-
دسترسی آزاد مقاله
1 - بررسی تطبیقی اندیشههای مشترک سیاسی، اجتماعی و فردی به عنوان مولفههای مدرنیسم در اشعار احمد شاملو و نازکالملائکه
،روناک ،جوهر زاده شاهرخ حکمت مجید . عزیزی .شکلگیری هر یک از مکتبها در پی جنبشی سیاسی یا اجتماعی و فرهنگی صورت گرفته و هنر و ادبیات هر دوره، محصول جهان زیستۀ خود است. مدرنیسم به عنوان یک مکتب ادبی در کشورهای آمریکایی و اروپایی از سالهای آغازین سدۀ بیستم و همزمان با نفوذ و گسترش شعر سمبولیستی ظهور کرد و به تدری چکیده کاملشکلگیری هر یک از مکتبها در پی جنبشی سیاسی یا اجتماعی و فرهنگی صورت گرفته و هنر و ادبیات هر دوره، محصول جهان زیستۀ خود است. مدرنیسم به عنوان یک مکتب ادبی در کشورهای آمریکایی و اروپایی از سالهای آغازین سدۀ بیستم و همزمان با نفوذ و گسترش شعر سمبولیستی ظهور کرد و به تدریج به کشورهای دیگر نشر یافت. در این پژوهش سعی برآن است تا با نگاهی بر ادبیات تطبیقی، به روش توصیفی – تحلیلی، اندیشههای مشترک سیاسی، اجتماعی و فردی به عنوان مولفههای مدرنیسم در سرودههای احمد شاملو و نازکالملائکه بررسی شود. نتایج حاکی از آن است که آزادی، پرداختن به مسائل سیاسی، اجتماعی و عشق فردی به عنوان مولفههای مدرنیسم در دو شاعر مذکور مشهود است. اندیشههای سیاسی به عنوان اصلیترین مضمون شعری شاملو شناخته شده است، اما او شاعری متاثر است نه موثر! از منظر اجتماعی نیز آزادی و رهایی بشر از استبداد، در اشعار شاملو نمود گسترده ای دارد. نازک الملائکه نیز به رد موضوع جنگ در اشعارش پرداخته است و در قالب اجتماعی، لب به شکوه و شکایت از اوضاع جامعه میگشاید و برای رهایی از رنجها و آلام زندگی ، نه تنها مردم عراق بلکه مردم تمامی سرزمینهای اسلامی را مورد خطاب قرار میدهد پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - فراخوانی میراث اسطورهای در اشعار نازک الملائکه و طاهره صفارزاده
معصومه نعمتی قزوینی لیلا جدیدیفراخوانی میراث در شعر معاصر عربی پدیدهای نوظهور است که مورد توجه شاعران بسیاری قرار گرفته، و نظریهپردازانی مثل علی عشری زاید و احسان عباس به تبیین اصول و عوامل بکارگیری آن پرداختهاند. فراخوانی هنری است که شاعر معاصر به واسطه آن اهداف خود را بیان مینماید و تجربههای چکیده کاملفراخوانی میراث در شعر معاصر عربی پدیدهای نوظهور است که مورد توجه شاعران بسیاری قرار گرفته، و نظریهپردازانی مثل علی عشری زاید و احسان عباس به تبیین اصول و عوامل بکارگیری آن پرداختهاند. فراخوانی هنری است که شاعر معاصر به واسطه آن اهداف خود را بیان مینماید و تجربههای جدید شعری خویش را بازگو میکند. این پژوهش بر آن است از میان میراثهای بکاررفته در اشعار دو شاعر معاصر فارسی و عربی یعنی نازک الملائکه و طاهره صفارزاده به بررسی و تحلیل فراخوانی میراث اسطورهای بپردازد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - اسطوره در شعر نیما و نازک الملائکه پیشگامان شعر جدید پارسی و تازی
