فهرست مقالات مجتبی علوی فاضل


  • مقاله

    1 - اثر مدیریت تلفیقی کودهای بیولوژیکی و شیمیایی نیتروژنی در تراکم های مختلف بر عملکرد کمی و کیفی آفتابگردان (Helianthus annuus L) تحت تنش خشکی
    اکوفیزیولوژی گیاهان زراعی , شماره 1 , سال 16 , بهار 1401
    این آزمایش به صورت کرت های دوبار خردشده در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در سال های زراعی 95-1394 و 96-1395 در استان خوزستان اجرا شد. عامل اصلی، تنش کمبود آب با چهار سطح، آبیاری پس از تخلیه 45، 60، 75 و 90درصد آب قابل استفاده گیاه به عنوان عامل فرعی، تل چکیده کامل
    این آزمایش به صورت کرت های دوبار خردشده در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در سال های زراعی 95-1394 و 96-1395 در استان خوزستان اجرا شد. عامل اصلی، تنش کمبود آب با چهار سطح، آبیاری پس از تخلیه 45، 60، 75 و 90درصد آب قابل استفاده گیاه به عنوان عامل فرعی، تلفیق کود بیولوژیک و شیمیایی نیتروژنی، با سه سطح 100 درصد کود شیمیایی، 75 و 50 درصد تلفیق کود شیمیایی با 100 درصد نیتروکسین و تراکم بوته در سه سطح 57، 71 و 95 هزار بوته در هکتار به عنوان عامل فرعی فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد برهمکنش تنش کمبود آب، تلفیق کود زیستی و شیمیایی نیتروژن و تراکم بوته تأثیر معنی دار بر عملکرد دانه، وزن هزار دانه، تعداد دانه در طبق، شاخص برداشت و عملکرد بیولوژیکی داشتند. بیشترین عملکرد دانه از تیمار آبیاری مطلوب با تلفیق 75 درصد کود شیمیایی و زیستی و تراکم 95 هزار بوته حاصل شد که نسبت به تیمار تنش خیلی شدید رطوبتی با 75 درصد کود شیمیایی و بیولوژیکی و تراکم 57 هزار بوته 75 درصد افزایش به دست آمد. برهمکنش تنش رطوبتی و تراکم و کودها بر درصد روغن و شاخص سطح برگ معنی دار شد. در مجموع استفاده از نیتروژن از دو منبع شیمیایی و زیستی در تراکم 95 هزار بوته برای کاهش اثرات تنش رطوبتی بر گیاه آفتابگردان قابل توصیه می باشد. پرونده مقاله

  • مقاله

    2 - شاخص‌های تحمل تنش خشکی در ارقام جدید کلزا (.Brassica napus L) در شرایط کاشت تأخیری
    اکوفیزیولوژی گیاهان زراعی , شماره 1 , سال 15 , بهار 1400
    محدودیت منابع آبی در مرحله پایانی فصل رشد گیاه کلزا یکی از مشکلات مهم تولید و توسعه این گیاه در مناطق نیمه خشک ایران می باشد. از این رو معرفی رقم متحمل و سازگار با این شرایط برای توسعه کشت این گیاه حایز اهمیت است. بنابراین، به منظور شناسایی و معرفی رقم مناسب کلزا در شرا چکیده کامل
    محدودیت منابع آبی در مرحله پایانی فصل رشد گیاه کلزا یکی از مشکلات مهم تولید و توسعه این گیاه در مناطق نیمه خشک ایران می باشد. از این رو معرفی رقم متحمل و سازگار با این شرایط برای توسعه کشت این گیاه حایز اهمیت است. بنابراین، به منظور شناسایی و معرفی رقم مناسب کلزا در شرایط کشت تأخیری آزمایشی به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه پژوهشی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج در دو سال زراعی 95-1394 و 96-1395 اجرا شد. تیمار تاریخ کاشت در دو تاریخ 15 مهر (رایج) و 15 آبان (کشت تأخیری) در کرت های اصلی و ارقام کلزا شامل ES Hydromel،ES Alonso، ES Darko، ES Lauren و Ahmadi در کرت های فرعی در قرار داده شدند. به منظور معرفی رقم متحمل به تنش خشکی با استفاده از شاخص های تحمل تنش خشکی کرت های آزمایشی در دو شرایط آبیاری معمول (شاهد) و قطع آبیاری از مرحله گلدهی به بعد (تنش خشکی) قرار گرفتند. نتایج تجزیه مرکب داده ها نشان داد که کشت تأخیری باعث کاهش معنی‌دار درصد روغن و عملکرد روغن دانه کلزا شد. بیشترین میزان درصد روغن و عملکرد روغن به ترتیب با 61/41 درصد و 08/1381 کیلوگرم در هکتار مربوط به رقم ES Hydromel بود. همچنین، بر اساس شاخص های برگزیده این پژوهش شامل شاخص تحمل تنش، میانگین هندسی بهره وری و میانگین بهره وری، متحمل ترین رقم در هر دو شرایط کشت نرمال و کشت تأخیری، رقمES Hydromel و حساس ترین رقم در شرایط کشت نرمال ES Lauren و در شرایط کشت تأخیری رقم ES Darko بودند. نتایج تجزیه کلاستر نیز در تأیید این نتیجه منجر به تشکیل دو خوشه گردید که ارقام ES Darko، Ahmadi و ES Lauren در خوشه حساس و ارقام ES Hydromel و ES Alonso در خوشه متحمل قرار گرفتند. پرونده مقاله

