• فهرست مقالات منطقه حفاظت شده

      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - مکان‌یابی مناطق مستعد توسعه طبیعت‌گردی منطقه حفاظت شده سهند با استفاده از تصمیم‌گیری چندمعیاره و سامانه اطلاعات جغرافیایی
        ساناهین تاروردیانس امید رفیعیان
        توسعه گردشگری در مناطق حفاظت­شده، هم برای مدیریت منطقه و هم برای گردشگران مزایای فراوانی به همراه دارد، از این رو شناسایی مناطق مناسب و دارای توان، جهت گسترش و توسعه طبیعت­گردی در مناطق­حفاظت­شده به­منظور بهره­برداری پایدار از منابع­ طبیعی اهمیت به­سزایی دارد. هدف از مط چکیده کامل
        توسعه گردشگری در مناطق حفاظت­شده، هم برای مدیریت منطقه و هم برای گردشگران مزایای فراوانی به همراه دارد، از این رو شناسایی مناطق مناسب و دارای توان، جهت گسترش و توسعه طبیعت­گردی در مناطق­حفاظت­شده به­منظور بهره­برداری پایدار از منابع­ طبیعی اهمیت به­سزایی دارد. هدف از مطالعه حاضر شناسایی مناطق مستعد تفرج متمرکز و گسترده در منطقه حفاظت­شده سهند به روش تصمیم­گیری­ چند­معیاره با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی است. پس از تعیین معیار­های موثر بر طبیعت­گردی بر اساس پژوهش­های پیشین و نظر متخصصین به روش دلفی، 12 معیار برای تفرج متمرکز و 11 معیار برای تفرج­ گسترده، انتخاب شده و به روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی، وزن‌دهی و به صورت نقشه طبقه‌بندی شده به روش فازی آماده شدند. این نقشه­ها شامل: فاصله از منابع­ ­آبی، جاده­ها، چشمه­ها، رودخانه­ها، مناطق مسکونی، کریدور حیات­وحش، زیستگاه کل و بز، گسل و همچنین نقشه طبقات ارتفاعی، شیب، جهت جغرافیایی، پوشش اراضی، سنگ بستر و اقلیم بودند. در نهایت نقشه اولویت مناطق مستعد طبیعت­گردی با روش ترکیب خطی وزن داده شد و با اعمال ضرایب اهمیت هر معیار در نقشه‌های طبقه­بندی شده همان معیار تولید گردید. نتایج این مطالعه نشان داد که حدود 7، 40، 25، 4 و 24 درصد از سطح منطقه به­ترتیب دارای توان خیلی مناسب، مناسب، متوسط، ضعیف و نامناسب برای تفرج متمرکز می­باشد. همچنین حدود 43، 42، 13 و 2 درصد به­ترتیب دارای توان خیلی مناسب، مناسب، متوسط و ضعیف برای تفرج گسترده می­باشد. به­طور کلی برای مکان­یابی مناطق مستعد به منظور توسعه گردشگری در این منطقه، روش تصمیم­گیری­ چند­معیاره به دلیل انعطاف­پذیر و کم هزینه بودن و دسترسی سریع به نتیجه، روش بسیار مناسبی می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - برآورد ارزش حفاظتی منطقه حفاظت شده میشداغ با روش‌های مشروط (CVM)و تحلیل سلسله مراتبی(AHP)
        محمد عرب یباراتی فاطمه کریمی اورگانی
        زمینه و هدف: منطقه حفاظت شده میشداغ از جمله مناطق ارزشمند درخوزستان ، بدلیل غنای ژنتیکی و ارزش تنوع زیستی گونه هایی چون آهوی ایرانی، همواره مورد توجه محققان و صاحبنظران علوم زیستی بوده است . لذا بدلیل وجود چنین موهبت خدادادی اقدام به برآورد ارزش حفاظتی منطقه میشداغ، با چکیده کامل
        زمینه و هدف: منطقه حفاظت شده میشداغ از جمله مناطق ارزشمند درخوزستان ، بدلیل غنای ژنتیکی و ارزش تنوع زیستی گونه هایی چون آهوی ایرانی، همواره مورد توجه محققان و صاحبنظران علوم زیستی بوده است . لذا بدلیل وجود چنین موهبت خدادادی اقدام به برآورد ارزش حفاظتی منطقه میشداغ، با استفاده از روش مشروط و تحلیل سلسله مراتبی شد. روش بررسی: جهت برآورد ارزش حفاظتی منطقه مورد نظر ازروش مشروط استفاده شد. داده های مورد نیاز از طریق تکمیل پرسشنامه های پژوهش که توسط 136 نفر پاسخ داده شدند، درسال 1397 جمع آوری گردید. نقش و سهم هریک از عوامل فردی، اجتماعی و اقتصادی و میزان تمایل به پرداخت پاسخ دهندگان براساس مدل لاجیت برآورد گردید و سپس با کمک تحلیل سلسله مراتبی، اولویت بندی عامل های ارزش مصرفی غیرمستقیم، مستقیم، ارزش اختیاری، ارزش وجودی منطقه و ارزش میراثی با یکدیگر براساس درجه اهمیت صورت گرفت. یافته ها: متوسط تمایل به پرداخت افراد برای حفاظت از منطقه میشداغ 7323 تومان برای هر بازدید کننده به دست آمد و ارزش حفاظتی کل برابر 284500/743 تومان تعیین گردید. نتایج حاصل ازتحلیل سلسله مراتبی درمنطقه نشان داد ارزش میراثی منطقه در رتبه ی اول و پس از آن به ترتیب ارزش وجودی، ارزش اختیاری، ارزش مصرفی غیر مستقیم و ارزش مصرفی مستقیم در رتبه های بعدی قرار دارند. بحث و نتیجه گیری: افزایش سطح تحصیلات، درآمد خانوار و آگاهی بازدیدکنندگان باعث افزایش تمایل به پرداخت آنها می شود. سطح آگاهی بازدیدکنندگان و گردشگران داخلی از منطقه حفاظت شده میشداغ در سطح پایینی بود. با توجه به سهم بالای ارزش میراثی و اهمیت این معیار که سهم عمده ای از ارزش کل منابع طبیعی از جمله مناطق حفاظت شده را شامل میشود، بایستی در سیاست های کلان محیط زیستی نسبت به حفاظت این منطقه ارزشمند زیستی توجه خاص گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - ارزش‌گذاری حفاظتی منطقه حفاظت شده خاییز با استفاده از روش ارزش‌گذاری مشروط
        سید سعید محقق اسفندیار جهانتاب حسن یگانه احمد بهره بر هدا خوش ظاهر
        زمینه و هدف: تعیین ارزش های غیر بازاری، برای حفاظت کالاهای زیست محیطی مانند زیست گاه ها و چشم اندازها اهمیت فراوانی دارد. هدف از تحقیق حاضر ارزش گذاری حفاظتی منطقه حفاظت شده خاییز با استفاده از روش ارزش گذاری مشروط می باشد.روش بررسی: در این تحقیق برای بررسی تأثیر متغیره چکیده کامل
