• فهرست مقالات Species Diversity

      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - مدل‌سازی تنوع بتا در گرادیان آشفتگی و عوامل محیطی جنگل‌های هیرکانی- خیرود کنار نوشهر
        ملیحه عرفانی افشین دانه کار عبدالرسول سلمان ماهینی وحید اعتماد
        زمینه و هدف: آگاهی از الگوهای توزیع و سازوکار‌های نگهدارنده تنوع زیستی در گرادیان محیطی و آشفتگی برای توسعه راهبرد‌های حفاظت از تنوع زیستی ضروری است. در این مطالعه تنوع زیستی بتا در جنگل‌های خیرود کنار نوشهر در قالب مدل‌سازی معادلات ساختاری بررسی شد.روش بررسی: جهت مدل‌س چکیده کامل
        زمینه و هدف: آگاهی از الگوهای توزیع و سازوکار‌های نگهدارنده تنوع زیستی در گرادیان محیطی و آشفتگی برای توسعه راهبرد‌های حفاظت از تنوع زیستی ضروری است. در این مطالعه تنوع زیستی بتا در جنگل‌های خیرود کنار نوشهر در قالب مدل‌سازی معادلات ساختاری بررسی شد.روش بررسی: جهت مدل‌سازی تنوع بتا از سازه‌های آشفتگی با هفت نمایه، ناهمگنی محیطی با چهار نمایه، خاک با ده نمایه، پوشش زمین و درصد تاج پوشش با پنج نمایه استفاده گردید. تمامی گونه‌های گیاهی آوندی در 100 پلات و 6 پهنه همگن مکانی در قالب نمونه‌برداری خوشه‌ای در گرادیان آشفتگی آماربرداری شد. نمایه‌های تنوع بتا برای هر خوشه محاسبه گردید و به همراه نمایه‌های سایر سازه‌ها وارد مدل‌سازی معادلات ساختاری گردید.یافته‌ها: نتایج نشان داد که نمایه‌های باقی مانده در مدل به خوبی قادر به تبیین تنوع بتا (R2=0.761) هستند. همچنین، قدرت پیش‌بینی مدل برای سازه تنوع بتا بسیار قوی (Q2= 0.422) بدست آمد.بحث و نتیجه‌گیری: مهم‌ترین نمایه‌های آشفتگی در این مدل به ترتیب میزان دسترسی، تعداد دوره‌های مدیریتی بهره‌برداری از جنگل، عکس فاصله از آخرین سال بهره‌برداری از جنگل، تعداد روزهای چرا و تراکم دام بود. نمایه‌های خاک اثرگذار بر تنوع بتا به ترتیب شامل درصد مواد‌آلی، میزان نیتروژن، درصد آهک، تراکم موثر خاک و میزان پتاسیم بود. اثر درصد تاج پوشش و پوشش لاشبرگ بر تنوع بتا در پژوهش حاضر منفی بود و ناهمگنی محیطی نقش تعدیل‌گری معنی‌دار بر کاهش اثر سازه آشفتگی بر تنوع بتا داشت. با توجه به مقیاس سازه آشفتگی و ناهمگنی مکانی، بررسی تنوع بتا می‌تواند جهت مقایسه بین جوامع مورد استفاده قرار گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - مقایسه شاخص‌های تنوع و یکنواختی گونه‌ای در شدت‌های مختلف چرای دام در مراتع دامنه‌های جنوب شرقی سبلان
        رباب باقریان کیومرث سفیدی فرشاد کیوان بهجو علی اشرف سلطانی بهزاد بهتری
        زمینه و هدف : ارزیابی تنوع و یکنواختی گونه‌ای به درک صحیحِ کارکرد اکوسیستم، حفظ و نگهداری ذخایر ژنی، بررسی و کنترل تغییرات محیطی، و موفقیت یا عدم موفقیت برنامه‌های مدیریت منابع طبیعی کمک می‌کند. چرای بی رویه و بدون برنامه‌ی دام یکی از شایع‌ترین و شاید مهم‌ترین عامل تخری چکیده کامل
        زمینه و هدف : ارزیابی تنوع و یکنواختی گونه‌ای به درک صحیحِ کارکرد اکوسیستم، حفظ و نگهداری ذخایر ژنی، بررسی و کنترل تغییرات محیطی، و موفقیت یا عدم موفقیت برنامه‌های مدیریت منابع طبیعی کمک می‌کند. چرای بی رویه و بدون برنامه‌ی دام یکی از شایع‌ترین و شاید مهم‌ترین عامل تخریب مراتع و کاهش تنوع و یکنواختی گونه‌ای است. روش بررسی : به منظور بررسی اثر شدت‌های مختلف چرایی بر تنوع و یکنواختی گونه‌ای در مراتع دامنه‌های جنوب شرقی سبلان، سه رویشگاه دارای مدیریت‌هایی چرایی متفاوت شامل چرای سبک، متوسط و شدید انتخاب و با استفاده از پلات‌های یک متر مربعی در طول سه ترانسکت 200متری اقدام به نمونه‌برداری از پوشش گیاهی شد. در هر پلات، فهرست گونه‌های موجود، درصد تاج پوشش و تعداد افراد هر گونه یادداشت شد. شاخص‌های تنوع سیمپسون، شانون و بریلئون و شاخص یکنواختی کامارگو، سیمپسون و اسمیت- ویلسون محاسبه گردید. یافته‌ها : نتایج نشان داد که منطقه با شدت چرای متوسط تا سبک بیش ترین میزان تنوع و یکنواختی را نسبت به منطقه با شدت چرای سنگین دارد. که نشان گر شرایط مساعد برای استقرار گونه‌های متعدد است. بحث و نتیجه‌گیری: با توجه به تأثیر معنی‌دار شدت چرا بر شاخص‌های تنوع و غنا لازم است مدیران بخش مرتع با کنترل شدت چرا از طریق شیوه‌های مدیریتی در جهت حفظ تنوع موجود در اکوسیستم‌های مرتعی عمل کنند. بنابراین کافی است که بهره‌برداری بر مبنای چرای متوسط را هدف مدیریت قرار داد و مناطق با چرای شدید را به شرایط چرای متوسط رساند تا به تدریج گونه‌های مرغوب و خوش خوراک جایگزین گونه های خشبی و نامرغوب شوند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - تاثیر شدت‏های مختلف چرایی بر تنوع و ترکیب پوشش گیاهی مراتع نیمه خشک (مطالعه موردی: مراتع محمد‏آباد، جیرفت)
        احسان کمالی مسکونی بهزاد عادلی ایرج امیری
        ز زمینه و هدف: آگاهی از فشارهای محیطی مخرب بر اکوسیستم که باعث تخریب زیستگاه ها و بیوم ها و در نتیجه کاهش تنوع گونه ای می گردد، ضروری است. یکی از فشارهای مخرب فیزیکی بر عرصه مرتع که باعث کاهش تنوع و از بین رفتن عناصر گیاهی حساس می گردد، چرای مفرط می باشد. هدف از انجام چکیده کامل
        ز زمینه و هدف: آگاهی از فشارهای محیطی مخرب بر اکوسیستم که باعث تخریب زیستگاه ها و بیوم ها و در نتیجه کاهش تنوع گونه ای می گردد، ضروری است. یکی از فشارهای مخرب فیزیکی بر عرصه مرتع که باعث کاهش تنوع و از بین رفتن عناصر گیاهی حساس می گردد، چرای مفرط می باشد. هدف از انجام این تحقیق بررسی اثر شدت های مختلف چرایی بر تنوع و غنای گونه ای در مراتع نیمه خشک بخش محمد آباد، شهرستان جیرفت، استان کرمان بوده است. روش بررسی:به منظور بررسی اثر شدت های مختلف چرایی بر تنوع و غنای گونه ای سه رویشگاه متفاوت قرق، چرای متوسط و چرایشدید انتخاب و با استفاده از 90 پلات 4 متر مربعی در طول 18 ترانسکت اقدام به نمونه برداری گردید. در داخل هر قاب، فهرست گونه های موجود، درصد تاج پوشش و تعداد افراد هر گونه یادداشت شد. برای ارزیابی شاخص های تنوع و غنا، شاخص های غنای مارگالف و منهینگ و شاخص های تنوع سیمپسون، شانون-واینر، N0 هیل و N1 هیل محاسبه گردید. تجزیه و تحلیل داده ها در نرم افزار SPSS انجام شد و مقایسه شاخص های مختلف تنوع و غنا بین مناطق با شدت های چرایی مختلف توسط آزمون توکی صورت پذیرفت. یافته ها: نتایج حاصل از محاسبه شاخص غنای مارگالف نشان داد که بین تمامی عرصه های چرایی از نظر آماری اختلاف معنی داری وجوددارد. از طرف دیگر بین مناطق مختلف چرایی از نظر شاخص غنای منهینگ اختلاف معنی داری وجود ندارد. نتایج حاصل از محاسبه شاخص های تنوع، در هر چهار شاخص سیمپسون، شانون-واینر، N0هیل و N1 هیل نشان دادند که بین تمامی عرصه های چرایی اختلاف معنی داری وجود دارد. بحث و نتیجه‌گیری: به طور کلی در منطقه مورد مطالعه شاخص های تنوع و غنای گونه ای به دلیل میزان بارندگی کم منطقه و قرارگیری در ناحیه نیمه خشک نسبتاً پایین است. بنابراین به علت حساس و شکننده بودن این نوع مراتع در بهره برداری از آن ها باید توجه بیش تری داشت تا از تخریب بیش تر جلوگیری شده و ترکیب گیاهی نیز اصلاح گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - تأثیر تغییرکاربری اراضی مرتعی به دیم زار از دیدگاه تنوع گونه ای گیاهی (مطالعه موردی: اراضی مرتعی شهرستان دهگلان، کردستان)
        حمید رحمانی یونس عصری مهدی رمضانی نعمت الله خراسانی حسین معروفی
        زمینه و هدف: : تبدیل مراتع طبیعی به دیم زار، یکی از عوامل مهم تخریب مراتع در ایران است. این تخریب و تغییرکاربری می تواند اجزاء مختلف اکوسیستم های مرتعی را تحت تأثیر قرار دهد. هدف از انجام این تحقیق، بررسی دگرگونی های پوشش گیاهی در چارچوب تنوع گونه ای در سال های بعد از ت چکیده کامل