  • مقاله

    3 - تأثیر کاربرد برگی هورمون‌های جیبرلین و کینیتین بر ویژگی‌های مورفولوژیکی، بیوشیمیایی و عملکردی هیبریدهای ذرت (.Zea mays L)
    اکوفیزیولوژی گیاهان زراعی , شماره 1 , سال 17 , بهار 1402
    در مدیریت به‌زراعی ذرت، علاوه بر تأمین بذر هیبرید مناسب، عوامل دیگری از جمله هورمون‌های گیاهی نیز اهمیت دارند از این رو این تحقیق به‌منظور بررسی تأثیر نوع بذر هیبرید و کاربرد برگی هورمون‌های جیبرلین و کینتین بر شاخص‌های رشدی، بیوشیمیایی و عملکردی ذرت در شهرستان اهواز در چکیده کامل
    در مدیریت به‌زراعی ذرت، علاوه بر تأمین بذر هیبرید مناسب، عوامل دیگری از جمله هورمون‌های گیاهی نیز اهمیت دارند از این رو این تحقیق به‌منظور بررسی تأثیر نوع بذر هیبرید و کاربرد برگی هورمون‌های جیبرلین و کینتین بر شاخص‌های رشدی، بیوشیمیایی و عملکردی ذرت در شهرستان اهواز در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی به‌صورت اسپلیت‌پلات طی دو سال زراعی با چهار تکرار انجام شد. هیبریدهای ذرت دانه‌ای شامل سینگل‌کراس 704 (دیررس)، 616 (متوسط‌رس) و 71AS (متوسط‌ رس) به عنوان فاکتور اصلی و محلول‌پاشی کینتین/جیبرلین در سه سطح صفر، 200/150 و 400/300 پی‌پی‌ام به عنوان فاکتور فرعی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج حاکی از آن بود که اثر ساده نوع هیبرید و محلول‌پاشی کینتین/جیبرلین بر ارتفاع بوته، قطر ساقه، وزن خشک اندام هوایی، وزن هزاردانه، عملکرد بیولوژیکی، عملکرد دانه، شاخص برداشت، کلروفیل‌های a، b و کل و درصد پروتئین دانه از نظر آماری مؤثر بود. همچنین، اثر متقابل محلول‌پاشی کینتین/جیبرلین در هیبرید بر روی ارتفاع بوته، قطر ساقه، وزن خشک اندام‌هوایی، وزن هزار دانه، عملکرد بیولوژیکی، عملکرد دانه، شاخص برداشت، کلروفیل‌های a، b و کل ودرصد پروتئین دانه و اثر متقابل هیبرید در محلول‌پاشی کینتین/جیبرلین در سال بر شاخص سطح برگ هیبریدهای مختلف ذرت تأثیر معنی دار آماری داشت. نتایج نشان داد بیشترین مقادیر صفات مورد بررسی در هر دو سال زراعی در سینگل کراس 704 ذرت و پس از محلول‌پاشی جیبرلین/کینتین به نسبت 200/150 پی‌پی‌ام به‌دست آمد. نسبت جیبرلین/کینتین 200/150 پی‌پی‌ام در همه هیبریدها، تأثیر بهتری بر صفات مختلف مورفولوژیکی و بیوشیمیایی داشت. بیشترین عملکرد بیولوژیکی، عملکرد دانه و شاخص برداشت که صفات بسیار مهمی هستند، مربوط به رقم سینگل کراس 704 همراه با محلول‌پاشی هورمون‌ها به نسبت 200/150 پی‌پی‌ام بود. با توجه به‌نتایج به‌دست آمده، استفاده از هیبرید سینگل کراس 704 ذرت و محلول‌پاشی آن با جیبرلین و کینتین به نسبت 200/150 پی‌پی‌ام می تواند مورد توجه باشد. پرونده مقاله