        زمینه و هدف: تعیین ارزش های غیر بازاری، برای حفاظت کالاهای زیست محیطی مانند زیست گاه ها و چشم اندازها اهمیت فراوانی دارد. هدف از تحقیق حاضر ارزش گذاری حفاظتی منطقه حفاظت شده خاییز با استفاده از روش ارزش گذاری مشروط می باشد.روش بررسی: در این تحقیق برای بررسی تأثیر متغیرهای توضیحی مختلف بر میزان تمایل به پرداخت پاسخ گویان جهت ارزش حفاظتی از مدل رگرسیونی لوجیت استفاده شد. داده های مورد نیاز از طریق تکمیل 196 پرسش نامه جمع آوری گردید.یافته ها: نتایج نشان داد 71 درصد پاسخ گویان تمایل خود را برای مشارکت در حفاظت از منطقه اعلام کردند. نتایج تخمین مدل لاجیت نشان داد، ضریب متغیرهای گرایش های زیست محیطی، مسوولیت پذیری، توانایی مالی، عضویت در سازمان محیط زیستی و پیشنهاد معنی دار شده است. نتایج مشخص کرد مقدار مورد انتظار تمایل به پرداخت برابر 28/18861 ریال می باشد. ارزش حفاظتی سالانه منطقه مورد مطالعه نیز برابر 7/287382 میلیون ریال تعیین شد. از تقسیم این رقم بر کل مساحت بوم سازگان منطقه مورد مطالعه، ارزش حفاظتی سالانه هر هکتار از این بوم سازگان برابر 8888 هزار ریال (با توجه به مساحت 32332 هکتار منطقه) به دست می آید. پیشنهاد می شود دست کم سالانه معادل 8888 هزار ( ارزش حفاظتی سالانه هر هکتار) ریال برای حفاظت از منطقه خاییز سرمایه گذاری شود. بوم سازگان منطقه مورد مطالعه ارزش های فراوان دیگری ( حفظ آب و خاک، گیاهان دارویی و محصولات فرعی، جذب و ذخیره دی اکسید کربن و تولید اکسیژن، تنوع بیولوژیکیو ... ) هم دارد که ارزش آن ها باید برآورد شود.بحث و نتیجه گیری: انجام این مطالعه در شرایط حاضر گام مهمی به منظور حفاظت مناطق حفاظت شده و منابع طبیعی و حرکت در راستای توسعه پایدار است. از طرفی برای برنامه ریزان، مسوولین و سیاست گزاران توجیهی فراهم می کند تا کمیت و کیفیت منابع طبیعی را حمایت بکنند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - شناسایی مناطق تحت تاثیر خطر سیلاب و ارائه راهکارهای عملیاتی جهت کاهش تلفات آهوان در سطح منطقه حفاظت شده مند
        اسماعیل عباسی هانا اعتمادی
        زمینه و هدف: سیلاب¬ها به عنوان یکی از مهمترین مخاطرات طبیعی، سالانه خسارات جانی و مالی جبران¬ناپذیری را در مناطق تحت سیطره خود بر جای می¬گذارند. با توجه به حضور آهوی ایرانی و خطر انقراض آنها بر اثر تلفات ناشی از سیلاب در منطقه حفاظت شده، مند، شناسایی مناطق تحت تاثیر سیل چکیده کامل
        زمینه و هدف: سیلاب¬ها به عنوان یکی از مهمترین مخاطرات طبیعی، سالانه خسارات جانی و مالی جبران¬ناپذیری را در مناطق تحت سیطره خود بر جای می¬گذارند. با توجه به حضور آهوی ایرانی و خطر انقراض آنها بر اثر تلفات ناشی از سیلاب در منطقه حفاظت شده، مند، شناسایی مناطق تحت تاثیر سیلاب و ارائه راهکارهای عملیاتی جهت کاهش تلفات این گونه جانوری از اهمیت بسزایی برخوردار است و از اهداف اصلی این پژوهش می¬باشد. روش بررسی: در این پژوهش برای مدلسازی و پهنه¬بندی سیلاب از متغیرهای پوشش گیاهی، تراکم زهکشی، فاصله از آبراهه، جنس زمین، کاربری اراضی، بارش، شیب زمین و انحنای زمین استفاده شده است. یافته¬ها: نتایج نشان داد که در زمان رخداد سیلاب¬ها با دوره بازگشت دو ساله، پهنه سیلاب مساحتی به اندازه 1850 هکتار از سطح منطقه حفاظت شده را تحت تاثیر قرار داده است. این پهنه برای سیلاب¬ها با دوره بازگشت پنج ساله به میزان 4300 هکتار افزایش یافته است. همینطور پهنه اثرگذاری سیلاب برای سیلاب با دوره بازگشت 10 ساله به 22700 هکتار می¬رسد. بحث و نتیجه گیری: با توجه به نقشه های استخراج شده و بازدید های میدانی مشخص گردید از جمله اقدامات عملیاتی در پهنه زیستگاهی مطلوب آهوان و در واقع یکی از بهترین راهکارهای کاهش تلفات آهوان ایجاد سکوهای با ارتفاع کم در سطح منطقه می باشد. موقعیت این سکوها با توجه به نقشه پهنه¬بندی سیل در منطقه، حضور آهوان و نقاط تجمع آنها و مکان¬های با تلفات سنگین این گونه جانوری در سیلاب¬های گذشته در سطح منطقه حفاظت شده مند انتخاب گردیده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - برآورد ارزش حفاظتی منطقه جنگلی شیمبار با استفاده از روش CVM و AHP
        آرش مومنی لندی فاطمه کریمی اورگانی
        زمینه و هدف: منطقه حفاظت شده شیمبار در حوزه استحفاظی شهرستان مسجدسلیمان در فاصله 80 کیلومتری در شمال شرق آن واقع شده است. هدف از این پژوهش برآورد ارزش حفاظتی منطقه حفاظت شده شیمبار با استفاده از روش مشروط و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی است. روش بررسی: برای بررسی عوامل موث چکیده کامل
        زمینه و هدف: منطقه حفاظت شده شیمبار در حوزه استحفاظی شهرستان مسجدسلیمان در فاصله 80 کیلومتری در شمال شرق آن واقع شده است. هدف از این پژوهش برآورد ارزش حفاظتی منطقه حفاظت شده شیمبار با استفاده از روش مشروط و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی است. روش بررسی: برای بررسی عوامل موثر بر میزان تمایل به پرداخت افراد، از الگوی کیفی و پرسشنامه استفاده شد. داده های مورد نیاز از طریق تکمیل پرسشنامه و مصاحبه حضوری با 380 بازدید کننده در روش CVM و 17 پرسشنامه در روش AHP در تابستان 1399 جمع آوری شد. روش مشروط جهت تعیین ارزش حفاظتی منطقه حفاظت شده شیمبار و روش AHPجهت مشخص نمودن ارزشهای مصرفی و غیرمصرفی به کار برده شده است. یافته ها: متوسط تمایل به پرداخت سالیانه افراد و ارزش حفاظتی کل برای برآورد ارزش حفاظتی به ترتیب مقدار 11356 و 142/1073 تومان به دست آمد. با توجه به روش AHP ارزشهای میراثی، وجودی، اختیاری، مصرفی غیر مستقیم و مصرفی مستقیم به ترتیب با اوزان در رتبه بندی 1 تا 5 قرار گرفتند. بحث و نتیجه گیری: لذا با توجه به سهم بالای ارزش میراثی و اهمیت این معیار که سهم عمده ای از ارزش کل منابع طبیعی از جمله مناطق حفاظت شده را شامل می شود، بایستی در سیاست گذاری ها به آن توجه ویژه شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - تدوین طرح مدیریت ذخیره گاه زیسپهر توران
        محمود کرمی محمد ابراهیم عامری
