• فهرست مقالات Geology

      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - بررسی سکونتگاههاي غير رسمی، از ديدگاه زمین شناسی و معضلات اجتماعی – اقتصادی (مطالعه موردی: حریم شهر کرمان)
        علی  سیستانی پور
        سکونتگاه های غیر رسمی حریم شهر کرمان علاوه بر معضلات اجتماعی-اقتصادی که مشترک بین همه سکونتگاه های غیر رسمی است دچار معضلات زمین شناسی هم هستند. سکونتگاه ها در مجاورت گسل ها و فرونشست زمین شکل گرفته و ساکنین آن را تهدید می کنند که باید برای این معضلات راهکار ارائه داد. چکیده کامل
        سکونتگاه های غیر رسمی حریم شهر کرمان علاوه بر معضلات اجتماعی-اقتصادی که مشترک بین همه سکونتگاه های غیر رسمی است دچار معضلات زمین شناسی هم هستند. سکونتگاه ها در مجاورت گسل ها و فرونشست زمین شکل گرفته و ساکنین آن را تهدید می کنند که باید برای این معضلات راهکار ارائه داد. بررسی سکونتگاه های غیر رسمی حریم شهر کرمان از جنبه معضلات زمین شناسی و معضلات اجتماعی-اقتصادی و ارائه راهکار. روش تحقیق این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش انجام، توصیفی-تحلیلی است. این مقاله دارای رویکرد کیفی می باشد که از طریق مطالعه موردی و تحلیل اسنادی انجام گرفته است.ئچهار سکونتگاه غیر رسمی در حریم شهر کرمان شکل گرفته است. این سکونتگاه ها شامل شهرک فیروز آباد در حریم شمال شرق کرمان، شهرک صنعتی در حریم جنوب شرق کرمان، شهرک صیاد شیرازی در حریم شمال غرب کرمان و شهرک الله آباد در حریم جنوب شرق کرمان می باشند. مشخص گردید این سکونتگاه ها در مجاورت گسل ها و مناطق با فرونشست زمین ایجاد شده اند که تهدیدی است برای ساختمان های نا مقاوم. عمده ساکنان این سکونتگاه ها به علت مشکلات اقتصادی منطقه در این سکونتگاه ها سکنی گزیدند و به علت نظارت کم دستگاه های نظارتی دچار آسیب های اجتماعی شده اند. سکونتگاه های غیر رسمی حریم شهر کرمان در معرض تهدید معضلات گسل، فرونشست زمین و همچنین معضلات اقتصادی-اجتماعی هستند. چند راهکار جهت عدم شکل گیری و گسترش سکونتگاه های غیر رسمی در حریم شهر کرمان ارائه گردید. -انتقال ساکنین این سکونتگاه ها به سکونتگاه های دیگر یا استحکام سازی این سکونتگاه ها. -نظارت قوی و مداوم مسئولین ذیربط در جلوگیری از شکل گیری و گسترش سکونتگاه های غیر رسمی. -ایجاد کمربند سبز در حریم شهر کرمان. -برطرف کردن مشکلات اقتصادی منطقه به ویژه مرتبط با کشاورزی. -نظارت بیشتر جهت جلوگیری از ایجاد بزهکاری های اجتماعی در این سکونتگاه ها. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - رابطه سازندهای زمین شناسی و شکل اراضی با تشکیل و تحول خاک (مطالعه موردی بخش جنوبی دشت ارومیه)
        هنگامه جوادى رضا سکوتی اسکویی ابراهیم پذیرا
        این پژوهش، با هدف مطالعه تأثیر شکل اراضی و سازندهای زمین شناسی برروی برخی ویژگی‌های فیزیکی- شیمیایی خاکها به منظور شناسایی بهتر و کامل‌تر خاک‌ها در جهت مدیریت بهینه اراضی و پیشبرد کشاورزی پایداردر بخش جنوبی دشت ارومیه به مساحت 17000 هکتار در استان آذربایجان‌غربی انجام گ چکیده کامل
        این پژوهش، با هدف مطالعه تأثیر شکل اراضی و سازندهای زمین شناسی برروی برخی ویژگی‌های فیزیکی- شیمیایی خاکها به منظور شناسایی بهتر و کامل‌تر خاک‌ها در جهت مدیریت بهینه اراضی و پیشبرد کشاورزی پایداردر بخش جنوبی دشت ارومیه به مساحت 17000 هکتار در استان آذربایجان‌غربی انجام گرفت. در این پژوهش برای شناسایی و تفکیک اشکال مختلف اراضی از عکس‌های هوایی، نقشه های توپوگرافی و زمین شناسی استفاده گردید. تفکیک و جداسازی سری های خاک بر اساس فرآیندهای ژئومورفولوژی و خاکسازی انجام شد. تعداد 30 پروفیل خاک به ابعاد استاندارد حفر و تشریح گردید. تعداد پنج خاکرخ شاهد انتخاب و پس از نمونه برداری هر افق ژنتیکی، به آزمایشگاه منتقل شد. رژیم رطوبتی خاک xeric و رژیم حرارتی mesic تعیین شده است. رده‌بندی خاک‌های منطقه جز Inceptisol ها و زیر گروه‌ بزرگ غالب Fluventic می‌باشد. بیشتر سازند‌ها و سنگ‌های واقع در حوضه آبریز رودخانه‌های باراندوز و قاسملو سنگ‌ها و تشکیلات آهکی بوده و آهک یکی از فاکتورهای تعیین کننده سنگ مادر در تشکیل خاکهای مختلف منطقه بوده است. از طرفی فیزیوگرافی و توپوگرافی نیز نقش مهم و تعیین کننده‌ای داشته‌اند، بطوریکه تراس‌های فوقانی دارای خاک تکامل یافته‌تر بوده و مناطق با شیب ملایم‌تر و قدمت کمتر خاک‌های با تکامل کم‌تری را شامل می‌شوند. با کاهش ارتفاع و نزدیکی به دریاچه ارومیه تأثیر سطح آب زیرزمینی و شوری آن بر پروفیل‌ها مشهود و مشخص است. در این میان حاشیه رودخانه و آبراهه‌ها به دلیل رسوبگذاری‌های عصر حاضر دارای خاک‌های جوان و تکامل نیافته هستند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - مروری بر بیماری های انسانی مربوط به آب های زیرزمینی و نقش عوامل هیدروژئولوژیک در تقابل با آن ها
        نجات زیدعلی نژاد زهره رامک
        زمینه و هدف: علی رغم اینکه آب های سطحی نسبت به آب های زیرزمینی بیش تر در معرض آلودگی و عوامل بیماری زا قرار دارند، امروزه مشخص شده است آب های زیرزمینی نه تنها ممکن است عامل ایجاد بیماری در انسان باشند، بلکه می توانند باعث آلودگی آب های سطحی نیز شوند. با این وجود، تاکنون چکیده کامل
        زمینه و هدف: علی رغم اینکه آب های سطحی نسبت به آب های زیرزمینی بیش تر در معرض آلودگی و عوامل بیماری زا قرار دارند، امروزه مشخص شده است آب های زیرزمینی نه تنها ممکن است عامل ایجاد بیماری در انسان باشند، بلکه می توانند باعث آلودگی آب های سطحی نیز شوند. با این وجود، تاکنون مطالعات اندکی بیماری های مربوط به آب های زیرزمینی را بررسی کرده اند. هدف از این مطالعه، بررسی عوامل بیماری زا و بیماری های مربوط به آب های زیرزمینی و نقش عوامل هیدروژئولوژیک در تقابل با آن ها است. روش بررسی: در این مطالعه از مقالات مختلف، به خصوص مطالعات موردی، که بیماری های مربوط به آب های زیرزمینی را بررسی کرده اند استفاده شد. یافته ها: آب های زیرزمینی ممکن است منشأ بسیاری از بیماری ها باشند که بر روی قسمت های مختلف بدن تأثیر می گذارند. بیماری های گوارشی، قلبی- عروقی، مغزی، تنفسی، اسکلتی، دندانی، چشمی، و روانشناختی همراه با حصبه، وبا، هپاتیت، گواتر، متاگلوبین، برونشیت، فلج اطفال، کم خونی، خونریزی داخلی، پیرشدگی، آلرژی، گلودرد، ورم ملتحمه، آنوسمی، التهاب و سوزش دهان، بیهوشی، اختلالات یادگیری، اختلالات رفتاری و بیش فعالی در کودکان، اختلال در باروری و رشد جنین، سندروم کودک آبی و نقص مادرزادی در نوزادان، سرطان و حتی مرگ ممکن است به دلیل آب های زیرزمینی رخ دهند. بحث و نتیجه گیری: شناخت سیستم های آب زیرزمینی می تواند در فهم عوامل بیماری زا و پالایش آن ها مفید باشد. در واقع، سیستم های آب زیرزمینی با خصوصیات هیدروژئولوژیک مختلف وجود دارند. در نظر گرفتن فاکتورهایی مانند جنس سازندهای زمین شناسی، عمق آبخوان و نقش عوامل انسانی،‌ مانند برداشت بی رویه از آب های زیرزمینی، می تواند مسئله را پیچیده تر،‌ و لزوم مطالعات هیدروژئولوژیکی را در خصوص خودپالایی بارزتر کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - بررسی توانمندی‏های محیطی شهرستان آذرشهر به عنوان دومین ژئوپارک ایران
        جواد مهدی پور قاضی سعید گنجعلی محسن موذن فرزاد ستوهیان
        شهرستان آذرشهر در استان آذربایجان شرقی و در جنوب تبریز، در موقعیتی بین دریاچه ارومیه و آتشفشان سهند قرار گرفته است. در این پژوهش پس از جمع آوری اطلاعات لازم (اسنادی) و نیز مطالعات گسترده صحرایی، مکان های مناسب که جاذبه های زمین شناسی ویژه ای داشته، بصورت ایستگاه هایی شن چکیده کامل
        شهرستان آذرشهر در استان آذربایجان شرقی و در جنوب تبریز، در موقعیتی بین دریاچه ارومیه و آتشفشان سهند قرار گرفته است. در این پژوهش پس از جمع آوری اطلاعات لازم (اسنادی) و نیز مطالعات گسترده صحرایی، مکان های مناسب که جاذبه های زمین شناسی ویژه ای داشته، بصورت ایستگاه هایی شناسایی گردیده و نیز راهکارهای مناسب جهت جذب گردشگر و توسعه پایدار منطقه به عنوان ژئوپارک، ارایه گردیده است. بر اساس نتایج حاصله از این پژوهش، شهرستان آذرشهر با قابلیت های زمین شناسی ویژه از جمله، چشمه های تراورتن تاپ تاپان، حفره ها و دالان‌ها و نیز غارهای انحلالی بسیار زیبا در حوالی روستای شیرامین، سواحل و جزایر منحصر بفرد دریاچه ارومیه، نزدیکی به کلان شهر تبریز، دارا بودن قابلیت های تاریخی و زیستی، قرارگیری در مسیر جاده تبریز- کردستان و .... شرایط لازم جهت معرفی به عنوان ژئوپارک را داشته و می تواند نقش مؤثری در اشتغال زایی و درآمدزایی و در مجموع توسعه پایدار استان داشته باشد. در اینجا پیشنهاد می‎ گردد، برای ثبت این ژئوپارک در یونسکو که نیاز به توجه ویژه به منطقه و فراهم نمودن زیر ساخت های مناسب دارد، اقدام گردیده و حداقل در ثبت محدوده تراورتنی این شهرستان به عنوان تراورتن اقدام لازم صورت گیرد تا علاوه بر جلوگیری از نابودی مجموعه تراورتنی در دنیا، زمینه جهت ثبت ژئوپارک آذرشهر فراهم آید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - کاربرد زمین‌شناسی در تفسیر قرآن کریم