  • مقاله

    4 - تاثیر کاربرد همزمان نیتروکسین و بیوچار بر شاخص های رشد و عملکرد دانه لوبیا چشم‌بلبلی (.Vigna unguiculata L) تحت رژیم های آبیاری
    اکوفیزیولوژی گیاهان زراعی , شماره 1 , سال 17 , تابستان 1402
    با توجه به محدودیت منابع آبی کشور ضرورت یافتن راهکارهای بهینه مصرف آب در تولید محصولات زراعی در کنار کاهش کاربرد نهاده های شیمیایی، آزمایشی در سال زراعی 1397 به صورت کرت های خرد شده فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار به منظور ارزیابی اثر کاربرد ه چکیده کامل
    با توجه به محدودیت منابع آبی کشور ضرورت یافتن راهکارهای بهینه مصرف آب در تولید محصولات زراعی در کنار کاهش کاربرد نهاده های شیمیایی، آزمایشی در سال زراعی 1397 به صورت کرت های خرد شده فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار به منظور ارزیابی اثر کاربرد همزمان بیوچار و نیتروکسین بر شاخص های رشد و عملکرد لوبیا چشم‌بلبلی تحت رژیم های مختلف آبیاری، در مزرعه تحقیقاتی شهید سالمی اهواز اجرا گردید. رژیم آبیاری شامل آبیاری پس از 60، 90 و 120 میلی متر تبخیر از تشت تبخیر کلاس A به کرت های اصلی و کاربرد بیوچار شامل صفر، چهار و هشت تن در هکتار و نیتروکسین شامل تلقیح و عدم تلقیح به کرت های فرعی اختصاص داده شد. کاربرد هشت تن در هکتار بیوچار به همراه نیتروکسین موجب بهبود 12% محتوای آب نسبی در شرایط تنش شدید شد. سطح آبیاری 120 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر موجب کاهش 33% عملکرد دانه شده و کاربرد نیتروکسین در شرایط نرمال موجب افزایش 19% عملکرد دانه شد اما در سطح آبیاری 120 میلی‌متر تبخیر تأثیر معنی‌دار بر عملکرد دانه نداشت. کاربرد بیوچار در شرایط بدون تنش موجب افزایش 37% عملکرد دانه شد که این تغییرات در سطح آبیاری 120 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر به 29% رسید. بیشترین عملکرد دانه (266 گرم در مترمربع) از شرایط بدون تنش و استفاده از هشت تن در هکتار بیوچار حاصل شد. بیشترین عملکرد بیولوژیک در شرایط و کاربرد هشت تن در هکتار بیوچار و عدم استفاده از نیتروکسین (809 گرم در مترمربع) حاصل شد. کاربرد هشت تن در هکتار بیوچار در تلفیق با نیتروکسین می تواند عملکرد قابل قبولی در شرایط محدودیت آبیاری لوبیا چشم بلبلی ایجاد کند. پرونده مقاله