        زمینه و هدف: : تبدیل مراتع طبیعی به دیم زار، یکی از عوامل مهم تخریب مراتع در ایران است. این تخریب و تغییرکاربری می تواند اجزاء مختلف اکوسیستم های مرتعی را تحت تأثیر قرار دهد. هدف از انجام این تحقیق، بررسی دگرگونی های پوشش گیاهی در چارچوب تنوع گونه ای در سال های بعد از تخریب بوده است. روش بررسی: به این منظور مراتع طبیعی (منطقه کلید) و اراضی تبدیل شده به دیم زار (منطقه بحرانی) مجاور آن در منطقه دهگلان کردستان برای انجام نمونه برداری با استفاده از طرح تصادفی- سیستماتیک انتخاب گردید. تعداد 3 ترانسکت هر کدام به طول 100 متر و به فاصله 50 متر از یک دیگر در طول شیب در هر یک از دو عرصه مذکور استقرار یافت. در طول هر ترانسکت تعداد 5 کوادرات هر کدام به مساحت 1 متر مربع بر طبق روش سطح حداقل مستقرگردید. فهرست گونه ها به همراه فراوانی نسبی هر گونه در داخل کوادرات ها ثبت شد. یکنواختی گونه ای بر اساس چهارشاخص سیمپسون، کامارگو، اسمیت - ویلسون و اصلاح شده نی، غنای گونه ای بر طبق دو شاخص جک نایف و جزء نادر، و تنوع گونه ای به وسیله چهار شاخص شانن- واینر، بریلویین، مکینتاش و سیمپسون مورد تحلیل قرار گرفته و با یک دیگر مقایسه شدند. یافته ها: تعداد 26 گونه گیاهی در مراتع طبیعی و 18 گونه در اراضی تبدیل شده به دیم زار جمع آوری گردید. نتایج به دست آمده از تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که در اراضی تبدیل شده به دیم زار غنا و تنوع گونه ای گیاهان تنزل رتبه و یکنواختی گونه ای افزایش رتبه داشته است، ولی آزمون آماریT-Test معنی دار بودن تفاوت عددی در دو عرصه را نشان نداد. بحث و نتیجه گیری: به طور کلی می توان نتیجه گرفت تبدیل مراتع به دیم زار باعث کاهش تنوع گونه ای شده است و معنی دار نبودن آن از نظر آماری به دلایل متعدد بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - بررسی تنوع گونه‌ای گیاهان دارویی مراتع ییلاقی اسدلی-پلمیس در استان خراسان شمالی
        نگین نودهی موسی اکبرلو
        زمینه و هدف: حفظ تنوع گونه­ای هدف اصلی مدیریت مراتع است. برای مدیریت اکوسیستم اولین قدم، تعیین عوامل موثر بر پراکنش گونه­ها و تنوع گونه­ای است و تنوع گونه­ای با خصوصیات اکوسیستم همبستگی دارد. با اندازه­گیری تنوع می­توان توزیع گونه­ها را در محیط بررسی کرد و با تاکید بر پ چکیده کامل
        زمینه و هدف: حفظ تنوع گونه­ای هدف اصلی مدیریت مراتع است. برای مدیریت اکوسیستم اولین قدم، تعیین عوامل موثر بر پراکنش گونه­ها و تنوع گونه­ای است و تنوع گونه­ای با خصوصیات اکوسیستم همبستگی دارد. با اندازه­گیری تنوع می­توان توزیع گونه­ها را در محیط بررسی کرد و با تاکید بر پویایی اکوسیستم توصیه­های مدیریتی مناسب را ارایه نمود. روش بررسی: در این بررسی 90 پلات 1متر مربعی، به طور سیستماتیک-تصادفی در منطقه مورد مطالعه پیاده گردید. در هر پلات، حضور و درصد تاج پوشش گیاهان تعیین شد. ضمن شناسایی گونه­های دارویی، تعلق هر گونه به جنس و خانواده، تعیین و فرم رویشی و تیپ زیستی و دوره زندگی آن­ها مشخص گردید. از شاخص­های تنوع شانون و مک اینتاش برای برآورد تنوع گیاهان دارویی منطقه در سطح تاکسونومیک، فرم­های رویشی، تیپ زیستی و دوره رویشی گیاهان استفاده شدند. نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد که تنوع گونه­ای مراتع اسدلی-پلمیس در حد متوسط است و پوشش گیاهی منطقه بیشتر از گیاهان چند ساله تشکیل شده است که از مشخصه مناطق کوهستانی با اقلیم سرد ارتفاعات است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - تنوع گونه‌ای دوبالان خانوادهSyrphidae در منطقه گرمسار و شناسایی گونه غالب
        آزاده جباری علی احدیت رستم حیات
        مگس های گل (Diptera:Syrphidae) یکی از مهم ترین دشمنان طبیعی شته ها و از گرده افشان های مهم به شمار میﺭوند. لارو اغلب آنﻫﺎ شکارگر بوده، نقش مهمی در تعادل بیولوژیکی و کنترل طبیعی شته ها ایفا می‌‌کنند. در بررسی های به عمل آمده روی تنوع گونه ای مگس های ‌این خانواده در منطقه چکیده کامل
        مگس های گل (Diptera:Syrphidae) یکی از مهم ترین دشمنان طبیعی شته ها و از گرده افشان های مهم به شمار میﺭوند. لارو اغلب آنﻫﺎ شکارگر بوده، نقش مهمی در تعادل بیولوژیکی و کنترل طبیعی شته ها ایفا می‌‌کنند. در بررسی های به عمل آمده روی تنوع گونه ای مگس های ‌این خانواده در منطقه گرمسار در سال 1389، حشرات کامل از مناطق مختلف جمع آوری شدند و مورد شناسایی قرار گرفتند. سپس تنوع گونه ای آنﻫﺎ با استفاده از شاخص های شانون-وینر (΄H)، بریلوئن (Ĥ) و مارگالف (Dmg) مورد بررسی قرار گرفت. در مجموع، 16 گونه متعلق به 10 جنس از 2 زیر خانواده جمع آوری گردیدند که در میان آنﻫﺎ، گونه Eupeodes lapponicus برای فون ایران جدید می باشد. حداکثر تنوع و فراوانی مگس های گل در منطقه گرمسار در هفته اول خرداد (125.1= Ĥ، 247.2= ΄H،878.22 Dmg=) ثبت گردید. همچنین گونهEpisyrphus balteatus به عنوان گونه غالب در منطقه گرمسار شناخته شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        7 - تنوع گونه ای کنه های میان استیگمایان (Acari: Mesostigmata) خاکزی مرتبط با جنگل های بلوط منطقه کامفیروز استان فارس
        هادی استوان شهرام حسامی محمد فرزانه
        این پژوهش با هدف ارزیابی تنوع گونه ای کنه های میان استیگمایان در سال 1397 در منطقه کامفیروز استان فارس صورت گرفته است. نمونه برداری دو ایستگاه در شمال و جنوب کامفیروز در نظر گرفته شد. هر 2 هفته یک بار نمونه برداری از خاک این مناطق صورت گرفت. در مجموع تعداد 881 نمونه متع چکیده کامل
        این پژوهش با هدف ارزیابی تنوع گونه ای کنه های میان استیگمایان در سال 1397 در منطقه کامفیروز استان فارس صورت گرفته است. نمونه برداری دو ایستگاه در شمال و جنوب کامفیروز در نظر گرفته شد. هر 2 هفته یک بار نمونه برداری از خاک این مناطق صورت گرفت. در مجموع تعداد 881 نمونه متعلق به 22 گونه از 10 جنس و 6 خانواده جمع آوری گردید. نتایج به دست آمده نشان داد که با توجه به قرار گرفتن 11 گونه از 22 گونه مورد بحث در خانواده Laelapidae، گونه های این خانواده در مجموع با 94/33 درصد، بیشترین حضور را در هر 2 منطقه شمال و جنوب کامفیروز و در مجموع دارا بوده است. همچنین گونه Neoseiulus barkeri گونه غالب بود به طوری که با 29/24 درصد کل، بیشترین فراوانی گونه ها را در هر 2 منطقه به طور جداگانه و در مجموع داشته است. در ادامه شاخص های تنوع گونه ای شانون- وینر، سیمپسون، مارگالف، منهینگ و پیت در 2 منطقه و به تفکیک فصول محاسبه گردید. به طور کلی تمامی ضرائب به جز شاخص پیت در منطقه شمالی به مراتب بیشتر از منطقه جنوبی بوده است. شاخص های خانواده در 2 منطقه تفاوت چشمگیری ندارند اما کماکان ضرائب شانون- وینر، سیمپسون و مارگالف در منطقه شمالی بیشتر از جنوبی است. اما ضرائب پیت و منهینگ در منطقه جنوب بیشتر از شمال بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        8 - بررسی فراوانی و تنوع گونه‌‌ای زنبورهای خانواده Braconidae در جنگل‎‌های استان مازندران
        نسرین کیان شیلا گلدسته سمیرا فراهانی
        در این تحقیق تنوع گونه ‎ای زنبورهای پارازیتویید خانواده Braconidae در استان مازندران (سالاردره، شویلاشت، هفت خال، عالیکلا) در سال 1395 مورد بررسی قرار گرفت. نمونه‌ ها با استفاده از تله مالیز جمع‌ آوری شدند. برداشت و تخلیه بطری ‌های حاوی نمونه به صورت دو هفته در میان چکیده کامل
        در این تحقیق تنوع گونه ‎ای زنبورهای پارازیتویید خانواده Braconidae در استان مازندران (سالاردره، شویلاشت، هفت خال، عالیکلا) در سال 1395 مورد بررسی قرار گرفت. نمونه‌ ها با استفاده از تله مالیز جمع‌ آوری شدند. برداشت و تخلیه بطری ‌های حاوی نمونه به صورت دو هفته در میان صورت گرفت. در مجموع 161 فرد شامل 33 گونه جمع آوری گردید. به منظور بررسی تنوع گونه ‌ای از نرم افزار SDR استفاده شد. فراوانی، شاخص ‎های تنوع گونه ‎ای و یکنواختی برای 33 گونه در 4 مکان مختلف محاسبه شد. بیشترین فراوانی گونه، مربوط به گونه ‎های Homolobus truncator (Say, 1829) و Disophrys initiator (Fonscolombe, 1846) به ترتیب با فراوانی نسبی 77/16 و 53/15 درصد بود که در همه مناطق نمونه برداری وجود داشتند. بر اساس شاخص ‎های تنوع گونه‎ای آلفا، مشخص شد که که منطقه عالی کلا دارای بیشترین میزان تنوع گونه ‎ای می ‎باشد. بر اساس مقایسه آماری شاخص‌ های یکنواختی سالاردره و شویلاشت دارای بیشترین یکنواختی می ‌باشند. هدف از این مطالعه، بررسی فراوانی و تنوع گونه ‎ای زنبورهای خانواده Braconidae در 4 ایستگاه جنگلی در استان مازندران، واقع در شمال ایران، است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        9 - تنوع گونه‌ای کنه‌های میان استیگمایان (Acari: Mesostigmata) خاکزی شهر شیراز
