-
دسترسی آزاد مقاله
1 - سنجش میزان آسیب پذیری بافت های شهری در مواقع بروز بحران زلزله (مطالعه موردی: نواحی شهر قزوین)
بهرام امین زاده زینب عادلیآسیب پذیری را می توان مجموع سه عامل مقاومت فیزیکی بافت، عدم امکان امداد رسانی و عدم توان بازگشت پذیری شهر پس از بحران دانست. در این پژوهش، کوشش شده است تا میزان آسیب پذیری نواحی شهر قزوین با تعریف معیار های محیطی،جمعیتی-اجتماعی، اقتصادی، کالبدی، با استفاده از روش های تص چکیده کاملآسیب پذیری را می توان مجموع سه عامل مقاومت فیزیکی بافت، عدم امکان امداد رسانی و عدم توان بازگشت پذیری شهر پس از بحران دانست. در این پژوهش، کوشش شده است تا میزان آسیب پذیری نواحی شهر قزوین با تعریف معیار های محیطی،جمعیتی-اجتماعی، اقتصادی، کالبدی، با استفاده از روش های تصمیم گیری چند شاخصه مورد ارزیابی قرار گیرد. این سنجش ابتدا با روش فرایند تحلیل سلسله مراتبی صورت گرفت. به دلیل برخی از محدودیت های این روش، نتایج حاصل دور از واقعیت عینی به نظر می رسید. این مسئله که تصمیم گیری تنها براساس برآورد ذهنی و تقریبی تصمیم گیر باشد، امری اشتباه است؛ لذا این ارزیابی با روش دیگری که مبتنی بر مقادیر کمی متغیرهاست صورت پذیرفت. نتایج به دست آمده از روش، به واقعیت نزدیک تر است. در شهر قزوین3 ناحیه دارای آسیب پذیری زیاد، 9 ناحیه آسیب پذیری متوسط و 7 ناحیه آسیب پذیری کم می باشند. اولویت دهی به برنامه ها و تخصیص منابع در راستای کاهش آسیب پذیری نواحی با آسیب پذیری بالا از مهم ترین اقدامات پیش از بحران است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - سنجش میزان توسعه یافتگی بخش بهداشتی ودرمانی شهرستان های استان زنجان به روش تاکسونومی عددی درسال 1390
محمد جعفری حسن سیفی علی جعفریمقدمه : امروزه ، خدمات بهداشتی ودرمانی در هر جامعه زمینه ساز سلامت جسمی وروانی افراد و پیش نیاز توسعه ی پایدار است .البته لازمه ی این زمینه ، در دسترس بودن متوازن ومتعادل امکانات وتجهیزات بخش بهداشت ودرمان در نواحی مختلف جغرافیایی می باشد. هدف پژوهش حاضر سنجش وضعیت توسع چکیده کاملمقدمه : امروزه ، خدمات بهداشتی ودرمانی در هر جامعه زمینه ساز سلامت جسمی وروانی افراد و پیش نیاز توسعه ی پایدار است .البته لازمه ی این زمینه ، در دسترس بودن متوازن ومتعادل امکانات وتجهیزات بخش بهداشت ودرمان در نواحی مختلف جغرافیایی می باشد. هدف پژوهش حاضر سنجش وضعیت توسعه یافتگی ورتبه بندی شهرستان های استان زنجان از لحاظ دسترسی به شاخص های بهداشت ودرمان بود .روش پژوهش : این پژوهش از نظرهدف ،کاربردی وازنظرروش انجام تحلیلی وازنظر زمان اجرا مقطعی است که درسال 1390درشهرستان های استان زنجان انجام شد. جامعه آماری این پژوهش کلیه ی شهرستان های استان زنجان بود. آمار واطلاعات لازم برای محاسبه شاخص های منتخب از سالنامه آماری استان مربوط به سال 1390 بدست آمد ، سپس با استفاده از تکنیک تاکسونومی عددی وضعیت شهرستان های استان زنجان به لحاظ توسعه یافتگی در بخش بهداشت ودرمان مشخص گردید. یافته ها : یافته های تحقیق نشان داد که از نظر سطح نسبی توسعه یافتگی دربخش بهداشت ودرمان، شهرستان زنجان با میزان درجه توسعه یافتگی 0.6542 ، نسبتاً توسعه یافته ، شهرستان های ماهنشان ، طارم وابهر به ترتیب با میزان درجه توسعه یافتگی 0.7532،0.7753 و0.7759، کمتر توسعه یافته وشهرستان خدابنده با میزان درجه توسعه یافتگی 0.9801، شهرستان توسعه نیافته استان می باشد. در این بررسی شهرستان های خرمدره وایجرود به عنوان مناطق ناهمگن شناخته وحذف گردیدند.نتیجه گیری : شهرستان های استان زنجان از نظر برخورداری از شاخص های بهداشتی ودرمانی همسان نبوده واختلاف زیادی با یکدیگر دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - تحلیل جامعهشناختی توسعهیافتگی شهرستانهای استان آذربایجانشرقی با توجه به فضای اجتماعی- جغرافیایی
جعفر ابراهیمیچکیدهاز آن جایی که یکی از ارکان اصلی توسعه توجه به برابری و عدالت در توزیع منابع بین بخشهای مختلف جامعه میباشد لذا تمرکزگرایی و توزیع نامناسب امکانات و خدمات در مناطق مختلف همواره به عنوان یکی از آفات توسعه مطرح بوده است که نیاز به بررسی علمی دارد. در پژوهش حاضر هدف ا چکیده کاملچکیدهاز آن جایی که یکی از ارکان اصلی توسعه توجه به برابری و عدالت در توزیع منابع بین بخشهای مختلف جامعه میباشد لذا تمرکزگرایی و توزیع نامناسب امکانات و خدمات در مناطق مختلف همواره به عنوان یکی از آفات توسعه مطرح بوده است که نیاز به بررسی علمی دارد. در پژوهش حاضر هدف اصلی بررسی درجه توسعه یافتگی شهرستانهای استان آذربایجانشرقی بود که برای دستیابی به این هدف 31 شاخص توسعه در سه دسته شاخص های اجتماعی-فرهنگی، بهداشت وسلامت و اقتصادی و زیربنایی در 20 شهرستان مورد بررسی قرار گرفتند. روش پژوهش در مطالعه حاضر طبقهبندی استانها بر اساس مدل تاکسونومی عددی و تحلیل خوشهای بوده و روش گردآوری اطلاعات اسنادی بوده است. نتایج پژوهش نشان داد شهرستانهای تبریز، مرند و مراغه به ترتیب در رتبههای بالای توسعه یافتگی قرار دارند و شهرستانهای خدافرین و چاراویماق در رتبههای آخر قرار دارند. نتایج پژوهش نشان میدهد میزان توسعه یافتگی در قسمت غربی استان نسبت به نواحی شرقی بیشتر بوده است و سطح توسعه یافتگی در ارتباط با فاصله از مرکز، دسترسی به خطوط حمل ونقل ریلی وجادهای بوده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - تحلیل جامعه شناختی توسعه یافتگی شهرستانهای استان آذربایجانشرقی با توجه به فضای اجتماعی- جغرافیایی
جعفر ابراهیمی مصطفی ازکیا صمد رسول زادهچکیده از آن جایی که یکی از ارکان اصلی توسعه توجه به برابری و عدالت در توزیع منابع بین بخشهای مختلف جامعه میباشد لذا تمرکزگرایی و توزیع نامناسب امکانات و خدمات در مناطق مختلف همواره به عنوان یکی از آفات توسعه مطرح بوده است که نیاز به بررسی علمی دارد. در پژوهش حاضر هدف چکیده کاملچکیده از آن جایی که یکی از ارکان اصلی توسعه توجه به برابری و عدالت در توزیع منابع بین بخشهای مختلف جامعه میباشد لذا تمرکزگرایی و توزیع نامناسب امکانات و خدمات در مناطق مختلف همواره به عنوان یکی از آفات توسعه مطرح بوده است که نیاز به بررسی علمی دارد. در پژوهش حاضر هدف اصلی بررسی درجه توسعه یافتگی شهرستانهای استان آذربایجانشرقی بود که برای دستیابی به این هدف 31 شاخص توسعه در سه دسته شاخص های اجتماعی-فرهنگی، بهداشت وسلامت و اقتصادی و زیربنایی در 20 شهرستان مورد بررسی قرار گرفتند. روش پژوهش در مطالعه حاضر طبقهبندی استانها بر اساس مدل تاکسونومی عددی و تحلیل خوشهای بوده و روش گردآوری اطلاعات اسنادی بوده است. نتایج پژوهش نشان داد شهرستانهای تبریز، مرند و مراغه به ترتیب در رتبههای بالای توسعه یافتگی قرار دارند و شهرستانهای خدافرین و چاراویماق در رتبههای آخر قرار دارند. نتایج پژوهش نشان میدهد میزان توسعه یافتگی در قسمت غربی استان نسبت به نواحی شرقی بیشتر بوده است و سطح توسعه یافتگی در ارتباط با فاصله از مرکز، دسترسی به خطوط حمل ونقل ریلی وجادهای بوده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - بررسی چالش های توسعه پایدار شهر قزوین از منظر عدالت فضائی
