• فهرست مقالات معماری معاصر ایران

      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - معماری معاصر ایران و مسئله هویت (بازنمایی رئالیستی از خوانش انتقادی پست مدرنیسم در معماری)
        امیرداود مصلحت جو مریم قاسمی سیچانی وحید قبادیان بیژن عبدالکریمی
        پست‌مدرنیسم، وجه غالب باور فرهنگی زمانه‌ای است که تمامی کنش‌ها را ـ دوباره ـ قالب‌ریزی می‌کند؛ تا آن‌جا که قدرت متمرکز، جای خود را به کثرت گسسته داده، جلوه‌ای از معاصریت هویت را آشکار می‌کند. این پژوهش کیفی داده‌بنیاد، با هدف تأویل هویت معماری معاصر ایران بر مبنای پست‌م چکیده کامل
        پست‌مدرنیسم، وجه غالب باور فرهنگی زمانه‌ای است که تمامی کنش‌ها را ـ دوباره ـ قالب‌ریزی می‌کند؛ تا آن‌جا که قدرت متمرکز، جای خود را به کثرت گسسته داده، جلوه‌ای از معاصریت هویت را آشکار می‌کند. این پژوهش کیفی داده‌بنیاد، با هدف تأویل هویت معماری معاصر ایران بر مبنای پست‌مدرنیته و اندیشه انتقادی، به دنبال پاسخ این پرسش است که هویت چگونه می‌تواند به مثابه رویکردی انتقادی، بر بازشناسی معماری پست‌مدرن، به ویژه در دوره ایران معاصر، تأثیر داشته باشد؟ یافته‌ها نشان می‌دهند پیامد جمع‌بندی متغیرهای علّی پژوهش در شرایط میانجی وضعیت موجود، رویدادی را رقم می‌زند که در نگرشی بنیادی میان حقیقت (خودشیفتگی تا خودباختگی) و ماهیت (خودباوری) ایرانی، و در گفتمانی تاریخی میان بازخوانی آن‌چه هست و بازنمایی از آن‌چه باید باشد، به صورت سلبی (و نه ایجابی)، در خوانشی از یک رئالیسم انتقادی، در حال شدن است و در ارزیابی خودانعکاسی از تفسیری بازخوردی، نحوه بودن را بازمی‌آفریند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - واکاوی تاریخ‌گرایی در کتب تألیفی دهۀ 80 ه.ش. حوزۀ معماری معاصر ایران
        علیرضا جزء پیری مهرداد متین
        موضوع پژوهش، پردازش تاریخ‌گرایی در معماری معاصر ایران است. نشانه‌های تاریخی در معماری، بارزترین مشخصۀ تاریخ‌گرایی در حوزۀ معاصر است. سؤال پژوهش چگونگی نمود تاریخ همچنین نشانه‌های تاریخ‌گرایی در دوره بندیهای تألیفات معماری معاصر؟ و فرضیه عینیت یافتن نشانه‌های تاریخی همچن چکیده کامل
        موضوع پژوهش، پردازش تاریخ‌گرایی در معماری معاصر ایران است. نشانه‌های تاریخی در معماری، بارزترین مشخصۀ تاریخ‌گرایی در حوزۀ معاصر است. سؤال پژوهش چگونگی نمود تاریخ همچنین نشانه‌های تاریخ‌گرایی در دوره بندیهای تألیفات معماری معاصر؟ و فرضیه عینیت یافتن نشانه‌های تاریخی همچنین امکان دوره بندی آثار معاصر بر اساس شاخصه‌های تاریخ‌گرایی هستند. پژوهش پس از پردازش مفاهیم تاریخ‌گرایی و جایگاهش در تألیفات، الگویی برای بررسی آثار ارائه می‌دهد. پژوهش کیفی است با راهبرد تفسیری که با روش تاریخی- انتقادی پس‌زمینۀ تاریخِ معماری را بازنمائی و با استفاده از فرایند تاریخ‌گرایی هِگِل که از روش‌های تحقیق تاریخی است، دوره بندیهای معاصر را ارزیابی کرده و پس از استنتاج مدلی 3 گانه برای تاریخ‌گرایی، در راستای پاسخ به سؤالات تحقیق برمی‌آید. نتیجه اینکه، مجموعاً شش نوع دوره بندی در تألیفات دهۀ 80 هجری شمسی قابل‌استخراج است. پنج اثر تألیفی تاریخ‌گرایی سمبولیک و تنها یک اثر تاریخ‌گرایی فلسفی دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - تحلیلی از معماری معاصر ایران در رویارویی با پدیده جهانی شدن
        فرح حبیب اکرم حسینی
        پس از پیروزی انقلاب اسلامی وقوع تحولات گسترده ناشی از ارزش های انقلاب، همچنین نفوذ اندیشه های تکثرگرای پست مدرن غربی و تولید پارادایم هایی متفاوت با فرهنگ سنتی جامعه، سبب ایجاد دگرگونی های بسیاری در حوزه معماری گردید. در پی انقلاب فرهنگی، فقدان تحرک قابل ملاحظه در فعالی چکیده کامل