        محمد فرزانه هادی استوان شهرام حسامی
        تنوع گونه ای یکی از مهم ترین شاخص های نشان دهنده تغییرات در اکوسیستم ها است. کنه های میان استیگمایان بزرگترین راسته (هم از نظر تعداد و هم از نظر پراکنش) در بین کنه های بالاراسته Parasitiformes هستند. این پژوهش با هدف ارزیابی تنوع گونه ای کنه های میان استیگمایان در سال 1 چکیده کامل
        تنوع گونه ای یکی از مهم ترین شاخص های نشان دهنده تغییرات در اکوسیستم ها است. کنه های میان استیگمایان بزرگترین راسته (هم از نظر تعداد و هم از نظر پراکنش) در بین کنه های بالاراسته Parasitiformes هستند. این پژوهش با هدف ارزیابی تنوع گونه ای کنه های میان استیگمایان در سال 1397 در شهر شیراز صورت گرفته است. به جهت نمونه برداری 2 منطقه در شمال و جنوب این شهر در نظر گرفته شد. در هر منطقه 2 زیستگاه درختان فضای سبز شهری و درختان باغات میوه انتخاب گردید. هر 2 هفته یک بار نمونه برداری های مداوم از خاک این مناطق صورت گرفت. در مجموع تعداد 1252 نمونه متعلق به 22 گونه از 11 خانواده و 8 میزبان گیاهی جمع آوری گردید. محاسبه شاخص های تنوع زیستی با استفاده از نرم افزار Microsoft Excel 2016 صورت پذیرفت. نتایج نشان داد شاخص های زیستی با توجه به پوشش گیاهی و فصول نمونه برداری، تفاوت معنی داری دارند. بر اساس آزمون LSD، فصل بهار با 913/0 شاخص سیمپسون، 569/2 شانون-وینر، 9482/0 پیت، و 815/2 مارگالف بیشترین مقدار را دارا بود. همچنین بر اساس این آزمون، فضای سبز بیشترین شاخص ها را به خود اختصاص داد. در میان خانواده های جمع آوری گردیده، بیشترین فراوانی نسبی با 04/54 درصد متعلق به خانواده Laelapidae بود. بیشترین فراوانی نمونه ها در بین درختان میوه مربوط به انار با 204 و در میان درختان فضای سبز شهری متعلق به صنوبر با 333 نمونه بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        10 - بررسی تنوع گونه‌ای مگس‌های خانواده Dolichopodidae (Dip.Empidoidea) در مناطق مختلف استان تهران و البرز
        ملیحه کبیری نسب شیلا گلدسته فرزانه کازرانی الهام صنعتگر
        حفظ و افزایش تنوع زیستی حشرات به عنوان یکی از مهمترین مؤلفه های اصلی در کنترل آفات بدون کاربرد سموم شیمیایی مطرح بوده و نقش بسزایی در کاهش آلودگی های زیست محیطی و رسیدن به توسعه پایدار دارد. خانواده یDolichopodidae معروف به مگس های پابلند، با بیش از 7500 گونه توصیف شده چکیده کامل
        حفظ و افزایش تنوع زیستی حشرات به عنوان یکی از مهمترین مؤلفه های اصلی در کنترل آفات بدون کاربرد سموم شیمیایی مطرح بوده و نقش بسزایی در کاهش آلودگی های زیست محیطی و رسیدن به توسعه پایدار دارد. خانواده یDolichopodidae معروف به مگس های پابلند، با بیش از 7500 گونه توصیف شده مهم ترین و بزرگ ترین خانواده در بالاخانواده Empidoidea می باشد. حشرات کامل و لارو اکثر گونه ها شکارچی سایر حشرات می باشند و در کنترل جمعیت آفات در بوم نظام های مختلف نقش به سزایی ایفا می کنند. در مطالعه حاضر به منظور بررسی فون مگس‌های خانوادهDolichopodidae نمونه برداری با استفاده از تله مالیز در مناطق مختلف استان تهران و البرز طی سال 1397-1396 انجام گرفت. مطالعات تنوع گونه ای نشان داد که تنوع افراد این خانواده در مناطقی با رطوبت بالا و دارای پوشش گیاهی مخلوط و فراوان بیشتر از سایر مناطق می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        11 - بررسی تنوع گونه‌ای حلزون‌های خشکی‌زی (Gastropoda: Pulmonata) در غرب استان اصفهان
        الهه فضیلی نژاد حمید بلقیس زاده
        حلزون ها یا رده شکم پایان (Mollusca: Gastropoda) از گروه های اصلی بی مهرگان در اکوسیستم های مختلف هستند که به عنوان آفات محصولات سبزی و صیفی و همچنین میزبان حد واسط تعدادی از تک سلـولی ها و کرم های انگلی شناخـته می شوند و درحوزه های مختلف کشاورزی، پزشکی و دامپزشکی حائز چکیده کامل
        حلزون ها یا رده شکم پایان (Mollusca: Gastropoda) از گروه های اصلی بی مهرگان در اکوسیستم های مختلف هستند که به عنوان آفات محصولات سبزی و صیفی و همچنین میزبان حد واسط تعدادی از تک سلـولی ها و کرم های انگلی شناخـته می شوند و درحوزه های مختلف کشاورزی، پزشکی و دامپزشکی حائز اهمیت هستند. از آن جا که گزارشی پیرامون تنوع گونه ای حلزون های خشکی زی در غرب استان اصفهان در دست نیست، این تحقیق به منظور بررسی و مطالعه پیرامون تنوع گونه ای حلزون های خشکی زی در غرب استان اصفهان و جستجوی گونه های مهم از ابعاد مختلف صورت گرفت .بدین منظور غرب استان اصفهان به پنج منطقه شامل فریدن، فریدون شهر، چـادگان، خوانسار و گلپایگان تقسیم بندی شد. سپس نمونه های جمع آوری شده از این ایستگا ها از نظرسیستماتیکی و مورفولوژیکی با استفاده از کـلید های شناسایی معتبر تا سطح گونه مورد بررسی قرار گرفتند .همچنین تأثیر عوامل محیطی از جمله دما و رطوبت نسبی هوا بر پراکنش گونه ها مـشخص شد. با توجه به نتایج حاصل مشخـص شد دمای مطلوب برای حلزون های جـمع آوری شده معادل با 19-15 درجه سلسیوس بود و بهترین رطوبت نسبی 45-25 درصد ثبت گردید. در نهایت بر اساس نتایج حاصل تعداد شش گونه از چهار جنس تحت دو خانواده شناسایی شدند: Family: Enidae Family: Helicidae Chondrula albolimbata Cernuella neglecta Chondrula tridens Cernuella virgata Monacha messenica Cochlicella barbara پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        12 - بررسی فونستیک لوچ ماهیان در رودخانه های استان تهران
        سیامک یوسفی علی زمانی مهیار یوسفی سیاه کلرودی فاطمه خان احمدی
        شناسایی، تنوع گونه‌ای و فراوانی خانواده لوچ ماهیان در رودخانه‌های استان تهران از فصل پاییز 1397 تا پاییز 1398 بمدت دوازده ماه به اجرا درآمد. برای این منظور 10 ایستگاه نمونه‌برداری انتخاب شد. نمونه‌ها پس از صید توسط الکتروشوکر با الکل تثبیت شدند و جهت بررسی‌های زیست سنجی چکیده کامل
        شناسایی، تنوع گونه‌ای و فراوانی خانواده لوچ ماهیان در رودخانه‌های استان تهران از فصل پاییز 1397 تا پاییز 1398 بمدت دوازده ماه به اجرا درآمد. برای این منظور 10 ایستگاه نمونه‌برداری انتخاب شد. نمونه‌ها پس از صید توسط الکتروشوکر با الکل تثبیت شدند و جهت بررسی‌های زیست سنجی به آزمایشگاه منتقل شدند. نتایج این بررسی نشان داد که سه گونه متعلق به خانواده سگ‌ماهیان در رودخانه‌های جاجرود، حبله رود و لار در استان تهران زیست می‌کنند. گونه Oxynoemacheilus bergiana با 77/27 درصد بیشترین و گونه های Paracobitis iranian با 15 درصد، و Oxynoemacheilus angorae با 73/7 درصد، کمترین تنوع گونه‌ای را در ایستگاه‌های انتخاب شده دارند. همچنین در ایستگاه سعیدآباد فراوانی گونه ای Oxynoemacheilus bergiana 27/77 درصد و Paracobitis Iranian 18/3 درصد بود. در ایستگاه خجیر فراوانی گونه ای Paracobitis iranian 63/3 درصد بود. در ایستگاههای زرین دشت و سیمین دشت فراوانی گونه ای Paracobitis iranian مساوی و برابر 1/4 درصد بوده است. در ایستگاههای سدلار و دلیچای فراوانی گونه ای سگ ماهی جویباری آنگورا Oxynoemacheilus angorae بترتیب معادل 45/5 درصد و 27/2 درصد بود. همچنین بیشترین تراکم در فصل ماهیان صید شده بترتیب به تابستان، پاییز، بهار و زمستان تعلق داشت که فراوانی گونه سگ‌ماهی جویباری سفیدرود Oxynoemacheilus bergiana با 1/34 درصد در تابستان، 20 درصد در پاییز، 8/11 درصد در زمستان و 336/11 در بهار بود. گونه سگ‌ماهی تاجدار ایرانی Paracobitis iranian با 63/8 درصد در تابستان و 37/6 در بهار بود. گونه سگ‌ماهی جویباری آنگورا Oxynoemacheilus angorae در تابستان 45/5 درصد و پاییز 28/2 درصد بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        13 - بررسی تنوع و جمعیت پرندگان خشکی زی حاشیه تالاب میانگران در دو فصل زمستان و بهار
        بهروز بهروزی راد
        در این بررسی 32 گونه پرنده خشکی زی، از 17 تیره در حاشیه تالاب میانگران شناسایی شد. شناسایی پرندگان هرماه یک روز از دی‌ماه سال 1395 تا پایان خردادماه سال 1396 با پیاده‌روی در حاشیه تالاب با دوربین چشمی 10×40 زایس و تلسکوپ 15×60 به روش مشاهده مستقیم و تمام شما چکیده کامل
