فهرست مقالات مرتضی خمیری


  • مقاله

    1 - بررسی فعالیت ضد قارچی و آنتی اکسیدانی پوشش خوراکی کیتوزان و تاثیر آن بر جذب رطوبت و ویژگی‌های ارگانولپتیکی مغز پسته
    علوم غذایی و تغذیه , شماره 41 , سال 11 , زمستان 1392
    مقدمه: ایران از بزرگترین صادرکننده های پسته در جهان است. در صورت نامساعد بودن شرایط انبار مانی؛ کپک زدگی و تولید آفلاتوکسین، جذب رطوبت، اکسایش چربی باعث افت کیفیت محصول می شود. هدف از انجام این پژوهش، بررسی اثر ضدقارچی و آنتی اکسیدانی پوشش خوراکی کیتوزان با غلظت‌های مخت چکیده کامل
    مقدمه: ایران از بزرگترین صادرکننده های پسته در جهان است. در صورت نامساعد بودن شرایط انبار مانی؛ کپک زدگی و تولید آفلاتوکسین، جذب رطوبت، اکسایش چربی باعث افت کیفیت محصول می شود. هدف از انجام این پژوهش، بررسی اثر ضدقارچی و آنتی اکسیدانی پوشش خوراکی کیتوزان با غلظت‌های مختلف و تاثیر آن برجذب رطوبت و ویژگی‌های ارگانولپتیکی مغزپسته است. مواد و روش‌ها: با استفاده از اسیداستیک 1درصد حجمی/ حجمی، غلظت های 5/0 ، 1 و 5/1درصد وزنی/ حجمی کیتوزان تهیه و پسته ها توسط آنها پوشش‌دهی شدند. به منظور مشخص کردن اثر ضدمیکروبی اسید استیک، از اسید استیک1درصد نیز بعنوان پوشش استفاده شد. مغز پسته های پوشش داده شده شش ماه در دمای اتاق ( ◦C 27 -25) نگهداری شدند. در دوره نگهداری، هر دو هفته یکبار شمارش کلی کپک و مخمر، تعیین درصد توسعه کپک آسپرژیلوس، اندیس پراکسید و اندیس TBA تعیین میزان رطوبت و تغییر وزن و همچنین ارزیابی ویژگی های حسی صورت پذیرفت. آزمایشات در قالب فاکتوریل، به صورت طرح کاملا تصادفی انجام شد. یافته‌ها: کیتوزان و استیک اسید بطور معنی داری (05/0p<) از رشد کپک آسپرژیلوس ممانعت کرد. کیتوزان سرعت واکنش‌های اکسایشی را نیز کاهش داد؛ با افزایش غلظت کیتوزان، اثر ضدمیکروبی و آنتی‌اکسیدانی آن افزایش پیداکرد. همچنین کیتوزان از جذب رطوبت پسته جلوگیری کرد؛ اما غلظت کیتوزان تاثیر معنی داری در این زمینه نداشت. غلظت 5/1 درصد کیتوزان تاثیر معنی داری (05/0p<) بر طعم مغزپسته داشت، اما سایر غلظت‌ها تاثیری ویژگی‌های ارگانولپتیکی پسته نداشت. نتیجه‌گیری: کیتوزان ماده مناسبی برای بکار گیری به عنوان پوشش خوراکی در پسته بود و غلظت 1درصد آن به عنوان بهترین تیمار برای پوشش دهی مغز پسته انتخاب گردید. پرونده مقاله