  • مقاله

    5 - اثر میزان و تقسیط کود نیتروژن بر عملکرد و کارایی مصرف نیتروژن در ارقام کینوا (Chenopodium quinoa willd)
    اکوفیزیولوژی گیاهان زراعی , شماره 4 , سال 15 , پاییز 1400
    بررسی اثر میزان و تقسیط کود نیتروژن بر عملکرد و کارایی مصرف نیتروژن ارقام کینوا، طی آزمایشی در سال‌های زراعی 98-1397 و 99-1398 به‌صورت فاکتوریل اسپلیت پلات در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان انجام شد. چکیده کامل
    بررسی اثر میزان و تقسیط کود نیتروژن بر عملکرد و کارایی مصرف نیتروژن ارقام کینوا، طی آزمایشی در سال‌های زراعی 98-1397 و 99-1398 به‌صورت فاکتوریل اسپلیت پلات در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل چهار مقدار کود نیتروژن (0، 100، 200 و 300 کیلوگرم در هکتار) و چهار روش تقسیط کود نیتروژن (50 درصد پایه +50 درصد شش برگی، 50 درصد پایه + 25 درصد شش برگی + 25 درصد اواسط گلدهی، 25 درصد پایه + 50 درصد شش برگی + 25 درصد اواسط گلدهی و 25 درصد پایه + 25 درصد شش برگی + 50 درصد اواسط گلدهی) به عنوان فاکتورهای اصلی و سه رقم کینوا شامل رقم Gizal، Q26 و Titicaca به‌عنوان فاکتور فرعی بودند. نتایج آزمایش نشان داد شاخص سبزینگی، ارتفاع بوته، تعداد شاخه فرعی، تعداد پانیکول در واحد سطح و تعداد دانه در پانیکول تحت تاثیر مقدار کود × تقسیط × رقم قرار گرفتند. برهمکنش چهارگانه سال× میزان نیتروژن× تقسیط × رقم فقط بر ارتفاع بوته، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیکی، شاخص برداشت و کارایی مصرف نیتروژن معنی دار شد. بالاترین عملکرد دانه در کلیه سطوح مختلف نیتروژن مربوط به رقم Q26 و در هر دو سال از مصرف 200 کیلوگرم نیتروژن مشاهده شد. به طوری که، در سال اول تقسیط آن به صورت 25 درصد پایه +50 درصد شش برگی + 25 درصد اواسط گلدهی(125%) و در سال دوم تقسیط به صورت 50 درصد پایه + 25 درصد شش برگی + 25 درصد اواسط گلدهی(88%) بهترین نتیجه را موجب شدند. بالاترین کارایی مصرف نیتروژن ارقام Gizal (8/52) و Q26 (8/51 کیلوگرم در کیلوگرم) در سال اول از 200 کیلوگرم در هکتار و تقسیط آن به صورت 25 درصد پایه + 50 درصد شش برگی + 25 درصد اواسط گلدهی مشاهده شد، در حالی که در سال دوم مصرف 100 کیلوگرم در هکتار موجب نتیجه بهتری شد و این امر حاکی از آن است که شرایط اقلیمی و تقسیط دارای نقش مؤثری در افزایش کارایی مصرف نیتروژن بوده است. بنابراین، می توان با مدیریت صحیح گام مهمی در جهت افزایش میزان تولید برداشته و میزان ریسک در تولید را کاهش داد. پرونده مقاله

  • مقاله

    6 - تأثیر همزیستی میکوریزایی و استفاده از کودهای آلی، ورمی کمپوست و چای کمپوست بر عملکرد کمّی و کیفی بادرنجبویه (Melissa officinalis L)
    اکوفیزیولوژی گیاهان زراعی , شماره 4 , سال 14 , پاییز 1399
    بادرنجبویه یک گیاه شناخته شده است که به عنوان طعم دهنده مواد غذایی، آشامیدنی و به عنوان گیاهی دارویی برای درمان سردرد، اختلالات گوارشی، عصبی و روماتیسم استفاده می شود. به منظور بررسی اثر کودهای آلی و همزیستی میکوریزایی بر اجزای عملکرد و درصد اسانس بادرنجبویه آزمایشی به چکیده کامل
    بادرنجبویه یک گیاه شناخته شده است که به عنوان طعم دهنده مواد غذایی، آشامیدنی و به عنوان گیاهی دارویی برای درمان سردرد، اختلالات گوارشی، عصبی و روماتیسم استفاده می شود. به منظور بررسی اثر کودهای آلی و همزیستی میکوریزایی بر اجزای عملکرد و درصد اسانس بادرنجبویه آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی با 8 تیمار و 4 تکرار در سال 1393 در ساری اجرا شد. عوامل شامل کاربرد میکوریزا در دو سطح (صفر، 10% حجم گلدان)، ورمی کمپوست در دو سطح (صفر، 10% حجم گلدان) و چای کمپوست در دو سطح (صفر، 5/1 لیتر برای گلدان های مشخص شده) در نظر گرفته شدند. صفات اندازه گیری شده شامل سطح برگ، ارتفاع بوته، وزن هزار دانه و درصد اسانس بودند. نتایج به دست آمده نشان داد تیمارهای کودهای آلی و همزیستی میکوریزایی تاثیر معنی داری بر اغلب صفات مورد اندازه گیری داشتند و کلیه صفات مورد بررسی را در مقایسه با شاهد افزایش دادند. به طوری که، بیشترین سطح برگ در تیمار کاربرد چای کمپوست (93/207 سانتی متر مربع) و کمترین آن در تیمار شاهد (63/52 سانتی متر مربع) و بیشترین وزن خشک بوته در تیمار کاربرد چای کمپوست و همزیستی میکوریزایی (07/3 گرم) و کمترین آن در تیمار شاهد (51/0گرم) بودند. بیشترین درصد اسانس در تیمار همزیستی میکوریزایی معادل 73/0% و کمترین آن در تیمار شاهد معادل 23/0% به دست آمدند. با توجه به نتایج حاصل به نظر می رسد که افزایش در صفات مورد بررسی ناشی از کاربرد اثرات مفید کودهای آلی و همزیستی میکوریزایی بوده است. پرونده مقاله