        نظر به انجام فعالیت های شدید در دو دهه گذشته برای آگاهی کشورها از اهمیت ذخیره گاه ها و تشویق آنها به احداث این نوع مناطق ، در این تحقیق به بررسی یکی از ذخیره گاه های ایران و جهان یعنی ذخیره گاه زیسپهر توران پرداخته شده است . این مطالعه با استفاده از منابع اکولوژیک و اقت چکیده کامل
        نظر به انجام فعالیت های شدید در دو دهه گذشته برای آگاهی کشورها از اهمیت ذخیره گاه ها و تشویق آنها به احداث این نوع مناطق ، در این تحقیق به بررسی یکی از ذخیره گاه های ایران و جهان یعنی ذخیره گاه زیسپهر توران پرداخته شده است . این مطالعه با استفاده از منابع اکولوژیک و اقتصادی - اجتماعی انجام شده است . در این مطالعه به بهره گیری زا روش سیستمی و تهیه نقشه سه گانه ذخیره گاه و با استفاده از روش سیستمی زون های مربوطه تعریف شده اند . همچنین در این مطالعه بهره برداری بهینه از منطقه در راستای اهداف ذخیره گاه زیسپهر و برنامه ریزی مربوطه به هر یک از آنها و نوع کاربری مناسب برای هر زون پیشنهاد گردیده است . پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        7 - تدوین طرح برای مدیریت منطقه حفاظت شده باشگل (استان قزوین) به روش روی هم گذاری
        برهان ریاضی محمد علی جعفری
        زمینه و هدف: منطقه حفاظت شده باشگل به وسعت 6/25198 هکتار در استان قزوین واقع شده است. اقلیم و آب و هوای منطقه در تقسیم بندی در رده مناطق نیمه بیابانی است. پوشش گیاهی این منطقه عبارتند از خانواده های لگومینوز، گرامینه، کمپوزیته و ... فرسایش پذیری منطقه با توجه به حفاظت م چکیده کامل
        زمینه و هدف: منطقه حفاظت شده باشگل به وسعت 6/25198 هکتار در استان قزوین واقع شده است. اقلیم و آب و هوای منطقه در تقسیم بندی در رده مناطق نیمه بیابانی است. پوشش گیاهی این منطقه عبارتند از خانواده های لگومینوز، گرامینه، کمپوزیته و ... فرسایش پذیری منطقه با توجه به حفاظت منطقه و پوشش گیاهی مطلوب، کم است. تنوع جانوری منطقه زیاد است و 113 گونه جانوری در این منطقه وجود دارد. در این طرح سعی شده است با اختصاص کاربری های متناسب با توان اراضی، پایداری آن برای همیشه تضمین گردد. روش بررسی: روش های مختلفی برای ارزیابی توان اکولوژیک سرزمین وجود دارد. با توجه به اهداف مناطق چهارگانه در این تحقیق از روش مرسوم روی هم گذاری برای ارزیابی توان منطقه که در واقع پایه ای برای آمایش سرزمین است استفاده می شود. یافته ها: در منطقه حفاظت شده باشگل، اقدام به روی هم گذاری نقشه های زیستگاه ها و حیات وحش گردید. نقاطی که از نظر تراکم وحوش، حساسیت زیستگاهای و اکوسیستمی، دارا بودن حیات وحش نادر و منحصر به فرد و یا دارای ارزش ژنتیکی مشخص شده بودند به علاوه چشم اندازهای بدیع، گذرگاه های جانوران، اکوتون ونقاطی که دارای شیب بیش از 70 درصد می باشند در اولویت اول حفاظت (طبقه اول) واقع شدند. نیز به این مناطق اضافه شدند.. در ادامه نقاطی که خارج از طبقه اول واقع می شدند ولی زیستگاه حیات وحش و یا محل گدار بودند، به عنوان طبقه دوم (اولویت دوم حفاظت) تعیین شدند. بحث ونتیجه گیری: از مشکلات این منطقه می توان به چرای بی رویه و شکار غیر مجاز اشاره کرد، که سبب شده حیات وحش منطقه به ویژه قوچ و میش البرز مرکزی و گونه های دشت زی زیستگاه هایشان را ترک نموده و جمعیت آنان در معرض تهدید و خطر انقراض قرار گیرد. بنابراین این عوامل موجبات قرار گرفتن منطقه باشگل به عنوان منطقه حفاظت شده در زیر مجموعه مناطق 4 گانه تحت مدیریت سازمان محیط زیست گردیده است و در آمایش این منطقه سعی بر آن شده تا حد امکان کلیه مناطق حساس و با ارزش حفاظتی صرفا برای حفظ تنوع زیستی تحت مدیریت قرار گیرند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        8 - بررسی فلور، ساختار رویشی و کورولوژی عناصر گیاهی در بخشی از منطقه حفاظت شده اشترانکوه، لرستان
        سارا عباسی مریم بهداروند حبیب زارع بابک پیله ور سید محسن حسینی
        منطقه رویشی زاگرس در غرب ایران یکی از غنی ترین و ارزشمند ترین اکوسیستم های پیوسته رویشی ایران است به طوری که از نظر تنوع و ترکیب فلورستیک دارای اهمیت شایان توجهی می باشد و منطقه حفاظت شده اشترانکوه در استان لرستان نیز یکی از اکوسیستم های شاخص آن است. در این مطالعه معرفی چکیده کامل
        منطقه رویشی زاگرس در غرب ایران یکی از غنی ترین و ارزشمند ترین اکوسیستم های پیوسته رویشی ایران است به طوری که از نظر تنوع و ترکیب فلورستیک دارای اهمیت شایان توجهی می باشد و منطقه حفاظت شده اشترانکوه در استان لرستان نیز یکی از اکوسیستم های شاخص آن است. در این مطالعه معرفی فلور ، بررسی کورولوژیک و مطالعه ساختار رویشی عناصر گیاهی در بخشی از دامنه های زاگرس مرکزی در منطقه حفاظت شده اشترانکوه لرستان مد نظر قرار گرفت . مطالعه حاضر از نخستین مطالعات فلورستیک از این دست در منطقه حفاظت شده اشترانکوه می باشد. روش این پژوهش در قسمت های غرب و جنوب غربی منطقه حفاظت شده اشترانکوه در وسعتی نزدیک به 50 هکتار ، در طبقه ارتفاعی 1800-1600 متر از سطح دریا انجام شد. کلیه گونه های گیاهی مشاهده شده در طول فصل بهار جمع آوری گردید. شناسایی گونه ها و پراکنش جغرافیایی و کورولوژی و طیف زیستی عناصر گیاهی بر مبنای تقسیم بندی نواحی جغرافیایی و مناطق فلورستیک زهری و فلورهای مربوطه و شکل زیستی عناصر گیاهی موجود با استفاده از روش طبقه بندی شکل های زیستی Raunkiaerتعیین شد . بحث و نتیجه گیری 62 گونه از 24 تیره شناسایی شد . تیره های Asteraceae، Papilionaceae ، Poaceae ، Rosaceae، Lamiaceae ، Liliaceae ،Apiaceae به ترتیب از مهم ترین تیره های موجود در منطقه می باشند همی کریپتوفیت ها (32%) و تروفیت ها (31%) شکل های زیستی غالب بودند که طیف زیستی رویشی منطقه را تشکیل می دهند . عناصر رویشی ایران تورانی(39%) ، ایران تورانی مدیترانه ای(22%) و ایران تورانی مدیترانه ای- اروپا سیبری (17%)از مهم ترین گروه های کورولوژیک موجود در منطقه می باشند. 10 گونه انحصاری سرزمین ایران هستند که 6/0 % از کل گونه های اندمیک فلور ایران را در بر می گیرند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        9 - ارزیابی توان اکولوژیک جنگل های منطقه حفاظت شده ارسباران با روش های ارزیابی چند معیاره بولین و تکنیک ترکیب خطی وزنی(WLC) با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)