  • مقاله

    2 - استخراج عصاره پوسته گردو واریته شهمیرزادی و تاثیر حلال و روش استخراج بر فعالیت آنتی اکسیدانی عصاره حاصله
    علوم غذایی و تغذیه , شماره 47 , سال 12 , تابستان 1394
    مقدمه: تردید در مورد ایمنی و سلامتی آنتی اکسیدان های سنتزی منجر به علاقه فزاینده ای به سمت آنتی اکسیدان های طبیعی و تحقیق در این زمینه شد. مواد و روش ها: در این مطالعه فعالیت آنتی اکسیدانی عصاره آبی و الکلی پوسته سبز گردو واریته شهمیرزادی حاصل از دو روش استخراج (غرقابی چکیده کامل
    مقدمه: تردید در مورد ایمنی و سلامتی آنتی اکسیدان های سنتزی منجر به علاقه فزاینده ای به سمت آنتی اکسیدان های طبیعی و تحقیق در این زمینه شد. مواد و روش ها: در این مطالعه فعالیت آنتی اکسیدانی عصاره آبی و الکلی پوسته سبز گردو واریته شهمیرزادی حاصل از دو روش استخراج (غرقابی، استخراج مایکروویو) به سه روش نیروی احیاکنندگی، ظرفیت آنتی اکسیدانی کل و مهار رادیکال DPPH (2 و 2 دی فنیل 1- پیکرو هیدرازیل) بررسی شد و در نهایت تاثیر آن بر مهار اکسیداسیون روغن سویا با اندازه گیری دو اندیس پراکسید و تیوباربیتوریک اسید ارزیابی شد. ترکیبات فنولی عصاره ها با حلال متانول (80%)، اتانول (50%) و آب استخراج و میزان ترکیبات فنولی آنها با روش فولین سیوکالتو اندازه گیری شد. یافته ها: نتایج نشان داد بیشترین مقدار فنول کل مربوط به عصاره متانولی حاصل از استخراج مایکروویو بود. کمترین EC50 در آزمون DPPH و نیروی احیاکنندگی مربوط به عصاره اتانولی و در آزمون ظرفیت آنتی اکسیدانی کل مربوط به عصاره متانولی بود که در همه این موارد نتایج بهتر از آنتی اکسیدان سنتزی BHA بوده و در آزمون ظرفیت آنتی اکسیدانی کل نتیجه بهتری از BHT بدست آمد. همچنین عصاره ها توانایی به تاخیر انداختن اکسیداسیون را داشتند. با افزایش غلظت عصاره، فعالیت آنتی اکسیدانی افزایش یافت. غلظت 1000 پی‌پی ام عصاره ها به خوبی اکسیداسیون روغن را مهار کرد. نتیجه گیری: با توجه به مطالب ذکر شده می توان پوسته سبز گردو را به عنوان منبع قابل توجهی از ترکیبات آنتی اکسیدانی مطرح نمود و پس از آزمایشات تکمیلی به عنوان یک آنتی اکسیدان طبیعی به روغن خوراکی افزود. پرونده مقاله

  • مقاله

    3 - بررسی اثر ضد قارچی باکتری های مولد اسید لاکتیک جدا شده از کره مسکه، دوغ شتر و ماست محلی بر روی آسپرژیلوس فلاوس و آسپرژیلوس نایجر
    بهداشت مواد غذایی , شماره 5 , سال 9 , زمستان 1398
    در فرآورده های غذایی و دامی از انواع مختلف نگه‌دارنده‌های شیمیایی و آنتی بیوتیک ها به‌منظور مهار رشد آسپرژیلوس فلاوس و دیگر قارچ‌های توکسین زا استفاده می شود. هدف از این تحقیق بررسی اثر ضدقارچی لاکتیک اسید باکتری های جدا شده از کره مسکه، دوغ شتر و ماست محلی علیه کپک های چکیده کامل
    در فرآورده های غذایی و دامی از انواع مختلف نگه‌دارنده‌های شیمیایی و آنتی بیوتیک ها به‌منظور مهار رشد آسپرژیلوس فلاوس و دیگر قارچ‌های توکسین زا استفاده می شود. هدف از این تحقیق بررسی اثر ضدقارچی لاکتیک اسید باکتری های جدا شده از کره مسکه، دوغ شتر و ماست محلی علیه کپک های توکسین زای آسپرژیلوس فلاوس و آسپرژیلوس نایجر بود. برای این منظور از بین جدایه هایی که قبلاً اثرات ضدباکتریایی آن‌ها مورد بررسی قرار گرفته بودند، جدایه های لاکتوباسیلوس پلانتاروم B38، انتروکوکوس فاسیوم C8 و لاکتوباسیلوس رامنوسوس Y89 با بیش‌ترین اثر بازدارندگی بر باکتری های بیماری‌زا، انتخاب و تأثیر ضدقارچی آن‌ها در برابر کپک های توکسین زا با استفاده از روش دولایه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که جدایه های لاکتیکی در پایان روز چهارم از رشد آسپرژیلوس نایجر جلوگیری نمودند و انتروکوکوس فاسیوم، لاکتوباسیلوس رامنوسوس و لاکتوباسیلوس پلانتاروم به‌ترتیب 84/70، 65/37 و 31/43 درصد مهارکنندگی از خود نشان دادند. هم‌چنین لاکتوباسیلوس رامنوسوس با 35/62 درصد بازدارندگیبه شکل معنی داری(p < 0.05) از بالاترین میزان بازدارندگی بر روی آسپرژیلوس نایجر برخوردار بود. نتایج بررسی تأثیر جدایه های لاکتیکی بر میزان رشد آسپرژیلوس فلاوس نیز نشان داد که تمام باکتری های مورد آزمون بر روی کپک مذکور دارای خاصیت بازدارندگی بودند و لاکتوباسیلوس رامنوسوس با 83/79 درصد مهار به شکل معنی داری(p < 0.05) از بالاترین میزان بازدارندگی بر روی آسپرژیلوس فلاوس برخوردار بود. بنابراین با توجه به توانایی مهارکنندگی این جدایه ها پیشنهاد می شود که از آن‌ها به‌عنوان نگه‌دارنده زیستی و به‌همراه نگه‌دارنده‌های سنتزی در صنعت غذا استفاده گردد. پرونده مقاله

