اثرگذاری فساد مالی، آزادی اقتصادی، قوانین و مقررات و شفافیت بر سودآوری بانک‌های پذیرفته شده در بازار سرمایه ایران
محورهای موضوعی : حسابداری مالی و حسابرسی
عظیم زارع
1
*
,
میر فیض فلاح شمس
2
,
غلامرضا زمردیان
3
1 - گروه حسابداری، واحد تهران مرکزی،دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2 - دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز
3 - گروه مالی، دانشکده مدیریت، دانشگاه آزاد واحد تهران مرکزی، ایران
کلید واژه: سودآوری, آزادی اقتصادی, فساد مالی, شفافیت,
چکیده مقاله :
هدف: پژوهش‌حاضر با‌هدف، بررسی اثرگذاری فساد مالی، آزادی اقتصادی، قوانین و مقررات و شفافیت بر سودآوری بانک‌های پذیرفته شده در بازار سرمایه ایران انجام شد. روش: این پژوهش از نظر هدف کاربردی، از نوع داده‌های آمیخته اکتشافی است و از لحاظ ماهیت توصیفی-پیمایشی و بر اساس زمان اجرای پژوهش، مقطعی است. جامعه مورد مطالعه در بخش کیفی شامل مبانی نظری و پیشینه‌های مرتبط در پایگاه‌های داده از سال 1396 تا 1402 و خارج از سال 2018 تا 2023 و همچنین خبرگان دانشگاهی و صاحب‌نظران امور بانکی و مالی بود. در بخش تجزیه و تحلیل داده‌ها، در بخش کیفی از تحلیل مضمون با استفاده از نرم افزار Maxqda2020 و در بخش کمی، از آمار توصیفی و استنباطی با استفاده از نرم‌افزارهای SPSS-V23 و Lisrel V8.8 استفاده شد. یافته‌ها: نتایج پژوهش نشان داد که فساد مالی تأثیر منفی و قابل توجهی بر سودآوری بانک‌های پذیرفته شده در بازار سرمایه ایران دارد. نتیجه‌گیری: فساد مالی در بانک‌های بازار سرمایه ایران تأثیر قابل توجه و منفی بر سودآوری داشته و عواملی مانند آزادی اقتصادی، قوانین و مقررات، و شفافیت بر سودآوری این بانک‌ها اثر مثبتی دارند.
Purpose: The purpose of this research was to investigate the effect of financial corruption, economic freedom, laws and regulations, and transparency on the profitability of banks accepted in the capital market of Iran. Method: In terms of its practical purpose, this research is of the type of exploratory mixed data, and in terms of its descriptive-survey nature, and based on the time of the research, it is cross-sectional. The community studied in the qualitative section included theoretical foundations and related backgrounds in databases from 2016 to 2012 and outside from 2018 to 2023, as well as academic experts and banking and financial experts. In the data analysis section, thematic analysis using Maxqda2020 software was used in the qualitative section, and descriptive and inferential statistics were used in the quantitative section using SPSS-V23 and Lisrel V8.8 software. Findings: The research results showed that financial corruption has a significant and negative effect on the profitability of banks accepted in the capital market of Iran. Conclusion: Financial corruption in Iran's capital market banks has a significant and negative effect on profitability, and factors such as economic freedom, laws and regulations, and transparency have a positive effect on the profitability of these banks.
فهرست منابع
امیر حسینی, ز., توانایی فر, ا., & اکرم. (1399). شناسایی به‌موقع زیان‌ها، احتمال توقف پروژه‌های شرکت و سودآوری. پژوهش های حسابداری مالی و حسابرسی, 12(46), 233-258.
انگجی، امیر رضا. (1401). نقش و اهمیت بازار سرمایه در توسعه اقتصادی. روزنامه دنیای اقتصاد. بازیابی شده از https://www.magiran.com/article/4329324
جلالی نظری، حیدرزاده و سعیدنیا. (1402). بانکداری نوین مشتری مدار: رویکردها، چالش ها و الگوها. دانش سرمایه‌گذاری, 12(46), 583-612.
ذالبگی دارستانی، حسام (1393). عوامل مؤثر بر ثبات در شبکه بانکی ایران. فصلنامه پژوهشهای پولی- بانکی، دوره 7، شماره 2، ص0307-327.