  • مقاله

    7 - تغییرات شاخص‌های رشد، عملکرد و اجزای عملکرد ارقام کینوا (Chenopodium quinoa Willd) تحت تاثیر تاریخ و شیوه کاشت در اهواز
    اکوفیزیولوژی گیاهان زراعی , شماره 4 , سال 16 , پاییز 1401
    مهم‌ترین مؤلفه سازگار با تنوع اقلیمی در زراعت، تاریخ کاشت است که بیشترین تأثیر را بر خصوصیات فنولوژیکی گیاه دارد و بر اساس رقم و آب و هوای هر منطقه تعیین می گردد. به همین منظور، این تحقیق با هدف تعیین امکان کاشت نشایی ارقام مختلف کینوا در تاریخ کاشت های مختلف در شرایط چکیده کامل
    مهم‌ترین مؤلفه سازگار با تنوع اقلیمی در زراعت، تاریخ کاشت است که بیشترین تأثیر را بر خصوصیات فنولوژیکی گیاه دارد و بر اساس رقم و آب و هوای هر منطقه تعیین می گردد. به همین منظور، این تحقیق با هدف تعیین امکان کاشت نشایی ارقام مختلف کینوا در تاریخ کاشت های مختلف در شرایط آب و هوایی اهواز انجام شد. آزمایش به‌صورت کرت های دوبار خرد شده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در دو سال زراعی 1398-1397 و 1399-1398 اجرا گردید. تاریخ کاشت به‌عنوان عامل اصلی در چهار سطح (30 مهر، 10 ، 20 و 30 آبان ماه)، روش کاشت (نشاکاری و مستقیم) به عنوان عامل فرعی و ارقام کینوا (Giza1، Q26 و Titicaca) به عنوان عامل فرعی فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که تأخیر در تاریخ کاشت موجب کاهش شاخص های رشدی (22، 39 و 26 درصد به ترتیب شاخص سطح برگ، ماده خشک و سرعت رشد محصول)، روز تا گلدهی (21 درصد) و اجزای عملکرد دانه شامل تعداد پانیکول در بوته (42 درصد)، تعداد دانه در پانیکول(26 درصد) و وزن هزار دانه (21 درصد)، عملکرد دانه (63 درصد) و شاخص برداشت (54 درصد) در کینوا شد. بالاترین مقدار این صفات مربوط به تاریخ کاشت 30 مهر بود و کاشت نشایی در تاریخ کاشت های زود هنگام نسبت به کاشت مستقیم بذر ضعیف‌تر، ولی در تاریخ کاشت تاخیری بهتر از کشت مستقیم بوده و موجب کاهش تاثیرات منفی کشت تاخیری شد. در بین ارقام مورد مطالعه رقم Q26 از نظر مؤلفه های آنالیز رشد شامل شاخص سطح برگ (4.87)، ماده خشک (637.2 گرم در مترمربع) و سرعت رشد محصول (18.58 گرم در مترمربع در روز) و اجزای عملکرد شامل تعداد پانیکول در بوته (9.72) و وزن هزار دانه (4.81 گرم) و عملکرد دانه (1813 کیلوگرم در هکتار) بالاتر از دو رقم دیگر بود. بالاترین عملکرد دانه (3058 کیلوگرم در هکتار) مربوط به رقم Q26 در تاریخ کاشت 30 مهر و کاشت به‌صورت مستقیم (3148 کیلوگرم در هکتار) و کمترین آن (769 کیلوگرم در هکتار) مربوط به رقم Titicaca در تاریخ کاشت 20 و 30 آبان بود. به‌طورکلی، مشاهده شد که تاریخ کاشت اوایل پاییز به علت طولانی‌تر بودن دوره رشد و همچنین اجتناب از گرمای انتهای فصل، مناسب کشت ارقام مختلف کینوا در خوزستان بوده و نشاکاری در این تاریخ کاشت ها از نظر عملکرد نسبت به کشت بذر مزیت چندانی نداشت، ولی در تاریخ کاشت های تاخیری موجب کاهش تاثیرات منفی گردید. پرونده مقاله