        ابراهیم فریدی خلیل ولیزاده کامران محمد رضوانی
        زمینه و هدف: منطقه حفاظت شده ارسباران در شمالغرب ایران و در استان آذربایجان شرقی واقع شده است. این منطقه جزء یکی از نه ذخیره گاه زیست کره کشور می باشد و 66.5 درصد از سطح این منطقه را جنگل پوشانده است. در این پژوهش به ارزیابی توان جنگلداری این منطقه با استفاده از سیستم ا چکیده کامل
        زمینه و هدف: منطقه حفاظت شده ارسباران در شمالغرب ایران و در استان آذربایجان شرقی واقع شده است. این منطقه جزء یکی از نه ذخیره گاه زیست کره کشور می باشد و 66.5 درصد از سطح این منطقه را جنگل پوشانده است. در این پژوهش به ارزیابی توان جنگلداری این منطقه با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS) پرداخته شد. روش بررسی: در این تحقیق از دو روش بولین و تکنیک ترکیب خطی وزنی و وزن دهی به روش سلسله مراتبی بر پایه AHP جهت ارزیابی توان اکولوژیک جنگل های منطقه حفاظت شده ارسباران استفاده شده است. جهت ارزیابی توان جنگلداری منطقه مورد مطالعه، ابتدا به مطالعه و شناخت ویژگی های اکولوژیکی منطقه از قبیل ارتفاع از سطح دریا، شیب، بافت خاک، اقلیم، ارزش گونه های گیاهی، عمق خاک و تراکم تاج پوشش پرداخته شد و سپس مدل اختصاصی جنگلداری ارسباران تهیه گردید. یافته‌ها: در مرحله اول این تحقیق، توان جنگلداری منطقه در نرم فزار ARC GIS‎10 بر اساس منطق بولین مشخص گردید که نتایج حاکی از وجود طبقات 3 تا 7 وعدم وجود طبقات 1 و 2 جنگلداری بود. در مرحله دوم این تحقیق، با استفاده از نظر کارشناسان سلسله مراتب اهمیت معیارها و زیر معیارهای دخیل در فرایند ارزیابی مشخص و با استفاده از نرم افزارExpert Choice11 وزن هر کدام از فاکتورها مشخص گردید. سپس روش ترکیب خطی وزنی برای کاربری جنگلداری برای منطقه مذکوراجرا شد که نتایج حاکی از وجود هر 7 طبقه جنگلداری برای منطقه مورد تحقیق بوده است. بحث و نتیجه‌گیری: برای ارزیابی توان اکولوژیکی سرزمین به منظور توسعه انواع کاربریها، سالهاست که از روش سیستمی ابداعی مکهارگ استفاده می شود. اقدام جدیدتر در این فرآیند، استفاده از مدلهای ریاضی در ارزیابی توان اکولوژیکی و به کارگیری فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) در تعیین وزن و اهمیت نسبی گزینه‎ها و ارزیابی توان اکولوژیکی با سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) است. در این تحقیق ارزیابی توان اکولوژیکی جنگلداری با دو روش فوق الذکر انجام، و طی آن معایب و مزایای آنها بررسی گردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        10 - متغیر های زیستگاهی موثر برپراکنش سوسماران منطقه حفاظت شده الوند (شهرستان خمین)
        حمیدرضا شمسی حسن کریم زادگان
        زمینه و هدف: شناخت عوامل محیطی موثر بر حضور گونه ها یکی از مهم ترین موضوعات در علم بوم شناسی است و آگاهی از نحوه تاثیر پذیری گونه ها از متغیرهای محیطی می تواند کمک موثری برای حفاظت از گونه ها مخصوصا انواع در خطر انقراض به حساب آید. بدین منظور در پژوهش حاضر به شناسایی مت چکیده کامل
        زمینه و هدف: شناخت عوامل محیطی موثر بر حضور گونه ها یکی از مهم ترین موضوعات در علم بوم شناسی است و آگاهی از نحوه تاثیر پذیری گونه ها از متغیرهای محیطی می تواند کمک موثری برای حفاظت از گونه ها مخصوصا انواع در خطر انقراض به حساب آید. بدین منظور در پژوهش حاضر به شناسایی متغیرهای زیستگاهی تاثیرگذار بر حضور سوسماران منطقه حفاظت شده الوند پرداخته شد. روش بررسی: منطقه حفاظت شده الوند با مساحت 8618 هکتار در استان مرکزی و در شهرستان خمین واقع شده است. . در این پژوهش منطقه مورد مطالعه به لحاظ ژئومورفولوژی به سه تیپ دشت ، کوهپایه و کوهستان تقسیم و سپس هر سه تیپ زیستگاه در نرم افزار Arc Gis نسخه 3/9 به سلول هایی با اندازه 50 در 50 متر شبکه بندی شده و در نهایت 10 درصد این سلول ها به صورت تصادفی انتخاب شدند و مورد بررسی و پایش قرار گرفتند. یافته ها: نتایج حاصل از آنالیز نرم افزار GGE biplot برای سه تیپ زیستگاه نشان داد که بیشترین حضور در زیستگاه دشت متعلق به گونه Ophisops elegans است که متغیر های تاثیر گذار برای حضور این گونه عبارتند از درصد غنای گیاهی، درصد خاک، و درصد تراکم پوشش گیاهی و بدترین پارامتر برای حضور این گونه درصد سنگ ریزه می باشد. در زیستگاه کوهپایه بیشترین حضور متعلق به گونه های Ophisops elegans و Paraloudakia caucasia بوده و مهم ترین پارامتر برای گونه Paraloudakia caucasia ارتفاع و درصد سنگ ریزه می باشد. هم چنین برای زیستگاه کوهستان گونه های Ophisops elegans، Paraloudakia caucasia و Loudakia nupta بیشترین حضور را داشتند. بحث و نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان می دهد به طور اختصاصی گونه های Ophisops elegans و Paraloudakia caucasia با درصد صخره و گونه Loudakia nupta با غنای گیاهی، درصد تراکم پوشش گیاهی، درصد سنگریزه، و ارتفاع به ترتیب حضورشان را نشان دادند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        11 - تنوع گونه های گیاهی درغرب منطقه حفاظت شده اشترانکوه لرستان
        سارا عباسی بابک پیله ور سید محسن حسینی
        زمینه و هدف : مطالعه پوشش گیاهی عامل موثری در بررسی ظرفیت بوم شناختی و سنجش و ارزیابی وضعیت کنونی و پیش بینی وضعیت آینده یک منطقه به شمار می رود . در مطالعه حاضر، تنوع زیستی گیاهی در قسمت هایی از غرب منطقه حفاظت شده اشترانکوه لرستان بررسی شده است. روش بررسی : سه ایستگا چکیده کامل