گوهر علمداری افسانه مرادیمقایسه ی ادبیات دو ملت که از نظر زبان و جغرافیای سیاسی با هم تفاوت دارند ، به کشف اندیشه ها و تحولات ادبی مشترک می انجامد و نشان می دهد دو شاعر علی رغم تفاوت زبانی تا چه اندازه در سبک و محتوا به هم شبیه و دارای چه شباهات و مشترکات روحی هستند .در راستای این نگرش ، اسطوره چکیده کاملمقایسه ی ادبیات دو ملت که از نظر زبان و جغرافیای سیاسی با هم تفاوت دارند ، به کشف اندیشه ها و تحولات ادبی مشترک می انجامد و نشان می دهد دو شاعر علی رغم تفاوت زبانی تا چه اندازه در سبک و محتوا به هم شبیه و دارای چه شباهات و مشترکات روحی هستند .در راستای این نگرش ، اسطوره پردازی در آثار دو شاعر نوگرای پارسی و تازی – نیما و نازک الملائکه – مورد مقایسه قرار گرفت و روشن شد که آنان به دلیل خفقان سیاسی حاکم بر جامعه شان مجبور بودند برای طرح اندیشه های جدید و بیان مشکلات اجتماعی و سیاسی ، از اسطوره های کهن و نو بهره جسته و به خلق اسطوره ها و نمادهای جدیدی دست یازیدند و تحولی شگرف در شعر معاصر کشورشان به وجود آوردند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - حدیث نفس در شعر فروغ فرخزاد و نازِک الملائکه
فریده سلامت نیا سعید خیرخواه برزکی عبدالرضا مدرس زادهفروغ فرخزاد شاعر نوپرداز معاصر ایران و نازک الملائکه شاعر معاصر عرب و از پیشگامان شعر نو در ادبیات عرب، وظیفه انتقال بخشهای مهمی از مفاهیم شعرهای خویش را به عهده حدیث نفس گذاشتهاند. این دو شاعر زن که هر دو نماینده مطرح ادبیات زنانه در ایران و عراق هستند، علاوه بر زبان چکیده کاملفروغ فرخزاد شاعر نوپرداز معاصر ایران و نازک الملائکه شاعر معاصر عرب و از پیشگامان شعر نو در ادبیات عرب، وظیفه انتقال بخشهای مهمی از مفاهیم شعرهای خویش را به عهده حدیث نفس گذاشتهاند. این دو شاعر زن که هر دو نماینده مطرح ادبیات زنانه در ایران و عراق هستند، علاوه بر زبان و احساس زنانه، روایتگر اندیشههای حاکم بر روزگارشان میباشند و مسائلی همچون تنهایی و غربت، مردستیزی، مظلومیت زن، بدبینی، مسائل اجتماعی و ... در شعرشان نمود دارد. فروغ و نازک الملائکه برای بیان این افکار و اندیشهها و بیان ضمیر خودآگاه و ناخودآگاهشان به گفتوگوی درونی یا حدیث نفس پرداختهاند، و سعی کردهاند از این طریق تأثیرگذاری شعرشان را بیشتر کنند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - بررسی سیر تحول شعر نو در زبان عربی و فارسی
مهدی ممتحن مهین حاجیزادهقرن بیستم شاهد تحول و دگرگونی عمیقی در همه رشته های هنری است، شعر نو نیز یکی از تحولات بزرگ به شمار می آید که افقهای تازه ای را در برابر دیدگان گشوده است. مورخان و ناقدان درباره تاریخ دقیق پیدایش شعر نو با یکدیگر اختلاف نظر دارند. اما آنچه مسلم است این است که شعر نو به چکیده کاملقرن بیستم شاهد تحول و دگرگونی عمیقی در همه رشته های هنری است، شعر نو نیز یکی از تحولات بزرگ به شمار می آید که افقهای تازه ای را در برابر دیدگان گشوده است. مورخان و ناقدان درباره تاریخ دقیق پیدایش شعر نو با یکدیگر اختلاف نظر دارند. اما آنچه مسلم است این است که شعر