        پس از پیروزی انقلاب اسلامی وقوع تحولات گسترده ناشی از ارزش های انقلاب، همچنین نفوذ اندیشه های تکثرگرای پست مدرن غربی و تولید پارادایم هایی متفاوت با فرهنگ سنتی جامعه، سبب ایجاد دگرگونی های بسیاری در حوزه معماری گردید. در پی انقلاب فرهنگی، فقدان تحرک قابل ملاحظه در فعالیت های نظری و پژوهشی و نیز بستر شکل گیری نظریات معماری سبب گردید طراحان آن در پی ایجاد نسبتی نوین بین ساختار و محتوای آموزشی دانشگاه ها هم گام با شرایط نوین جامعه باشند. بدیهی است که این خواست ها بر روی همان محورهایی طرح شدند که شعارهای انقلاب مطرح می کرد. این امر در تناسب با روح عمومی جریانات هویت طلبانه معماری، ضرورت تغییر برنامه آموزشی معماری را نیز به جدیت طرح می کرد. این پژوهش به تبیین رویکرد معماری ایران در دوره بعد از انقلاب و تحلیل اهداف هویت طلبانه آن در برابر پدیده ای به نام جهانی شدن، ظهور فن آوری ارتباطات و رایانه خواهد پرداخت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - معاصرسازی الگوی مسکن بومی تهران با کاربرد روش‎های مقداری
        محمدجواد مهدوی‎نژاد شقایق شهری
        بهره گیری هوشمندانه از الگوهای معماری سنتی ایرانی و منقطع شدن روند طراحی بر اساس تجربیات گذشته، در کنار بهره گیری از فناوری های نوین و روزآمد معماری، از مباحث کلیدی معماری معاصر ایران و جهان به شمار می رود. روش مقداری یا پارامتریک، به عنوان یکی از روش‎های نوآورانه، چکیده کامل
        بهره گیری هوشمندانه از الگوهای معماری سنتی ایرانی و منقطع شدن روند طراحی بر اساس تجربیات گذشته، در کنار بهره گیری از فناوری های نوین و روزآمد معماری، از مباحث کلیدی معماری معاصر ایران و جهان به شمار می رود. روش مقداری یا پارامتریک، به عنوان یکی از روش‎های نوآورانه، امروز بیش از هر زمان دیگر به عنوان راه حلی برای دستیابی به معماری آینده، همراه با توجه به معماری گذشته، مطرح شده‌اند. این پژوهش بر آن است تا با تلفیق روش‎های مقداری، پارامتریک، الگوریتمیک و عددی‎سازی، الگویی روزآمد از مسکن بومی تهرانِ دوره‎ی قاجار استخراج نماید. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی تحلیلی در راهبرد استدلال منطقی است که با تکنیک مدل‌سازی و شبیه سازی تکمیل شده‌است. ابزار جمع‌آوری اطلاعات تلفیق از تدبّر موضوعی و مطالعات کتابخانه‌ای و مشاهدات میدانی است. نتایج حاکی از آن است که نمونه‎های مساکن بومی تهران قابلیت عددی‎سازی شدن و بیان با منطق ریاضی را دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - ریشه یابی و شناخت عوامل دگرگون ساز روح معماری گذشته ایران در گذر زمان، اصالت گذشته، تازگی اکنون
        مازیار آصفی الناز ایمانی
        با گذر جامعه ایران از دوران کهن به نوین، مرحله متفاوتی در تاریخ این سرزمین آغاز گشته و درست یا نادرست تاکنون نیز ادامه یافته است. هدف این پژوهش، شناخت ریشه ای علل تحولات ایجاد شده و چگونگی تأثیرآنها در معماری معاصر ایران است. از این‌رو با تحلیل عوامل سیاسی-اقتصادی، اجت چکیده کامل