  • مقاله

    8 - ارزیابی دینامیک رشد ریشه و مولفه‌های عملکرد ارقام کینوا (Chenopodium quinoa) با تغییر مقادیر فسفر و روی
    اکوفیزیولوژی گیاهان زراعی , شماره 5 , سال 16 , زمستان 1401
    توزیع و پراکنش مناسب ریشه جذب عناصر غذایی را تسهیل نموده و منجر به بهبود عملکرد گیاهان زراعی می شود. این مطالعه با هدف ارزیابی ساختار ریشه و شاخساره ارقام کینوا در پاسخ به کاربرد عناصر فسفر و روی در مرکز تحقیقات، آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خوزستان به صورت فاکتو چکیده کامل
    توزیع و پراکنش مناسب ریشه جذب عناصر غذایی را تسهیل نموده و منجر به بهبود عملکرد گیاهان زراعی می شود. این مطالعه با هدف ارزیابی ساختار ریشه و شاخساره ارقام کینوا در پاسخ به کاربرد عناصر فسفر و روی در مرکز تحقیقات، آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خوزستان به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی و با سه فاکتور شامل کاربرد کود شیمیایی سوپرفسفات تریپل در 4 سطح (صفر، 6، 12 و 18 میلی گرم بر کیلوگرم وزن خاک)، محلول پاشی سولفات روی در 3 مقدار (آب بدون سولفات روی (شاهد)، محلول پاشی با غلظت 4 و 8 در هزار) و سه رقم کینوا (Giza 1، Q26، Titicaca) در سه تکرار در گلدان اجرا شد. یافته ها نشان داد پارامترهای ریشه نظیر وزن خشک ریشه، عرض ریشه، قطر ریشه، فاصله اولین انشعاب تا نوک ریشه و نسبت وزن ریشه به اندام هوایی تحت تاثیر سطوح کود فسفره و ارقام کینوا قرار گرفت (P≤0.01) و برگ پاشی سولفات روی تنها بر وزن خشک ریشه، عرض ریشه، فاصله اولین انشعاب تا نوک ریشه، چگالی ریشه، نسبت وزن ریشه به اندام هوایی و پارامترهای اندام هوایی اثر معنی دار ایجاد نمود. رقم Q26 به عنوان برترین رقم از نظر توسعه ساختار ریشه ای شناسایی شد که در سطوح کاربرد 18 میلی گرم بر کیلوگرم وزن خاک فسفر و غلظت 4 در هزار سولفات روی بیشترین وزن خشک ریشه (3/23 گرم در بوته)، عرض ریشه (18/06 سانتی متر) و فاصله اولین انشعاب تا نوک ریشه (53/23) را دارا بود. در این سطوح مصرف عناصر، بیشترین تعداد دانه در بوته (4542) در رقم Q26 حاصل گردید. بر اساس نتایج این آزمایش، کاربرد بهینه عناصر با کاهش اثرات آنتاگونیسمی و افزایش اثرات سینرژیستی عناصر فسفر و روی منجر به توسعه ساختار ریشه ای، بهبود جذب عناصر و افزایش مولفه های تولید ارقام کینوا شد. پرونده مقاله

  • مقاله

    9 - اثر همزیستی میکوریزایی همراه با ورمی کمپوست و چای کمپوست بر عملکرد نعناع آبی (Mentha aquatic L.)
    اکوفیزیولوژی گیاهان زراعی , شماره 4 , سال 12 , پاییز 1397
    به منظور بررسی اثر کودهای آلی و همزیستی میکوریزایی بر اجزای عملکرد و درصد اسانس نعناع آبی آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی با 8 تیمار و 4 تکرار در سال 1393 در ساری اجرا شد. عوامل شامل کاربرد میکوریزا در دو سطح (صفر و 10درصد حجم گلدان)، ورمی کمپوست در دو چکیده کامل
    به منظور بررسی اثر کودهای آلی و همزیستی میکوریزایی بر اجزای عملکرد و درصد اسانس نعناع آبی آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی با 8 تیمار و 4 تکرار در سال 1393 در ساری اجرا شد. عوامل شامل کاربرد میکوریزا در دو سطح (صفر و 10درصد حجم گلدان)، ورمی کمپوست در دو سطح (صفر و 10 درصد حجم گلدان) و چای کمپوست در دو سطح (صفر و 5/1 لیتر برای هر گلدان) در نظر گرفته شدند. نتایج به دست آمده نشان داد که استفاده از کودهای آلی و همزیستی میکوریزایی به طور معنی دار باعث بهبود خصوصیات کمّی و کیفی نعناع آبی می شود. تیمارهای کود آلی تاثیر معنی دار بر اغلب صفات مورد بررسی داشته و منجر به افزایش کلیه صفات در مقایسه با شاهد شدند. به طوری که، بیشترین مقادیر ارتفاع بوته، تعداد برگ، تعداد دانه در بوته، وزن خشک بوته، طول ریشه، قطر ریشه، شاخص سطح برگ، درصد و عملکرد اسانس تحت تاثیر تیمار همزیستی میکوریزایی، کاربرد چای کمپوست، ورمی کمپوست و کمترین آنها در تیمار شاهد حاصل گردیدند. به طورکلی، کاربرد کودهای آلی و بیولوژیک در مقایسه با عدم مصرف آنها منجر به حصول عملکرد بالا در گیاه نعناع آبی گردید. در واقع این افزایش عملکرد در اثر کودهای آلی و بیولوژیک از طریق بهبود فعالیت تنظیم کننده های رشد گیاه و کاهش آبشویی عناصر موجود در خاک و فراهمی بیشتر جذب عناصر غذایی منجر به افزایش رشد گیاه شده و در نتیجه سبب افزایش اجزای عملکرد و درصد اسانس نعناع آبی گردیده است. پرونده مقاله

