• فهرست مقالات شورای امنیت

      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - «نقش قرارموقت دیوان بین‌المللی دادگستری در اختلافات زیست‌محیطی بین دولت‌ها»
        سید عباس پورهاشمی مجید حقانی
        بر اساس اصول حقوق بین الملل، در صورت بروز اختلافات زیست محیطی که در اثر نقص الزامات و تعهدات زیست محیطی بین دولت ها بوجود می آید، در صورتیکه دولت ها تمایل داشته باشند اختلافات خود را از طریق حقوقی و بنابر قواعد بین المللی رفع می نمایند. مهمترین پروسه و فرآیندی که برای ح چکیده کامل
        بر اساس اصول حقوق بین الملل، در صورت بروز اختلافات زیست محیطی که در اثر نقص الزامات و تعهدات زیست محیطی بین دولت ها بوجود می آید، در صورتیکه دولت ها تمایل داشته باشند اختلافات خود را از طریق حقوقی و بنابر قواعد بین المللی رفع می نمایند. مهمترین پروسه و فرآیندی که برای حفظ حقوق خود و جلوگیری از تشدید و وخامت موقعیت طی می کنند رجوع به دیوان بین المللی دادگستری و درخواست قرارموقت از آن نهاد، به عنوان اصلی ترین رکن قضایی سازمان ملل متحد، می نمایند. طرفین برای درخواست قرار موقت با توجه به ویژگی احتیاطی آن بایستی شرایطی را توجیه و احصاء کنند و دیوان وفق ماده 41 اساسنامه با ملاحظه الزامات و پیش شرط هایی به منظور حفظ حقوق طرفین به قرار موقت اشاره می کند. در این مقاله به رویه قضایی دیوان تمرکز شده و همچنین مباحث درون دیوان مورد بحث و مداقه قرار گرفته و این که دیوان چگونه اقتدار خود را در صورت امتزاج صلاحیت با شورای امنیت اعمال می کند و چه عناصر و پارامترهایی بر تصمیمات دیوان تأثیر می گذارند و نیز این مهم مورد بررسی قرار گرفته که دیدگاه و تصور دیوان در خصوص نقش مهم و حائز اهمیتش در ساختار ملل متحد در اشاره به قرار موقت چگونه اثر خواهد گذاشت و مبانی مستقلی که با توسعه رویه قضایی دیوان در اشاره به قرار موقت مورد ملاحظه و عنایت قرار می گیرند مورد بحث قرار گرفته است و نیز این موضوع مورد بررسی قرار می گیرد که در صورت عدم صدور قرار موقت توسط دیوان در پرونده های متضمن اختلافات زیست محیطی، بر چه مبنایی می تواند مجدداً پرونده را مورد بررسی قرار دهد و به صدور قرار موقت اشاره کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - حقوق بشر و یکپارچگی حقوق بین المللی: دستاوردهای محاکم حقوق بشری منطقه ای
        مهران محمودی علیرضا ربیعی فرادبنه
        فرایند توسعه و تکامل رژیمهای خاص، نگرانی چندپارگی حقوق بین الملل را مطرح میسازد. در جهتمقابله با این اثر منفی، نهادهای مختلف این رژیم ها تمهیداتی را برای حفظ ارتباط رژیم با حقوقبین الملل عام دنبال می کنند. محاکم حقوق بشری به خصوص دیوان اروپایی حقوق بشر نیز در اینراستا گ چکیده کامل
        فرایند توسعه و تکامل رژیمهای خاص، نگرانی چندپارگی حقوق بین الملل را مطرح میسازد. در جهتمقابله با این اثر منفی، نهادهای مختلف این رژیم ها تمهیداتی را برای حفظ ارتباط رژیم با حقوقبین الملل عام دنبال می کنند. محاکم حقوق بشری به خصوص دیوان اروپایی حقوق بشر نیز در اینراستا گامهای ارزنده ای را برداشته است. استفاده از ابعاد مختلف قواعد عام و دستاوردهای محاکمبین المللی دیگر نمونه هایی از این اقدامات هستند. این نوشتار به بررسی اقدامات این نهاد و قابلیتاستفاده از آن به عنوان الگویی برای سایر رژیمهای خاص حقوقی میپردازد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - حقوق بین الملل، رسانه‌ها، صلح و امنیت بین المللی
        محمد سلطانی فر
        غنای نسبی حقوق بین الملل تا حدی مرهون گسترش رویه های قضایی در مراجع قضائی بین المللی است. و این در حالی است که بدیع بودن کارکرد رسانه های نوین و نبود دعاوی راجع به آن در این مراجع، غنای نظام مزبور را در خصوص کارکرد رسانه های نوین به شدت کاهش داده است. فقر معاهدات عام را چکیده کامل
        غنای نسبی حقوق بین الملل تا حدی مرهون گسترش رویه های قضایی در مراجع قضائی بین المللی است. و این در حالی است که بدیع بودن کارکرد رسانه های نوین و نبود دعاوی راجع به آن در این مراجع، غنای نظام مزبور را در خصوص کارکرد رسانه های نوین به شدت کاهش داده است. فقر معاهدات عام راجع به این امر و حصر آن در قطعنامه های دارای وصف توصیه، بر این فقر دامن زده است. امروزه نقش رسانه ها، نقشی فراتر از اطلاع رسانی صرف است. هم اینک رسانه ها ابعاد امنیتی جدیدی در سطح ملی و بین‌المللی ایجاد کرده اند و بسیاری از مفروضات و اصول پیشین را در ساختار روابط و حقوق بین‌الملل به چالش طلبیده‌اند . رسانه ابزار حساسی است که می تواند کاربردهای متعدد و حتی متعارضی داشته باشد. هم می تواند به مثابه یک سلاح در خدمت منازعه و جنگ عمل کند و هم می‌تواند به ابزاری برای کمک به حل منازعه، استقرار و تحکیم صلح تبدیل شود. متاسفانه محتوای رسانه‌های امروز جهان دارای ماهیتی است که رویکرد به تخاصم و برخورد در آنها بیشتر از رویکرد به صلح و امنیت است. ابزارهایی که مکمل نیروی نظامی و تهدید کننده امنیت در سطوح مختلف آن اعم از فردی، ملی، بین المللی و جهانی به شمار می روند. در این مورد خلاء مطالعات جهانی در مورد نقش رسانه ها در مسائل مربوط به صلح و جنگ نیز کنجکاوبرانگیز به نظر می‌رسد. در این میان، جایگاه شورای امنیت درتامین صلح و امنیت بین المللی چیست؟ توسل شورای امنیت به زور منوط به تحقق یکی از موارد سه گانه : تهدید صلح، نقض صلح و عمل تجاوز است. چگونگی احراز این موارد بر عهده شورای امنیت نهاده شده است. به این معنی که منشور ملل متحد موارد سه گانه فوق را تعریف نکرده و این امر موجب بروز اختلاف نظر بین دول عظیم دایم شورای امنیت و دیگران شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - نقش نظام بین الملل در شورای امنیت
        احمد ساعی قاسم ترابی
        سازمان ملل متحد مهم ترین سازمان جهانی و شورای امنیت مهم ترین رکن آن محسوب می شود. علت اصلی این امر در این است که وظیفه اصلی شورای امنیت حفظ صلح و امنیت جهانی می باشد. با این وجود در اکثر موارد شورا نتوانسته وظایف خود را به شکلی که منشورملل متحد برای آن در نظر گرفته است چکیده کامل