        زمینه و هدف : مطالعه پوشش گیاهی عامل موثری در بررسی ظرفیت بوم شناختی و سنجش و ارزیابی وضعیت کنونی و پیش بینی وضعیت آینده یک منطقه به شمار می رود . در مطالعه حاضر، تنوع زیستی گیاهی در قسمت هایی از غرب منطقه حفاظت شده اشترانکوه لرستان بررسی شده است. روش بررسی : سه ایستگاه در غرب منطقه در طبقه ارتفاعی 1800-1600 انتخاب شد. ایستگاه 1 تحت قرق حفاظتی ، ایستگاه 2 در این ناحیه فعالیت های انسانی تحت مدیریت حفاظتی منطقه انجام می گیرد و ایستگاه 3 در مناطق مجاور در خارج مرزهای حفاظتی منطقه انتخاب شد. 8 قطعه نمونه مربع شکل در هر ایستگاه به صورت تصادفی و درهر ماکروپلات 3 میکروپلات در عرصه پیاده شد. در پلات ها فهرست و تعداد گونه های گیاهی ثبت شد . نرم افزار PAST برای محاسبه ی شاخص های تنوع زیستی و رسم نمودارهای تنوع استفاده شد. بحث و نتیجه گیری : 62 گونه گیاهی از24 تیره شناسایی شد که10 گونه انحصاری ایران بود . مقایسه میانگین شاخص های تنوع زیستی نشان داد که وضعیت شاخص ها در ایستگاه1 و2 نسبت به ایستگاه 3 بهتر و غالبیت گونه ای در ایستگاه1 با ایستگاه های 2 و 3 اختلاف معنی داری دارد و شاخص های غنا و تنوع در ایستگاه های 1و2 وضعیت مناسب تری نسبت به ایستگاه 3 دارند . با مقایسه شاخص های تنوع می توان اذعان نمود که گونه ها با فراوانی بیشتر و نیز گونه های نادر در ایستگاه 2 بیشتر بوده و شاخص های منهینیک و مارگالف هم بر غنی تر بودن گونه های این ایستگاه تاکید دارند. با توجه به این که حفاظت سبب می شود تا جنگل سیر تحول تدریجی خود را طی نماید و تنوع زیستی آن نیز حفظ گردد، بیشتر بودن شاخص های تنوع در ایستگاه 1 و 2 امری بدیهی است. مقایسه نمودارهای تنوع درسه ایستگاه نشان دهنده بیشتر بودن سطح تنوع در ایستگاه 2 می باشد و در ایستگاه 1 تولید در وضعیت بهتری بوده و تنوع و تولید در ایستگاه3 پایین و انقراض در آن شدید بود. درجه بندی تنوع در ایستگاه 1 به وضوح پایین تر از دو ایستگاه و دو ایستگاه 2 و 3 غیر قابل مقایسه بود . از اینرو با توجه به محدودیت شاخص های تنوع زیستی و جهت دستیابی به شاخص ها و معیارهای دقیق تر پیشنهاد می شود که سازگار کردن این فرمول ها با شرایط ایران و بخصوص زاگرس و کاربرد روش های نوین جهت رتبه بندی تنوع در این منطقه مد نظر قرار گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        12 - برنامه ریزی و زو ن بندی ذخیر ه گاه زیستکره حرا براساس معیارهای بین المللی با تأکید بر جزیره قشم( با استفاده ازGIS)
        حسنعلی لقایی مسعود منوری بشیر رئیسی
        از آنجایی که هدف از این تحقیق بهر هبرداری بهینه از منطقه مورد مطالعهدر راستای اهداف ذخیره گاه زیست کره بود با استفاده از منابع اکولوژیک ومنابع اقتصادی اجتماعی با بهره گیری از روش تجزیه و تحلیل سیستمیجهت زو نبندی استفاده GIS و با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیاییگردید. چکیده کامل
        از آنجایی که هدف از این تحقیق بهر هبرداری بهینه از منطقه مورد مطالعهدر راستای اهداف ذخیره گاه زیست کره بود با استفاده از منابع اکولوژیک ومنابع اقتصادی اجتماعی با بهره گیری از روش تجزیه و تحلیل سیستمیجهت زو نبندی استفاده GIS و با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیاییگردید. با توجه به اینکه این منطقه فاقد عوارض برجسته و تغییراتتوپوگرافی خاص بوده جهت زون بندی ذخیره گاه زیس تکره از نقش ههایشیب، ارتفاع، جهت و در نهایت نقشه واحد شکل زمین که به طور معمولدر مطالعات مربوط به ارزیابی توان اکولوژیک محی طهای خشکی مورداستفاده قرار می گیرد، در این مطالعه مورد استفاده قرار نگرفته و به جایآن از فاکتورهای بیولوژیکی و اقتصادی اجتماعی و نق شهای سه گانه ذخیره گاه زیست کره )نقش توسعه نقش حفاظت، نقش لجستیک( وتعریف مربوط به هر یک از زو نها، مورد استفاده قرار گرفت که در نهایتت عداد سه هسته طبیعی، یک زون ضرب هگیر پیرامونی و 2 زون بینابینیانتخاب گردیدند که از سطح کل ذخیر هگاه زیس تکره 28983 هکتار بهعنوان زون هسته 50156 هکتار به عنوان زون ضرب هگیر پیرامونی و 7694هکتار به عنوان زون بینابینی اختصاص یافته اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        13 - ارزیابی تخریب منطقه حفاظت شده جاجرود با استفاده از مدل تخریب سیمای سرزمین
        افشین دانه کار شیرکو جعفری
        مدل تخریب یکی از روش های ارزیابی آثار محیط زیستی است که به صورت گسترده جهت ارزیابی آثـار تجمعـی فعالیت های انسـانی به کار می رود. همچنین از سویی نمایه های سیمای سرزمین به عنوان ابزارهای کمی سازی وضعیت سیمای سرزمین، کاربرد گسترده ای در برنامه ریزی سیمای سرزمین دارند. یکی چکیده کامل
        مدل تخریب یکی از روش های ارزیابی آثار محیط زیستی است که به صورت گسترده جهت ارزیابی آثـار تجمعـی فعالیت های انسـانی به کار می رود. همچنین از سویی نمایه های سیمای سرزمین به عنوان ابزارهای کمی سازی وضعیت سیمای سرزمین، کاربرد گسترده ای در برنامه ریزی سیمای سرزمین دارند. یکی از این کاربرد ها، استفاده نمایه ها در مدل ارزیابی تخریب سیمای سرزمین است. هدف این پژوهش ارزیابی تخریب سیمای سرزمین در منطقه حفاظت شده جاجرود است. بدین منظور، برای کمی نمودن نمایه های سیمای سرزمین از نقشه کاربری/ پوشش منطقه حفاظت شده جاجرود برای 16 زیرحوزه استفاده شد. برای تهیه نقشه کاربری/ پوشش، ابتدا تصویر ماهواره‌ای لندست را پیش‌پردازش نموده و سپس با استفاده از روش هیبرید، تصویر در طبقات مختلف کاربری/پوشش طبقه‌بندی شد. سپس با توجه به مدل تخریب سیمای سرزمین، درجه آسیب پذیری بوم شناختی، تعیین شدت فعالیت ها و میزان تخریب در سیمای سرزمین