        عبدالحسین کنگازیان اکرم السادات میرممتاز سارا بهرامی اعظم نورگستری
        زمین‌شناسی می‌تواند به عنوان ابزاری در خدمت تفسیر قرآن مجید در نظر گرفته شود و در تفسیر آیات مربوطه – با رعایت اصول علم تفسیر – کمک نماید. در این مقاله آیات دارای واژه "الأرض" با این دیدگاه مورد ارزیابی قرار گرفته است. این مقاله در پی یافتن جواب این سؤالات ا چکیده کامل
        زمین‌شناسی می‌تواند به عنوان ابزاری در خدمت تفسیر قرآن مجید در نظر گرفته شود و در تفسیر آیات مربوطه – با رعایت اصول علم تفسیر – کمک نماید. در این مقاله آیات دارای واژه "الأرض" با این دیدگاه مورد ارزیابی قرار گرفته است. این مقاله در پی یافتن جواب این سؤالات است: در کدامیک از آیات دارای واژه"الأرض" باید از مفاهیم زمین‌شناسی و علوم وابسته استفاده نمود؟ کدام شاخه از علم زمین‌شناسی در تفسیر آیات مزبور قابل استفاده است؟ نتایج حاصل از این تحقیق نشان می‌دهدکه از میان 115 آیه که دارای این واژه هستند، 44 آیه با مفاهیم زمین‌شناسی با علوم وابسته ارتباطی ندارند و نباید در تفسیر آن‌ها به این علوم متوسل شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - Evaluation of the application of geology in the tourism industry
        parvaneh rezaei Rouzbahani
        Geological tourism is a basic supporting element and an essential format in the development of the tourism industry; It is also the development of domestic tourism of the more systematic and mature and has been widely accepted by tourists and a favorite product type; To چکیده کامل
        Geological tourism is a basic supporting element and an essential format in the development of the tourism industry; It is also the development of domestic tourism of the more systematic and mature and has been widely accepted by tourists and a favorite product type; To all kinds of geological parks or geological scenic spots as the representative of the geological tourism has made rapid development, Also face the bottleneck of their development; To explore a variety of Geological tourism innovative development model, for the future of geological tourism has a positive exploration of value and practical significance. Also, if we can understand Geo-tourism as a touristic, not academic, activity and make a real effort to make Geology an attractive issue related to explanation of beauty of the landscape and with disentangling the mysteries of life and earth, far from the complexity of scientific concepts and geological processes, we shall be ready to make Geology an interesting subject for tourists. If we are conscious that, when talking about Geo-tourism and its touristic components, besides Geology, we are speaking about accommodation and eating facilities, the quality of accesses and services, and the excellence and attraction of merchandising products, we shall be able to make Geo-tourism equally attractive as other classical modalities of tourism. On the contrary, if we identify Geo-tourism with the teaching of Geology or with explaining Geology to groups, we will focus on a separate matter that may be interesting for some visitors. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        7 - تمظهرات صورة الشخصیات الإيرانية في مِرآة البحتري الشعرية؛ آل سهل نموذجاً
        فرشاد جبروتي علی أصغر قهرمانی مقبل ابو الفضل رضایی
        تشهد الکتب التاريخية أنّ "آل سهل" أسرة عريقة من الأسر الإيرانية التي لعبت دوراً بارزاً في الحکم العباسي الأول بعد "آل برمك". فينتمي نسبهم إلی الملوك الساسانيين، ومکانة آل سهل في الحکم العباسي مکانة مرموقة في السياسة، إذ برزت سيادتهم ولباقتهم وحسن تدبيرهم في حلّ البلاد ا چکیده کامل
        تشهد الکتب التاريخية أنّ "آل سهل" أسرة عريقة من الأسر الإيرانية التي لعبت دوراً بارزاً في الحکم العباسي الأول بعد "آل برمك". فينتمي نسبهم إلی الملوك الساسانيين، ومکانة آل سهل في الحکم العباسي مکانة مرموقة في السياسة، إذ برزت سيادتهم ولباقتهم وحسن تدبيرهم في حلّ البلاد الإسلامية وعقدها. فأشهر شخصيات هذه الأسرة هو الفضل بن سهل المشهور بذي الرئاستين وأخوه الحسن بن سهل، وإبراهيم بن الحسن حاجب المتوکل، فتعرّف البحتري علی آل سهل واتجه إليهم بشعره وبعاطفته، إذ إنّه مدحهم حبّاً لهم إلی جانب التمتع بصلاتهم المادّية الغزيرة، فلا يکتفي البحتري بمدح هؤلاء فحسب، بل أدمج مدائحهم بأسماء الملوك الساسانيين، إذ انعکس شغف الشاعر العربي بالحضارة والثقافة الفارسيتين. رغب البحتري في مدح هذه الأسرة الإيرانية وقام بتمجيدها وتکريمها واعترف بسيادتها وفضلهما رغم أصوله العربية ونزعته القومية. فيحاول هذا البحث الذي ينهج المنهج المقارن أن يستخرج تمظهرات صورة آل سهل المنعکسة في قصائد البحتري. ويمکننا أن نستنتج أنّ الشاعر العربي قد صوّر الحضارة والثقافة الفارسيتين من خلال مدح آل سهل خير صورة يدلّ علی معرفة الشاعر بها معرفة دقيقة مع إبراز حبّه لآل سهل والحضارة التي ينتمون إليها. وعَکَس هذا الشاعر "الأنا العربي"، الصفات الإنسانية الراقية في "الآخر الإيراني" أي الفُرس بکل وضوح. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        8 - The effect of engineering geology on the rock load and squeezing potential in Lot2 of Imamzadeh-Hashem tunnel
        Mohammad-Reza Baghban Golpasand Seyyed-Ghafour Alavi Amirhassan Rezaei
        The load entering from the ground surrounding on the tunnel’s lining is one of the effective parameters in the designation of a tunnel. The amount of this parameter, which is called Rock load in a rocky environment, depends on several factors such as the overburde چکیده کامل
        The load entering from the ground surrounding on the tunnel’s lining is one of the effective parameters in the designation of a tunnel. The amount of this parameter, which is called Rock load in a rocky environment, depends on several factors such as the overburden thickness, geological and geomechanical conditions and the depth of tunnel. In the present study, the amount of rock load for the Lot 2 of Imamzadeh Hashem Tunnel (L2IHT) has been evaluated using various methods and the effect of geological characteristics of the rock units on the tunnel route has been investigated. For this purpose, different methods for estimating the rock load were introduced firstly, and then the amount of this parameter for the tunnel was estimated using these methods. To evaluate the thickness of the plastic zone around the tunnel, the numerical method, finite difference code of FLAC3D software, has been used. Comparison of the results obtained from different methods and their analysis indicates that the rock load applying from H-4 and H-10 rock units is more than the other units. This happens because of the specific geological characteristics of these rock units such as high degree of crushing due to the geological factors and being in the faulted zone. Therefore, it is required for the stronger lining of the tunnel in the range of these units. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        9 - Water types and carbonate saturation model of groundwater in middle Governorate (Gaza strip, Palestine)