        سازمان ملل متحد مهم ترین سازمان جهانی و شورای امنیت مهم ترین رکن آن محسوب می شود. علت اصلی این امر در این است که وظیفه اصلی شورای امنیت حفظ صلح و امنیت جهانی می باشد. با این وجود در اکثر موارد شورا نتوانسته وظایف خود را به شکلی که منشورملل متحد برای آن در نظر گرفته است انجام دهد. چرا شورای امنیت در انجام وظایف خود غیر متوازن عمل می کند و در اکثر موارد ناتوان است؟ چه در دوران جنگ سرد و چه پس از فروپاشی شوروی و پایان نظام دو قطبی کم و بیش شورا امنیت کارامد نبوده، به گونه ای که به نظر می رسد که عامل اصلی کارایی یا عدم کارایی آن محدودیت ها و فرصت هایی است که نوع نظام بین الملل ایجاد می کند. به همین دلیل این فرضیه به ذهن متبادر می شود که نظام بین الملل مهمترین متغیر تاثیرگذار در عملکرد شورا و موضعات مرتبط با آن بویژه مساله اصلاحات می باشد. بر این اساس به نظر می رسد که متغیر تعین کننده کارایی شورا، نوع نظام بین الملل می باشد و تعداد اعضای دائم و غیر دائم تاثیر چندانی در این زمینه ندارد. بنابراین افزایش تعداد اعضای شورای امنیت چندان نقشی در کارایی آن نخواهد داشت، به شکلی که حتی اگر اقداماتی در این زمینه صورت گیرد و اعضای جدیدی وارد شورا شوند، این امر نمی تواند تأثیر چندانی بر روی کارآیی و عملکرد آن داشته باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - رسالت قضایی دیوان بین‌المللی دادگستری در مقابل عملکرد سیاسی شورای امنیت در اختلافات بین‌المللی
        مرتضی قهرمانی سید یاسر ضیایی
        هدف پژوهش حاضر بررسی رسالت قضایی دیوان بین‌المللی دادگستری در مقابل عملکرد سیاسی شورای امنیت در اختلافات بین‌المللی است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج نشان داد که: دیوان هرگز نباید صرفاً به این دلیل که اختلافات در زمینه‌های سیاسی رخ داده و یا جنبه‌های سیاسی دیگر چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر بررسی رسالت قضایی دیوان بین‌المللی دادگستری در مقابل عملکرد سیاسی شورای امنیت در اختلافات بین‌المللی است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج نشان داد که: دیوان هرگز نباید صرفاً به این دلیل که اختلافات در زمینه‌های سیاسی رخ داده و یا جنبه‌های سیاسی دیگری دارد، از رسیدگی و اعمال صلاحیت خود امتناع کند. همچنین دیوان بین‌المللی دادگستری نباید از رسیدگی به اختلافات مهم سیاسی خودداری کند، حتی اگر هیچ قاعده‌ قابل اثباتی در قوانین بین‌المللی وجود نداشته باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - قاعده‌ توسل به زور در روابط بین‌الملل
        عباس فولادی مریم   مرادی محسن دیانت
        هدف پژوهش حاضر بررسی قاعده توسل به زور از دیدگاه روابط بین‌الملل است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج نشان داد که توسل به زور توسط هر کشوری بر علیه کشور دیگر، از منظر اسناد بین‌المللی ازجمله منشور سازمان ملل محکوم است. هیچ کشوری مجاز به استفاده از زور در روابط بین چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر بررسی قاعده توسل به زور از دیدگاه روابط بین‌الملل است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج نشان داد که توسل به زور توسط هر کشوری بر علیه کشور دیگر، از منظر اسناد بین‌المللی ازجمله منشور سازمان ملل محکوم است. هیچ کشوری مجاز به استفاده از زور در روابط بین‌المللی نیست. یک کشور زمانی می‌تواند از زور استفاده نماید که مورد تجاوز واقع شده باشد و در مقام دفاع از خود متوسل به زور شود. مداخله بشردوستانه و توسل به زور تنها در صورتی می‌تواند مجاز تلقی شود که شورای امنیت سازمان ‌ملل‌ متحد نقض سیستماتیک و گسترده حقوق بشر را تشخیص دهد و آن را مغایر با صلح و امنیت بین‌المللی بداند که آن را به طور جدی تهدید می‌کند. توسل به زوری که شامل تهدید به زور و یا استفاده از زور بدون مجوز رسمی شورای امنیت باشد، نقض صریح منشور سازمان ملل محسوب می‌گردد. اصل توسل به زور در روابط بین‌الملل در صورت نقض حاکمیت یا حقوق بشر توسط یکی از اعضای سازمان ملل باید با حساسیت خاصی توسط سازمان ملل بکار گرفته شود، تا موجب نقض حاکمیت و توسل یک‌جانبه استفاده از قدرت توسط کشورهای قوی‌تر تلقی نشود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        7 - نظام حقوق بشر در ارکان سازمان ملل متحد
        هژار محمودی ابومحمد عسگرخانی سید باقر میرعباسی
        دیوان بین المللی دادگستری تنها نهاد قضایی سازمان ملل متحد است که وظیفه حل اختلافات بین المللی میان تابعان حقوق بین المللی دولتها را دارد. دیوان در قضایای ارجاعی به آن تنها زمانی می‌تواند حکم صادر نماید که قضیه مشخصی به هنگام رسیدگی قضایی در ارتباط با اختلاف واقعی مشتمل چکیده کامل
        دیوان بین المللی دادگستری تنها نهاد قضایی سازمان ملل متحد است که وظیفه حل اختلافات بین المللی میان تابعان حقوق بین المللی دولتها را دارد. دیوان در قضایای ارجاعی به آن تنها زمانی می‌تواند حکم صادر نماید که قضیه مشخصی به هنگام رسیدگی قضایی در ارتباط با اختلاف واقعی مشتمل بر تعارض حقوقی منافع بین اصحاب دعوی وجود داشته باشد. حکم دیوان می‌بایست دارای آثار عملی باشد به نحوی که بر حقوق و تکالیف قانونی موجود اثرگذاری عینی داشته باشد. دیوان بین المللی دادگستری در عمل نسبت به مجع و سایر ارکان ملل متحد به نوعی نظارت عملی وکارکردی دارد که به نوعی تبیین وظایف منشور را بر عهده دارد. در مورد سایر ارکان ملل متحد دیوان به تبیین ماهیت حقوقی قطعنامه ها و اعلامیه های ارکان ملل متحد اقدام نموده است اما در مورد شورای امنیت به دلیل وظیفه خطیر این رکن در حفظ صلح و امنیت بین المللی که در واقع وظیفه اصلی سازمان می باشد چندان به اعمال نظارت اقدام ننموده است و به نوعی استقلال عملی شورا را در هدف خود حفظ کرده است.با توجه به جنبش حقوق بشری در جهان به حمایت حقوق بشر اشخاص مرتبط بوده و فقط تا جایی که عملکرد دولت آن حقوق را متأثر سازد دولت را نیز شامل میگردد، واقع امر این است که بخش اعظم حقوق بین الملل ساخته دولتها است. به همین دلیل اسناد بین المللی در مرحله اول بر تعهدات دولتها متمرکز هستند. ولی د.ی.د در خلال سالهای فعالیت تصمیمات مهمی در خصوص حقوق بشر اتخاذ نموده است. خصوصا در سالهای اخیر در پرونده هایی که در مورد استفاده از زور، ژنوسید و... بوده دیوان در حمایت از حقوق بشر نقش مهمی ایفا نموده است. و دلیل آن، این است که دیوان رکن اصلی قضایی سازمان ملل است و ذاتا نمی تواند از تصمیم گیری در امور مربوط به حقوق بشر که سازمان ملل حامی آن است خودداری کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        8 - دزدی دریایی به مثابه تهدیدی علیه صلح بین‌المللی؛ مطالعه موردی سومالی
        یاسر بهشتی زاده محمد احسان همتی فرید آزادبخت