  • مقاله

    10 - بررسی تاثیر کودهای شیمیایی و زیستی پتاسیم بر ویژگی‌های کمی و کیفی سه هیبرید ذرت تحت تنش آبی
    اکوفیزیولوژی گیاهی , شماره 4 , سال 12 , پاییز 1399
    در میان تنش‌ها، تنش آبی تاثیر زیادی بر محدودیت تولید ذرت (.Zea mays L) دارد. مدیریت پتاسم در شرایط محدودیت آب عامل مهمی برای به دست آوردن عملکرد بالا در ذرت است. به‌منظور بررسی اثر تنش آبی، مصرف تلفیقی کودهای شیمایی و زیستی پتاسیم بر ویژگی‌های کمی و کیفی هیبرید‌ای ذرت، چکیده کامل
    در میان تنش‌ها، تنش آبی تاثیر زیادی بر محدودیت تولید ذرت (.Zea mays L) دارد. مدیریت پتاسم در شرایط محدودیت آب عامل مهمی برای به دست آوردن عملکرد بالا در ذرت است. به‌منظور بررسی اثر تنش آبی، مصرف تلفیقی کودهای شیمایی و زیستی پتاسیم بر ویژگی‌های کمی و کیفی هیبرید‌ای ذرت، این پژوهش در دو سال زراعی 1395 - 1394 در شهرستان دهلران انجام شد. آزمایش به صورت کرت‌های دو بار خورد شده در قالب طرح بلوک-های کاملاً تصادفی در سه تکرار اجرا گردید. تیمارها شامل سه تنش آبی (شرایط مطلوب آبیاری، قطع یک دوره آبیاری در مراحل 12 برگی و ظهور گل تاجی ذرت) در کرت‌های اصلی، سه نحوه کاربرد پتاسیم (100 درصد سولفات پتاسیم، کاربرد 70 درصد سولفات پتاسیم و 30 درصد پتابارور-2، کاربرد 50 درصد سولفات پتاسیم و 50 درصد پتابارور-2) در کرت‌های فرعی و سه هیبرید ذرت (AS71، NS640 و CORDONA) بودند. نتایج نشان داد که کاربرد تلفیقی کودهای زیستی و شیمیایی پتاسیم با تعدیل اثرات تنش آبی منجر به افزایش ویژگی‌های ذرت شد. هیبرید AS71 متحمل‌ترین و هیبرید NS640 حساس‌ترین هیبرید به تنش آبی بودند. بیشترین ارتفاع بوته، عملکرد دانه و بیولوژیکی، مجموع کلروفیل (b + a)، پروتئین دانه و آهن دانه در شرایط کاربرد 50 درصد سولفات پتاسم و 50 درصد پتابارور-2 به دست آمد و کاربرد این کود در منطقه دهلران قابل توصیه است. پرونده مقاله