        Khalid Fathi Ubeid Mohammad Ramadan Al-Agha
        This study was carried out in the Middle Governorate of Gaza Strip, Palestine. The coastal aquifer is the main source of water for domestic, agricultural, and industrial purposes in the study area. During the last three decades the aquifer has deteriorated to a high deg چکیده کامل
        This study was carried out in the Middle Governorate of Gaza Strip, Palestine. The coastal aquifer is the main source of water for domestic, agricultural, and industrial purposes in the study area. During the last three decades the aquifer has deteriorated to a high degree in the quality and quantity due to the over-pumping and the encroachment of seawater. Hydrogeochemical analysis for groundwater samples from 21 domestic wells were done in 2015. The major cations and anions (Na+, K+, Ca2+, Mg2+, Cl-, SO42-, NO3-, and HCO3-) that influence the water quality were determined. The results of analysis show that the groundwater was chemical highly enriched with Na+ and Cl- an indication of seawater intrusion into the aquifer, while K+ and SO42- sourced from fertilizers and wastewater. The regression analysis show significant positive correlation (more than +0.80) between the hydrochemical parameters Na+, K+, Ca2+, Mg2+, Cl-, and SO42. Due to main cations and anions five water types were distinguished in studied wells: (1) Na-Mg-Cl, (2) Na-Cl, (3) Na-Mg-Cl-SO4, (4) Na-Cl-SO4, and (5) Na-Ca-Cl. They represent around 48%, 19%, 19%, 10% and 5% respectively of the total wells. The calcite and dolomite were assessed in terms of the saturation index, where they show mainly negative values indicating under-saturation. The hydrogeochemical behavior is rather complicated and is affected by both anthropogenic and natural parameters. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        10 - Development of an Index of Aquifer Water Quality within GIS Environment
        Hussain Musa Hussain H. Joshi D.C. Singhal S. Kumar M.S. Rao
        The changes in human population often correspond with change in land use, including expansion of urban areas, agriculture and increasing industrialization, which necessitate increasing the available amount of drinking water. As the surface water sources are under the pr چکیده کامل
        The changes in human population often correspond with change in land use, including expansion of urban areas, agriculture and increasing industrialization, which necessitate increasing the available amount of drinking water. As the surface water sources are under the pressure of pollution, it has become necessary to use groundwater at an increasing rate. Groundwater recharge can be abundant in the alluvial plains where the urban areas are often located. Such areas can face danger of pollution of groundwater and the changes in land use are likely to result in change in groundwater quality. Keeping these aspects in view, it was planned to development a groundwater water quality index in the Ganga-Yamuna interfluve area of northern India, The objective of the present study is to develop the Index of Aquifer Water Quality (IAWQ) inside the Geographic information system (GIS) environment, which can be used by the field investigators and modeler’s in assessing the groundwater vulnerability. The formula to estimate the IAWQ index is adopted from the procedure suggested Melloul and Collin (1998). The procedure developed for this involves weights assigned to these 8 parameters as per their analytical hierarchy in violating the (drinking water) standards and not as an arbitrary means (as taken by Melloul and Collin). The suggested procedure can be extending to include more number of chemical parameters as necessitate in individual case studies. In the modified procedure presented in the present study, the number of measured chemical parameters n is taken as 8 (Cd, Mn, Pb, Fe, NO3-, Total Alkalinity, TDS and Ca2+) as against n=2 (chloride and nitrate) as taken in the Melloul and Collin’s work. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        11 - پتانسل یابی موقعیت مناسب کشت محصولات کشاورزی با بهره گیری از یک سامانه GIS-AHP مبنا در دشت سیرجان
        حمید باقری فرخنده رفیعی
        ارزیابی کیفیت منابع آب زیرزمینی در مدیریت صنعت کشاورزی، از اهمیت خاصی برخوردار است. افت سطح آب زیرزمینی در دشت‌ها به علت بهره‌برداری بی‌رویه و خشکسالی، مشکلات زیست‌محیطی زیادی ایجاد می‌کند. یکی از مهم‌ترین این مشکلات، نامناسب بودن کیفیت آب زیرزمینی و تاثیر نامطلوب در مص چکیده کامل
        ارزیابی کیفیت منابع آب زیرزمینی در مدیریت صنعت کشاورزی، از اهمیت خاصی برخوردار است. افت سطح آب زیرزمینی در دشت‌ها به علت بهره‌برداری بی‌رویه و خشکسالی، مشکلات زیست‌محیطی زیادی ایجاد می‌کند. یکی از مهم‌ترین این مشکلات، نامناسب بودن کیفیت آب زیرزمینی و تاثیر نامطلوب در مصرف آن می‌باشد. هدف از انجام این تحقیق، ارزیابی کیفیت آب زیرزمینی دشت سیرجان برای استفاده در مصارف کشاورزی می‌باشد. در این مطالعه، ابتدا آب زیرزمینی دشت سیرجان براساس 9 پارامتر سولفات، بی‌کربنات، کلسیم، منیزیم، کلر، سدیم، خاصیت اسیدی آب، مقدار کل مواد محلول در آب و هدایت الکتریکی آب پهنه‌بندی شده، سپس برای همگن ‌کردن هر کدام از لایه‌های تهیه ‌شده، روش فازی به‌ کار رفت. به ‌منظور تهیة نقشه‌های پهنه‌بندی، از روش میانگین عکس فاصله و برای وزن‌دهی به لایه‌ها و تهیة نقشة نهایی کیفیت آب، از روش فرایند تحلیل سلسله مراتبی استفاده گردید. نتایج نشان داد که خشکسالی‌های اخیر، کاهش بارندگی و برداشت از منابع آب زیرزمینی باعث بالا رفتن مقدار EC از مقدار استاندارد با میانگین 6820/575 میکروزیمنس و بالا رفتن مقدار TDS از مقدار استاندارد با میانگین 3891/57 میلیگرم بر لیتر شده است. همچنین کیفیت آب حدود 55% منطقة مورد مطالعه برای کشاورزی مطلوب و با توجه به نمودارهای مقدار کل مواد محلول در آب و هدایت الکتریکی آب، غلظت آنها باعث نامناسب بودن کیفیت حدود 45 درصد از مساحت زمین‌های دشت در قسمت‌های شرقی و مرکزی شده است. به طور کلی نتایج، ارتباط عناصر بررسی شده را تایید می‌کند به نحوی که برخی از این عناصر تاثیر مهمی بر روی کیفیت آب زیرزمینی داشته‌اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        12 - بررسی تحلیل ارزشیابی لندفیل شهری با رویکرد زمین شناسی در سیستم اطلاعات جغرافیایی
        طلیعه عبدالخانی نژاد سید مسعود منوری مرتضی سیاوشی سعید زارعی
        هدف اساسی و نهایی از بررسی تحلیل ارزشیابی لندفیل شهری با رویکرد بر زمین شناسی در سیستم اطلاعات جغرافیایی مرحله شناخت و مکان‌یابی طرح های کلان لندفیل شهری در شهر بوشهر، دستیابی به اطلاعات لازم و دقیق است که بر اساس آنها اولا، انجام مطالعات با مکان‌یابی، گزینه‌های احداث ط چکیده کامل
        هدف اساسی و نهایی از بررسی تحلیل ارزشیابی لندفیل شهری با رویکرد بر زمین شناسی در سیستم اطلاعات جغرافیایی مرحله شناخت و مکان‌یابی طرح های کلان لندفیل شهری در شهر بوشهر، دستیابی به اطلاعات لازم و دقیق است که بر اساس آنها اولا، انجام مطالعات با مکان‌یابی، گزینه‌های احداث طرح های کلان لندفیل شهری در سطح استان، معرفی شده و در درجه بعدی با انجام مطالعات تفصیلی اقدام به مشخصات فنی مربوطه به گزینه برتر در مطالعه حاضر با هدف توسعه و احیا منابع مد نظر قرار گرفته است. بررسی ها نشان داد محل دفن پسماند فعلی شهر بوشهر رخساره‌های سیلابی که در منطقه مورد مطالعه گسترش متوسطی دارد. ضریب نفوذپذیری4-10سانتی‌متر بر ثانیه می‌باشد که نفوذ پذیری نسبتا خوبی است. طبقه بندی فرسایش محدوده مطالعاتی محل دفن در فاصله نامناسب و فرسایش در منطقه بسیار بالا می باشد. نهشته‌های کواترنر حاصل فرسایش سازند‌های ارتفاعات منطقه و حمل آن توسط جریانهای سیلابی می‌باشد. این نهشته‌ها گسترش وسیعی در منطقه مورد مطالعه دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        13 - نقش خاک بنتونیت و کربن اکتیو در جذب هیدروکربن های آروماتیک حلقوی ناشی از پساب های آلوده در پالایشگاه نفت تهران