        امروزه پدیده دزدی دریایی نوین به عنوان یکی از چالش های جدی محسوب می گردد. موقعیت آفریقا به ویژه کشور سومالی که در راس آن قرار دارد نشان‌دهنده تاثیرگذاری آن بر تردد‌های دریایی است. هدف پژوهش حاضر بررسی دزدی دریایی در برزخ بی کیفرمانی و عدالت در کشور سومالی می باشد. این پ چکیده کامل
        امروزه پدیده دزدی دریایی نوین به عنوان یکی از چالش های جدی محسوب می گردد. موقعیت آفریقا به ویژه کشور سومالی که در راس آن قرار دارد نشان‌دهنده تاثیرگذاری آن بر تردد‌های دریایی است. هدف پژوهش حاضر بررسی دزدی دریایی در برزخ بی کیفرمانی و عدالت در کشور سومالی می باشد. این پژوهش تحلیلی توصیفی روش جمع‌آوری کتابخانه‌ای است. به نظر می رسد حقوق بین الملل هر چند متضمّن مقرراتی در زمینه مقابله با دزدی دریایی است، اما فاقد سازکارهای لازم و کافی برای مقابله با دزدی دریایی در سواحل سومالی و خلیج عدن می باشد. حال سوال این است آیا حقوق بین الملل دارای سازکارهای لازم و کافی برای مقابله با دزدی دریایی در سواحل سومالی و خلیج عدن می باشد؟ مبارزه با دزدی دریایی سومالی موضوعی حساس است و باید در جهت جلوگیری از این مسئله همراه با جزئیات برنامه ریزی کرده و به آن عمل شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        9 - رویکرد دیوان کیفری بین المللی در خصوص مصونیت کیفری مقامات بلند پایه دولتی
        جواد حسینی خواه کرم جانی پور قوام کریمی
        مصونیت مقامات بلندپایه دولتی در برابر محاکم داخلیِ سایر کشورها، موجب اتّخاذ رویه های مختلفی در سطح بین المللی گردیده و رویکردهای مختلفی مبنی بر مصونیت، مسئولیت، تشکیل محاکم کیفری مختلط و همچنین استفاده از ظرفیتهای شورای امنیت سازمان ملل متحد مبنی بر تشکیل دیوان کیفری بی چکیده کامل
        مصونیت مقامات بلندپایه دولتی در برابر محاکم داخلیِ سایر کشورها، موجب اتّخاذ رویه های مختلفی در سطح بین المللی گردیده و رویکردهای مختلفی مبنی بر مصونیت، مسئولیت، تشکیل محاکم کیفری مختلط و همچنین استفاده از ظرفیتهای شورای امنیت سازمان ملل متحد مبنی بر تشکیل دیوان کیفری بین المللیِ ویژه را به وجود آورده است. به موازات تشدید ارتکاب جرایم بین المللی در سطح وسیع به خصوص در دوران جنگ جهانی دوم و متعاقب آن تشکیل دادگاههای نورنبرگ و توکیو، اصل مصونیت مقامات بلندپایه دولتی به دلیل ارتکاب جرایم بین المللی، با چالشهای متعددی مواجه گردید که نقطه اوج آن را میتوان در تشکیل محاکم کیفری مرتبط با یوگوسلاوی سابق و روآندا و در نهایت تصویب اساسنامه رُم به منظور تشکیل دیوان کیفری بین المللی ملاحظه نمود. اگرچه رویه قانونی و قضاییِ دیوان حاکی از عدم پذیرش مصونیت ناشی از سمت رسمی به دلیل ارتکاب جنایات بین المللی است، لیکن بررسی توصیفی – تحلیلی این موضوع، نشان دهنده وجود چالشها و محدودیتهایی جدی پیش روی دیوان در انجام وظایف قانونی خویش است که از مهمترین آنها میتوان به نقش پررنگ ملاحظات سیاسی، فقدان تناسب در احکام صادره با اَعمال ارتکابی، عدم همکاری دولتهای عضو به همکاری با دیوان به دلایل مختلف، محدودیتهای ناشی از صلاحیت و نوع و زمان عمل ارتکابی و همچنین محدودیتهای ناشی از نوع مناسبات فی مابین دیوان و شورای امنیت سازمان ملل متحد اشاره نمود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        10 - پاسخ‌های ممکن نسبت به حملات سایبری از منظر حقوق بین‌الملل
        آذر گیوکی
        حملات سایبری، در عین سهولت به‌اندازه فشردن یک دکمه، ممکن است آثار مخرب و شاید فاجعه باری، همچون تخریب، از کار انداختن یا اختلال در کارکرد زیرساخت‌های مهم و حیاتی، در پی داشته باشند و این مسأله غیرقابل‌اغماض، قطعاً باید با پاسخگویی صحیح و به‌موقع از سوی دولت زیان دیده، م چکیده کامل
        حملات سایبری، در عین سهولت به‌اندازه فشردن یک دکمه، ممکن است آثار مخرب و شاید فاجعه باری، همچون تخریب، از کار انداختن یا اختلال در کارکرد زیرساخت‌های مهم و حیاتی، در پی داشته باشند و این مسأله غیرقابل‌اغماض، قطعاً باید با پاسخگویی صحیح و به‌موقع از سوی دولت زیان دیده، مواجه شود. اگرچه، مبحث مسئولیت بین المللی دولت ها، به‌عنوان یک مفهوم گسترده درباره حملات سایبری، با چالش های بسیار مواجه است، اما با فرض اینکه دولت زیان دیده، قادر به شناسایی منشأ حمله سایبری باشد و بتواند حمله را به دولتی منتسب نماید؛ این سؤال مطرح می شود که چه راهکارهای حقوقی پیش روی دولت زیان دیده، در راستای پاسخ مناسب و احقاق حق آن وجود دارد؟ در این نوشتار که با استفاده از مطالعات کتابخانه ای و با روش توصیفی و تحلیلی، تهیه شده است، بر آنیم که انواع پاسخ های ممکن به حملات سایبری از سوی دولت زیان دیده را بررسی کرده و شرایط استفاده از هر یک را بیان نماییم. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        11 - تروریسم هسته ای: «تبیین مفهومی در چارچوب عملکرد سازمان ملل متحد»
        علیرضا گلشنی حیدر بابانسب علی باقری محمود آبادی
        چکیده تروریسم هسته ای خطر و تهدیدی جدی برای صلح و امنیت بین المللی محسوب م شود و می تواند خطرناک ترین و شدیدترین عواقب را برای جامعه بشری به دنبال داشته باشد و بر این اساس مرگبارترین شکل از تروریسم است. سازمان ملل متحد در راستای مقابله و مبارزه با تروریسم هسته ای و حفظ چکیده کامل
        چکیده تروریسم هسته ای خطر و تهدیدی جدی برای صلح و امنیت بین المللی محسوب م شود و می تواند خطرناک ترین و شدیدترین عواقب را برای جامعه بشری به دنبال داشته باشد و بر این اساس مرگبارترین شکل از تروریسم است. سازمان ملل متحد در راستای مقابله و مبارزه با تروریسم هسته ای و حفظ صلح و امنیت بین المللی تاکنون اقدامات حقوقی گوناگونی را انجام داده است. در یکی از مهمترین این اقدامات به ابتکار مجمع عمومی و آژانس بین المللی انرژی اتمی کنوانسیونی در این زمینه در سال2005در مجمع عمومی سازمان ملل متحد با اجماع به تصویب رسید. این کنوانسیون مهمترین کنوانسیون سازمان ملل در خصوص تروریسم می باشد. با این وصف نگارندگان این مقاله در صددآن خواهند بود که اقدامات حقوقی سازمان ملل متحد را در سه حوزه اقدامات مجمع عمومی سازمان ملل متحد، اقدامات شورای امنیت سازمان ملل متحد و اقدامات آژانس بین المللی انرژی اتمی که در راستای مبارزه با تروریسم هسته ای و حفظ صلح و امنیت بین المللی بوده است را به رشته تحریر در آورند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        12 - مبانی توسل به زور وممنوعیت آن در حقوق بین المللی با تاکید بر منشور سازمان ملل متحد
        حسن محمدرضائی سید باقر میرعباسی علی کمالی