نو به عنوان پدیده ای جدید در حوزه ادبیات در ایران و کشور های عربی و حتی کشور های اروپایی به دنبال تغییر و تحولات در ساختار و مضمون شعر قدیم بوجود آمد و توسط نیما یوشیج در ادبیات فارسی و نازک الملائکه و بدر شاکر السیاب در ادبیات عربی به صورت تثبیت شده به همگان معرفی شد. این مقاله در صدد است تا تاریخچه و سیر تحول و پیشگامان شعر نو را در این دو زبان به قصد بیان اشتراکات و همانندیها مورد بررسی و تحلیل قرار دهد . پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
6 - مفهومشناسی غیب در قرآن با تکیه بر آراء علامه طباطبایی
ناصر الدین اوجاقیواژه غیب و مشتقات آن شصت بار در قرآن کریم استعمال شده است. در بسیاری از این موارد خداوند منحصراً مالک غیب یا عالم به غیب به شمار آمده است. باید توجه داشت که از غیب در همه این موارد ممکن است مفهوم واحدی اراده شده باشد و اشاره به مصادیق واحدی بکند؛ همانگونه که ممکن است م چکیده کاملواژه غیب و مشتقات آن شصت بار در قرآن کریم استعمال شده است. در بسیاری از این موارد خداوند منحصراً مالک غیب یا عالم به غیب به شمار آمده است. باید توجه داشت که از غیب در همه این موارد ممکن است مفهوم واحدی اراده شده باشد و اشاره به مصادیق واحدی بکند؛ همانگونه که ممکن است مفاهیم متعدد و مصادیق مختلفی از آن مد نظر باشد. روشن است که فهم معنی یا معانی و کاربردهای غیب در قرآن میتواند در تفسیر و درک معنای بسیاری از آیات راهگشا بوده، ما را با معارف قرآن هر چه بیشتر آشنا کند. افزون بر آن در مباحث علم غیب اولیای الهی نیز مثمر ثمر خواهد بود. این مقاله در پی بررسی این مسأله است که غیب در قرآن در چه مفاهیمی استعمال شده و چه مصادیقی از آن اراده شده است. این امر با نگاهی تحلیلی و انتقادی صورت میگیرد و تأکید اصلی بر تفسیر المیزان است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
7 - معناشناسی «تبشیر» در قرآن کریم
ابراهیم فلاح نصرت الله نصیریپژوهش درباره واژههای قرآن از آن جهت اهمیت دارد که قرآن، منبع معارف و دستورهای زندگی انسان و در حقیقت کتاب انسان است. یکی از راههای دستیابی به فهم بهتر قرآن برای رسیدن به سعادت و کمال، معناشناسی واژههای قرآنی است. این پژوهش با عنوان معناشناسی تبشیر در قرآن کریم با شیو چکیده کاملپژوهش درباره واژههای قرآن از آن جهت اهمیت دارد که قرآن، منبع معارف و دستورهای زندگی انسان و در حقیقت کتاب انسان است. یکی از راههای دستیابی به فهم بهتر قرآن برای رسیدن به سعادت و کمال، معناشناسی واژههای قرآنی است. این پژوهش با عنوان معناشناسی تبشیر در قرآن کریم با شیوه کتابخانهای و با بهرهگیری از روش توصیفی- تحلیلی در صدد است که حوزههای معنایی واژه تبشیر را با توجه به مجاورت کلمات و تقابل آنها و ساختار آن در قرآن را مورد بررسی قرار دهد. برای دستیابی به این مهم از دانش معناشناسی که ابزاری برای ژرف اندیشی و ایجاد نگاهی عمیق و فراگیر است، واژه تبشیر و واژههای مرتبط با آن با بکارگیری قاعده سیاق هسته معنایی تبشیر و