پیامدهای چرخش اجباری موسسههای حسابرسی: شواهدی از حق الزحمه و به موقع بودن حسابرسی
محورهای موضوعی : حسابداری مالی و حسابرسیمحمدباقر رسولخانی 1 , قاسم بولو 2 , پرستو دهپور 3
1 - گروه حسابداری، دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران
2 - گروه حسابداری، دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران
3 - گروه حسابداری، دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه شهیدبهشتی، تهران، ایران
کلید واژه: کیفیت حسابرسی, حق الزحمه حسابرسی, تأخیر در گزارش حسابرسی, چرخش اجباری موسسههای حسابرسی, بهموقع بودن گزارش حسابرسی,
چکیده مقاله :
نگرانیها از آثار مخرب روابط بلندمدت حسابرسان و صاحبکاران بر استقلال و کیفیت حسابرسی موجب تدوین قوانینی مبنی بر محدودکردن این روابط شده است؛ بنابراین سیاسـت چرخـش اجباری، بهمنظور بهبـود اسـتقلال حسـابرسان و درنتیجـه افزایـش کیفیت حسابرسـی، نظر قانونگذاران را به خود جلب کرده است. منتقدان این سیاست معتقدند کـه اجرای چنین سیاسـتی منجر به افزایش هزینـه های حسابرسـی و همچنین تأخیر در ارائه گزارش حسابرسی میشود. درواقع منتقدان بر بهای چرخش اجباری تمرکز دارند. ازاینرو هدف پژوهش حاضر بررسی بهای چرخش اجباری با درنظرگرفتن دو پیامد مستقیم شامل؛ حقالزحمه حسابرسی و بهموقع بودن گزارش حسابرسی است. به این منظور نمونهای متشکل از 720 سال - شرکت از شـرکتهای پذیرفته شـده در بـورس و اوراق بهـادار تهـران در طی دوره زمانی 1395-1400 انتخاب شده است. برای آزمون فرضیه های پژوهش نیز از مدل رگرسیون حداقل مربعات معمولی استفاده شده است. نتایج بهدستآمده نشان میدهد؛ در دوره چرخش اجباری، هزینههای حسابرسی افزایش و تأخیر در ارائه گزارش حسابرسی رخداده است. نتایج این پژوهش از استدلالهای حرفه حسابداری مبنی بر اینکه چرخش اجباری برای ذینفعان مختلف از جمله مشتریان، حسابرسان و سرمایهگذاران بدون هزینه نیست، حمایت میکند.
Concerns about the destructive effects of long-term relationships between auditors and business owners on auditor independence and audit quality have led to the formulation of laws limiting these relationships; Therefore, the policy of mandatory rotation, in order to improve the independence of accountants and as a result to increase the quality of auditing, has attracted the opinion of legislators. Critics of this policy believe that the implementation of such a policy will lead to an increase in audit costs as well as a delay in submitting the audit report. Indeed, critics focus on the cost of forced rotation. Therefore, the aim of the current research is to investigate the price of forced rotation by considering two direct consequences including; The audit fee and the timeliness of the audit report. For this purpose, a sample of 120 companies listed on the Tehran Stock Exchange during the period of 2017-2022 has been selected. The ordinary least squares regression model was also used to test the research hypotheses. The obtained results show; During the mandatory rotation period, the audit costs increased and the audit report was delayed. The results of this research support the accounting profession's arguments that mandatory turnover is not without cost to various stakeholders, including clients, auditors, and investors.
اباذری، زهره و نصیرزاده، فرزانه (1397). چرخش اجباری مؤسسات حسابرسی و محدودیت در ارائه سایر خدمات حسابرسی: هزینهها و منافع. پژوهشهای حسابداری مالی و حسابرسی، 10(39), 107-138.
تلخابی، فاطمه؛ طالب نیا، قدرت اله و رویایی، رمضانعلی (1399). بررسی عدم کاربرد الگوهای حقالزحمه حسابرسی مستقل در برآورد و پیشبینی. پژوهشهای حسابداری مالی و حسابرسی، 12(46), 163-202.
پورحیدری، امید و بدری خیره مسجدی، احد (1392). بررسی ارتباط بین چرخش مؤسسات و شریک حسابرس باکیفیت حسابرسی و تعدیلات سنواتی. پیشرفتهای حسابداری، 5(2)، 1-24.