        توسل به زور وممنوعیت ان دو اصل مهم در حقوق بین الملل هستند که مباحث زیادی پیرامون ِن دو مفهوم مطرح شده است هدف این مقاله بررسی مبانی توسل به زور وممنوعیت آن در حقوق بین المللی است تحلیل پیشینه توسل به زور نشان داده است توسل زورتوسط هرکشوری بر علیه کشور دیگراز منظر اسناد چکیده کامل
        توسل به زور وممنوعیت ان دو اصل مهم در حقوق بین الملل هستند که مباحث زیادی پیرامون ِن دو مفهوم مطرح شده است هدف این مقاله بررسی مبانی توسل به زور وممنوعیت آن در حقوق بین المللی است تحلیل پیشینه توسل به زور نشان داده است توسل زورتوسط هرکشوری بر علیه کشور دیگراز منظر اسناد بین المللی از جمله منشور سازمان ملل محکوم است .هیچ کشوری مجاز به استفاده از زور درروابط بین المللی نیست .تنها یک کشور زمانی می تواند از زور استفاده نمایدکه مورد تجاوز واقع شده باشد ودر مقام دفاع از خود متوسل به زور شود. مداخله بشر دوستانه و توسل به زور تنهادر صورتی می تواند مجاز تلقی شود که شورای امنیت سازمان ملل متحد نقض سیستماتیک و گسترده حقوق بشر را تشخیص دهد و آنرا مغایر با صلح و امنیت بین المللی بداند که آنرا به طور جدی تهدید می کند. بنابراین توسل به زوری که شامل تهدید به زور و یا استفاده از زور بدون مجوز رسمی شورای امنیت باشد، نقص صریح مشنور سازمان ملل محسوب می گردد ماده 51 منشور سازمان ملل متحد که توسل به قوای قهریه و اقدام زور گرایانه یک جانبه را در اعمال حق دفاع مشروع خواه به صورت فردی و یا دسته جمعی در مقابل حمله مسلحانه مجاز دانسته است.بنابراین اصل توسل به زور در روابط بین الملل در صورت نقض حاکمیت یا حقوق بشر توسط یکی از اعضای سازمان ملل راباید با حساسیت خاصی توسط سازمان ملل بکار گرفته شود تا موجب نقض حاکمیت وتوسل یکجانبه استفاده از قدرت توسط کشورهای قویتر تلقی نشود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        13 - نقش دبیر کل سازمان ملل متحد در حفظ و برقراری صلح و امنیت بین المللی
        حسین زارع شعار
        زمینه و هدف: اگرچه ارکان سازمان ملل متحد نسبت به یکدیگر اولویت ندارند، اما به نظر می‌رسد نقش و اختیارات آنها با هم برابر نیست. یکی از مباحثی که در اهداف سازمان ملل متحد حائز اهمیت است، حفظ صلح و امنیت بین‌المللی می‌باشد؛ لذا آنچه چالش این تحقیق می‌باشد این است که در کنا چکیده کامل
        زمینه و هدف: اگرچه ارکان سازمان ملل متحد نسبت به یکدیگر اولویت ندارند، اما به نظر می‌رسد نقش و اختیارات آنها با هم برابر نیست. یکی از مباحثی که در اهداف سازمان ملل متحد حائز اهمیت است، حفظ صلح و امنیت بین‌المللی می‌باشد؛ لذا آنچه چالش این تحقیق می‌باشد این است که در کنار سایر ارکان سازمان ملل متحد، دبیرکل چه نقشی در حفظ و برقراری صلح و امنیت بین‌المللی دارد؟روش: این پژوهش از نظر هدف کاربردی و به لحاظ گردآوری اطلاعات به روش اسنادی و از طریق مطالعه قوانین و منابع معتبر انجام ‌شده و اطلاعات به‌دست ‌آمده به‌صورت توصیفی- تحلیلی مورد تجزیه‌وتحلیل قرارگرفته است.یافته‌ها و نتایج: دبیرکل عالی‌ترین مقام سازمان ملل و ریاست دبیرخانه را برعهده دارد و از این منظر با نمایندگان تمام کشورهای عضو در ارتباط می‌باشد. نقش دبیرکل در حفظ و برقراری صلح و امنیت بین‌المللی شامل توجه شورای امنیت به مسائل صلح و امنیت بین‌المللی، حل‌وفصل اختلافات میان دولت‌ها از طریق میانجیگری یا عمل نیک و انجام تدابیر عملی لازم به نیابت از سوی سازمان در وضعیت‌های بحرانی می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        14 - جستاری در رهیافت‌های تاریخی و حقوقی بین‌المللیِ نحوه سرکوب عملیات‌های تروریستی ناقض امنیت هوانوردی
        پیمان نمامیان
        زمینه و هدف: ارتکاب عملیات تروریستی ناقض امنیت هوانوردی از بدو راه‌اندازی این صنعت، از عوامل مؤثر در ایجاد تهدید و چالش‌های بسیار گسترده‌ای بوده که یکی از مهم‌ترین آن از حیث وسعت حادثه، حوادث 11 سپتامبر 2001 است. این حوادث ضمن اینکه بزرگ‌ترین و تکان‌دهنده‌ترین درک تا به چکیده کامل
        زمینه و هدف: ارتکاب عملیات تروریستی ناقض امنیت هوانوردی از بدو راه‌اندازی این صنعت، از عوامل مؤثر در ایجاد تهدید و چالش‌های بسیار گسترده‌ای بوده که یکی از مهم‌ترین آن از حیث وسعت حادثه، حوادث 11 سپتامبر 2001 است. این حوادث ضمن اینکه بزرگ‌ترین و تکان‌دهنده‌ترین درک تا به امروز از تهدید همیشه در حال تحول حملات تروریستی علیه هوانوردی است، موجب شد تا چالش‌های موجود در شناسایی تهدیدات نوظهور و جدید برای هواپیمایی کشوری و واکنش مؤثر و جامع به آنها، اعاده اعتماد مردم به سفر هوایی و ارتقای سلامت حمل‌و‌نقل هوایی احراز گردد. روش: روش پژوهش در مطالعات حاضر، از نظر هدف، اکتشافی و توسعه‌ای و از حیث گردآوری داده‌ها، توصیفی و کتابخانه‌ای است. یافته‌ها و نتایج: آنچه بیش ‌از پیش نگرانی‌ها را افزایش داده است، حوادث 11 سپتامبر 2001 بود که به طرز دهشتناکی امنیت هوانوردی را با مخاطره مواجه نمود و آشکار ساخت که چارچوب مقررات حاکم بر نظام امنیت هوانوردی در ابعاد ملی و بین‌المللی دارای نقایص بسیار گسترده‌ای است. تهدیدات جهانی و ماهیت فراملی این صنعت به‌گونه‌ای است که راهبردهای مواجهه با آن باید جهانی باشند و به توجه مبرم و مداوم ایکائو و همکاری گسترده کلیه دولت‌های عضو نیاز دارد. با ‌این ‌حال، جامعه بین‌المللی از طریق همکاری جهانی در رابطه با جرم‌انگاری عملیات تروریستی علیه هواپیمایی کشوری موفقیت‌ها و دستاوردهایی را داشته است. البته رعایت عوامل مؤثر در تأمین امنیت هواپیما به‌ویژه رعایت استانداردها و مقررات مزبور در پیشگیری از اقدامات تروریستی ضرورتی انکار‌ناپذیر است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        15 - اجرای قطعنامه های الزام آور شورای امنیت، با تاکید بر قطعنامه شماره 2231(برجام)
        مجتبی نظیف علیرضا ظاهری
        زمینه و هدف: شورای امنیت با ساختار سیاسی و قدرتمند خود، از ارکان اصلی ملل متحد در جهت حفظ صلح و امنیت بین‌المللی می‌باشد. این شورا در راستای ایفای وظایف خود تصمیماتی اتخاذ می‌نماید؛ در بین تصمیمات مختلف این رکن، قطعنامه‌های الزام‌آور جایگاه ویژه‌ای دارند. قطعنامه 2231 ی چکیده کامل