محاسبه شد. نتایج این مطالعه نشان می دهد که زیـرحـوزه 5 با میزان 31 در منطقه دارای بالاترین عدد تخریـب سیمای سرزمین است و زیـرحـوزه هـای 1، 13 و 15 بعد از آن قرار دارند و به ترتیب دارای اعداد 25، 25 و 22 هستند. همچنین زیـرحـوزه هـای 16، 7 و 4 به ترتیب دارای ارزش‌های 3/5، 3/25 و 3/25 هستند که نشان می دهد که این زیرحوزه ها دارای کمترین تکه‌تکه شدگی می باشند. نتایج نشان داد که حدود 68% از منطقه مستعد توسعه یا توسعه بیشتر است، فقط 17% از منطقه مستعد حفاظت است. حدود 13% از منطقه نیازمند بازسازی است که نشان‌دهنده تخریب پوشش طبیعی و تغییر کاربری در منطقه است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        14 - طراحی شبکه جاده جنگلی به منظور توسعه گردشگری در منطقه حفاظت‏ شده ارسباران با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی
        منیژه طالبی باریس مجنونیان مجید مخدوم احسان عبدی محمود امید
        مسیرهای دسترسی از نیازهای اساسی جهت دست یابی به مناطق تفرجی و برنامه ریزی گردشگری هستند. هدف از این تحقیق، طراحی و ارزیابی شبکه جاده جنگلی به‌منظور انتخاب شبکه جاده بهینه جهت توسعه گردشگری در منطقه حفاظت شده ارسباران است. بدین منظور مناطق مستعد تفرجی با استفاده از روش س چکیده کامل
        مسیرهای دسترسی از نیازهای اساسی جهت دست یابی به مناطق تفرجی و برنامه ریزی گردشگری هستند. هدف از این تحقیق، طراحی و ارزیابی شبکه جاده جنگلی به‌منظور انتخاب شبکه جاده بهینه جهت توسعه گردشگری در منطقه حفاظت شده ارسباران است. بدین منظور مناطق مستعد تفرجی با استفاده از روش سیستمی مخدوم و شبکه عصبی پرسپترون چندلایه (MLP) ارزیابی و شناسایی شدند. برای تهیه نقشه شایستگی عبور جاده، معیارهای مؤثر بر طراحی جاده با روش منطق فازی استانداردشده و با توجه به اهمیت نسبی حاصل از فرایند تحلیل سلسله مراتبی تلفیق شدند. سپس گزینه های شبکه جاده جهت دسترسی به مناطق تفرجی در محیط GIS طراحی و از جهات فنی، محیط زیستی و اجتماعی- اقتصادی ارزیابی گردید. نتایج ارزیابی مناطق مستعد گردشگری نشان داد، بخش هایی از منطقه دارای توان برای تفرج متمرکز طبقه 2 (0.17%) و تفرج گسترده طبقه 2 (10.09%) می باشد. با توجه به نتایج وزن دهی معیارها، معیار شیب با مقدار 0.289 و معیار ارتفاع با مقدار 0.033 به ترتیب بیشترین و کمترین وزن را به خود اختصاص دادند. در کل 14 گزینه شبکه جاده طراحی شدند و بر اساس ارزیابی نهایی گزینه 7 با تراکم 3.34 متر در هکتار، قابلیت دسترسی (سخت) 64.68 درصد و با حداقل هزینه و اثرات محیط زیستی به‌عنوان گزینه بهینه انتخاب شد. بنابراین با در نظر گرفتن هزینه و اثرات محیط زیستی و با به‌کارگیری قابلیت های GIS می توان به طراحی اصولی شبکه جاده و درنتیجه توسعه جاده های دسترسی موجود به‌منظور توسعه گردشگری در منطقه پرداخت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        15 - بررسی پوشش گیاهی منطقه حفاظت شده سفیدکوه در غرب ایران
        عصری ی م قربانلی م مهرنیا
        منطقه حفاظت شده سفیدکوه در غرب ایران قرار دارد. این منطقه یکی از اکوسیستم‌های ناشناخته رشته کوه‌های زاگرس است. پوشش گیاهی بخشی از این منطقه به روش براون بلانکه مورد مطالعه قرار گرفته است. در جوامع مختلف این منطقه 86 رولوه صورت گرفته است. داده‌های جامعه‌شناسی گیاهی به کم چکیده کامل
        منطقه حفاظت شده سفیدکوه در غرب ایران قرار دارد. این منطقه یکی از اکوسیستم‌های ناشناخته رشته کوه‌های زاگرس است. پوشش گیاهی بخشی از این منطقه به روش براون بلانکه مورد مطالعه قرار گرفته است. در جوامع مختلف این منطقه 86 رولوه صورت گرفته است. داده‌های جامعه‌شناسی گیاهی به کمک برنامه آنافیتو به دو روش تجزیه و تحلیل ارتباط‌های عاملی (AFC) و رده‌بندی سلسله مراتب بالارونده (CAH) مورد بررسی قرار گرفته است. بر اساس این بررسی، 18 جامعه و 6 زیرجامعه تشخیص داده شد. این اجتماعات به جنگل‌های استپی Quercetea persicae و Quercetalia persicae تعلق دارند. نواربندی پوشش گیاهی منطقه اساساً تحت تاثیر عوامل پستی و بلندی و خاکی قرار گرفته است. بین عوامل مطالعه شده ارتفاع نسبت به سطح دریا، جهت و اهمیت شیب، مقدار سنگ‌ریزه، رطوبت، بافت و عمق زمین نقش مهمی در استقرار جوامع در نواحی با ارتفاع مختلف داشته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        16 - توسعه اکوتوریسم پایدار در مناطق حفاظت شده با تاکید بر مفهوم ظرفیت برد زیست محیطی
        مژگان بزم آرا بلشتی مرتضی توکلی ستار سلطانیان کاوه جعفرزاده
        در این پژوهش ظرفیت برد، اکوتوریسم و اکوتوریسم ورزشی منطقه حفاظت‌شده خائیز برای رسیدن به توسعه اکوتوریسم پایدار مورد بررسی قرار گرفته. در همین راستا پس از تهیه اطلاعات و تجزیه و تحلیل بر روی آنها در محیط (GIS) و با استفاده از روش ترکیب وزین خطی مساحت پهنه‌های مناسب هر فع چکیده کامل
        در این پژوهش ظرفیت برد، اکوتوریسم و اکوتوریسم ورزشی منطقه حفاظت‌شده خائیز برای رسیدن به توسعه اکوتوریسم پایدار مورد بررسی قرار گرفته. در همین راستا پس از تهیه اطلاعات و تجزیه و تحلیل بر روی آنها در محیط (GIS) و با استفاده از روش ترکیب وزین خطی مساحت پهنه‌های مناسب هر فعالیت اکوتوریسمی تعیین گردید و در ادامه با بهره‌گیری از اطلاعات به دست آمده و مبانی نظری مرتبط با ظرفیت برد، آستانه تحمل اکوتوریسم و فعالیت‌های اکوتوریسم ورزشی در سه سطح فیزیکی، واقعی و موثر محاسبه گردید. با توجه به نتایج 5/60 درصد از کل منطقه مورد نظر برای اکوتوریسم مناسب در نظر گرفته شد که پهنه‌ی بسیار خوب بیشترین مساحت را به خود اختصاص داده است (5/24درصد). همچنین پهنه‌ی بسیار خوب با تعداد 2420145 نفر بیشترین ظرفیت‌ برد فیزیکی و با تعداد 56278 نفر بیشترین ظرفیت برد واقعی را داراست. بیشترین مساحت کاربردی فعالیت اکوتوریسم ورزشی نیز در پهنه‌ی متوسط با مساحت 24/3358 هکتار قرار گرفته و نشان دهندی این موضوع می‌باشد که خائیز جنوبی از لحاظ گردشگری ورزشی دارای توان متوسطی است. از میان فعالیت‌های اکوتوریسم ورزشی نیز فعالیت‌های دامنه‌نوردی بیشترین ظرفیت برد را در پهنه‌ی خوب به خود اختصاص داده است، این افزایش به علت شرایط محیطی و اکولوژیکی مناسب و مساحت بیشتر این پهنه‌ها می‌باشد. در نهایت، مطالعه شرایط موجود گردشگری و ارزیابی منطقه گویای آن است که عدم توجه به آستانه تحمل زیست‌محیطی در سطح منطقه حفاظت‌شده خائیز جنوبی می‌تواند پایداری این منطقه را در کوتاه مدت در معرض خطر جدی قرار دهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        17 - ارائه و اولویت بندی راهکارهای گردشگری پایدار در منطقه حفاظت شده گنو