ارتباط نظاممند مؤلفههای مرتبط با آن تبیین گردیده است. نتایج حاصل از تحقیق نشان میدهد که واژههای ایمان، احسان، صبر، اسلام و تواضع مفاهیم همنشین تبشیر و واژه انذار در تقابل با تبشیر قرار دارد. لذا انسان مؤمن اگر بتواند صفات مذکور را در خود تقویت کند میتواند به عنوان مبشر الهی مطرح باشد. همچنین خداوند قرآن کریم، ملائکه و برخی از انبیای الهی از مصادیق مبشرین در قرآن کریم میباشند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
8 - مقایسه ی تطبیقى نمودِ فقر و تهیدستى در شعر نیما یوشیج و نازک الملائکه
طاهره ایشانیدر فایل اصل مقاله موجود است.در فایل اصل مقاله موجود است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
9 - نقد و پردازش اصول رمانتیسم جامعهگرا در شعر ژاله قائممقامی و نازک الملائکه
مریم بیک هادی حیدری نیا محمود صادق زادهیکی از مکاتب ادبی پرطرفدار معاصر، مکتب رمانتیسم است که ابتدا به مسائل شخصی افراد می پرداخت؛ امّا به خاطر اوضاع نامناسب سیاسی و اجتماعی، به تدریج از حالت فردگرایانه به سمت اجتماع، سوق یافت و حالتی جامعه گرا به خود گرفت. گرچه پیدایش مکتب رمانتیسم در ادبیّات فارسی و عربی چکیده کاملیکی از مکاتب ادبی پرطرفدار معاصر، مکتب رمانتیسم است که ابتدا به مسائل شخصی افراد می پرداخت؛ امّا به خاطر اوضاع نامناسب سیاسی و اجتماعی، به تدریج از حالت فردگرایانه به سمت اجتماع، سوق یافت و حالتی جامعه گرا به خود گرفت. گرچه پیدایش مکتب رمانتیسم در ادبیّات فارسی و عربی، زمینههای مشترک زیادی ندارد؛ ولی همگونیهای زیادی میان پیروان این مکتب ادبی در فارسی و عربی به چشم میخورد. نازک الملائکه و ژاله قائممقامی از جمله شاعرانی هستند که اشعار آنها دارای چنین صبغ ه ای است. اشتراکهایی در مضمون و سـبک شعریشان است، نشان میدهد که اشعار در ابعاد محتوا، قالب و زبان، از شعر دورۀ رمانتیک اروپا، تأثیر پذیرفته است. مقالۀ حاضر در‎صدد ‎است با روش توصیفی- تحلیلی، اصول رمانتیسم جامعهگرا در اشعار ژاله قائممقامی و نازک الملائکه را مورد تحلیل و تبیین قرار دهد به همین منظور، ویژگیهایی چون احساس اجتماعی، توجّه به نابرابری های اجتماعی، تضاد طبقاتی، فقر، افول جامعه، زن و مسائل پیرامون آن، ایده آلیسم و آرمانگرایی در شعر این دو شاعر، مورد بررسی قرار گرفته است. نگارنده در صدد آن است تا به این پرسش ها پاسخ دهد که مهم ترین مسائلی که در اشعار این دو شاعر مطرح می شود، چیست؟ و چه وجوه تشابهی بین این دو شاعر وجود دارد؟ پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
10 - بررسی انواع تشبیه در شعر معاصر عرب با رویکرد به سرودههای نازک الملائکه
