تحلیل جامعه‌شناختی توسعه‌یافتگی شهرستان‌های استان آذربایجان‌شرقی با توجه به فضای اجتماعی- جغرافیایی
محورهای موضوعی : مطالعات توسعه اجتماعی ایران
جعفر ابراهیمی
1
(
دانشگاه ازاد تهران
)
کلید واژه: تحلیل خوشه‌ای, توسعه, تاکسونومی عددی, نابرابری, استان آذربایجان‌شرقی,
چکیده مقاله :
چکیدهاز آن جایی که یکی از ارکان اصلی توسعه توجه به برابری و عدالت در توزیع منابع بین بخش‌های مختلف جامعه می‌باشد لذا تمرکزگرایی و توزیع نامناسب امکانات و خدمات در مناطق مختلف همواره به عنوان یکی از آفات توسعه مطرح بوده است که نیاز به بررسی علمی دارد. در پژوهش حاضر هدف اصلی بررسی درجه توسعه یافتگی شهرستان‌های استان آذربایجان‌شرقی بود که برای دست‌یابی به این هدف 31 شاخص توسعه در سه دسته شاخص های اجتماعی-فرهنگی، بهداشت وسلامت و اقتصادی و زیربنایی در 20 شهرستان مورد بررسی قرار گرفتند. روش پژوهش در مطالعه حاضر طبقه‌بندی استان‌ها بر اساس مدل تاکسونومی عددی و تحلیل خوشه‌ای بوده و روش گردآوری اطلاعات اسنادی بوده است. نتایج پژوهش نشان داد شهرستان‌های تبریز، مرند و مراغه به ترتیب در رتبه‌های بالای توسعه یافتگی قرار دارند و شهرستان‌های خدافرین و چاراویماق در رتبه‌های آخر قرار دارند. نتایج پژوهش نشان می‌دهد میزان توسعه یافتگی در قسمت غربی استان نسبت به نواحی شرقی بیشتر بوده است و سطح توسعه یافتگی در ارتباط با فاصله از مرکز، دسترسی به خطوط حمل ونقل ریلی وجاده‌ای بوده است.
AbstractSince one of the main pillars of development is attention to equality and justice in the distribution of resources between different sectors of society, therefore, the concentration and inappropriate distribution of facilities and services in different regions have always been considered as one of the pitfalls of development, which requires a scientific review. In this research, the main goal was to study the degree of development of the cities of East Azerbaijan province. To achieve this goal, 31 indicators of development were assessed in three categories: socio-cultural, health, and economic and infrastructure in 20 cities. The methodology of this study is to classify the provinces based on numerical mal taxonomy and cluster analysis and also, the method of collecting is documentary information. The results of this study showed that, the cities of Tabriz, Marand and Maragheh are in high ranking of development, respectively, and the cities of Khadafrien and Charaymahq are in the last positions. The results of the research show that, the development rate in the western part of the province was higher than the eastern regions, and the level of development is in relation to the distance from the center, and access to rail and road transport lines.
_||_