        با گذر جامعه ایران از دوران کهن به نوین، مرحله متفاوتی در تاریخ این سرزمین آغاز گشته و درست یا نادرست تاکنون نیز ادامه یافته است. هدف این پژوهش، شناخت ریشه ای علل تحولات ایجاد شده و چگونگی تأثیرآنها در معماری معاصر ایران است. از این‌رو با تحلیل عوامل سیاسی-اقتصادی، اجتماعی-فرهنگی و ویژگی های معماری دوران تحول تاکنون، شاخص های ایجاد این تغییرات بی‌سابقه در روح معماری گذشته ایران شناسایی شده تا با نظرسنجی از افراد متخصص و آزمون داده های پرسشنامه ها با نرم افزارSPSS، چگونگی تأثیر آنها در معماری معاصر ایران بررسی گردد. نتیجه تحقیق آن است که معماری معاصر ایران به جای پاسخگویی به شرایط متغیر جامعه معاصر، در گستردگی امکانات و نگرش‌های جهانی غرق شده و حاصل چیزی جز تقلید، ساده‌اندیشی کودکانه و پراکندگی محض در شهرهای ایران نیست. جهت دستیابی به والایی در معماری معاصر باید دانش، توانایی و سطح فرهنگی تک تک عناصر جامعه معاصر نیز افزایش یابد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - مقدمه‌ای بر گرایش به طبیعت در نمونه‌هایی از معماری معاصر ایران
        خسرو دانشجو سید مجتبی میرحسینی محمدجواد مهدوی نژاد
        این تحقیق بر آن است که با تحلیل تعدادی از آثار معماری معاصر ایران از منظر طبیعت گرایی به الگوهایی دست یابد و با استفاده از آنها، نحوه برخورد با طبیعت را در تعدادی از آثار معماران معاصر ایران از نظر کمی و کیفی ارزیابی کند. پرسش اصلی در این پژوهش آن است که، تجلی طبیعت گرا چکیده کامل
        این تحقیق بر آن است که با تحلیل تعدادی از آثار معماری معاصر ایران از منظر طبیعت گرایی به الگوهایی دست یابد و با استفاده از آنها، نحوه برخورد با طبیعت را در تعدادی از آثار معماران معاصر ایران از نظر کمی و کیفی ارزیابی کند. پرسش اصلی در این پژوهش آن است که، تجلی طبیعت گرایی در معماری معاصر ایران چگونه بوده است؟ در فرایند تحقیق از تکنیک‌های توصیفی- تحلیلی استفاده شده و داده‎‌های مورد نیاز برای شکل‌گیری نظری موضوع با روش کتابخان‌های، و تحلیل‌هایی که برای هر اثر آورده‌شده با روش مطالعات میدانی جمع‎آوری می‎شوند. فرایند تحقیق و استنتاج بر مبنای تحلیل نمونه‎های موردی، که از میان آثار برجسته معماری معاصر ایران انتخاب شده اند، استوار شده است. دستاوردهای پژوهش نشان دهنده آن است که استفاده از مصالح طبیعی، به‌کارگیری آب در طرح، و بهره گیری از فرم‌های طبیعی بیشترین تأثیر را در چگونگی گرایش به طبیعت در معماری معاصر ایران داشته اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        7 - تکتونیک در معماری: بررسی ماهیت دوگانه روابط تکتونیک در آثاری از معماری معاصر ایران
        پریا پورمحمدی فرشاد مفاخر اصغر ساعد سمیعی مهرداد متین
        زمینه و هدف: نمایان کردن مفهوم یگانگی از سوی هنرمند به سایرین، نیاز به فراهم آوردن تعریفی برای معماری دارد که شاخص های کالبدی و ساختاری و ابزارمندی های زیبایی شناسانه آن را در چارچوبی معنوی بیاورد. این نوع نگرش منطبق بر مفهوم تکتونیک است. تکتونیک در معماری دو تفسیر اصلی چکیده کامل
        زمینه و هدف: نمایان کردن مفهوم یگانگی از سوی هنرمند به سایرین، نیاز به فراهم آوردن تعریفی برای معماری دارد که شاخص های کالبدی و ساختاری و ابزارمندی های زیبایی شناسانه آن را در چارچوبی معنوی بیاورد. این نوع نگرش منطبق بر مفهوم تکتونیک است. تکتونیک در معماری دو تفسیر اصلی دارد: نظریه ساختار داخلی اثر هنری و تشکیل و پیوند عناصر فرم، برای دستیابی به یک هارمونی. در این مقاله دو هدف مدنظر می‌باشد؛ اصول و معیارهای وحدت و یگانگی اثر معماری در جهت بررسی انطباق فرم هسته‌ای و هنری و دوم، ارزیابی چهار نمونه از آثار فاخر معماری معاصرکشور بر اساس این معیارها در جهت مشخص شدن میزان انطباق فرم هسته‌ای و هنری آن‌ها.روش بررسی:راهبرد اصلی تحقیق بر اساس هدف از نوع کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی تحلیلی است. از تکنیک تحلیل سلسه‌مراتبی AHP جهت ارزیابی انطباق فرم هسته ای و فرم هنریِ نمونه ها بر اساس معیارها و هدف استفاده گردید.