  • مقاله

    4 - قابلیت تخمیر و فعالیت پروتئولیتیکی لاکتیک اسید باکتری‌ها در شیر و مقایسه فعالیت ضدقارچی لاکتیک اسید باکتری‌ها در شیر پس چرخ و MRS مایع
    نوآوری در علوم و فناوری غذایی , شماره 4 , سال 13 , پاییز 1400
    در این تحقیق، قابلیت تخمیرشوندگی شیر توسط 6 جدایه از لاکتیک اسید باکتری‌ها، فعالیت پروتئولیتیکی لاکتیک اسید باکتری‌ها در شیر با معرف اورتو فتال دی آلدهید (OPA) و خاصیت ضدقارچی لاکتیک اسید باکتری‌ها در MRS مایع و شیر پس چرخ در مقابل آسپرژیلوس فلاوس و کاندیدا آلبیکنس مورد چکیده کامل
    در این تحقیق، قابلیت تخمیرشوندگی شیر توسط 6 جدایه از لاکتیک اسید باکتری‌ها، فعالیت پروتئولیتیکی لاکتیک اسید باکتری‌ها در شیر با معرف اورتو فتال دی آلدهید (OPA) و خاصیت ضدقارچی لاکتیک اسید باکتری‌ها در MRS مایع و شیر پس چرخ در مقابل آسپرژیلوس فلاوس و کاندیدا آلبیکنس مورد بررسی قرار گرفت. از لاکتوباسیلوس برویس KMJC1، لاکتوباسیلوس اسیدی‌پیسیس KMJC2، لاکتوباسیلوس کورواتوس KMJC3 و لاکتوباسیلوس پلانتاروم KMJC4 جدا شده از پنیر کوزه، لاکتوباسیلوس هلوتیکوس KMCH1 جدا شده از دوغ شتر (چال) و لاکتوکوکوس لاکتیس KMCM3 جدا شده از شیر شتر استفاده شد. نتایج نشان داد که در میان جدایه‌ها، لاکتوباسیلوس پلانتاروم KMJC4 پس از 48 ساعت، لاکتوکوکوس لاکتیس KMCM3 پس از 16 ساعت و لاکتوباسیلوس هلوتیکوس KMCH1 پس از 60 ساعت از قابلیت تخمیرشوندگی شیر برخوردار بودند. سنجش میزان پروتئولیز انجام شده در شیرهای تخمیری توسط جدایه‌های مذکور با استفاده از معرف OPA نشان داد فعالیت پروتئولیتیکی مربوط به جدایه‌های لاکتوباسیلوس هلوتیکوس KMCH1، لاکتوکوکوس لاکتیس KMCM3 و لاکتوباسیلوس پلانتاروم KMJC4 به ترتیب mg/ml 34/0 ، 26/0 و 22/0 بود. در بررسی اثر ضدقارچی روماند حاصل از فعالیت جدایه‌های لاکتیکی مشخص شد روماند حاصل از کشت در MRS مایع اثر بازدارندگی بیشتری (mg/ml 50 و 25 MIC=) نسبت به روماند حاصل از کشت در شیر پس چرخ داشت، به طوری که MIC برای روماند حاصل از شیر تخمیری مشاهده نشد. در پایان می‌توان نتیجه گرفت که لاکتوکوکوس لاکتیس KMCM3 در مقایسه با جدایه‌های دیگر در زمان کوتاه‌تری (16 ساعت) توانست لاکتوز شیر را تخمیر کند. بیشترین فعالیت پروتئولیتیکی توسط جدایه‌های مذکور در شیر، مربوط به جدایه لاکتوباسیلوس هلوتیکوس KMCH1 ( mg/ml34/0) بود. لاکتوباسیلوس پلانتاروم KMJC4 جدا شده از پنیر کوزه به‌عنوان بهترین جدایه برای تهیه روماند حاصل از MRS مایع با خاصیت ضد قــارچــی بود. پرونده مقاله