محمود داوران اصغر نظریانیکی از ایده های اصلی توسعه پایدار، استقرار عدالت فضائی به منظور تامین رفاه، آزادی و امنیت برای همه شهروندان است. این مقاله برای بررسی چالشهای توسعه پایدار شهر قزوین از منظر عدالت فضائی از تکنیکهای تاپسیس، AHPو تاکسونومی عددی بهره می گیرد و تلاش می کند به این سوال پاسخ د چکیده کاملیکی از ایده های اصلی توسعه پایدار، استقرار عدالت فضائی به منظور تامین رفاه، آزادی و امنیت برای همه شهروندان است. این مقاله برای بررسی چالشهای توسعه پایدار شهر قزوین از منظر عدالت فضائی از تکنیکهای تاپسیس، AHPو تاکسونومی عددی بهره می گیرد و تلاش می کند به این سوال پاسخ دهد : آیا توزیع فضائی شاخصهای توسعه پایدار در سطح نواحی و مناطق شهر قزوین همگن است؟ این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی انجام گرفته و اطلاعات مورد نیاز از منابع کتابخانه ای گرد آوری شده است. آنالیز تاکسونومی شش ناحیه شهر قزوین را در رتبه کمتر توسعه یافته ارزیابی می کند و ناحیه 9 با 0/199 =Fi در رتبه نخست، 3/8 برابر توسعه یافته تر از ناحیه سه با 0/759 =Fi می باشد. در رتبه بندی مناطق شهری نیز منطقه سه با 0/762=Fi وضعیت مطلوبتری نسبت به مناطق 1 و 2 دارد. نتایج فوق چالشهای توسعه پایدار شهر قزوین را از منظر عدالت فضائی گزارش می کند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
6 - شناسایی و اولویتبندی بخشهای صنعتی پیشرو به منظور اعطای تسهیلات مالی توسط بانکها با تاکید بر شاخصهای مالی
محسن حمیدیانبخشهای دارای اولویت، در اصطلاح، به صنایعی اطلاق می شود که بر اساس روش ها و شاخص های اقتصادی و مالی بهترین عملکرد را داشته باشند. لازمه اولویتبندی آن است که بر حسب معیارها و استاندارهای اقتصادی و مالی، این بخشها به تفکیک مطالعه گردند و منطق اعطای تسهیلات در هر بخش ارا چکیده کاملبخشهای دارای اولویت، در اصطلاح، به صنایعی اطلاق می شود که بر اساس روش ها و شاخص های اقتصادی و مالی بهترین عملکرد را داشته باشند. لازمه اولویتبندی آن است که بر حسب معیارها و استاندارهای اقتصادی و مالی، این بخشها به تفکیک مطالعه گردند و منطق اعطای تسهیلات در هر بخش ارایه شود. در این مقاله با استفاده از شاخصهای مالی به بررسی وضعیت صنایع کشور در سال 1391 پرداخته شده است. صنایع مورد بررسی با استفاده از روش تحلیل عاملی و تاکسونومی عددی بر اساس کدهای سه رقمی آیسیک طبقه بندی، اولویتبندی و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. بر اساس نتایج به دست آمده صنایع تولید فلزات اساسی، تولید محصولات شیمیایی، تولید خودرو ملحقات آن و تولید محصولات اولیه آهن و فولاد دارای بهترین عملکرد بر اساس شاخص های مورد بررسی بوده و در اولویت پرداخت تسهیلات توسط بانکها قرار دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
7 - بررسی و تعیین شاخصهای توسعه انسانی-آموزش در استانهای کشور (در سالهای 1387 و 1388)
رضا زینل زاده صمد برزویان علیرضا قجریچکیده مطالعه و بررسی وضعیت توسعه انسانی، به ویژه در سطح استان های کشور در یک فاصله زمانی بیش از یک دهه از مهم ترین اقداماتی است که می بایست در عصر دانش و فناوری اطلاعات، اقتصاد دانش بنیان برنامه پنجم توسعه کشور در مسیر تحقق اهداف سند چشم انداز کشور انجام پذیرد. پژوهش چکیده کاملچکیده مطالعه و بررسی وضعیت توسعه انسانی، به ویژه در سطح استان های کشور در یک فاصله زمانی بیش از یک دهه از مهم ترین اقداماتی است که می بایست در عصر دانش و فناوری اطلاعات، اقتصاد دانش بنیان برنامه پنجم توسعه کشور در مسیر تحقق اهداف سند چشم انداز کشور انجام پذیرد. پژوهش حاضر با توجه به این مهم، انجام گرفته است. در این مقاله ضمن معرفی شاخص های سه گانه مستقیم، غیرمستقیم و مالی برای رفع انتقاد های وارده به روش شاخص توسعه انسانی در ترکیب شاخص ها، از تلفیق روشهای آماری چند متغیره استفاده شده است. لذا161 شاخص در دو مقطع زمانی1375 و 1388 به کمک تکنیک های تاکسونومی عددی و تجزیه به مولفه های اصلی با هم تلفیق شده و در نهایت ضریب توسعه نیافتگی هر یک از استان ها،در مقایسه با سایر استان ها محاسبه شده است. نتایج نشان میدهد که در متوسط ضریب عدم برخورداری بین استانها حدود 2/22 درصد بهبود به وجود آمده است،اما شدت نابرابری بین آنها افزایش یافته است. هم در سال 1375 و هم در سال 1388 از نظر ترکیب شاخص های اصلی توسعه انسانی، استان تهران در رتبه اول و استان سیستان و بلو چستان در رتبه آخر قرار دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
8 - تحلیلی بر روند تغییرات نابرابریهای ناحیهای و سطوح توسعه با استفاده از تکنیکهای برنامهریزی و تعیین سطوح توسعهیافتگی شهرستانهای استان اردبیل(1385-1365)
محمدتقی 2 معصومی محمد اثنیعشریچکیده نابرابری فضایی یا نابرابری منطقهای نوعی از نابرابری است که از پیامدهای منفی ویژهای برخوردار است. چنین نابرابری بهترین بهرهگیری از فضا را از جامعه گرفته و سبب گرد آمدن جغرافیایی عدم برخورداری شده و تخصیص مناسب و برنامهریزی شده منابع را در فضا ناممکن ساخته و چکیده کاملچکیده نابرابری فضایی یا نابرابری منطقهای نوعی از نابرابری است که از پیامدهای منفی ویژهای برخوردار است. چنین نابرابری بهترین بهرهگیری از فضا را از جامعه گرفته و سبب گرد آمدن جغرافیایی عدم برخورداری شده و تخصیص مناسب و برنامهریزی شده منابع را در فضا ناممکن ساخته و نقش فراوانی در مهاجرتهای برنامهریزی نشده دارد و در نهایت فرایند توسعهیافتگی متوازن را با مشکلاتی مواجه میسازد. هدف این تحقیق بررسی وضعیت شهرستانهای استان اردبیل از لحاظ وجود یا عدم وجود تعادل بین آنها از بعد برخورداری از شاخصهای توسعه، پی بردن به چگونگی عدم تعادل در صورت وجود بین شهرستانها و شناسایی مناطق برخوردار و محروم در استان و تعیین اولویتهای برنامهریزی در راستای کاهش فاصله بین شهرستانها و ایجاد تعادلهای منطقهای در استان بوده و بر این فرضیه استوار است که سطوح توسعهیافتگی بین شهرستانهای استان اردبیل از الگوی متوازنی برخوردار نبوده و عدم تعادلهای ناحیهای در استان وجود دارد. برای بررسی این موضوع با استفاده از آمار و اطلاعات موجود حاصل از نتایج تفصیلی سرشماریهای عمومی نفوس و مسکن مربوط به سالهای1365،1375و1385شهرستانهای استان اردبیل،40شاخص متعدد در زمینههای اقتصادی، فرهنگی، زیربنایی و بهداشتی-درمانی استخراج شده و با استفاده از تکنیکهای تحلیل منطقهای نظیر تاکسونومی عددی، ضریب تغییر ویلیامسون و ضریب آنتروپی، نابرابریهای منطقهای بین شهرستانهای استان بررسی گردید. نتیجه به دست آمده نشان داد شهرستان اردبیل طی مدت مورد مطالعه به دلیل مرکزیت اداری و سیاسی از لحاظ تمام شاخصهای توسعهای به کار رفته، موقعیت بهتری داشته است و برخوردارترین شهرستان بوده و شهرستانهای مغان و نیر محرومترین شهرستانهای استان بودهاند و از مجموع نه شهرستان استان، شهرستان اردبیل از حد متوسط توسعه برخوردار بوده و شهرستانهای خلخال، پارسآباد، نمین، کوثر، مشکینشهر و بیله سوار شهرستاهای محروم و شهرستانهای نیر و مغان نیز شهرستانهای خیلی محروم بودهاند و برنامهریزی در جهت کاهش عدم تعادلهای منطقهای در استان امری ضروری و اجتناب ناپذیر میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