        حمید باقری فرید وفایی سیامک بوداقپور سیداحمد میرباقری
        یکی از معظلات زیست محیطی جدی که می تواند خسارتهای اقتصادی و اکولوژیکی غیرقابل جبرانی به محیط زیست وارد سازد،مواد آلاینده آلی است.در این میان آلودگی مواد آلاینده آلی یک موضوع بسیار جدی می باشد که مورد توجه افکار عمومی است چرا که در برخی مواقع این آلودگی ها آسیب جدی به مح چکیده کامل
        یکی از معظلات زیست محیطی جدی که می تواند خسارتهای اقتصادی و اکولوژیکی غیرقابل جبرانی به محیط زیست وارد سازد،مواد آلاینده آلی است.در این میان آلودگی مواد آلاینده آلی یک موضوع بسیار جدی می باشد که مورد توجه افکار عمومی است چرا که در برخی مواقع این آلودگی ها آسیب جدی به محیط های خاکی و آبی وارد می کنند.هیدروکربن های آروماتیک حلقوی که با نام اختصاریPAHs از آنها نام برده خواهد شد،یکی از گروه های عمده مواد آلی قابل حل در آب با توجه به شرایط زمین شناسی هر منطقه می باشند.روشهای مختلفی برای پاک ساری محیط های آبی آلوده به نفت استفاده میشود که کاربرد مواد جاذب برای حذف انواع آلاینده ها به خصوص ترکیبات نفتی و مشتقات آن(هیدروکربنهای آروماتیک حلقوی) بسیار مورد توجه قرار گرفته اند.در این پژوهش با انجام آزمایشات جذب،میزان جذبPAHها توسط خاک بنتونیت و کربن اکتیو با استفاده از دستگاه کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا (HPLC)مورد بررسی قرار گرفته و سپس با بهره گیری از ایزوترم های جذب فروندلیخ و لانگمویر،ضریب جذب و نیز حداکثر میزان جذب این ماده در خاک تعیین گردیده است.نتایج نشان میدهند که خاک بنتونیت از پتانسیل بالایی در جذب PAHs برخوردار می باشد به گونه ای که ضریب جذب و حداکثر میزان جذب این ماده در خاک بنتونیت به ترتیب 0.157mg/g,0.005L/g می باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        14 - اثرات پارامترهای بزرگ‌مقیاس حوضه آبریز بر رودخانه سیمینه‌رود
        فرشید بستان منش راد صادق پرتانی روح اله نوری
        در این پژوهش میزان اثر و همبستگی کمی پارامترهای بزرگ‌مقیاس (کاربری اراضی، تراکم جمعیت، ساختار زمین‌شناسی و فرسایش) به عنوان شاخص‌‌های جغرافیایی بزرگ‌مقیاس مورد توجه و بررسی قرار گرفته است. روند تغییرات متغیر‌های کیفی رودخانه به عنوان متغیرهای کوچک‌مقیاس و میزان تاثیر شا چکیده کامل
        در این پژوهش میزان اثر و همبستگی کمی پارامترهای بزرگ‌مقیاس (کاربری اراضی، تراکم جمعیت، ساختار زمین‌شناسی و فرسایش) به عنوان شاخص‌‌های جغرافیایی بزرگ‌مقیاس مورد توجه و بررسی قرار گرفته است. روند تغییرات متغیر‌های کیفی رودخانه به عنوان متغیرهای کوچک‌مقیاس و میزان تاثیر شاخص‌های بزرگ‌مقیاس در این تحقیق توسط آزمون‌های آماری چند متغیره کنترل و بررسی شده است. آمار کیفی رودخانه سیمینه‌رود به عنوان مطالعه موردی مورد استفاده قرار گرفته است. داده‌های کیفی سه فصل بهار 1387، پاییز 1387، بهار 1388 شامل متغیرهای NSF و تعدادی دیگر از متغیرهای کیفی مهم درحوضه مورد تحلیل قرار گرفته است. فرایندهای نرمال‌سازی و متناظر‌سازی کمی و کیفی داده‌های جغرافیایی، داده‌های سطحی و متغیر‌های کیفی آب به عنوان اولین گام برای شروع تحلیل‌ها در نظر گرفته شد. نتایج ارتباط مستقیم و موثر پارامترهای بزرگ‌مقیاس بر متغیر‌های کیفی آب را نشان داد. متغیرهای بزرگ‌مقیاس زراعت‌دیم و زراعت‌آبی با متغیرهای کوچک‌مقیاس (PO4، TDS، TUR) و همچنین متغیرهای کاربری شهر و فرسایش سطح یک با متغیرهای BOD5 (BOD در روز پنجم)، EC، TDS ارتباط مستقیم نشان دادند. همچنین در این پژوهش ساختار زمین‌شناسی با پتانسیل خطر آلودگی متوسط (B) به طور مستقیم بر فسفر(PO4) و متغیرهای قیزیکی آب (EC،TDS ،TS ) اثر دارد. با استفاده از این نتایج می‌توان به تخمین کیفیت آب و مقایسه‌ تطبیقی متغیرهای کیفی بر مبنای شاخص‌های بزرگ‌‌مقیاس در میان چند حوضه آبریز پرداخت. استخراج شاخص‌های بزرگ‌مقیاس که بتواند به عنوان یک مقیاس در پیش‌بینی کیفیت رودخانه برای حوضه‌ها و زیر‌حوضه‌های مختلف استفاده گردد، از نتایج کاربردی این پژوهش است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        15 - مطالعه و بررسی زمین شناسی زیست محیطی قابلیت جذب عناصر پرتوزا توسط گیاهان در منطقه ناریگان(ایران مرکزی)
        جلیل ایرانمنش سامان رازیانی مرتضی رضایی
        منطقه ناریگان در استان یزد و در منطقه متالوژنی بافق-ساغند و منطقه ساختاری ایران مرکزی قرار گرفته،و از لحاظ واحدهای لیتولوژی دارای طبقات آهکی سازند ریزو و سنگهای نفوذی می باشد.از آنجا که منطقه مورد مطالعه دارای تمرکزهای بالاتر از استانداردهای بهداشتی عناصرپرتوزا و برخی ع چکیده کامل
        منطقه ناریگان در استان یزد و در منطقه متالوژنی بافق-ساغند و منطقه ساختاری ایران مرکزی قرار گرفته،و از لحاظ واحدهای لیتولوژی دارای طبقات آهکی سازند ریزو و سنگهای نفوذی می باشد.از آنجا که منطقه مورد مطالعه دارای تمرکزهای بالاتر از استانداردهای بهداشتی عناصرپرتوزا و برخی عناصر ردیابشان میباشند،همچنین این عناصر قادر به تحرک در خاک و مهاجرت به درون بافت های گیاهی از طریق جذب ریشه ای توسط گیاهان و سپس انتقال به بدن جانداران هستند،میتوانند از طریق ساطع کردن امواج نیز جانداران را در معرض خطر قرار دهند.بنابراین در این پژوهش در راستای بررسیهای زیست محیطی در منطقه ناریگان همزمان با تعیین تنوع زیستی گیاهان و جانوران منطقه اقدام به برداشت 15 مورد نمونه گیاهی و نیز خاک پای ریشه آنها گردید.به منظور اندازه گیری میزان عناصر پرتوزا،توسط(HPGe)مورد بررسی قرار گرفتند.داده های به دست آمده از بررسی این گیاهان نشان داد که اکثر نمونه ها دارای مقادیر زیادی از عناصر پرتوزا،Ra226, CS137,K40,U, Th232می باشند که،این میتواند به عنوان یک خطر زیست محیطی تلقی گردید.همچنین مطالعه گیاهان منطقه و نمونه های برداشته شده از خاک پای ریشه گیاه گون نشان داد،این گونه گیاهی به لحاظ ژئوبوتانی می تواند یک معرف برای دو عنصرThوU در منطقه ناریگان قلمداد گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        16 - اثرات زیست محیطی انباشت خاکهای حاصل از حفاری تونلهای متروی اصفهان در منطقه گردنه زینل (شرق اصفهان)
        علی رادهوش عبدالحسین کنگازیان
        این تحقیق به اثرات زیست محیطی انباشت خاکهای تونلهای متروی اصفهان در گردنه‌زینل (شرق اصفهان) می‌پردازد. اطلاعات آن از آزمایش دانه‌بندی و تعیین درصد کربن آلی نمونه خاکهای طبیعی منطقه، انباشت‌شده و تازه‌حفاری‌شده گردآوری گردید. بخشی نیز از اندازه‌گیری مختصات جغرافیایی و ار چکیده کامل
        این تحقیق به اثرات زیست محیطی انباشت خاکهای تونلهای متروی اصفهان در گردنه‌زینل (شرق اصفهان) می‌پردازد. اطلاعات آن از آزمایش دانه‌بندی و تعیین درصد کربن آلی نمونه خاکهای طبیعی منطقه، انباشت‌شده و تازه‌حفاری‌شده گردآوری گردید. بخشی نیز از اندازه‌گیری مختصات جغرافیایی و ارتفاع محل نمونه خاکهای انباشت‌شده و طبیعی و بررسی سابقه اقلیمی منطقه بدست آمد. مقایسه معیارهای مرکزی و معیارهای یکنواختی نمونه خاکهای ذکر شده نشان داد که بین معیارهای‌ذکر شده مربوط به خاکهای تازه‌حفاری‌شده با خاکهای طبیعی تفاوت زیاد و بین معیارهای ذکر شده مربوط به خاکهای انباشت‌شده با خاکهای طبیعی همسانی زیادی وجود دارد. نتایج گویای ایجاد اختلاف ارتفاع نسبی بر اثر انباشت خاکهای حفاری در منطقه است که باعث برهم خوردن تعادل بین فرآیندهای مرفوژنیک و پدوژنیک گشته به طوری که بر اثر آن و نیز دفن شدن خاکهای طبیعی فرآیندهای پدوژنیک برای آنها متوقف شده است. ویژگیهای دانه‌بندی خاکهای مترو، نفوذپذیری آنها را افزایش داده و فعالیت فرآیندهای پدوژنیک را در آنها (نسبت به خاکهای طبیعی دفن نشده) سرعت بخشیده است. جهت وزش باد بیشینه در منظقه نشان می‌دهد که جهت وزش باد در منطقه به سمت شرق است و درنتیجه انباشت خاکها درمنطقه نمی تواند باعث افزایش میزان گرد و غبار در‌شهر اصفهان شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        17 - بررسی تاثیر زمین شناسی زیست محیطی بر کیفیت و کمیت آبهای زیر زمینی مطالعه موردی: چاههای شرب روستای اخترآباد شهرستان ملارد