پرنیا امان هادی حیدری نیا محمود صادق زادهنازک الملائکه بهعنوان یکی از بنیانگذاران شعر آزاد، از نظریهپردازان شعر نو و همچنین از شاعران صاحب سبک در ادبیّات معاصر عربی به شمار میرود. نازک در شعر خود از عناصر بلاغی برای برجستهسازی مضمون و تأثیرگذاری بیشتر بر خواننده، بهره بـرده است. تشبیه یکی از ارکان بلاغی م چکیده کاملنازک الملائکه بهعنوان یکی از بنیانگذاران شعر آزاد، از نظریهپردازان شعر نو و همچنین از شاعران صاحب سبک در ادبیّات معاصر عربی به شمار میرود. نازک در شعر خود از عناصر بلاغی برای برجستهسازی مضمون و تأثیرگذاری بیشتر بر خواننده، بهره بـرده است. تشبیه یکی از ارکان بلاغی میباشد که سایر صورتهای بلاغی از آن نشأت گرفته است. در مباحث بیانی، اولین عامل تصویرآفرین، آرایۀ تشبیه است؛ بهگونهای که میتوان آن را سادهترین و ابتداییترین نوع صور خیال بهحساب آورد؛ زیرا فهم و درک آن برای ذهن از دیگر صورتهای خیالی آسانتر است. نازک الملائکه در سرودههای خود به نحو کارآمد و مؤثری از ابزارهای بلاغی بهره برده است. او به شیوههای گوناگون، با بهرهگیری از تشبیه، اندیشههای خود را به خواننده منتقل ساخته و تشبیه را با تصاویر و هنرنماییهای ویژهای مقرون ساخته است. این پژوهش به شیوۀ توصیفی و تحلیلی و با ابزار کتابخانهای به بررسی کارکرد تشبیه و انواع آن در سرودههای نازک الملائکه پرداخته است. همچنین از رهگذرهای مختلف از لحاظ طرفین حسی یا عقلی بودن، از نظر ارکان و غیره، تقسیمبندی نموده، ظرایف و لطایف این تصویر هنری، واکاوی شده است. نتایج پژوهش، بیانگر آن است که تشبیه بعد از آرایۀ استعاره، پرکاربردترین صنعت ادبی در شعر نازک میباشد و از بین انواع تشبیه، تشبیه بلیغ، پربسامدترین نوع تشبیه است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
11 - سیمای خشونت علیه زنان در شعر شاعران معاصر عراق و بررسی علل آن (مطالعه موردی: رصافی، زهاوی، سیاب و ملائکه)
مصطفی تراویده پیمان صالحیهدف پژوهش حاضر بررسی سیمای خشونت علیه زن در اشعار چهار شاعر معاصر عراق: رصافی، زهاوی، سیاب و ملائکه و دیدگاهشان نسبت به پدیدة خشونت علیه زن با استناد به دیوان اشعار آنان و تکیهبر نقد فرهنگی و بهکارگیری روش توصیفی ـ تحلیلی است. خشونت علیه زن پدیدهای تلخ با سابقهای چکیده کاملهدف پژوهش حاضر بررسی سیمای خشونت علیه زن در اشعار چهار شاعر معاصر عراق: رصافی، زهاوی، سیاب و ملائکه و دیدگاهشان نسبت به پدیدة خشونت علیه زن با استناد به دیوان اشعار آنان و تکیهبر نقد فرهنگی و بهکارگیری روش توصیفی ـ تحلیلی است. خشونت علیه زن پدیدهای تلخ با سابقهای طولانی و با ابعاد فیزیکی، روانی، جنسی، اجتماعی و اقتصادی است که هنوز هم در جوامع انسانی وجود دارد. نتایج پژوهش بیانگر این است که شاعران مزبور در اشعار خود انواع خشونت علیه زن ازجمله محرومیت از حضور در اجتماع و بهرهمندی از رشد علمی و فرهنگی، استفاده بهعنوان کالایی جنسی، تحقیر، تهدید به طلاق و سرگردانی، بدرفتاری، تنبیه بدنی و سلب حق انتخاب همسر منعکس کردهاند. همچنین آنان از ابتذال زنان در اثر فشار فقر، نداشتن حامی، نبود نهادهای حمایتی و اجتماعی و ذبح ناجوانمردانة زنان و دختران بهحکم سنت قبیلهای ننگزدایی سخت متأثر شدهاند و تربیت نسلی شریف، آزاده و شجاع را برای جامعه، مرهون بهرهمندی زن از زندگی شرافتمندانه دانستهاند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