9 - سنجش سطح توسعه اجتماعی مناطق روستایی(مطالعه موردی شهرستان داراب )
ناصر مطیعی حسین خوشبخت مسعود ساجدی ابوالفضل رنجبرچکیده مسئله توسعه اجتماعی همواره یکی از مسائل مهم و چالش برانگیز برای انتخاب جهت گیری ها و سیاست های مناسب در عرصه عمل بوده است. غفلت از جنبه های اجتماعی توسعه نقش بسیاری را در استمرار توسعه نیافتگی در مناطق روستایی داشته است. هدف این پژوهش، سنجش سطح توسعه اجتماعی منا چکیده کاملچکیده مسئله توسعه اجتماعی همواره یکی از مسائل مهم و چالش برانگیز برای انتخاب جهت گیری ها و سیاست های مناسب در عرصه عمل بوده است. غفلت از جنبه های اجتماعی توسعه نقش بسیاری را در استمرار توسعه نیافتگی در مناطق روستایی داشته است. هدف این پژوهش، سنجش سطح توسعه اجتماعی مناطق روستایی شهرستان داراب استان فارس بود. این تحقیق به لحاظ هدف کاربری که به روش میدانی انجام شد. جامعه آماری پژوهش شامل 79262 نفر از ساکنان مناطق روستایی (بالای 15 سال) شهرستان داراب استان فارس بودند. با استفاده از فرمول نمونه گیری کوکران تعداد 364 نفر از آنها به روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی مورد مطالعه قرار گرفتند. برای جمع آوری دادهها و اطلاعات از پرسشنامه و دادهها و اطلاعات مرکز آمار ایران استفاده شد. روایی پرسشنامه با استفاده از پانل متخصصان تایید شد و به منظور سنجش پایایی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد، ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شده برای پرسشنامه مذکور 74/0 به دست آمد. به منظور محاسبه شاخص ترکیبی برای هر یک از معیار ها از روش تحلیل مؤلفه های اصلی استفاده گردید، همچنین برای محاسبه شاخص ترکیبی کل و رتبه بندی دهستان ها از روش تاکسونومی عددی استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که از لحاظ توسعه اجتماعی به ترتیب دهستانهای هشیوار، پاسخن، قریه الخیر، فورگ، بالش، بختاجرد، رستاق، قلعه بیابان، فسارود، آبشور، کوهستان و نصروان قرار دارند. همچنین، نتایج حاکی از آن بود که هفت دهستان در گروه سطح توسعه اجتماعی بالا، سه دهستان در گروه سطح توسعه اجتماعی متوسط و دو دهستان در گروه محروم از لحاظ سطح توسعه اجتماعی طبقه بندی شده اند. همچنین ضریب تغییرات بدست آمده بیانگر این است که تفاوت زیادی در سطح توسعهیافتگی اجتماعی در دهستانهای شهرستان داراب در معیارهای مختلف وجود دارد. لذا برای توسعه اجتماعی هماهنگ و یکپارچه دهستانهای شهرستان داراب، تمرکز زدایی در هر یک از معیارهای توسعه اجتماعی ضروری است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
10 - ارزیابی شهرستانهای استان لرستان از نظر شاخصهای توسعه گردشگری
محمد صادق علیائی کاظم خزاییچکیده استان لرستان با وجود پتانسیلهای فراوانی که در زمینه گردشگری دارد، تا به حال نتوانسته است سهم مناسبی در بازار گردشگری به دست آورد؛ با این اوصاف پژوهش حاضر با هدف تحلیل سطح بهره مندی شهرستانهای استان لرستان، از نظر شاخصهای توسعه گردشگری که شامل 10 شاخص برای 9 شه چکیده کاملچکیده استان لرستان با وجود پتانسیلهای فراوانی که در زمینه گردشگری دارد، تا به حال نتوانسته است سهم مناسبی در بازار گردشگری به دست آورد؛ با این اوصاف پژوهش حاضر با هدف تحلیل سطح بهره مندی شهرستانهای استان لرستان، از نظر شاخصهای توسعه گردشگری که شامل 10 شاخص برای 9 شهرستان استان میباشند پرداخته است. روش پژوهش حاضر از نوع توصیفی – تحلیلی است و برای تجزیه و تحلیل دادهها از مدل تحلیل مکانی تاکسونومی عددی استفاده شده است، سپس با استفاده از map Arc نقشه توزیع فضایی شاخصهای توسعه گردشگری در سطح شهرستانهای استان ترسیم و به تحلیل توزیع فضایی و سطح بهره مندی زیرساختهای گردشگری در استان پرداخته شده است. نتایج پژوهش بیانگر این است که شهرستانهای خرم آباد و بروجرد برخوردارترین و شهرستانهای الیگودرز، کوهدشت، دورود، پلدختر، دلفان، ازنا و سلسله از نظر شاخصهای توسعه گردشکری، به ترتیب در رتبههای سوم تا نهم قرار دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
11 - بازنگری در وضعیت گونههای جنسL. Trigonella (بخشه Bucerates Boiss.) در ایران
فهیمه سلیم پور سیده مهسا صفی الدین اردبیلی فریبا شریف نیاشنبلیله (Trigonella L.)، یکی از جنسهای زراعی و مرتعی تیره بقولات (Fabaceae) مشتمل بر گونه هایی با برگ های مرکب سه برگچهای است. بخشه Bucerates، بزرگترین بخشه و با حضور ۱۰ گونه در ایران میباشد. باتوجه به شباهتهای مشاهده شده در صفات ریخت شناسی جام گل دراین بخشه با جنس چکیده کاملشنبلیله (Trigonella L.)، یکی از جنسهای زراعی و مرتعی تیره بقولات (Fabaceae) مشتمل بر گونه هایی با برگ های مرکب سه برگچهای است. بخشه Bucerates، بزرگترین بخشه و با حضور ۱۰ گونه در ایران میباشد. باتوجه به شباهتهای مشاهده شده در صفات ریخت شناسی جام گل دراین بخشه با جنس Medicago، مطالعه فنتیکی ۱۲ گونه از جنسTrigonella، ۶ گونه از جنس Medicago، ۱ گونه از جنس Melilotus، و ۱ گونه از جنس Trifolium، انجام گرفت. تاکسونومی عددی با استفاده از ۶۰ صفت ریخت شناسی در۲۰ گونه مذکور انجام گرفت. تجزیه خوشهای به روش Average linkage، دو گروه اصلی را مشخص نمود. گونه Melilotus officinalis و گونه Trifolium scabrumهرکدام در شاخههای مجزا از سایرگونهها قرار گرفتند. گونه های بخشه Bucerates یک گروه مجزا از سایرگونههای جنسTrigonellaرا تشکیلدادند و براساس مشابهت در صفات ریخت شناسی جام گل و وجود مکانیسم گرده افشانی در مجاورتجنسMedicagoقرار گرفتند که احتمال انتقال گونههای این بخشه را در جنس Medicago قوت میبخشد. کرکداری کاسه گل و رگبندی سطح نیام از مهمترین صفات در تفکیک گونهی T. geminiflora، از گونه T. monantha میباشد که سابقاَ به عنوان زیر گونهی گونه مذکور معرفی شدند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
12 - ارزیابی توان اکولوژیکی جهت توسعه شهری با استفاده از مدل های تصمیم گیری چند معیاره (مطالعه موردی: استان اردبیل)