        فرناز قاسمی لعبت تقوی
        منابع آب زیرزمینی بزرگترین ذخیره قابل دسترسی آب شیرین در کره زمین محسوب مـی شـوند . بـا توجـه بـه اهمیت و کمبود این منبع ارزشمند مطالعه پیرامون این موضوع از اهمیت بسیار بالایی برخوردار اسـت. در تحقیق میدانی حاضر جمع آوری اطلاعات 7 حلقه چاه (اطلاعات مختصاتی، کمی، کیفی) ب چکیده کامل
        منابع آب زیرزمینی بزرگترین ذخیره قابل دسترسی آب شیرین در کره زمین محسوب مـی شـوند . بـا توجـه بـه اهمیت و کمبود این منبع ارزشمند مطالعه پیرامون این موضوع از اهمیت بسیار بالایی برخوردار اسـت. در تحقیق میدانی حاضر جمع آوری اطلاعات 7 حلقه چاه (اطلاعات مختصاتی، کمی، کیفی) به منظور بررسی کیفیت و کمیت منابع آب شرب منطقه، در فصول زمستان و تابستان 94 و 95 انجام گرفت و پس از نمونه برداری و انجام آنالیزهای فیزیکوشیمیایی و تدوین جداول اطلاعاتی و نمودارهای هیستوگرام، پهنه بندی منطقه در محیط GIS با در نظر گرفتن هر یک از پارامترهای کمّی و کیفی منابع آبی انجام گردید. چاه های مورد بررسی در بخش شمال شرقی منطقه اخترآباد واقع در شهرستان ملارد به نام های گمرکان 1، 2، 3 و در بخش شمال غربی این منطقه به نام های گوی بلاغ 2 و 3 و گوی بلاغ دکین از لحاظ پارامترهای کمّی و کیفی نظیر (pH، قابلیت هدایت الکتریکی EC، کل مواد جامد محلول TDS، کدورت، سختی کل TH، کاتیون ها و آنیون های موجود در چاه های منطقه) مورد بررسی قرار گرفتند و تاثیرات ساختارهای زمین بر هر یک از پارامترهای موجود مطالعه گردید. نتایج بدست آمده نشان می دهد، از 11 پارامتر بررسی شده در منابع آبی منطقه مورد مطالعه، در 4 پارامتر روند افزایشی از حداکثر مجاز استاندارد 1053 موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران مشاهده می شود. بر همین اساس مقادیر پارامترهای کاتیون سدیم و آنیون سولفات و همچنین پارامترهای هدایت الکتریکی EC و کل مواد جامد TDS، در چاه های شماره 1 و 2 و 3 گمرکان و چاه اخترآباد واقع در قسمت غربی منطقه و چاه گوی بلاغ 3 و گوی بلاغ دکین در سمت شرقی منطقه، از حداکثر مجاز استاندارد 1053 فراتر می باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        18 - ویژگی ها و خصوصیات ژئو تکنینکی سنگدانه های مصرفی در سد کرخه
        رسول اجل لوئیان لیلا فاتحی
        سد خاکی کرخه واقع بر رودخانه کرخه در 25کیلومتری جنوب باختری شهر اندیمشک قرار دارد.حجم عظیم مصالح مصرفی در پوسته و بتنسرریز آن ، مطالعه سنگدانه های مصرفی را ضروری می سازد. در این مقاله سعی بر انجام مطالعات زمین شناسی و ژئوتکنیکی محدوده سـدو اطراف آن و بالاخص محل های بردا چکیده کامل
        سد خاکی کرخه واقع بر رودخانه کرخه در 25کیلومتری جنوب باختری شهر اندیمشک قرار دارد.حجم عظیم مصالح مصرفی در پوسته و بتنسرریز آن ، مطالعه سنگدانه های مصرفی را ضروری می سازد. در این مقاله سعی بر انجام مطالعات زمین شناسی و ژئوتکنیکی محدوده سـدو اطراف آن و بالاخص محل های برداشـت مـصالح قرضـه گردیـده اسـت، ایـن مطالعـات شـامل زمـین شناسـی، زمـین ریخـت شناسـی،لیتواستراتیگرافی، زمین شناسی ساختمانی و منابع قرضه که مشتمل بر دانه بندی و طبقـه بنـدی و خـصوصیات فیزیکـی و شـیمیایی، آزمـونسلامت سنگ و آزمون لوس آنجلس مصالح مصرفی می باشد. با توجه به نتایج آنالیزهای XRFانجام شده بر روی مصالح قرضه کانی هـایکوارتز و کلسیت از درصد قابل توجهی برخوردار هستند که به لحاظ واکنش قلیایی- سیلیسی قابل ملاحظه می باشد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        19 - اثرات متقابل حفاری تونل سبزکوه و منابع آب زیرزمینی با رویکرد مدیریت محیط زیست
        مجید طارمی مجید اسدنبی زاده
        در این مقاله به بررسی هیدروژئولوژی و زمین شناسی مسیر تونل سبزکوه و گستره اطراف آن به منظور پیش بینی تغییرات رژیم طبیعی جریان آب زیرزمینی و تاثیرات آن در منابع آبی چشمه ها پس از حفر تونل با رویکرد مدیریت محیط زیست پرداخته شده است. در این راستا، سازندهای مختلف مسیر تونل، چکیده کامل
        در این مقاله به بررسی هیدروژئولوژی و زمین شناسی مسیر تونل سبزکوه و گستره اطراف آن به منظور پیش بینی تغییرات رژیم طبیعی جریان آب زیرزمینی و تاثیرات آن در منابع آبی چشمه ها پس از حفر تونل با رویکرد مدیریت محیط زیست پرداخته شده است. در این راستا، سازندهای مختلف مسیر تونل، گسل ها و دامنه پتانسیل تراوایی آن ها شناسایی و طبقه بندی شد و از سوی دیگر منابع آبی و چشمه های مسیر تونل، شناسایی و مرز هیدروژئولوژیکی مسیر تونل به منظور بررسی اثرات متقابل حفاری تونل و منابع آب زیرزمینی تعیین شد. بدین ترتیب، با توجه به این داده ها مسیر تونل به دو ناحیه (1) با خطرپذیری بالا (بخش چغاخور) و (2) با خطر پذیری پایین (بخش سبزکوه) تقسیم بندی شد. پس از آغاز حفاری مکانیزه تونل، تغییر یکباره شرایط زمین و پیچیدگی زمین شناسی منطقه مورد مطالعه و هجوم یکباره گل و لای همراه با آب فراوان به داخل تونل باعث شد که علی رغم کلیه اقدامات تزریق و بهسازی انجام شده در ناحیه ریزشی و قابلیت های ماشین حفار مکانیزه، حفاری تونل متوقف شود. در ادامه به دلیل برخورد به ناحیه گسلی مظهر چشمه ساکی آباد (آلوقره)، این چشمه در کمتر از یک هفته خشک شد. خشک شدن چشمه ساکی آباد، تاثیرات منفی اجتماعی، زیست محیطی و اقتصادی روی منطقه داشت. نهایتاً با بررسی این عوامل و لحاظ کردن کلیه پارامترهای آن، ادامه حفاری تونل متوقف شد. با بازبینی مطالعات و امکان سنجی کلیه بخش های متاثر با رویکرد مدیریت محیط زیست، ترکیبی از تونل در بخش سبزکوه و کانال سطحی انتقال آب در بخش چغاخور و همچنین تغییر در پروفیل مسیر به منظور کاهش اثرات زیست محیطی منطقه به طور نسبی امکان سنجی شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        20 - Investigation of subsidence of different parts of Marvdasht plain using ENVISATASAR radar images with C-wavelength of South Zagros region
        Alireza Karimi
        According to UNESCO, subsidence is the collapse or subsidence of the earth's surface that occurs on a large scale for a variety of reasons.Land subsidence is the gradual subsidence or sudden subsidence of the earth's surface. Land subsidence due to the movement of mater چکیده کامل
        According to UNESCO, subsidence is the collapse or subsidence of the earth's surface that occurs on a large scale for a variety of reasons.Land subsidence is the gradual subsidence or sudden subsidence of the earth's surface. Land subsidence due to the movement of materials underground is often caused by the removal of water, oil, natural gas or mineral resources from the ground by pumping, breaking parts or mining activities. As a result, deep cracks are created in the ground, well pipes are tilted, buildings are destroyed or cracked, and part of the well pipes are pushed out of the ground.In this article, using ENVISAT ASAR radar images, C band is related to the years 2006-2009 using ENVI5.3.1 software, SARSCAPE plugin. After performing PHASE TO DISPLACEMENT CONVERSION AND GEOCODING, we obtained the subsidence map. The subsidence obtained from the maps was between -18 to +12 related to agricultural plains, river banks, mountain falls and deposits due to rainfall and soil dissolution due to geological type. In the plains, subsidence has probably occurred due to the drop in groundwater. Consecutive droughts and uncontrolled groundwater abstraction and lack of management in abstraction in the future will be witnessed by severe crises in various regions. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        21 - مطالعة اشیاء سنگی تپه حصار دامغان (هزارة چهارم تا دوم پیش از میلاد)‌
        حمید امان اللهی