12 - زبان عاشقانه در سروده های نازک الملائکه و سعاد صباح
روح الله صیادی نژاد مهوش حسن پورعشق از موضوعات بسیار رایج ادبیات عربی، بویژه ادبیات رمانتیک است کهمعنی و صورت آن به صورت جدایی ناپذیری به هم مرتبط است. این مضمون دردوران معاصر شکل جدیدی به خود گرفته و باعث ظهور برخی ویژگی های زبانیدر سروده های شاعران شده است. در این پژوهش ویژگی ها، در سروده های دوشاعر چکیده کاملعشق از موضوعات بسیار رایج ادبیات عربی، بویژه ادبیات رمانتیک است کهمعنی و صورت آن به صورت جدایی ناپذیری به هم مرتبط است. این مضمون دردوران معاصر شکل جدیدی به خود گرفته و باعث ظهور برخی ویژگی های زبانیدر سروده های شاعران شده است. در این پژوهش ویژگی ها، در سروده های دوشاعر عرب، نازک الملائکه و سعاد صباح، بررسی شده است. این تحقیق که بهروش توصیفی- تحلیلی انجام شده است، نشان از آن دارد که روح و زبان زنانهدر اشعار عاشقانه ی این دو شاعر تازی به خوبی بروز یافته است و در سطوحمختلف قابل بررسی است. این عنصر زنانه در سه سطح آوایی، دستوری و معناییدر سروده های هر دو شاعر نمایان است.آنان از تکرار واج هاو آواها برای بیانغم و اندوه خویش بهره می برند. عدم اطمینان زنان از اوضاع جایگاه اجتماعیخود در جهانی که مردان سروری می کنند، سبب به کاری اسلوب استفهام درسروده های آنان شده است. همچنین شاعران زن به دلیل عدم آزادی در بیانمسئله ی عشق از اسلوب های بیان غیرمستقیم مثل استعاره استفاده می نمایند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
13 - پیشگامان شعر معاصر فارسی و عربی؛ نیما و نازک الملائکه
زینب خرم آبادی آرانی ابوذر قاسمی آرانیمیان نیما یوشیج (پدر شعر نو فارسی) و نازک الملائکه شاعرهجی معاصر عراق و از پیشگامان شعر آزاد عربی، مشابهتهایی از لحاظ زمانی و جغرافیایی و ادبی وجود دارد که قابل تأمل و بررسیاند. این دو شاعر آغازگر شعور و احساسی نو در میان ملت خود شدند و هر دو، شعر زمانه خویش را بدون ک چکیده کاملمیان نیما یوشیج (پدر شعر نو فارسی) و نازک الملائکه شاعرهجی معاصر عراق و از پیشگامان شعر آزاد عربی، مشابهتهایی از لحاظ زمانی و جغرافیایی و ادبی وجود دارد که قابل تأمل و بررسیاند. این دو شاعر آغازگر شعور و احساسی نو در میان ملت خود شدند و هر دو، شعر زمانه خویش را بدون کنار گذاشتن سنتها، احیا کردند و به نحوی نمودار روح تجدّد خواهی شدند. آشنایی هر دو شاعر با زبان و شعر اروپایی و شرایط اجتماعی و سیاسی حاکم بر جامعه، همچنین تاثیر پذیری هردو شاعراز شاعران سمبولیسم و رمانتیسم غربی و به خصوص مطالعه شعر انگلیسی موفق به انجام چنین کاری گشته اند و باعث شکلگیری اشعار و درون مایههای مشترکی میان آنها شده است که در صدد بررسی آنها هستیم. در این جستار، نگارندگان پس از بررسی شعر نو در زبان فارسی و عربی و همچنین زندگانی دو شاعر، به نقد و تحلیل نقاط اشتراک و افتراق این دو شاعر با رویکرد ادبیات تطبیقی آمریکایی میپردازند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