یافته ها: نتایج نشان داد انطباق فرم هنری و فرم هسته ای در بنای مجلس سنا (مجلس شورای اسلامی) نسبت به سه اثر دیگر (بنای آزادی،موزه هنرهای معاصر و تئاتر شهر) بیشتر و در نتیجه بنای یاد شده در انطباق جنبه های فنی-تکنیکی و جلوه های مفهومی-معنایی موفق تر است.بحث و نتیجه گیری: نتیجه گیری این تحقیق، مباحثات معماری را به این سو تشویق می کند که به دنبال آن باشند که از بیان تکتونیک به عنوان ابزاری برای همسازی و یکپارچگی موضوعات زیبایی شناسانه و فن آورانه، در فرایند طراحی آثار معاصر استفاده کنند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        8 - واکاوی تحلیلی-قیاسی آثار معماری ارگانیک در ایران (دورة پهلوی دوم)
        آلاله سامیر مریم چشمه قصابانی حسین کریم آبادی
        زمینه و هدف: سبک ارگانیک، به تأثیر از جنبش‌های آزادی‌خواهانة برگرفته از مدرنیسم، شکل گرفت که برای بیان آزادی‌خواهی در شخصیت معمارانة خویش، ویژگی‌ها و اصولی مانند طبیعت به عنوان الگو، فردگرایی و ملی‌گرایی را تعریف نمود. با وجود مطرح بودن این سبک تا به امروز، هنوز شناخت ج چکیده کامل
        زمینه و هدف: سبک ارگانیک، به تأثیر از جنبش‌های آزادی‌خواهانة برگرفته از مدرنیسم، شکل گرفت که برای بیان آزادی‌خواهی در شخصیت معمارانة خویش، ویژگی‌ها و اصولی مانند طبیعت به عنوان الگو، فردگرایی و ملی‌گرایی را تعریف نمود. با وجود مطرح بودن این سبک تا به امروز، هنوز شناخت جامعی از آن در معماری معاصر ایران صورت نگرفته، لذا، در این پژوهش به تحلیل آثار معماری این سبک، در دورة -پهلوی دوم- پرداخته می‌شود تا بدینوسیله، ویژگی‌های مشترک آ‌ن‌ها تبیین گردند. روش بررسی: پژوهش تاریخی حاضر، با رویکردی تحلیلی-تطبیقی، از استدلال استنتاجی و قیاسی بهره گرفته است. ابتدا، اصول معماری سبک ارگانیک، که از مطالعة تطبیقی شواهد مکتوب و اسناد موجود، به دست آمدند، به‌عنوان معیار سنجش تبیین شدند. سپس، فهرستی از آثار معماری ارگانیک در ایران تهیه گردید تا به شیوة نمونه‌گیری هدفمند، نمونه‌هایی جهت تحلیل انتخاب شوند. درنهایت نیز نمونه‌موردی‌های تحلیل‌شده، با اصول معماری ارگانیک، مورد قیاس قرار گرفتند. یافته‌ها: معماری ارگانیک در ایران، جهت طراحی بنا و منظر، با اهداف مختلفی به‌کار گرفته شده که در این میان، حفظ پتانسیل‌های محیط طبیعی و استفادة دوباره از آن با حداقل دخالت انسانی در راستای موضوع طراحی، مشترک هستند. بحث و نتیجه‌گیری: نتایج نشان می‌دهند آثار معماری ارگانیک در ایران در دورۀ پهلوی دوم، هرکدام به تبع سبک ارگانیک، توانسته‌اند در عین تفاوت با یکدیگر به لحاظ معماران و نحوۀ طراحی، دارای مفاهیمی مشترک همچون تلفیق محیط مصنوع با محیط طبیعی باشند که از سبک ارگانیک سرچشمه‌گرفته‌ و در آثار مزبور ظهور یافته‌اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        9 - تبیین نقش جامعۀ نمایشی در شکل‌گیری معماری ساختمان‌های مسکونی معاصر منطقۀ (1)؛ شهر تهران (از سال 1387 تا سال 1397)
        مهدیه شاه‌پروری بهروز منصوری ایرج  اعتصام
        مصرف‌گرایی افراطی موجب نمایشی‌شدن یک اثر معمارانه می‌شود که گاهاً گمراه‌کننده است و باعث فراموشی اهمیت ساختارها و زمینه‌های تحقق یک اثر یا رونق جریان فرهنگی و هنری یک جامعه می‌شود. ازاین‌رو هدف اصلی پژوهش حاضر تبیین نقش جامعۀ نمایشی در شکل‌گیری معماری ساختمان‌های مسکونی چکیده کامل