        زمینه و هدف: شورای امنیت با ساختار سیاسی و قدرتمند خود، از ارکان اصلی ملل متحد در جهت حفظ صلح و امنیت بین‌المللی می‌باشد. این شورا در راستای ایفای وظایف خود تصمیماتی اتخاذ می‌نماید؛ در بین تصمیمات مختلف این رکن، قطعنامه‌های الزام‌آور جایگاه ویژه‌ای دارند. قطعنامه 2231 یکی از این نوع قطعنامه‌ها است که متعاقب انعقاد برجام صادر شده و به نحوی با این موافقتنامه بین‌المللی مرتبط گشته است. آمریکا در مورخ 8 می 2018 از توافقنامه برجام خارج شد. در این مقاله، موضوع خروج آمریکا از برجام بواسطه ارتباط آن با قطعنامه 2231 شورای امنیت مورد بررسی قرار گرفته شده است تا مشخص شود آیا اقدام آمریکا در خروج از برجام به منزله نقض قطعنامه مذکور توسط آمریکا است یا خیر و در فرض مثبت بودن آن، آیا می‌توان تدابیری را علیه آمریکا در شورای امنیت و یا دیوان بین‌المللی دادگستری به عمل آورد یا خیر. بنظر می‌رسد اجرای قطعنامه‌های الزام‌آور تابع فضای متأثر از قدرت می‌باشد.روش: پژوهش حاضر به روش تحلیلی صورت گرفته است.یافته‌ها و نتایج: بررسی رویه شورای امنیت مشخص می‌نماید که فضای حاکم براجرای قطعنامه‌های فصل هفتمی بسیار سیاست‌زده و متأثر از جو بین‌المللی حاکم است. تجربه نشان داده است در مواردیکه قطعنامه الزام‌آوری در تعارض با منافع یک عضو دائم شورای امنیت باشد، اجرای آن توسط ارکان ملل متحد، بسیار غیرمحتمل بنظر می‌رسد. قطعنامه 2231 که در راستای برجام صادر شد نیز پس از صدور و به تبعیت از این رویه، در مقام اجرا و ایجاد التزام علیه اعضاء دائم شورای امنیت، بسیار ضعیف بنظر می‌رسد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        16 - مفهوم و جایگاه صلاحدید در حقوق بینالملل
        محمد رضا سبحانی رضا موسی زاده حسین شریفی طرازکوهی سعید منصوری
        یکی از موضوعاتی که در حقوق بین‌الملل پیرامون آن تعیین تکلیف نشده و از نقاط خاکستری حقوق بین‌الملل محسوب می‌شود، مسئله صلاحدید است. خاکستری بودن صلاحدید در حقوق بین‌الملل، به صاحب حق این امکان را می‌دهد که با اعمال آن، متفاوت از قانون رفتار کند اما در عین حال مسئولیتی ند چکیده کامل
        یکی از موضوعاتی که در حقوق بین‌الملل پیرامون آن تعیین تکلیف نشده و از نقاط خاکستری حقوق بین‌الملل محسوب می‌شود، مسئله صلاحدید است. خاکستری بودن صلاحدید در حقوق بین‌الملل، به صاحب حق این امکان را می‌دهد که با اعمال آن، متفاوت از قانون رفتار کند اما در عین حال مسئولیتی نداشته باشد. موضوع صلاحدید در عملکرد شورای امنیت، دولت‌ها و قضات محاکم بین‌المللی از جمله دیوان بین‌المللی دادگستری که مورد مطالعه این مقاله است. در قالب صلاحدید قضایی قابل مشاهده است، اما محدوده و چارچوب آن مشخص نیست. در این مقاله تلاش می‌شود ضمن بیان مفهوم صلاحدید و حوزه‌های قابل اعمال، به تبیین این موضوع بپردازیم که میان استبداد رای و استفاده از اختیار در قالب اصول و دستورالعمل‌ها تفاوت وجود دارد و این اختیارات باید در چارچوبی قانونی اعمال شود. به عبارت دیگر صلاحدید به معنای اعمال سلیقه توسط صاحب حق نیست و قوانین بین‌المللی خود یک راهنمای مشروع برای اعمال این اختیار است. بنابراین در حقوق بین‌الملل برای اعمال صلاحدید در همه حوزه‌ها، محدوده و چارچوب تعیین گردیده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        17 - تعویق تحقیق‌یا تعقیب در دیوان کیفری بین‌المللی
        سجاد عباسی رجب گلدوست جویباری
        تعویق تحقیق یا تعقیب به تأخیر انداختن اقدامات تحقیقی یا تعقیبی برای مدت زمان خاصی است که در حقوق داخلی برخی کشورها وجود دارد. با طرح ایده ی تأسیس دیوان کیفری بینالمللی نیز، کمیسیون حقوق بینالملل که موظف به تهیه پیشنویس اساسنامه دیوان بود، طرح تعویق تحقیق یا تعقیب در ا چکیده کامل
        تعویق تحقیق یا تعقیب به تأخیر انداختن اقدامات تحقیقی یا تعقیبی برای مدت زمان خاصی است که در حقوق داخلی برخی کشورها وجود دارد. با طرح ایده ی تأسیس دیوان کیفری بینالمللی نیز، کمیسیون حقوق بینالملل که موظف به تهیه پیشنویس اساسنامه دیوان بود، طرح تعویق تحقیق یا تعقیب در اساسنامه را پیشنهاد نمود که اصل این پیشنهاد با تغییراتی مورد پذیرش شرکت کنندگان در کنفرانس رم قرار گرفت و در این راستا ماده 16 اساسنامه به تصویب رسید. به موجب این ماده درخواست تعویق اقدامات تحقیقی یا تعقیبی از طریق شورای امنیت سازمان ملل متحد صورت میپذیرد که باید طبق فصل هفتم منشور ملل متحد اقدام به این کار نماید. در واقع هدف از تصویب ماده 16 اساسنامه دیوان کیفری بینالمللی این بود که این اختیار به شورای امنیت داده شود که از آغاز یا ادامه رسیدگی به یک وضعیت خاص در دیوان، به لحاظ به خطر افتادن صلح یا امنیت بینالمللی جلوگیری به عمل آورد و برای مدت خاصی که عبارت از یک سال است نباید هیچ اقدام تحقیقی یا تعقیبی آغاز شود و یا اگر قبلاً تحقیق یا تعقیب به جریان افتاده باشد باید متوقف گردد. البته شورای امنیت مجاز است که مجدداً در پایان مدت یکسال مذکور آن را تمدید نماید. اختیار تمدید تعویق بدون محدودیت به شورای امنیت اعطا شده است که سرمنشا انتقادات فراوانی گردیده است. اعمال ماده 16 اساسنامه دیوان کیفری بینالمللی برای نخستین بار با تصویب قطعنامه 1422 شورای امنیت صورت پذیرفت که یکسال پس از آن نیز به موجب قطعنامه 1487 تمدید گردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        18 - سنجش موازین کیفری حقوق هسته‌ای در اسناد بین‌المللی
        پیمان نمامیان ابراهیم آقامحمدی
        موازین کیفری حقوق هسته‌ای در چارچوب ساختار کیفری به عنوان گروهی از قواعد که در سطح ملی، منطقه ای یا بین‌المللی به کار بسته می‌شوند تا شیوه های مرتبط با انرژی هسته ای یا رادیواکتیو را جرم‌انگاری کنند یا دولت‌ها ملزم به جرم انگاری آنها نمایند، و می توانند به استناد ماهیت چکیده کامل
        موازین کیفری حقوق هسته‌ای در چارچوب ساختار کیفری به عنوان گروهی از قواعد که در سطح ملی، منطقه ای یا بین‌المللی به کار بسته می‌شوند تا شیوه های مرتبط با انرژی هسته ای یا رادیواکتیو را جرم‌انگاری کنند یا دولت‌ها ملزم به جرم انگاری آنها نمایند، و می توانند به استناد ماهیت فوق العاده خطرناک ذاتی انرژی هسته‌ای یا رادیواکتیو از سایر مقرره‌های مربوط به شیوه های مشابه متمایز شوند. سوالی که در اینجا پیش می آید این است که: آیا در نظام بین المللی کنونی حقوق کیفری هسته ای توسط کشور جرم انگاری شده اند و تا چه میزان موازین کیفری حقوق هسته ای در اسناد بین المللی بازتاب یافته است؟ این مقاله سعی بر آن دارد تا موازین کیفری حقوق هسته‌ای در سطوح بین‌المللی شامل کنوانسیون حفاظت فیزیکی از ماده هسته‌ای، کنوانسیون بین‌المللی سرکوب تروریسم هسته‌ای و قطعنامه‌های شورای امنیت ملل متحد را تحت سنجش و ارزیابی قرار دهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        19 - خروج ترامپ از برجام و ناکارآمدی شورای امنیت سازمان ملل