14 - نوستالژی در سرودههای نازکالملائکه
روحالله صیادی مهوش حسنپورنوستالژی یکی از مباحث روانشناسی است که که در عصر حاضر وارد عرصهی ادبیات شده است. در جستار پیش رو نگارندگان بر آنند تا به بررسی این پدیده ی روانی در سرودههای شاعرهی عراقی نازک الملائکه بپردازند. تحقیق نشان از آن دارد که اوضاع نابسامان سیاسی اجتماعی روزگار شاعر، عدم تو چکیده کاملنوستالژی یکی از مباحث روانشناسی است که که در عصر حاضر وارد عرصهی ادبیات شده است. در جستار پیش رو نگارندگان بر آنند تا به بررسی این پدیده ی روانی در سرودههای شاعرهی عراقی نازک الملائکه بپردازند. تحقیق نشان از آن دارد که اوضاع نابسامان سیاسی اجتماعی روزگار شاعر، عدم توجه به زن، فاصلههای طبقاتی، از دست دادن عزیزان و... باعث شده است که این شاعر به ناخودآگاه خود رجوع کند و با حسرت و دیدی تراژیک از آن روزگاران یاد کند. مهمترین دستاورد پژوهش بیانگر آن است که بن مایه های نوستالژیک یاد عشق، اندوه هبوط، یادکودکی، یاد زادبوم، یاد عزیزان دارای بیشترین بسامد در سروده های نازک الملائکة هستند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
15 - جلوه هاى نمادین "شب" در شعر نیما و نازک الملائکه
جواد رنجبر داود نجاتىعنصر "شب" به عنوان یکى نمودهاى طبیعت، در شعر معاصر بنا به فراخور تفکر و جهان بینى ویژه شاعران نوگرا، با عواطف، اندیشه ها و مفاهیم مختلفى درآمیخته شده و به عنوان ابزارى سمبلیک براى بازتاب مسائل اجتماعى و سیاسى به کار مى رود، که در ادبیات کلاسیک، مصداق هاى آن کمتر یافت مى چکیده کاملعنصر "شب" به عنوان یکى نمودهاى طبیعت، در شعر معاصر بنا به فراخور تفکر و جهان بینى ویژه شاعران نوگرا، با عواطف، اندیشه ها و مفاهیم مختلفى درآمیخته شده و به عنوان ابزارى سمبلیک براى بازتاب مسائل اجتماعى و سیاسى به کار مى رود، که در ادبیات کلاسیک، مصداق هاى آن کمتر یافت مى شود. این نماد، به عنوان یکى از مفاهیم و کلید واژه هاى مشترک اشعار دو پیشگام ادب فارسى و عربى، نیمایوشیج و نازک الملائکه، جلوه خاصى به شعر این دو شاعر بخشیده است. اشتراکى که در به کارگیرى سمبل شب در تصاویر شعرى دو شاعر یافت مى شود؛ بار معنایى این نماد در توصیف تنهایى آزاردهنده و جانفرساى آن دو در عصر شب زده شان است. اما این تعبیر، در شعر نیمایوشیج بازنمود تنهایى شاعر در گیر و دار مسائل اجتماعى - سیاسى زمانه خود و سمبل جهل، اختناق و خفقان حاکم بر جامعه است؛ در صورتى که در سروده هاى نازک الملائکه بیشتر در خدمت دلهره هاى شخصى و تنهایى هاى وهم افزاى خود شاعر به کار رفته و به مأمنى براى روح رنجور و خسته شاعر تبدیل شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
16 - ضرورت سجده ملائکه بر آدم علیه السلام از منظر قرآن و عرفان با تاکید بر آراء امام خمینی (ره)