  • مقاله

    5 - بررسی قدرت ضدباکتری پپتیدهای زیست فعال حاصل از هیدرولیز آنزیمی پروتئین کنجاله دانه کدو
    میکروب شناسی مواد غذائی , شماره 2 , سال 4 , تابستان 1396
    در این پژوهش اثر پپتیدهای زیست فعال حاصل از هیدرولیز آنزیمی پروتئین کنجاله دانه کدو به عنوان ترکیبات ضدمیکروب طبیعی مورد ارزیابی قرار گرفت. به این منظور پروتئین کنجاله دانه کدو توسط سه آنزیم پپسین، تریپسین و آلکالاز هیدرولیز شد. تیمارهای بهینه از نظر قدرت مهار رادیکال D چکیده کامل
    در این پژوهش اثر پپتیدهای زیست فعال حاصل از هیدرولیز آنزیمی پروتئین کنجاله دانه کدو به عنوان ترکیبات ضدمیکروب طبیعی مورد ارزیابی قرار گرفت. به این منظور پروتئین کنجاله دانه کدو توسط سه آنزیم پپسین، تریپسین و آلکالاز هیدرولیز شد. تیمارهای بهینه از نظر قدرت مهار رادیکال DPPH انتخاب و قدرت ضدمیکروبی عصاره تام و رقیق شده (2/1، 4/1، 8/1 و 16/1) تیمارها بر علیه اشریشیا، استافیلوکوکوس اورئوس، باسیلوس سرئوس و لیستریا مونوسایتوژنز با روش میکرودایلوشن ارزیابی گردید. سپس پپتیدهای تهیه شده توسط 1% پپسین، 30 درجه سانتیگراد و 2 ساعت هیدرولیز (P3012)، 1% پپسین، 35 درجه سانتیگراد و 5/3 ساعت هیدرولیز (P35135)، 1% آلکالاز، 50 درجه سانتیگراد و 5/3 ساعت هیدرولیز (A50135)، 2% آلکالاز، 50 درجه سانتیگراد و 5/3 ساعت هیدرولیز (A50235)، 1% تریپسین، 35 درجه سانتیگراد و 5 ساعت هیدرولیز(T3551) و 1% تریپسین، 45 درجه سانتیگراد و 5 ساعت هیدرولیز (T4551) به عنوان نمونه های ضداکسایش بهینه انتخاب شدند. عصاره تام نمونه های P3012، T4551 و A50135 دارای قدرت بازدارندگی مناسبی بر علیه باکتری های مورد بررسی بودند و عصاره تام نمونه T3551 اثر بازدارندگی بر هیچکدام از باکتری ها نشان نداد. حداقل غلظت مهارکنندگی P35135 بر علیه باسیلوس 2/1، اشریشیا 8/1 و لیستریا 16/1و همین ویژگی در A50235 بر علیه استافیلوکوکوس و باسیلوس 4/1 و برای لیستریا 8/1 بود. با توجه به نتایج از تکنیک هیدرولیز آنزیمی می توان به عنوان روشی مؤثر در تولید ترکیبات ضداکسایش و ضدمیکروب طبیعی استفاده کرد. پرونده مقاله

  • مقاله

    6 - شناسایی مولکولی و ارزیابی اثرات ضدمیکروبی جدایه لاکتیکی عمده ترخینه و ترکیبات شبه باکتریوسینی آن در برابر برخی از عوامل میکروبی غذازاد
    میکروب شناسی مواد غذائی , شماره 4 , سال 6 , پاییز 1398
    جداسازی و ارزیابی ویژگی های باکتری های اسید لاکتیک از فراورده های تخمیری سنتی، همواره احتمال مواجهه با جدایه های دارای قابلیت های منحصر به فرد را در پی داشته است. در این مطالعه پس از شناسایی مولکولی جدایه لاکتیکی عمده ترخینه، اثرات ضد باکتریایی و ضد قارچی جدایه مذکور و چکیده کامل
    جداسازی و ارزیابی ویژگی های باکتری های اسید لاکتیک از فراورده های تخمیری سنتی، همواره احتمال مواجهه با جدایه های دارای قابلیت های منحصر به فرد را در پی داشته است. در این مطالعه پس از شناسایی مولکولی جدایه لاکتیکی عمده ترخینه، اثرات ضد باکتریایی و ضد قارچی جدایه مذکور و ترکیبات شبه باکتریوسینی آن در برابر برخی از شاخص های میکروبی غذازاد بر اساس روش های مرجع مورد بررسی قرار گرفت.توالی یابی محصولات واکنش زنجیره ای پلیمراز منجر به شناسایی لاکتوکوکوس لاکتیس به عنوان جدایه لاکتیکی عمده ترخینه شد. جدایه مذکور دارای اثرات ضد باکتریایی مناسبی بود اما تفاوت معنی داری (05/0P<) بین قطر هاله عدم رشد استافیلوکوکوس اورئوس و اشریشیا کلی در حضور این جدایه لاکتیکی وجود نداشت. علاوه بر این، اثر بازدارنده روماند خام به ترتیب نسبت به روماند خنثی و روماند عمل آوری شده جدایه لاکتیکی بر روی هر یک از شاخص های باکتریایی مورد مطالعه بیشتر بود و بیشترین مقدار کاهش جمعیت استافیلوکوکوس اورئوس (91/87 درصد) در حضور روماند خام حاصل از فاز رشد لگاریتمی مشاهده شد. همچنین جدایه لاکتیکی اثر ضد قارچی بیشتری بر آسپرژیلوس فلاووس نسبت به آسپرژیلوس نایجر داشت ولی میزان رشد آسپرژیلوس نایجر در روزهای سوم تا ششم گرمخانه گذاری در مقایسه با آسپرژیلوس فلاووس در حضور ترکیبات شبه باکتریوسینی جدایه لاکتیکی به شکل معنی داری (05/0P<) بیشتر بود.بر اساس نتایج این پژوهش، جدایه لاکتوکوکوس لاکتیس و ترکیبات شبه باکتریوسینی آن از قابلیت استفاده به عنوان کشت آغاز گر در تولید فراورده های تخمیری و یا نگهدارنده زیستی در صنایع غذایی و دارویی برخوردار می باشند. پرونده مقاله