رجائی باغ سیائی و صفائی ایلخچی. (1400). تأثیر متغیرهای کلان اقتصادی و صکوک بر سودآوری بانک های ایران. دوفصلنامه جستارهای اقتصادی ایران با رویکرد اقتصاد اسلامی, 18(36), 109-125.
رحمانی، محمد پورزرندی و کرامتی. (1402). تبیین اثرات زیان پرداخت وام و هزینه سپرده بر رشد سودآوری بانک. دانش سرمایه‌گذاری, 12(48), 311-328.
زارع، محمدرضا. (1403). بررسی شاخص های موثر بر سودآوری سیستم های بانکی ایران. پژوهشهای جدید در مدیریت و حسابداری, 90(10), 451-466.
فرمان آرا، وحید؛ کمیجانی، اکبر، فرزین وش، اسدالله و غفاری. فرهاد (1398). نقش بازار سرمایه در تامین مالی و رشد اقتصادی (مطالعه موردی ایران و منتخبی از کشورهای در حال توسعه). فصلنامه اقتصاد مالی، سال ۱۳، شماره 47، ص19-27.
فلاحی، اکرم؛ آسایش، حمید؛ طغیانی، مهدی؛ زاهد قروی، مهدی (1401). سازوکار اثرگذاری جهش نرخ ارز و بحران مالی جهانی بر ثبات مالی سیستم بانکداری دولتی با بهره‌گیری از مدل گیرتون و روپر. نظریه های کاربردی اقتصاد، دوره ، شماره ۱،ص 207-238.
قائمی اصل، مهدي و والئی، فیروز (1399). بررسی تأثیر فساد اداری بر سالمت مالی در نظام بانکی ایران. فصلنامه پژوهشهاي اقتصادي(رشد و توسعه پايدار)، دوره ۲۰، شماره 2، ص 177-212.
کاویانی, تلیکانی. (1401). تأثیر سودآوری و ثبات بخش بانکی بر رشد اقتصادی ایران. مطالعات مالی و بانکداری اسلامی, 21(8), 37-56.
لکی و باقری پرمهر، شعله. (1402). بررسی نقش تحریم‌های اقتصادی بر تعامل شاخص سلامت بانکی و سودآوری بانک‌ها. فصلنامه مطالعاتی در مدیریت بانکی و بانکداری اسلامی, 9(بهار), 101-124.
مسیبی بهروز, ع., حاجی حسنی, ف., & فرزانه. (1400). پیاده‌سازی نظام یارانه مستقیم و شاخص‌های سودآوری در چارچوب نظریه اقتصاد سیاسی. پژوهش های حسابداری مالی و حسابرسی, 13(51), 215-240.
ملانظری, نوری‌فرد, یداله, قشقایی‌عبدی, & شقایق. (1394). اثرات متفاوت اندازه شرکت و نوع صنعت بر سودآوری. پژوهش های حسابداری مالی و حسابرسی, 16(4), 157-184.
Aburime, T. U. (2009). Impact of corruption on bank profitability in Nigeria. Euro Economica, 23(2), 50-57.
Adam, B. M., Sarpong-Kumankoma, E., & Fiador, V. (2023). Economic freedom, corruption and bank stability: evidence from sub-Saharan Africa. Journal of Financial Crime.
Aisen, A. & Veiga, F. (2011). How Does Political Instability Affect Economic Growth? IMF Working Paper,11(12), 1-28.
Albulescu, C.T. (2015). Banks Profitability and Financial Soundness Indicators: A Macro- Level Investigation in Emerging Countries. Procedia Economics and Finance, 23, 203 - 209.
Asteriou, D, Pilbeam, k, and Tomuleasa (2021). The impact of corruption, economic freedom, regulation and transparency on bank profitability and bank stability; Evidence from the Eurozone area. For the period 2005-2018.
Athanasoglou, P. P., Brissimis, S. N., & Delis, M. D. (2008). Bank specific, industry specific and macroeconomic determinants of bank profitability. Journal of International Financial Markets, Institutions and Money, 18 (2), 121–136.