الهام سیـاحی مریم بختیار فرج الله براتـیاز موضوعات کلامی مورد بحث بین اندیشمندان اسلامی؛ موضوع سجده ملائکه بر حضرت آدم(ع) است. لذا بحث از ضرورت سجده ملائکه بر آدم(ع) از موضوعات مهم و لازم معرفتی است. سجده زیباترین حالت و باشکوه ترین و خاضع ترین جلوه عبادت در مقابل حضرت احدیت است و بندگان در حالت سجود، از هر ح چکیده کاملاز موضوعات کلامی مورد بحث بین اندیشمندان اسلامی؛ موضوع سجده ملائکه بر حضرت آدم(ع) است. لذا بحث از ضرورت سجده ملائکه بر آدم(ع) از موضوعات مهم و لازم معرفتی است. سجده زیباترین حالت و باشکوه ترین و خاضع ترین جلوه عبادت در مقابل حضرت احدیت است و بندگان در حالت سجود، از هر حال دیگری به حضرت حق نزدیک ترند. ما معتقدیم سجده براى غیر ذات مقدس خداوند جایز نیست، زیرا سجده نهایت خضوع و مصداق بارز عبودیت، مخصوص واحد یکتاست. با توجه به این که قرآن کتاب هدایت است، فهم درست آیات الهی در میزان هدایت انسان موثر است، در نتیجه بررسی آیات مربوط به سجده ملائکه بسیار مهم است، بنابراین این پژوهش به شیوه توصیفی- تحلیلی، به بررسی ضرورت و علت سجده ملائکه برآدم(ع)، و اشاره به علت تمرد شیطان در اجرای امر الهی می پردازد. سجده ملائکه براى آدم(ع)، به تفسیر مفسران؛ به معناى پرستش نیست، بلکه برای احترام و تعظیم و تکریم آدم(ع) بوده است، و چون این امر به دستور خداوند بوده است، اجرای فرمان آن، به مثابه پرستش خداوند است، و سجده شُکری، براى خلقت چنین موجود شگرفی به نام آدم. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
17 - الهامات قدسی و القائات شیطانی از دیدگاه ملاصدرا
سیدصدرالدین طاهری منا فریدی خورشیدینفس انسانی، در طی قوس صعود، بر مبنای حرکت جوهری و اشتدادی خود، به مرتبهای دست مییابد که آماده دریافت انواع خطورات میگردد. خاطر بر دو نوع است. دستهای الهی است که از جانب خداوند بر قلب آدمی وارد میگردد که الهام نامند و دستهای نیز از جانب شیطان بر قلب انسان فرود میآ چکیده کاملنفس انسانی، در طی قوس صعود، بر مبنای حرکت جوهری و اشتدادی خود، به مرتبهای دست مییابد که آماده دریافت انواع خطورات میگردد. خاطر بر دو نوع است. دستهای الهی است که از جانب خداوند بر قلب آدمی وارد میگردد که الهام نامند و دستهای نیز از جانب شیطان بر قلب انسان فرود میآید که القاء نامند. گاهی الهامات قدسی باواسطه صورت میپذیرد و گاهی نیز بدون واسطه. در الهامات قدسی باواسطه، نیازمند وسائطی هستیم که الهامات را از جانب حقتعالی بر قلب آدمی وارد سازد. یکی از وسائط الهام، ملائکه هستند. نقطه مقابل الهام، القاء میباشد که از جانب شیطان صورت میپذیرد. کشمکش میان سپاه فرشته و جنود شیطان، در نفس آدمی، همیشگی است. زمانی که نفس به ذکر خداوند مشغول باشد، شیطان از او دور گشته و الهام فرشته صورت میپذیرد. این در حالی است که شاهد همکاری همهجانبه قوای نفس، تحت سیطره قوه قدسیه باشیم. در مقابل، هنگامی که نفس به واسطه شهوانیات، از یاد خداوند غافل گردد، شیطان به واسطه تسخیر قوه وهمیه، مجال القاء از راه-های گوناگون را مییابد. کشمکش شیطان و فرشته در نفس آدمی تا جایی ادامه مییابد که یکی از این دو، فاتح کارزار نفس گردند که در اکثر آدمیان، به جهت غلبه شهوت، فاتح اصلی، شیطان و جنود او میباشد. پرونده مقاله