        در این بررسی 32 گونه پرنده خشکی زی، از 17 تیره در حاشیه تالاب میانگران شناسایی شد. شناسایی پرندگان هرماه یک روز از دی‌ماه سال 1395 تا پایان خردادماه سال 1396 با پیاده‌روی در حاشیه تالاب با دوربین چشمی 10×40 زایس و تلسکوپ 15×60 به روش مشاهده مستقیم و تمام شماری Total count با هدف بیان اهمیت بوم سازگان تالابی میانگران برای پرندگان خشکی زی انجام‌شده است. درمجموع 1643 پرنده خشکی زی شمارش شد که بیشترین تعداد در بهمن‌ماه 386 قطعه و کمترین تعداد در خردادماه 209 قطعه و بیشترین جمعیت پرندگان 970 قطعه در زمستان و کمترین جمعیت در بهار 673 پرنده شمارش‌شده است. بیشترین یکنواختی در اسفندماه (691/0) و کم‌ترین یکنواختی در خردادماه (448/0) بود. بیشترین تنوع گونه‌ای مارگالف، شانون، و منهینیک در اسفندماه به ترتیب 926/4، 807/1 و 854/2 بود. تنوع β ویتاکر، هریسون و ویلیام در بین دو فصل زمستان و بهار صفر بود. ضریب تشابه بین جامعه پرندگان خشکی زی در دو فصل زمستان و بهار 5/95 درصد و تفاوت اقلیدسی 22/125 بود. آزمون t نشان داد تفاوت معنی‌داری بین جمعیت و تعداد گونه در دو فصل بهار و زمستان باحدود اطمینان 95 درصد وجود ندارد. این بررسی نشان داد نقش تالاب میانگران برای تامین زیستگاه برای پرندگان خشکی زی نیز دارای اهمیت است و بایستی در مدیریت و حفاظت آن مورد توجه قرار گیرند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        14 - بررسی تاثیرعملیات ذخیره نزولات آسمانی برشاخص‌های گیاهی وخاک (مطالعات موردی: مرتع بلبل اشکذر)
        علی زارع محمد علی حکیم زاده علی اکبر کریمیان
        در تحقیق حاضر عملیات کنتورفارو توام با بذرکاری صورت گرفته در مرتع بلبل با بارندگیmm 108و پوشش گیاهی4.47% مورد ارزیابی قرارگرفت. بدین منظور دو سایت شاهد و کنتورفارو مشخص و در داخل هرسایت ویژگیهای پوشش گیاهی وخاک بررسی گردید ویژگی‌های پوشش گیاهی شامل: درصد پوشش گیاهی کل، چکیده کامل
        در تحقیق حاضر عملیات کنتورفارو توام با بذرکاری صورت گرفته در مرتع بلبل با بارندگیmm 108و پوشش گیاهی4.47% مورد ارزیابی قرارگرفت. بدین منظور دو سایت شاهد و کنتورفارو مشخص و در داخل هرسایت ویژگیهای پوشش گیاهی وخاک بررسی گردید ویژگی‌های پوشش گیاهی شامل: درصد پوشش گیاهی کل، تراکم، تاج پوشش گونه‌ی درمنه، شاخصهای یکنواختی، غنا و تنوع گونه‌ای و پارامترهای خاک شامل: رطوبت خاک، نفوذپذیری خاک و ترسیب کربن درخاک می‌باشد طبق نتایج حاصل از تجزیه واریانس تاثیر کنتورفارو بر تاج‌پوشش درمنه، درصد پوشش گیاهی کل، یکنواختی وغنای گونه‌ای ورطوبت خاک در اردیبهشت ماه در سطح 1% معنی‌دار بوده و اثر فاروها بر غنای گونه‌ای در سطح 5% معنی‌دار می‌باشد. اجرای عملیات فارو بطول متوسط m550 در هکتار باعث افزایش پوشش گیاهی به میزان1.32% و تاج پوشش درمنه به میزان 1.08%گردیده است افزایش پوشش گیاهی درسایت فارو بدلیل رطوبت ذخیره شده در فاروها که در اردیبهشت ماه 20% بیشتر از سایت شاهد می‌باشد شرایط مناسب‌تری برای پوشش گیاهی در داخل فارو به وجود می‌آورند حداکثر توان اکولوژیک منطقه مورد مطالعه ومناطقی که شرایط اقلیمی و ادافیکی مشابه دارند با روش فوق برای توسعه پوشش گیاهی، تاج پوشش 1.32% می‌باشد که باید در طرح‌های اجرایی مد نظر قرار گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        15 - اثر گرادیان ارتفاع از سطح دریا بر تنوع گونه های درختی در جنگل‌های بلوط هیانان ایلام
        احمد حسینی
        چکیده: برای بررسی ارتباط خصوصیات ساختاری توده با تنوع گونه های درختی و چگونگی تغییرات تنوع گونه ای در امتداد گرادیان ارتفاع از سطح دریا، منطقه ای به وسعت 450 هکتار از جنگل های هیانان در شمال شرق شهر ایلام انتخاب شد. تعداد 46 قطعه نمونه 2000 مترمربعی با استفاده از تران چکیده کامل
        چکیده: برای بررسی ارتباط خصوصیات ساختاری توده با تنوع گونه های درختی و چگونگی تغییرات تنوع گونه ای در امتداد گرادیان ارتفاع از سطح دریا، منطقه ای به وسعت 450 هکتار از جنگل های هیانان در شمال شرق شهر ایلام انتخاب شد. تعداد 46 قطعه نمونه 2000 مترمربعی با استفاده از ترانسکت های ممتد به صورت تصادفی سیستماتیک در عرصه پیاده گردید. در هر قطعه نمونه قطر برابر سینه، قطر حداقل و حداکثر تاج درختان و جست گروه ها و تعداد آنها به تفکیک گونه و نیز ارتفاع از سطح دریا ثبت گردید. مقادیر 5 شاخص تنوع زیستی به وسیله نرم افزار PAST برای هر قطعه نمونه محاسبه و سپس آنالیز آماری شدند. در مجموع 6 گونه درختی در سطح قطعات نمونه حضور داشتند که بیشترین درصد حضور متعلق به گونه بلوط بود. نتایج نشان داد که ارتفاع از سطح دریا بر تنوع، غنا و یکنواختی گونه ای اشکوب درختی تاثیر معنی دار داشته و طبقات ارتفاعی میانی (2100-2000متر) بالاترین تنوع و غنای گونه ای را دارد. یکنواختی با افزایش ارتفاع روند افزایشی داشته ولی در طبقه ارتفاعی 2300 متر کاهش می یابد. همچنین تاج پوشش با غنای گونه ای همبستگی مثبت و با یکنواختی همبستگی منفی دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        16 - ارزیابی ویژگی‌های پروبیوتیکی و تنوع درون گونه‌ای سویه‌های Lactobacillus plantarum جدا شده از موادغذایی مختلف با روش RAPD-PCR
        دینا شهرام پور مرتضی خمیری محبوبه کشیری سید محمد علی رضوی
        هدف از این مطالعه ارزیابی تنوع درون گونه‌ای 10 سویه Lactobacillus plantarum جدا شده از موادغذایی مختلف شامل زیتون تخمیری، پنیرکوزه، شیر شتر و خمیر ترش به کمک روش RAPD-PCR همچنین مقایسه قابلیت پروبیوتیکی آن‌ها بود. نتایج نشان داد که الگوی باندی متفاوتی توسط سه نوع پرایمر چکیده کامل
        هدف از این مطالعه ارزیابی تنوع درون گونه‌ای 10 سویه Lactobacillus plantarum جدا شده از موادغذایی مختلف شامل زیتون تخمیری، پنیرکوزه، شیر شتر و خمیر ترش به کمک روش RAPD-PCR همچنین مقایسه قابلیت پروبیوتیکی آن‌ها بود. نتایج نشان داد که الگوی باندی متفاوتی توسط سه نوع پرایمر برای سویه‌های مختلف به وجود آمد و برطبق ماتریس تشابه رسم شده توسط نرم‌افزار NTSYS بر اساس ضریب جاکارد، به طورکلی 10 سویه در دو شاخه اصلی و 7 زیرگروه جانبی قرار گرفتند. دو سویه 17 KAOو 64KAO جدا شده از منشا یکسان زیتون تخمیری بیشترین شباهت را داشتند. علاوه بر این ویژگی پروبیوتیکی سویه‌های ‌ L. plantarum در سطح نژاد متفاوت ارزیابی شد. نتایج تست ایمنی نشان داد که همه نژادهای مختلف L. plantarum، گاما-همولتیک بودند و در برابر آنتی بیوتیک ونکومایسین مقاوم بودند و مقاومت آن‌ها در برابر سایر آنتی بیوتیک‌های رایج متفاوت بود. سویه‌های جدا شده از پنیر کوزه شامل 37KMC و 45 KMCاز بیشترین مقاومت در برابر اسید برخوردار بودند. از سوی دیگر مقاومت در برابر 3/0 درصد نمک صفراوی نشان داد که اختلاف معناداری از این نظر بین سویه‌های جدا شده از زیتون تخمیری وجود ندارد و سویه 5 KMM بیشترین مقاومت را داشت. به علاوه فعالیت ضدمیکروبی سویه ها در برابر باکتری‌های بیماری‌زای گرم مثبت L. monocytogenes و گرم منفی E. coli متفاوت بود و بیشترین فعالیت ضدباکتریایی به سویه 45 KMCتعلق داشت. بنابراین با توجه به هدف مورد نظر می‌توان هریک از سویه‌های L. plantarum به عنوان کشت پروبیوتیک در صنایع غذایی و دارویی پیشنهاد نمود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        17 - Studying the Relationship between Environmental Factors, Runoff Characteristics and Infiltration Depth Using Rainfall Simulator in Northwestern Rangelands of Iran
        Sedigheh Mohamadi
        Runoff leads to the leaching of soil nutrients, transports the topsoil particles and deposits the sediments in water reservoirs. Recognition of different environmental factors affecting the runoff properties and water infiltration depth has a great importance concerning چکیده کامل