کلثوم یارمحمدی زهرا خدابخشی امین نظرپور دزکییکی از مراحل اصلی آمایش سرزمین تعیین توان اکولوژیکی سرزمین است. از آنجا که نمی توان توسعه شهر ها را محدود ساخت باید آنها را متناسب با نیازهای امروز و فردای بشر آماده نمود، به گونه ای که از وارد آمدن آسیب بر محیط زیست جلوگیری شود هدف از تحقیق حاضر ارزیابی توان اکولوژیکی چکیده کاملیکی از مراحل اصلی آمایش سرزمین تعیین توان اکولوژیکی سرزمین است. از آنجا که نمی توان توسعه شهر ها را محدود ساخت باید آنها را متناسب با نیازهای امروز و فردای بشر آماده نمود، به گونه ای که از وارد آمدن آسیب بر محیط زیست جلوگیری شود هدف از تحقیق حاضر ارزیابی توان اکولوژیکی استان اردبیل جهت توسعه شهری است.در این پژوهش به پهنه بندی توان اکولوژیکی استان اردبیل با استفاده از تلفیق مدل فازی و آنتروپی شانون پرداخته و سپس با بهره گیری از روش تاکسونومی عددی اقدام به اولویت بندی توان های محیطی استان اردبیل شده است تا در پنج بازه بسیار مطلوب، مطلوب، متوسط ،ضعیف و بسیار ضعیف توان منطقه جهت توسعه پایدار شهری مشخص شود. به کارگیری مدل های چند معیاره از جمله استنتاج گر فازی و تولید نقشه هایی که به واقعیت نزدیک هستند کمک مؤثری برای تشخیص اراضی جهت استقرار و توسعه شهری استان اردبیل می تواند بکند. نتایج تحقیق نشان دادکه در هر دو روش (فازی و تاکسونومی) قسمت های شمالی استان جز مناطق مناسب تا خیلی مناسب، قسمت های جنوبی متوسط نامناسب، بخش هایی از قسمت های شرقی متوسط تا مناسب و قسمت های غربی نامناسب می باشند. براساس یافته ها مناطق خیلی مناسب 24/12 درصد، مناسب 27/18 درصد، متوسط 40/20 درصد، نامناسب 13/25 درصد، خیلی نامناسب 96/23 درصد استان را شامل می شود. نتایج تحقیق می تواند کمک شایانی در مکان گزینی مناسب شهرها جهت پیشگیری از بحران های محیط زیست و استفاده شایسته و پایدار از امکانات یک منطقه بشمار آید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
13 - ارزیابی توان اکولوژیکی جهت توسعه شهری با استفاده از مدل های تصمیم گیری چند معیاره (مطالعه موردی: استان اردبیل)
کلثوم یارمحمدی زهرا خدابخشی امین نظرپور دزکییکی از مراحل اصلی آمایش سرزمین تعیین توان اکولوژیکی سرزمین است. از آنجا که نمی توان توسعه شهر ها را محدود ساخت باید آنها را متناسب با نیازهای امروز و فردای بشر آماده نمود، به گونه ای که از وارد آمدن آسیب بر محیط زیست جلوگیری شود هدف از تحقیق حاضر ارزیابی توان اکولوژیکی چکیده کاملیکی از مراحل اصلی آمایش سرزمین تعیین توان اکولوژیکی سرزمین است. از آنجا که نمی توان توسعه شهر ها را محدود ساخت باید آنها را متناسب با نیازهای امروز و فردای بشر آماده نمود، به گونه ای که از وارد آمدن آسیب بر محیط زیست جلوگیری شود هدف از تحقیق حاضر ارزیابی توان اکولوژیکی استان اردبیل جهت توسعه شهری است. در این پژوهش به پهنه بندی توان اکولوژیکی استان اردبیل با استفاده از تلفیق مدل فازی و آنتروپی شانون پرداخته و سپس با بهره گیری از روش تاکسونومی عددی اقدام به اولویت بندی توان های محیطی استان اردبیل شده است تا در پنج بازه بسیار مطلوب، مطلوب، متوسط ،ضعیف و بسیار ضعیف توان منطقه جهت توسعه پایدار شهری مشخص شود. به کارگیری مدل های چند معیاره از جمله استنتاج گر فازی و تولید نقشه هایی که به واقعیت نزدیک هستند کمک مؤثری برای تشخیص اراضی جهت استقرار و توسعه شهری استان اردبیل می تواند بکند. نتایج تحقیق نشان دادکه در هر دو روش (فازی و تاکسونومی) قسمت های شمالی استان جز مناطق مناسب تا خیلی مناسب، قسمت های جنوبی متوسط نامناسب، بخش هایی از قسمت های شرقی متوسط تا مناسب و قسمت های غربی نامناسب می باشند. براساس یافته ها مناطق خیلی مناسب 24/12 درصد، مناسب 27/18 درصد، متوسط 40/20 درصد، نامناسب 13/25 درصد، خیلی نامناسب 96/23 درصد استان را شامل می شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
14 - سطحبندی توسعهیافتگی شهرستانهای استان بوشهر با استفاده از مدل تاکسونومی عددی
غلامرضا مرادی مهسا دهقانیانارزیابی میزان توسعهیافتگی جوامع از دغدغههای برنامهریزان منطقهای در همه کشورها بوده است. بهکارگیری معیارهای کمّی جهت سطحبندی سکونتگاهها منجر به شناخت میزان نابرابری نقاط سکونتگاهی شده و معیاری جهت کاهش و رفع نابرابریهای میان آنها محسوب میگردد. برای رفع عدم تعاد چکیده کاملارزیابی میزان توسعهیافتگی جوامع از دغدغههای برنامهریزان منطقهای در همه کشورها بوده است. بهکارگیری معیارهای کمّی جهت سطحبندی سکونتگاهها منجر به شناخت میزان نابرابری نقاط سکونتگاهی شده و معیاری جهت کاهش و رفع نابرابریهای میان آنها محسوب میگردد. برای رفع عدم تعادل منطقهای، باید مناطق از نظر میزان برخورداری در زمینههای مختلف شناسایی و سطحبندی شود. هدف این پژوهش، شناسایی مناطق محروم و برنامهریزی برای کاهش شکافهای درون منطقهای جهت نیل به توسعه متوازن است. در این پژوهش 12 شاخص جهت بررسی توسعهیافتگی در چارچوب آنالیز تاکسونومی عددی اقدام به سطحبندی درجه توسعهیافتگی شهرستانهای استان بوشهر، انتخابشده است. روش کار این تحقیق توصیفی- تحلیلی است. در این سطحبندی، شهرستان بوشهر با ضریب توسعهیافتگی 0.01382 برخوردارترین و شهرستان جم با ضریب 0.724444 محرومترین شهرستان استان شناساییشده است. بر پایه این تحقیق الگوی مرکز-پیرامون بر ساختار فضایی استان بوشهر حاکم است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
15 - تحلیل کمی عوامل موثر بر سلامتی به منظور تحقق اهداف برنامهریزی شهری و منطقه ای مطالعه ی موردی : شهرستان های استان اصفهان
مهین نسترن عنایت اله میرزاییبرای رسیدن به توسعه ی پایدار شاخص های مربوط به سلامت نقش ارزنده ای را به عهده دارند، سلامتی به عنوان رفاه کامل جسمی، روانی و اجتماعی، پیوندی وثیق با عرصه های اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و ... داشته و دغدغه خاطر بسیاری از کشورها است. هدف از این تحقیق شناخت اهمیت شاخص های موث چکیده کاملبرای رسیدن به توسعه ی پایدار شاخص های مربوط به سلامت نقش ارزنده ای را به عهده دارند، سلامتی به عنوان رفاه کامل جسمی، روانی و اجتماعی، پیوندی وثیق با عرصه های اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و ... داشته و دغدغه خاطر بسیاری از کشورها است. هدف از این تحقیق شناخت اهمیت شاخص های موثر بر سلامت و تحلیل وضعیت شهرستان های استان اصفهان از نظر این شاخص ها می باشد. بر این اساس شهرستان های استان اصفهان نسبت به همدیگر، مقایسه و رتبه بندی شده اند. اما در این سنجش، محدودیتهایی از جمله تعدد شاخص ها، وزن و واحد متفاوت آنها و چگونگی انتخاب آنها وجود داشته که برای رفع این مشکلات ابتدا روش تحلیلی عاملی به منظور خلاصه سازی و وزن دهی به شاخص ها به کار گرفته شده و سپس از روش تاکسونومی عددی و تحلیل سلسله مراتبی (AHP) جهت رتبه - بندی شهرستان ها استفاده شده است. لذا روش تحقیق در این پژوهش توصیفی – تحلیلی با تکیه بر آمار سال 1388 می باشد. گرچه سطح بندی با روش های متفاوت به کرات به کار گرفته شده اما تاکنون بر شاخص های سلامت شهرستان های استان اصفهان تحلیلی صورت نگرفته است و تنها با تکیه بر یافته های این تحقیق می توان استنباط کرد که شاخص- هایی چون رشد جمعیت، تعداد پزشک عمومی به ازای هر ده هزار نفر ، تعداد مراکز بهداشتی – درمانی به ازای هر صد هزار نفر، میزان باسوادی بزرگسالان و ... بیش ترین تأثیر را در شاخص سلامت داشته است. همچنین بر اساس یافته های این تحقیق، شهرستان های لنجان ، اردستان و نطنز از وضعیت بهتری نسبت به دیگر شهرستان ها برخوردارند. در حالی که شهرستان های فریدونشهر، نجف آباد، شاهین شهر و برخوار و چادگان در وضعیت نامناسبی قرار دارند. در پایان نیز راهکارهایی به منظور ارتقاء وضعیت سلامت شهرستان ها پیشنهاد شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
16 - بررسی و تعیین شاخصهای توسعه انسانی-آموزش در استانهای کشور (در سالهای 1387 و 1388)