  • مقاله

    11 - واکنش ذرت سینگل کراس 704 به مصرف کود‌های زیستی و شیمیایی نیتروژن و الگو‌های مختلف کشت در شرایط تنش خشکی
    اکوفیزیولوژی گیاهی , شماره 2 , سال 12 , تابستان 1399
    این پژوهش به منظور برسی اثرات خشکی، مصرف کود شیمایی و زیستی نیتروژن و الگوی کاشت در ذرت 704 طی سال-های 1394 و 1395 در شهرستان دهلران انجام شد. آزمایش به صورت کرت‌های دو بار خورد شده در قالب طرح بلوک‌های کاملاً تصادفی در سه تکرار اجرا گردید. تیمارها شامل سه سطح تنش خشکی چکیده کامل
    این پژوهش به منظور برسی اثرات خشکی، مصرف کود شیمایی و زیستی نیتروژن و الگوی کاشت در ذرت 704 طی سال-های 1394 و 1395 در شهرستان دهلران انجام شد. آزمایش به صورت کرت‌های دو بار خورد شده در قالب طرح بلوک‌های کاملاً تصادفی در سه تکرار اجرا گردید. تیمارها شامل سه سطح تنش خشکی در کرت‌های اصلی: آبیاری مطلوب، قطع یک دوره آبیاری در مرحله 12 برگی و مرحله ظهور گل تاجی، سه سطح نیتروژن در کرت‌های فرعی: 100 درصد کود به صورت کود شیمیایی اوره، 70 درصد اوره + 30 درصد ازتو بارور یک، 40 درصد اوره + 60 درصد ازتو بارور یک و سه الگوی کاشت در کرت‌های فرعی فرعی: یک ردیفه، دو ردیفه و زیگزاگی. نتایج نشان داد که مصرف تلفیقی کود زیستی و شیمیایی نیتروژن با تعدیل اثرات تنش خشکی تأثیر مثبتی بر شاخص سطح برگ، هدایت روزنه، کلرفیل، عملکرد دانه و پروتئین دانه داشتند، به طوری که بیشترین عملکرد دانه با مصرف 40 درصد کود اوره + 60 درصد ازتوبارور یک به وجود آمد (10870 کیلوگرم). برهمکنش چهارگانه تیمارها بر هدایت روزنه، ورن هزار دانه، عملکرد دانه در سطح یک درصد معنی‌دار بود. برهمکنش سه گانه تنش با کود نیتروژن و الگوی کاشت بر سرعت پر شدن دانه، طول دوره پر شدن دانه و سرعت رشد در سطح یک درصد معنی‌دار گردید. به طور کلی بر اساس نتایج، شرایط مطلوب آبیاری، مصرف40 درصد کود مورد نیاز به صورت اوره + 60 کود ازتوبارور یک و الگوی کاشت زیگزاگی به عنوان بهترین تیمار آزمایشی انتخاب گردید. پرونده مقاله

  • مقاله

    12 - اثر سالسیلیک اسید و کربنات کلسیم بر کارآیی مصرف آب و برخی صفات فیزیولوژیک ذرت(L. Zea mays) در شرایط کمبود آب در مرودشت استان فارس
    اکوفیزیولوژی گیاهی , شماره 4 , سال 12 , پاییز 1399
    اثر سالسیلیک اسید و کربنات کلسیم بر کارآیی مصرف آب و برخی صفات فیزیولوژیک ذرت(L. Zea mays) در شرایط کمبود آب در مرودشت استان فارسچکیدهبه منظور بررسی تاثیر سالسیلیک اسید و کربنات کلسیم بر کارآیی مصرف آب و برخی صفات فیزیولوژیک ذرت پژوهشی در سال های زراعی 1392 و 1393 به صو چکیده کامل
    اثر سالسیلیک اسید و کربنات کلسیم بر کارآیی مصرف آب و برخی صفات فیزیولوژیک ذرت(L. Zea mays) در شرایط کمبود آب در مرودشت استان فارسچکیدهبه منظور بررسی تاثیر سالسیلیک اسید و کربنات کلسیم بر کارآیی مصرف آب و برخی صفات فیزیولوژیک ذرت پژوهشی در سال های زراعی 1392 و 1393 به صورت اسپلیت فاکتوریل با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار اجرا شد. فاکتور اصلی سطوح آبیاری که شامل سه سطح(75 میلی متر، 100 میلی متر و 125 میلی متر تبخیر از طشتک تبخیر)، از مرحله چهار برگی تا پایان فصل رشد بود و فاکتور فرعی اسپری چهار سطح سالیسیلیک اسید(شاهد ، 1 میلی مولار، 3/1 میلی مولار و 7/1 میلی مولار) از مرحله چهار برگی تا پایان فصل رشد و کاربرد چهار سطح کلسیم(شاهد، 1 کیلوگرم در هکتار، 2 کیلوگرم در هکتار و 3 کیلوگرم در هکتار) بوده است. صفات مورد یررسی شامل شاخص سطح برگ، کلروفیل a و b، پرولین، پروتئین دانه و عملکرد دانه بود. غلظت 7/1 میلی مولار هورمون و 3 کیلوگرم در هکتار از کربنات کلسیم در تمام سطوح آبیاری باعث افزایش معنی داری در صفات مورد آزمایش بوده است.کلمات کلیدی: ذرت، تنش کم آبی، سالیسیلیک اسید، کربنات کلسیم و عملکرد پرونده مقاله