        Runoff leads to the leaching of soil nutrients, transports the topsoil particles and deposits the sediments in water reservoirs. Recognition of different environmental factors affecting the runoff properties and water infiltration depth has a great importance concerning soil for the integrated management of watershed and the distinguishment of complex hydrological processes. Thus, this research aims to determine the environmental factors related to the infiltration depth (ID) and runoff properties including runoff coefficient (RC), time to runoff (TR) and time to stop runoff (TSR) after stopping rainfall using a rainfall simulator. Three catchments involving Shahrchy, Zanjanrood and Glinak were selected based on the rain intensity in 30 minute duration with a 10 year return period in northwestern rangelands of Iran in 2013. The rainfall simulator was established in the rangeland units of each district to operate regarding 30 mm/h rainfall intensity for 30 minutes. Afterwards, data collection with respect to the environmental factors including vegetation (canopy cover and four species diversity indices), topography (slope, height and direction) and soil factors (from 0-30 cm horizons) was fulfilled. Data analysis (71 samples) was done using Pearson correlation and multivariate stepwise regression method. The validity of regression models (18% gathering data equivalent to 15 samples) was tested by R2 and other statistic indices. Results indicated that 77% variations of RC variable were accounted for canopy cover, sand content, organic carbon, clay content and nitrogen content of soil. Such factors as soil moisture, sand content level, lime content level, species number and Shannon diversity indices explained 73% variations of runoff after rainfall. Similarly, clay content, organic carbon and gypsum content of soil explained 82% variations of time to stop runoff )TSR( and such parameters as slope, latitude, organic carbon and silt content of soil explained 60% variations of infiltration depth )ID. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        18 - Effects of Plant Diversity and Soil Properties on Above Ground Biomass in Altitudinal Gradient: A Case Study from Grassland of Mustang District, Nepal
        Sumit Rauniyar Rajeev Joshi Dhruba Bijaya G.C. Jyoti Bhandari Dinesh Bhandari
        This research was conducted in Mustang district to see the effect of plant diversity and soil properties on aboveground biomass in altitudinal gradient. Above ground biomass estimation was done using various mathematical equations. Soil properties determination was done چکیده کامل
        This research was conducted in Mustang district to see the effect of plant diversity and soil properties on aboveground biomass in altitudinal gradient. Above ground biomass estimation was done using various mathematical equations. Soil properties determination was done using calorimetric, Kjeldahl Dry-block method, feel method and core sampling methods. Simpson's Diversity Index and Shannon-Wiener’s diversity index were used to study species diversity. Result shows that above ground biomass decreased with increase in altitude (R2 = 0.148). Above ground biomass increased with increase in species richness (R2= 0.1676). Lete-Kunjo site has high dominance of species than that of Kowang site accounting 23 and 12 respectively. Kobresia spp. has high IVI (91.134) followed by Carex spp. (52.178) in Kowang. Above ground biomass was found significantly higher on lower zone. Above ground biomass increased with increase in soil organic matter percentage (R2= 0.145). Above ground biomass increased with increase in soil nitrogen percentage (R2= 0.1607). Above ground biomass decreased with increase in soil pH (R2= 0.1393). There is positive linear relationship between above ground biomass and species richness. Soil Nitrogen and organic matter have positive linear relationship with above ground biomass but not with the soil pH. So to increase the aboveground biomass of grasslands and to protect the diversity of Mustang district, it necessary to conserve mountain grassland, especially in higher altitude zones, by protecting soil from erosion and landslides, and rotational grazing of livestock’s for increasing soil organic matter. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        19 - Relationships between Species Diversity and Biomass in Mountainous Habitats in Zagros Rangeland (Case Study: Baneh, Kurdistan, Iran)
        Bakhtiar Fattahi Mohammad Ali Zare chahouki Mohammad Jafari Hossein Azarnivand Pejman Tahmasebi
        Species diversity, richness and biomasses (aboveground biomass) and their relationships are the key variables of ecosystems. This study was conducted to determine the relationship of Species Diversity (SD) and Species Richness (SR) with Above-Ground Biomass (AGB) at a l چکیده کامل
        Species diversity, richness and biomasses (aboveground biomass) and their relationships are the key variables of ecosystems. This study was conducted to determine the relationship of Species Diversity (SD) and Species Richness (SR) with Above-Ground Biomass (AGB) at a local scale at 5 different habitats (shrubland, forbland, grassland, shrub-forbland and forb-shrubland) in Zagros mountains in west of Iran (2015). For each habitat, 50 plots (2m2) were determined. SD was estimated by Shannon–Wiener’s index, SR was defined as the number of species per plot and AGB was detected per unit of area (gm-2). Results indicated that all of relationship patterns existed in these habitats. The unimodal relationship was found in shrub-forbland and forb-shrubland whereas the relationship of SD/SR vs.AGB in shrubland was linear and negative, and in forbland and grassland, it was positive. There were many complex and variable mechanisms dealing with the SD/SR vs. AGB relationship. The unimodal relationship indicates that SR and SD peaked at intermediate levels of AGB, and it is an inherent attribute of the spatially heterogeneous habitats affected by life forms, micro-sites, facilitation and competition. The positive linear was related to positive response of SD, SR and AGB to environmental factors or because of any reason (grazing, disturbance level…), the AGB may not reach to the highest possible level; thus, it may only show a positive relationship. When SD and AGB are affected in the opposite directions by environmental factors such as soil fertility, negative patterns may be caused. The negative pattern represents short gradients indicating a similar species composition among plots. Greater R2 in SD vs. AGB than SR vs. AGB at all habitats showed that evenness and richness (components of SD) are more important than just SR; thus, SD vs. AGB relationship is better and more reliable to predict the variations (SD and AGB). پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        20 - Use of Medicinal Species as an Ecological Indicator for Interpreting Changes in Rangeland Status (Case Study: Javaherdeh Rangelands of Ramsar)
        Tina Salarian Hossein Arzani Mohammad Hasan Jouri Mohammad Jafari