رضا زینل زاده صمد برزویان علیرضا قجریچکیده مطالعه و بررسی وضعیت توسعه انسانی، به ویژه در سطح استان های کشور در یک فاصله زمانی بیش از یک دهه از مهم ترین اقداماتی است که می بایست در عصر دانش و فناوری اطلاعات، اقتصاد دانش بنیان برنامه پنجم توسعه کشور در مسیر تحقق اهداف سند چشم انداز کشور انجام پذیرد. پژوهش چکیده کاملچکیده مطالعه و بررسی وضعیت توسعه انسانی، به ویژه در سطح استان های کشور در یک فاصله زمانی بیش از یک دهه از مهم ترین اقداماتی است که می بایست در عصر دانش و فناوری اطلاعات، اقتصاد دانش بنیان برنامه پنجم توسعه کشور در مسیر تحقق اهداف سند چشم انداز کشور انجام پذیرد. پژوهش حاضر با توجه به این مهم، انجام گرفته است. در این مقاله ضمن معرفی شاخص های سه گانه مستقیم، غیرمستقیم و مالی برای رفع انتقاد های وارده به روش شاخص توسعه انسانی در ترکیب شاخص ها، از تلفیق روشهای آماری چند متغیره استفاده شده است. لذا161 شاخص در دو مقطع زمانی1375 و 1388 به کمک تکنیک های تاکسونومی عددی و تجزیه به مولفه های اصلی با هم تلفیق شده و در نهایت ضریب توسعه نیافتگی هر یک از استان ها،در مقایسه با سایر استان ها محاسبه شده است. نتایج نشان میدهد که در متوسط ضریب عدم برخورداری بین استانها حدود 2/22 درصد بهبود به وجود آمده است،اما شدت نابرابری بین آنها افزایش یافته است. هم در سال 1375 و هم در سال 1388 از نظر ترکیب شاخص های اصلی توسعه انسانی، استان تهران در رتبه اول و استان سیستان و بلو چستان در رتبه آخر قرار دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
17 - تحلیلی بر روند تغییرات نابرابریهای ناحیهای و سطوح توسعه با استفاده از تکنیکهای برنامهریزی و تعیین سطوح توسعهیافتگی شهرستانهای استان اردبیل(1385-1365)
محمدتقی 2 معصومی محمد اثنیعشریچکیده نابرابری فضایی یا نابرابری منطقهای نوعی از نابرابری است که از پیامدهای منفی ویژهای برخوردار است. چنین نابرابری بهترین بهرهگیری از فضا را از جامعه گرفته و سبب گرد آمدن جغرافیایی عدم برخورداری شده و تخصیص مناسب و برنامهریزی شده منابع را در فضا ناممکن ساخته و چکیده کاملچکیده نابرابری فضایی یا نابرابری منطقهای نوعی از نابرابری است که از پیامدهای منفی ویژهای برخوردار است. چنین نابرابری بهترین بهرهگیری از فضا را از جامعه گرفته و سبب گرد آمدن جغرافیایی عدم برخورداری شده و تخصیص مناسب و برنامهریزی شده منابع را در فضا ناممکن ساخته و نقش فراوانی در مهاجرتهای برنامهریزی نشده دارد و در نهایت فرایند توسعهیافتگی متوازن را با مشکلاتی مواجه میسازد. هدف این تحقیق بررسی وضعیت شهرستانهای استان اردبیل از لحاظ وجود یا عدم وجود تعادل بین آنها از بعد برخورداری از شاخصهای توسعه، پی بردن به چگونگی عدم تعادل در صورت وجود بین شهرستانها و شناسایی مناطق برخوردار و محروم در استان و تعیین اولویتهای برنامهریزی در راستای کاهش فاصله بین شهرستانها و ایجاد تعادلهای منطقهای در استان بوده و بر این فرضیه استوار است که سطوح توسعهیافتگی بین شهرستانهای استان اردبیل از الگوی متوازنی برخوردار نبوده و عدم تعادلهای ناحیهای در استان وجود دارد. برای بررسی این موضوع با استفاده از آمار و اطلاعات موجود حاصل از نتایج تفصیلی سرشماریهای عمومی نفوس و مسکن مربوط به سالهای1365،1375و1385شهرستانهای استان اردبیل،40شاخص متعدد در زمینههای اقتصادی، فرهنگی، زیربنایی و بهداشتی-درمانی استخراج شده و با استفاده از تکنیکهای تحلیل منطقهای نظیر تاکسونومی عددی، ضریب تغییر ویلیامسون و ضریب آنتروپی، نابرابریهای منطقهای بین شهرستانهای استان بررسی گردید. نتیجه به دست آمده نشان داد شهرستان اردبیل طی مدت مورد مطالعه به دلیل مرکزیت اداری و سیاسی از لحاظ تمام شاخصهای توسعهای به کار رفته، موقعیت بهتری داشته است و برخوردارترین شهرستان بوده و شهرستانهای مغان و نیر محرومترین شهرستانهای استان بودهاند و از مجموع نه شهرستان استان، شهرستان اردبیل از حد متوسط توسعه برخوردار بوده و شهرستانهای خلخال، پارسآباد، نمین، کوثر، مشکینشهر و بیله سوار شهرستاهای محروم و شهرستانهای نیر و مغان نیز شهرستانهای خیلی محروم بودهاند و برنامهریزی در جهت کاهش عدم تعادلهای منطقهای در استان امری ضروری و اجتناب ناپذیر میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
18 - سنجش سطح توسعه اجتماعی مناطق روستایی(مطالعه موردی شهرستان داراب )
ناصر مطیعی حسین خوشبخت مسعود ساجدی ابوالفضل رنجبرچکیده مسئله توسعه اجتماعی همواره یکی از مسائل مهم و چالش برانگیز برای انتخاب جهت گیری ها و سیاست های مناسب در عرصه عمل بوده است. غفلت از جنبه های اجتماعی توسعه نقش بسیاری را در استمرار توسعه نیافتگی در مناطق روستایی داشته است. هدف این پژوهش، سنجش سطح توسعه اجتماعی منا چکیده کاملچکیده مسئله توسعه اجتماعی همواره یکی از مسائل مهم و چالش برانگیز برای انتخاب جهت گیری ها و سیاست های مناسب در عرصه عمل بوده است. غفلت از جنبه های اجتماعی توسعه نقش بسیاری را در استمرار توسعه نیافتگی در مناطق روستایی داشته است. هدف این پژوهش، سنجش سطح توسعه اجتماعی مناطق روستایی شهرستان داراب استان فارس بود. این تحقیق به لحاظ هدف کاربری که به روش میدانی انجام شد. جامعه آماری پژوهش شامل 79262 نفر از ساکنان مناطق روستایی (بالای 15 سال) شهرستان داراب استان فارس بودند. با استفاده از فرمول نمونه گیری کوکران تعداد 364 نفر از آنها به روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی مورد مطالعه قرار گرفتند. برای جمع آوری دادهها و اطلاعات از پرسشنامه و دادهها و اطلاعات مرکز آمار ایران استفاده شد. روایی پرسشنامه با استفاده از پانل متخصصان تایید شد و به منظور سنجش پایایی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد، ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شده برای پرسشنامه مذکور 74/0 به دست آمد. به منظور محاسبه شاخص ترکیبی برای هر یک از معیار ها از روش تحلیل مؤلفه های اصلی استفاده گردید، همچنین برای محاسبه شاخص ترکیبی کل و رتبه بندی دهستان ها از روش تاکسونومی عددی استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که از لحاظ توسعه اجتماعی به ترتیب دهستانهای هشیوار، پاسخن، قریه الخیر، فورگ، بالش، بختاجرد، رستاق، قلعه بیابان، فسارود، آبشور، کوهستان و نصروان قرار دارند. همچنین، نتایج حاکی از آن بود که هفت دهستان در گروه سطح توسعه اجتماعی بالا، سه دهستان در گروه سطح توسعه اجتماعی متوسط و دو دهستان در گروه محروم از لحاظ سطح توسعه اجتماعی طبقه بندی شده اند. همچنین ضریب تغییرات بدست آمده بیانگر این است که تفاوت زیادی در سطح توسعهیافتگی اجتماعی در دهستانهای شهرستان داراب در معیارهای مختلف وجود دارد. لذا برای توسعه اجتماعی هماهنگ و یکپارچه دهستانهای شهرستان داراب، تمرکز زدایی در هر یک از معیارهای توسعه اجتماعی ضروری است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
19 - ارزیابی شهرستانهای استان لرستان از نظر شاخصهای توسعه گردشگری