حاجیها، زهره و قادری، صلاحالدین (1395). بررسی تأثیر فرصتهای سرمایهگذاری بر تأخیر در گزارش حسابرسی. دانش حسابداری مالی، 3 (2)، 91-107.
حساس یگانه، یحیی و جعفری، ولی اله (1389). بررسی تأثیر چرخش موسسههای حسابرسی بر کیفیت گزارش حسابرسی شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، فصلنامه بورس اوراق بهادار، 3(9)، 25-42.
حساس یگانه، یحیی؛ برزیده، فرخ؛ تقویفرد، محمدتقی و فرهمند سیدآبادی، محمد (1395). بررسی تأثیر گردش اجباری مؤسسههای حسابرسی بر حقالزحمۀ حسابرسی و رقابت در بازار حسابرسی. بررسیهای حسابداری و حسابرسی، 23(3)، 333-352.
دارابی، رویا؛ چناری بوکت، حسن و محمودی خاتمی، مرجان (1395). تأثیر تخصص در صنعت، دوره تصدی حسابرسی و استقلال حسابرس بر ریزش قیمت سهام. پژوهشهای حسابداری مالی و حسابرسی، 8(32)، 119-138.
حیدری سورشجانی، زهرا و جودکی چگنی، زهرا. (1401). تأخیر در گزارش حسابرسی: مشغله کاری حسابرس و رتبه مؤسسات حسابرسی. دانش حسابداری مالی، 9(1)، 113-132.
سازمان بورس و اوراق بهادار (1390). دستورالعمل موسسههای حسابرسي معتمد سازمان بورس و اوراق بهادار. مصوب جلسه 8/5/1386 و اصلاحيههاي مورخ 17/11/1390 و 31/04/1392 شورایعالی بورس و اوراق بهادار.
سجادی، سید حسین؛ کاویانی، مریم؛ رشیدی باغی، محسن و صبرجو جلال (1396). تأثیر چرخش حسابرس در سطح شریک و مؤسسه حسابرسی بر کیفیت حسابرسی. دانش حسابرسی، ۱۷ (۶۹)،۸۰-۵۹.
سرهنگی، حجت (1380). عوامل مؤثر بر بهموقع بودن گزارشگری مالی سالیانه. پایاننامه کارشناسی ارشد. دانشگاه تربیتمدرس.
سلیمانی امیری، غلامرضا؛ خوئینی، مهین و جوانی قلندری، موسی (1398). خودهمبستگی سود، نوسان سود و حقالزحمه حسابرسی. دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، 8(32)، 111-126.
عزيزخاني، مسعود و قابيگي، زینب (1392). بررسی حقالزحمة حسابرسی در حسابرسی نخستین و سنوات آینده دورة تصدی حسابرسی در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار. مجله دانش حسابداری، 4(15)، 105-127.
عزیزخانی، مسعود؛ داغانی، رضا و احمدیان، مژگان (1395). تأثیر سیاست چرخش اجباری حسابرس بر حقالزحمه حسابرسی، شواهدی از بورس اوراق بهادار تهران، فصلنامه دانش حسابرسی، 16(3)، 43-62.
کردستانی، غلامرضا؛ رضازاده، جواد؛ کاظمی علوم، مهدی و عبدی، مصطفی (1397). بررسی تأثیر تمرکز بازار حسابرسی بر حقالزحمه و کیفیت حسابرسی. پژوهشهای حسابداری مالی، 10(2)، 65-84.
کرمی، غلامرضا و بذرافشان، آمنه. (1388). بررسی رابطه دوره تصدی حسابرس و گزارشگری سودهای محافظهکارانه در بورس اوراق بهادار تهران. فصلنامه بورس اوراق بهادار، 2 (7).
مرادی، مهدی؛ سلیمانی مارشک، مجتبی و باقری، مصطفی (1394). بررسی عوامل مؤثر بر به هنگامی گزارشگری مالی با استفاده از تکنیکهای شبکههای عصبی مصنوعی و درخت تصمیم. پژوهشهای تجربی حسابداری، 5(17)، 137-119.
Abazari, Zohra and Nasirzadeh, Farzaneh (2018). Mandatory rotation of audit firms and restrictions on the provision of other audit services: costs and benefits. Financial Accounting and Auditing Research, 10(39), 107-138. [In Persian]
Advisory Committee on the Auditing Profession (ACAP). (2008). U.S. Department of the Treasury Meeting Minutes. (February 4). Available at: http://www.treasury.gov/about/organizational-structure/offices/Documents/minutes-2-4-08.pdf
American Institute of Certified Public Accountants (AICPA). (1978). Division for CPA Firms SEC Practice Section Peer Review Manual. New York, NY: AICPA.