        مرتضی نعمتی زرگران
        چکیده برنامه هسته ای ایران، از نظر غرب ظرفیت آن را دارد که منجر به دستیابی به سلاح هسته ای شود. لذا این برنامه، همراه با غرب ستیزی جمهوری اسلامی ، برای غرب و به ویژه آمریکا یک تهدید امنیتی تلقی می شود.غرب برای محدود کردن ظرفیت هسته ای ایران دو رویکرد کلی دارد که عبارتند چکیده کامل
        چکیده برنامه هسته ای ایران، از نظر غرب ظرفیت آن را دارد که منجر به دستیابی به سلاح هسته ای شود. لذا این برنامه، همراه با غرب ستیزی جمهوری اسلامی ، برای غرب و به ویژه آمریکا یک تهدید امنیتی تلقی می شود.غرب برای محدود کردن ظرفیت هسته ای ایران دو رویکرد کلی دارد که عبارتند از: راه حل مسالمت آمیز یا اقدامات تنبیهی و برخورد نظامی.باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا راه حل نخست ، که منطبق با منشور ملل متحد نیز بود، را پذیرفت. این دیدگاه بر چند جانبه گرایی و نقش سازمان های بین المللی تاکید داشت. مذاکرات میان ایران و شش قدرت جهانی نهایتا به امضای توافق برنامه جامع اقدام مشترک یا برجام انجامید. براساس این توافق، ایران محدودیت های گسترده بر برنامه هسته ای را پذیرفت و در عوض تحریم های سازمان ملل و همچنین تحریم های یکجانبه ی آمریکا و اروپا لغو شد. چون این توافق مربوط به امنیت بین المللی بود ، عین توافق در شورای امنیت سازمان ملل به تصویب رسید.ترامپ رئیس جمهور بعدی آمریکا برجام را خلاف منافع ملی دانست و به طور یکجانبه از آن خارج شد. سوال این است که شورای امنیت در قبال نقض برجام چه اقدامی انجام داده است ؟. فرضیه این است که نقض برجام توسط آمریکا، جدیترین و روشن ترین نمونه ناکارآمدی شورای امنیت در حفظ یک توافقنامه مربوط به حفظ صلح و امنیت بین المللی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        20 - تهدیدات فراروی صلح و امنیت بین‌المللی ناشی از فروماندگی دولت‌ها (مطالعه موردی: سومالی)
        مهدی باغبان بابک نادرپور جدید
        مسائل امنیتی جهان امروز از درهم‌تنیدگی و پیچیدگی خاصی برخواردار است که هریک از آنها می‌تواند مسائل امنیتی دیگری را در پی داشته باشد. یکی از این مسائل امنیتی جدید، فروماندگی دولت‌ها است. مسئله فروماندگی دولت‌ها در موضوعات صلح و امنیت بین‌الملل اولین بار توسط ایالات متحده چکیده کامل
        مسائل امنیتی جهان امروز از درهم‌تنیدگی و پیچیدگی خاصی برخواردار است که هریک از آنها می‌تواند مسائل امنیتی دیگری را در پی داشته باشد. یکی از این مسائل امنیتی جدید، فروماندگی دولت‌ها است. مسئله فروماندگی دولت‌ها در موضوعات صلح و امنیت بین‌الملل اولین بار توسط ایالات متحده آمریکا و پس از حادثه 11 سپتامبر مطرح گردید. با این حال جامعه جهانی چندان به درک صحیح و روشنی از میزان تهدیدات فراروی صلح و امنیت بین‌الملل ناشی از فروماندگی دولت‌ها دست پیدا نکرده است. از آن‌جایی که سومالی پس از سقوط ژنرال زیادباره در سال 1991، به عنوان یک دولت فرومانده مورد شناسایی شورای امنیت سازمان ملل متحد قرار گرفت قصد بر این است که با مطالعه موردی این کشور به شناسایی انواع تهدیدات فراروی صلح و امنیت بین‌الملل ناشی از فروماندگی دولت‌‌ها دست یافت. به این جهت با استفاده از روش توصیفی – تحلیل محتوا، 97 قطعنامه سازمان ملل متحد در خصوص بحران سومالی مورد تجزیه و تحلیل محتوا قرار گرفت و در نتیجه مشخص گردید که فروماندگی دولت‌ها حداقل می‌تواند باعث ایجاد 13 نوع تهدید علیه صلح وامنیت بین‌المللی ‌گردد که مهم‌ترین این تهدیدات نقض گسترده حقوق بین‌المللی و حقوق بشر بوده و در مراتب بعدی می‌توان به رشد ابزارهای ناامنی (توسعه جنگ‌افزاراهای کوچک و سلاح‌های سبک)، رشد جرایم سازمان‌یافته، ستیز قومی و منازعات مسلحانه، کاهش امنیت دریایی و غیره اشاره نمود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        21 - دکترین مسئولیت حمایت شورای امنیت در بحران یمن و سازوکارهای قدرت در خاورمیانه
        آزاده الفتی فرزاد رستمی قدرت احمدیان
        بنا به گزارش نهادهای بین المللی حقوق بشری، وضعیت حاکم در یمن گویای یک وضعیت بحرانی در این کشور است به نحوی که هیچ نهادی در این کشور قادر به تأمین امنیت مردم آن نیست. در چنین شرایطی شورای امنیت می بایست از شأن و منزلت و حقوق اساسی مردم یمن تحت لوای دکترین مسئولیت حمایت ح چکیده کامل
        بنا به گزارش نهادهای بین المللی حقوق بشری، وضعیت حاکم در یمن گویای یک وضعیت بحرانی در این کشور است به نحوی که هیچ نهادی در این کشور قادر به تأمین امنیت مردم آن نیست. در چنین شرایطی شورای امنیت می بایست از شأن و منزلت و حقوق اساسی مردم یمن تحت لوای دکترین مسئولیت حمایت حمایت نماید. با نگاهی به عملکرد شورای امنیت، این شورا نتوانست در انجام رسالت واقعی خود در زمینه بحران و فاجعه انسانی در یمن موفق عمل کند. بر این اساس سؤال اصلی پژوهش این است که: علت اصلی استمرار و تعمیق بحران در یمن و عدم تحقق دکترین مسئولیت حمایت شورای امنیت در حل این بحران چیست؟ در پاسخ فرضیه مورد پردازش در چارچوب نظریه نئورئالیسم تهاجمی این است که: سازوکارهای قدرت در ساختار نظام بین الملل در پرتو مناسبات قدرت میان کنشگران رقیب منطقه ای باعث ناکارآمدی مسئولیت حمایت شورای امنیت در بحران یمن شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد استراتژی و منافع آمریکا در خاورمیانه با بهره گیری از اختلافات ج.ا.ا و عربستان سعودی ضمن تأثیرگذاری بر تصمیمات شورای امنیت، مانع تحقق این دکترین در حل بحران یمن شده است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی با استفاده از منابع کتابخانه ای می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        22 - کالبدشناسی مذاکره هسته ای ایران و آمریکا تا حصول برجام و تصویب قطعنامه‌ ۲۲۳۱
        حیبب اله ابوالحسن شیرازی
        چکیده توافق هسته ای ایران وکشورهای ۱+۵ در وین در 23 تیرماه 94 به عنوان یک روز تاریخی در تاریخ روابط بین الملل محسوب می شود. موفقیت مذاکرات هسته ای میان تهران و کشورهای ۱+۵ نمونه ای از اهمیت و پافشاری نسبت به سیاست و دیپلماسی بین المللی به شمار می رود و اساس ثبات در منطق چکیده کامل