        حسین پرورش لیلا بیرامی بسطام
        امروزه گردشگری با وجود فواید اقتصادی زیادی که در بر دارد اما مشکلات زیست محیطی مختلفی را نیز برای مناطق مختلف ایجاد می کند. در این مطالعه به بررسی، ارائه و الویت بندی راهکارهای گردشگری پایدار در منطقه ی حفاظت شده گنو با استفاده از روش تاپسیس پرداخته شده است. منطقه ی حفا چکیده کامل
        امروزه گردشگری با وجود فواید اقتصادی زیادی که در بر دارد اما مشکلات زیست محیطی مختلفی را نیز برای مناطق مختلف ایجاد می کند. در این مطالعه به بررسی، ارائه و الویت بندی راهکارهای گردشگری پایدار در منطقه ی حفاظت شده گنو با استفاده از روش تاپسیس پرداخته شده است. منطقه ی حفاظت شده گنو از مناطق مهم و تحت حفاظت سازمان حفاظت محیط زیست در استان هرمزگان می باشد که از اهمیت اکولوژیکی بالایی برخوردار است و همه روزه پذیرای خیل زیاد گردشگران می باشد. جهت انجام مطالعه ابتدا معیارها و گزینه های مربوط به راهکارهای گردشگری پایدار انتخاب شدند. وزن بندی معیارها و گزینه ها توسط 15 کارشناس متخصص در این زمینه و با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) انجام شد. پس از وزن بندی، الویت بندی نهایی گزینه ها با استفاده از روش تاپسیس صورت گرفت. نتایج نشان داد که بر اساس روش تحلیل سلسله مراتبی رتبه بندی معیارهای موثر بر گردشگری پایدار منطقه به ترتیب شامل: معیار هزینه (297/0)، معیار تداوم اثرات (273/0)، معیار دامنه تاثیرات (187/0)، معیار شدت تاثیرات (142/0) و معیار قطعیت اثر (101/0) می باشد. همچنین بر اساس روش تاپسیس اولویت بندی نهایی گزینه ها و وزن آنها برای اجرای گردشگری پایدار منطقه گنو به ترتیب زیر به دست آمد:افزایش تعداد محیط بانان(582/0)، زون بندی(569/0)، ایجاد محدودیت زمانی بازدید(538/0)، اخذ هزینه از بازدیدکنندگان(494/0)، پایش مداوم اثرات بازدیدکنندگان(440/0)، مشارکت مردم بومی در حفاظت منطقه(420/0)، آموزش مداوم کارکنان و بازدیدکنندگان(408/0)، محدود کردن تعداد افراد بازدید(393/0)، ایجاد سیاست تشویقی بازدید(384/0) . پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        18 - بررسی گسترش و پدیده کارستی شدن سنگهای آهکی منطقه خان گرمز همدان با توجه به ویژگی های سنگ شناسی و فیزیکی آنها
        محمدحسین قبادی رضا بابازاده
        در این مقاله پدیده های ژئومورفولوژیکی کارست، ویژگی های سنگ شناسی و فیزیکی سنگهای آهکی جهت ارزیابی گسترش کارست در منطقه حفاظت شده خان گرمز (جنوب همدان)مطالعه شده است. بر اساس بررسی های میدانی، دو نوع سنگ آهک به رنگ های روشن و خاکستری با ضخامتی حدود ۵۰۰ متر در منطقه گسترش چکیده کامل
        در این مقاله پدیده های ژئومورفولوژیکی کارست، ویژگی های سنگ شناسی و فیزیکی سنگهای آهکی جهت ارزیابی گسترش کارست در منطقه حفاظت شده خان گرمز (جنوب همدان)مطالعه شده است. بر اساس بررسی های میدانی، دو نوع سنگ آهک به رنگ های روشن و خاکستری با ضخامتی حدود ۵۰۰ متر در منطقه گسترش دارند که بر روی ماسه سنگ، لای سنگ و شیل قرار گرفته اند. بر اساس مطالعه مقاطع نازک، سنگ های آهکی مطابق بارده بندی دانهام مادستون می باشند. با توجه به نتایج آزمایش XRF اکسید کلسیم (CaO) در سنگ آهک های خاکستری رنگ بیشتر از ۵۰ درصد و اکسید منیزیم (MgO)کمتر از ۵/۰درصد است . درحالیکه اکسیدهای کلسیم و منیزیم در سنگ آهک های رنگ روشن به ترتیب کمتر از ۵۰ و بیشتر از ۱ درصدمی باشد. براساس نتایجآزمایش XRFکانی دولومیت در سنگ آهک رنگ روشن بیشتر از سنگ آهک خاکستری رنگ است.فرآیندکارستی شدن در سنگ آهک های خاکستری رنگ در مقایسه با نوع روشن از گسترش بیشتری برخوردار است. ویژگی های سنگ شناسی و فراوانی پدیده های ژئومورفولوژی کارست در منطقه که عمدتا کارن ها، چشمه ها، فروچاله ها و غارها می باشند برگسترش کارست در منطقه دلالت دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        19 - تجزیه و تحلیل ریسک های محیط زیستی منطقه حفاظت شده حله بوشهر با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی(AHP)
        سید علی جوزی محسن شفیعی
        این تحقیق با هدف تجزیه و تحلیل ریسک های زیست محیطی منطقه حفاظت شده حله بوشهر با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی(AHP) به انجام رسیده است. منطقه حفاظت شده حله با وسعت معادل82/48940 هکتار در مختصات جغرافیایی( ً24، ´38، 50) تا ( ً23،´ 56، 50) طول شرقی و ( چکیده کامل