        مصرف‌گرایی افراطی موجب نمایشی‌شدن یک اثر معمارانه می‌شود که گاهاً گمراه‌کننده است و باعث فراموشی اهمیت ساختارها و زمینه‌های تحقق یک اثر یا رونق جریان فرهنگی و هنری یک جامعه می‌شود. ازاین‌رو هدف اصلی پژوهش حاضر تبیین نقش جامعۀ نمایشی در شکل‌گیری معماری ساختمان‌های مسکونی منطقۀ (1)، شهر تهران (از سال ۱۳8۷ تا سال ۱۳۹۷)، است. روش‌تحقیق پژوهش حاضر کیفی-کمی است. راهبرد پژوهش حاضر توصیفی-تحلیلی است. شیوۀ گردآوری اطلاعات به‌صورت مطالعات کتابخانه‌ای و میدانی موردواکاوی قرار گرفته شده است. نمایشی‌شدن معماری که ازطریق عناصر، نوع طراحی، سیمای بنا، تزئینات و به‌طورکلی ازطریق کالبد بنا نمود پیدا می‌کند؛ در بناهای مسکونی منطقۀ (1)، شهر تهران نیز ازطریق الحاقات تزئینی برروی نما، پنجره‌های بزرگ و یکسره، نوع نورپردازی‌ها و ترکیبات رنگی به‌کاررفته همراه با فرم‌های منحنی و مهمترازهمه بلندمرتبه‌سازی تجلی یافته است. چراکه این عوامل درکنار یکدیگر در ساختمان‌های مسکونی منطقۀ (1)، شهر تهران، این مناطق را به‌یکی از مرفه‌ترین مناطق تبدیل کرده‌اند و ارزش ملک دراین منطقه به‌شدت بالا رفته است. نتایج پژوهش نشان داد که ساختمان‌های مسکونی در منطقۀ (1)، شهر تهران، در دوران معاصر بالاخص طی سال‌های 1390 تا به‌امروز، جلوۀ تجمل‌گرایانه یافته‌اند و بی‌آنکه با هویت و فرهنگ ایرانی هم‌خوانی داشته باشند، بااستفاده ازعواملی همچون تزئینات، فرم‌های مدرن و غیره، هویتی دگرگون به این مناطق بخشیده‌اند و به‌شدت مصرف‌گرا هستند، اصلی که تنها با سلایق کارفرما و معمار هم‌خوانی دارد و ازاین‌رو ساختمان‌های مسکونی این منطقه به‌شدت مصرف‌گرا هستند و به‌نوعی تنها به‌دلیل مصرف‌گرایی شکل‌گرفته‌اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        10 - تحلیل اثرات سیاست‌گذاری بر شهرسازی و معماری موردمطالعه دوره ۱۳۲۰ تا ۱۳۰۴
        علی ذبیحی رضا میرزایی
        معماری و شهرسازی ایران در گذشته از روند مشخصی پیروی نموده، که برگرفته از معماری و شهرسازی دوران قبل بوده است. اما در دوران معاصر این روند دچار تحول و دگرگونی هایی شده است. این مطالعه سعی بر این دارد که عوامل تاثیر گذار بر معماری و شهرسازی در دوران پهلوی اول را بررسی نما چکیده کامل
        معماری و شهرسازی ایران در گذشته از روند مشخصی پیروی نموده، که برگرفته از معماری و شهرسازی دوران قبل بوده است. اما در دوران معاصر این روند دچار تحول و دگرگونی هایی شده است. این مطالعه سعی بر این دارد که عوامل تاثیر گذار بر معماری و شهرسازی در دوران پهلوی اول را بررسی نماید و همچنین به تحلیل عواملی که زمینه ساز این دگرگونی ها بر سیاستگذاری معماری و شهرسازی شده بپردازد. در پژوهش حاضر از روش کیفی و کمی استفاده شده، که به منظور جمع آوری اطلاعات از منابع کتابخانه ای، مقالات و جهت رهیافت به داده های کمی، از روش تحلیل شبکه ای (ANP) و از نرم افزار Super Decisions استفاده شده است. نتایج این پژوهش حاکی از این است که عواملی چون باستان شناسی، آموزش معماران، کنگره های هنري و انجمن آثار ملی، نظامی گرایی و مدرن گرایی بر معماری و شهرسازی در این دوره تاثیر بسیاری داشته، که میزان تاثیر پذیری معماری و شهرسازی از این تحولات برابر بوده است. بیشترین عوامل تاثیر گذار بر تحولات معماری در آن دوران، مدرن گرایی و باستان گرایی و در شهرسازی عواملی چون آموزش معماری، کنگره های علمی و نظامی گرایی تأثیر گذار بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        11 - خوانش اندیشه نوسنت گرایی در معماری معاصر ایران بر مبنای هرمنوتیک فلسفی هایدگر (با بررسی اندیشه های حسین شیخ زین الدین)
        فائزه امیری پویا خسرو افضلیان ایرج اعتصام محسن طبسی
        هایدگر بنیان گذار هرمنوتیک فلسفی، که مهم ترین دغدغه او مسئله غفلت از هستی و وجود است. هرمنوتیک فلسفی به معنای دقیق کلمه، مشخصا به فهم اشاره می کند و آن هم، فهم خالص. در فرآیند ادراک و فهم هر مقوله ای اصولا دو سویه وجود دارد. اندیشه معمار و مخاطب، می توانند دو سویه مورد چکیده کامل