  • مقاله

    7 - ارزیابی ویژگی‌های پروبیوتیکی و تنوع درون گونه‌ای سویه‌های Lactobacillus plantarum جدا شده از موادغذایی مختلف با روش RAPD-PCR
    میکروب شناسی مواد غذائی , شماره 4 , سال 8 , پاییز 1400
    هدف از این مطالعه ارزیابی تنوع درون گونه‌ای 10 سویه Lactobacillus plantarum جدا شده از موادغذایی مختلف شامل زیتون تخمیری، پنیرکوزه، شیر شتر و خمیر ترش به کمک روش RAPD-PCR همچنین مقایسه قابلیت پروبیوتیکی آن‌ها بود. نتایج نشان داد که الگوی باندی متفاوتی توسط سه نوع پرایمر چکیده کامل
    هدف از این مطالعه ارزیابی تنوع درون گونه‌ای 10 سویه Lactobacillus plantarum جدا شده از موادغذایی مختلف شامل زیتون تخمیری، پنیرکوزه، شیر شتر و خمیر ترش به کمک روش RAPD-PCR همچنین مقایسه قابلیت پروبیوتیکی آن‌ها بود. نتایج نشان داد که الگوی باندی متفاوتی توسط سه نوع پرایمر برای سویه‌های مختلف به وجود آمد و برطبق ماتریس تشابه رسم شده توسط نرم‌افزار NTSYS بر اساس ضریب جاکارد، به طورکلی 10 سویه در دو شاخه اصلی و 7 زیرگروه جانبی قرار گرفتند. دو سویه 17 KAOو 64KAO جدا شده از منشا یکسان زیتون تخمیری بیشترین شباهت را داشتند. علاوه بر این ویژگی پروبیوتیکی سویه‌های ‌ L. plantarum در سطح نژاد متفاوت ارزیابی شد. نتایج تست ایمنی نشان داد که همه نژادهای مختلف L. plantarum، گاما-همولتیک بودند و در برابر آنتی بیوتیک ونکومایسین مقاوم بودند و مقاومت آن‌ها در برابر سایر آنتی بیوتیک‌های رایج متفاوت بود. سویه‌های جدا شده از پنیر کوزه شامل 37KMC و 45 KMCاز بیشترین مقاومت در برابر اسید برخوردار بودند. از سوی دیگر مقاومت در برابر 3/0 درصد نمک صفراوی نشان داد که اختلاف معناداری از این نظر بین سویه‌های جدا شده از زیتون تخمیری وجود ندارد و سویه 5 KMM بیشترین مقاومت را داشت. به علاوه فعالیت ضدمیکروبی سویه ها در برابر باکتری‌های بیماری‌زای گرم مثبت L. monocytogenes و گرم منفی E. coli متفاوت بود و بیشترین فعالیت ضدباکتریایی به سویه 45 KMCتعلق داشت. بنابراین با توجه به هدف مورد نظر می‌توان هریک از سویه‌های L. plantarum به عنوان کشت پروبیوتیک در صنایع غذایی و دارویی پیشنهاد نمود. پرونده مقاله