محمد صادق علیائی کاظم خزاییچکیده استان لرستان با وجود پتانسیلهای فراوانی که در زمینه گردشگری دارد، تا به حال نتوانسته است سهم مناسبی در بازار گردشگری به دست آورد؛ با این اوصاف پژوهش حاضر با هدف تحلیل سطح بهره مندی شهرستانهای استان لرستان، از نظر شاخصهای توسعه گردشگری که شامل 10 شاخص برای 9 شه چکیده کاملچکیده استان لرستان با وجود پتانسیلهای فراوانی که در زمینه گردشگری دارد، تا به حال نتوانسته است سهم مناسبی در بازار گردشگری به دست آورد؛ با این اوصاف پژوهش حاضر با هدف تحلیل سطح بهره مندی شهرستانهای استان لرستان، از نظر شاخصهای توسعه گردشگری که شامل 10 شاخص برای 9 شهرستان استان میباشند پرداخته است. روش پژوهش حاضر از نوع توصیفی – تحلیلی است و برای تجزیه و تحلیل دادهها از مدل تحلیل مکانی تاکسونومی عددی استفاده شده است، سپس با استفاده از map Arc نقشه توزیع فضایی شاخصهای توسعه گردشگری در سطح شهرستانهای استان ترسیم و به تحلیل توزیع فضایی و سطح بهره مندی زیرساختهای گردشگری در استان پرداخته شده است. نتایج پژوهش بیانگر این است که شهرستانهای خرم آباد و بروجرد برخوردارترین و شهرستانهای الیگودرز، کوهدشت، دورود، پلدختر، دلفان، ازنا و سلسله از نظر شاخصهای توسعه گردشکری، به ترتیب در رتبههای سوم تا نهم قرار دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
20 - سطح بندی توسعه یافتگی دهستان های استان اردبیل بر اساس مدل تاکسونومی عددی
جعفر جعفرزاده هاشم رستم زاده ایرج خوش باطنبه کارگیری معیارها و روش های کمّی جهت سطح بندی سکونتگاه ها در سیستم فضایی مناطق از سویی منجر به شناخت میزان نابرابری نقاط سکونتگاهی شده و از سوی دیگر معیاری جهت تلاش در راستای کاهش و رفع نابرابری های موجود میان آن ها محسوب می گردد. به منظور حل مسائل ناشی از عدم تعادل ها چکیده کاملبه کارگیری معیارها و روش های کمّی جهت سطح بندی سکونتگاه ها در سیستم فضایی مناطق از سویی منجر به شناخت میزان نابرابری نقاط سکونتگاهی شده و از سوی دیگر معیاری جهت تلاش در راستای کاهش و رفع نابرابری های موجود میان آن ها محسوب می گردد. به منظور حل مسائل ناشی از عدم تعادل های منطقه ای، گام نخست شناخت و سطح بندی مناطق از نظر میزان برخورداری در زمینه های اجتماعی، اقتصادی و خدماتی می باشد. در این پژوهش با به کارگیری هشت شاخص جهت بررسی توسعه یافتگی در چارچوب آنالیز تاکسونومی عددی (NTA) اقدام به سطح بندی درجه توسعه یافتگی دهستان های استان اردبیل شده است. روش کار این تحقیق توصیفی تحلیلی می باشد. جامعه آماری تحقیق حاضر کلیه 69 دهستان استان اردبیل می باشد. در این سطح بندی ، دهستان کلخوران از بخش مرکزی شهرستان اردبیل با ضریب توسعه یافتگی 0.3 برخوردارترین و دهستان قشلاق شرقی از بخش قشلاق دشت شهرستان بیله سوار با ضریب توسعه یافتگی 0.96 جزو محروم ترین دهستان های استان شناسایی شده اند. بر پایه این تحقیق الگوی مرکز_ پیرامون بر ساختار فضایی دهستان های استان اردبیل حاکم است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
21 - مقایسه تطبیقی توسعه یافتگی مناطق شهری رشت با استفاده از روش های ارزیابی چند شاخصه
علیرضا دانش نظافت نصراله مولایی هشجین اکبر معتمدی مهرکمبود منابع و امکانات در مناطق شهری سنجش کارایی مناطق را ضروری می سازد. بنابراین منابع باید به گونه ای تخصیص داده شود که بتوان بیشترین خدمات را از طریق منابع موجود عرضه کرد. برای شناخت توسعه یافتگی یا عدم توسعه یافتگی مناطق به بررسی الگوی نابرابری ها و تفاوت های میان آن چکیده کاملکمبود منابع و امکانات در مناطق شهری سنجش کارایی مناطق را ضروری می سازد. بنابراین منابع باید به گونه ای تخصیص داده شود که بتوان بیشترین خدمات را از طریق منابع موجود عرضه کرد. برای شناخت توسعه یافتگی یا عدم توسعه یافتگی مناطق به بررسی الگوی نابرابری ها و تفاوت های میان آن ها و بررسی میزان برتری یک مکان نسبت به ساختار مکان های مشابه در سطح شهر مورد نیاز است. شناخت تفاوت های موجود بین مناطق مختلف در سطح شهر از نظر میزان برخورداری آن ها از شاخص های گوناگون، به منظور آگاهی از سطوح توسعه و یا محرومیت، کاهش نابرابری های منطقه ای و تنظیم بر نامه های متناسب با شرایط و امکانات هر منطقه، ضرورتی اجتناب ناپذیر است. در این پژوهش به رتبه بندی و تعیین درجه توسعه یافتگی مناطق شهری رشت بر اساس 36 شاخص درپنج گروه آموزشی، بهداشتی درمانی، فرهنگی اجتماعی، اقتصادی تجاری و تاسیسات شهری پرداخته شده است. برای رسیدن به اهداف مطالعه از مدل های تاکسونومی عددی، موریس و تاپسیس استفاده شده است. با به کارگیری این مدل ها و آنالیز هر یک از آن ها مناطق پنج گانه شهر رشت رتبه بندی و سطوح توسعه یافتگی هریک به تفکیک مشخص گردیده است. نتایج مطالعات نشان می دهد که امکانات و خدمات بیشتر در مرکز شهر تمرکز یافته اند.از این رو نابرابری در مناطق پنج گانه با اختلاف زیاد مشاهده می گردد. به طوری که در آنالیز هر سه مدل مناطق یک و دو از وضعیت مطلوب تری برخوردارند ولی منطقه پنج جزء محرومترین مناطق می باشد در حقیقت هر چه از مرکز شهر فاصله می گیریم از شدت برخورداری از امکانات و خدمات کاسته می شود. این امر حاصل نتایج سیاست های رشد قطبی است که در نتیجه آن تمام امکانات و قدرت در یک یا چند منطقه تمرکز می یابد و سایر مناطق به صورت حاشیه ای عمل می کنند. به دلیل نوع ماهیت و تفاوت شیوه ارزش دهی به شاخص ها درجه توسعه یافتگی مناطق مورد مطالعه در هر مدل متفاوت از دیگری است. از این به منظور رسیدن به نتیجه واحد در سنجش توسعه یافتگی مناطق درصد تغییرات شدت تغیرات و ضریب اختلاف محاسبه و نتایج حاصل به تفکیک شاخص ها استخراج گردیده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
22 - Ranking and Level of Development According to the Agricultural Indices, Case Study: Sistan Region
Ali Sardar Shahraki Javad Shahraki Seyed Arman Hashemi MonfaredSistan region is one of the most important agricultural areas in the province of Sistan and Baluchistan. Therefore, given the heterogeneity in agriculture and recognizing these differences, the aim of this study was to obtain the level of development of agriculture in t چکیده کاملSistan region is one of the most important agricultural areas in the province of Sistan and Baluchistan. Therefore, given the heterogeneity in agriculture and recognizing these differences, the aim of this study was to obtain the level of development of agriculture in the Sistan region. To obtain this purpose two Fuzzy Analytical Hierarchy Process (FAHP) and the numerical taxonomy was used in a view of 20 indicators in the agricultural sector in the region. The required data was achieved by filling out the questionnaire certified experts and statistical yearbooks in the agricultural sector. Data analysis was used by Matlab and SPSS software. Results of numerical taxonomy showed that Markazi, Shibab and Poshteab sectors component parts were less developed. Also, Jazinak and Miyankangi are in the category sections were undeveloped. The results of Fuzzy Analytical Hierarchy Process (FAHP) model indicated that Markazi, Shibab and Poshteab sectors are in the first rank of development, in terms of agricultural indices in the region. Jazinak and Miyankangi are in the fourth and fifth ranking. Therefore, in general, it is clear that the level of development of agricultural in Sistan region isn’t in good condition. In this regard itis suggested that appropriate planning to promote agricultural development is on the agenda should be applied. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