        این تحقیق با هدف تجزیه و تحلیل ریسک های زیست محیطی منطقه حفاظت شده حله بوشهر با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی(AHP) به انجام رسیده است. منطقه حفاظت شده حله با وسعت معادل82/48940 هکتار در مختصات جغرافیایی( ً24، ´38، 50) تا ( ً23،´ 56، 50) طول شرقی و ( ً24، ´03، 29) تا ( ً50، ´16، 29) عرض شمالی واقع است. در این تحقیق ابتدا جهت شناسایی ریسک های موجود در منطقه از روش دلفی استفاده شد. همچنین با توجه به بازدید های میدانی، مصاحبه با بومیان منطقه و در نهایت مطالعه اطلاعات پایه مربوط به منطقه، تعدادی ریسک به عوامل و فاکتور های که توسط روش دلفی شناسایی شده بودند، اضافه شد. در نهایت 26 عامل ریسک در دو گروه حوادث طبیعی و ریسک های محیط زیستی، مشخص گردید. در مرحله بعد جهت تجزیه و تحلیل و اولویت بندی ریسک های شناسایی شده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی(AHP)استفاده شد. در این بررسی عوامل ریسک با استفاده از سه شاخص شدت اثر، احتمال وقوع و حساسیت محیط پذیرنده ارزیابی شدند. با احداث سد رئیسعلی دلواری در بالادست منطقه حفاظت شده حله تقریبا 232300 متر مکعب از آب شیرین تالاب حله قطع گردیده و تنها، آب رودخانه دالکی که شور هم می باشد به تالاب می ریزد. این امر موجب تهدید تالاب، جانوران و گیاهان وابسته به تالاب می گردد. بنابراین آبگیری سد رییسعلی دلواری با وزن0.116 در اولویت اول قرار می گیرد. بقیه عوامل ریسک در اولویت دوم تا بیست و ششم جای گرفتند. از جمله راهکارهای کنترلی که جهت کنترل ریسک ها پیشنهاد شده شامل متوقف کردن پمپاژ آب از تالاب و رعایت طول فصل شکار، تعداد و نوع مجاز شکار می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        20 - بررسی تنوع گونه ای پرندگان آبزی و کنارآبچر مهاجر زمستان گذران منطقه حفاظت شده مند در استان بوشهر
        امید طبیعی
        منطقه حفاظت شده مند با وسعتی معادل 52289 هکتار در مختصات جغرافیایی َ15 ْ51 تا َ35 ْ51 طول شرقی و َ15 ْ27 تا َ45 ْ28 عرض شمالیدر جنوب ایران، در استان بوشهر و در 180 کیلومتری جنوب شرقی بوشهر واقع شده است. مقاله حاضر به منظور بررسی و تعیین جمعیت و تنوع گونه ای پرندگان آبزی چکیده کامل
        منطقه حفاظت شده مند با وسعتی معادل 52289 هکتار در مختصات جغرافیایی َ15 ْ51 تا َ35 ْ51 طول شرقی و َ15 ْ27 تا َ45 ْ28 عرض شمالیدر جنوب ایران، در استان بوشهر و در 180 کیلومتری جنوب شرقی بوشهر واقع شده است. مقاله حاضر به منظور بررسی و تعیین جمعیت و تنوع گونه ای پرندگان آبزی و کنارآبچر مهاجر زمستان گذران در زیستگاه تالابی منطقه حفاظت شده مندو بر اساس یک دوره 10 سالهاز سال 1380 (2002) لغایت 1389 (2011) ارائه شده است. در طول دوره 10 ساله مورد مطالعه، تعداد 59397 پرنده آبزی مرکب از 73 گونه، 15 تیره و 6 راسته در منطقه حفاظت شده مند زمستان گذرانی نموده اند.در این مدت بیشترین تعداد پرنده متعلق به گونه باکلان بزرگ (Phalacrocorax carbo) با 18902 قطعه سرشماری شده بوده است.بر اساس نتایج این تحقیقدر بین تیره های آبزی و کنارآبچر مهاجر زمستان گذران بزرگترین و کوچکترینتیره به ترتیب متعلق به باکلانیان (Phalacrocoracidae) و کشیمیان (Podicipedidae) با 82/31 و 03/0 درصدفراوانی به ترتیب بوده است. در دوره 10 ساله مورد مطالعه سال 1385 (2007) با تعداد 19858 قطعه پرنده بیشترین و سال 1386 (2008) با تعداد 194 قطعه پرنده کمترین تعداد پرنده سرشماری شده را به خود اختصاص داده اند. از سویی دیگر از نظر غنای گونه ای سال 1387 (2009) با تعداد 47 گونه شناسایی شده بیشترین تعداد و سال 1386 (2008) با تعداد 15 گونه کمترین تعداد گونه شناسایی شده را شامل شده اند. نتایج نشان داد بیشترین فراوانی پرندگان زمستان گذران از سال 1380 (2002) لغایت 1389 (2011)متعلق به تیره های کنارآبچر با 2/64 درصد فراوانی و کمترین فراوانی مربوط به تیره های آبزی با 8/35 درصد فراوانی بوده است. با توجه به مقادیر محاسبه شده شاخص های تنوع و یکنواختی گونه ای بیشترین میزان تنوع زیستی پرندگان آبزی و کنارآبچر زمستان گذران در منطقه حفاظت شده مند مربوط به سال 1387(2009) و کمترین تنوع زیستی مربوط به سال 1389 (2011)بوده است (05/0andgt; P). پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        21 - بررسی عادات غذایی آهوی ایرانی(Gazella subgutturosa) وتعیین میزان کیفیت گونه های غالب گیاهی مورد مصرف در منطقه حفاظت شده کالمند- بهادران مهریز (یزد)
        مائده دهقانی تفتی احسان پروانه اول
        آهو از گونه های حمایت شده زیستگاههای بیابانی ایران از جمله منطقه حفاظت شده کالمند- بهادران در استان یزد می باشد. بررسی زیستگاه و ویژگی های گونة Gazella subgutturosaبا توجه به ارزش حفاظتی آن ضروری است، به همین دلیلتعیین عادات غذایی و کیفیت پروتئین علوفة مصرفی گونة مذکور چکیده کامل
        آهو از گونه های حمایت شده زیستگاههای بیابانی ایران از جمله منطقه حفاظت شده کالمند- بهادران در استان یزد می باشد. بررسی زیستگاه و ویژگی های گونة Gazella subgutturosaبا توجه به ارزش حفاظتی آن ضروری است، به همین دلیلتعیین عادات غذایی و کیفیت پروتئین علوفة مصرفی گونة مذکور در منطقه حفاظت شده کالمندandndash;بهادران مورد بررسی قرار گرفت، جهت تعیین رژیم، تلفیقی از روش های مشاهده مستقیم، آنالیز محتویات معده گونه ها(که در اثر تصادف با وسایل نقلیه از بین رفته اند) و فیلم برداری استفاده گردید، بر اساس نتایج به دست آمده گونه های گیاهی غالب مورد مصرف آهو در منطقه کالمند- بهادران چهار گونة درمنه (Artemisiasieberi)، گل گینو (Tecrium polinim)، به به شور (Salsolatomentosa)، نسی (Stipagrostis plumosex)تشخیص داده شد. برای تعیین درصد پروتئین 4 گونه گیاهی مذکور در منطقة مورد مطالعه نقشه تیپ بندی پوشش گیاهی نقاط انتشار آهو به وسیله نرم افزار Arcviewتهیهشد و پس از بازدید میدانی، به صورت تصادفی از هرگونه گیاهی در نقاط مختلف منطقه 10 نمونه جمع آوری و بلافاصله نمونه ها به آزمایشگاهانتقال داده شد و درصد پروتئین آنها با اندازه گیری میزان نیتروژن با استفاده از روش کجلدال مشخص شد. سنجشها نشان دادند که درمنه با 37/11 درصد بیشترین میزان پروتئین را دارا می باشد و آهو نیز بیشترین تغذیه را از این گونه دارد. پرونده مقاله