        چکیده توافق هسته ای ایران وکشورهای ۱+۵ در وین در 23 تیرماه 94 به عنوان یک روز تاریخی در تاریخ روابط بین الملل محسوب می شود. موفقیت مذاکرات هسته ای میان تهران و کشورهای ۱+۵ نمونه ای از اهمیت و پافشاری نسبت به سیاست و دیپلماسی بین المللی به شمار می رود و اساس ثبات در منطقه خواهد بود و می توان این توافق را یک پیروزی برای دیپلماسی توصیف کرد. پس از دوسال مذاکره، توافقی بلندمدت بین ایران و کشورهای۱+۵ در خصوص فعالیت های هسته ای ایران و لغو تحریم های ایران حاصل شد. شورای امنیت سازمان ملل در ۲۰ ژوییه 2015 (29 تیر 1394) با تصویب قطعنامه‌ ۲۲۳۱ برنامه جامع اقدام مشترک (برجام( را مورد تأیید قرار داد. قطعنامه شورای امنیت اجازه انتقال تجهیزات مرتبط هسته‌ای خاص از ایران، تغییر دو آبشار در تاسیسات فردو و به روزرسانی راکتور اراک را می‌دهد. این قطعنامه علاوه‌ بر این اجازه انتقالات و فعالیت‌های لازم برای اجرای تعهدات مرتبط هسته‌ای خاص تعیین شده در برجام را بلامانع می‌داند. شورای اتحادیه اروپا هم با انتشار بیانیه‌ای اولین اقدامات حقوقی که به صورت رویه‌هایی مکتوب برای آغاز اجرای برنامه جامع اقدام مشترک درآمده را تصویب نمود. دیدگاه ها درباره مواد توافق هسته ای مختلف است، غرب آن را توافقی خوب و عادلانه توصیف کرده و ایران معتقد است این توافق در پاسخ به خواسته ملت صورت گرفته است اما اسرائیل این توافق را به رسمیت نشناخته است. به طوری که بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل این توافق را یک اشتباه تاریخی دانسته است. کشورهای حاشیه خلیج فارس نیز ابراز نگرانی کرده اند که این توافق نوعی پوشش بین المللی برای فعالیت های هسته ای ایران است. واکنش ها به این توافق مختلف است و در شرایطی که بسیاری از کشورهای جهان از آن استقبال کرده اند اسرائیل به شدت با آن مخالفت و عربستان نسبت به آن ابراز تردید کرده است. اسرائیل در راس کشورهای متضرر از این توافق است، مسئولان اسرائیلی معتقد هستند که ایران با این توافق جایزه بزرگی به دست آورده است جایزه ای که حجم آن صدها میلیارد دلار است و ایران با چنین جایزه ای می تواند به هژمونی خود در منطقه و جهان ادامه دهد و این یک اشتباه تاریخی است. این مقاله به بررسی و تحلیل محتوایمذاکرات هسته ای ایران و آمریکا تا حصول برجام وقطعنامه 2231 شورای امنیت می پردازد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        23 - راهبردهای احراز مسئولیت بین المللی دولت فعلی عراق در تادیه خسارات زیست محیطی جنگ تحمیلی به ایران از طریق اجرای کامل قطعنامه 598 شورای امنیت
        علی فقیه حبیبی
        شورای امنیت به عنوان یکی از مهمترین و اساسی ترین ارکان سازمان ملل متحد، مسئولیت اولیه حفظ صلح و امنیت بین‌المللی را بر دوش دارد.رویه شورای امنیت در برخورد با مسایل مربوط به تهاجم عراق به ایران و موارد پیرامونی آن به نظر تبعیض آمیز می رسد چرا که به رغم اینکه ادله کافی بر چکیده کامل
        شورای امنیت به عنوان یکی از مهمترین و اساسی ترین ارکان سازمان ملل متحد، مسئولیت اولیه حفظ صلح و امنیت بین‌المللی را بر دوش دارد.رویه شورای امنیت در برخورد با مسایل مربوط به تهاجم عراق به ایران و موارد پیرامونی آن به نظر تبعیض آمیز می رسد چرا که به رغم اینکه ادله کافی برای متجاوز دانستن عراق به عنوان متجاوز در اختیار شورا بوده، اصولاً پذیرش موضوع تجاوز و متجاوز، خود را تا پایان جنگ به تجاهل زده است و واکنشی نشان نداده است. مسلماً اجرای تصمیمات شورای امنیت بر طبق فصل هفتم منشور به منظور حفظ یا اعاده صلح و امنیت بین المللی و مستنداً به مواد 25 و 103 منشور ملل متحد این قطعنامه لازم الاتباع می باشد و بر اساس بند 10 قطعنامه 598 که تصریح کرده در صورت نیاز شورای امنیت جهت اجرای قطعنامه تشکیل جلسه می‌دهد، لذا می‌توان گفت که سازمان ملل متحد و شورای امنیت در قبال اجرای کامل قطعنامه مزبور می‌بایست مسئولیت و تعهدات خود را در این خصوص ایفاء کنند. در این مقاله سعی شده است با بهره‌گیری از قواعد حقوق بین الملل، ضمن تبیین وضعیت حقوقی فعلی قطعنامه 598، راهبردهای مطالبه خسارات زیست محیطی جنگ تحمیلی از طریق اجرای کامل قطعنامه 598 را روشن و تبیین کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        24 - اصلاحات در شورای امنیت با تاکید بر نقش گروه کشورهای اتحاد برای اجماع
        مهران عبدلی مریم مرادی سید باقر میرعباسی ابومحمد عسگرخانی
        در جهان کنونی که رشد تغییرات در تمام عرصه‌ها در حال وقوع می‌باشد نیاز به سیستم‌هایی کارآمد در عرصه بین المللی دو چندان است. یکی از مهم ترین نظامات در عرصه بین المللی سازمان ملل متحد به عنوان جامع ترین سازمان بین المللی است که باید خود را با نیازهای کنونی همراه کند. ولی چکیده کامل
        در جهان کنونی که رشد تغییرات در تمام عرصه‌ها در حال وقوع می‌باشد نیاز به سیستم‌هایی کارآمد در عرصه بین المللی دو چندان است. یکی از مهم ترین نظامات در عرصه بین المللی سازمان ملل متحد به عنوان جامع ترین سازمان بین المللی است که باید خود را با نیازهای کنونی همراه کند. ولی از بدو تاسیس این سازمان اصلاحاتی جزئی در این سازمان و بالاخص رکن مهم آن یعنی شورای امنیت به وقوع پیوسته است، گروه‌های زیادی از دبیر کل وقت (کفی عنان) تا اتحادیه افریقا، گروه کشورهای جنوب، جنبش عدم تعهد، گروه چهار و گروه کشورهای هم اندیش موسوم به اتحاد برای اجماع طرح هایی را برای اصلاح و کارآمدی بیشتر این شورای پیشنهاد نموده‌اند که تا به امروز در خصوص هیچ کدام توافق جامعی صورت نگرفته است. از میان ایده‌های اصلاحی پیشنهاد شده طرح گروه چهار با اقبال بیشتری مواجه بود ولی گروه کشورهای هم اندیش مسیری در تقابل با این گروه را در پیش گرفتند، برخلاف گروه چهار (چهار کشور: المان، ژاپن، برزیل و هند) که خاستار افزایش اعضای دائم شورای امنیت بودند گروه کشورهای هم‌اندیش صرفا خواستار افزایش اعضای غیر دائم این شورا می‌باشد که در این راستا اتهاماتی را نیز به یکدیگر ایراد نموده‌اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        25 - چارچوب آژانس بین المللی انرژی اتمی در حفظ صلح و امنیت بین المللی
        فریبا فدایی ابو محمد عسگرخانی مریم مرادی
        تلاش برای قاعده مند کردن رفتار بازیگران در عرصه بین المللی به منظور حفظ صلح و امنیت بین المللی همواره با فراز و نشیب بسیار همراه بوده است. در این میان دسترسی بشر به فناوری هسته ای نیز بر نگرانی بکارگیری آن با اهداف غیر صلح آمیز افزود. لذا آژانس بین المللی انرژی اتمی با چکیده کامل