23 - Rural Development Factors with an Emphasis on the Role of Cooperatives in Guilan Province, Iran
حسین اصدق پور زهرا امیریRural development is a process involving local people in solving their problems. As a strategy designed to improve the social and economic well-being of rural populations, rural developmentundoubtedlysupportsnation-widedevelopmentina country like Iran with a rural-based چکیده کاملRural development is a process involving local people in solving their problems. As a strategy designed to improve the social and economic well-being of rural populations, rural developmentundoubtedlysupportsnation-widedevelopmentina country like Iran with a rural-basedsociety. Theconstitutionof the Islamic Republic of Iran stipulates that rural development should be viewed as a key function of the government. This paper aimsto determine factors that constitute rural development in GuilanProvince(North of Iran).The presentstudyexamined75 rural development indices derived from official documents.Theywerethenstandardized and classified according to six factorsusing the numerical taxonomy approach:humanresources, infrastructure costs, socio-cultural costs, economic performance, location and natural resources, and rural management. Share of each factor was rated by statistical analysis. The results of the analysis showed a negligible change in rural management and economic costs,whileother factors remained constant and no change was made to theimpact status and rankof the six factors germane torural development. The studies recommendsrevisingthe economic structure and rural management of the province basedon cooperatives. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
24 - رتبه بندی استانها جهت سرمایه گذاری در زیر بخش زراعت ایران
شهریار نصابیان فرهاد نوپرستاز آنجا که سرمایه گذاری یکی از اجزای تشکیل دهنده تولید ملی کشورها می باشد لذا مکان یابی سرمایه گذاری ،باید از روش شناسی خاصی پیروی کند تا میزان برگشت سرمایه و سود به نقطه بیشینه میل کند.در این مقاله استانهای ایران با تئجه به شلخص های تعریف شده از حیث دارا بودن الویت سرم چکیده کاملاز آنجا که سرمایه گذاری یکی از اجزای تشکیل دهنده تولید ملی کشورها می باشد لذا مکان یابی سرمایه گذاری ،باید از روش شناسی خاصی پیروی کند تا میزان برگشت سرمایه و سود به نقطه بیشینه میل کند.در این مقاله استانهای ایران با تئجه به شلخص های تعریف شده از حیث دارا بودن الویت سرمایه گذاری در فعالیت زراعت رتبه بندی و زمینه تجزیه و تحلیل سرمایه گذاری در مناطق مختلف کشور برای تدوین برنامه ریزی های ملی و منطقه ای و اجرای پروژه های سرمایه ای فراهم شده است.برای این کار از تکنیک تحلیل عاملی و انالیز تاکسونومی عددی و داده های مقطعی حاصل از نتایج سرشماری عمومی کشاورزی در سال 1382 و نفوس و مسکن سال 1385 استفاده شده است.نتایج نشان می دهد که استان فارس در زیر بخش زراعت بیشترین و استان کهکیلئیه و بویر احمد کمترین قابلیت را در تشکیل سرمایه دارد.گزارشهای خرید گندم توسط وزارت بازرگانی از گندمکاران استانهای مختلف در چند سال اخیر نیز این نتیجه را تایید میکند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
25 - سنجش وضعیت توسعه یافتگی شهرستان های استان یزد با استفاده ازمدل تاکسونومی عددی
منیره رعیتی شوازی محبوبه عباسی شوازینخستین قدم در برنامه ریزی توسعه منطقه ای شناسایی وضع موجود آن مناطق می باشد که این شناسایی مستلزم تجزیه و تحلیل بخش های مختلف اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و غیره می باشد. برای تخصیص اعتبارات و منابع میان مناطق مختلف، شناسایی جایگاه آن منطقه در بخش مربوطه و رتبه بندی سطوح ب چکیده کاملنخستین قدم در برنامه ریزی توسعه منطقه ای شناسایی وضع موجود آن مناطق می باشد که این شناسایی مستلزم تجزیه و تحلیل بخش های مختلف اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و غیره می باشد. برای تخصیص اعتبارات و منابع میان مناطق مختلف، شناسایی جایگاه آن منطقه در بخش مربوطه و رتبه بندی سطوح برخورداری از مواهب توسعه ضروری است. از جهتی به کارگیری معیارها و روش های کمی به منظور سطح بندی سکونتگاه ها در سطح مناطق از سویی منجر به شناخت میزان نابرابری نقاط سکونتگاهی می شود و از سوی دیگر معیاری است برای تلاش در زمینه کاهش و رفع نابرابری های موجود میان آنها . این مقاله برآن است تا با استفاده از روش آنالیز تاکسونومی عددی به سطح بندی و تعیین میزان نابرابری موجود میان شهرستان های استان یزد بپردازد . این روش در ابتدا زیرمجموعه های مورد مطالعه را به گروه های همگن تقسیم می کند و سپس درجه ی توسعه یافتگی در داخل گروه همگن را محاسبه می کند . بدین منظور با استفاده از آخرین آمار و اطلاعات مربوط به سال43 ،1388 متغیر گوناگون در قالب 5 شاخص آموزشی، بهداشتی و درمانی، حمل و نقل و زیر بنایی، مسکن و ساختمان، فرهنگی و در میان 11 شهرستان مورد مطالعه قرار گرفته است. نتایج این بررسی نشان دهنده عدم توزیع همگن امکانات و خدمات در شهرستان های استان یزد می باشد، بطوری که از مجموع 10 شهرستان، شهرستان اردکان در تخصیص امکانات و خدمات، توسعه یافته و شهرستان های ابرکوه، خاتم، صدوق، طبس و مهریز، در حال توسعه، شهرستان های بافق و میبد، کمتر توسعه یافته و شهرستان های بهاباد و تفت توسعه نیافته اند . پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
26 - سنجش درجه توسعه یافتگی دهستانها به منظور دستیابی به راهبردهای توسعه پایدار روستایی (نمونه موردی: دهستانهای شهرستان نقده- آذربایجان غربی)