        هایدگر بنیان گذار هرمنوتیک فلسفی، که مهم ترین دغدغه او مسئله غفلت از هستی و وجود است. هرمنوتیک فلسفی به معنای دقیق کلمه، مشخصا به فهم اشاره می کند و آن هم، فهم خالص. در فرآیند ادراک و فهم هر مقوله ای اصولا دو سویه وجود دارد. اندیشه معمار و مخاطب، می توانند دو سویه مورد نظر در معماری باشد. اندیشه معماران معاصر ایران را می توان بر این اساس خوانش نمود.روش تحقیق پژوهش حاضر استدلال منطقی می باشد. از آن جا که استدلال منطقی کلام محور است ؛ پژوهش حاضر از نظر ماهیت داده ها کیفی است. از این رو به صورت توصیفی است برای شفاف سازی روابط بین عناصر و مفاهیم، تکنیک تحلیل گفتمان از خلال سخنرانی ها و مصاحبه ها در مطبوعات تخصصی معماری ؛ مورد استفاده قرار می گیرد و در نهایت کدگذاری و تحلیل گفتمان انجام می گردد.در خوانش اندیشه شیخ زین الدین بر مبنای هرمنوتیک فلسفی هایدگر، مهم ترین گره گاه ها، تاریخی بودن است. تاریخی بودن درکلید واژه هایی نظیر توجه به گذشته، حال و آینده، گذشته را در سنت پایدار ، حال در معماری امروز گذشته،حال و آینده سه کلید واژه مهم گفتمان معمار است. بنابراین می توان زبان معماری امروز را تعیین نمود. ویژگی های این زبان معماری، عدم تعارض بین سنت و پیشرفت می باشد، که می تواند رابطه مسالمت آمیز بین معماری جهانی و معماری سنتی برقرار نمود. در اندیشه معمار نو سنت گرا صیرورت انسان از گذشته به آینده با استفاده از دستاوردهای گذشتگان و با بیان نو در دنیای جدید اتفاق می افتد. بنابراین انسان با سیالیت و جریان حضور می یابد. ............................... پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        12 - بررسی سیر تکوین و تاثیرگذاری مدرنیسم بر معماری مجتمع‌های آپارتمانی مسکونی در ایران و ازبکستان
        نازنین اسلامی فریبا البرزی
        پس از جنگ جهانی دوم، در فاصله سال‌های 1325 تا 1357 ه.ش. ایران در معرض تغییرات عمده‌ای در زمینه ساخت مجتمع‌های آپارتمانی مسکونی قرار‌گرفت. همچنین در این دوران در ازبکستان نیز تحولات ‌متعددی در حوزه معماری مسکونی این کشور صورت پذیرفت. هدف از پژوهش حاضر تبیین تاثیر فرآینده چکیده کامل
        پس از جنگ جهانی دوم، در فاصله سال‌های 1325 تا 1357 ه.ش. ایران در معرض تغییرات عمده‌ای در زمینه ساخت مجتمع‌های آپارتمانی مسکونی قرار‌گرفت. همچنین در این دوران در ازبکستان نیز تحولات ‌متعددی در حوزه معماری مسکونی این کشور صورت پذیرفت. هدف از پژوهش حاضر تبیین تاثیر فرآیندهای مدرنیستی حاکم بر این جوامع بر چگونگی ساختاردهی معماری مجتمع‌های‌ مسکونی در دوره معاصر و بازه زمانی پهلوی‌ دوم در ایران و هم‌زمان با آن در ازبکستان می‌باشد تا به این سوالات پاسخ داده‌ شود: آیا جریان‌های مدرنیستی در کشور‌های ایران و ازبکستان بر سیر تحول مجتمع‌های مسکونی در این دو کشور تاثیر‌‌گذار بوده‌اند؟ تحولات معماری مسکونی ایران و ازبکستان در این دوره دارای چه ساختار، ماهیت و وجه‌ تفاوت و شباهتی بوده‌‌اند؟ این پژوهش به‌صورت تطبیقی و با رویکردی کیفی به کمک مطالعات اسنادی صورت‌ گرفته‌‌است که در آن از روش‌ تحقیق تاریخی-تفسیری در بخش گردآوری مبانی‌ نظری-تاریخی و روش ‌تحقیق توصیفی-تحلیلی در زمینه بررسی معماری مجتمع‌های مسکونی استفاده شده ‌‌است. جامعه‌ آماری شامل تمام مجتمع‌های آپارتمانی می‌باشد که به‌ سبک معماری مدرن در ایران در دوره پهلوی ‌دوم و هم‌زمان با آن در ازبکستان ساخته شده‌اند و جامعه‌ نمونه شامل آن تعداد از مجتمع‌های ‌مسکونی می‌باشد که در بازه زمانی مشابه قرار‌ دارند و از نظر شباهت‌های کالبدی و عملکردی دارای قرابت‌های سبک‌شناسانه می‌باشند. نتایج حاصل از پژوهش نشان می‌دهند که مولفه‌های نوین طراحی مجتمع‌های مسکونی در هر سه بعد عینی، عملکردی و کالبدی در دو کشور به‌صورت مشابه نمود یافته‌اند و تجلی مولفه‌های عینی، نسبت به دو مولفه دیگر پررنگ‌تر بوده است؛ اما در اواخر حکومت شوروی در ازبکستان آپارتمان‌هایی ساخته شدند که با بهره‌گیری از تزئینات دوران اسلامی سعی در بازتاب فرهنگ ملی ازبکستان داشتند. همچنین در این دوران در کنار مجتمع‌های آپارتمانی، خانه‌های دوطبقه با حیاط باز خصوصی و با نماهای بیرونی بدون پنجره ساخته شدند که بازگشت به ساختارهای سنتی خانواده ازبک‌ها را نشان‌ می‌دهند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        13 - ارزیابی تحلیلی مسابقات ملی معماری ایران و تبیین مولفه‌های موثر آن بر ارتقای معماری معاصر کشور
        سید محمد سقراطی حیدر جهان بخش حسین صفری
        این پژوهش در شرایطی که توجه به مفهوم کیفیت و بازگشت به هویت خود در کانون توجه مسئولان کشور است، انجام شده است. بررسی روند برگزاری مسابقات ملی معماری ایران به عنوان بستری جهت بیان گرایشات فکری و مقایسه زبان نخبگان معماری معاصر می تواند نقش بسزایی در هویت یابی شهرها و معم چکیده کامل
        این پژوهش در شرایطی که توجه به مفهوم کیفیت و بازگشت به هویت خود در کانون توجه مسئولان کشور است، انجام شده است. بررسی روند برگزاری مسابقات ملی معماری ایران به عنوان بستری جهت بیان گرایشات فکری و مقایسه زبان نخبگان معماری معاصر می تواند نقش بسزایی در هویت یابی شهرها و معماری معاصر کشور داشته باشد. پژوهش حاضر با هدف شناسایی مؤلفه های مؤثر مسابقات ملی معماری ایران در ارتقای معماری معاصر کشور در دهه 1390 انجام شده است و در گروه تحقیقات کمی-کیفی کاربردی قرار دارد که با روشی آمیخته ابتدا داده های کیفی و سپس داده های کمی را با کمک یک طرح اکتشافی گردآوری می کند. داده های آن از طریق مصاحبه عمیق با 30 نفر از کارشناسان و صاحب نظران به دست آمده و پس از رسیدن به حد اشباع نظری، فرآیند گردآوری داده های کیفی تکمیل گردید. بخش کمی پژوهش حاضر با توجه به شاخص های حاصله به صورت پیمایشی انجام گرفت و سپس پرسشنامه اولیه طراحی شد. پس از جمع آوری پرسشنامه ها، پاسخ ها در دو بخش توصیفی و استنباطی، تجزیه و تحلیل گردید. مدل‌سازی معادلات ساختاری با استفاده از نرم‌افزار Amos Graphic برای تحلیل استنباطی پژوهش انجام شد و مهم‌ترین عوامل از تحلیل عاملی تأییدی مرتبه دوم به‌دست آمدند. در این تحقیق مولفه های دخیل در برگزاری مسابقات ملی معماری ایران که می تواند در رشد و ارتقای معماری معاصر کشور موثر باشد، شناسایی و تبیین شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        14 - ارزیابی تحلیلی مسابقات ملی معماری ایران و تبیین مولفه‌های موثر آن بر ارتقای معماری معاصر کشور
        سید محمد سقراطی حیدر جهان بخش حسین صفری
        این پژوهش در شرایطی که توجه به مفهوم کیفیت و بازگشت به هویت خود در کانون توجه مسئولان کشور است، انجام شده است. بررسی روند برگزاری مسابقات ملی معماری ایران به عنوان بستری جهت بیان گرایشات فکری و مقایسه زبان نخبگان معماری معاصر می تواند نقش بسزایی در هویت یابی شهرها و معم چکیده کامل
