمود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - ارزیابی و مقایسه محتوای فنل و عملکرد ضداکسیدانی در 80 جمعیت‌ متعلق به گیاه دارویی 'Prangos spp.
        پیمان آذرکیش محمد مقدم عبدالله قاسمی پیربلوطی فاطمه خاکدان
        جاشیر (Prangos spp.)گیاهی دارویی و بومی برخی نواحی ایران است که در طب سنتی در درمان بسیاری از بیماری‌ها مورد استفاده قرار می گیرد. این تحقیق به منظور بررسی محتوای فنل و فعالیت آنتی اکسیدانی اندام های هوایی در مرحله گلدهی از 80 جمعیت متعلق به هفت گونه P. hausslmechtii، P چکیده کامل
        جاشیر (Prangos spp.)گیاهی دارویی و بومی برخی نواحی ایران است که در طب سنتی در درمان بسیاری از بیماری‌ها مورد استفاده قرار می گیرد. این تحقیق به منظور بررسی محتوای فنل و فعالیت آنتی اکسیدانی اندام های هوایی در مرحله گلدهی از 80 جمعیت متعلق به هفت گونه P. hausslmechtii، P. lophoptera، P. corymbosa، P. uloptera، P. acaulis، P. platychloenaو P. ferulacea در بهار و تابستان 1397 در شش استان لرستان، اصفهان، فارس، خوزستان، کهگیلویه و بویراحمد و چهار محال و بختیاری به صورت طرح بلوک های کامل تصادفی انجام شد. بعد از تهیه عصاره متانولی اندام هوایی به روش خیساندن، فنل کل و فعالیت ضداکسیدانی عصاره به ترتیب به روش فولین سیکالتو و دی فنیل پیکریل هیدرازیل (DPPH) اندازه‌گیری شد. برای تجزیه و تحلیل آماری از تجزیه واریانس و برای مقایسه میانگین ها از آزمون دانکن استفاده شد. نتایج این مطالعه نشان داد که بین جمعیت ها و گونه‌های مختلف جنس جاشیر به لحاظ میزان فنل کل و فعالیت آنتی اکسیدانتی تفاوت وجود دارد. میزان فنل کل عصاره متانولی اندام هوایی 80 جمعیت متعلق به هفت گونه جنس جاشیر بین 59/17 تا 76/1 میلی‌گرم گالیک اسید در گرم عصاره و ظرفیت ضداکسیدانی آن ها بین 77/61 تا 2/96 درصد متغیر بود. بیشترین میزان فنل کل و نیز فعالیت ضداکسیدانی در عصاره اندام های هوایی جنس جاشیر متعلق به جمعیت های 5 (از گونه P. acaulis) و 48 (از گونه P. platychloena)و کمترین میزان در جمعیت های 80 (از گونه P. platychloena)و 36 (از گونهP. platychloena) مشاهده شد. در بین هفت گونه جنس جاشیر بیشترین میزان فنل کل و فعالیت ضداکسیدانی در گونه های P. ulopteraوP. acaulisیافت شد. با توجه به خاصیت بالای آنتی‌اکسیدانی گیاهان جنس جاشیر و همچنین به‌دلیل خطرات سرطان‌زایی آنتی‌اکسیدان‌های مصنوعی پیشنهاد می‌گردد گونه های مختلف این جنس مخصوصاً گونه های P. ulopteraوP. acaulis به‌عنوان جایگزینی مناسب بجای مواد نگه‌دارنده استفاده شوند. به‌طوری که می‌توان از آن‌ها به‌عنوان منابع غنی و در دسترس، در صنایع غذایی و داروسازی استفاده کرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - ارزیابی فیتوشیمیایی، ضدباکتریایی و ضدآلزایمری عصاره گیاه دارویی Curcuma longa به روش مهار تولید نانوبیوفیبریل‏های آمیلوئیدی
        زهرا صیادی قصبه امیر آراسته
        زرد چوبه با نام علمی Curcuma longa L. به تیره Zingiberaceae تعلق دارد. با توجه به ضرورت یافتن داروهای جدید ضدمیکروبی، در این مطالعه ارزیابی فیتوشیمیایی، اثر ضدباکتریایی و مهاری عصاره زرد چوبه بر تولید نانوبیوفیبریل های آمیلوئیدی انجام شده است. پوست خشک و سائیده شده گیاه چکیده کامل
        زرد چوبه با نام علمی Curcuma longa L. به تیره Zingiberaceae تعلق دارد. با توجه به ضرورت یافتن داروهای جدید ضدمیکروبی، در این مطالعه ارزیابی فیتوشیمیایی، اثر ضدباکتریایی و مهاری عصاره زرد چوبه بر تولید نانوبیوفیبریل های آمیلوئیدی انجام شده است. پوست خشک و سائیده شده گیاه در پائیز 1395 از کشور هندوستان تهیه و سپس به روش خیساندن عصاره گیری گردید. آنالیز ترکیبات ثانوی عصاره با روش کروماتوگرافی گازی-طیف سنجی جرمی انجام شد. اثر ضدمیکروبی عصاره آبی و هیدروالکلی زردچوبه با روش انتشار در آگار با ایجاد چاهک، MIC و MBC روی دو باکتری اشریشیاکلی و استافیلوکوکوس اورئوس بررسی شد. اثر مهاری