        تلاش برای قاعده مند کردن رفتار بازیگران در عرصه بین المللی به منظور حفظ صلح و امنیت بین المللی همواره با فراز و نشیب بسیار همراه بوده است. در این میان دسترسی بشر به فناوری هسته ای نیز بر نگرانی بکارگیری آن با اهداف غیر صلح آمیز افزود. لذا آژانس بین المللی انرژی اتمی با هدف توسعه و استفاده صلح آمیز از انرژی اتمی ایجاد گردید تا عملکرد دولتها در استفاده از این فناوری را نظام مند نماید. با این وصف این سوال مطرح است که آژانس بین المللی انرژی اتمی بر مبنای چه چارچوب و مکانیزمی مبادرت به حفظ صلح و امنیت بین المللی می نمایند؟ در بررسی اسناد مربوطه مشخص می گردد که آژانس بین المللی انرژی اتمی بر تعهدات دولتها ذیل معاهدات عدم اشاعه در قالب بازرسی های مختلف نظارت می نماید و در صورت عدم احراز پایبندی یک دولت عضو و رفع ننمودن تخلف در مدت مقتضی، آژانس گزارش تخلف را به شورای امنیت می رساند. اما این مکانیزم صرفا در خصوص دولتهای عضو کارآمدی لازم را دارد و در خصوص دولتهای غیر عضو نمی تواند تامین کننده صلح و امنیت بین المللی باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        26 - نهادهای بین المللی و تعهدات هسته ای ایران
        مهدی توکلی ابو محمد عسگرخانی سهراب صلاحی
        وجود رژیم منع گسترش سلاح های هسته ای در جهان دولتها را بر آن داشت تا حقوق هسته ای خود را در قالبی معین پیگیری نمایند تا تضمینی باشد بر حفظ صلح و امنیت بین المللی و به علاوه منافع ملی هر دولت در خصوص حقوق هسته ای نیز تامین گردد. بر این اساس حقوق و تعهدات هسته ای ایران نی چکیده کامل
        وجود رژیم منع گسترش سلاح های هسته ای در جهان دولتها را بر آن داشت تا حقوق هسته ای خود را در قالبی معین پیگیری نمایند تا تضمینی باشد بر حفظ صلح و امنیت بین المللی و به علاوه منافع ملی هر دولت در خصوص حقوق هسته ای نیز تامین گردد. بر این اساس حقوق و تعهدات هسته ای ایران نیز تحت اسناد موجد حقوق هسته ای و اسناد محدود کننده آن شکل گرفت. در این میان به دنبال اختلافاتی که میان ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی رخ داد، ایران تحت تحریم های مختلف، قرار گرفت و البته دو نهاد بین المللی یعنی شورای امنیت و آژانس بین المللی انرژی اتمی نقش تعیین کننده ای را ایفاء نمودند. بر این مبناء به دنبال بررسی این امر هستیم که آیا اقدامات این دو نهاد بین المللی در ارتباط با پرونده هسته ای ایران در قلمرو حقوق بین الملل بوده است؟ در بررسی اقدامات شورای امنیت و آژانس بین المللی انرژی اتمی در برخورد با پرونده اتمی ایران ملاحظه می گردد که نه تنها ملاحظات فنی و تخصصی ملاک برخورد نبوده بلکه ملاحظات سیاسی موجب امنیتی شدن پرونده ایران و اعمال فشار حداکثری برای تعطیلی صنعت هسته ای و محدود کردن صنعت موشکی ایران بوده است. همچنین اقدامات آژانس مطابق اساسنامه خود نبوده و شورای امنیت نیز بدون توجه به گزارش های آژانس، موضوع هسته ای ایران را تهدیدی علیه صلح و امنیت بین المللی اعلام نموده تا موجبی برای اعمال تحریم علیه ایران باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        27 - نقش شورای امنیت در مقابله با تامین مالی تروریسم
        محمد رضازاده سلطان آباد هوشنگ شامبیاتی محمدعلی مهدوی ثابت
        اقدامات تروریستی علاوه بر امنیت انسانی، صلح و امنیت بین‌المللی را نیز مورد تهدید قرار می‌دهد و از این رو به چالش مهم جامعه بین‌المللی تبدیل شده است. با پیشرفت تکنولوژی و بکارگیری تروریست‌‌ها از فناوری روز، این چالش ابعاد گسترد‌های نیز پیدا کرده است. از این رو دولت‌‌ها د چکیده کامل
        اقدامات تروریستی علاوه بر امنیت انسانی، صلح و امنیت بین‌المللی را نیز مورد تهدید قرار می‌دهد و از این رو به چالش مهم جامعه بین‌المللی تبدیل شده است. با پیشرفت تکنولوژی و بکارگیری تروریست‌‌ها از فناوری روز، این چالش ابعاد گسترد‌های نیز پیدا کرده است. از این رو دولت‌‌ها در مقابله با اقدامات تروریستی شیوه‌‌های مختلفی را در پیش گرفت‌هاند. اما در بعد بین‌المللی نقش شورای امنیت در مقابله با اقدامات تروریستی بسیار حائز اهمیت است. لذا در این مقاله ضمن بررسی روش‌‌های مقابله با تروریسم به این امر خواهیم پرداخت که شورای امنیت تا چه میزان به اقدامات پیشگیرانه از طریق مسدود نمودن منابع مالی تروریست‌‌ها توجه نموده است؟ و اینکه آیا در ساز و کار مقابل‌های شورای امنیت با گروه‌‌های تروریستی، مقابله با تامین مالی تروریسم جایگاهی دارد یا خیر؟ بدیهی است از آنجا که اقدامات تروریستی نیازمند منابع مالی گسترده است، لذا مسدود نمودن منابع مالی گروه‌‌های تروریستی می‌تواند یک اقدام پیشگیرانه موثر باشد. همچنین شورای امنیت در قطعنامه‌‌های مختلف خود از آن به عنوان یک ساز و کار مناسب در مقابله و پیشگیری از اقدامات تروریستی یاد نموده است. در این میان نقش کمیته ضد تروریسم در همکاری دولت‌‌ها و ارائه گزارش اقدامات انجام شده در بعد ملی در این خصوص بسیار حائز اهمیت می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        28 - واکاوی نقش شورای امنیت سازمان ملل برای پیشگری از وقوع جنگ در خاور میانه
        سمیرا کهن خاکی بهزاد  غفاری بنام
        شورای امنیت با حدود اختیاراتی که توسط منشور ملل متحد برایش تعریف شده است مجری نظام امنیت مشترک می باشد و مسئول استقرار نظم و امنیت در جهان گردیده. این پژوهش با در نظر گرفتن اهمیت بسزای نقش شورای امنیت سازمان ملل در راستای عدم وقوع جنگ در خاورمیانه است از این رو برای پا چکیده کامل
        شورای امنیت با حدود اختیاراتی که توسط منشور ملل متحد برایش تعریف شده است مجری نظام امنیت مشترک می باشد و مسئول استقرار نظم و امنیت در جهان گردیده. این پژوهش با در نظر گرفتن اهمیت بسزای نقش شورای امنیت سازمان ملل در راستای عدم وقوع جنگ در خاورمیانه است از این رو برای پاسخ به این سوال، ابتدا به نقش شورای امنیت سازمان ملل برای پیشگیری از جنگ در خاورمیانه پرداخته که هدف آن تبیین ابزارهای شواری امنیت سازمان ملل متحد در پیشگری از وقوع جنگ با تمرکز بر خاورمیانه می باشد. روش شناسی مقاله توصیفی - تحلیلی با شیوه استدلالی تحلیل محتوا و با استفاده از منابع کتابخانه¬ای به پرسش طرح شده پاسخ علمی می¬دهد. و سپس با تشریح عوامل موثر در تقویت نقش شورای امنیت و افزایش کارایی در پیشگیری از جنگ در خاور میانه و بیان اهمیت آن، به این نتایج می رسیم که بین نقش شورای امنیت سازمان ملل متحد به منظور پیشگیری از جنگ در خاور میانه ارتباط انکار ناپذیر و رابطه ناگسستنی وجود دارد که متاسفانه انجام نمی شود. پرونده مقاله