        طی کاوش‌های اشمیت، مجموعه‌ای از اشیاء و ظروف سنگی که بیانگر فرهنگ اقوام ساکن حصار در پیش از تاریخ است، بدست آمد. مجموعة مزبور شامل ستون‌های کوتاه، صفحات مدور، بشقاب‌های پایه‌دار، آبخوری‌ها، کوزه‌های شکم‌دار، ظروف لوله‌دار، هاون‌ها و غیره است. در این نوشتار تا حد توان تل چکیده کامل
        طی کاوش‌های اشمیت، مجموعه‌ای از اشیاء و ظروف سنگی که بیانگر فرهنگ اقوام ساکن حصار در پیش از تاریخ است، بدست آمد. مجموعة مزبور شامل ستون‌های کوتاه، صفحات مدور، بشقاب‌های پایه‌دار، آبخوری‌ها، کوزه‌های شکم‌دار، ظروف لوله‌دار، هاون‌ها و غیره است. در این نوشتار تا حد توان تلاش شده که منابع و مدارک موجود دربارة اشیاء‌ سنگی کشف شده در کاوش‌های باستان‌شناختی، بررسی میدانی پیرامون تپه حصار و اشیاء سنگی موجود در موزة ملی ایران بررسی شود و در نهایت گونه‌شناسی ۳۰ شئ سنگی تپه حصار موجود در موزه ملی، بر اساس طبقه‌‌بندی مجموعه با توجه به جنس، نوع سنگ و گونه‌شناسی به همراه ثبت مشخصات تمام اشیاء سنگی صورت گرفته و فناوری ساخت آن‌ها مورد مطالعه قرار گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        22 - پتروگرافی و کاربرد آن در شناسایی مواد باستان‌شناختی (مطالعه موردی: سنگ)
        حمید امان اللهی
        باستان‌شناسی مانند هر رشته علمی دیگر، در معرض دگرگونی و تحول‌های بنیادی است؛ به‌نحوی که گاهی صورت تحول یافته آن، در نظر باستان‌شناسان نسل گذشته و آن عده‌ای که از پیشرفت‌های گسترده آن در دو دهه اخیر آگاه نیستند، نامأنوس می‌نماید. مهمترین گام در پیشبرد رشته باستان‌شناسی ا چکیده کامل
        باستان‌شناسی مانند هر رشته علمی دیگر، در معرض دگرگونی و تحول‌های بنیادی است؛ به‌نحوی که گاهی صورت تحول یافته آن، در نظر باستان‌شناسان نسل گذشته و آن عده‌ای که از پیشرفت‌های گسترده آن در دو دهه اخیر آگاه نیستند، نامأنوس می‌نماید. مهمترین گام در پیشبرد رشته باستان‌شناسی اقتباس روش‌های علمی با تکیه بر اصول مطالعه مسائل مشخص فرهنگی، فرضیه‌پردازی و آزمون میدانی بود که امروزه در تمام علوم رایج است. بنابراین، گسترش علم باستان‌شناسی در چند دهه اخیر و توجه روزافزون به تعامل و نقش منابع زیست‌محیطی در فعالیت‌های بشری و خلق بناهای باستانی باعث گردیده تا باستان‌شناسان نیاز روزمره‌ای به علوم دیگر به خصوص علوم پایه و مهندسی پیدا کنند. قریب پنجاه سال است که همکاری متخصصان علوم مختلف در باستان‌شناسی مانند ‌باستان‌زمین‌شناسی، باستان‌گیاه‌شناسی، باستان‌جانورشناسی، باستان‌زیست‌شناسی و غیره در قالب یک گروه تحقیقاتی به این شاخه از علم بُعد دیگری داده است. بنابراین، وجود یک گروه با تخصص‌های باستان‌شناسی و زمین‌شناسی در کنار یکدیگر سبب تحلیل هر چه بهتر موضوعات این رشته شده است. در این مقاله سعی شده است به اهمیت علوم میان‌رشته‌ای، روش‌های شناخت سنگ‌ها و اهمیت شناسایی آن در مطالعات باستان‌شناختی پرداخته ‌شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        23 - جایگاه زمان و مکان در روش‌شناسی بعد از هجرتِ پیامبر اکرم (صَلَّی‌اللهُ‌عَلَیهِ‌وَآلِهِ‌وَسَلَّم) در گذر از جامعه‌ی
        دکتر حمید پارسانیا دکتر حبیب‌اله حلیمی‌جلودار
        پیامبر اکرم (صَلَّی اللهُ عَلَیهِ وَآلِهِ وَسَلَّم) در جامعه ای به راه قویم قرآن دعوت می نمود، که مردم به سوی باطل هجوم آورده و فساد و ظلم بر تمام شؤون زندگی آنان مستولی بود، با این وجود، خداوند سبحان می‌خواهد به دست آن حضرتحق را حکومت داده، دل‌های مردم را از پلیدی شرک چکیده کامل
        پیامبر اکرم (صَلَّی اللهُ عَلَیهِ وَآلِهِ وَسَلَّم) در جامعه ای به راه قویم قرآن دعوت می نمود، که مردم به سوی باطل هجوم آورده و فساد و ظلم بر تمام شؤون زندگی آنان مستولی بود، با این وجود، خداوند سبحان می‌خواهد به دست آن حضرتحق را حکومت داده، دل‌های مردم را از پلیدی شرک پاک کند و رفتارشان را پیراسته و اجتماع شان را اصلاح سازد. پیامبر خاتم (صَلَّی اللهُ عَلَیهِ وَآلِهِ وَسَلَّم) در دوران دعوت ده ساله ی بعد از هجرت خود با موقعیت های مختلف از حیث زمان و مکان و با مردمی متفاوت از حیث روان شناختی و جامعه شناختی مواجه بود که این خود اقتضائات متفاوتی را به دنبال داشت. لذا در این مقاله به این سؤال پاسخ داده خواهد شد که آیا این اقتضائات مختلف چه از بُعد روان شناختی و جامعه شناختی و چه از بُعد نقش زمان و مکان در روش شناسی آن حضرت لحاظ شده است؟ با مطالعه و تحلیل کتب تاریخی، سیره، مغازی، تراجم و تفاسیر این نتیجه به دست آمده است که رسول الله (صَلَّی اللهُ عَلَیهِ وَآلِهِ وَسَلَّم) هماز حیث روان شناختیو جامعه شناختی رعایت ظرفیت عقول مردم می نمود، و هم با لحاظ این عبارت که هر سخن جایی و هر نکته مکانی دارد با تأسیس مسجد، تخریب مسجد، اعزام دعات، ایجاد وحدت ملّی، ارسال پیک به سران کشورها، مذاکراه و... توانست گستره ی اسلام را به گستردگی جهان وسعت بخشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        24 - Evaluation of groundwater quality in Dayyer city Bushehr using groundwater quality index (GQI)
        Zahra Mojarad Abdul Rahim Pazira Tayebeh Tabatabaie
        Background and objective:In this study, groundwater resources of Dayyer city in Bushehr province were investigated for the amount of different parameters. The use of nitrate fertilizers in the city of Dayyer and the diversion of agricultural effluents containing these c چکیده کامل
        Background and objective:In this study, groundwater resources of Dayyer city in Bushehr province were investigated for the amount of different parameters. The use of nitrate fertilizers in the city of Dayyer and the diversion of agricultural effluents containing these compounds to water sources has increased the concentration of nitrate. Calculation of ion ratios showed that weathering was delayed in the aquifers of the city and the infiltration of salt water led to an increase in the concentration of chloride and sodium. The increase in the concentration of other ions, such as calcium and magnesium, has a geological origin.Materials and methods:For this purpose, in three stages (October, November and December 2019), 7 wells located in this city were sampled and the amount of various parameters including electrical conductivity, pH, hardness, total alkalinity, total soluble solids, nitrate concentration, sulfate, Nitrite, chloride, calcium, magnesium, sodium, potassium, fluoride, iron and bicarbonate were determined using standard methods.Results and conclusion:The results were analyzed using one-way analysis of variance and ArcGIS software was used to prepare zoning maps by kriging method. Nitrate and sulfate concentration parameters, electrical conductivity, total soluble solids, total hardness, chloride, calcium, magnesium, sodium, potassium, fluoride and bicarbonate concentrations are 17.9-56.4 and 1100-3800 mg/l, respectively, 3740-7460 micro siemens per centimeter, 2240-4480, 2828-1393.8, 635.26-2034.83, 315.12-630.24, 145.44-349.056, 274.19-1068.1, 13-20, 3.12-3.8, and 68.32-131.76 mg/l were obtained. The results showed that except for the parameters of iron concentration (0.03-0.05 mg /l) and nitrite (0.0099-0.03.63 mg /l) and pH (7.13-7.34), The value of the other parameters is too much. Sulfate concentration has increased due to oxidation of pyrite-containing soils and the presence of evaporative minerals such as gypsum. According to the results obtained from the measurement of groundwater quality index, the value of this index is between 51 to 61, which means the average quality of water resources in this city. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        25 - تأثیر نقشه های مفهومی طراحی شده به وسیله رایانه بر میزان یادگیری، یادداری و انگیزش پیشرفت تحصیلی دانش آموزان
        دلشاد پیاب حسین مهدی زاده مریم اسلام پناه
      • دسترسی آزاد مقاله

        26 - Geotechnical-Geological studies and tunnel support design at Rudbar-Lorestan dam site, Iran
