ارزیابی برخی ویژگی‌های فیزیکوشیمیایی، رئولوژیکی و بافتی پنیر سفید آب‌نمکی (پنیر گلپایگان) طی دوره رسیدن

محورهای موضوعی : میکروبیولوژی مواد غذایی

غزاله فراهانی ¹ , حمید عزت پناه ² , سلیمان عباسی ³

1 - دانش‌آموخته کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، گروه علوم و صنایع غذایی، تهران، ایران
2 - دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، دانشکده علوم و مهندسی صنایع غذایی، گروه علوم و صنایع غذایی، تهران، ایران
3 - دانشیار دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده کشاورزی، گروه علوم و صنایع غذایی، تهران، ایران

تاریخ دریافت : 1392/03/25 تاریخ پذیرش : 1392/09/20 تاریخ انتشار : 1393/04/01

کلید واژه: بافت, پنیر سفید آب نمکی گلپایگان, ترکیب شیمیایی, رئولوژی, ساختار پنیر,

چکیده مقاله :

مقدمه: پنیر ساختار پیچیده‌ای دارد که سبب ایجاد تفاوت‌ها حتی بین واریته‌های یکسان پنیر می‌شود، این تفاوتها به ترکیبات تشکیل دهنده پنیر وتغییرات آن‌ها در طول دوره رسیدن وابسته است. در این مطالعه، به منظور معرفی پنیر سفید آب نمکی، روش تهیه، برخی وی‍ژگی‌های فیزیکی، شیمیایی، رئولوژیک و بافتی آن در طول شش ماه دوره رسیدن، ارزیابی شد. مواد و روش‌ها: تأثیر زمان رسیدن بر خصوصیات ذکرشده پنیر سفید آب‌نمکی گلپایگان (36 نمونه) با استفاده از روش‌های استاندارد در پایان هرماه در طول شش ماه دوره رسیدن بررسی شد. خصوصیات رئولوژیک و بافتی نیز با استفاده از دستگاه رئومتر (آزمون نوسانی) و بافتسنج (تراکمتکمحوری) ارزیابی گردید. یافته‌ها: طی دوره رسیدن پنیر سفید آب نمکی، به طور معنی‌داری (در سطح 5٪) مقادیر pH، ماده خشک، پروتئین و ازت کل در ماده خشک کاهش یافت (0.05>p) در حالی که مقادیر اسیدیته قابل تیتراسیون، چربی در ماده خشک، ازت محلول در آب در ازت کل و ازت غیر پروتئینی در ازت کل افزایش یافت (0.05>p). بر اساس آزمون‌‌های بافتی و رئولوژیک در طول دوره رسیدن، مقادیر ضریب ذخیره (G')، ضریب افت (G")، تنش در نقطه شکست (fσ) و سفتی نمونه های پنیر افزایش یافتند (0.05>p) در حالی که مقادیر تانژانت افت (tanδ) کاهش (0.05>p) و کرنش در نقطه شکست (fε) تقریباً ثابت بود (0.05<p). نتیجه‌گیری:نتایج نشان داد که دوره رسیدن پنیرسفیدآب نمکی بر تمامی ویژگی های فیزیکوشیمایی، شیمیایی، رئولوژیک وبافتی (به استثنای کرنش در نقطه شکست) مورد ارزیابی به طور معنی داری تأثیر داشته است.

چکیده انگلیسی:

Introduction: Cheese has a complex structure with differences within the same variety that depends on the compositional factors and the changes occurring during ripening. Whitebrined cheese, its production and some physical, chemical, rheological and textural properties were evaluated during six months ripening in this research study. Materials and Methods: Standard methods were used to examine the influence of ripening period (at the end of each month during six months) on the characteristics of White-brined Golpayegan cheese (36 samples). The rheological and textural properties of the cheese were evaluated using a rheometer (the frequency sweep test) and a texture analyzer (the uniaxial compression test). Results: During ripening pH, total solid, protein and total nitrogen in total solid (TN/TS) of White-brined cheese were decreased while the amount of titratable acidity, fat in total solid,water soluble nitrogen in total nitrogen (WSN/TN) and non-protein nitrogen in total nitrogen (NPN/TN) were increased significantly (p< 0.05). On the basis of the small amplitude oscillatory test and the uniaxial compression test during maturation, the storage modulus (G'), loss modulus (G"), fracture stress (Qf) and firmness have been increased (p< 0.05) while the loss tangent (tanR) has been decreased (p< 0.05). The fracture strain (Sf) was kept constant (p>0.05). Conclusion: The results showed that ripening time significantly affected the physicochemical, chemical, reological and textural properties of White-brined cheese.