Ashton, R. H., P. R. Graul, and J. D. Newton. (1989). Audit delay and the timeliness of corporate reporting. Contemporary Accounting Research 5 (2): 657–673.
Auditing Practices Board (APB). (2009). Long Association with the Audit Engagement. Ethical Standard 3. London, U.K.: Financial Reporting Council.
Azizkhani, M., Aghabegi, Z,. (2014). Audit Fees for Initial and Subsequent Engagements: Evidence from Firms Listed in Tehran Stock Exchange. Journal of Accounting Knowledge, 4(15), 105-127. doi: 10.22103/jak.2014.641
Bamber, E. M., and L. S. Bamber. (2009). Discussion of ‘‘Mandatory audit partner rotation, audit quality, and market perception: Evidence from Taiwan.’’ Contemporary Accounting Research 26 (2): 393–402.
Bamber, E. M., L. S. Bamber, and M. P. Schoderbek. (1993). Audit structure and other determinants of audit report lag: An empirical analysis. Auditing: A Journal of Practice & Theory 12 (1): 1–23.
Bedard, J. C., and K. M. Johnstone. (2010). Audit partner tenure and audit planning and pricing. Auditing: A Journal of Practice & Theory 29 (2): 45–70.
Carson, E., A. Luc, and L. Wong. (2014). The Relative Effects of Audit Partner Tenure and Audit Firm Tenure on Audit Quality. Working paper, UNSW Australia.
Chi, W., H. Huang, Y. Liao, and H. Xie. (2009). Mandatory audit partner rotation, audit quality, and market perception: Evidence from Taiwan. Contemporary Accounting Research 26 (2): 359–391.
Darabi, Roya; Chenari Buket, Hassan and Mahmoudi Khatami, Marjan (2017). The effect of industry expertise, audit tenure and auditor independence on stock price decline. . Financial Accounting and Auditing Research, 8(32), 119-138. [In Persian]
Daugherty, B., D. Dickins, R. Hatfield, and J. Higgs. (2012). An examination of partner perceptions of partner rotation: Direct and indirect consequences to audit quality. Auditing: A Journal of Practice & Theory 31 (1): 97–114.
Ettredge, M. L., C. Li, and L. Sun. (2006). The impact of SOX Section 404 internal control quality assessment on audit delay in the SOX era. Auditing: A Journal of Practice & Theory 25 (2): 1–23.
European Parliament. (2014). Council Regulation 537/2014 on Specific Requirements Regarding Statutory Audit of Public-Interest Entities and Repealing Commission Decision 2005/909/EC. Available at: http://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri¼celex:32014R0537
Fargher, N., H. Y. Lee, and V. Mande. (2008). The effect of audit partner tenure on client managers’ accounting discretion. Managerial Auditing Journal 23 (2): 161–186.
Ferguson, A., J. Francis, and D. Stokes. (2003). The effects of firm-wide and office-level industry expertise on audit pricing. The Accounting Review 78 (2): 429–448.
Francis, J. R., K. Reichelt, and D. Wang. (2005). The pricing of national and city-specific reputations for industry expertise in the U.S. audit market. The Accounting Review 80 (1): 113–136.
George, N. 2004. Auditor rotation and the quality of audits. CPA Journal 74 (12): 22–26.
Ghosh, A., and R. Pawlewicz. (2009). The impact of regulation on auditor fees: Evidence from the Sarbanes-Oxley Act. Auditing: A Journal of Practice & Theory 28 (2): 171–197.
HasasYeganeh, Y., Jafary, V (2010). Study The Effect of Audit Firm Rotation upon The Audit Report Quality of Listed Companies in Tehran Stock Exchange. Journal of Securities Exchange, 3(9), 25. magiran.com/p920232 [In Persian]
Hassas Yeganeh, Y., Barzideh, F., Taghavifard, M. T., & Farahmand Seyed Abadi, M. (2016). Investigating the impact of Mandatory Audit Firm Rotation on Audit Fee and Audit Market Competition. Accounting and Auditing Review, 23(3), 333-352. doi: 10.22059/acctgrev.2016.59779
Hajiha, Z. (2016). The Investigation effect of Investment Opportunities on Audit Report Lags. Financial Accounting Knowledge, 3(2), 91-107. [In Persian]
Hariss, K. (2012). Mandatory Audit Rotation: An International Investigation. Phd Dissertation, C.T. Bauer College of Businees, University of Houston.