لیلا غیرتی طاهر ابوبکری بفرین رموک خلیفانیهدف اصلی و نهایی اکثر برنامه ریزان در کشورهای مختلف رسیدن به توسعه پایدار است؛ یکی از مسائلی که مسئولان برنامه ریزی با آن روبرو هستند عدم توسعه یکسان نواحی روستایی در مناطق مختلف کشور می باشد. رسیدن به توسعه پایدار و یکسان نواحی روستایی بصورت یکپارچه نیازمند شناخت وضع م چکیده کاملهدف اصلی و نهایی اکثر برنامه ریزان در کشورهای مختلف رسیدن به توسعه پایدار است؛ یکی از مسائلی که مسئولان برنامه ریزی با آن روبرو هستند عدم توسعه یکسان نواحی روستایی در مناطق مختلف کشور می باشد. رسیدن به توسعه پایدار و یکسان نواحی روستایی بصورت یکپارچه نیازمند شناخت وضع موجود این مناطق از لحاظ برخورداری و دسترسی به شاخص های اقتصادی، اجتماعی، زیربنایی، فرهنگی، بهداشتی و درمانی، کالبدی و ... می باشد. در این پژوهش جهت رسیدن به راهبردهای توسعه پایدار روستایی در دهستانهای شهرستان نقده که میزان توسعه یافتگی آنها از میانگین پایینتر بوده و همچنین نسبت به یکدیگر نیز دارای شکاف عمیقی در سطح توسعه یافتگی می باشند. ابتدا با شناخت محدوده از نظر شاخص های زیربنایی، بهداشتی- درمانی و فرهنگی- اجتماعی به سطح بندی آنها با استفاده از مدل تاکسونومی عددی و نرم افزار ArcGIS9.3 پرداخته شده است. نتایج بدست آمده از فرآیند پژوهش نشان می دهد که علاوه بر شکاف عمیق بین دهستانهای شهرستان از نظر توسعه یافتگی، پراکنش فضایی روستاها در سطح دهستانها نیز خود یکی از دلایل سطح برخورداری متفاوت دهستانها از توسعه یافتگی و برخوردار بودن نسبت به یکدیگر می باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
27 - رتبهبندی استانهای کشور بر اساس شاخصهای فضای کسبوکار با تکنیک تاکسونومی عددی
فاضل قربانی احمد سرلک غلامعلی حاجیهدف این پژوهش رتبهبندی استانهای کشور بر اساس شاخصهای فضای کسبوکار بر اساس 22 مؤلفهی فضای کسبوکار در دوره زمانی 1388-1394 میباشد که با استفاده از تکنیک تاکسونومی عددی مورد ارزیابی قرار گرفت. روش پژوهش استفاده شده توصیفی و از نوع پژوهش کاربردی است. در این پژوهش به چکیده کاملهدف این پژوهش رتبهبندی استانهای کشور بر اساس شاخصهای فضای کسبوکار بر اساس 22 مؤلفهی فضای کسبوکار در دوره زمانی 1388-1394 میباشد که با استفاده از تکنیک تاکسونومی عددی مورد ارزیابی قرار گرفت. روش پژوهش استفاده شده توصیفی و از نوع پژوهش کاربردی است. در این پژوهش به منظور رتبهبندی استانهای کشور روش جمع آوری اطلاعات کتابخانهای و بر پایه دادههای خام ازگروه مطالعات مرکز پژوهش مجلس شورای اسلامی ایران بهره گرفته شده است. بر اساس نتایج بدست آمده از میانگین یک دوره هفت ساله بر اساس 22 شاخص فضای کسب کار استانهای گیلان، چهارمحال بختیاری، اردبیل و مرکزی به ترتیب رتبه اول تا چهارم را کسب کردهاند یعنی بهترین ارزیابی از فضای کسبوکار از آن خود کردهاند و استانهای آذربایجان غربی، بوشهر، کهگیلویه و بویر احمد و ایلام به ترتیب رتبههای 27 تا 30 ام را به خود اختصاص دادهاند، که بدترین ارزیابی از فضای کسبوکار برای آنها تلقی میگردد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
28 - رتبه بندی 8 کلان شهرهای ایران از لحاظ سطح توسعه AHP و طبقه بندی 1390
عبدالعلی منصف مجید صامتی مژده موسوی مدنیرشد و توسعه اقتصادی از دیرباز مورد توجه اقتصاددانان بوده است. اقتصاددانان عوامل مختلفی را جهت توسعه اقتصادی یک کشور بر شمرده اند. از جمله توجه به توسعه منطقه ای و لزوم توزیع متناسب منابع جهت رشد همگون مناطق مختلف یک کشور می باشد. پژوهش حاضر رتبه بندی هشت کلان شهر تهران، چکیده کاملرشد و توسعه اقتصادی از دیرباز مورد توجه اقتصاددانان بوده است. اقتصاددانان عوامل مختلفی را جهت توسعه اقتصادی یک کشور بر شمرده اند. از جمله توجه به توسعه منطقه ای و لزوم توزیع متناسب منابع جهت رشد همگون مناطق مختلف یک کشور می باشد. پژوهش حاضر رتبه بندی هشت کلان شهر تهران، مشهد، اصفهان، شیراز، قم، کرج، تبریز و اهواز برای سال 1390 و از لحاظ پنج شاخص اقتصادی، فرهنگی و آموزشی، مسکونی و ساختمانی، بهداشتی و درمانی و تجهیزات شهری می باشد. جهت این امر از دو روشتاکسونومی عددی و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی کمک گرفته شده است.نتایج روش تاکسونومی نشان می دهد که کلان شهرهای تهران، اصفهان، تبریز، کرج، مشهد، قم، شیراز و اهواز به ترتیب از بیشترین سطح توسعه و نتایج روش تحلیل سلسله مراتبی حاکی از آن است که کلان شهرهای تهران، اصفهان، کرج، مشهد، تبریز، شیراز، قم و اهواز به ترتیب از سطح توسعه بالاتری برخوردار می باشند. همچنین در تمامی شاخص ها کلان شهر تهران از بالاترین رتبه برخوردار بوده است. با توجه به شاخص های اقتصادی، کلان شهر قم؛ با توجه به شاخص های فرهنگی و آموزشی، تبریز؛ با توجه به شاخص های مسکونی و ساختمانی، اهواز؛ با توجه به شاخص های بهداشتی و درمانی، اهواز ؛ و با توجه به شاخص های تجهیزات شهری، کلان شهر قم از جایگاه پایین تری برخوردار بوده اند پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
29 - تأثیر یارانه ها و مالیات های غیر مستقیم مواد غذایی بر فقر
محمدرضا پورقربانچکیده: زمانی که مالیات ویارانه بر مواد غذایی وضع می شوند، موجب تغییر قیمت آنها می گردد و از این طریق بر قدرت خرید مصرف کنندگان و رفاه آنان تاثیر می گذارد. بنابراین ضروری است تاثیر انواع یارانه و مالیات های غیر مستقیم مواد غذایی بر فقر مورد بررسی قرار گیرد. هدف مقاله چکیده کاملچکیده: زمانی که مالیات ویارانه بر مواد غذایی وضع می شوند، موجب تغییر قیمت آنها می گردد و از این طریق بر قدرت خرید مصرف کنندگان و رفاه آنان تاثیر می گذارد. بنابراین ضروری است تاثیر انواع یارانه و مالیات های غیر مستقیم مواد غذایی بر فقر مورد بررسی قرار گیرد. هدف مقاله حاضر آن است که با محاسبه کشش قیمتی فقر و شاخص اصلاح فقر برای گروهی از مواد غذایی مشمول مالیات و یارانه در سال های برنامه سوم توسعه اقتصادی کشور( 1383-1379)، تعیین گردد آیا این مالیات ها و یارانه ها بیشتر به نفع افراد فقیر یا غیر فقیر بوده است. کلید واژه ها:الگوی سان-کاکوانی،به نفع فقیر،به ضرر فقیر،کشش قیمتی فقر،مالیات ،یارانه. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
30 - تعیین اولویتهای سرمایهگذاری صنعتی استان هرمزگان
ابراهیم نگهداری مهرزاد ابراهیمیچکیده: هدف از مقاله حاضر تحلیل رتبه ای صنایع استان هرمزگان در مقاطع زمانی 1379و1383 می باشد. بدین منظور با استفاده از تلفیق روش های تحلیل عاملی و تاکسونومی عددی و معرفی مجموعه ای از شاخص ها از قبیل شاخص های مربوط به کارگاه، اشتغال، مواد اولیه، عملکرد و صادرات فعالیتهای چکیده کاملچکیده: هدف از مقاله حاضر تحلیل رتبه ای صنایع استان هرمزگان در مقاطع زمانی 1379و1383 می باشد. بدین منظور با استفاده از تلفیق روش های تحلیل عاملی و تاکسونومی عددی و معرفی مجموعه ای از شاخص ها از قبیل شاخص های مربوط به کارگاه، اشتغال، مواد اولیه، عملکرد و صادرات فعالیتهای صنعتی بر اساس کدهای چهار رقمی[1]ISIC برای مقاطع زمانی فوق طبقه بندی شده اند. نتایج نشان می دهندکه تعداد معدودی از صنایع استان در دو مقطع مورد بررسی ، توانسته اند جایگاه خود را حفظ نمایند. بعبارت دیگر مجموعة فعالیت های صنعتی قرار گرفته در اولویت اول ، طی این دو مقطع زمانی مورد بررسی ، دارای ترکیب ثابتی نیستند و به سمت صنایع مکانیکی و الکتریکی معطوف گردیده اند. [1] - International Standard Industrial Classification Of All Economic Activities پرونده مقاله