        The use of modern methods in the analysis of rangeland ecosystems has received much consideration. The study of the diversity of medicinal and sometimes toxic species in rangelands can be regarded as an indicator of ecological status changes in rangeland ecosystems. In چکیده کامل
        The use of modern methods in the analysis of rangeland ecosystems has received much consideration. The study of the diversity of medicinal and sometimes toxic species in rangelands can be regarded as an indicator of ecological status changes in rangeland ecosystems. In the present study, Javaherdeh mountain rangelands in north of Iran were selected under three sites including long-term exclusion, medium-term exclusion, and grazing during 2018-2019. Sampling was performed in each plant type with 4 transects of 200 meters and a random point every 10 m. Identification of species was carried out using published methods. Shannon’sdiversity,Margalef’srichness, dominance, and evenness indices were determined for each plot. The means comparisons were made for the three study sites using one-way ANOVA in SPSS v.22 software. According to the results, the highest values of diversity and richness indices for medicinal plants (1.817, 2.370) and total plants (2.062, 3.132) were calculated for the long-term exclosure. The evenness index for total species in the medium-term exclosure (0.588) and grazing area (0.620) was almost similar and higher than the amount of the long-term exclosure (0.058). However, the mentioned index for medicinal species in long term exclosure (0.739) was higher than two other sites. The dominance index for total plants in the grazing area (0.260) was higher than two other sites; however, this index of medicinal plants was higher in the grazing (0.355) and medium-term exclosure (0.393) sites as compared with the long-term exclosure (0.224). Overall, species diversity indices of medicinal plants could be a proper tool to interpret the ecological changes in range conditions. Therefore, ecological management of rangelands could be achieved through understanding and knowledge of these changes. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        21 - Prioritizing Impact of Economic, Social and Ecological Factors on Sustainable Range Management (Case study: Semi-Arid Rangelands of Kerman Province, Iran)
        Najmeh Faryabi Hossein Arzani Seyed akbar Javadi Mohammad Jafary Mehdi Farahpour
        Economic, social, and ecological factors in rangelands affect range management. By integrating and studying these factors, a more appropriate method can be applied to assess the sustainability of rangelands. In the present study, Analytical Hierarchy Process (AHP) as we چکیده کامل
        Economic, social, and ecological factors in rangelands affect range management. By integrating and studying these factors, a more appropriate method can be applied to assess the sustainability of rangelands. In the present study, Analytical Hierarchy Process (AHP) as well as the experiences and views of rangeland exploiters and nomadic and natural resources experts in Kerman province were used to compare and prioritize the economic, social, and ecological factors affecting sustainable range management in semi-arid rangelands of Kerman province in 2017. Then, the means comparisons were made between priorities of rangeland exploiters and experts. Using AHP weight data, our results showed that ecological capital had the most impact of 0.71 and 0.61 from the viewpoints of rangeland exploiters and experts, on sustainable range management in the study area, and the two other factors including economic ones with 0.17 and 0.19 and social ones with 0.09 and 0.19 capital were ranked, respectively. Furthermore, according to the results of comparing the views of rangeland exploiters and experts, significant differences were found between the views of the two mentioned groups for 14 indicators including plant species diversity, soil erosion, groundwater, unity and solidarity at the range allotment level, trusting the experts and promoters, the presence of people in decision making and planning, the presence and role of women in livestock and non-livestock products, living cost, and livestock number. Overall, the results indicate the inconsistency between the views of these two groups. Therefore, prior to policy making for sustainable range management, more consistency is required between the views of rangeland exploiters and experts in each of the related organizations for greater participation of range managers. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        22 - Legume-Grass Ratio and some Soil Properties in Four Vegetation Types in Steppe Rangelands of Iran (Case study: Peshert Rangelands in Chahardangeh Sari, Iran)
        Nahid Jabbari Ghasem Ali Dianati Tilaki Hassan Ghelichnia
        TThe Leguminosae family plays a significant role in rangeland ecosystems with biological nitrogen fixation for soil fertility. The grasses significantly increase rangeland production and sustainability. Legume-Grass Ratio (LGR) is an indicator of soil fertility. This st چکیده کامل
        TThe Leguminosae family plays a significant role in rangeland ecosystems with biological nitrogen fixation for soil fertility. The grasses significantly increase rangeland production and sustainability. Legume-Grass Ratio (LGR) is an indicator of soil fertility. This study was aimed to investigate the LGR and some soil properties in four vegetation types (Stipa arabica Trin.-Medicago sativa L., Festuca ovina L.-Astragalus gossypinus Fisc., Artemisia sieber Besser-Festuca ovina and Artemisia sieberi) in the Peshert rangeland, Chahardangeh Sari, Iran in 2020. In this research, 40 plots of 1m2 were randomly established in four vegetation types. In each plot, vegetation characteristics including the number of species per unit area were recorded. Soil sampling was done at a depth of 0-20 cm for each plot. Finally, 40 soil samples were analysed in the laboratory for soil properties including: Carbon (C), Soil Organic Matter (SOM), Bulk Density (BD), Aggregate Stability (AS), Particulate Organic Matter (POM), soil texture, available potassium (K), Nitrogen (N), EC and pH, available Phosphorus (P) and carbon to nitrogen ratio. Data were analyzed using one-way ANOVA and Duncan’s test was used to compare the differences between four vegetation types for LGR, species diversity and soil properties. SPSS-v20 software was used for data analysis. The results showed that there were significant differences between four vegetation types for all the traits (P≤0.05). The highest and lowest LGR with average values of 0.86 and 0.10 were observed in S. arabica-M. sativa and Ar. sieberi-F. ovina, respectively. The lowest amounts of AS%, SOM%, N% and POM% with average values of 0.31, 0.62, 0.03, 3.53 were observed in Ar. sieberi. In all vegetation types, soil fertility decreased by decreasing the LGR. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        23 - The Effect of Altitude and Aspect on Rangeland Plant Diversity (Case Study: Dashte Zahab, Kermanshah, Iran)