Hamilton, J., C. Ruddock, D. Stokes, and S. Taylor. (2005). Audit Partner Rotation, Earnings Quality, and Earnings Conservatism.Working paper, UNSW Australia.
Hay, D. C., and W. R. Knechel. (2010). The effects of advertising and solicitation on audit fees. Journal of Accounting and Public Policy 29 (1): 60-81
Hay, D. C., W. R. Knechel, and N. Wong. (2006). Audit fees: A meta-analysis of the effect of supply and demand attributes. Contemporary Accounting Research 23 (1): 141–191.
Heidary Sureshjani, Z., & Joudaki Chegeni, Z. (2022). Delays in the Audit Report: Ranking of Audit Firms and Auditor Workload. Financial Accounting Knowledge, 9(1), 113-132. doi: 10.30479/jfak.2022.16312.2929. [In Persian]
Hogan, C., and D. Jeter. (1999). Industry specialization by auditors. Auditing: A Journal of Practice & Theory 18 (1): 1–17.
Huang, H. W., K. Raghunandan, T. C. Huang, and J. R. Chiou. (2015). Fee discounting and audit quality following audit firm and audit partner changes: Chinese evidence. The Accounting Review 90 (4): 1517–1546.
International Ethics Standards Board for Accountants (IESBA). (2013). Handbook of the Code of Ethics for Professional Accountants. New York, NY: IFAC. Available at: http://www.ifac.org/sites/default/files/publications/files/2013-IESBA-Handbook.pdf
Jong, B., Hijink, S. & in ’t Veld, L. (2020). Mandatory Audit Firm Rotation for Listed Companies: The Effects in the Netherlands. Eur Bus Org Law Rev 21, 937–966.
Karami, GH., Bazr-Afshan, A., & Mohammadi, A. (2009). Investigating the relationship between auditor tenure and conservative profit reporting in Tehran Stock Exchange. Journal of Securities Exchange, 4, 65-89. [In Persian]
Kennedy, P. (2008). A Guide to Econometrics. Malden, MA: Blackwell Publishing
Knechel, W. R., and J. L. Payne. (2001). Additional evidence on audit report lag. Auditing: A Journal of Practice & Theory 20 (1): 137–146.
Knechel, W. R., and D. S. Sharma. (2012). Auditor-provided nonaudit services and audit effectiveness and efficiency: Evidence from preand post-SOX audit report lags. Auditing: A Journal of Practice & Theory 31 (4): 85–114.
Kordestani, G., Rezazadeh, J., Kazemi Olum, M., & Abdi, M. (2018). The Investigation of Audit Market Concentration Impact on Audit Fees and Audit Quality. Journal of Financial Accounting Research, 10(2), 65-84. doi: 10.22108/far.2018.110488.1251. [In Persian]
Krishnan, J., and J. S. Yang. (2009). Recent trends in audit report and earnings announcement lags. Accounting Horizons 23 (3): 265–288.
Lennox, C. S. (2014). Auditor tenure and rotation. In Routledge Companion to Auditing, edited by Hay, D., W. R. Knechel, and M.Willekens, 89–106. Abingdon, U.K.: Routledge.
Lennox, C. S., X. Wu, and T. Zhang. (2014). Does mandatory rotation of audit partners improve audit quality? The Accounting Review 89(5): 1775–1803.
Li, D. (2007). Auditor tenure and accounting conservatism. Georgia Institute of Technology.
Litt, B., D. S. Sharma, T. Simpson, and P. N. Tanyi. (2014). Audit partner rotation and financial reporting quality. Auditing: A Journal of Practice & Theory 33 (3): 59–86.
Moroney, R. (2007). Does industry expertise improve the efficiency of audit judgment? Auditing: A Journal of Practice & Theory 26 (2):69–94.
Moradi, M., SoleymaniMareshk, M., Bagheri, M. (2015). Factors affecting the timeliness of financial reports: using artificial neural networks and decision tree techniques. Journal of "Empirical Research in Accounting", 5(17), 119-137. [In Persian]
Narayanaswamy, R, and Raghunandan, K. (2019). The effect of mandatory audit firm rotation on audit quality, audit fees and audit market concentration: Evidence from India. IIM Bangalore Research Paper.