        Saeed Masoud Shamsoddin Parviz Maarefvandz
        This paper presents the results of engineering geological investigations and tunnel support design studies, carried out at the Rudbar-Lorestan dam site, center of Iran. The Rudbar-Lorestan dam is to be constructed in order to convey water for hydropower purposes. Studie چکیده کامل
        This paper presents the results of engineering geological investigations and tunnel support design studies, carried out at the Rudbar-Lorestan dam site, center of Iran. The Rudbar-Lorestan dam is to be constructed in order to convey water for hydropower purposes. Studies were carried out both in the field and the laboratory. Field studies include engineering geological mapping, intensive discontinuity surveying and sampling for laboratory testing. Based on the results of the mapping carried out, the transfer tunnel path passes through argillaceous limestone and dolomitic limestone type of soil/rock. Empirical, analytical and numerical methods were combined for safe tunnel design. Rock mass rating (RMR), Rock mass quality (Q) and Geological strength index (GSI) systems were used for empirical rock mass quality determination, site characterization and support design. The convergence-confinement method was used as analytical method and software called Phase 2 , a 2D finite element program, was utilized as numerical method. The support system, suggested by empirical methods, was applied and the performance of suggested support system was evaluated by means of numerical modelling. It was concluded that the suggested support systems were adequate, since after applying the suggested support system to weak rock masses, tunnel deformation and the yielded elements around the tunnel decreased significantly. Thus, it is suggested that for more reliable support design empirical, numerical and analytical methods should be combined. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        27 - Geometrical interpretation of positive and negative flower structure model
        Arash Pahlavani Mohsen Pourkermani
        Flower structures are amongst interesting phenomena in structural geology, whose three-dimensional understanding and interpretation are a bit difficult. In order to resolve this problem, a three-dimensional model has been represented, in which the type and direction of چکیده کامل
        Flower structures are amongst interesting phenomena in structural geology, whose three-dimensional understanding and interpretation are a bit difficult. In order to resolve this problem, a three-dimensional model has been represented, in which the type and direction of fault block movements both in plan view and cross section can be observed. Two horizontal and vertical quadratic prisms of the same size are cut to resemble the flower structure. The contact faces of the cut blocks are covered by glossy paper so as to reduce friction and facilitate their motion. The two quadratic prisms are then placed in a glass box and are pushed by wooden levers. The design of the model is such that only shearing forces act with no tensile or compressive components. The result from such set-up is that even in regions with only shearing tectonic regimes transtensional and transpressional structures form. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        28 - Hydrological study of the Sangerd drainage basin in the Sabzewar area
        Mehdi Reza Poursoltani Reza Moussavi Harami
        The Sangerd drainage basin, located in the Sabzewar area, consists of three sub basins, namely the western sub basin (Alblagh, Khak-e-Khoon, Khargoush and Gholam-Baik channels), eastern sub basin (Langar, Takab, Deh-Mian and Khezr-Abad channels) and southern sub basin ( چکیده کامل
        The Sangerd drainage basin, located in the Sabzewar area, consists of three sub basins, namely the western sub basin (Alblagh, Khak-e-Khoon, Khargoush and Gholam-Baik channels), eastern sub basin (Langar, Takab, Deh-Mian and Khezr-Abad channels) and southern sub basin (Danjan and Shahake channels). Structurally, the study area is a part of Central Iran and is composed of Late Mesozoic and Cenozoic rocks. Climatologically, the Sangerd area is arid and semi-arid. Due to the effect of geologic and climatologic conditions, the water is sulfurous and of high chlorinity, so, mostly, for drinking, agricultural and industrial usage is useless, however, it can be used for animals. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        29 - Engineering Geology Characteristics of Zarani Dam Site (South East of Iran) Emphasis Seepage from Foundation and Abutments
        Mojtaba Ansarifar Jafar Rahnamarad Mahtab Aflaki
        Embankment dam of Zarani in the Hormozgan province is located 35 km southeast of Minab. Studied area is located in the western end of the Makran subduction zone. The main regional faulting systems near the site, is Minab- Zandan-Palami right- handed thrust system. The p چکیده کامل
        Embankment dam of Zarani in the Hormozgan province is located 35 km southeast of Minab. Studied area is located in the western end of the Makran subduction zone. The main regional faulting systems near the site, is Minab- Zandan-Palami right- handed thrust system. The purpose of this study was to identify the geology, engineering geology of reservoir area, and foundation and fulcrum of dam, scrutiny and analysis discontinuities of rock mass, to determine joints and fractures, determine the permeability of dam structure (foundation and fulcrum) based on the results lugeon test and finally, offer suggestions for cut off dam. The research method includes first gather basic information and general research, and then field investigations were done and finally were analyzed data by the Stereonet, Stereograph and Dips software. The result of lugeon test showed penetration depth in the right, middle and left side are 45, 45 and 50 respectively, the slope of shale - sandstone layers of site is near vertical and the dip direction is the east to northeast. This condition of site formation has cut off rule, but it cause to seepage on the right shore of reservoir. In the right shore of the reservoir, shale layers were dominant and have folded out by the Zendan faults and has changed trend of the layers, which caused cut off in this area. The left and right abutment of structure, three sets of discontinuities crosscut the rock mass, according to the layering in these categories are with discontinuities, make most of potentially space to escape water, but because of vertical layers, this space has not noticeable effect on seepage. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        30 - Application of nanoclay filter to permeability reduction for bed soil from industrial effluent transmission channels (Case Study)
        Bagher Jafari Karim Abbasian
        The presented article is attempted to use the nanoclay filter to provide the natural restrictor to prevent the spread of industrial effluents transmission channels related to Kaveh Soda company in Maragheh, northwest of Iran. For this purpose, a laboratory model has bee چکیده کامل