        Ali Mahdavi Javad Eshaghi Rad Mojtaba Jamshidifard
        Recognizing the herbaceous plant species diversity could use as an importantindicator applied for the rangeland and forests management. Considering the presence ofvegetation and animal husbandry in Zagros region, Iran, being aware of the diversity andrichness of plant s چکیده کامل
        Recognizing the herbaceous plant species diversity could use as an importantindicator applied for the rangeland and forests management. Considering the presence ofvegetation and animal husbandry in Zagros region, Iran, being aware of the diversity andrichness of plant species is necessary to management or the destructed vegetationrestoration. In order to study the effect of aspect and elevation on species diversity ofherbaceous plants 160 four m2 quadrates were sampled via transect method in the Dasht eZahab in Kermanshah, Iran. In each quadrate a list herbaceous species plants, altitude andaspect were recorded. After the inventory, the plant diversity indices were calculated andcompared in three elevation classes (low: <800 m, moderate: 800 to 1200 m and high:>1200 m) and four aspect classes (North, South, East and West) using Shannon-Wienerdiversity and Margalef richness indices. One-way ANOVA was used to investigate theeffect of independent variables (altitude and aspects) on dependent variable (speciesdiversity and richness). The results showed a significant effect of aspect and altitude on thediversity and richness of herbaceous plants (P<0.05). The maximum and minimumdiversity and species richness were observed on the northern aspect coupled with middleelevation and on the southern aspect with low elevation, respectively. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        24 - برآورد ذخیره بانک ‬بذر علف‬های هرز در باغات مرکبات شهرستان بندرگز و تهیه نقشه پراکنش آنها با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی(GIS)
        آسیه سیاهمرگویی حسین کاظمی زهره امدادی
        به‌منظور تخمین تراکم بذر علفهای هرز در بانکبذر خاک باغات مرکبات شهرستان بندرگز و تهیه نقشه پراکنش آنها، در سال 1393 تعداد 94 باغ این شهرستان انتخاب و بانک بذر آنها در دو عمق 10-0 و 20-10 سانتیمتر مورد مطالعه قرارگرفت. نتایج نشان داد که به طور متوسط در هر کیلوگرم خاک گرف چکیده کامل
        به‌منظور تخمین تراکم بذر علفهای هرز در بانکبذر خاک باغات مرکبات شهرستان بندرگز و تهیه نقشه پراکنش آنها، در سال 1393 تعداد 94 باغ این شهرستان انتخاب و بانک بذر آنها در دو عمق 10-0 و 20-10 سانتیمتر مورد مطالعه قرارگرفت. نتایج نشان داد که به طور متوسط در هر کیلوگرم خاک گرفته شده از عمق 10-0 و 20-10 سانتیمتر به ترتیب 31/2555 و 65/1346 بذر یافت شد. در این باغات بذر 25 گونه متعلق به 17 خانواده گیاهی مشاهده شد. تیره گندمیان(Poaceae) با 5 گونه گیاهی، و تیرههای سیبزمینی (Solanaceae)، هفت بند (Polygonaceae) و فرفیون (Euphorbiaceae) هر کدام با 2 گونه مهمترین خانوادههای گیاهی تشکیل دهنده بانک بذر بودند. مهمترین گونههای مشاهده شده تاجخروس، تاجریزی، عروسک پشتپرده، گندمک و خرفه بودند؛ بررسی نقشههای پراکنش این گونهها نشان داد که گونههای فوق در کل باغات این شهرستان از شرق تا غرب گسترش دارند. نتایج نشان داد که در هر دو عمق نمونهبرداری تراکم بذر پهن برگها بیش از باریک برگها و تراکم بذر گونه های یکسالهها بیش از چندسالهها بود. نتایج موید آلودگی بالای باغات مرکبات به چند گونه محدود علفهای هرز در شهرستان بندرگز می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        25 - بررسی تنوع گونه ای پرندگان آبزی و کنارآبچر مهاجر زمستان گذران منطقه حفاظت شده مند در استان بوشهر
        امید طبیعی
        منطقه حفاظت شده مند با وسعتی معادل 52289 هکتار در مختصات جغرافیایی َ15 ْ51 تا َ35 ْ51 طول شرقی و َ15 ْ27 تا َ45 ْ28 عرض شمالیدر جنوب ایران، در استان بوشهر و در 180 کیلومتری جنوب شرقی بوشهر واقع شده است. مقاله حاضر به منظور بررسی و تعیین جمعیت و تنوع گونه ای پرندگان آبزی چکیده کامل
        منطقه حفاظت شده مند با وسعتی معادل 52289 هکتار در مختصات جغرافیایی َ15 ْ51 تا َ35 ْ51 طول شرقی و َ15 ْ27 تا َ45 ْ28 عرض شمالیدر جنوب ایران، در استان بوشهر و در 180 کیلومتری جنوب شرقی بوشهر واقع شده است. مقاله حاضر به منظور بررسی و تعیین جمعیت و تنوع گونه ای پرندگان آبزی و کنارآبچر مهاجر زمستان گذران در زیستگاه تالابی منطقه حفاظت شده مندو بر اساس یک دوره 10 سالهاز سال 1380 (2002) لغایت 1389 (2011) ارائه شده است. در طول دوره 10 ساله مورد مطالعه، تعداد 59397 پرنده آبزی مرکب از 73 گونه، 15 تیره و 6 راسته در منطقه حفاظت شده مند زمستان گذرانی نموده اند.در این مدت بیشترین تعداد پرنده متعلق به گونه باکلان بزرگ (Phalacrocorax carbo) با 18902 قطعه سرشماری شده بوده است.بر اساس نتایج این تحقیقدر بین تیره های آبزی و کنارآبچر مهاجر زمستان گذران بزرگترین و کوچکترینتیره به ترتیب متعلق به باکلانیان (Phalacrocoracidae) و کشیمیان (Podicipedidae) با 82/31 و 03/0 درصدفراوانی به ترتیب بوده است. در دوره 10 ساله مورد مطالعه سال 1385 (2007) با تعداد 19858 قطعه پرنده بیشترین و سال 1386 (2008) با تعداد 194 قطعه پرنده کمترین تعداد پرنده سرشماری شده را به خود اختصاص داده اند. از سویی دیگر از نظر غنای گونه ای سال 1387 (2009) با تعداد 47 گونه شناسایی شده بیشترین تعداد و سال 1386 (2008) با تعداد 15 گونه کمترین تعداد گونه شناسایی شده را شامل شده اند. نتایج نشان داد بیشترین فراوانی پرندگان زمستان گذران از سال 1380 (2002) لغایت 1389 (2011)متعلق به تیره های کنارآبچر با 2/64 درصد فراوانی و کمترین فراوانی مربوط به تیره های آبزی با 8/35 درصد فراوانی بوده است. با توجه به مقادیر محاسبه شده شاخص های تنوع و یکنواختی گونه ای بیشترین میزان تنوع زیستی پرندگان آبزی و کنارآبچر زمستان گذران در منطقه حفاظت شده مند مربوط به سال 1387(2009) و کمترین تنوع زیستی مربوط به سال 1389 (2011)بوده است (05/0andgt; P). پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        26 - بررسی تنوع­ گونه­ ای پرندگان آبزی و کنارآبچر مهاجر زمستان­گذران در زیستگاه­های تالابی سواحل بوشهر
        امید طبیعی رکسانا شریفی
        تحقیق حاضر به منظور بررسی تنوع گونه­ای پرندگان آبزی و کنارآبچر مهاجر زمستان­گذران در زیستگاه­های تالابی سواحل بوشهر(سایت بوشهر) و بر اساس یک دوره 10 سالهاز سال 1380(2002) لغایت 1389(2011) انجام پذیرفته است. بر اساس یافته­های این پژوهش در طول دوره 10 ساله مورد مطالعه، تع چکیده کامل
        تحقیق حاضر به منظور بررسی تنوع گونه­ای پرندگان آبزی و کنارآبچر مهاجر زمستان­گذران در زیستگاه­های تالابی سواحل بوشهر(سایت بوشهر) و بر اساس یک دوره 10 سالهاز سال 1380(2002) لغایت 1389(2011) انجام پذیرفته است. بر اساس یافته­های این پژوهش در طول دوره 10 ساله مورد مطالعه، تعداد 113606 پرنده آبزی مرکب از 78 گونه، 15 تیره و 6 راسته در سایت بوشهر زمستان­گذرانی نموده­اند.در این مدت بیشترین تعداد پرندگان زمستان­گذران متعلق به گونه کاکایی سر سیاه (Larus ridibundus) با 57087 قطعه سرشماری شده بوده است.بر اساس نتایج این تحقیقدر بین تیره­های مهاجر زمستان­گذران بزرگترین و کوچکترینآن به ترتیب متعلق به تیره کاکائیان (Laridae) و تیره پلیکانیان (Pelecanidae) با 96/59 و 02/0 درصدفراوانی بوده است. در دوره 10 ساله مورد مطالعه سال 1385 (2007) با تعداد 28043 قطعه پرنده بیشترین و سال 1386 (2008) با تعداد 1112 قطعه پرنده کمترین تعداد پرنده سرشماری شده را به خود اختصاص داده­اند. از سویی دیگر از نظر غنای گونه­ای سال 1389(2011) با تعداد 56 گونه بیشترین و سال 1386(2008) با تعداد 23 گونه کمترین غنا را شامل شده­اند. نتایج نشان داد بیشترین فراوانی پرندگان زمستان­گذران متعلق به تیره­های کنارآبچر با 30/88 درصد فراوانی و کمترین فراوانی مربوط به تیره­های آبزی با 70/11 درصد فراوانی بوده است. با توجه به مقادیر محاسبه شده شاخص­های تنوع­ و یکنواختی گونه­ای بیشترین میزان تنوع زیستی پرندگان آبزی و کنارآبچر زمستان­گذران در سایت بوشهر مربوط به سال 1389(2011) و کمترین تنوع زیستی مربوط به سال 1384(2006)بوده است (05/0>P پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        27 - بررسی تنوع گونهای پرندگان آبزی و کنارآبچر مهاجر زمستانگذران تالاب بینالمللی ارژن در استان فارس