Bermpei, T., Kalyvas, A & Nguyen, T. C. (2018). Does institutional quality condition the effect of bank regulations and supervision on bank stability? Evidence from emerging and developing economies. International Review of Financial Analysis, doi:10.1016/j.irfa.2018.06.002.
Blatter, M., & Fuster, A. (2022). Scale effects on efficiency and profitability in the Swiss banking sector. Swiss journal of economics and statistics.
Bougatef, K. (2015). The impact of corruption on the soundness of Islamic banks. Borsa Istanbul Review, 15(4), 238-295.
Bougatef, K. (2017). Determinants of bank profitability in Tunisia: Does corruption matter? Journal of Money Laundering Control, 20(1), 70-78.
Carvallo, O., & Pagliacci, C. (2016). Macroeconomic shocks, bank stability and the housing market in Venezuela, Emerging Markets Review, 174–196.
Deris, T. (2021). What explains the low profitability of Chinese banks? Journal of Banking & Finance,33 (11), 2080-92.
Dietrich, A., & Wanzenried, G. (2011). Determinants of bank profitability before and during the crisis: evidence from Switzerland. J. Int. Financ Mark. Inst.Money, 21 (3), 307- 327.
Elekdag, S., Malik, S., & Mitra, S. (2020). Breaking the Bank? A Probabilistic Assessment of Euro Area Bank Profitability. Journal of banking & finance. 6 (17): 123-142.
Gropp, R., Mosk, T., Ongena, S., Simac, I., & Wix, C. (2024). Supranational rules, national discretion: increasing versus inflating regulatory bank capital? Journal of Financial and Quantitative Analysis, 59(2), 830-862.
Hantingtone, H. (2014) Corruption and foreign direct investment. Evidence from Central and Eastern European States. CES Working Papers, 5(3), 311- 322.
Haris, M., Tan, Y., Malik, A., & Ain, Q. U. (2020). A study on the impact of capitalization on the profitability of banks in emerging markets: A case of Pakistan. Journal of Risk and Financial Management, 13(9), 217.
Heffernan, S. A., & Fu, X. (2008).The effects of reform on China's bank structure and performance. Journal of Banking and Finance, 33, 39-52.
Hung Son, T., Dat, N. T., Liem. N. T. (2022). Concentration, capital, and bank stability in emerging and developing countries. Borsa istanbul Review, https://doi.org/10.1016/j.bir.2022.08.012.
Jalilian, H., Kirkpatrick, C., & Parker, D. (2007). The impact of regulation on economic growth in developing countries: a cross-country analysis. World Dev. 35, 87–103.
Klein, P. O., & Weill, L. (2019). Bank Profitability and Economic Growth, EM Strasbourg Business School, University of Strasbourg, Journal of Monetary Economics, 1(31), 47-67.
Le, T. D., & Ngo, T. (2020). The determinants of bank profitability: A cross-country analysis. Central Bank Review, 20(2), 65-73.
Li, X., Feng, H., Zhao, S., & Carter, D. A. (2021). The effect of revenue diversification on bank profitability and risk during the COVID-19 pandemic. Finance research letters.
Nicoletti, A., & Zhu, C. (2023). Economic Consequences of Transparency Regulation: Evidence from Bank Mortgage Lending. Journal of Accounting Research, 61(5), 1827-1871.
Ozili, P. K., & Ndah, H. (2024). Impact of financial development on bank profitability. Journal of Economic and Administrative Sciences, 40(2), 238-262.
Ramoni-Perazzi, J., & Romero, H. (2022). Exchange rate volatility, corruption, and economic growth. Heliyon.
Sinha,P., Sharma,S.,& Ghosh,S.(2014). An analysis of competition in the Indian Banking Sector in dynamic panel framework.
Tanner, C., Linder, S., & Sohn, M. (2022). Does moral commitment predict resistance to corruption? Experimental evidence from a bribery game. PloS one.
Úbeda, F., Mendez, A., & Forcadell, F. J. (2023). The sustainable practices of multinational banks as drivers of financial inclusion in developing countries. Finance Research Letters, 51, 103278.
Yuan, T. T., Gu, X., Yuan, Y., Lu, J., & Ni, B. (2022). Research on the impact of bank competition on stability Empirical evidence from 4631 banks in US. (http://creativecommons.org/licenses/bync-nd/4.0/).