        The presented article is attempted to use the nanoclay filter to provide the natural restrictor to prevent the spread of industrial effluents transmission channels related to Kaveh Soda company in Maragheh, northwest of Iran. For this purpose, a laboratory model has been designed to evaluate the performance ability of nanoclay filters to reduce soil permeability. In the experiment used 0%, 3%, 6% and 9% nanocaly contents specimens to create the filter columns which are performed by permeability test. In this test, the inlet fluid was the factory industrial effluent instead of water. According to the results, it can specified to the permeability coefficient was 3.18×10-4 cm/s (0% nanoclays) which decreased to 7.71×10-7 (9% nanoclays). This indicates the ability of the nano-filter to significantly reduce the permeability coefficient. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        31 - The role of geological factors on the destruction of Bam city due to the recent earthquake
        Mohammad Ghafoori Gholamreza Lashkaripour Hossein Sadeghi Naser Hafezi-Moghaddas Ali Hussaini
        On Friday, December 26, 2003 at 1:55:56 GMT (5:25:56 local time), a powerful earthquake of moment magnitude (Mw) about 6.5 struck the ancient city of Bam and neighboring villages in the southeastern region of Iran. The highest death has been reported for this earthquake چکیده کامل
        On Friday, December 26, 2003 at 1:55:56 GMT (5:25:56 local time), a powerful earthquake of moment magnitude (Mw) about 6.5 struck the ancient city of Bam and neighboring villages in the southeastern region of Iran. The highest death has been reported for this earthquake among all earthquakes in the world in the year 2003. About 70% of buildings in the city were damaged by the earth quake and more than 26000 people were killed. The main reason for such major damage may be weak adobe and brick structures. However, the damage was unexpectedly great for this magnitude. The city is located over low strength of fine grained soils such as silt with low cohesiveness and therefore, this is one of the main reasons for such large-scale destruction by the earthquake. This paper deals with the high damages in the city based on geology, tectonics and directivity of earthquake waves and also geotechnical parameters. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        32 - Empirical stability classification of steeper slope design in Khoy Open-pit mining projects by using the SMR, Qslope and RMR methods
        Mir Akbar Seyed Hamzeh
        The presented article tried to utilize the empirical rock mass classifications to rock mass quantification and stability analysis for several open-pit mining projects in Khoy, West-Azerbaijan, NW of Iran. For this purpose, the geomechanical classifications including roc چکیده کامل
        The presented article tried to utilize the empirical rock mass classifications to rock mass quantification and stability analysis for several open-pit mining projects in Khoy, West-Azerbaijan, NW of Iran. For this purpose, the geomechanical classifications including rock mass rating (RMR), slope mass rating (SMR), and Qslope have been used. The study aim is provide the quick assessment by considering these classifications to appropriate mines design and stability analysis which implemented on 20 open-pit mining cases in Khoy. Based on the results, it has been determined that most slopes are in the generally stable class, but some of the slopes show unstable conditions which stabilization is necessary. In the meantime, one slope is in an unfavorable condition. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        33 - A Review Study for Rock Slope Stability Assessments and Stabilization Methods
        Narges Hayati
        Slope stability of rock structures considered as the most important field in rock mechanics. Stability analysis of the jointed rock slopes are evolved during many years. The different methods are developed to understand and analysis various rock failures and describe sl چکیده کامل
        Slope stability of rock structures considered as the most important field in rock mechanics. Stability analysis of the jointed rock slopes are evolved during many years. The different methods are developed to understand and analysis various rock failures and describe sliding mechanism. The rock engineering experts in this field have provided significant achievements in terms of stability analysis and monitoring in jointed rock slopes and introduced extensive stability analysis and stabilization methods. The presented study is tried to prepare a review study on several works conducted on rock slope stability and stabilizations. In this regard, while examining the structured analysis of the stability of rocky slopes, some of the most important achievements in this field have been considered. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        34 - تولیدات علمی پژوهشگران زمین‌شناسی در پایگاه وب-آوساینس بر اساس قوانین لوتکا و برادفورد
        فهیمه منصوری فریده عصاره غلامرضا حیدری
        هدف: هدف این پژوهش بررسی پایایی اعتبار قوانین لوتکا و برادفورد، دو مورد از قوانین پایه و اصلی علم سنجی، در شرایط اطلاعاتی حاضر است، به منظور آزمایش این قوانین در توزیع فراوانی مشارکت نویسندگان و نیز تولیدات علمی آنان در مجلات. روش شناسی:پژوهش حاضر از نوع توصیفی است که چکیده کامل
        هدف: هدف این پژوهش بررسی پایایی اعتبار قوانین لوتکا و برادفورد، دو مورد از قوانین پایه و اصلی علم سنجی، در شرایط اطلاعاتی حاضر است، به منظور آزمایش این قوانین در توزیع فراوانی مشارکت نویسندگان و نیز تولیدات علمی آنان در مجلات. روش شناسی:پژوهش حاضر از نوع توصیفی است که با روش تحلیلی و نیز استفاده از شاخص های علم سنجی انجام می شود. برای تحلیل داده ها با کمک قانون لوتکا، به محاسبه تعداد نویسندگان براساس مدارک تولید شده توسط آنان پرداخته شد. سپس جهت اطمینان از نتایج حاصله و تأیید نتایج در بخش قانون لوتکا، نرم افزار لوتکا نیز به کارگرفته شد. به منظور آزمایش قانون برادفورد برروی داده ها، این قانون نیز مورد استفاده واقع شد. یافته ها: یافته ها نشان داد که تولیدات علمی نویسندگان حوزه ی زمین شناسی در بازه زمانی 1990 تا 2010 با قانون لوتکا هم خوانی ندارد و این قانون در این پژوهش حاکم نبود. حال آن که در بررسی قانون برادفورد، نتایج حاکی از صادق بودن این قانون در مورد برون دادهای علمی نویسندگان این حوزه در محدوده زمانی مورد بررسی است. نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان داد که در آزمایش قانون لوتکا با تولیدات علمی نویسندگان حوزه ی زمین شناسی در سالهای 1990-2010، این قانون مورد تایید قرار نگرفت. به نظر می‌رسد که با تغییراتی که از طریق هم نویسندگی در بروندادهای علمی مورد بررسی حاصل شده است، این قانون دیگر حاکم نیست و نیازمند بررسی های بیشتری است، تا بتواند به عنوان یک اصل عمومی، در همه حال، مورد استفاده قرار بگیرد. در بررسی قانون برادفورد، نتایج حاکی از صادق بودن این قانون در مورد برون‌دادهای علمی نویسندگان حوزه ی زمین شناسی در بازه زمانی مورد بررسی بوده است. با این تفاوت که از نویسندگان به عنوان موضوعات مقالات استفاده شده است. به عبارتی، بیشترین تعداد نویسندگان (به عنوان موضوعات مقالات) کمترین تعداد مدارک علمی را تولید کرده‌اند که این مدارک، مدارک هسته محسوب می شوند و توسط بیشترین مشارکت نویسندگان به نگارش درآمده‌اند. پرونده مقاله