Mohapatra, P,. Dayanandan, A,. Kuntluru, S & Athira, A.(2021) Audit partner rotation, and its impact on audit quality: Evidence from India, Cogent Economics & Finance, 9:1.
Petersen, M.A. (2009). Estimating standard errors in finance panel data sets: comparing approaches. The Review of Financial Studies, 22(1), 435-480.
Pourheidari, O., & Badri Khireh Masjedi, A. (2014). Studying the Effects of Rotation of Audit Firms and Audit Partner on Annual Adjustments and Audit Quality. Journal of Accounting Advances, 5(2), 1-24. doi: 10.22099/jaa.2014.1875. [In Persian]
PricewaterhouseCoopers (PwC). (2002). Mandatory Rotation of Audit Firms: Will It Improve Audit Quality? New York, NY:PricewaterhouseCoopers LLP.
Public Company Accounting Oversight Board (PCAOB). (2011). Concept Release on Auditor Independence and Audit Firm Rotation. PCAOB Release No. 2011-006. (August 16). PCAOB Rulemaking Docket Matter No. 37. Available at: https://pcaobus.org/Rulemaking/Docket037/Release_2011-006.pdf
Public Company Accounting Oversight Board (PCAOB). (2015). PCAOB Solicits Public Comment on Disclosure of the Engagement Partner and Other Participants in the Audit on a New PCAOB Form. (June 30).
Sajadi, S, H., Kaviani, M., RashidiBaghi, M., Sabrjo, J. (2017). The effect of auditor rotation at the level of partner and audit firm on audit quality. Journal of Audit Science 17(69) 59-80. [In Persian]
Salehi M, Zimon G, Tarighi H, Gholamzadeh J. (2022). The Effect of Mandatory Audit Firm Rotation on Earnings Management and Audit Fees: Evidence from Iran. Journal of Risk and Financial Management. 15(3):102.
Sarhangi, H. (2001). Factors affecting the timeliness of annual financial reporting. Tarbiat Modares University, master's thesis. [In Persian]
Securities and Exchange Commission (SEC). (2003). Strengthening the Commission’s Requirements Regarding Auditor Independence. Final Rule 68, File No. S7-49-02.
Sharma, D, S., P, N, Tanyi, and B, A, Litt. (2017). Costs of Mandatory Periodic Audit Partner Rotation: Evidence from Audit Fees and Audit Timeliness. Auditing: A Journal of Practice & Theory 36 (1): 129–149.
Simunic, D. A. (1980). The pricing of audit services: Theory and evidence. Journal of Accounting Research 18 (1): 161–190.
Solomon, I., M. D. Shields, and O. R. Whittington. (1999). What do industry-specialist auditors know? Journal of Accounting Research 37(1): 191–208.
Soleimany Amiri, G., Khoeini, M., & Javani Ghalandari, M. (2019). Earning Autocorrelation, earning Volatility, and Audit Fees. Journal of Management Accounting and Auditing Knowledge, 8(32), 111-126. . [In Persian]
Stewart, J., P. Kent, and J. Routledge. (2016). The association between audit partner rotation and audit fees: Empirical evidence from the Australian market. Auditing: A Journal of Practice & Theory 35 (1): 181–197.
Tatkhabi, Fatemeh; Talibnia, Ghodratollah and Royaei, Ramzan Ali (2020). Investigating the non-use of independent audit fee patterns in estimation and forecasting. Financial Accounting and Auditing Research, 12(46), 163-202. [In Persian]
Tan, H. (1995). Effects of expectations, prior involvement, and review awareness on memory for audit evidence and judgment. Journal of Accounting Research 33 (1): 113–135.
Tanyi, P., K. Raghunandan, and A. Barua. (2010). Audit report lags after voluntary and involuntary auditor changes. Accounting Horizons 24 (4): 671–688.
U.S. House of Representatives. (2002). The Sarbanes-Oxley Act of 2002. Public Law 107-204 [H.R. 3763]. Washington, DC: Government Printing Office.
Venkataraman, R., J. Weber, and M. Willenborg. (2008). Litigation risk, audit quality, and audit fees: Evidence from initial public offerings. The Accounting Review 83 (5): 1315–1345.
Vermeer, T. E., D. V. Rama, and K. Raghunandan. (2008). Partner familiarity and audit fees: Evidence from former Andersen clients. Auditing: A Journal of Practice & Theory 27 (2): 217–229.