        این پژوهش در شرایطی که توجه به مفهوم کیفیت و بازگشت به هویت خود در کانون توجه مسئولان کشور است، انجام شده است. بررسی روند برگزاری مسابقات ملی معماری ایران به عنوان بستری جهت بیان گرایشات فکری و مقایسه زبان نخبگان معماری معاصر می تواند نقش بسزایی در هویت یابی شهرها و معماری معاصر کشور داشته باشد. پژوهش حاضر با هدف شناسایی مؤلفه های مؤثر مسابقات ملی معماری ایران در ارتقای معماری معاصر کشور در دهه 1390 انجام شده است و در گروه تحقیقات کمی-کیفی کاربردی قرار دارد که با روشی آمیخته ابتدا داده های کیفی و سپس داده های کمی را با کمک یک طرح اکتشافی گردآوری می کند. داده های آن از طریق مصاحبه عمیق با 30 نفر از کارشناسان و صاحب نظران به دست آمده و پس از رسیدن به حد اشباع نظری، فرآیند گردآوری داده های کیفی تکمیل گردید. بخش کمی پژوهش حاضر با توجه به شاخص های حاصله به صورت پیمایشی انجام گرفت و سپس پرسشنامه اولیه طراحی شد. پس از جمع آوری پرسشنامه ها، پاسخ ها در دو بخش توصیفی و استنباطی، تجزیه و تحلیل گردید. مدل‌سازی معادلات ساختاری با استفاده از نرم‌افزار Amos Graphic برای تحلیل استنباطی پژوهش انجام شد و مهم‌ترین عوامل از تحلیل عاملی تأییدی مرتبه دوم به‌دست آمدند. در این تحقیق مولفه های دخیل در برگزاری مسابقات ملی معماری ایران که می تواند در رشد و ارتقای معماری معاصر کشور موثر باشد، شناسایی و تبیین شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        15 - از زبان شکل تا طراحی تبیین الگوی معماری یادمانی معاصر ایران با استفاده از دستور زبان شکل
        کیانوش حسنی
        بافت‌های معماری یادمانی درخلاء و در عدم خلق نشده‌اند بلکه محصول زنجیره‌ای از علّت‌‌ها و سلسله‌ای از دلیل‌های مرئی و نامرئی بسیار هستند. این‌ها همه‌وقتی با دقّت و مراقبت ردیابی شوند و در درون بسترها یا بافت‌های مشخص نهاده شوند و مناسبت میان هرکدام رمزگشایی بشود، می‌توان چکیده کامل
        بافت‌های معماری یادمانی درخلاء و در عدم خلق نشده‌اند بلکه محصول زنجیره‌ای از علّت‌‌ها و سلسله‌ای از دلیل‌های مرئی و نامرئی بسیار هستند. این‌ها همه‌وقتی با دقّت و مراقبت ردیابی شوند و در درون بسترها یا بافت‌های مشخص نهاده شوند و مناسبت میان هرکدام رمزگشایی بشود، می‌توان امید به جاودانگی‌شان داشت. این پژوهش در پی آن است که با پاسخ‌گویی به سؤال چگونگی درک معماری یادمانی معاصر ایران به‌وسیله دستور زبان شکل و چگونگی ایجاد و خلق طرح‌های نو با استفاده از دستور زبان شکل در معماری یادمانی معاصر، قدمی در راستای استمرار این پدیده‌های فرهنگی بردارد. این مقاله با استفاده از زمینه‌های نظری معماری یادمانی و روش دستور زبان شکل، از طرفی ساختاری مناسب برای تداوم این معماری فراهم و نیز چارچوبی برای ارزیابی نظام‌مند آن‌ها به وجود میاورد. هدف از انجام این پژوهش؛ ادراک معماری یادمانی معاصر ایران به کمک استخراج اشکال پایه در دستور زبان شکل؛ - خلق طراحی‌های نو با حفظ جوهره‌ی بناهای یادمانی معاصر ایران است. پژوهش حاضر ازنظر ماهیت از نوع تحقیقات کاربردی و ازلحاظ روش تحقیق از نوع روش‌های اسنادی-تحلیلی است. در گرداوری داده‌ها از روش‌های کتابخانه‌ای و میدانی استفاده‌شده است. در این پژوهش پس از شناخت دستور زبان شکل که درواقع سامانه‌های تولیدی هستند که اشکال پایه را با کمک مجموعه قوانین به طرح‌های نوین می‌رسانند؛ و چگونگی طراحی با آن روش، به تحلیل و بررسی نمونه‌های تحقیق (شش بنای یادمانی معاصر ایران) پرداخته و اشکال پایه را استخراج کرده و پس از ارائه و شناخت مجموعه قوانین، طرح‌های نو با جوهره‌ی نمونه‌های منتخب خلق می‌شود. با استفاده از فن دستور زبان شکل در شش بنای یادمانی معاصر و ایجاد الگوریتم، با تعداد مجموعه متناهی شکل پایه و دستورالعمل، به تعداد نامتناهی راه‌حل طراحی رسیده می‌شود. هر طرح نو، زمینه تداوم اصول شاخص معماری یادمانی را فراهم می‌کند پرونده مقاله