        امید طبیعی محبوبه نصیری
        در مقاله حاضر تنوع گونه ای پرندگان آبزی و کنارآبچر مهاجر زمستان گذران در تالاب بین المللی ارژنبر اساس یک دوره آماری 15 سالهاز سال 1376(1998) لغایت 1390(2012) مورد بررسی و مطالعه قرار گرفته است. در طول دوره 15 ساله مورد مطالعه، تعداد 309674 پرنده آبزی شامل 71 گونه متعلق چکیده کامل
        در مقاله حاضر تنوع گونه ای پرندگان آبزی و کنارآبچر مهاجر زمستان گذران در تالاب بین المللی ارژنبر اساس یک دوره آماری 15 سالهاز سال 1376(1998) لغایت 1390(2012) مورد بررسی و مطالعه قرار گرفته است. در طول دوره 15 ساله مورد مطالعه، تعداد 309674 پرنده آبزی شامل 71 گونه متعلق به 16 تیره و 6 راسته در تالاب بین المللی ارژنزمستان گذرانی نموده اند.در این مدت بیشترین تعداد پرنده متعلق به گونه خوتکا (Anas crecca) با 51248 قطعه سرشماری شده بوده است.بر اساس نتایج این تحقیقدر بین تیره های مهاجر زمستان گذران بزرگترین و کوچکترینتیره به ترتیب متعلق به تیره مرغابیان (Anatidae) و تیره لک لکیان (Ciconidae) با 496/80 و 018/0 درصدفراوانی به ترتیب بوده است. در دوره 15 ساله مورد مطالعه سال 1377 (1999) با تعداد 77580 قطعه پرنده بیشترین و سال 1389 (2011) با تعداد 1002 قطعه پرنده کمترین تعداد پرنده سرشماری شده را به خود اختصاص داده اند. از سویی دیگر از نظر غنای گونه ای سال1382 (2004) با تعداد 38 گونه بیشترین و سال 1389 (2011) با تعداد 6 گونه کمترین غنا را شامل شده اند. نتایج نشان داد بیشترین فراوانی پرندگان زمستان گذران متعلق به تیره های آبزی با 03/81 درصد فراوانی و کمترین فراوانی مربوط به تیره های کنارآبچر با 97/18درصد فراوانی بوده است. با توجه به مقادیر محاسبه شده شاخص های تنوع و یکنواختی گونه ای بیشترین میزان تنوع زیستی پرندگان آبزی و کنارآبچر زمستان گذران در تالاب بین المللی ارژن مربوط به سال 1382(2004) و کمترین تنوع زیستی مربوط به سال 1388(2010)بوده است (05/0andgt; P). پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        28 - بررسی فون ماهیان رودخانه اهرچای در استان آذربایجان شرقی
        سید مهدی بانان خجسته محمدرضا سیف ریحانی محمدرضا رحیمی بشر
        مطالعه حاضربه منظور شناسایی ماهیان رودخانه اهر چای و سد ستارخان (استان آذربایجان شرقی) و طی چهار فصل پاییز تا تابستان 1387-1388 به مدت دوازده ماه به اجرا درآمد. دوازده محل نمونه برداری انتخاب گردید. نمونه ها پس از صید، در فرمالین 10% تثبیت شده و جهت بررسی های زیست سنجی چکیده کامل
        مطالعه حاضربه منظور شناسایی ماهیان رودخانه اهر چای و سد ستارخان (استان آذربایجان شرقی) و طی چهار فصل پاییز تا تابستان 1387-1388 به مدت دوازده ماه به اجرا درآمد. دوازده محل نمونه برداری انتخاب گردید. نمونه ها پس از صید، در فرمالین 10% تثبیت شده و جهت بررسی های زیست سنجی به آزمایشگاه منتقل شدند. کل فراوانی نسبی ماهیان نمونه برداری شده در فصل پاییز 7/31 درصد، زمستان 6/19 درصد، بهار5/20 درصد و تابستان 2/28 درصد بود. ماهیان شناسایی شده دارای 8 گونه، و متعلق به 3 خانواده کپور ماهیان (6 گونه) با فراوانی نسبی 1/78 درصد، سگ ماهیان (یک گونه) با فراوانی نسبی 5/21 درصدو سوف ماهیان ( یک گونه) با فراوانی نسبی 4/0، درصد بودند. مشخص شد که سیاه ماهی با فراوانی نسبی 2/33 درصد، گونه غالب در رودخانه اهر چای می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        29 - تنوع گونه های مورچه در دو منطقه ی استپی و بیابانی دامغان
        ویدا حجتی امید پاک نیا حاجی قلی کمی محمدصفا گل محمدی
        مورچه ها سهم بسزایی در اکوسیستم ها بخصوص مناطق بیابانی دارند. با این وجود تا کنون مطالعات اندکی بر روی مورچه های استپ ها و بیابان های ایران صورت گرفته است. در این تحقیق ما مطالعه ای در مقیاس کوچک بر روی جوامع مورچه ای نواحی استپی و بیابانی منطقه دامغان انجام دادیم. 698 چکیده کامل
        مورچه ها سهم بسزایی در اکوسیستم ها بخصوص مناطق بیابانی دارند. با این وجود تا کنون مطالعات اندکی بر روی مورچه های استپ ها و بیابان های ایران صورت گرفته است. در این تحقیق ما مطالعه ای در مقیاس کوچک بر روی جوامع مورچه ای نواحی استپی و بیابانی منطقه دامغان انجام دادیم. 698 مورچه از طریق تله های گودالی (pitfall) در دو ناحیه استپی و بیابانی و در طی بهار 1385 جمع آوری نمودیم. در مجموع 23 گونه مورچه از 12 جنس متعلق به سه زیرخانواده شناسایی نمودیم. 14 گونه از ناحیه استپی و 12 گونه از نواحی بیابانی جمع آوری نمودیم. تنوع گونه ای مشاهده شده، تنوع گونه ای تخمین زده شده، شاخص تنوع آلفا و شاخص تنوع شانون در استپ بالاتر بود در حالی که شاخص تنوع سیمپسون در ناحیه بیابانی بیشتر از ناحیه استپی بود. بارش باران و تولیدات گیاهی در ناحیه استپی بالاتر از ناحیه بیابانی است که می توانند دلایل اصلی تنوع بالای گونه ای و شاخص های آلفا و شانون در ناحیه استپی باشند. شاخص سیمپسون در ناحیه بیابانی بالاتر بود زیرا در بیابان گونه های بیشتر با فراوانی بالاتری وجود داشتند. Cataglyphis nodusرایجترین گونه در ناحیه استپی و Monomorium kusenzoviرایجترین گونه در ناحیه بیابانی هستند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        30 - بررسی تنوع­ گونه­ای پرندگان آبزی و کنارآبچر مهاجر زمستان­گذران در تالاب مهارلو دراستان فارس
        امید طبیعی محسن جعفری نژاد بسطامی لیلا جولایی
        تحقیق حاضر به منظور بررسی تنوع گونه ای پرندگان آبزی و کنارآبچر مهاجر زمستان گذران در تالاب مهارلوو بر اساس یک دوره 10 سالهاز سال 1380 (2002) لغایت 1389 (2011) انجام پذیرفته است. بر اساس یافته های این پژوهش در طول دوره 10 ساله مورد مطالعه، تعداد 290554 پرنده آبزی مرکب از چکیده کامل
        تحقیق حاضر به منظور بررسی تنوع گونه ای پرندگان آبزی و کنارآبچر مهاجر زمستان گذران در تالاب مهارلوو بر اساس یک دوره 10 سالهاز سال 1380 (2002) لغایت 1389 (2011) انجام پذیرفته است. بر اساس یافته های این پژوهش در طول دوره 10 ساله مورد مطالعه، تعداد 290554 پرنده آبزی مرکب از 65 گونه، 14 تیره و 6 راسته در تالاب مهارلو زمستان گذرانی نموده اند.در این مدت بیشترین تعداد پرندگان رمستان گذران متعلق به گونه فلامینگوی بزرگ (Phoenicopterus ruber) با 50355 قطعه سرشماری شده بوده است.بر اساس نتایج این تحقیقدر بین تیره های مهاجر زمستان گذران بزرگترین و کوچکترینآن به ترتیب متعلق به تیره مرغابیان (Anatidae) و تیره گلاریولیان (Glareolidae) با 368/51 و 001/0 درصدفراوانی بوده است. در دوره 10 ساله مورد مطالعه سال 1382 (2004) با تعداد 56162 قطعه پرنده بیشترین و سال 1386 (2008) با تعداد 8866 قطعه پرنده کمترین تعداد پرنده سرشماری شده را به خود اختصاص داده اند. از سویی دیگر از نظر غنای گونه ای سال 1381 (2003) با تعداد 37 گونه بیشترین و سال 1386 (2008) با تعداد 14 گونه کمترین غنا را شامل شده اند. نتایج نشان داد بیشترین فراوانی پرندگان زمستان گذران متعلق به تیره های آبزی با 76/51 درصد فراوانی و کمترین فراوانی مربوط به تیره های کنارآبچر با 24/48 درصد فراوانی بوده است. با توجه به مقادیر محاسبه شده شاخص های تنوع و یکنواختی گونه ای بیشترین میزان تنوع زیستی پرندگان آبزی و کنارآبچر زمستان گذران در تالاب مهارلو مربوط به سال 1382 (2004) و کمترین تنوع زیستی مربوط به سال 1388 (2010)بوده است (05/0>P پرونده مقاله