عصاره هیدروالکلی بر تولید رشته های آمیلوئیدی با روش طیف سنجی مرئی مطالعه گردید. نتایج نشان داد تورمرون و زینجیبرن به ترتیب با 26/21 و 65/11 درصد فراوانترین ترکیبات موجود در عصاره هیدروالکلی بودند. قطر هاله عدم رشد در عصاره هیدروالکلی برای اشریشیاکلی ۱۲ و برای استافیلوکوکوس اورئوس ۱۳ میلی متر بود و در مورد عصاره آبی، هاله عدم رشد ایجاد نشد. میزان MIC در عصاره هیدروالکلی برای استافیلوکوکوس اورئوس و اشریشیاکلی به ترتیب ۲۶ و ۵۳ و در عصاره آبی برای هر دو باکتری ۱۲۳ میلی گرم بر میلی لیتر گزارش شد. میزان MBC نیز در حضور عصاره هیدروالکلی برای استافیلوکوکوس اورئوس و اشریشیاکلی به ترتیب ۵۳ و ۱۰۶ و برای عصاره آبی برای هر دو باکتری ۲۴۷ میلی گرم بر میلی لیتر گزارش شد. افزایش غلظت عصاره هیدروالکلی، تولید رشته های آمیلوئیدی را تا 40 درصد میزان اولیه کاهش داد و این کاهش با میکروسکوپ الکترونی گذاره تائید شد. عصاره هیدروالکلی زردچوبه با اثرات ضدمیکروبی و کاهندگی که بر تولید رشته های آمیلوئید دارد، می تواند به عنوان یکی از داروهای مفید برای کاهش عوارض بیماری آلزایمر مورد استفاده قرار گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        7 - بررسی اثر ‌‌فولویک اسید و متیل‌جاسمونات بر میزان کلروژنیک اسید، کافئیک اسید و برخی صفات فیتوشیمیایی در اندام هوایی و ریشه گیاه دارویی Echinacea purpurea (L.) Moench
        مهرنوش کریمی خدایار همتی نسترن همتی
        سرخارگل (.Echinacea purpurea (L.) Moench) یکی از گیاهان دارویی متعلق به تیرة کاسنی (Asteraceae) است. اندام های مختلف گیاه به‎ویژه ریشه های آن حاوی ترکیب‌های دارویی ارزشمندی است که خواص ضدباکتریایی و ضدویروسی دارند که در صنعت داروسازی کاربرد دارند. این پژوهش با هدف ب چکیده کامل
        سرخارگل (.Echinacea purpurea (L.) Moench) یکی از گیاهان دارویی متعلق به تیرة کاسنی (Asteraceae) است. اندام های مختلف گیاه به‎ویژه ریشه های آن حاوی ترکیب‌های دارویی ارزشمندی است که خواص ضدباکتریایی و ضدویروسی دارند که در صنعت داروسازی کاربرد دارند. این پژوهش با هدف بررسی تاثیر غلظت های مختلف فولویک اسید و متیل جاسمونات بر برخی صفات مورفوفیزیولوژیک و بیوشیمیایی ریشه و اندام هوایی گیاه سرخارگل انجام شده است. این تحقیق در قالب آزمایش فاکتوریل برپایه طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان به صورت گلدانی در سال زراعی 1397-1396 انجام شد. تیمار ها شامل: فولویک اسیددر سه سطح (0، 1000 و 2000 میلی گرم در لیتر) و متیل جاسمونات در چهار سطح (0، 90، 100، 110 میکرومولار) بوده است. متغیرهای اندازه گیری شده شامل: میزان فنل کل، فلاونوئید کل، فعالیت آنتی‌اکسیدانی، کلروژنیک‌اسید و کافئیک اسید بوده است. ارزیابی صفات بیوشیمیایی با متانول و استفاده از دستگاه اسپکتروفتومتر و اندازه گیری کلروژنیک اسید و کافئیک اسید توسط HPLC انجام شد. نتایج نشان داد که تیمارها و اثر متقابل آن ها بر صفات فیتوشیمیایی در سطح یک و پنج درصد معنی دار بوده است. بر اساس نتایج مقایسه میانگین ها بیش ترین میزان کلروژنیک اسید (46/7 میلی گرم بر گرم) در غلظت 110 میکرومولار متیل جاسمونات و 1000 میلی گرم بر لیتر فولویک اسید و بیش ترین مقدارکافئیک اسید (90/28 میلی گرم بر گرم) در شاهد 1000 میلی گرم بر لیتر فولویک اسید تولید شد. همچنین بیشترین میزان فنل کل (29/49 میلی گرم در گرم) در متیل جاسمونات 100میکرومولار و فولویک اسید 1000 میلی گرم بر لیتر در ریشه و بیشترین میزان فلاونوئید کل (66/23 میلی گرم در گرم) در متیل جاسمونات 100 میکرومولار و فولویک اسید 1000 میلی گرم در لیترمشاهده شد. بیشترین فعالیت آنتی اکسیدانی (03/76 درصد مهار رادیکال آزاد) در متیل جاسمونات 110 میکرومولار و فولویک اسید 1000 میلی گرم در لیتر در ریشه نتیجه گیری شد. از نتایج برداشت شد که بیشترین میزان متغیر های اندازه گیری شده در ریشه گیاه ودر غلظت 1000میلی گرم بر لیتر فولویک اسید بود. پرونده مقاله